What do you think?
Rate this book
Alles onder de hemel. Ferdinand Verbiest en de ontdekking van China
In het midden van de zeventiende eeuw vertrekt een groep vrienden vanuit Vlaanderen via een van de gevaarlijkste zeeroutes van die tijd naar het mysterieuze en gesloten Chinese rijk. De West-Vlaamse jezuïet Ferdinand Verbiest wordt er aangesteld als mandarijn-astronoom in de Verboden Stad in Peking. Hij moet er de hemel verklaren voor de keizer en raakt verstrikt in intriges aan het hof, terwijl hij zich ook moet verdedigen tegen aanvallen vanuit Rome. Zijn vrienden doen elders in China aan bekering en verdiepen zich in de Chinese taal en cultuur. Als eerste Europeanen zullen ze de beginselen van de Chinese geneeskunde, cultuur en filosofie bekendmaken in Europa.
Ferdinand Verbiest en de ontdekking van China is het wervelende maar vergeten verhaal van de eerste echte ontmoeting tussen China en het Westen, waarin de jezuïeten uit de Lage Landen een grote rol speelden. Het neemt de lezer mee achter de muren van de Verboden Stad, maar ook naar de vrouwenvertrekken in Shanghai en de koninklijke hoven van Versailles en Londen.
Wat leverde deze ontmoeting op, voor het Westen maar ook voor China? Op welke manier zijn de ervaringen van Verbiest en zijn tijdgenoten relevant in een tijd waarin China steeds assertiever – opnieuw – zijn plaats opeist in de wereld?
Ferdinand Verbiest en de ontdekking van China is het wervelende maar vergeten verhaal van de eerste echte ontmoeting tussen China en het Westen, waarin de jezuïeten uit de Lage Landen een grote rol speelden. Het neemt de lezer mee achter de muren van de Verboden Stad, maar ook naar de vrouwenvertrekken in Shanghai en de koninklijke hoven van Versailles en Londen.
Wat leverde deze ontmoeting op, voor het Westen maar ook voor China? Op welke manier zijn de ervaringen van Verbiest en zijn tijdgenoten relevant in een tijd waarin China steeds assertiever – opnieuw – zijn plaats opeist in de wereld?
342 pages, Paperback
First published October 3, 2023
11 people are currently reading
219 people want to read
About the author
Veerle De Vos
2 books6 followersVeerle De Vos is expert Azië, Groot-Brittannië en Ierland bij VRT NWS.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 22 of 22 reviews
December 31, 2023
Very interesting but unfortunately not translated Dutch book on the life and works of the Belgian jesuit Ferdinand Verbiest (17th century) and his remarkable role at the court of the Chinese emperor. Dutch review below.
Dit boek is niet alleen de biografie van de Belgische jezuïet Ferdinand Verbiest (1623-1688) en zijn opmerkelijke rol aan het hof van de Chinese keizer, maar het brengt ook zowat het héle verhaal van de 17de eeuwse pogingen van het westen om voet aan de grond te krijgen in China, en het trekt geregeld ook parallellen met de huidige relaties tussen het westen en het rijk van het midden. De auteur is journaliste van de openbare omroep VRT en al jarenlang China-specialiste. Voor dit boek is ze wel heel diep in de geschiedenis van de Chinees-Westerse betrekkingen gedoken, met regelmatig een overvloed aan details en citaten uit de correspondentie van Verbiest en zijn collega’s.
Het is een boeiend relaas geworden van een fascinerende geschiedenis, gedeeltelijk gebracht als docu-fictie, en opgedeeld in kleine vignettes die grotendeels de chronologische lijn volgen. Voor de modale lezer zal het misschien wat overdaad zijn, maar dit is een rijk boek dat voor een stuk ook de huidige Chinese opstelling in de wereld illustreert. Haar epiloog zegt eigenlijk alles: “Een voor een brachten de zeventiende-eeuwse jezuïeten kennis en waarden mee naar China die het land iets meer op Europa moesten doen lijken. Net zoals wij gingen ze ervan uit dat het maar een kwestie van tijd zou zijn voor het Rijk van het Midden die universele waarden zou overnemen. Maar tegelijkertijd beseften ze vanaf het begin dat ze daar alleen maar in konden slagen als ze het land door en door kenden en begrepen. Ze dompelden zich onder in een bad van Chinese kennis en cultuur tot ze de ziel van het land konden vatten. En anders dan wij beseften ze maar al te goed dat ze die Chinese ziel, de essentie van China, nooit zouden kunnen veranderen, hoogstens konden ze er een postscriptum aan toevoegen. Ironisch genoeg was het niet de keizer in Peking die een eind maakte aan hun onderneming, maar de paus in Rome. Europa schoot zichzelf, zoals wel vaker, in de voet. De westerse machten die de jezuïeten 150 jaar later zouden opvolgen, hadden minder geduld en kwamen met kisten vol opium, oorlogsschepen en zware wapens. Onze superieure blik op China en de rest van de wereld erfden we van hen.”
Dit boek is niet alleen de biografie van de Belgische jezuïet Ferdinand Verbiest (1623-1688) en zijn opmerkelijke rol aan het hof van de Chinese keizer, maar het brengt ook zowat het héle verhaal van de 17de eeuwse pogingen van het westen om voet aan de grond te krijgen in China, en het trekt geregeld ook parallellen met de huidige relaties tussen het westen en het rijk van het midden. De auteur is journaliste van de openbare omroep VRT en al jarenlang China-specialiste. Voor dit boek is ze wel heel diep in de geschiedenis van de Chinees-Westerse betrekkingen gedoken, met regelmatig een overvloed aan details en citaten uit de correspondentie van Verbiest en zijn collega’s.
