هذه المسرحية تعد من أجمل مسرحيات سارتر فهي تتناول الشخصية الإنسانية من ناحية الأخلاق ..واختار سارتر شخصية البغي لأن البغاء هو أسوأ مايمكن أن يبتلى به المجتمع أو تمتهنه امرأة وسارتر هنا لا يقدم أدباً إباحياً ولكنه يثبت ربما لمن اتهم وجوديته بأنه ليس ضد الأخلاق بل هو مذهب فلسفي والمذهب الفلسفي لايمكن أبدا أن يكون إباحيا أو لا إخلاقيا لكن تبقى له وجهة نظره الخاصة التي تحترم في النظر للأمور..
Jean-Paul Charles Aymard Sartre was a French philosopher, playwright, novelist, screenwriter, political activist, biographer, and literary critic, considered a leading figure in 20th-century French philosophy and Marxism. Sartre was one of the key figures in the philosophy of existentialism (and phenomenology). His work has influenced sociology, critical theory, post-colonial theory, and literary studies. He was awarded the 1964 Nobel Prize in Literature despite attempting to refuse it, saying that he always declined official honors and that "a writer should not allow himself to be turned into an institution." Sartre held an open relationship with prominent feminist and fellow existentialist philosopher Simone de Beauvoir. Together, Sartre and de Beauvoir challenged the cultural and social assumptions and expectations of their upbringings, which they considered bourgeois, in both lifestyles and thought. The conflict between oppressive, spiritually destructive conformity (mauvaise foi, literally, 'bad faith') and an "authentic" way of "being" became the dominant theme of Sartre's early work, a theme embodied in his principal philosophical work Being and Nothingness (L'Être et le Néant, 1943). Sartre's introduction to his philosophy is his work Existentialism Is a Humanism (L'existentialisme est un humanisme, 1946), originally presented as a lecture.
"مومس بعشرة دولارات تريد أن تقول الحقيقة!لا يوجد شئ اسمه الحقيقة..يوجد بيض و سود ولا يوجد إلا هذا..."
المومس الفاضلة مسرحية قصيرة لجان بول سارتر وهو من أهم فلاسفة فرنسا ومن أكبر أدبائها ..كان رفيق دائم للأديبة سيمون دي بوفوار و قد رفض إستلام جائزة نوبل في الأدب عام ١٩٦٤ كما رفض أي تكريم قبلها وبعدها...
بدون الدخول في تفاصيل المسرحية ولكنها تلقي الضوء علي العنصرية ضد الزنوج و إحساس الرجل الأبيض بالتفوق عليهم والنظر اليهم نظرة دونية و لا مانع أبداً أن يتهم واحد منهم في جريمة لم يرتكبها.. "إن مجرد كونك زنجياً يعني دائماً أنك جنيت شئ.."
سارتر أيضاً في هذه المسرحية يريد أن يقول إن ممكن العاهرة يكون عندها أخلاق و مبادئ مش موجودة عند ناس كتير لا يمارسوا العهر بل بالعكس ممكن يكونوا بيشتغلوا في وظائف مرموقة...!
في الفترة السابقة حصل جدل واسع في مصر بسبب إعلان أحد النجمات عن نيتها لتقديم دور البطولة في المسرحية وكان في هجوم شديد عليها لدرجة إن واحد من 'الشيوخ' قال إنه يجب عدم الجمع بكلمة فاضلة ومومس في مصطلح واحد حتي لا يوضع في اللاوعي عند شبابنا أن المومس يمكن أن تكون بطلة مجتمعية!!
طبعاً بما إننا شعوب لا تقرأ وكلمة مومس أو أي حاجة ليها علاقة بالجنس بتعمل حالة نفسية غريبة في مجتمعاتنا الشرقية العقيمة فالواحد مبقاش يستغرب أوي ضيق الافق والجهل اللي بقي موجود عند ناس كتير! ومن هذا الموقع أحب أشكر المجتمع اللذيذ اللي شجعني أقرأ هذه المسرحية الرائعة و خلاني ممتنة أكتر علي نعمة القراءة عشان لو لم أكن أقرأ كان زماني عايشة معاهم في مياه البطيخ..! وما أدراك والله كم الناس اللي عايشين فيها!
- مسرحية قصيرة، الحوارات ممتازة ومعبرة، الترجمة اتت جيد جداً بالإضافة الى وصف المشاهد.
- سارتر في هذه المسرحية يأخذ المثل الأكثر انحطاطاً (اخلاقياً) في المجتمع (اي المومس)، ليجعل منها قديسة امام إنحطاط رجال السياسة والعنصريين، وقد اجاد بطريقة مبهرة.
- المسرحية تظهر التمييز العرقي ضد الزنوج، سادية الرجل الأبيض وشعوره بجنون العظمة، بساطة او سذاجة المومس، نذالة رجال السياسة، التكالب المجتمعي والوقوف مع العرق او مع القوة الحاكمة في مواجهة الزنوج والفقراء.
- استطراداً، المسرحية تنطبق على واقعنا العربي مع تبديل نوع التمييز العنصري (طائفي، مذهبي، عرقي، جنسي، ..)
