Jump to ratings and reviews
Rate this book

Leer me alles wat je weet

Rate this book
Dit boek gaat over Danielle – ‘Daniel’ – de Koster. Heldin volgens velen, knettergek volgens sommigen; Daniel leidt een bewogen leven. Na een aantal vormende omzwervingen vindt ze haar bestemming: ze gaat patiënten bijstaan, ‘kenniszoekers’ die nog geen medische diagnose hebben. Maar hoe onbaatzuchtig is ze werkelijk? En hoe weet je wat het goede is? Wanneer Daniels reputatie verslechtert, voelt ze zich in het nauw gedreven.

En nu is Daniel dood. Jodie, haar grote liefde, wil weten waarom en gaat te rade bij de mensen die haar het beste kenden. Bij Sjoerd, met wie Daniel in de jaren negentig voor de hiv-vereniging werkte. Bij Daniels ex Barbara, die altijd een bepalende rol in haar leven bleef spelen. Voor hen was Daniel een getroebleerde vriend en complexe geliefde, die nooit echt heeft leren omgaan met haar eigen gemankeerde lichaam. Zo reconstrueert Jodie Daniels levensverhaal.


Leer me alles wat je weet is een romantische liefdesgeschiedenis, een familieroman zonder bloedverwanten en het verhaal van een tijdperk.

583 pages, Paperback

First published November 28, 2023

99 people are currently reading
1540 people want to read

About the author

Hanna Bervoets

32 books568 followers
Hanna Bervoets (1984, Amsterdam) is one of the most acclaimed Dutch authors of her generation. After earning her Bachelors degree in Cultural Studies and a Masters in Journalism & Research she published nine novels, several screenplays, plays and a short story collection. She also writes essays and reviews on media, tech, popular culture and (queer) representation.

Bervoets received numerous nominations and awards for her work. In 2017, she was granted the prestigious Frans Kellendonk Prize for her entire body of works. Her novels are being translated in many languages and were adapted for film and television. Excerpts and short stories were published on international platforms such as Five Dials and The Guardian.

During the spring of 2018 Bervoets was a resident at Writers Omi at Ledig House, New York, where she worked on her novel 'Welcome to the Kingdom of the Sick': an adventure story on chronic illness. 'Welcome to the Kingdom of the Sick' became an instant bestseller when it was published in 2019.

In 2021 her novella 'The Things we saw' was published for Dutch Book Week in a first print run of 650,000 copies. Picador published it in May 2022 in the UK, HarperCollins in the US as 'We had to remove this Post'.
In 2022 Bervoets won the J.M.A Biesheuvel award for her latest short story collection, 'A modern desire'.

Hanna Bervoets works and lives in Amsterdam, with her girlfriend and two guinea pigs

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
190 (19%)
4 stars
435 (45%)
3 stars
269 (27%)
2 stars
59 (6%)
1 star
10 (1%)
Displaying 1 - 30 of 142 reviews
Profile Image for Luna.
83 reviews35 followers
January 5, 2024
Na het overlijden van Daniel maakt haar geliefde Jodie een reconstructie van haar leven, en dat is een bewogen leven. Ik wilde maar blijven doorlezen om erachter te komen wie Daniel nu precies was en wat haar dreef; vond haar niet per se een leuk, wel heel boeiend personage. Naast dat dit boek een verslag is van een leven en liefdesgeschiedenis, wordt er (via een enorme hoeveelheid aan verhalen en personages) veel belangrijks besproken rondom het thema ziekte. Hiv/aids, alternatieve geneeswijzen, medische nalatigheid, tuchtzaken, onwetendheid in de medische wereld over vooral vrouwenlichamen; allerlei zaken waarmee Daniel zich in haar leven heeft bemoeid. Je komt via sprongen in de tijd steeds meer over Daniel te weten, maar nu ik het uit heb lijkt niet alles opgehelderd, wat op zich ook niet erg is en wel past bij het ongrijpbare personage. Het is geen perfect boek, soms ging het wel heel uitvoerig in op alledaagse dingen en die ‘cliffhangers’ tussendoor vond ik niet zo nodig. Maar ik heb al met al genoten, een heerlijk dik en meeslepend kerstvakantie-boek.
Profile Image for Marcia.
1,114 reviews119 followers
January 21, 2024
’Voor veel vrouwen was het lastig de hulp te vinden die ze nodig hadden, maar voor sommige vrouwen bleek het net iets lastiger dan voor anderen.’

Dat ik fan ben van de boeken van Hanna Bervoets is geen geheim. Als geen ander weet zij minder zichtbare groepen uit de samenleving een stem te geven. In Leer me alles wat je weet zetten Daniel en Jodie zich namens stichting Lucille in voor mensen die zich niet gehoord voelen in medische situaties, mensen die bijvoorbeeld een verkeerde diagnose of helemaal geen diagnose kregen. Aan de hand van o.a. de ontstaansgeschiedenis van deze stichting, leren we Daniel de Koster steeds beter kennen. En dat is het doel van ik-personage Jodie: begrijpen wie haar geliefde was en hoe haar leven zo plotseling kon eindigen. Bervoets tekent vanuit het perspectief van Jodie het levensverhaal van Daniel de Koster op, op basis van getuigenissen van vrienden, (gekozen) familie en professionele contacten. Kunnen alle herinneringen samen Jodie een verklaring geven? Of haar helpen het verdriet om haar geliefde te verwerken?