Het is een boeiend relaas geworden van een fascinerende geschiedenis, gedeeltelijk gebracht als docu-fictie, en opgedeeld in kleine vignettes die grotendeels de chronologische lijn volgen. Voor de modale lezer zal het misschien wat overdaad zijn, maar dit is een rijk boek dat voor een stuk ook de huidige Chinese opstelling in de wereld illustreert. Haar epiloog zegt eigenlijk alles: “Een voor een brachten de zeventiende-eeuwse jezuïeten kennis en waarden mee naar China die het land iets meer op Europa moesten doen lijken. Net zoals wij gingen ze ervan uit dat het maar een kwestie van tijd zou zijn voor het Rijk van het Midden die universele waarden zou overnemen. Maar tegelijkertijd beseften ze vanaf het begin dat ze daar alleen maar in konden slagen als ze het land door en door kenden en begrepen. Ze dompelden zich onder in een bad van Chinese kennis en cultuur tot ze de ziel van het land konden vatten. En anders dan wij beseften ze maar al te goed dat ze die Chinese ziel, de essentie van China, nooit zouden kunnen veranderen, hoogstens konden ze er een postscriptum aan toevoegen. Ironisch genoeg was het niet de keizer in Peking die een eind maakte aan hun onderneming, maar de paus in Rome. Europa schoot zichzelf, zoals wel vaker, in de voet. De westerse machten die de jezuïeten 150 jaar later zouden opvolgen, hadden minder geduld en kwamen met kisten vol opium, oorlogsschepen en zware wapens. Onze superieure blik op China en de rest van de wereld erfden we van hen.”
December 29, 2023
Vandaag reizen we met gemak op één dag naar de andere kant van de wereld. De wereld heeft al haar geheimen prijs gegeven, mooi opgelijst in de ‘Lonely Planet’-gidsen. Ons snelle leven staat in fel contrast met het verhaal dat verteld wordt in dit boek. We treden in de voetsporen van Ferdinand Verbiest en schepen in op een fascinerende reis naar het 17de eeuwse China.
Als Chinakenner weet Veerle de Vos waarover ze schrijft. We krijgen in dit boek de twee kanten van de geschiedenis: de Westerse kant waarin we het verhaal van de Jezuïeten volgen, en de Oosterse kant, waarbij ze het de omwentelingen in het Chinese Keizerrijk beschrijft. Hier en daar zitten er ook passages die refereren naar de huidige situatie, en een extra inzicht schenken op onze verhoudingen met China op dit moment.
We volgen eerst Ferdinand Verbiest die bij de Jezuïeten intreedt. We krijgen een uniek beeld van hoe het dagelijks leven eruit zag in het noviciaat, en hoe de jezuïeten kennis vergaren over wiskunde en astronomie. Deze kennis zal voor Ferdinand de sleutel zijn om toegang te krijgen tot het Chinese keizerrijk. Nadat hij meermaals een ‘njet’ kreeg om op missie te vertrekken, eigenlijk stond Latijns-Amerika op zijn verlanglijst, lukt het hem om op missie te vertrekken naar China. Maar de tocht verloopt niet zonder slag of stoot.
Hij komt aan in China tijdens een woelige periode. De Ming-dynastie is verdreven, en de Qing-dynastie is nog jong. De jaarkalender is van staatsbelang, en Ferdinand zal deze op punt stellen zodat hij stilaan één van de vertrouwelingen van de keizer wordt. Door de grote wetenschappelijke kennis die hij meebrengt, kan hij de fouten van de Chinese methodes verbeteren. Daarnaast ontpopt Ferdinand zich ook tot tolk en krijgt hij belangrijke taken toegedeeld. Ondanks zijn goede relaties met de keizer, krijgt het Christendom geen voet aan de grond. De Jezuïeten proberen voet aan de grond te krijgen door de leer van het Christendom aan te passen aan de Chinese gebruiken en riten, iets wat niet in goede aarde valt in bij de kerkelijke leiding in Rome. Dit twistpunt wordt ook uitvoerig besproken in het boek, en biedt stof tot nadenken.
We leren ook dat China uitermate beschermend is. Zo krijgen de Nederlandse en Russische delegaties die uit zijn op handel met het Chinese keizerrijk een nul op het rekest. Fijntjes laat Veerle de Vos doorschijnen dat er misschien wel een gelijkaardige situatie vandaag bestaat. Zo lappen de Nederlanders en de Russen allerlei regels van het Keizerlijk hof aan hun laars, waardoor ze zich niet populair maken. Misschien moeten we vandaag ook beter luisteren naar China, en hun denkwijze proberen te begrijpen? Ferdinand Verbiest deed het ons voor, en het legde hem geen windeieren.
Veerle de Vos schrijft het op zo’n fijne manier, dat je het boek moeilijk kan wegleggen. Het is een goed gedocumenteerd relaas van een bijzondere man. Als je nog eens echt wil reizen, dan kan ik je dit boek ten zeerste aanraden.
Als Chinakenner weet Veerle de Vos waarover ze schrijft. We krijgen in dit boek de twee kanten van de geschiedenis: de Westerse kant waarin we het verhaal van de Jezuïeten volgen, en de Oosterse kant, waarbij ze het de omwentelingen in het Chinese Keizerrijk beschrijft. Hier en daar zitten er ook passages die refereren naar de huidige situatie, en een extra inzicht schenken op onze verhoudingen met China op dit moment.
We volgen eerst Ferdinand Verbiest die bij de Jezuïeten intreedt. We krijgen een uniek beeld van hoe het dagelijks leven eruit zag in het noviciaat, en hoe de jezuïeten kennis vergaren over wiskunde en astronomie. Deze kennis zal voor Ferdinand de sleutel zijn om toegang te krijgen tot het Chinese keizerrijk. Nadat hij meermaals een ‘njet’ kreeg om op missie te vertrekken, eigenlijk stond Latijns-Amerika op zijn verlanglijst, lukt het hem om op missie te vertrekken naar China. Maar de tocht verloopt niet zonder slag of stoot.
Hij komt aan in China tijdens een woelige periode. De Ming-dynastie is verdreven, en de Qing-dynastie is nog jong. De jaarkalender is van staatsbelang, en Ferdinand zal deze op punt stellen zodat hij stilaan één van de vertrouwelingen van de keizer wordt. Door de grote wetenschappelijke kennis die hij meebrengt, kan hij de fouten van de Chinese methodes verbeteren. Daarnaast ontpopt Ferdinand zich ook tot tolk en krijgt hij belangrijke taken toegedeeld. Ondanks zijn goede relaties met de keizer, krijgt het Christendom geen voet aan de grond. De Jezuïeten proberen voet aan de grond te krijgen door de leer van het Christendom aan te passen aan de Chinese gebruiken en riten, iets wat niet in goede aarde valt in bij de kerkelijke leiding in Rome. Dit twistpunt wordt ook uitvoerig besproken in het boek, en biedt stof tot nadenken.
