Sultan II. Abdülhamid: Arafta Bir Hünkâr Modern Türk tarihçiliğinin popüler konularının başında gelen ve fazlasıyla yazılıp çizilen Sultan II. Abdülhamid hakkında yeni bir kitaba ne gerek vardı, diye düşünebilirsiniz. Fakat Sultan II. Abdülhamid: Arafta Bir Hünkâr’ı okuduğunuzda ne kadar farklı olduğunu göreceksiniz. Sultan II. Abdülhamid ve dönemi hakkında makro ve mikro düzeyde yeni bilgileri ve yorumları fark edeceksiniz. Kişisel özellikleri üzerinden veliahtlığının ve hükümdarlığının bütün olarak ele alındığını; hükümdarlığı ile dönemi izah edilirken psikolojik ve sosyal psikolojik değerlendirmeleri okuyacaksınız. Çocukluğu ve gençliği nasıl geçti? Genç yaştaki annesinin ve babasının veremden, ilk çoğunun da yanarak vefat etmesi onu nasıl etkiledi? Hangi kişisel özelliklere sahipti, bunlar hükümdarlığını ve dönemini nasıl belirledi? Günlük hayatı nasıldı? Veliahdlığı sürecinde hükümetle ve İngilizlerle hangi görüşmeleri yürüttü? İç siyasette Abdülhamidî yönetim ile Jön Türkler arasındaki mücadelenin maliyeti ne oldu? Etkili bir istihbarat teşkilatı kurabilmiş ve Panislamcı dış-iç siyaset takip edebilmiş miydi? Dış siyasette İngiliz geleneğinden Alman geleneğine neden geçti? Eğitim ve kültürel modernleşme yoluyla modern toplumsal dönüşümü nasıl etkiledi? Dönemin uzmanı Prof. Dr. Necmettin Alkan, Sultan II. Abdülhamid’in hayatını doğumundan ölümüne kadar ele almakla kalmıyor, kişiliğine dair analizler de yapıyor. Kitapta Abdülhamidî dönemi oluşturan şartlar göz önüne seriliyor. II. Abdülhamid’in tahta çıktığı sıralarda Osmanlı Devleti’nin siyasî, askerî, iktisadî ve diplomatik durumu genel hatlarıyla tespit ediliyor. Sultan Hamid’in çocukluğu, gençliği ve kişiliği anlatılarak hükümdarlığını nasıl etkilediği tartışılıyor. Psikolojik analizlerin de bulunduğu Sultan II. Abdülhamid biyografisinde âdeta Osmanlı’nın panoraması da çiziliyor. Prof. Dr. Necmettin Alkan, Sultan II. Abdülhamid: Arafta Bir Hünkâr adlı kitabıyla spekülatif tartışmalara ve abartılı yaklaşımlara girmeden; günlük siyasî endişelerden ve kavgalardan uzak bir Sultan II. Abdülhamid biyografisini sizler için kaleme aldı.
II. Abdülhamid gibi oldukça tartışmalı bir tarihi figür hakkında böyle objektif bir kitap yazdığı için yazar Prof. Dr. Necmettin Alkan'ı tebrik ediyorum.
Kitap, genel olarak padişahın özel yaşamı çerçevesinde, bulunduğu, içine doğduğu çevrenin sosyolojik ve psikolojik faktörleri ile birlikte nasıl bir ruh hali ile büyüyüp, olgunlaşıp 33 sene hükmettiğini anlatıyor.
Bunu okurken de aynı zamanda 19. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu'ndaki sansür ve jurnalcilik gölgesinde sosyo-kültürel faaliyetleri, ayrılıkçı cemiyetleri, İttihat ve Terakki ile Modern Türkiye kurumlarının temelinin nasıl atıldığını öğreniyor, Balkanlar ve diğer toprakların kaybıyla tekrar travmalara uğruyoruz.
Bu kitap sayesinde, Sultan hakkında oldukça fazla bilgi öğrendim. Sonuç olarak Sultan Hamid ya da 19. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu'na ilgi duyan herkese bu kitabı öneririm.
"Gerçekte ise spekülatif tartışmalardan ve abartılı yaklaşımlardan azade, günlük siyasî endişelerden ve kavgalardan uzak sadece tarihin konusu olarak "tıpkı bir zaman yolcusu" gibi aramızda dolaşma ve yaşama vakti geldi de geçiyor, Sultan II. Abdülhamid'in." sf 313