De boeken, het toneel en de gedichten van Bart Moeyaert zijn sinds zijn debuut in 1983 door lezers van alle leeftijden ontdekt, wat hem een aparte plek geeft binnen de Nederlandstalige literatuur. Tot de meest bekende titels behoren ‘Het is de liefde die we niet begrijpen’, ‘Broere’, ‘Tegenwoordig heet iedereen Sorry’, ‘Morris’ en ‘Een ander leven’. Hij publiceerde drie dichtbundels: ‘Verzamel de liefde’, ‘Gedichten voor gelukkige mensen’ en ‘Helium’.
Tot 1995 was Moeyaert eindredacteur van een magazine voor jongeren, daarna werd hij fulltime schrijver. Zijn werk is vaak bekroond, zowel in binnen- als buitenland, o.a. met de Vlaamse Cultuurprijs (de huidige Ultima), de Boekenleeuw, de Zilveren Griffel, de Woutertje Pieterse Prijs, de Gouden Uil, de Deutsche Jugendliteraturpreis, en de Norske Oversetterpremien. In 2019 won hij de internationale Astrid Lindgren Memorial Award (https://alma.se/en/laureates/2019-bar...). In 2002, 2012, 2020 en 2024 eindigde hij op shortlist voor de internationale Hans Christian Andersen Award.
Zijn werk verscheen tot hiertoe in achtentwintig talen. In 2014 werd Moeyaert aangesteld als artistiek intendant van het project Gastland Vlaanderen en Nederland op de Frankfurter Buchmesse 2016. Van 2000 tot 2021 was Bart Moeyaert hoofddocent Schrijven aan de afstudeerrichting Woord in Antwerpen. In 2019 verliet hij Antwerpen, de stad waar hij in 2006 en 2007 Stadsdichter was, en verhuisde naar de bossen en de rust van Heide, Kalmthout.
Bart Moeyaert, Broere De oudste de stilste de echtste de verste de liefste de snelste en ik
Mooi.
Met de ondertitel is de toon gezet, met de foto op de achterflap nog meer. Zoveel warmte en saamhorigheidsgevoel spreekt uit deze herinneringen in geur, kleur, geluid, beeld en gevoel verteld in korte verhalen.
Wie had of heeft er geen oma met een rommellaadje? Of wie herkent niet die plagerij van een zus of broer, in dit gezin zelfs zeven broers? Of het gewoon weten hoe iets klinkt in jouw huis, hoe er gereageerd wordt op een situatie, een woord dat gezamenlijke herinnering heeft?
Een bepaalde melancholie straalt dit boek zeker uit maar zo prettig, compleet en mooi lezend, terwijl een glimlach nauwelijks van je gezicht verdwijnt bij de beeldende vertellingen. Bijna nostalgisch is dit: 'zocht met mijn voeten op het koude linoleum naar mijn pantoffels, maar vond ze niet' - 'Toen ze het plakken van mijn tenen hoorden aankomen'.
Genietend lees je over het bekende wakker zingen van de jarige: 'en bij het juichen plukten ze me van mijn matras, en gooiden me omhoog, en nog eens, en nog eens, zeven keer, ik was allang blij dat ik geen acht werd.'
Het onuitgesproken vanzelfsprekend samen handelen in een gezin, zo prachtig kwajongensachtig komt zeker naar voren in het verhaal 'Kuil', want 'waar blijft hij toch?' ;-)
'Het wilde vannacht met het slapen niet lukken, omdat het erg vol was in ons hoofd. We hadden een drukke dag gehad, waarin we van alles hadden gedaan, maar weinig hadden gedacht, en dat wilden we nog vóór we in slaap vielen inhalen. In het donker gingen we verliggen, op onze rug, op onze zij, op onze buik, op onze zij, alsof we in onze gedachten lagen te sudderen...
'Alles goed daar achterin?' Of ik even terug ben aan het water op de dijk, Moeyaert lukt hem dit met Broere zoals Cognetti dit deed met 'De acht bergen'.
Op midzomeravond 2019 vierden wij de Astrid Lindgren Memorial Award met Bart Moeyaert in een speciale uitzending van De Grote Vriendelijke Podcast. Tijdens de uitzending las hij het openingsverhaal uit Broere voor en vertelde hij over de verhouding met zijn zes broers. Luister de aflevering nu terug via Spotify, iTunes, TuneIn, je podcast-app of http://www.degrotevriendelijkepodcast... Ps. Ook de lezing die Bart Moeyaert in Stockholm hield tijdens de Award-week is op het GVP-kanaal terug te vinden, als aflevering 14.
