El mundo entonces: Una historia del presente

by Martín Caparrós

*Premio Ortega y Gasset de Periodismo a la trayectoria profesional 2023*

El mundo entonces es un fascinante retrato de nuestro presente, una herramienta que sirve para definir qué hacemos, quiénes somos, quiénes –quizá– seremos.

El mundo entonces es una guía para entender el mundo en que vivimos. Escrito –propone Caparrós– por una historiadora del siglo XXII, resume y entrecruza los principales hilos conductores de nuestra organización social, económica, política y cultural para ofrecernos un panorama general de nuestra sociedad en el fin de la Era del Fuego.
 
Sus capítulos incluyen desde la explosión demográfica hasta los cambios en el amor, la familia y la situación de las mujeres, pasando por las nuevas formas del trabajo, la irrupción de la IA, el poder de las grandes corporaciones digitales y su peso en nuestras vidas, el avance chino y el descrédito de las democracias, los cambios en el ocio y la alimentación, las nuevas formas de hacer la guerra y las viejas formas de creer en dioses. Todo contado de una forma sencilla y amena, enriquecida por análisis y datos que iluminan nuestra realidad con nuevos sentidos, miradas diferentes.

Genres: Nonfiction

432 pages, Paperback

First published January 1, 2023

About the author

Martín Caparrós es un periodista y escritor argentino. Comenzó su carrera periodística en el diario Noticias en 1973​, en la sección policial, a cargo de Rodolfo Walsh. En la dictadura, abandonó el país y se exilió en Europa: se licenció en Historia en la Universidad de París; más tarde vivió en Madrid, hasta 1983. Tras el retorno de la democracia a Argentina, regresó a Buenos Aires. Vive en España y publica sus columnas en El País de Madrid y el New York Times.

Reviews

[Joanna Okuniewska · Rating 5 out of 5]

Najlepsza książka, jaką czytałam.

[tomoe · Rating 4 out of 5]

dziwna rzecz. książka historyczna pisana z perspektywy ponad stu lat, kiedy "wiemy już, do czego to wszystko doprowadziło" :) tylko że nie wiemy i możemy coś wnioskować z uwag rzuconych to tu, to tam. ma wady każdej książki historycznej, gdzie stara się pokazać widok holistyczny, ale czasami robi soczewkę na detalu. i ten detal jest niekiedy błędnie interpretowany XD choć mając tylko częściowe dane można by go i tak ocenić. kilka bardzo trafnych i nietuzinkowych uwag. na początku te wszystkie elementy plus takie trochę skakanie po tematach trochę mnie irytowały, wprowadzały zament. po przeczytaniu całości rozumiem, że tym dokładnie to jest: książka z przyszłości, która nabierze sensu za te sto lat :D szkoda, że raczej tego nie doczekam i nie będę mogła jej wtedy ponownie przeczytać.

[Marcin Jędrysiak · Rating 2 out of 5]

Duże rozczarowanie. Tak naprawdę nie wiem, do kogo jest skierowana ta książka. Do niedouczonych licealistów? Do kogoś, kto przez ostatnie 10 lat miał wyłączony Internet?

[Book.Teti · Rating 1 out of 5]

Kompletna strata czasu.

Bardzo szanuję autora za reportaż ,,Głód", który mocno mnie uderzył i dlatego byłam pewna, że w kolejnym Jego dziele również dostanę ważne spostrzeżenia i analizę społeczeństwa.

Nie!

Tak nie było...

Autor wymyślił sobie, że napisze o naszych czasach z perspektywy osoby z przyszłości - brzmi jak ciekawy zamysł, ale bardzo źle się to czytało, już wolałabym narratora z dzisiaj.

Jeżeli myślicie, że czegoś z tej książki się dowiecie, to nie moi drodzy, tak nie będzie.
Autor pisze, o tym że mamy Internet, TikToka, Teslę, jedzenie w sklepach, samoloty itd. no i fajnie, mamy, ale po co o tym pisać? Jakby szły za tym jeszcze jakieś ważne przemyślenia to spoko, ale to dosłownie jest "raport teraźniejszości". Zero wiedzy, opis tego, co mamy w 21 w.