We leren ook dat China uitermate beschermend is. Zo krijgen de Nederlandse en Russische delegaties die uit zijn op handel met het Chinese keizerrijk een nul op het rekest. Fijntjes laat Veerle de Vos doorschijnen dat er misschien wel een gelijkaardige situatie vandaag bestaat. Zo lappen de Nederlanders en de Russen allerlei regels van het Keizerlijk hof aan hun laars, waardoor ze zich niet populair maken. Misschien moeten we vandaag ook beter luisteren naar China, en hun denkwijze proberen te begrijpen? Ferdinand Verbiest deed het ons voor, en het legde hem geen windeieren.
Veerle de Vos schrijft het op zo’n fijne manier, dat je het boek moeilijk kan wegleggen. Het is een goed gedocumenteerd relaas van een bijzondere man. Als je nog eens echt wil reizen, dan kan ik je dit boek ten zeerste aanraden.
August 2, 2024
Fantastisch boek. Levendig verteld met veel inzicht in de geschiedenis van de jezuïeten in China. Wat een wereld gaat er open in dit boek. Een aanrader voor iedereen die eens wat anders over China willen weten. Het verandert je kijk op China totaal. Bravo een dikke 5 sterren waard.
November 12, 2024
Veerle de Vos kan vertellen waardoor een niet zo evident verhaal blijft boeien.
December 28, 2023
Veerle de Vos heeft haar hart aan China verloren. Van 1993 tot 1995 was ze Engelse docent in Wuhan en over deze ervaring schreef ze reeds In elke rivier schijnt een maan samen met Zhang Luwei. Momenteel is ze VRT journaliste, waarbij ze Azië expert is. Maar ze maakt ook reportages voor onder andere Radio 1 en radionieuws.
Op 9 oktober vierden we de vierhonderdste verjaardag van Ferdinand Verbiest. Hij was een West-Vlaamse Jezuïet uit Pittem en trok als missionaris naar China waar hij astronoom aan het keizerlijk hof werd. Hij wordt gezien als één van de eerste Westerlingen samen met Martino Martini die toegang kregen tot het grote gesloten rijk. Over zijn leven, en zijn inbreng in de relatie tussen China en het Westen heeft Veerle de Vos nu een boek geschreven.
De auteur begint haar verhaal in de 17de eeuw in Vlaanderen, waarbij ze haar lezers meeneemt naar de leefwereld van Ferdinand Verbiest. Het begint allemaal in het West-Vlaamse Pittem waar hij opgroeide en later in Brussel waar hij als jonge docent les geeft. Hij droomt ervan missionaris te worden in Latijns-Amerika, maar loopt de bal telkens mis. Wanneer hij uiteindelijk toestemming krijgt van Rome om op missie te gaan is zijn bestemming China. Maar toentertijd verliep de route naar China niet zonder gevaren, zo ook voor Verbiest. Ze kregen te kampen met piraterij en allerlei ziektes aan boord van het schip.
Wanneer hij na maanden reizen eindelijk arriveert in China, komt hij aan in een woelige periode. De Ming dynastie was net ten val gebracht door de Mantsjoes en de jonge Qing Dynastie moest zich nog bewijzen. Door Ferdinands grote kennis van wiskunde en astronomie kreeg hij al snel toegang tot het keizerlijk hof. Hij mocht er de jaarkalender maken, waarbij hij hoog aanzien verkrijgt. Maar hij gebruikt ook allerlei technieken om zaken te bouwen, zo maakt hij de eerste stoomauto, katrollen om grote voorwerpen te vervoeren, maar ook een arsenaal aan kanonnen. Hij mag ook mee op keizerlijke missies waar hij als tolk fungeert. Met andere woorden hij wordt er de vertrouwenspersoon van niemand minder dan de keizer.
De auteur richt zich niet alleen op de gebeurtenissen in China, maar zal ook de atmosfeer weergeven van zeventiende-eeuws Europa en de relatie tussen beiden. Dit zorg voor een volledig beeld en kan je je als lezer de toenmalige atmosfeer goed voorstellen. Bovendien raakt ze ook gevoelige thema’s aan zoals het Calvinisme die tegenover het Katholicisme stond in Nederland, de positie van de Jezuïeten binnen de kerk en het nepotisme binnen deze kerk. Maar ook het VOC komt aan bod en hun toenmalige handelsroutes.
Wanneer je gefascineerd bent door de geschiedenis van China zal dit verhaal je sowieso boeien. Vanaf de eerste pagina kon ik het boek niet wegleggen. De auteur brengt op een intrigerende manier het verhaal van Ferdinand Verbiest. Ze maakt vaak gebruik van anekdotes, maar ook van brieven en andere teksten. Naast het verhaal over Ferdinand wil ze ook dat we even stilstaan bij het gegeven China, wat weten van het land naast het Confucianisme en Boeddhisme? Weten we naar welke muziek men luistert in China, wat zijn de literaire klassiekers, … ? Ze heeft een fijne schrijfstijl en weet een complexe geschiedenis op een duidelijke manier weer te geven.
Tussen de verschillende hoofdstukken springt Veerle de Vos af en toe naar het heden. Hier komen we meer te weten over haar hedendaagse zoektocht naar informatie over Ferdinand Verbiest.
Alles onder de hemel is een uiterst boeiend relaas over een man die we niet mogen vergeten: Ferdinand Verbiest. De auteur is duidelijk gewoon verhalen te brengen op een begrijpbare manier voor het grote publiek. Haar passie voor het land spat van elke pagina en de kleurfoto’s in het midden van het boek zorgen ervoor dat we ons nog beter kunnen inleven. Dit is een knap historisch werk. 4.5 sterren!
