Het tij tegen: De democratische rechtsorde als fundament

by Herman Tjeenk Willink

Meer dan een halve eeuw was Herman Tjeenk Willink direct betrokken bij ontwikkelingen in en rond de als publieke ambtsdrager, als maatschappelijk bestuurder, als kritische beschouwer. Hij werd niet moe erop te wijzen dat de overheid in haar beleid én functioneren moet voldoen aan de eisen van democratie en recht. Die bieden burgers de zekerheid dat ieder zijn zegje kan doen en wordt gehoord, de zekerheid dat ieder gelijk is voor de wet en rechtsbescherming geniet, de zekerheid dat de overheid zegt wat zij doet en doet wat zij moet doen.

Door de dominantie van het geld als ijkpunt voor beleid en het managementdenken zijn die zekerheden gestaag uitgehold. Dáártegen komen burgers - terecht, en niet voor het eerst - in opstand. Juist nu ingrijpende veranderingen nodig zijn, ontbreken vertrouwen en draagvlak. In Het tij tegen gaat de auteur na hoe het zover kon komen, en vooral wat eraan te doen valt, en door wie.



Minister van staat Herman Tjeenk Willink (1942) was onder meer voorzitter van de Eerste Kamer, vicepresident van de Raad van State en meermalen kabinetsinformateur. Hij publiceerde recentelijk de boeken Groter denken, kleiner doen (PrinsjesBoekenPrijs 2019) en Kan de overheid crises aan?. In 2022 ontving hij de PrinsjesPrijs vanwege zijn bijzondere betekenis voor het parlement en de democratie in Nederland.

Genres: Politics, Nonfiction

206 pages, Paperback

Published May 1, 2023

Reviews

[Hans Buijze · Rating 3 out of 5]

Ik had er meer van verwacht. De schrijver is een zeer wijze man die meermalen exact de vinger op de zere plekken legt wanneer het gaat om een analyse van wat er allemaal mis is gegaan in onze democratie. Ook deze bundel met lezingen en stukken van de laatste vijftien jaar bevat zeer sterke analyses. Maar het had zoveel beter opgeschreven kunnen worden in een samenhangend verhaal ipv de genoemde verzameling. Nadeel van alle stukjes is dat deze gedeeltelijk gedateerd zijn en vooral dat ze geschreven zijn voor een bepaalde doelgroep. Het kost moeite soms de boodschap te ontcijferen. Voordeel is dan weer dat iets wat met moeite verworven wordt wellicht beter beklijft. Maar wie leest dit nog?

[Yoran · Rating 3 out of 5]

Het boek "Het tij tegen" van Herman Tjeenk Willink gaat over de problemen van de democratie in Nederland. Hij analyseert de problemen die de democratische rechtsorde bedreigen, zoals de afbrokkeling van de rechtsstaat, de verwaarlozing van de publieke sector, de vervreemding van de burger en de verarming van de politiek. Daarnaast pleit hij voor een herwaardering van de democratische waarden en een herstel van het vertrouwen tussen de overheid en de samenleving.

Tjeenk Willink heeft een scherpe blik op de ontwikkelingen in de politiek en de maatschappij, en hij durft kritisch te zijn op de heersende trends en modes. Zijn analyses zijn helder en overtuigend, en zijn boodschap is urgent en relevant.

Het boek is een verzameling van lezingen en artikelen die hij eerder heeft gegeven of geschreven. Daardoor is het boek niet zo samenhangend en ook niet altijd even toegankelijk voor een breed publiek.

Het is een boek dat aanzet tot nadenken en discussie, en dat hopelijk ook inspireert tot actie.

[Gerard de Bruin · Rating 4 out of 5]

Oude stukken die helaas nog niet gedateerd zijn. Ondermeer over de leemlaag (van ingehuurde consultants zonder verantwoordelijkheid) tussen ministeries en de uitvoeringsorganisaties. Over gebrekkige wetgeving zonder oog voor uitvoerbaarheid en de rechter als reparateur van gebrekkige wetten

[Tom Melis · Rating 2 out of 5]

Halverwege afgehaakt. Tjeenk Willink zet in dit boek hetzelfde gedachtegoed uiteen als in "Groter Denken, Kleiner Doen", maar dit boek is minder goed leesbaar. Het bevat een verzameling van lezingen die hij bij verschillende gelegenheden in de afgelopen jaren heeft gegeven. Zijn beschouwingen zijn even scherp als altijd, maar doordat de lezingen inhoudelijk niet zoveel van elkaar afwijken, krjjgt het boek een wat repetitief karakter.

[Chantal · Rating 5 out of 5]

Met dit boek slaat Herman Tjeenk Willink de spijker op de kop. Herman Tjeenk Willink beschouw ik als een kroonjuweel van de Nederlandse democratie. Hij spreekt zich al grofweg vijfendertig jaar uit over de tekortkomingen van de staat, over het beperkt functioneren van onze bestuurders en politici. Niemand luistert, niemand beseft en niemand gaat het debat aan. “De tijd voor zelfreflectie ontbreekt.” Ik hoop van harte dat we niet te laat tot het besef komen.

[Kyra Strik · Rating 4 out of 5]

Dit boek had in iedere boekenwinkel gelegen als het op een lager niveau geschreven was. Maar complimenten voor de scherpe inzichten zijn hier zeker op zijn plaats! Beste boek dat ik de afgelopen tijd gelezen heb.

[Noah van Meekeren · Rating 4 out of 5]

Prima boekje, alleen de lezingen zijn wat verouderd soms..

[Jinke · Rating 3 out of 5]

Taai.
De man heeft goede punten maar ik mis denk ik wat politieke context om dit te begrijpen

[Marije Blom · Rating 2 out of 5]

Niet uitgelezen…

[Trees · Rating 2 out of 5]

Voor mij, als niet jurist, een moeilijk te volgen boekje.