Veel zeggen in weinig (maar wel héél mooie) woorden, hou ik van!!!! Elk hoofdstuk was herkenbaar, ookal heb ik geen broer (en al zeker geen 6)👯♀️👯♀️👯♀️ er hing gewoon aan elk hoofdstuk zo een gezellig, nostalgisch gevoel 🥰
Dit boek stond al een paar jaar op mijn nog-te-lezen lijst. En toen hoorde ik een oudere aflevering van de Grote Vriendelijke Podcast, een podcast over kinderboeken van Bas Maliepaard en Jaap Friso. Bart Moeyaert won in mei 2019 de prestigieuze Astrid Lindgren Memorial Award en de GVP besteedde anderhalf uur aan deze schrijver. Moeyaert zelf was er uiteraard ook bij. Hij vertelde aanstekelijk over het winnen van de prijs, zijn werk en las het eerste hoofdstuk uit ‘Broere’ voor.
Met een brede glimlach liep ik mijn ochtendrondje (ik luister podcasts altijd tijdens mijn vroege ochtendrondjes) en besloot dat ik snel aan ‘Broere’ moest beginnen. Had ik dat maar eerder gedaan. Wat een goed geschreven, vermakelijke en herkenbare stukjes over de 7 broers. Regelmatig kwam die brede glimlach terug :-).
Ja es būtu skatījusies tikai uz vāku, "Brāļi" paliktu nelasīti kā viena no daudzajām bērnu grāmatām. Tomēr labi, ka ieskatījos Pētergaiļa publicētajā grāmatas fragmenta - pirmais stāsts uzrunāja ļoti ļoti. Un tas, ka autors ir ieguvis Astrīdas Lindgrēnas piemiņas balvu, piesaistīja ar domu, ka tad tur tiešām jābūt kam īpašam.
–Tas nav nekas tāds, ko tu droši zini, – paskaidroja brālis. – Tas ir kaut kas tāds, ko tu zini no laika gala. Tāds iedzimts ticējums. Kaut kas sens, ko esi mantojis: ja ausī džinkst, tad kāds danco uz tava nākotnes kapa.
Grāmata, kuru lasot, jāpamodina savs iekšējais bērns. Kā teica viena mana grāmatu draudzene - 'jumtu nenonesa', bet man patika. Un neļaujiet sevi maldināt grāmatas vākam - tie nav pastāstiņi 7-12 gadus veciem bērniem, izskatās, ka jārok dziļāk. :)
Mēs sēdējām savās gultās, iedomājoties, kur šajā reizē kāds bēbis izaudzis no saviem bērnu ratiņiem, un mēs iztēlojāmies, ka ir liela varbūtība, ka mēs tos atradīsim pie krāmiem un pārbūvēsim par sacīkšu mašīnu. – Luksusauto! – iesaucās viens brālis. Mēs jautājoši pavērāmies uz viņu – kāpēc viņš piepeši ierunājies franciski – , bet brālis jau pārlēca tālāk un pats kļuva par sacīkšu luksusauto ar atsperēm pret kratīšanos un apelsīnu kasti par bagāžnieku. Metāla lietiņas saturēja kopā visus vaļējos dēļus, kurus bijām atraduši pie drazām, un mēs pat bijām saņēmušies daļu atzveltnes krēsla pārbūvēt par platu sēdekli. Mēs ar sacīkšu vāģi nogriezām līkumus. Tie bija asi līkumi, to varēja dzirdēt pēc mūsu kaucošajām bremzēm un žņerkstošajām riepām – Kas par ātrumu! – kliedza viens mans brālis. – Tur sarkanais numur trīs iebrauc pēdējā līkumā. Mēs kaucām un žņerkstējām viņam līdzi un vienlaikus iedomājāmies, ka esam pie krāmiem atraduši pusi bundžas ar sarkanu krāsu, un redzējām sevi gleznojam trijnieku uz mūsu sacīkšu vāģa sāna, un to mēs saskatījām vēl tad, kad viens brālis bija iebraucis kokā un ar lielu troksni iegāzās gultā.
Korte stukjes over het leven als jongste van zeven broers. Grappig,speels en vaak origineel. Hoogtepunt wat mij betreft het verhaal over de vergeetachtigheid van oma Meme en de zorghulp tijdens de ziekte van de moeder.
Een beetje te braaf naar mijn smaak. Ik heb een vriendin die moeder is van 5 zonen, geen dochter, en zij vertelt wildere verhalen. Ze verwoordt het wel niet zo mooi als Bart Moeyaert dat doet, dat dan weer niet.
Es teiktu, ka šie ir visai neparasti bērnības atmiņu stāsti. Ne miņas no teksta un domas gluduma. Lasot bija sajūta, ka autors mani tur aiz tādas miglainas atmuņu sienas. Lasītājam pašam daudz kas jānojauš, jāsaprot, jāsadzird. Šīs tiešām lasāmas kā bērnības atmiņas, kā uzplaiksnījumi bez sīksīkām detaļām.