Op 9 oktober vierden we de vierhonderdste verjaardag van Ferdinand Verbiest. Hij was een West-Vlaamse Jezuïet uit Pittem en trok als missionaris naar China waar hij astronoom aan het keizerlijk hof werd. Hij wordt gezien als één van de eerste Westerlingen samen met Martino Martini die toegang kregen tot het grote gesloten rijk. Over zijn leven, en zijn inbreng in de relatie tussen China en het Westen heeft Veerle de Vos nu een boek geschreven.
De auteur begint haar verhaal in de 17de eeuw in Vlaanderen, waarbij ze haar lezers meeneemt naar de leefwereld van Ferdinand Verbiest. Het begint allemaal in het West-Vlaamse Pittem waar hij opgroeide en later in Brussel waar hij als jonge docent les geeft. Hij droomt ervan missionaris te worden in Latijns-Amerika, maar loopt de bal telkens mis. Wanneer hij uiteindelijk toestemming krijgt van Rome om op missie te gaan is zijn bestemming China. Maar toentertijd verliep de route naar China niet zonder gevaren, zo ook voor Verbiest. Ze kregen te kampen met piraterij en allerlei ziektes aan boord van het schip.
Wanneer hij na maanden reizen eindelijk arriveert in China, komt hij aan in een woelige periode. De Ming dynastie was net ten val gebracht door de Mantsjoes en de jonge Qing Dynastie moest zich nog bewijzen. Door Ferdinands grote kennis van wiskunde en astronomie kreeg hij al snel toegang tot het keizerlijk hof. Hij mocht er de jaarkalender maken, waarbij hij hoog aanzien verkrijgt. Maar hij gebruikt ook allerlei technieken om zaken te bouwen, zo maakt hij de eerste stoomauto, katrollen om grote voorwerpen te vervoeren, maar ook een arsenaal aan kanonnen. Hij mag ook mee op keizerlijke missies waar hij als tolk fungeert. Met andere woorden hij wordt er de vertrouwenspersoon van niemand minder dan de keizer.
De auteur richt zich niet alleen op de gebeurtenissen in China, maar zal ook de atmosfeer weergeven van zeventiende-eeuws Europa en de relatie tussen beiden. Dit zorg voor een volledig beeld en kan je je als lezer de toenmalige atmosfeer goed voorstellen. Bovendien raakt ze ook gevoelige thema’s aan zoals het Calvinisme die tegenover het Katholicisme stond in Nederland, de positie van de Jezuïeten binnen de kerk en het nepotisme binnen deze kerk. Maar ook het VOC komt aan bod en hun toenmalige handelsroutes.
Wanneer je gefascineerd bent door de geschiedenis van China zal dit verhaal je sowieso boeien. Vanaf de eerste pagina kon ik het boek niet wegleggen. De auteur brengt op een intrigerende manier het verhaal van Ferdinand Verbiest. Ze maakt vaak gebruik van anekdotes, maar ook van brieven en andere teksten. Naast het verhaal over Ferdinand wil ze ook dat we even stilstaan bij het gegeven China, wat weten van het land naast het Confucianisme en Boeddhisme? Weten we naar welke muziek men luistert in China, wat zijn de literaire klassiekers, … ? Ze heeft een fijne schrijfstijl en weet een complexe geschiedenis op een duidelijke manier weer te geven.
Tussen de verschillende hoofdstukken springt Veerle de Vos af en toe naar het heden. Hier komen we meer te weten over haar hedendaagse zoektocht naar informatie over Ferdinand Verbiest.
Alles onder de hemel is een uiterst boeiend relaas over een man die we niet mogen vergeten: Ferdinand Verbiest. De auteur is duidelijk gewoon verhalen te brengen op een begrijpbare manier voor het grote publiek. Haar passie voor het land spat van elke pagina en de kleurfoto’s in het midden van het boek zorgen ervoor dat we ons nog beter kunnen inleven. Dit is een knap historisch werk. 4.5 sterren!
July 23, 2025
Een heel bijzonder boek over een heel bijzondere persoon.
Als ik 4,5 sterren kon geven, ...
De vastberadenheid van de jezuïeten is ongelofelijk.
Hoe ze hun leven riskeren voor hun roeping. Dit komt nu toch (bijna) niet meer voor.
Duidelijk geschreven boek. De uitleg over de Chinese geschiedenis (van Ming- naar Qing-dynastie) en de jeugd van Verbiest is goed te volgen.
Een citaat: (P. 332)
Ferdinand Verbiest was een van de grote mandarijnen (zoals hedendaagse Engelse auteurs hen noemen) van het grootste, dichtstbevolkste en meest gesofisticeerde rijk ter wereld - geen kleine verdienste voor een jongen van het Belgische platteland. Nooit eerder en nooit meer nadien was de invloed van de jezuïeten in China zo groot. De reden daarvoor was de verbinding tussen een briljante keizer en een briljante jezuïet.
Als ik 4,5 sterren kon geven, ...
De vastberadenheid van de jezuïeten is ongelofelijk.
Hoe ze hun leven riskeren voor hun roeping. Dit komt nu toch (bijna) niet meer voor.
Duidelijk geschreven boek. De uitleg over de Chinese geschiedenis (van Ming- naar Qing-dynastie) en de jeugd van Verbiest is goed te volgen.
Een citaat: (P. 332)
Ferdinand Verbiest was een van de grote mandarijnen (zoals hedendaagse Engelse auteurs hen noemen) van het grootste, dichtstbevolkste en meest gesofisticeerde rijk ter wereld - geen kleine verdienste voor een jongen van het Belgische platteland. Nooit eerder en nooit meer nadien was de invloed van de jezuïeten in China zo groot. De reden daarvoor was de verbinding tussen een briljante keizer en een briljante jezuïet.
November 5, 2025
Ik lees graag boeken over culturen die elkaar ontmoeten, en dit was er weer zo eentje. En wat voor een! Deze Ferdinand Verbiest heeft het voor iemand uit het West-Vlaamse Pittem bijzonder ver geschopt!