[Sandra · Rating 2 out of 5]

Jedyne co było dobre w tej książce to pomysł. Niestety, okropnie zrealizowany. Chaotyczny tekst, brak konsekwencji, mieszanina epok, research zrobiony po łebkach, krzywdzące tezy, a to wszystko w towarzystwie transfobicznego i rasistowskiego języka.
Książka nic nowego nie wnosi, żaden nowy temat czy punkt widzenia, o którym jako społeczeństwo mielibyśmy nie rozmawiać, się nie pojawia.
Ogromny zawód i zmarnowany czas.

[Zuzanna Romanowska · Rating 2 out of 5]

No więc lubię pana Caparrosa, ale tego reportażem bym na pewno nie nazwała - to raczej zbiór felietonów, niektórych celnych, niektórych ciekawych, ale w większości przesiąkniętych opiniami pana Caparrosa, czyli białego, bogatego dziada. I ma chłop prawo do wyrażania swoich poglądów na prawo i lewo, ale ubieranie to w słowa "reporterki z przyszłości", żeby móc się wyprzeć "co złego to nie ja" to już jest serio śliski chwyt. Chyba tylko pan Caparros się przejmuje stanem świata, bo wszyscy mają go gdzieś, a już najgorzej najmłodsze pokolenie, które może się stara czasem coś zrobić, ale z kompletnie złych powodów! Nie z tych, z których powinno!
No, całkiem fajny rozdział o Chinach.

[Maximiliano · Rating 5 out of 5]

Excelente este retrato del 2023 hecho con los ojos ficticios de una historiadora del siglo XXII. En estos días lo reseño completo.

[Pedro Martinez · Rating 2 out of 5]

Una combinación de los grandes éxitos de Caparrós, ideas de los extraordinarios ensayos “Ñamérica” o “El Hambre”, tejidos como su falsa crónica “Sinfín” donde un narrador del futuro trata de entender el lejano pasado que fue 2023. Mucho más recomendables cualquiera de esas obras más que este libro que me supo a mucho menos de lo mismo.

[Cristhian · Rating 4 out of 5]

No sé cómo definirlo o catalogarlo.

Es ficción, pero a la vez, no.
Es crónica actual, pero a la vez, no.
Es Novella, pero a la vez, no.
Es un grupo de ensayos, pero... bueno, quizás eso sí puede ser.

Gran trabajo. No a la altura de Ñamérica pero completamente disfrutable e interesante.

[Virginia · Rating 3 out of 5]

Siempre es un placer leer a Caparrós...pero este libro ya lo hemos leído. Quitando algún capítulo,me parece un refrito de sus obras anteriores. Además, los relatos sobre personas reales tras cada capítulo, adolecen de la intensidad y de las despampanantes vibraciones de las ciudades retratadas en Ñamérica

[Aleksandra Paukszta · Rating 4 out of 5]

Kolejna perełka pióra Martína Caparrosa - wnikliwy tekst, który obnaża (a może po prostu opisuje to, czego udajemy, że nie widzimy?) paradoksy dzisiejszych czasów.
Dobry przekład i redakcja.

[Pawel · Rating 3 out of 5]

Narzekania wujka, mało rzetelnego zresztą

[Santiago · Rating 4 out of 5]

Martín Caparrós va fer una primera aproximació a aquest projecte que interroga i analitza el món que habitem amb la publicació setmanal per entregues a El País. D'aquesta primera publicació, n'ha fet una versió actualitzada i augmentada que es llegeix amb la convicció de sortir-ne conscientment enriquits de reflexió i coneixement.
Obre el llibre una primera reflexió de Giorgio Agamben:
«És en verdad contemporáneo aquel que no coincide a la perfección con su tiempo ni se adecua a sus pretensiones y es, por ende, en este sentido inactual; pero justamente por eso, a partir de ese alejamiento, es capaz de percibir y aprehender su tiempo »
Per a explicar el món present, l'autor pren la veu d'una historiadora que en mira el seu funcionament des del s.XXII. El recorregut analític són 25 capítols que ens posen davant la realitat que vivim i la incertesa que ens aclapara, deixant, això sí, al final, un bri d'esperança dins la imperfecció.
La lectura, engrescadora, té, com a ingredient, petits contes al final de cada capítol que són, també, recreacions biogràfiques aclaridores.
El mateix autor juga a recordar-nos la seva feina feta abans, tot i la ironía amb que es descriu: «(...) Como decía un autor de la época que escribió un tratado tedioso sobre el hambre:" No encontré en todos mis viajes hambrientos ateos. Los más desgraciados necesitan creer que sus penurias son el designio de algún ser superior. Y por eso, también, espera que sea ese ser el que las solucione: es la mejor receta para que la solución no llegue nunca".» (pág 401).
Un coneixement enciclopèdic que fa impossible reproduir cadascuna de les entrades analítiques que conformen el llibre i del que en recomano la seva lectura.
Deixo com a tast una de les seves reflexions:

"(...) El Antropoceno, dirían poco después, debería llamarse Capitalceno"(pág 420).

"Tras décadas de discreción, de cierto ocultamiento, en los años reaparecieron los riquísimos. Con la bajada brusca de los impuestos a las grandes fortunas y la desregulación de las actividades económicas globales - incluida la circulación de capitales -, el dinero se fue concentrando y el nuevo modelo económico produjo unos niveles de desigualdad que no se habían visto en siglos. En un mundo donde todos los líderes, todos los intelectuales, todos los lugares comunes abogaban por la igualdad entre géneros, la igualdad ante la ley y varias otras igualdades - muy pocos reclamaban la igualdad ante el dinero. O, mejor, estaba aceptado que la economía debía ser el espacio de la desigualdad " (pág 203)

[JC · Rating 3 out of 5]

El punto de partida de El mundo entonces es el análisis de una época (los 2020's) en la que se desarrolla el fin de lo que Caparrós denomina como "Edad Occidental". Según el autor, el final de esta era estuvo marcado por el cambio de hegemón económico-comercial y, con ello, un corrimiento del centro del mundo de Occidente (EE.UU.) a Oriente (China).

A través de 25 capítulos, Caparrós va repasando distintos aspectos de la realidad, explicándolos desde un hipotético futuro, como quien explicaría hoy en día cómo se vivía durante el feudalismo, por poner un ejemplo. De esta forma, la lógica del libro es explicar desde cero, en forma didáctica e irónica, los cimientos de la sociedad de dicha época (actual). Es llamativo como, a través de simples descripciones respaldadas con datos, el autor deja expuestas muchísimas contradicciones y aspectos ilógicos del sistema de organización social capitalista. Es un recurso muy hábil y bien ejecutado.

Esta perspectiva "desde el futuro" es sin dudas interesante, pero por momentos parece que se pierde de vista. Algo que me desilusionó un poco es que el autor no se arriesga ni juega con "adivinar" el futuro, amén de algunas vaguedades referidas a la creciente digitalización de la vida diaria. Me hubiera gustado que, quizás en una pequeña sección al final de cada capítulo, lance alguna que otra predicción, total todos sabemos que es un simple juego.

Si bien el eje del libro es distinto, la forma en la que escribe se me hizo (por momentos demasiado) similar a Ñamérica, incluso con algunos temas en común. Además el trabajo de edición podría haber sido mejor: hay temas que se repiten en varios de los capítulos, quedando demasiado en evidencia la utilización de artículos que el autor fue publicando previamente.

Leer a Caparrós es siempre una buena lectura.

[Swiezakksiazkowy · Rating 5 out of 5]

Martin Caparrós potrafi pisać o świecie. Uchwyca trendy, schematy, wspierając wszystko wiarygodnymi statystykami. A nic nie wpływa lepiej na przekaz niż porządnie przeprowadzony research i liczby pokazujące, że świat do najłatwiejszych miejsc nie należy. Ponadto potrafi z humorem skomentować otaczającą rzeczywistość.
W swojej nowej książce przedstawia perspektywę na lata dwudzieste XXIego wieku, tak jakby pisała to osoba z przyszłości. W ten sposób dystansuje się od naszej codzienności i oferuje szerszą, bardziej horyzontalną optykę.