گاهی واقعا میمانم از این همه درنده خویی آمریکایی ها ! واقعا خودشان از تاریخ سیاه کشی (انشان کشی) و برده داری شان خجالت نمیکشند؟!!! بارها لا به لای نمایش از خودم میپرسیدم اینها انسانند ؟! بدتر از همه روسپی بود که نماد یک انسان نیمچه آگاهیست که بین این همه کور های آدم کش خودش هم تکلیفش با خودش معلوم نیست که کدام طرفی باید باشد و بالاخره از آن مرد متنفر است یا خوشش آمده , انسانست یا حیوانی که به موقع دندان تیز میکند , دلسوز است یا با سودی و چیزکی آن حس موقتش نسبت به شرافت و صداقت را به کنار میگذارد و به اصطلاح خر میشود و بازی را میبازد , آه که ما آدم ها گاهی این چنین هستیم , جنس میفروشیم و در کنارش آدم , آن هم برای سود بیشتر یا برای خانه های روی تپه و دست مزد های کلان و چیزهایی که چشممان را گرفته و .....
نژاد پرستي.... آدم باورش نميشه كه زماني نه خيلي دور، سياه پوستان رو مثل حيواناتي تصور ميكردند كه براي خدمت به سفيدپوستان خلق شدند و نه بيشتر!!
وقتي به اون قسمتهاي كتاب ميرسي كه يكي از شخصيتها ميگه سياه پوست بي گناه بايد بميره و سفيد پوست گناهكار و قاتل بايد زنده بمونه، چون سياه پوستها ارزشي ندارند و در عوض، اون سفيدپوست هر چند قاتله-ولي ميتونه خدمتهاي زيادي براي اهداف كشورش بكنه و ..... خلاصه دچار حال بدي ميشه آدم....
دچار اين خشم ميشي كه چرا؟ چطور سفيدپوستها با اين تحكم ميتونستن و الان هم در بعضي جاها هنوز ميتونن خودشون رو نژاد برتر بدونن؟؟؟؟؟ عجيبه!!!!! و درك نكردني!!!!!
English/عربي reviews. Respectful Prostitute By Jean-Paul Sartre The father of Existential Philosophy An Amazing Play that you can end in one setting only, and think of every single sentence you read after finishing it! We have a prostitute who is a moralist, she like every human being can be right and can be wrong, committing a sin, or Something that is frowned upon Socially, Doesn't really mean you would do every single sin or wrong deed in the book, Its relative from a person to another. The play's plot is about a prostitute who gets asked by a rich family in the city she arrived at recently, to commit perjury, to save a member of their family, and they want to frame a black man instead of him. The prostitute commits adultery every single night, to earn her keep, but she refuses to commit perjury in the court of law! It really ticked me off honestly that they managed to persuade her by honeyed talk, and now they are all waiting for him to get out safe and sound... The play is all about morals, even though the name might be shocking for some, it explores the philosophy of morals, and wrong and right, and the philosophy of the fact that we are all incomplete we are not perfect, but that's completely fine we are only human, There is no one who is completely evil, and there is no one who is completely good either, and we should never judge a person for a single aspect or mistake of his existence. The play also presents the case of racism, in its most volatile period in our human history, and it showed how the racists viewed black people, my only issue was it didn't show The White people who were sympathizers with the case, and joined the fight, even if few, they were there. (i remember seeing a movie that showed these kind and sensible individuals) For us living in This Era, we might be unable to imagine that yes there was a time, where white people looked at black people that they have less standing than them, or even that they are less humans! and that they were created to be slaves, i was really impressed how the black man in the story viewed himself! Because of how everyone was looking at him, he ended up believing that they were right! A lot of people believed that, the social revolution was ignited by cultured black people who taught everyone their worth, and inspired everyone to fight for their freedom, because we are all humans on equal standing, no one is better than the other. Read this and wish with me that one day, there