Hanna Bervoets schetst in Leer me alles wat je weet een eerlijk beeld van een ingewikkelde relatie tussen twee imperfecte mensen, levensecht en ontroerend. Ondertussen heeft ze aandacht voor verschillende maatschappelijk relevante thema’s.
Profile Image for Muriël Van Der Wal.
257 reviews10 followers
April 16, 2024
Qua omvang van het boek zou je haast zeggen dit is de magnum opus van Hanna. Inhoudelijk absoluut niet. Een dikke pil besteedt aan een niet eens zo heel interessante vrouw. En waren een aantal kansen voor een bijzonder plot. Een draai in het werk. Maar die kansen bleven onbenut. Zo zonde. Het eind is dan ook erg vlak. En op zich verrassend door de zo niet-verrassende wending. Hanna haar andere boeken zijn heel erg boeiend. Die lees je van kaft tot kaft in een keer uit. Leer me alles wat je weet was een worstelpartij. En dan toch 3 sterren. Hanna schrijft goed, maar deze keer weinig speels. En amsterdam als decor, dan ga ik toch door de knieën.
Profile Image for Silvie Klokgieter.
1,705 reviews68 followers
November 17, 2023
Daniel leidt een bewogen leven. Na een aantal vormende omzwervingen vindt ze haar bestemming: ze gaat patiënten bijstaan, ‘kenniszoekers’ die nog geen medische diagnose hebben. Als een ridder in blinkend harnas zal ze haar zwaard ophouden voor hen die haar hulp nodig hebben. Zij, Daniel, zal onbaatzuchtig het goede doen. Maar hoe onbaatzuchtig is ze werkelijk? En hoe weet je wat het goede is? Wanneer Daniels reputatie verslechtert, voelt ze zich in het nauw gedreven.

En nu is Daniel dood. Jodie, haar grote liefde, wil weten waarom en gaat te rade bij de mensen die haar het beste kenden. Voor hen was Daniel een getroebleerde vriend en complexe geliefde, die nooit echt heeft leren omgaan met haar eigen gemankeerde lichaam. Zo reconstrueert Jodie Daniels levensverhaal...

'Leer me alles wat je weet' draait om Daniel en het is opgebouwd in verschillende delen.

Dit boek begint met een hoofdstuk dat zich twee jaar na het overlijden van Daniel afspeelt. Vervolgens ga je heel wat jaartjes terug in de tijd en hier lees je onder andere over Daniel en haar kennismaking met Barbara (ook een belangrijk personage in dit boek).

Dan lees je weer hoofdstukken in het heden. Jodie wil bij verschillende mensen nog meer te weten komen over haar grote liefde.

De sprongen naar het verleden vond ik interessant, want zo leerde je Daniel steeds beter kennen. Ook las je over de hulp die ze aan verschillende mensen (onder andere besmet met HIV) ging bieden: een heel belangrijk onderwerp in dit boek.

Dit is wel een erg traag verhaal en het boek telt ook maar liefst bijna zeshonderd pagina's. Hanna omschrijft alles uitgebreid en beeldend en hierdoor voelde het heel erg realistisch. Je voelt je écht betrokken bij de verschillende personages, voornamelijk bij Daniel. Misschien dat het verhaal ietsje korter had mogen zijn, maar ik vond het alsnog prettig lezen.

Dit boek draait voornamelijk om vriendschap en liefde. Het was mijn eerste kennismaking met deze auteur en ik moet zeggen dat de schrijfstijl mij goed is bevallen. Ik ben nieuwsgierig geworden naar meer!

Ik wil @uitgeverijpluijm dan ook heel erg bedanken voor dit recensie-exemplaar!

Beoordeling: 3,5/4,0 ⭐️
Profile Image for Lieke Polak.
276 reviews52 followers
December 16, 2023
Fijn om weer eens in een groot verhaal verloren te raken (hoofdmaaltijd in plaats van een tussendoortje!) met veel relevante onderwerpen en intrigerende personages. Hoofdpersonage Daniël vond ik niet zo sympathiek en het stoorde me wel dat ze 660 (!!) pagina’s lang de hemel in werd geprezen hmmmmm.
9 reviews1 follower
April 5, 2024
Elke bladzijde dit boek meer gaan waarderen. Soms wat langdradig, maar wel met prachtige zinnen
Profile Image for Jan.
1,058 reviews67 followers
November 5, 2024
In de grote berg tekst die Hanna Bervoets ons voorschotelt in haar roman ‘Leer me alles wat je weet’ (583 pagina’s), zit veel informatie over de ‘randen’ van de medische wereld, zoals ervaren door mensen die zich bij de medici bij wie zij horen aan te kloppen maar onvoldoende gehoor krijgen voor de werkelijke bronnen van hun klachten. De mensen van de Stichting Lucille proberen die mensen te helpen om adequate verwijzingen te krijgen. Dat zijn de hoofdpersonen van de roman, van wie de belangrijkste Daniel de Koster is; daarnaast is een belangrijke rol voor haar vriendin Jodie die tevens als verteller fungeert. Eromheen zijn veel personages actief, zowel zij die in vrienden- en familiekring verwantschap hebben, als mensen die als patiënten/ cliënten/ gasten/ informatiezoekers hun verhaal vertellen. De rode draad is de zoektocht van Jodie naar de achtergrond van Daniel; de hoofdmoot wordt gevormd door de gebeurtenissen op zoek naar de waarheid achter de medische klachten, zowel qua gebreken van het lijf als in de medische rechtspraak. Allengs komt er veel in de openbaarheid en dan ondervinden de hoofdrolspelers daarvan indringende effecten via de media.