Pisze bardzo prostym językiem o rozwoju technologii, władzy, stosunku do pracy, mediów społecznościowych czy o zmianach, które zaszły na przestrzeni dwudziestego i dwudziestego pierwszego wieku. Bardzo często z humorem, ironią; nie da się ukryć jak karykaturalnie wyglądają zjawiska, w których sami uczestniczymy, i pomimo, że zdajemy sobie sprawę z ich abstrakcyjności, uznajemy je za status quo, który ciężko podważyć.

Najważniejszy przekaz, który przebija się przez tworzony obraz, to motyw nierówności, znany z wcześniejszych reportaży. Nierówność, rozwarstwienie dóbr, ciągłe przeciwstawienie biedy bogactwu. Gdy popatrzy się na szerszy obraz poraża skala, porażają liczby, poraża bezduszność systemów, w których żyjemy. Momentami budzi odrazę fakt, że my ludzie zgadzamy się uczestniczyć w tej farsie codziennej nierówności,pozwalając rządzić się kaprysami kilku bogaczy.

I chociaż można zarzucić pewną powtarzalność pojęć, jest w tym też siła, gdyż właśnie z tej powtarzalności i prostoty wyłania się obłuda i hipokryzja świata, w którym żyjemy.

Mocno polecam. Reportaż mocno osadzony w naszych czasach i jego bezsensowności.

Dziękuję wydawnictwu za egzemplarz książki.

[Zuza Kledzik · Rating 4 out of 5]

Martína Caparrosa poznałam dzięki (genialnemu i wstrząsającemu) reportażowi ,,Głód”. Kolejna książka autora, po którą sięgnęłam - ,,Tamte czasy” - była lektura satysfakcjonującą, ale nie pozbawioną wad.

W tej pozycji na pierwszy plan wysuwał się oskarżycielski i oceniający głos autora. Wysnuwał odważne sądy, z którymi nie do końca jest mi po drodze, aby się zgodzić. Osobiście, imponuje mi postać prezydenta Obamy, a Caparrós spłaszczając jego wszystkie dokonana określił go mianem: ,, czarnoskórego prezydenta, który dostał Nobla za to że jest czarnoskóry”. Uważam, to za krzywdzące porównanie. Jakkolwiek otwarta krytyka Putina, była słuszna (wiadomo nie zostawiamy suchej nitki na zbrodniarzach), tak wyżej wymieniony komentarz wydał mi się zbyt agresywny. Przez wszystkie karty książki przebrzmiewa ten sam morał: ludzie w tamtych czasach nie wiedzieli co dopiero nadchodzi. Autor zwykle kończył w ten sposób każdy rozdział, dorzucając kamyczek do mojego ogródka o nazwie ,,nerwica”.

Przejdźmy do pozytywów. Jak w poprzedniej pozycji na pierwszy plan wychodzi ogromna wiedza autora, poparta osobistymi doświadczeniami i podróżami. Jak zawsze kończę lekturę jego książki, bogatsza o nowe fakty i wiedzę. Ciekawym elementem “Tamtych czasów”, były ,,mini rozdziały” nawiązujące do tych głównych. Najczęściej (a właściwie jedynie) opisuje bohaterów (tych znanych na świecie lub nie znanych w ogóle), powiązanych z omawianym tematem. Tak o to, mogłam poczytać o młodości postaci takich jak Putin, Messi czy Ratzinger.

Czy polecam? Napewno. Ale oczywiście należy podchodzić lekko z dystansem, żeby nie dać się pewnym negatywnym wnioskom autora. W tej lekturze zależało mi żeby zdobyć wiedzę, tak o naszych czasach, myślę że udało się to z sukcesem.

[Aleksandra Włodarczyk · Rating 4 out of 5]

Caparrós znany jest z dzieł monumentalnych. Jego „Głód” był dla mnie lekturą transformującą. Nie można mu odmówić polotu również w najnowszej książce „Tamte czasy. Raport z teraźniejszości”. Zastosowany zabieg jest niezwykły – autor wciela się w historyczkę z przyszłości, która pochyla się nad historią trzeciej dekady XXI wieku. Caparrós dokonuje zatem oceny teraźniejszości z perspektywy przyszłości, co pozwala mu uzyskać szerszy ogląd i dzięki temu wychwytywać najważniejsze trendy, zjawiska oraz wydarzenia.