will be no one who is left in the darkness and hate of racism, that no one will suffer from it, that no one however different they might be, color, language, accent, sexual preference, who looks different than, or who has an illness, for we were all dealt the same hand for being in this world, and we only have each other till our journey is over. المومس الفاضلة لجان بول سارتر مؤسس الفلسفة الوجودية مسرحية رائعة حقًا تنتهي في جلسة واحدة و تفكر بها مع كل جملة تنتهي من قرائتها فهذه الغانية تتميز بالأخلاق فهي ككل البشر تحتمل الصواب و تحتمل الخطأ و ليس معني أنك تفعل خطيئة ما انك ستقبل بفعل كل خطيئة هنالك فالأمر نسبي حقًا من شخص لآخر تدور المسرحية حول غانية تطلب منها عائلة غنية بالمدينة التي قدمت إليها حديثًا الشهادة زورًا في قضية المذنب فيها أحد أقربائهم و يريدون أن يورطوا أحد الأشخاص السود بنفس القضية لإنقاذ قريبهم هذا الغانية تزني كل ليلة من أجل الحصول علي قوت يومها و لكنها ترفض أن تشهد زورًا في المحكمة إستفزني في المسرحية حقًا أنهم إستطاعوا أن يثنوها عن قرارها بالكلام المعسول فهذا جدته و بدله و العالم كله ينتظر خروجه بالسلامه المسرحية كما لا يدل عنوانها أخلاقية إلي أقصي الحدود تبحث في فلسفة الأخلاق و الصواب و الخطأ و فلسفة عدم كمال كل شخص فلا يوجد شخص يتميز بالطيبة المطلقة ولا يوجد شخص يتميز بالشر المطلق الأمر نسبي و لا ينبغي علينا أبدًا أن نحكم عن إنسان ما لخطأ وحيد وقع به في حياته و تعرض المسرحية أيضًا قضية العنصرية في أشد الأوقات إلتهابًا بهذه القضية و توضح نظرة بعض الأشخاص عن ذوي البشرة السوداء و إن كانت وقعت في خطأ عدم إظهار المتعاطفين معهم في هذا الوقت من البيض، فبالفعل يومًا ما كان ينظر ذوو البشرة البيضاء لذو البشرة السوداء علي إنهم أقل منهم مقامًا بل علي أنهم أقل مكانة من البشر و أنهم خلقوا لكي يكونوا عبيدًا، و أبهرني حقًا توضيح نظرة الشخص الأسود لنفسه فبسبب التابلوه الإجتماعي حينها و أن كل الأفراد ينظرون إلي أنهم أقل منهم حتي آمن أغلب ذوي البشرة السوداء بأنهم بالفعل أقل منهم مكانة و الثورة الإجتماعية حين إذن قام بها المتعلمين من ذوي البشرة السوداء مع من أقنعوهم أنهم بالفعل ليسوا أقل من أي إنسان آخر ففي النهاية الجميع بشر إقراوها و تمنوا معي أن يأتي يومًا ما نصبح جميعنا لا ننظر بعنصرية لأي إنسان مختلف عنا باي شئ إن كان لون أو لغة أو لكنة أو مختلف عنا في الشكل أو مريض بمرض ما فجميعنا من البداية ذوو نفس الحظوظ عندما وجدنا في هذا العالم، و ليس لنا إلا بعضنا حتى نهاية رحلتنا في هذا العالم.
لیزی: تو چطور؟ تو هم خودت را گناهکار می دانی؟ سیاه: بله خانم لیزی: مگر این ها چه هنری کرده اند که همیشه باید حق با آنها باشد؟ سیاه: آنها سفیدند! کتاب در وصف نژاد پرستی نوشته شده و ژان پل سارتر در 63 صفحه تونسته نمایشنامه تاثیر گذاری بنویسه که ظاهرا از روی داستان واقعی بوده ! حتی تصور این که یک عده ای به دليل سیاهی مورد ظلم قرار بگیرن وحشتناکه
আপনি কতোটা সাহসী আসলে? আপনি কতোটা প্রতিবাদী? নিজের সম্বন্ধে আপনার ধারণা কী? নিজেদের নিয়ে কিছু পূর্বন���র্ধারিত ধারণা তো আমাদের আছে। কিন্তু ধরেন ভয়ংকর একটা পরিস্থিতিতে পড়লেন যেখানে আপনার স্বাভাবিক কোনো জ্ঞানবুদ্ধি কাজে আসছে না তখন কী করবেন? নিজেকে নিয়ে নিজের যে ধারণা ছিলো সেগুলো টিকে থাকবে তো? এরকম পরিস্থিতিতেই মানুষের আসল বৈশিষ্ট্য প্রকাশিত হয়ে পড়ে। "The Respectful Prostitute" এ সার্ত্রে তার নায়িকা লিজিকে এমনই এক পরিস্থিতিতে ঠেলে দিয়েছেন। শ্রেণিবৈষম্য, বর্ণবাদ, কুসংস্কার, সামাজিক অবিচার নিয়ে কাহিনি গড়ে উঠলেও লিজির চরিত্রের ক্রমাবনতি ও সীমাবদ্ধতা পাঠক হিসেবে আমাকে আক্রান্ত করলো সবচেয়ে বেশি। আমরা নিজেরাও কি এরকমই করতাম না? সার্ত্রে এতো সূক্ষ্মভাবে মানবচরিত্র বিশ্লেষণ করতে পারেন!
بخشی ازنظریه ی اگزیستانسیالیسم سارتر این است که هر شخصی از آزادی کامل در اعمالش برخوردار است، و از این تفکر می توان نتیجه گرفته که نفس های هوشیار خالق تمامی معانی هستند. این تفکر در روسپی بزرگوار منعکس شده است. طبق نظرات سارتر، هر کسی توسط نفس خویش محدود می شود، چرا که “یک نفس هشیار نمی تواند به وجود نفس هشیار دیگری به جز خودش بیاندیشد. در نمایشنامه های سارتر قضاوت کردن دیگران، در انسان ها همیشه در اثر قضاوت کردن خودشان ایجاد می شود. که این امر در روسپی بزرگوار به وضوح دیده میشود.