Broere vertelt het verhaal van een kindertijd. Het verhaal van een jongen die terugkijkt op zijn prille leven met een hele hoop broers in een Vlaams gezin. Korte fragmenten van belangrijke momenten. Van traag eten tot koetjesreepherinneringen, van verhalen over grootmoeders en onweer tot echte kattenkwaadstreken aan zee. Bart Moeyaert beschrijft het allemaal in een fantastisch boek. De korte stukjes verhaal, soms los, soms aansluitend bezorgen je een gevoel van herkenning en een glimlach op het gezicht. De beeldspraak die gebruikt werd vond ik echt een verademing. Ik ben echt fan van deze manier van schrijven!
Verder bezorgde dit boekje me een ontzettend fijn heimwee gevoel naar mijn eigen kindertijd. Naar de herinneringen aan wat ik uitspookte met m’n broere. Hoe we zelf spelletjes uitvonden, hoe we vaak buiten waren, echt kind konden zijn. Aan hoe mooi dat allemaal was. Het was lang geleden dat ik daar zo intens aan terug dacht. Misschien is dat een groot stuk van de magie van dit boek. Ik vond het alvast fijn om te beluisteren.
(Broere) van Bart Moeyaert is een prachtig geschreven boek dat de lezer meeneemt op een avontuur met zijn broers. Met zijn eenvoudige, maar toch diepgaande schrijfstijl weet Moeyaert de band tussen zijn broers uit te drukken. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van de jongste broer, die opgroeit in een gezin met zes broers. Moeyaert beschrijft de omgeving in zijn gezin heel goed. De personages in het boek zijn levensecht en krijgen allemaal hun eigen stem. De structuur van het boek is origineel en speels. Moeyaert schakelt tussen verschillende momenten in de tijd, waardoor de lezer stukje bij beetje meer te weten komt over de broers en hun onderlinge relaties. De thema's die in het boek worden aangesneden, zoals identiteit, volwassen worden en het belang van familie, zijn voor alle leeftijd Moeyaert weet deze thema's op een subtiele manier te verkennen en laat de lezer nadenken over zijn eigen relaties en de relaties met anderen. De dialogen in het boek zijn levendig en authentiek. Moeyaert weet de gesprekken tussen de broers op een natuurlijke manier neer te zetten, waardoor de lezer het gevoel krijgt alsof hij of zij zelf aanwezig is bij de interacties tussen de personages. Het moment dat me het meest bijgebleven is is het moment dat ze aan het rand van het meer zaten.
'Het hoofd is een kijkkast en het hart vergeet niets' schrijft Bart Moeyaert. In 'Broere' laat hij ons meekijken in zijn hoofd. Hij vertelt met liefde over perziken op sap en peerdeflamoes, over sprot en darmen, de eerste willen zijn, gocarts en boomhutten. Niet zoals een volwassen man kan terugblikken op zijn jeugd, maar zoals het kind van toen die dingen beleefde. Ik leek er zelf bij te zijn. Ik genoot van elk zorgvuldig gekozen woord in dit boek, als luisterboek voorgelezen door de schrijver zelf.
Een flink aantal van deze korte verhaaltjes zijn vintage Moeyaert: precies, speels, subtiel, zintuiglijk. Hij laat je mee raden en op zoek gaan naar wat er speelt in jongenshoofden, -lijven en -harten. Bij niet alle 50 van deze miniatuurtjes komt deze puzzel tot een even bevredigende pointe - voor mij mochten het er wat minder zijn - maar als Moeyaert goed is is hij goed.
Heerlijk boek. Het wel en wee van zeven broers in een gezin verteld door de ogen van de jongste. Of hoe de oudste, de stilste, de echtste, de verste, de liefste en de snelste hun broertje laten kennismaken met het leven. Schitterend geschreven en bedekt met een laagje humor.
Heerlijk boekje vol nostalgische en herkenbare verhalen, zelfs voor wie opgroeide in een meisjesnest. Ik beluisterde het via storytel, en kreeg er de warme stem van Bart Moeyaert zomaar bovenop.
Ik weet niet wat het is met Bart Moeyaert en mij, maar we vinden mekaar altijd op bijzondere momenten. Periodes dat ik nood heb aan zacht en echt. Verhalen waarvan ik me ga afvragen welk gevoel er tussen mijn strottenhoofd en maag kriebelt, welke naam dat draagt. In mijn hoofd fluister ik er nog een extra subtitel bij, "49 zalfjes voor 49 pijnen", iets in die aard.
'Broere' is een boek om heerlijk bij weg te dromen. Het laat je lezend terugreizen naar lang vervlogen tijden van kwajongensstreken en kattenkwaad, naar een tijd waarin kinderen nog kind mochten zijn. De melancholie viert hoogtij, de glimlach verdwijnt geen seconde van je lippen. Ik wenste bijna dat ik zelf zes broers had, ook al had ik met die ene van mij al genoeg te stellen.
