مارین موله ایرانشناس پرکار و فقید که با مرگی زودرس در ۳۸ سالگی، در پاریس درگذشت، بخش بیشتر تحصیلات ایرانشناسی خود را در فرانسه و در محضر استادانی چون بنونیست و دومناش گذارند و رسالۀ دکتری او که با عنوان «آیین، اسطوره و جهانشناسی در ایران باستان» منتشر شد، یکی از غنیترین کارهایی است که در این زمینه صورت گرفته است. یکی دیگر از آثار پرارزش او که بعد از مرگش به لطف و همکاری دومناش انتشار یافت کتاب «افسانه زندگی زردشت بنابر متنهای پهلوی» است. کتاب «ایران باستان» را موله برای مجموعۀ ادیان جهان آماده ساخت و همانگونه که خود در مقدمه توضیح میدهد هدف او ترسیم یا طرحی کلی از آیین قبل از اسلام ایرانیان است. در این زمینه او فقط به دین زردشتی اکتفا میکند و در مورد آیینهای دیگری که دورانی از تمدن این سرزمین را دربر گرفتهاند چون آیین مانی و مزدک... توضیحی نمیدهد. دربارۀ دین زردشتی نیز وارد جزئیات نمیشود، ولی گفتنیها را خوب بیان میکند، بهطوری که خواننده در پایان کتاب نقشی از موارد کلی دین زردشتی را در خاطر دارد. چاپ اول انتشارات توس ۱۳۷۷
Marijan Molé (28 July 1924, in Ljubljana – 6 May 1963, in Paris) was a Slovenian-Polish scholar of Middle and Modern Iranian studies, who also contributed to the fields of Islamic and particularly Sufi studies.
His father, Vojeslav Molé (1886-1973), was a Slovenian writer and historian of art who lectured at the University of Ljubljana. In 1925 he moved as a visiting professor to Poland, the native land of Marijan's mother. Molé showed an early interest in linguistics and mathematics. When World War II broke out, his family escaped to Leopoli in Ukraine. Back in Poland, he obtained his doctorate in Iranian philology under the direction of Tadeusz Jan Kowalski at the Jagiellonian University. In 1949 he was invited by the French government to pursue his studies in Paris. There he made the acquaintance of Jean de Menasce, who became an influential figure for him, and of other renowned specialists in Iranian and Islamic studies such as Louis Massignon and Henry Corbin. Molè eventually settled permanently in France, where he married Éliane Janet, and from where he would make study trips to Iran, staying for periods at Tehran's Institut Français d'Iranologie. Molé was found dead in his Paris apartment at the age of 39, when he was already considered one of the most gifted Iranists of his generation. He was survived by his wife and a son.
دوستانِ گرانقدر، این کتاب، کتاب مختصر و به نسبت مفیدی میباشد و البته از زنده یاد <ماریان موله> نمیتوان انتظار داشت که همچون یک مورخ ایرانی با وسواس زیاد به نوشتن این کتاب پرداخته باشد... ولی در مقابل دروغ پردازان و تحریف کنندگانِ عرب پرست و کثیفی که در ایران، تاریخ این سرزمین را به دروغ در مغزِ فرزندانِ ایران، فرو میکنند، این کتاب حداقل میتوان گفت که هشتاد درصد به واقعیت ها پرداخته است... البته بیشتر به ادیان باستانی دقت داشته است تا به دیگر مسائلِ تاریخی... ولی برخی از بیسوادانِ ناآگاه و بیشعور، اصرار دارند تا با روش زشت مغالطه، این کتاب را بی ارزش نشان دهند... گفته شده است که این کتاب به دین زرتشت پرداخته است.. در صورتی که حدوداً تا صفحهٔ 58 این کتاب اصلاً نامی از <زرتشتِ بزرگوار> به میان نیامده است... حدوداً نصف کتاب سخن از ادیان باستانی و شباهت هایِ آن با ادیانِ هند و سنسکریت، به میان آمده است و به پژوهش در روش و آیین زندگی و زبان در فلات ایران پرداخته است ... و 30 الی 40 صفحه به زرتشت و مزدکیان پرداخته و تا انتها در مورد تمام دین ها نوشته شده است... (شاید برخی از ناآگاهان انتظار دارند در این کتاب نامی از ائمهٔ به اصطلاح معصومشان و عرب ها و تازیانِ بی هویت و دستِ عباس و طفلانِ مسلم و دیگر تازیانِ بیابانی و بی ارزش آورده میشد) این کار زشت و ناپسندی است که بدون مطالعه و بدون رعایت موازین اخلاقی و ایرانی، به تخریب یک نویسنده و کتابش پرداخت.. یکی از نکات قابل اشاره در این کتاب این است که برای هر مطلبی یک یا چند عکس جالب گذاشته شده است که برای خواننده به نوعی زنگِ تفریح به حساب می آید کسانی که سواد لازم برای درک کتاب های تاریخی و اخلاقی و فلسفی را ندارند و این کتاب ها را به مسائل پووچ دینی، ارتباط میدهند...بهتر است وقتشان را به پایِ خواندنِ صحیفهٔ سجادیه و مفاتیح الجنان بگذارند و به قول زنده یاد <زکریای رازی>، با فلسفه و دانش و تاریخ کاری نداشته و سرشان را در همان مذهبشان فرو کنند ------------------------------------------------- امیدوارم این کتابِ تاریخی برایِ شما خردگرایان مفید واقع شود <پیروز باشید و ایرانی>
این کتاب چند صفحه ای از تاریخ ایران می گوید سپس تا انتها از دین زرتشت بحث میکند.
در مجموع به نظرم کتاب چندان جالبی نبود و با توجه به 24 خط در هر صفحه و بیش از 14 کلمه در هر خط کتاب کمی خسته کننده خواهد شد. و اینکه از آیین زرتشت و خدایان بسیارشان بحث میشود ، از آیین هایشان واز مسئله همخونی در زرتشت میگوید و اینکه از ازدواج اهورمزد و دخترش اولین انسان یعنی کیومرث متولد میشود و در حال مرگش هم با منی رها شده اش مادرش بارور می شود و ......