در این نمایشنامه شخصیت اصلی داستان، لیزی تصمیماتی را برای خودش اتخاذ می کند که به شدت تحت تاثیر و نفوذ دیگران و اطرافیان قرار میگیرد. لیزی در شرایطی قرار میگیرد که سارتر آن را “ایمان بد” می نامد، که در چنین حالتی او نمی تواند به خودش بیاندیشد و خودش را به عنوان فرد هشیاری بشناسد که دارای توانایی اتخاذ تصمیماتی متکی بر خودش است. در روسپی بزرگوار، سارتر در استفاده از این نمادها بسیار واضح و مستقیم عمل می کند. برای نمونه، شخصیتی صدای عمو سم را تقلید می کند و مستقیم به زنی می گوید که به دروغ سیاه پوستی را متهم کند. بدین صورت، ظرافت و دقت کمی در مباحثه های سارتر می بینیم. سارتر بسیار خشن و واضح فریاد می زند که حکومت آمریکا نژادپرست است و یا تابلوی "سبوی شکسته" لیزی تداعی کننده انقلاب فرانسه است و سارتر در نقش مادربزرگی که می بافد و قصه برای نوه هایش تعریف میکند تحولات انقلاب صنعتی و جنبش آزادی زنان را یادآوری میکند...
روسپی بزرگوار" 7 شخصیت دارد و تنها شخصیت زن آن، فاحشه ای به نام لیزی است. لیزی نماد افرادی میشود که نیروی مبارزه با ظلم را در خود نمی یابند و حتی با دانش به اینکه قربانی نظامی ستمگر و خشن هستند، به وضع موجود، تن میدهند. سناتور کلارک، شخصیتی که با چرب زبانی و سوء استفاده از احساسات انسانیِ لیزی، او را وادار به شهادت دروغ میکند، به طور بارز، نماینده بورژواهایی ست که فریبکاری و نیرنگ، افکار مردم را در جهت پیشبرد منافع خود، سوق میدهند و در توجیه اعمال سودجویانه ی خود از هیچ تلاشی فرو گذار نمی کنند. دو پلیس حاضر، مزدورانی هستند که بدون هیچ اندیشه ای، تنها به دستورات صادر شده از طرف مافوقشان، عمل میکنند. سلب آزادی راستین، در جهان بی رحم امروزی، پررنگ ترین موضوعی است که این نمایشنامه بدان می پردازد و سارتر فارغ از هر گونه قهرمان پروری و حرکت خلاقانه ای از سوی قربانیان نظام سرمایه داری، سرنوشت رقت انگیزشان را به رشته تحریر می کشد.
رویارویی اصلی داستان مابین « لیزی» و « فرد» اتفاق می افتد. در سویی لیزی قرار دارد که دخترکی است که از طریق تن فروشی، خرج زندگی اش را در می آورد، فاقد جایگاه اجتماعی است و جزو طبقه فرودست جامعه محسوب می شود اما از سلامت نفس برخوردار است و به مدد وجدان آگاه خود، بر بیگناهی جوان سیاهپوست واقف است و در مقابل فرد، پسر سناتور برجسته آمریکایی قرار دارد که مورد احترام و اعتماد همگان قرار دارد و اشراف زاده و پاک طینت قلمداد می شود؛ از چنان جایگاهی برخوردار است که تاریخ آمریکا را همان تاریخ خانوادگی خودش می داند و مدعی است پدربزرگش این کشور را ساخته است. فرد مقاومت لیزی در مقابل خواسته های نامشروع خودش را « اسلحه کشیدن به روی کل آمریکا» می داند. از این روست که سارتر، لیزی را نسبت به طبقه مرفه، مغرور، به ظاهر پاک سرشت و در باطن فریبکار و دروغگوی آمریکا و در پله بالاتر بورژوا، « بزرگوار» می داند.
شروع کتاب و روند پیشروی کتاب خوب بود ولی متاسفانه پایانه مناسبی برای این کتاب ندیدم و بهمین خاطر چهار ستاره امتیاز دادم، از سارتر انتظار بیشتری داشتم . ترجمه ی دکتر بهمن نوایی را خواندم و آنرا با ترجمه ی عبدالحسین نوشین مقایسه کردم.. هر دو ترجمه خوب بود اما تفاوت خیلی زیادی باهم داشتند... واقعا نمیشد فهمید کدام یکی به متن اصلی نزدیکتر است. این کتاب را به تمامی دوستان علاقه مند به نمایشنامه و فلسفه پیشنهاد میکنم
مؤخراً قابلتني هذه العبارة وقد قام بنشرها فنان على موقع تويتر
وبعدها تقع أمامي هذه المسرحية.. مسرحية أبطالها عاهرة فاضلة وسياسي قذر ومجتمع شائن عنصري.
قد تكون ألفاظ وعبارات المسرحية سهلة ولكن مضمونها عميق ومخزي بين بغي تحاول الحفاظ على كلمة حق وشرف وسياسي عاهر يطوع عقل العاهرة البسيط لتلبية رغباته ورجال بوليس يحاولون إيقاع العاهرة في شِرك لتنفيذ خطتهم وكل هذا من أجل الإيقاع برجل بريء والتضحية به لحفظ مجرم صاحب أصل وفصل.
لنقارن واقعنا بين شعب مغلوب على أمره وعهر سياسيين وسلطة تبطش بكل من يحاول المقاومة.
وكانت النهاية المماثلة لحاضرنا البائس فقد تم إلهاء الشعب بأمنيات وأحلام الحرية والثراء وتناسى الشعب القضية والحق ووقع في غرام السلطة.