Deze roman geeft opnieuw kleurrijk getuigenissen van hoe het hier en daar in de medische wereld toegaat. Dat is vaker een thema van Bervoets. In ‘Efter’ gaat het om de rol van farmaceuten, in ‘Welkom in het rijk der zieken’ gaat het om het chronische lijden van mensen die nauwelijks uiterlijke kenmerken hebben van de zieke mens. In ‘Leer me …’ worden diverse ondervindingen van vele kanten belicht. Zoals artsen in de werkelijkheid in de hun beschikbare tijd uitgebreid hun luisterende oor lenen aan hun patiënten – veel ervaring heb ik daarmee gelukkig zelf niet – geeft Bervoets uitgebreid stem aan de interactie tussen huisartsen en patiënten. Ik denk dat met een minder uitgebreid scala van dergelijke scenes Bervoets net zo goed – m.i. dus beter – haar punten had kunnen maken. In de roman zit een mooie spiegeling over de arts als patiënt. Dat niet alles wat patiënten bij Daniel en Jodie aankaarten, eenduidig tot conclusies leidt, krijgt spiegeling in de ontwikkeling van hun onderlinge relatie. Daarmee bereikt de auteur een welkome afwisseling tussen ‘zakelijk’ en privé. Ten aanzien van dat laatste wordt geen enkele intieme scene geschuwd. Daarmee zet Bervoets ook nadrukkelijk het lesbian, gay, bisexual, transgender, intersex, queer/questioning, asexual +-karakter van haar roman in de etalage.
Al met al: thematisch van groot belang, stilistisch prettig geschreven, knap gedaan. JM
Profile Image for Laura Van Rijnsbergen.
214 reviews58 followers
December 8, 2023
Het zal jullie niks verbazen, maar ik vind dit boek echt prachtig. Ik hou van alle boeken van Hanna Bervoets en wat mij betreft is dit het beste boek van 2023. In veel van haar andere boeken schrijft Hanna Bervoets speculatieve fictie, maar net zoals in het boekenweekgeschenk is dit verhaal de echte werkelijkheid, ook al is die soms nog zo gruwelijk.
Het is het verhaal van Daniel de Koster, maar ook van haar geliefde Jodie, en van haar beste vriend Sjoerd, en van haar ex Barbara, en nog meer. Alle personages krijgen een grote stem, in herinneringen en dialogen maar we krijgen ook hun gedachtes te lezen. Dat maakt het zo’n uitgebreide roman, je zit echt middenin hun levens. Er is veel oog voor detail, waardoor het zo levendig wordt. Een voorbeeld: een scène waarin Jodie en Daniel in het park lopen en ze zien een persoon die met een hond is, maar de hond wil niet lopen en gaat stug liggen, waardoor de persoon maar blijft trekken. Dit is een grappig tafereel, maar ze hebben nu een serieus gesprek en Jodie denkt: dit was niet het moment voor slapstick, dom wijf. En elk van die details of juist grotere dingen heeft een doel, wat heel knap is. Het laat je bijvoorbeeld wat over de karakters van de hoofdpersonen zien, of iemand is op de goede plek op het goede moment, maar dan op een onvoorspelbare en geloofwaardige manier. Heel erg knap geschreven.
Uiteindelijk is de roman een terugblik van Jodie, de geliefde van Daniel, die na Daniels dood alles van haar te weten wil komen: leer me alles wat je weet. Daniel heeft veel gedaan in haar leven, het grootste is hun stichting Lucille, waarbij ze mensen een second opinion geven bij de huisarts of ze helpen een doorverwijzing te krijgen. Uiteindelijk wordt Daniel steeds woester op dokters die patiënten niet helpen (ze weet immers zelf hoe dit is met haar gehavende lichaam door een slechte val ooit) en gaat ze tuchtzaken aanspannen. Er komt uiteindelijk een rampjaar wanneer dit allemaal mis gaat en Jodie komt achter een hoop dingen die ze eerder niet wist. Maar voor Daniel dit heeft gedaan, is ze ook in aanraking geweest met een bedrijf dat helpt informatie over hiv te verspreiden, en met een stichting die zich tegen kwakzalvers uitspreekt. Alles doet ze met een goede gedachte, mensen helpen, maar is alles wel zo goed? Jodie komt in ieder geval achter een hoop mensen en dingen die ze niet van Daniel kende of wist. Het is lastig samen te vatten omdat het eigenlijk een levensverhaal is. Maar het leest heerlijk in afwisselende hoofdstukken en tijdperken, waarbij je stukje bij beetje steeds meer te weten komt van Daniel. Al met al: Een prachtig en belangrijk boek!
Profile Image for Bo Verhoef.
374 reviews79 followers
December 2, 2023
Als je het boek Seven husbands of Evelyn Hugo enorm goed vond, dan is dit boek zeker een aanrader voor jou. In Leer me alles wat je weet wordt namelijk het leven van Danielle de Koster (Daniel in dit boek) onder een vergrootglas gelegd en komt alles (en dan ook echt alles) in haar leven aan bod.