Bart Moeyaert vertelt in 'Broere' over zijn jeugd met zes broers. De ondertitel licht meteen een tipje van de sluier op: 'de oudste, de stilste, de echtste, de verste, de liefste, de snelste en ik'. Als jongste is Bart vaak het buitenbeentje, de kleinste die alles nog niet zo goed begrijpt, maar die er o zo graag wil bij horen. Zo vertelt hij in het verhaal 'Verdriet' hoe hij nooit wint bij spelletjes, want de ene broer kan het langst zijn adem inhouden, een andere broer loopt het snelst de trap op, een derde kan het beste notenkraken en nog een andere kan het snelste eten. Tot die dag dat hij dan toch eens als eerste iets weet. Hij springt op en neer, juicht, is dolgelukkig. Desondanks wordt hij niet gevierd. Terwijl hij toch de eerste was die wist dat Memee dood was. Even vaak echter zijn de zeven broers heel hecht, zijn ze zelfs 'één broer met een lange naam', 'één broer met veertien armen en benen'. Van het leeftijdsverschil is meestal niet veel te merken, ze doen veel samen, en komen voor mekaar op. Veel verhalen zijn dan ook in de we-vorm geschreven. Uit 'Het beest': Mijn broer zei dat we samen sterk waren, en dat was prettig om te horen. Niemand voelde zich een held in zijn eentje. Ons vlees groeide ter plekke aan elkaar, zodat we op den duur als één broer onder de tafel zaten, en met ingehouden adem in het donker tuurden.
Ze delen niet alleen hun zucht naar avontuur en ontdekkingen, maar ook hun bewondering voor hun vader en vooral voor hun moeder. Deze adoratie is ontegensprekelijk aanwezig doorheen het hele boek, zonder echter ook maar een moment sentimenteel te worden. Uit 'Verlies': Ik keek mijn broers na, hoe ze uit het zicht verdwenen. Hun plezier maakte mijn gedachten donker en van het mopperige soort. Ik won nooit wat, ik was nooit eens de eerste, zulke gedachten kreeg ik. Mijn moeder had oog voor wat je niet kon zien. Ze aaide me over het hoofd en zei: 'Zullen we doen wie het eerst bij de zuster is?' Ze zette het al op een lopen, maar dat ging niet goed. Ze had haar slippers voor binnen nog aan, en lachte te hard, zodat ze geen adem meer over had voor snelheid. Ik won van haar, kinderspel.. Uit 'Godzegentje': Onze moeder sloeg de geuren op. Als ze ons voor het slapengaan een kruisje gaf, en nog even met haar wijsvinger over onze wang aaide, herinnerde haar hand ons aan de voorbije dag. Aan haar hand hing de lucht van geschilde uien, en daarvan kwam het stoofvlees weer op tafel. Door de zweem van boenwas herinnerden we ons hoe het huis had geroken toen we uit school kwamen. De geur van de Spaanse zeep die ze altijd van dezelfde buurvrouw kreeg, en ondanks die buurvrouw heel lekker vond, deed ons eraan denken dat we vanavond in de keuken lang tegen haar aan hadden geleund, maar eigenlijk niet lang genoeg.
Elk verhaal is een literair pareltje. In zijn onnavolgbare eenvoudige poëtische stijl trekt Bart Moeyaert je pagina na pagina mee. En toch is het eigenlijk geen pageturner. Daarvoor is het te mooi, het is een boek dat je met mate moet degusteren, zodat je er héél lang over kan doen.
Ik las het boek voor het eerst in 2001. De 49 korte verhalen over die zeven broers wisten me meteen te raken. Eenvoudige taal en toch zo raak geschreven. Ik herlas het boek naar aanleiding van een auteurslezing van Bart Moeyaert: 22 jaar later ben ik nog steeds fan!
Šī nebija bērnu grāmata ar tipiskajiem bērnu piedzīvojumiem. Nē, piedzīvojumi bija, bet tie nevijās tādā ierastā skanējumā. Vispār šī bija daudz savādāka grāmata nekā es esmu pieradusi lasīt. Te galvenie varoņi tā arī netika uzrunāti vārdos un arī notikumi šķita piebārstīti zemtekstiem, kas jāuzmin un jāizprot pašiem. No vienas puses šāds pasniegšanas stils bija saistošs, bet no otras puses es biju sagatavojusies lasīt visnotaļ tipisku bērnu grāmatu. Kaut kādā ziņā jau, protams, ir labi, ka grāmata liek mazliet padomāt un iedziļināties tomēr tā nelasījās tik viegli un gludi kā man būtu gribējies.