" أتظنين أن مدينة بأسرها يمكـن أن تخطـــئ مدينة بأكملها، بقساوستها وأطبائها ومحامييها وفنانيها، وعمدتها ووكلائه وجمعياتها الخيرية.هل هذا ظنك؟"
نعم يا سيدي أظن أن مدينة بأسرها قد تكون كاذبة وخاطئة وملعونة ..
لیزی- قاعدتا تو باید موجود فوق العادهای باشی که شهری دنبالت راه افتاده. سیاه- من هیچ کاری نکردهام، شما این را خوب میدانید. لیزی- آنها میگویند که یک سیاه همیشه یک کاری کرده. سیاه- هیچوقت هیچ کاری نکردهام، هیچوقت، هیچوقت. لیزی- ولی آخر این هم نمیشود که سرتاسر شهر حق نداشته باشند...
یک. عوق
دو. از انتخاب اسم کتاب متعجبم. بانو روسپی هرچیزی بودن به جز بزرگوار :|
سه. جای «سیاه» میتونیم «آسیایی» و به طور خاصتر «ایرانی» و جای «لیزی» یا بقیه اون شخصیتهای حالبههمزن میتونیم یکی از ملتهای برتر -مای اَس!- رو بذاریم و ریتم داستان همچنان حفظ میشه و همچنان Makes sense
چهار. ریسیسم همیشه وجود داشته و خواهد داشت. هر بار در جلدی جدید اما به همون اندازه کثیف. دیروز قطعا سرخ و سیاه. امروز شاید ایرانی. فردا...؟
چهار و نیم. خود ما ایرانیها هم کم ریسیست نیستیم [چشمهایش را در حدقه میچرخاند]
پنج. تکرار بعضی جملهها اعصابخرد کن بود و کاملا اضافی. بعید بود ازتون مسیو سارتر!
به نظر می رسد این نمایشنامه بیش از آنکه نمایشی از اندیشه سارتر باشد، انتقادی از جامعه آمریکا است. این به این دلیل است که روایت شما را به سمت یک مفهوم "عینی" از خیر و شر راهنمایی می کند. از همان ابتدا، تفکیک اخلاقی واضح است، که با توجه به موضع غیر اخلاقی سارتر بسیار نادر است. با این حال، بقایایی از اندیشه او وجود دارد مانند فقدان آزادی روسپی و محصور شدن تنها به اخلاقیاتی که سناتور دیکته می کند و درست است که سارتر ما را تحت تاثیر هوش و شفافیت خود قرار میدهد اما به نظرم نمایشنامهای که فقط به نمایش ایده ها بپردازد برای یک اثر هنری کافی نیست. چرا که این قطعه بسیار آموزشی است و قصد آن کمی آشکار.
موضوع نمایشنامه در مورد نژادپرستی هست. داستان از اونجایی شروع میشه که یک روسپی و یک مرد که شب قبل رو با هم سر کردند در حال صحبت هستند که مشخص میشه مرد با نقشه به سراغ اون اومده تا در مورد اتفاقات روز قبل که باعث کشته شدن یک سیاه پوست به دست یک سفید پوست با نفوذ شده شهادت دروغ بده. در طول داستان دیالوگ هایی که بین روسپ�� با این مرد، با سناتور و با مرد سیاه پوست رد و بدل میشه جالبه. یه جاهایی آدم از آدم بودن خجالت میکشه اگه اینه آدم... در انتها روسپی بزرگوار؟ نه بزرگوار؟ واقعا؟
-اعجبني جدا تكرار تلك الجملة من بطلة المسرحية !الفاضلة ليزي ! من قال ان الكثرة تعني الصواب دائما ! ألم يكن تسعون بالمائة من العالم وعلماؤه يجمعون أن الارض مسطحة منذ وقت ليس بالبعيد ! -لطالما كان هناك حائل بيني وبين الأعمال المسرحية ..ولكن تلك شعرت بتميزها ولو قليلا .. هنا يتحدث سارتر عن عنصرية الأمريكيين ضد الزنوج ..فقد أقاس الفرنسي تجربته في أمريكا من خلال ذلك العمل ..
أنا لست المذنب ! أتفهمين ! أنا اعرف أجدادي ! أنا من قام بنهضة تلك البلاد . أنا الأبيض !! إن الزنجي هو القاتل لا أحد غيره !! كونه زنجي يجعله مذنب !! اتفهمين !؟ لا أدري ما كل تلك القسوة !! شعرت بأسي بالغ بعد قراءة هذا العمل .. هذه أمريكا التي تنادي بالحريات !!متناسين المجازر التي قاموا بها أمام الزنوج ! الان يصطنعون الانسانية والمودة والتراحم وال بلا بلا بلا !! لطالما كانوا يتجردون من انسانيتهم (ولا زالوا ) امام الزنوج ! تلك الجملة (يجب ألا نكن عنصريين تجاه الزنوج) أعتقد أنها تحمل في طياتها العنصرية !! أعجبني في العمل هو اشارة الشخصيات لشيء معين
ففريد مثلا . يبرز الشاب الأمريكي المتصنع المباديء ..من يخاف من الرزيلة وأكثر من يفعلها ..ضعيف الشخصية ..يرمي الاخرين باتهامات باطلة ..فقط ليبرأ نفسه ..الشريف الفاسد!!