Het boek begint eind jaren 80 en gaat via de jaren negentig en de zeroes naar het einde van het leven van Daniel. Dit maakte het leuk, omdat ik veel ontwikkelingen in de wereld herkende (zoals opkomst van internet etc.). Er komen ook heel veel maatschappelijke thema's aan bod; het gaat bijvoorbeeld over ziekte, rouw, liefde, vertrouwen, jaloezie, afgunst, woede en nog veel meer. Je leert oprecht alle karakters ontzettend goed kennen en er zit veel queer rep in (eigenlijk alleen maar).

Dit boek was echter niet mijn boek, maar ik vond Seven Husbands dan ook echt niet leuk. Ik vond dat het veel korter had gekund. Ondanks de mooie uiteenzetting van Danielles leven in verschillende onderdelen dacht ik wel constant; waarom moet dit zo uitgebreid?! Even eerlijk, 580 pagina's over iemands leven waarin niet bijster veel gebeurd en waarbij je nog steeds met vragen blijft zitten aan het einde, is gewoon niet mijn ding.

Wat ik wel oprecht mooi vond, was het thema rondom mensen helpen die in de normale zorg geen medische diagnose weten te krijgen. In mijn omgeving heb ik ook zo veel verhalen over het nalatige zorgstelsel in Nederland, dit boek is dan echt een welkome vriend waarin mensen veel kunnen herkennen.
Profile Image for Esther.
425 reviews3 followers
April 17, 2024
Mooi en warm verhaal. Een zoektocht naar het levensverhaal van een partner voorafgaand aan de relatie. Met veel liefde en oog voor detail beschreven.

3.5 ⭐️
Profile Image for Manoek (manoeksbooknook).
625 reviews44 followers
December 12, 2023
In dit boek volgen we Jodie die haar grote geliefde Daniel verliest en merkt dat er eigenlijk heel veel dingen zijn die ze niet wist van haar. Na haar overlijden gaat ze op een zoektocht in het verleden en bij mensen die Daniel hebben gekend in verschillende fases in haar leven.

Het is een fascinerend verhaal dat, zoals altijd, heel goed en beeldend geschreven is door Hanna Bervoets. Er komen thema's aan bod die ik gewend ben van deze auteur, denk aan LHTBI karakters, chronische ziektes en relaties tussen mensen op romantisch gebied maar ook familie en vriendschappen. Maar "Leer me alles wat je Weet" neemt al deze thema's in het kwadraat want ik had het idee dat we dieper op alles ingingen dan in welk ander boek van Bervoets dan ook! Alle karakters voelen heel echt en dit maakt alles heel realistisch.

Wat mij het meest aangreep was alles omtrent stichting Lucille. Daniel, die zelf last heeft van chronische pijn na een ongeluk, gaat mensen helpen die niet gehoord worden door de medische wereld denk aan huisartsen etc. De voorbeelden en scenarios die geschetst worden waren echt confronterend voor mij omdat ik dit zelf ook jarenlang heb meegemaakt voordat ik mijn diagnose voor mijn chronische spierziekte kreeg en nog steeds mee maak. Maar het was ook zo ontzettend goed beschreven en ik ben blij dat mensen die dit niet zelf mee maken ook zullen lezen!

Een ander deel wat ik erg aangrijpend vond en hier ook wat bij aansluit, is het stuk waar Daniel als vrijwilliger gaat werken bij een organisatie voor HIV patiënten in de jaren 90. Ik realiseerde me dat ik hier nog nooit over had gelezen in een Nederlands boek. Ik ben zelf queer en vind het erg belangrijk om mijzelf te verdiepen in LHTBI+ geschiedenis en de aids epidemie hoort hier natuurlijk bij hoe schrijnend het ook is. Ik bedacht me dat ik hier alleen over heb geleerd met het perspectief op de Verenigde Staten en Verenigd Koninkrijk (denk aan series als Pose en It's a Sin of Elton John zijn stichting) maar nooit echt hoe het hier in Nederland ging. Ik vond dit dus heel erg krachtig !

