Jump to ratings and reviews
Rate this book

Zawód: szpieg. Rozmowy z Aleksandrem Makowskim

Rate this book
Poznaj kulisy pracy oficera wywiadu!

Pułkownik Aleksander Makowski to legenda polskiego wywiadu. Syn szpiega, wychowany w Londynie oraz Waszyngtonie, stypendysta Harvardu i absolwent szkoły wywiadu w Kiejkutach. Nikt przed Makowskim nie odpowiedział aż tyle o kuchni pracy polskich szpiegów.

Pułkownik – w wywiadzie-rzece, który prowadzą Paweł Reszka i Michał Majewski – ze szczegółami relacjonuje, jak wyglądało szpiegowskie szkolenie w tajnym ośrodku w Kiejkutach. Odpowiada, jak uczono go werbować agentów, nagrywać spotkania z ukrycia i wykrywać tych, którzy go śledzą. Makowski mówi, jak wyglądały relacje PRL-owskiego wywiadu z towarzyszami radzieckimi. Opowiada o swojej pracy szpiegowskiej w Stanach Zjednoczonych i o tym, jak próbowało go zwerbować FBI.

Zdradza, jak wyglądała praca polskich „nielegałów” za granicą, przedstawia największe sukcesy i wpadki polskich szpiegów. Przez kolegów, przełożonych, ale i przeciwników Makowski (doktor prawa, znakomicie poruszający się na Zachodzie) był i jest uważany za jednego z najzdolniejszych oficerów polskiego wywiadu.

Żaden z weteranów służb specjalnych nie opowiedział do tej pory tyle i tak szczegółowo o działaniach polskiego wywiadu w ostatnich dekadach!

328 pages, Paperback

First published January 29, 2014

4 people are currently reading
80 people want to read

About the author

Paweł Reszka

13 books19 followers
Polski dziennikarz, korespondent „Rzeczpospolitej” w Moskwie w latach 2003–2006, od 2006 do 2009 szef działu śledczego „Dziennika”. W latach 2013–2017 członek redakcji „Tygodnika Powszechnego”. Od stycznia 2017 dziennikarz „Newsweek Polska”. W lutym 2019 przeszedł do tygodnika „Polityka”, gdzie został szefem działu krajowego. Był między innymi na wojnie w Gruzji i na Ukrainie.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
32 (26%)
4 stars
59 (47%)
3 stars
27 (21%)
2 stars
4 (3%)
1 star
1 (<1%)
Displaying 1 - 8 of 8 reviews
Profile Image for lentasa.
119 reviews3 followers
February 16, 2024
Rozczarowałem się. Może dlatego, że spodziewałem się książki w stylu Severskiego?
Tutaj też nie za ciekawie. Dużo odpowiedzi w stylu nie pamiętam, nie mogę o tym mówić, ta sprawa, akcja nie dotyczyła mnie, to był inny wydział niż mój.
No cóż...
Profile Image for Radosław Magiera.
733 reviews14 followers
July 25, 2025
Przyznam się ze wstydem, iż książka „Zawód: szpieg. Rozmowy z Aleksandrem Makowskim”, będąca wywiadem rzeką przeprowadzonym z wymienionym w tytule oficerem polskich służb przez Pawła Reszkę i Michała Majewskiego, zdrowo się u mnie przeleżała. Z tego co pamiętam, trafiła do mnie w jednym z pakietów (nagród) z Instytutu Książki. Wciąż brak mi czasu nawet na planowane lektury, więc wylądowała w jednej z toreb z tym, co na później. A później to o niej zapomniałem. Na szczęście podczas porządków w garażu zwróciła moją uwagę. Na szczęście.

Rozpocząłem lekturę z nadzieją, lecz nieśmiałą. W końcu tych książek pisanych przez „byłych oficerów służb” mamy ostatnio zatrzęsienie i różnie to z nimi bywa. Od początku wciągnął mnie rytm pytanie-odpowiedź, który nadaje dziełu odpowiednią dynamikę. Krótkie, konkretne pytania i takie same odpowiedzi.

Wbrew temu, czego się spodziewałem, rzecz nie traktuje tylko o Polsce i naszej historii (to koloryt kontrwywiadu), ale i (a może przede wszystkim) o zagranicy. Zresztą oba wątki się łączą niczym dwie strony tej samej monety i są równie interesujące.

Nie będę streszczał ani omawiał – wymienię tylko hasłowo szczególiki, które wyjątkowo utkwiły mi w pamięci:
- migawka o upadku Sajgonu (szkoda, że taka krótka)
- sytuacja wywiadów w Austrii
- Afganistan i Bin Laden
- dużo interesujących rzeczy o USA

Z ciekawostek – zagadka: ile lat pracuje się na emeryturę w ONZ? Kto zgadnie :)

Pytania czasami się ślizgają po temacie, a Makowski czasami krótko je ucina. Widać, że z wywiadu nigdy się nie odchodzi. Mimo tego książka bardziej niż ciekawostkami przemawia nie tylko wspomnieniami Makowskiego, lecz i konkretną wiedzą historyczną rozmówców, ukazywanym tłem, związkami między faktami, datami, osobami i motywami. Pojedyncze źródło jest jak wąska wiązka latarki oświetlającą coś w nocy, ale to dzieło jest taką kolejną latarką, która doświetla obraz jawiący się na podstawie innych publikacji o tej tematyce, wydobywa z mroku szczegóły, nadaje obrazowi głębię.