ليزي مثلا . رأيت انها مثلت أمريكا نفسها في محاولتها لفرض موازنة بين البيض والزنوج..تحب ابنائها الاثنين وتخشي علي كلاهما..ولكن برغم ذلك ..برغم دفاعها عن الأسود ..إلا أنها كانت تبعده عنها وتقل لا تلمسني ..لا تقترب .. وتدافع عنه وتقل أنه ليس المذنب في الوقت نفسه !!والجميل أنها عديمة النسب والأصل .. تشابه جميل السيناتور : رجل المباديء !! ستار الحرية الكاذب .. العدل الزائف !! بدلة القضاء الخسيس !
كتبت تلك المسرحية منذ سبعين عاما فأكثر ..حيث لا ادمية ..ولا اعتبار لبشرية الزنوج ..اعتبارهم حيوانات خلقت لتخدمهم وتلبي احتياجاتهم ! فقط !! كم كان خسيسا هذا العالم ! ولازال :’) سقطت نجمة علي الخاتمة ونجمة لضعف شخصية الزنجي الذي بدا هزيلا وعنصريا تجاه نفسه حتي
اعذرني لتكرار كلمة الزنجي ..ولكن أتدري شيئا ؟ سارتر لم يختر اسما له حتي .. ففي بداية العمل قال دخل فريد..ولم يقل أهو أبيض أم اسود .. ولم يذكر ان كانت ليزي بيضاء ام سوداء . ولكنه أصر علي تكرار دخل الزنجي .خرج الزنجي .. وهناك شخوص هامشية اختار لها اسماء أيضا ! لا أدري هل يشير الي شيء لم أفهمه بعد ! حقا لا أعرف
این نمایشنامه که در یک پرده و دو مجلس نوشته شده است، نخستین بار در سال 1946 بر صحنه آمد و سپس به صورت کتاب، منتشر شد. "روسپی بزرگوار" 7 شخصیت دارد و تنها شخصیت زن آن، فاحشه ای به نام لیزی است. لیزی نماد افرادی میشود که نیروی مبارزه با ظلم را در خود نمی یابند و حتی با دانش به اینکه قربانی نظامی ستمگر و خشن هستند، به وضع موجود، تن میدهند. سناتور کلارک، شخصیتی که با چرب زبانی و سوء استفاده از احساسات انسانیِ لیزی، او را وادار به شهادت دروغ میکند، به طور بارز، نماینده بورژواهایی ست که فریبکاری و نیرنگ، افکار مردم را در جهت پیشبرد منافع خود، سوق میدهند و در توجیه اعمال سودجویانه ی خود از هیچ تلاشی فرو گذار نمی کنند. دو پلیس حاضر، مزدورانی هستند که بدون هیچ اندیشه ای، تنها به دستورات صادر شده از طرف مافوقشان، عمل میکنند. سلب آزادی راستین، در جهان بی رحم امروزی، پررنگ ترین موضوعی است که این نمایشنامه بدان می پردازد و سارتر فارغ از هر گونه قهرمان پروری و حرکت خلاقانه ای از سوی قربانیان نظام سرمایه داری، سرنوشت رقت انگیزشان را به رشته تحریر می کشد.
و یکی از دیالوگ های لیزی که به تنهایی یک داستان ( َک) خوب باشد!:
فرد: رو تختي رو بكش
ليزي: خب، خب، خب، الان ميكشم. ( همانطور كه روتختي را مرتب ميكند مي خندد) «بوي گناه ازش مياد». چه حرفا! ببين، اين گناه مال توئه خوشگله ( اعتراض فرد)؛ خب، مال منم هست. اما من اونقدر از اين گناه ها برام نوشتند كه ديگه حساب نداره... ( روي تخت مي نشيند و فرد را مجبور به نشستن كنار خود مي كند) بيا، بيا روي گناهمون بشينيم. گناه قشنگي بود، نه؟ خوشمزه بود ( ميخندد) چشمهاتو پائين ننداز. ازم مي ترسي؟ ( فرد او را محكم به سينه خود مي فشارد) اوخ! لهم كردي! استخونامو شكوندي! ( فرد رهايش ميكند) چه هفت تير عجيب و غريبي داري! مشكوك ميزني! اسم كوچيكت چيه؟ نميگي؟ برام لازمه. هيچكي اسم فاميلشو به من نميگه. اوه، از هر هزار تا شايد يكي. خب، حقم دارند. اما اسم كوچيكتون برام لازمه. آخه اگه اسم كوچيكتونو هم ندونم، چطوري ميخواي همه تونو بشناسم؟ بگو، بگو، عزيز دلم.
يقولون إن مجرد كونك زنجي يعني دائماً أنك جنيت شيئاً. ------------------------------------------------
مجرد التلاعب بالكلمات فقط قد يجعل البرئ مجرم والعكس، تلاعب باللفظ والشعور قد يعطي أحدهم حق آخر وهو هادئ مطمئن البال غير آبه بالعواقب التي تطول آخر.
النظرة الفوقية.. تلك النظرة التي كانت سبب في خروج إبليس من رحمة ربه، فقط لأنه ظن أن مجرد أسبقيته في شئ تعني أفضليته بالرغم أن الخالق واحد وإن كانت عناصر الخلق غير واحدة.