Hanna Bervoets heeft weer een krachtig, goed geschreven verhaal neergezet vol met belangrijke thema's en een prachtige 'found familiy'.
Ikzelf heb dit boek 4 ⭐ gegeven en dit is puur omdat ik het wel erg lang vond met een aantal stukken in het boek die voelde als overbodig en te herhalend. Maar het is zeker een aanrader!!

Bedankt @uitgeverijpluim voor dit recensie exemplaar
Profile Image for Romy.
17 reviews4 followers
March 25, 2024
Dit is absoluut geen aanrader voor de angstigen onder ons. Ik heb het grootste deel hiervan gelezen terwijl ik ziek was, geen geweldige ervaring i.v.m. het onderwerp maar (!!!) Hanna Bervoets wist mij bijna 600 pagina’s lang te boeien en dat verdient toch op zijn minst vier sterren. Sterk, dynamisch en meeslepend verhaal.
Profile Image for Emma Deckers.
22 reviews1 follower
February 21, 2024
‘Leer me alles wat je weet’ heeft me van begin tot einde geboeid, zelfs tijdens de passages waar er eigenlijk weinig gebeurt. Hanna Bervoets is er in geslaagd haar personages levend te maken, zonder ze volledig bloot te geven. Het hele boek is zo zorgvuldig geconstrueerd: alles had echt kunnen zijn, tot in het kleinste detail. En details, daar zijn er veel van. Door een ietwat ongewone verhouding tussen gedetailleerde beschrijvingen van alledaagse periodes in het leven van het hoofdpersonage en snelle, of soms ontbrekende, sleutelmomenten, toont Bervoets hoe een leven eerder gevormd wordt door toevallige ontmoetingen en kleine details dan door de typische grote levenskeuzes. (Sorry voor deze enorm lange zin). Daniel, het hoofdpersonage, maakt eigenlijk bijzonder weinig keuzes: het een vloeit gewoon voort uit het ander. Of dat lijkt toch zo door het vertelperspectief: het hele verhaal wordt verteld door Jodie, Daniels jongere partner, die nu Daniel dood is, haar leven probeert te reconstrueren en te begrijpen. Net als Jodie blijf je als lezer aan het einde achter met vragen, én met gemis. En zoals in Bervoets’ meeste werk geniet ik er zo van hoe queer zijn geen klein detail is, maar ook nooit een issue.
Profile Image for Mirjam Kok.
44 reviews2 followers
July 17, 2024
3.5 ⭐️

Op sommige momenten begon het wat te slepen en waren er net iets te veel personages, maar het was heerlijk om weer eens in een lang verhaal te verdwijnen. Groot fan van chronische pijn thematiek en endo representatie <3
Profile Image for Anna.
280 reviews
January 9, 2024
Leer me alles wat je weet van Hanna Bervoets onderzoekt het verlangen om erkenning te krijgen door de ogen van een ander.

Na vele wegen te hebben bewandeld, besluit Daniel de Koster om hulp te bieden aan patiënten. Maar dit zijn geen gewone patiënten; het zijn mensen die al een uitputtend medisch traject hebben doorlopen en nog steeds met onzekerheid over hun aandoening kampen. Met volledige toewijding werkt zij dag en nacht om deze individuen eindelijk de broodnodige hulp te bieden. Hoewel dit altruïstisch lijkt, rijst de vraag of dit echt het geval is. Na Daniels plotselinge overlijden gaat haar geliefde Jodie op zoek naar het ware verhaal achter de 'heldin'. Wat maakt Daniels persoonlijkheid complexer dan gedacht en wat is er werkelijk met haar gebeurd? De roman Leer me alles wat je weet (2023) van Hanna Bervoets (1984) draait om deze vragen.

De kracht van deze roman ligt in de manier waarop de thema’s verlangen en de zoektocht naar erkenning in het leven worden behandeld. Met name jongeren zullen zich in het verhaal herkennen. Het verhaal draait om Daniel, die regelmatig worstelt met haar fysieke beperkingen en daardoor haar eigenwaarde elders moet zoeken dan bij zichzelf. Ze voelt zich waardevol wanneer anderen naar haar kijken en waardering tonen. Haar identiteit krijgt dus een boost wanneer ze succesvol hulp biedt aan zieke vrouwen die contact met haar opnemen via telefoon of e-mail:

‘Ze rekenden op haar. Ja, voelde Daniel, de vrouwen die haar belden werden tekortgedaan en ze hadden haar nodig; een idee dat haar, vermoed ik, evenzeer vleide als benauwde, maar ze kon al die mensen toch niet in de steek laten? En hoewel het haar soms zenuwachtig maakte, al die bloemen in haar woonkamer, was ze toch ook gehecht geraakt aan de aanblik ervan, de bladeren en doornen net kleine, juichende armpjes, de kelken mondjes die haar naam riepen.’