Poziom rozmowy jest bardzo wysoki, zarówno merytorycznie, jak i stylu. Szkoda tylko, że przy fragmencie o Wałęsie zabrakło puenty, iż dla Polski nie jest ważne, co robił przed, tylko co robił po.

Lektura nie jest wesoła. Skoro nawet wywiad takiego siermiężnego i ubogiego państwa jak PRL był w stanie zrobić agenta z premiera w zasadzie wrogiego rządu, to co mogą mocarstwa?

Po lekturze tym bardziej się dziwię tym publicznym debatom o agenturalnej, lub nie, przeszłości różnych osób. Niech się tym zajmują historycy, ale my i media? Skoro Kowalskiego oceniamy nie po deklaracjach, a po czynach (nie jest porządny ten, kto kradnie, choćby się kreował na świętego), to dlaczego nie stosujemy normalnych kryteriów wobec polityków i innych znanych ludzi? Skoro nie wiemy, czy ktoś jest agentem, to zamiast nad tym dyskutować, może przyjrzyjmy się jego działaniom? Co robi, na czyją korzyść i na czyją szkodę? Sądźmy po czynach, a nie po deklaracjach...

Rozumie się samo przez się, że pewne pytania i pewne odpowiedzi paść nie mogły, ale mądrej głowie dość po słowie, więc dzieło niesie sporą wiedzę dla zainteresowanych tematyką nie tylko służb, ale w ogóle polityką i historią, można powiedzieć, że samą rzeczywistością. Tym bardziej, że jak to się mówi, kultura korporacyjna raczej się nie zmienia, więc to, czego się dowiadujemy o przeszłości, wiele nam mówi o teraźniejszości i przyszłości służb, polityki i innych „korporacji”. To niestety też nie rysuje optymistycznego obrazu…

Reasumując – pozycja wyjątkowo interesująca, chyba dla każdego, kto choć trochę czasem zastanawia się nad polityką i historią, krajową i międzynarodową. Gorąco polecam

źródło: https://klub-aa.blogspot.com
Profile Image for Mona.
199 reviews34 followers
March 23, 2019
Ta książka to wywiad rzeka z dość kontrowersyjną postacią. Ukazuje wychowanie, rozwój i pracę oficera wywiadu w czasach PRL. Ze względów oczywistych jest to subiektywny obraz osoby i przemian politycznych Polski lat 80-90 tych. Uważam, że druga część książki jest bardziej ciekawa, opisano tam wiele interesujących historycznych momentów i osoby biorące w nich udział. Co do samej osoby Pana Makowskiego - pomijając już inklinacje polityczne, wydaje się być człowiekiem inteligentnym, pragmatycznym, ze zdolnością do łatwej adaptacji i trochę rozdmuchanym ego.


Jeśli chodzi o autorów, z pewnością byli  dobrze przygotowani i jedyną uwagę jaką mam, to że ich narracja była miejscami zbyt nonszalancka jak na mój gust.
Profile Image for Andrzej Bogatko.
3 reviews2 followers
August 16, 2019
Świetny wywiad, pokazujący czasy PRL z perspektywy agenta wywiadu. Dużo ciekawych inspirujących historii.
2 reviews1 follower
March 29, 2014
Zabierając się za książkę, oczekiwałem dużej liczby opisów sytuacji z życia agenta, szpiega. Książa nie jest jednak 'podręcznikiem szpiega'. Jest czymś zupełnie innym. Jest super pokazaną historią Polski i świata z perspektywy człowieka, który oglądał to z innej perspektywy. Czytając ją, z każdym rozdziałem zmieniał się mój stosunek. Początkowo delikatne rozczarowanie brakiem smaczków (w stylu Severskiego), ale już po chwili coraz większe zainteresowanie opisami wydarzeń, komentarzami. Moim zdaniem materiał na ciekawy film - nie oczywisty bohater, zwykły niezwyczajny człowiek, którego losy silnie związane są z historią Polski i to na długiej przestrzeni dziejów.
Profile Image for Jarosław Reczek.
2 reviews
April 28, 2014
ciekawe wspomnienia, choć oczywiście Makowski traktuje rzeczywistość selektywnie i przedstawia dość jednostronna wersję różnych wydarzeń. W czasie gdy był rezydentem w Rzymie CIA i Włosi dokładnie wiedzieli kim jest - miał opinię "młodego i ambitnego", choć nie wybitnego agenta
Profile Image for Nałogowa Czytaczka Natalia .
112 reviews68 followers
April 5, 2015
Bardzo ciekawy spacer przez współczesną historię Polski, oglądaną z trochę innej perspektywy. Dużo ciekawych, niezwykle wręcz szczegółowych informacji na temat pracy różnych służb, nie tylko polskich. Świetnie się czyta. Polecam.
Displaying 1 - 8 of 8 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.