We zien hoe Verbiest eerst les volgt bij de Jezuïeten in Brugge, Kortrijk, Mechelen en Leuven. In Leuven volgt hij nog een jaar wiskunde bij Andreas Tacquet, waar hij eveneens kennismaakt met meetkunde en sterrenkunde, kennis die hem later in de omgang met de keizer van China nog zeer goed van pas zal komen.
Na enkele lastige overtochten komt hij uiteindelijk in China aan, waar hij na het aantonen van zijn uitzonderlijke kennis van de hemel de keizer mag opleiden.
De rest mag je zelf lezen in dit boek. Dit is bijzonder vlot geschreven, met veel oog voor detail en de innerlijke leefwerelden van de diverse personages.
Dankzij dit boek heb ik China weer iets beter leren kennen, deze eeuwenoude cultuur verdient het zeker om gekend te worden! Ferdinand Verbiest, zijn metgezellen en keizer Kangxi hebben wonderbaarlijke levens geleid, die prachtig beschreven worden in dit boek.
We zien hoe Verbiest eerst les volgt bij de Jezuïeten in Brugge, Kortrijk, Mechelen en Leuven. In Leuven volgt hij nog een jaar wiskunde bij Andreas Tacquet, waar hij eveneens kennismaakt met meetkunde en sterrenkunde, kennis die hem later in de omgang met de keizer van China nog zeer goed van pas zal komen.
Na enkele lastige overtochten komt hij uiteindelijk in China aan, waar hij na het aantonen van zijn uitzonderlijke kennis van de hemel de keizer mag opleiden.
De rest mag je zelf lezen in dit boek. Dit is bijzonder vlot geschreven, met veel oog voor detail en de innerlijke leefwerelden van de diverse personages.
Dankzij dit boek heb ik China weer iets beter leren kennen, deze eeuwenoude cultuur verdient het zeker om gekend te worden! Ferdinand Verbiest, zijn metgezellen en keizer Kangxi hebben wonderbaarlijke levens geleid, die prachtig beschreven worden in dit boek.
November 21, 2023
Buitengewoon interessante biografie over de jezuïet Ferdinand Verbiest die in de 17e eeuw als missionaris naar China vertrok en daar de astroloog en vertrouweling van de keizer wordt. Dit alles in een poging om voet aan de grond en goedkeuring te krijgen voor de verspreiding van het katholieke geloof. Dat lukt in beperkte mate. Biedt een prachtige inkijk in enerzijds de Chinese beschaving en het keizerlijke hof en anderzijds de politieke belangen van het westen en de katholieke kerk. Interessant maar soms wel erg langdradig.
December 31, 2023
Interessant boek. Je komt heel wat te weten over de jezuïeten, de tijdsgeest, het toenmalige China en het keizerrijk, … Misschien jammer dat de figuur van Verbiest zelf niet echt ontwikkeld wordt: je leert hem wel kennen via zijn werk en zijn positie aan het hof, maar als persoon leer je hem slechts onrechtstreeks en eerder oppervlakkig kennen.
Goed gedoseerd en vlot geschreven. Aanrader.
Goed gedoseerd en vlot geschreven. Aanrader.
January 9, 2024
VAN PITTEM TOT PEKING
De West-Vlaaming Ferdinand Verbiest verbleef van 1660 tot aan zijn dood in 1688 in China en slaagde erin om vertrouwenspersoon te worden van niemand minder dan Kangxi, de derde keizer van de Qing-dynastie, één van de grootste heersers ooit.
In 2004 werd aan Kangxi een groots opgezette tentoonstelling gewijd in Versailles en die maakte op mij, als bescheiden Chinareiziger en geschiedenisfan, destijds een enorme indruk. Over de grote keizer zijn in het westen slechts een handvol boeken verschenen, over zijn Vlaamse vertrouweling (bijna) geen.
Verbiest werd naar China gezonden als missionaris voor de jezuïeten, maar had al snel door dat je in China niets kon bereiken als je de Chinese taal, cultuur en gewoontes niet (grondig!) kende en respecteerde. Dankzij de wetenschap (vooral astronomie, maar ook wiskunde en engineering) slaagde de hyperintelligente polyglot erin eerst het respect en vervolgens zelfs de vriendschap te winnen van de keizer, op dat moment zowat de machtigste persoon op aarde. Na zijn overlijden werd Verbiest door de keizer gehuldigd met een staatsbegrafenis en titels die geen enkele westerling voor of na hem ooit gegund werden.
Maar die Chinezen bekeren, dat is natuurlijk nooit gelukt. Toen Kangxi zich (na Verbiests dood) toch wat toleranter begon op te stellen tegenover dat vreemde geloof, was het godbetert de katholieke kerk zelf die de deur dichtsmeet. Iets in mij zegt me dat Verbiest dat niet eens zo erg had gevonden. Anderzijds, stel je eens voor dat het westerse geloof wél vrucht had geschoten in China…
Het feit dat we ons dit zo moeilijk kunnen inbeelden zegt veel over hoe straf het was wat die kleine Verbiest uit Pittem daar gepresteerd heeft. Waar zijn de Verbiesten en de Kangxi’s van vandaag? Onze gepolariseerde wereld heeft ze nodig.
Over die Ferdinand Verbiest moest inderdaad eens een boek geschreven worden. Hulde dus aan Veerle De Vos om dit te doen.
In Alles onder de Hemel maken we ook kennis met enkele van zijn kompanen en tijdgenoten, misschien omdat er over Verbiest zélf soms zo weinig geweten is. De geschiedenis wordt af en toe onderbroken voor eigentijdse en wat persoonlijkere beschouwingen van de auteur. Het laatste hoofdstuk leest als een pleidooi voor meer begrip en zelfrelativering.
De West-Vlaaming Ferdinand Verbiest verbleef van 1660 tot aan zijn dood in 1688 in China en slaagde erin om vertrouwenspersoon te worden van niemand minder dan Kangxi, de derde keizer van de Qing-dynastie, één van de grootste heersers ooit.
In 2004 werd aan Kangxi een groots opgezette tentoonstelling gewijd in Versailles en die maakte op mij, als bescheiden Chinareiziger en geschiedenisfan, destijds een enorme indruk. Over de grote keizer zijn in het westen slechts een handvol boeken verschenen, over zijn Vlaamse vertrouweling (bijna) geen.
