Niet iedereen die de stem verheft, krijgt evenveel gehoor. Vooral vrouwen die zich uitspreken over een controversieel onderwerp waar ze belang aan hechten, worden vaak niet geloofd. Integendeel: ze worden geridiculiseerd, gepsychologiseerd, gecanceld of zelfs vermoord. Dat laatste overkwam de Griekse filosofe Hypatia.
De Britse filosofe Miranda Fricker bedacht de theorie van kennisonrecht om dergelijke situaties te verklaren. In dit boek legt Sigrid Wallaert uit wat ze daar precies mee bedoelt.
In haar essay schetst Wallaert het boeiende landschap van de feministische filosofie van onze tijd. Ze toont aan hoe denkers van nu een nieuwe filosofie van de kennis ontwerpen, om met de maatschappelijke uitdagingen van nu om te gaan. Ze gaat in op kruispuntdenken, gemarginaliseerde sprekers, niet-standaard manieren van communiceren en het ongelijke kennisspeelveld.
Boos! Hysterisch! Ziedend! Kwaad! Woedend!! Dat alles op een heldere manier uiteengezet. Jup jup het is zalig als je zo’n goeie én dan ook nog eens razend interessante bron vindt voor de thesis!!
(4.5/5) Dra. Wallaert brengt een enorm interessante–tot nu toe vrij ontoegankelijk in de Nederlandse taal– filosofie naar voren. Het werk van Fricker is een blikopener voor velen die ermee geconfronteerd worden. Ik herinner me nog de eerste maal dat in het concept van hermeneutische onrechtvaardigheid zag dat zoveel puzzelstukjes ineen vielen. Hoe het komt dat ik niet altijd mijn ervaring kan uiten als transpersoon etc. Het is dus prachtig dat deze kennis ook in de Nederlandse taak beschikbaar wordt en voor het brede publiek (niet enkel academici).
De anekdotes en de persoonlijke schrijfstijl is een enorm aangename manier om de informatie uit het boek te leren kennen. Het toont duidelijk de praktische toepassing en hoe het de wereld verandert. Denk aan de bekende quote van Marx: “Filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het komt er nu op aan haar ook te veranderen!” De tijd voor feministische woede was er al is er nog steeds en zal er blijven zijn (zolang de nood er is).
Het onderzoek naar emoties is een relevant domein zowel in de geschiedenis (zie bv onderzoeken naar emoties in de antieke wereld) als in huidige tijd.
"Woede is meer dan het inpakpapier waarin je je boodschap verpakt. Het is een essentieel deel van wat je te zeggen hebt." "Je woede is gerechtvaardigd, en ook al haalt schreeuwen niet veel uit, doe het toch maar."
Ik ben niet langer zenuwachtig voor dit boekje. De titel weerhield mij lange tijd van het lezen (ik heb dit bijna een jaar geleden gekocht), want ik vreesde, op dwaalspoor gezet door de titel, voor het kwade geradicaliseerde militante feminisme dat zonder meer de man opzij schuift. Niets daarvan.
Sigrid Wallaert, zopas gepromoveerd tot doctor Sigrid Wallaert met een doctoraat getiteld Fury: A Philosophical Analysis of the Productive Value of Feminist Rage, legt in dit boekje Miranda Frickers concept van kennisonrecht uit. (Ze gebruikt dit kader trouwens ook in haar doctoraat.)
Dit korte boekje is heerlijk klassiek opgebouwd. Schrijvers lijken tegenwoordig te vergeten dat een deftige tekst bestaat uit een inleiding, een midden en een slot, en het is heerlijk verfrissend om een inleiding te treffen waarin wordt uitgelegd wat er te komen staat. Ik hoor u tot hier lachen, maar er is een reden waarom dat werkt.
Dank zij die inleiding was ik meteen mee met het concept van kennisonrecht (en varianten) en het verschil tussen pakweg epistemisch en epistemiologisch, zaken die verder werden toegepast om de mechanismen aan te tonen waarmee vrouwen al te efficiënt uit de samenleving werden/worden geweerd. Bijzonder leerrijk.
Fantastisch ook, hoe Wallaert consequent het gewoonlijke mannelijke voornaamwoord inruilt voor het vrouwelijke (maw ze refereert steevast naar haar ipv hem).
'Kennisonrecht' - wat ik zelf zou omschrijven als de situatie waarin iemand onterecht niet serieus wordt genomen en/of genegeerd, en die persoon dus niet gezien wordt 'als wetende, dus als iemand die kennis kan vergaren, verwerken en verspreiden' (p. 10) - zou een belangrijke plaats moeten krijgen in elke inleiding tot de kennisleer. Met dit essay schreef Sigrid Wallaert een goede inleiding tot dit concept kennisonrecht, met als case study kennisonrecht tegenover vrouwen.
Wie dit boekje ook interessant vindt, raad ik het volgende video essay aan ('Yoko and The Beatles' door Lindsay Ellis), waarin de mythe dat Yoko Ono het einde van The Beatles heeft veroorzaakt weerlegd wordt, en dit (zonder dat ze deze term noemt) geduid wordt als een vorm van kennisonrecht (waarbij Ono weggezet wordt als 'die vervelende vrouw' en haar eigen verhaal niet serieus genomen werd en wordt). Dit wordt dan vergeleken met onder andere het proces Depp v. Heard, waarbij de getuigenis van Heard door velen onterecht niet serieus genomen wordt. Zelfs beroemde en relatief gepriviligeerde vrouwen kunnen dus kennisonrecht ervaren, toont Ellis aan.
“Voor iedereen die goede reden heeft voor woede, maar niet dd sociale macht om serieus genomen te worden. Je woede mag er zijn. Je woede is gerechtvaardigd, en ook al haalt schreeuwen niet veel uit, doe het toch maar.”