In de roman van Bervoets draait de zoektocht naar erkenning bij Jodie, de vriendin van Daniel, echter om iets anders: het verkrijgen van waardering van Daniel zelf. Jodie voelt zich regelmatig genegeerd door Daniels focus op zieke vrouwen en ervaart woede omdat ze haar eigen levenspad volledig heeft opgeofferd om Daniels droom te verwezenlijken. Deze zoektocht naar waardering van een geliefde maakt de roman dus ook een dramatische liefdesgeschiedenis: ‘Ze zou me teleurstellen, vreesde ze, en daar kreeg ze groot gelijk in. Ja, haar twijfels zouden gegrond blijken: in de periode dat het echt slecht tussen ons ging bleek samenwerken niet langer mogelijk, en toen ik de dertig begon te naderen verloor ik mezelf soms in de venijnige bezigheid de dingen die onze relatie me hadden opgeleverd af te strepen tegen wat ik er allemaal voor had moeten opgeven’.

Bervoets valt op door haar moed om aandacht te besteden aan zieke mensen die vaak genegeerd worden door de maatschappij. Denk bijvoorbeeld aan personen met langdurige klachten na een coronainfectie, individuen die uit wanhoop alternatieve geneesmiddelen proberen maar daardoor alleen maar zieker worden of zelfs overlijden, mensen met AIDS, gevallen van medische nalatigheid bij vrouwenproblemen en personen die lijden aan chronische ziektes maar niet serieus genomen worden. Deze onderwerpen worden als gevoelig beschouwd en zijn vaak taboe. Net zoals de personages in Bervoets' boek, hebben ook mensen in het echte leven behoefte aan aandacht, liefde en erkenning. Het verhaal biedt deze mensen dus een vorm van troost en geeft de boodschap "hey, je wordt wel degelijk gezien!" terwijl het voor onwetenden een wake-up call is.

Bervoets brengt op stilistisch vlak niets nieuws, maar dit hoeft ook niet. Ze staat bekend om haar mooie beschrijvingen en uitgebreide innerlijke monologen, die het gevoelsleven van de personages goed laten zien. Haar schrijfstijl is nuchter en vermijdt overdreven sentimentaliteit, ondanks de zware onderwerpen. Hierdoor houdt ze een balans tussen maatschappelijke thema's en een bepaalde afstand die nodig is om lezers aan het denken te zetten. Het verhaal had echter korter kunnen zijn door minder details en soms onnodige vergelijkingen van Bervoets. Gelukkig lost de traagheid van het verhaal zich op in het tweede deel van de roman. Leer me alles wat je weet laat dus een indruk achter bij de lezer, vooral door de uitstekende uitwerking van relevante thema's.
Profile Image for Nienkethepanda | dauntlesswxzard.reads.
257 reviews10 followers
December 17, 2023
Titel: Leer me alles wat je weet
Auteur: Hanna Bervoets
Uitgeverij: Uitgeverij Pluim
Genre(s): roman
Thema’s: medische wereld, vriendschap, familie, jezelf vinden
Representatie: queer relaties, chronische ziekten, medisch onbegrip
Gelezen in: het Nederlands (originele taal)
Beoordeling: 3 uit 5 sterren

Recensie:
‘Leer me alles wat je weet’ vertelt het levensverhaal van Daniel en alles wat daarbij is komen kijken. Veel verschillende onderwerpen en thema’s komen aan bod in dit verhaal.
Dit boek is opgedeeld in verschillende fasen in het leven van Daniel en ieder deel is dan weer opgedeeld in hoofdstukken. Tijdens het lezen zelf hadden de onderdelen voor mij weinig meerwaarde, maar nu kan ik ze wel goed waarderen. Ieder onderdeel heeft toch een beetje een eigen thematiek, ingedeeld naar belangrijke normen en waarden van Daniel, en zo kan je het boek na ieder deel even wegleggen om alles te verwerken.
Hanna’s schrijfstijl is heel erg beeldend en verhalend en dat vond ik heel erg fijn om te lezen. Het boek leest vrij traag en er wordt heel veel informatie verschaft, maar dat voelde bij dit boek juist correct aan. Er wordt letterlijk iemands leven omschreven en dat is niet overhaast en snel klaar. Echter, ik vond de lengte van het boek niet fijn. Voor mijn gevoel werd het verhaal na de helft erg veel gerekt, terwijl het met zeker 100 pagina’s minder ook goed verteld had kunnen worden. Dit zorgde er bij mij op ongeveer driekwart voor dat ik mezelf echt moest dwingen om door te lezen en dat vond ik erg jammer.
Als iemand die zelf jarenlang onbegrip heeft gekregen vanuit de zorg in de vorm van verkeerde diagnoses, wegwuivende gebaren en niet serieus worden genomen, vond ik het heel erg fijn dat er een boek is geschreven over de medische problematiek in Nederland. Er zijn zo ontzettend veel mensen die niet serieus worden genomen en daarom veel meer klachten ondervinden dan nodig en dat maakt dit boek heel goed bespreekbaar. Daarnaast is het zo dat er, zoals ook wordt aangehaald in dit boek, veel vrouwen zijn die niet de zorg krijgen die ze nodig hebben, simpelweg omdat er gewoon niet genoeg onderzoek naar gedaan wordt. Dat is wederom iets waar ik hinder van ondervind en ik vind het heel goed dat er aandacht besteed wordt aan dit thema, zodat er hopelijk iets mee kan gaan gebeuren.
Wat daarnaast erg leuk was om te lezen, zeker voor iemand die begin 20 is, vond ik de manier waarop alle decennia worden besproken. Gedurende het verhaal merk je aan kleine, maar wel heel specifieke aspecten dat de tijd vooruit gaat. Zo wordt de opkomst van bijvoorbeeld het internet besproken en zit er wel enige (trage) voortgang in de medische wereld, dus dat is wel heel interessant om te lezen.
Daarnaast vond ik het ook erg leuk dat het verhaal verteld werd vanuit het perspectief van Daniels laatste partner, Jodie. Het is dus zeker geen verhaal vanuit een neutraal perspectief, maar juist vanuit iemand die heel veel om deze vrouw geeft. Ik moet wel zeggen dat ik Daniel zelf eigenlijk best wel onsympathiek vind en ik me er op het einde van het verhaal best wel aan stoorde dat er alleen maar positieve dingen gezegd konden worden. Dat vond ik wat jammer.
Ik raad zeker aan om dit boek te lezen als je fan bent van een soort ‘coming-of-age’ romans, lezen over queer relaties en/of geïnteresseerd bent in misstanden in de medische wereld.
-
Uitgeverij Pluim, bedankt voor dit recensie exemplaar!
48 reviews
December 31, 2023
Op het nippertje!