Verbiest werd naar China gezonden als missionaris voor de jezuïeten, maar had al snel door dat je in China niets kon bereiken als je de Chinese taal, cultuur en gewoontes niet (grondig!) kende en respecteerde. Dankzij de wetenschap (vooral astronomie, maar ook wiskunde en engineering) slaagde de hyperintelligente polyglot erin eerst het respect en vervolgens zelfs de vriendschap te winnen van de keizer, op dat moment zowat de machtigste persoon op aarde. Na zijn overlijden werd Verbiest door de keizer gehuldigd met een staatsbegrafenis en titels die geen enkele westerling voor of na hem ooit gegund werden.
Maar die Chinezen bekeren, dat is natuurlijk nooit gelukt. Toen Kangxi zich (na Verbiests dood) toch wat toleranter begon op te stellen tegenover dat vreemde geloof, was het godbetert de katholieke kerk zelf die de deur dichtsmeet. Iets in mij zegt me dat Verbiest dat niet eens zo erg had gevonden. Anderzijds, stel je eens voor dat het westerse geloof wél vrucht had geschoten in China…
Het feit dat we ons dit zo moeilijk kunnen inbeelden zegt veel over hoe straf het was wat die kleine Verbiest uit Pittem daar gepresteerd heeft. Waar zijn de Verbiesten en de Kangxi’s van vandaag? Onze gepolariseerde wereld heeft ze nodig.
Over die Ferdinand Verbiest moest inderdaad eens een boek geschreven worden. Hulde dus aan Veerle De Vos om dit te doen.
In Alles onder de Hemel maken we ook kennis met enkele van zijn kompanen en tijdgenoten, misschien omdat er over Verbiest zélf soms zo weinig geweten is. De geschiedenis wordt af en toe onderbroken voor eigentijdse en wat persoonlijkere beschouwingen van de auteur. Het laatste hoofdstuk leest als een pleidooi voor meer begrip en zelfrelativering.
February 6, 2024
Op 9 oktober 2023 was het precies 400 jaar geleden dat Ferdinand Verbiest werd geboren in Pittem (nu in West-Vlaanderen). Van dat kleine landelijke dorp trekt hij naar de andere kant van de wereld waar hij een hoge functionaris wordt van de keizer Kangxi van de Qingdynastie en als enige westerling in de geschiedenis na zijn dood een postume titel krijgt. Dit opmerkelijke eerbetoon wijst op zijn enorme invloed en toch is hij voor velen in het Westen behoorlijk onbekend gebleven.
Dit verhaal is veel breder dan enkel Verbiest
In Alles onder de hemel neemt VRT-journaliste en Chinadeskundige Veerle De Vos de lezer mee in het wervelende verhaal van de jezuïetenmissie in China in de zeventiende eeuw. De titel dekt de lading eigenlijk niet: dit verhaal is veel breder dan enkel dat van Verbiest. De Vos heeft aandacht voor verschillende jezuïeten uit de Lage Landen die naar China trekken (in het bijzonder de vrienden Verbiest, Couplet, De Rougemont). Ze schetst ook heel mooi de context waarin het enthousiasme ontstond met de bezoeken van de Italiaan Martino Martini die in Europa steun kwam zoeken voor de Chinamissie.
Hoe kijken we naar andere culturen?
Dit werk is niet enkel vanuit historisch oogpunt van belang, het bevraagt ons ook over de manier waarop wij ons vandaag verhouden tot andere gezichtspunten, andere culturen, en tot China in het bijzonder. De inculturatie die de jezuïeten in China aan de dag legden, was verregaand. Ze werden soms zelfs gezien als meer Chinees dan jezuïet. De controverse over de riten was een aanslepend pijnpunt en een strijd tussen de Sociëteit en andere ordes, met name de dominicanen en franciscanen. De jezuïeten vonden het goed dat Chinezen sommige eigen riten die niet in tegenspraak waren met het christendom bleven volgen. Uiteindelijk werd deze strijd na de dood van Verbiest beslecht door de paus in het verre Rome. De jezuïeten delfden het onderspit, hun visie op inculturatie werd door de paus niet aanvaard, en het christendom dat nog maar pas was gelegaliseerd in China werd door de keizer weer verboden.
Aan de andere kant blijkt uit het boek ook dat de keizer de jezuïeten enkel gedoogde in zijn rijk dankzij hun wetenschappelijke, culturele (en militaire!) bijdrage aan China. De keizer toont zich wel geïnteresseerd om meer te weten te komen over het christendom, maar tezelfdertijd laat hij zich meermaals ‘in erg spottende en lasterlijke bewoordingen’ uit over het geloof van de christenen (p. 286). In zekere zin lieten de jezuïeten zich gebruiken door de keizer in de hoop om zo een hoger doel te kunnen dienen en China te kunnen en mogen evangeliseren. Uiteindelijk werd die manier van handelen door de paus in de kiem gesmoord. We zullen nooit weten wat er was gebeurd als er integendeel steun was gekomen uit Rome.
Doorzettingsvermogen
Wat het verhaal van de jezuïetenmissie ons wel leert voor vandaag is dat de verschillen tussen culturen soms zo groot zijn dat ze onoverbrugbaar lijken. Maar dat enkel trage en gestage doorzetting eventueel kan leiden tot begrip. In het boek verwoordt Kishore Mahbubani dit heel goed: ‘Wat het Westen moet begrijpen is dat we […] bewegen naar een multipolaire, multiculturele wereld, waar je moet leren omgaan met maatschappijen die heel anders zijn dan de jouwe. En zolang je ervan blijft uitgaan dat de andere kant zal worden zoals jij, dezelfde taal zal gebruiken en dezelfde concepten, kom je in de problemen.’ Die problematische houding wordt toegeschreven aan het Westen. Ook vanuit het perspectief van de Kerk is dit heel interessant. We zouden dat citaat makkelijk kunnen toepassen op het idee van synodaliteit.