إن كنت تعتقد انك منزه، كل ما عليك أن تنتظر هذا الإختبار، وصدقني ستجد نفسك ألعن من الشيطان.
الظالم والقاتل لا يهمه الكم، ما يهمه حقاً هو الكيف…
Την αλήθεια. Μια πουτάνα των δέκα δολαρίων, που θέλει να πει την αλήθεια... Δεν υπάρχει αλήθεια. Υπάρχουν λευκοί και μαύροι. Αυτό είναι όλο.
Ένα θεατρικό έργο που καταδεικνύει την έκπτωση των ηθικών αξιών, τον υποβιβασμό του ανθρώπου, και κατ' επέκταση την ταπείνωσή του, και την αιώνια διάκριση ανάμεσα στον λευκό-Αμερικανό και τον μαύρο-ξένο. Η αξία της αλήθειας κρίνεται αβέβαιη, ενώ η δύναμη υπερισχύει έναντι της ζωής, ο έλεγχος και η κυριαρχία υπερτερεί της ηθικότητας.
Θυμίζει το έργο του Guy de Maupassant Η Χοντρομπαλού, ως προς το γενικότερο πλαίσιο της υποτίμησης των γυναικών του συγκεκριμένου επαγγέλματος, αλλά και ως προς την επιβολή του ανδρικού φύλου σαν αυθεντία.
نمایشنامه ای که نژادپرستی و خوی وحشیانه انسان را به خوبی نشان میدهد. منفعت طلبی،مردسالاری و نژادپرستی سه رکن اصلی داستان بود. اینکه چطور میتوان در برابر یک انسان به دلیل رنگ متفاوت پوست او، اینقدر وحشیانه رفتار کرد آدم را به فکر فرو میبرد! اما مثل تمام کتاب ها و فیلم هایی که در رابطه با نژادپرستی نوشته شده، من به این موضوع فکر میکنم که این رفتار وحشیانه چطور در آمریکا تغییر کرد و در حال حاضر حتی یک سیاه پوست میتونه در بالاترین مراتب سیاسی و اجتماعی قرار بگیره و رفتار مردم با او محترمانه باشه؟!!!
كيف تكون المومس فاضلة؟ أليس هي بحكم مهنتها فاسدة؟ وتقوم مهنتها على الرذيلة والفساد!
تقوم فكرة هذه المسرحية على الزيف الأخلاقي وإدعاء الفضيلة لدى الكثيرين بينما الفساد يسكن أعماقهم ويحركهم.
رسم الفيلسوف سارتر صورة لمومس يضغط علها سيناتور أمريكي لتشهد زورًا ضد زنجي مظلوم اتُهم بجريمة قتل لم يقترفها إلا أنها قاومت ولم تذعن لطلبه لأن ضمير الإنسان بداخلها أبى أن يظلم شخص بريء لا ذنب له إلا كونه زنجي بناء على حكم مجتمع أمريكي لا يرحم أحد. وفي النهاية تذعن هي الأخري لمطالبهم بعد أن أغروها بالمال والستر والخدم!
The Respectful Prostitute is a very powerful play. It is an indictment on our failing justice system. Let me give you an example of a local problem in my country. A well wisher comes to us with a generous idea of helping street kids. He establishes a home for them and offers them food. Suddenly, there are no street children around. After a few months, we start getting information that those children are being sexually molested. The matter is taken up with our local chiefs and police men. What to do? We are caught up between the proverbial rock and a hard place. Nobody else is willing to help these children, but unfortunately the one who is willing is not doing it is doing it minus ethical integrity. These, and many others are the social problems Jean Paul Satre was addressing in his play.
Lizzie is a prostitute who is faced with the difficult choice of saving either an innocent negro or a murderous white man. The latter is educated in Harvard and running a successful company which employs over 2000 (two thousand) employees. In return, she is rewarded financially and her indiscretions are pardoned. In simple terms, she is confronted with the choice of either telling the truth or bearing false witness against an innocent degenerate. She makes the honorable choice of protecting the negro. On the contrary, she chooses to defend him and risks death in the hands of her race.
So much to think about. So many lessons to learn in today's society which is too materialistic to care about justice. Fortunately, with these simple stories we are reminded of some of the critical values which we have exchanged in order to preserve a few individuals who deserve to be punished.
داستانی در قالب نمایشنامه و با محوریت نژادپرستی هستش که برای سارتر دردسرهای زیادی درست کرد و به خاطر این نمایشنامه، به آمریکاستیزی متهم شد. (البته اون موقع هنوز کلمات شرافت داشتند و از مفهوم تهی نشده بودند-بگذریم)
داستان ظاهرا الهام گرفته شده از ماجرایی هستش که در سال 1931 رخ داده و در اون نُه نوجوون سیاهپوست بدبخت که بین 13 تا 19 سال هم بیشتر نداشتند رو از سر بغض و کینه و به دروغ به جرم تجاوز دستگیر کردن و نهایتا هشتاشون به اعدام با صندلی برقی محکوم شدن {اون یکی هم که اعدام نشد از همه کوچیکتره بود و احتمالا هرچقدر تلاش کردن نتونستن ثابت کنن که بلوغ شده!}. نشون دادن پلشتی سفیدپرستها و عمق فساد در بینش جانوری که معنی انسان رو محدود به گروه خاصی کرده، و سایرین رو به عنوان ابزار نگاه میکنه، از نقاط قوت کتاب بود. از طرف دیگه میشه گفت داستان به نوعی ارزش تاریخی داره و نشون میده که انسان متمدن(!) در سال 1931 چگونه میزیسته. اما به جز اینها چیز شگفتانگیز دیگهای نداره. هرچند برای یک نمایشنامه 70 صفحهای با یک پرده، هیچ هم بد نیست. مختصر، مفید؛ خیلی هم عالی.