Ik keek reikhalzend uit naar het nieuwe boek van Hanna Bervoets. Natuurlijk is het centraal stellen van lesbische hoofdpersonen en alle bijkomende perikelen (huttentochten, ingewikkelde relaties met exen, etc.) al een dikke plus; dat het ook nog eens het zorgsysteem en onze visie op zorg voor (toch echt met name vrouwen) aandoet des te interessanter. Daarnaast geeft het boek een mooie inkijk in verschillende tijdsgeesten en de bijbehorende maatschappelijke problemen. Het sprak mij zeer aan dat het een boek met zo veel verschillende visies en meerdere ver uitgediepte personages is, met (ondanks de lengte van het boek en de vele lijnen) veel cliffhangers. Dat was gelijk wat mij betreft een klein minpuntje: door de vele namen, verhaallijnen en cliffhanger-achtige vooruitblikken waren er voor mijn gevoel ook veel open eindjes. Ook het daadwerkelijke einde voelde voor mij lichtelijk onbevredigend, het had iets anticlimactisch, maar misschien is dat ook wel gewoon hoe een mensenleven is. Tegelijk gaf het me de neiging meteen opnieuw aan het boek te beginnen; ik vind het jammer nu afscheid te nemen van Daniel haar gekozen familie nu ik het boek uit heb.
Al met al een prachtig boek met mooie verhalen, herkenbare gevoelens en situaties, en veel stof tot nadenken. Een mooie afsluiter van mijn literaire 2023. ;-)
Profile Image for Naomi.
129 reviews1 follower
March 8, 2024
Dit is het tweede boek van Hanna Bervoets dat ik heb gelezen. De schrijfstijl vond ik wederom geweldig, evenals de sfeer en emoties die ze op papier weet neer te zetten. In dit boek maak je een heel leven mee: dat van Daniel de Koster. Het verhaal wordt grotendeels verteld vanuit het perspectief van Daniel, maar ook vanuit dat van haar naasten. De hoofdstukken waren niet te lang en samen met de afwisseling van perspectief maakte dat het boek vlot weglas. Doordat je een heel leven meemaakt, voel je je echt betrokken bij de personages. Wat me het meeste raakte, was dat ondanks de mooie en grappige momenten, de sfeer van verdriet en onmacht overal doorheen sloop. Ik kan niet anders dan dit boek aanraden aan liefhebbers van literatuur. Wat een boek!
Profile Image for Sarina (livethebooklife).
225 reviews7 followers
December 19, 2023
In het nieuwste werk van Hanna Bervoets volg je Daniël’s levensverhaal, verteld door haar geliefde Jodie. En het is echt letterlijk een levenswerk: je volgt Daniël van de jaren 80 tot het heden. Daniël is een complexe vrouw voor haar geliefde en vrienden, maar ze is ook erg empathisch. Zo zet ze zich in voor HIV-net, een soort voorganger van een internetforum waardoor mensen die HIV hebben met elkaar in contact kunnen komen en zo kennis en ervaringen kunnen doen. Later begint Daniël haar eigen stichting, waarin ze mensen helpt die (nog) geen diagnose hebben voor hun klachten. Zo lijkt ze enorm bevlogen met haar medemensen. Maar terwijl Jodie haar leven reconstrueert komt ze ook veel over Daniël te weten wat ze nog niet wist en vraagt ze zich af: was Daniël eigenlijk wel zo goed als ze lijkt?