Storende onjuistheden
Dit puike boek is mooi uitgegeven, maar bevat jammer genoeg ook enkele zaken die het lezen bemoeilijken of zelfs storend zijn. Zo is de terminologie die De Vos hanteert niet altijd correct. Ze spreekt verschillende keren over de ‘Orde van Jezus’ i.p.v. de ‘Sociëteit van Jezus’ (p. 19, 21), ze heeft het over een ‘eed van armoede’ i.p.v. een ‘gelofte’ (p. 52), ze noemt de gelovigen in de kerk ‘een publiek’ (p. 274), ze spreekt over ‘Spirituele Oefeningen’ i.p.v. ‘Geestelijke Oefeningen’ (p. 333), en wat vooral stoort, is dat ze heel vaak spreekt over een ‘vader’ i.p.v. een ‘pater’ (p. 44, 104, 122, 124, 154, 155, 290, 299, 321). Een feitelijke fout valt ook op: Carolo di Sangro wordt zo generaal van de Sociëteit genoemd (p. 39) en de meditatie van de twee standaarden wordt ‘één van de laatste meditaties’ genoemd (p. 32). Het werk bevat bovendien een katern met afbeeldingen in kleur die heel nuttig zijn, maar jammer genoeg wordt er in de lopende tekst niet naar verwezen. Een nummering van de afbeeldingen en verwijzingen in de tekst had de lezing nog aangenamer gemaakt. De auteur maakt ook een misplaatste vergelijking tussen de jezuïetenmissionarissen en Syriëstrijders die ‘brandden van hetzelfde vuur’ (p. 45), maar terwijl de eersten de liefde van God kenbaar wilden maken, wilden de tweede moorden en geweld plegen. Deze kleine fouten zijn jammer, maar doen niets af van het werk in zijn geheel.
Het geeft de lezer zin om heel andere culturen beter te leren kennen
Met Alles onder de hemel heeft De Vos een indrukwekkend boek geschreven dat velen kan boeien: de liefhebbers van geschiedenis, zij die geïnteresseerd zijn in inculturatie, multiculturaliteit, relaties tussen Oost en West en nog vele anderen. In de zeventiende eeuw schreven jezuïetenmissionarissen brieven naar Europa om mensen warm te maken om de missie te steunen. Het zorgde voor een heus vuur vol passie en zette velen aan om zelf te missioneren. Alles onder de hemel heeft op de lezer een gelijksoortig effect: het enthousiasmeert en geeft de lezer zin om heel andere culturen beter te leren kennen.
Dit verhaal is veel breder dan enkel Verbiest
In Alles onder de hemel neemt VRT-journaliste en Chinadeskundige Veerle De Vos de lezer mee in het wervelende verhaal van de jezuïetenmissie in China in de zeventiende eeuw. De titel dekt de lading eigenlijk niet: dit verhaal is veel breder dan enkel dat van Verbiest. De Vos heeft aandacht voor verschillende jezuïeten uit de Lage Landen die naar China trekken (in het bijzonder de vrienden Verbiest, Couplet, De Rougemont). Ze schetst ook heel mooi de context waarin het enthousiasme ontstond met de bezoeken van de Italiaan Martino Martini die in Europa steun kwam zoeken voor de Chinamissie.
Hoe kijken we naar andere culturen?
Dit werk is niet enkel vanuit historisch oogpunt van belang, het bevraagt ons ook over de manier waarop wij ons vandaag verhouden tot andere gezichtspunten, andere culturen, en tot China in het bijzonder. De inculturatie die de jezuïeten in China aan de dag legden, was verregaand. Ze werden soms zelfs gezien als meer Chinees dan jezuïet. De controverse over de riten was een aanslepend pijnpunt en een strijd tussen de Sociëteit en andere ordes, met name de dominicanen en franciscanen. De jezuïeten vonden het goed dat Chinezen sommige eigen riten die niet in tegenspraak waren met het christendom bleven volgen. Uiteindelijk werd deze strijd na de dood van Verbiest beslecht door de paus in het verre Rome. De jezuïeten delfden het onderspit, hun visie op inculturatie werd door de paus niet aanvaard, en het christendom dat nog maar pas was gelegaliseerd in China werd door de keizer weer verboden.
Aan de andere kant blijkt uit het boek ook dat de keizer de jezuïeten enkel gedoogde in zijn rijk dankzij hun wetenschappelijke, culturele (en militaire!) bijdrage aan China. De keizer toont zich wel geïnteresseerd om meer te weten te komen over het christendom, maar tezelfdertijd laat hij zich meermaals ‘in erg spottende en lasterlijke bewoordingen’ uit over het geloof van de christenen (p. 286). In zekere zin lieten de jezuïeten zich gebruiken door de keizer in de hoop om zo een hoger doel te kunnen dienen en China te kunnen en mogen evangeliseren. Uiteindelijk werd die manier van handelen door de paus in de kiem gesmoord. We zullen nooit weten wat er was gebeurd als er integendeel steun was gekomen uit Rome.
Doorzettingsvermogen
Wat het verhaal van de jezuïetenmissie ons wel leert voor vandaag is dat de verschillen tussen culturen soms zo groot zijn dat ze onoverbrugbaar lijken. Maar dat enkel trage en gestage doorzetting eventueel kan leiden tot begrip. In het boek verwoordt Kishore Mahbubani dit heel goed: ‘Wat het Westen moet begrijpen is dat we […] bewegen naar een multipolaire, multiculturele wereld, waar je moet leren omgaan met maatschappijen die heel anders zijn dan de jouwe. En zolang je ervan blijft uitgaan dat de andere kant zal worden zoals jij, dezelfde taal zal gebruiken en dezelfde concepten, kom je in de problemen.’ Die problematische houding wordt toegeschreven aan het Westen. Ook vanuit het perspectief van de Kerk is dit heel interessant. We zouden dat citaat makkelijk kunnen toepassen op het idee van synodaliteit.