پ.ن : در این ایامِ سوگواری شهید بزرگوار جورج فلوید فقید(!)، خوندن این کتاب ممکنه داغ دل همه عزیزان داغدیده رو تازه کنه.
فرد: یعنی چه! ببین کار ما بکجا رسیده! سرنوشت بهترین مرد شهر ما به دست یک زن بی ارزش افتاده! (دو سه بار در طول اتاق قدم می زند. بعد به سختی به طرف لیزی هجوم می برد) نگاه کن. (یک عکس به او نشان می دهد) تو، توی لجنزار زندگی کثیف خیلی مرد دیدی اما آیا با همچه مردی تا بحال برخورد کردی؟ این پیشانی را ببین، این چانه را نگاه کن، این مدالها را روی سینه فراخش تماشا کن. نه، سرت را برنگردان، خوب تماشا کن. سرنوشت این مرد به دست تو است. این مرد باید قربانی هوسرانی تو بشه. درست بصورتش نگاه کن. می بینی چه قیافه جوانی داره. چه نگاه پرغروری داره چقدر خوشگله. اما مطمئن باش بعد از ده سال حبس صورتش شکسته تر و پرچین تر از صورت یک پیرمرد خواهد بود. دیگه موئی به سر و دندونی به دهن نخواهد داشت. تو ازین کارت راضی و خوشحال هستی، ها؟ تو تا بحال پول مردم را از جیبشان کش می رفتی، اما حالا بهترین و شرافمندترین مرد را انتخاب کردی و میخواهی زندگی با او را بدزدی؟ چرا جواب نمیدی؟ هاه؟ لال شدی؟ تو آنقدر فاسدی که حتی استخوانهات هم فاسد و گندیده شده. (دست او را می گیرد و با خشونت بزانو می کشاند) یالا بزانو بیفت فاحشه کثیف! جلو تصویر مردی که می خواهی شرفش را پامال کنی بزانو بیفت.
ثانى قراءة لسارتر المسرحية عجبتنى قصيرة لكن تبين فساد رجال الشرطة وكذبهم واستخدامهم للقوة لارغامك على فعل ما يريدون واذا رفضت يأتى دور رجال السياسة يضحكون عليك بالكلام والكذب . فالمومس اشرف من رجال السياسة والشرطة و المومس اشرف ايضا من العنصريين البيض الذين يعتبرون الرجل الاسود اقل درجة من الحيوان وان قتله لا يعتبر جرما. النهاية استغربتها مش عارف هل قصده ان مفيش حاجة هتتغير او ان الشعب بينسي الكذب الذى قيل له وان ده من قيلة حيلته ..مش عارف لكن عجبتني ...
لیزی نماینده همه ی ما مردمیست که با وجود آگاهی از ظلم قدرتمندان،نمیتونیم در برابر نیرنگ اونها مقاومت کنیم و در نهایت بین دوراهی انسانیت و منفعت شخصی،راه دومو انتخاب میکنیم.
نقدي عالي از جامعه و تصورات و منفعت پرستي در آمريكا بود كه البته ميتوان آن را قابل تعميم به تمام جوامع انساني حال حاضر دانست. مردمي كه دائم در حال فريب خوردن حرفهاي رنگارنگ قشر قدرتمند جامعه هستند آن هم به واسطه ي حرفهايي كه شايد از دركش عاجز باشند! و نهايتا به دليل اين عجز از دانش و ادراك نه تنها خودشان مايل به فريب خوردن و برده بودن هستند بلكه منفعت گرايي هاي كوچكشان و خودمحوري هايشان باعث ميشود كه علاوه بر قبول استيلا و استثمار طبقه ي قدرتمند، با رضايت به قرباني كردن انسانيت اقدام كنند. خواندن اين كتاب خالي از لطف نيست بِه ويژه كه اين سوال را پيش روي هر فرد قرار ميدهد كه در انتخاب ميان حقيقت و منفعت، در انتخاب ميان درستكاري و اصرار بر فريب دادن خود،چه چيز را انتخاب خواهد كرد.
هیچ وقت نتونستم درک کنم چطوری یک عده به خودشون اجازه میدن خودشون رو برتر از بقیه ببینن حالا چه تو دین، چه تو مذهب، چه نژاد و.. امیدوارم روزی رو بدون خودشیفتگی و خودبرتر بینی تو این دنیا ببینیم. روسپی بزرگوار داستان رو راجع به نژاد پرستی خیلی خوب شروع کرد و نماد های بسیار خوبی داشت ولی کاش پایان بهتر و قابل فهم تری هم داشت. در مجموع کتاب خوبی بود ، و اینکه هرکتابی ارزش یکبار خوندن رو داره!