Het boek pakte mij meteen. Je komt er namelijk meteen achter dat Daniël is overleden, maar verder weet je eigenlijk nog niks van haar. Dat vond ik erg intrigerend en ik wou haar hele levensverhaal weten, en dus doorlezen! Tussen dit enorme verhaal van Daniël zelf leer je ook nog over andere belangrijke personages in haar leven: haar beste vriend Sjoerd, ex Barbara, en haar geliefde Jodie natuurlijk. Dit maakte het een heel compleet boek, wat ik fijn vond. Aan de andere kant werd het verhaal hierdoor ook wat trager en vond ik het soms lastig om door te lezen.
Tenslotte is de schrijfstijl van Hanna Bervoets heel toegankelijk. Het leest lekker weg en ze wisselt makkelijk en goed van perspectief en tijdsperiode, heel knap!

Al met al een heel compleet levenswerk, vol queer personages en belangrijke thema’s zoals chronische ziektes. Uiteindelijk heb ik hem ⭐️⭐️⭐️⭐️ gegeven. Dankjewel @uitgeverijpluim voor het recensie-exemplaar!
Profile Image for Imke.
260 reviews
December 17, 2023
De rode draad is intrigerend: omgaan met verlies en het verkennen van iemands verleden. Echter is het behoorlijk aan de uitgebreide kant en ik vond Daniel eigenijk gewoon 90% van de tijd een onsympathiek persoon.
Profile Image for Louise Van dijk.
22 reviews2 followers
January 8, 2024
Ik was volledig in de ban van dit boek. Misschien omdat ik dol ben op Bervoets, maar ook omdat het precies zo geschreven is dat ik elke bladzijde benieuwd blijf: waarom, hoe, wanneer?
En tot slot: janken.
Profile Image for Marieke.
95 reviews1 follower
January 14, 2024
Het boek boeit door de verschillende vertelperspectieven. Je blijft nieuwsgierig naar het einde van Daniel. Als je dat eenmaal hebt is het geheel toch wat teleurstellend. Al met al had het in minder pagina’s gekund.
Profile Image for Volmer Berendse.
17 reviews
May 13, 2024
Net begonnen aan het boek dacht ik , dat wordt veel huilen. Dat bleek mee te vallen. Tot het einde. Dikke tranen biggelden over een Spaanse camping.
In bijna ieder personage in dit boek herkende ik wel iets van mezelf en dan vooral de twijfel. De twijfel over jezelf en hoe anderen je zien. Hoe jij denkt dat die anderen je zien vooral. De conclusies die je daar aan bindt. Het afgelopen jaar is dat een eigenschap van mijzelf geweest die veel in de gesprekken met mijn ggz therapeut voorbij is gekomen.
Het boek is niet alleen een zoektocht naar Daniel en wie zij was. Het boek is een zoektocht naar wie jij bent.
Wat een prachtig boek.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Profile Image for Marlou.
55 reviews48 followers
September 12, 2025
2.5 ⭐️ wel hoor.

Heerlijk geschreven en op zich een boeiend thema, maar na 1/3 had ik steeds minder zin om te lezen en nu ben ik vooral BLIJ dat dit boek uit is (sorry). Het had wat mij betreft zeker 200 pagina’s minder lang mogen zijn, minder lang z a a m ook. Jammer, want schrijven kan Hanna Bervoets eigenlijk echt wel.

(Dus mocht je op een pagina of 150 twijfelen of je verder leest: misschien een ander boek van haar proberen?)
Profile Image for Amber (ambervgn) :).
437 reviews90 followers
December 21, 2023
“ik voel dus ik ben”

3.75⭐️

Wow wat heb ik dit boek onderschat. Na best wat negatievere reviews gehoord/gelezen te hebben, verraste dit boek mij.
Het boek leest langzaam weg en is intensief, maar is ook literair, gedetailleerd en realistisch.
Als je van literair geschreven boeken houdt zeker een aanrader.

gekregen van uitgeverij Pluim
Profile Image for Noortje.
14 reviews
August 15, 2025
Eigenlijk 3.5 ster. Ergens net over de helft zakt het verhaal een beetje in en wordt het vervelend dat er zoveel vage verwijzingen naar de toekomst en het verleden worden gebruikt en op een gegeven moment was ik Daniel zó zat dat het me niet meer uitmaakte hoe het zou eindigen. Maar ben een sucker voor liefde hè
Profile Image for Annegida.
105 reviews14 followers
March 17, 2024
Ik heb hier 2,5 maanden over gedaan doeiiiiii
Profile Image for Minke Pater.
8 reviews
May 31, 2024
Een van de meest prachtige boeken die ik in lange tijd las. Zulke interessante karakters en op zo’n mooie manier uitgewerkt. Ik bevond me helemaal in de wereld waarin Jodie en Daniel leefden en ga moeite hebben die te verlaten.
De relatie tussen Jodie en Daniel (en de mensen om hen heen) was complex, maar heel realistisch en natuurlijk. Ondanks de moeilijkheden was er altijd zó ontzettend veel liefde. Het heeft me echt geraakt.
Profile Image for Mathilde.
61 reviews1 follower
August 15, 2025
Wat mij betreft een heel erg mooie roman over rouwverwerking.
Displaying 1 - 30 of 142 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.