Storende onjuistheden
Dit puike boek is mooi uitgegeven, maar bevat jammer genoeg ook enkele zaken die het lezen bemoeilijken of zelfs storend zijn. Zo is de terminologie die De Vos hanteert niet altijd correct. Ze spreekt verschillende keren over de ‘Orde van Jezus’ i.p.v. de ‘Sociëteit van Jezus’ (p. 19, 21), ze heeft het over een ‘eed van armoede’ i.p.v. een ‘gelofte’ (p. 52), ze noemt de gelovigen in de kerk ‘een publiek’ (p. 274), ze spreekt over ‘Spirituele Oefeningen’ i.p.v. ‘Geestelijke Oefeningen’ (p. 333), en wat vooral stoort, is dat ze heel vaak spreekt over een ‘vader’ i.p.v. een ‘pater’ (p. 44, 104, 122, 124, 154, 155, 290, 299, 321). Een feitelijke fout valt ook op: Carolo di Sangro wordt zo generaal van de Sociëteit genoemd (p. 39) en de meditatie van de twee standaarden wordt ‘één van de laatste meditaties’ genoemd (p. 32). Het werk bevat bovendien een katern met afbeeldingen in kleur die heel nuttig zijn, maar jammer genoeg wordt er in de lopende tekst niet naar verwezen. Een nummering van de afbeeldingen en verwijzingen in de tekst had de lezing nog aangenamer gemaakt. De auteur maakt ook een misplaatste vergelijking tussen de jezuïetenmissionarissen en Syriëstrijders die ‘brandden van hetzelfde vuur’ (p. 45), maar terwijl de eersten de liefde van God kenbaar wilden maken, wilden de tweede moorden en geweld plegen. Deze kleine fouten zijn jammer, maar doen niets af van het werk in zijn geheel.
Het geeft de lezer zin om heel andere culturen beter te leren kennen
Met Alles onder de hemel heeft De Vos een indrukwekkend boek geschreven dat velen kan boeien: de liefhebbers van geschiedenis, zij die geïnteresseerd zijn in inculturatie, multiculturaliteit, relaties tussen Oost en West en nog vele anderen. In de zeventiende eeuw schreven jezuïetenmissionarissen brieven naar Europa om mensen warm te maken om de missie te steunen. Het zorgde voor een heus vuur vol passie en zette velen aan om zelf te missioneren. Alles onder de hemel heeft op de lezer een gelijksoortig effect: het enthousiasmeert en geeft de lezer zin om heel andere culturen beter te leren kennen.
September 7, 2024
Fascinerend boek over hoe de Europeanen voor het eerst in contact komen met het mystieke China. Speelt zich af aan het begin van de Qing-dynastie in de tweede helft van de 17e eeuw. Indrukwekkend om te lezen over het doorzettingsvermogen van deze ontdekkingsreizigers en geleerden, die als ultiem doel hadden het katholieke geloof te verspreiden in China (spoiler alert: dit mislukt). Mooi inkijkje in hoe de wetenschap op hoog tempo ontwikkelde in die tijd, waar de interesses destijds lagen, en hoe dit verschilde tussen Europa en China. Leuk geschreven met behulp van historische artefacten (dagboeken, brieven, etc.) waardoor je een idee krijgt over wat de mensen destijds dachten en wat ze daadwerkelijk deden.
January 23, 2024
Een heel goed gedocumenteerd en vlot geschreven verhaal over de jezuiten in China in de tweede helft van de 17de eeuw. De rode draad is het leven van Ferdinand Verbiest, maar in feite gaat het ook over de missioneringspolitiek van de Kerk in the Verre Oosten, de politiek onder de eerste keizers van de Qing dynastie, het conflict tussen de jezuiten die de leer van de Katholieke Kerk wilden integreren met de rijke Chinese cultuur, en anderen in de Kerk die de Europese benadering aan de Chinese bekeerlingen wilden opleggen. Dit boek gaat over een boeiend stuk geschiedenis in China.
March 5, 2024
Toch wel een heel goed boek over Ferdinand Verbiest en zijn wonderlijk leven. Goed geschreven en vol van inzichten over China en het westen dat ten onrechte denkt dat de wereld rond hen draait.
Miste wel wat vaart in de eerste 50-60 bladzijden maar komt helemaal goed. Mooi geïllustreerd en vorm gegeven.
Miste wel wat vaart in de eerste 50-60 bladzijden maar komt helemaal goed. Mooi geïllustreerd en vorm gegeven.
January 21, 2025
Een vlot geschreven boek dat een uniek inkijkje biedt in het leven van Ferdinand Verbiest, een Vlaming in het gigantische China van de 17e eeuw. Ondanks de schaarse bronnen weet Veerle De Vos zijn pogingen om het Oosten en Westen te verbinden prachtig te schetsen. Een fascinerend verhaal over cultuur, ambitie en de grenzen van uitwisseling. Groots man!
December 6, 2023
Heel interessant boek. Het boek is vlot leesbaar en uitstekend gedocumenteerd. Het boek bevat boeiende inzichten en leert ons veel over de Chinese en Europese cultuur.
January 21, 2024
Een ongelofelijk boeiend verhaal over een baljuwszoon uit Pittem die het in de 17de eeuw schopt tot hoofdastronoom en persoonlijke leraar van de keizer van China.
July 29, 2024
Prachtig verhaal over de jezuïet Ferdinand Verbiest die naar China vertrekt en er tot de hoogste kringen van de keizer geraakt via wetenschappelijke kennis.
September 10, 2024
Uiterst interessant boek over een deel van de geschiedenis dat in Vlaanderen totaal niet bekend is.
December 12, 2024
Een fijn biografisch boek, zonder dat het zomaar van geboorte naar dood loopt. Fijne omwegen om het leven van pater Verbiest beter te contextualiseren.
August 3, 2024
Really interesting, well written … excellent!
August 3, 2025
Wat een verhaal. Wat een geduld en doorzetting, ongelofelijk…
De andere kant van de wereld is voor ons maar een muisklik verwijderd. In die tijd was een brief enkele maanden onderweg.
De jezuïeten lieten alles en iedereen achter en vertrokken naar het onbekende. Niet wetend of ze ooit zouden aankomen..
De andere kant van de wereld is voor ons maar een muisklik verwijderd. In die tijd was een brief enkele maanden onderweg.
De jezuïeten lieten alles en iedereen achter en vertrokken naar het onbekende. Niet wetend of ze ooit zouden aankomen..
Displaying 1 - 22 of 22 reviews