Taka narracja jest naprawdę zaskakująca i początkowo bardzo wciągająca. Podsumowanie całego skomplikowanego świata w jednej książce wydaje się rzeczą wręcz niemożliwą, a jednak autor zgrabnie syntetyzuje obserwacje oraz wskazuje największe zagrożenia. Często jego spostrzeżenia są niezwykle trafne i, mimo że dotyczą najbanalniejszych elementów otaczającej nas codzienności – nad którymi zazwyczaj nawet się nie zastanawiamy – potrafią zaskoczyć.

Niestety, w połowie książki narracja zaczyna męczyć, bo staje się monotonna i powtarzalna. Irytujący staje się również powracający zabieg, w którym autor opisuje ryzyka i zagrożenia dla współczesnego świata, podkreślając, że „wiemy, jak to się wszystko skończyło”, lecz nie podejmuje się faktycznego przewidzenia rezultatów.

Udało mi się jednak dotrwać do końca – gigantyczny plus za pomysł, ale mały minus za realizację.

[Josie Rushin · Rating 3 out of 5]

Written roughly 100 years in the future, the narrator reflects on the influential and unusual events of the Third Decade (2020-30). The reader is taken on a journey through various topics, events and people to capture the importance of this decade for future events. In this fiction and non-fiction hybrid text, the narrator explains, in great details, how the world looked as well as offering a taste of what is to come in the future. It covered a broad stretch of society and history in a unique and refreshing way. Each chapter flows in from the previous theme and into the next smoothly. And each chapter ends with a story of a person related to each theme, some of which I didn’t know and others of which the author creates a sense of suspense by withdrawing their identity until later in the story. The text didn’t feel too difficult – it didn’t include complex ideas which could bore or frighten a reader. Some chapters didn’t excite me as much as others, in particular the chapters covering technology and war, simply as they are not topics I enjoy reading about. It is original in that it includes terms in which Caparrós has coined, so seamlessly, eg. MundoRico and MundoPobre. It reads like a dystopian novel in these sections, especially with the retrospective narration. I feel there is a danger with texts like this in that it must cover a lot of content without leaving anything out, as well as including content that the reader will find refreshing and new. I feel like though it is impossible to escape this, as each reader has differing levels of knowledge entering the text, Caparrós grounds the reader with the most basic information, for example, in describing the functions of the rooms of the house. He also cleverly creates this ominous feel in this basic information, creating an effect that the world has changed in ways we cannot imagine yet, without revealing such information. However, I think there were a few terms which weren’t cleared. It made them stand-out considering how much detail Caparrós uses to explain concepts. I noted how he didn’t distinguish the difference between Latin America and Ñamérica, and uses them somewhat interchangeably. Overall I would recommend the text to human geography fans.

[Pablo Mejia · Rating 3 out of 5]

Al ser un libro sobre el presente, es inevitable que esté lleno de lugares comunes. Así, el reto como lector está en ver los paradigmas propios y en juzgar si las frases y las estadísticas comparativas motivan la reflexión sobre temas coyunturales de todo tipo.

"... pocos procesos ilustran mejor la visión que tenia aquella sociedad de sus problemas: le interesaba cuando eran nuevos, se asustaba, se indignaba, reaccionaba airada, y después se iba acostumbrando hasta que, al final, aquello que antes le había parecido intolerable desaparecía de su foco de atención".

No hay predicciones futuristas, pero es un libro curioso, probablemente para ser leído dentro de 100 años y revisar lo que fue de nosotros como individuos y sociedad.

Puede que esa generación de entonces tenga el mismo sesgo que tenemos actualmente de pensarnos como la generación más avanzada, cuando la realidad es que nada es inmutable.

[Aleksandra Pawlak · Rating 3 out of 5]

Zmęczyła mnie ta książka. Jak sam tytuł wskazuje jest to raport. Niestety to nie zagrywka literacka. To JEST RAPORT. Zachęcona opinią influencerki zamierzałam się „setnie ubawić”. Nie z tą książką niestety. Równie setnie bawiłam się kiedyś czytając raport NIKu z kontroli w jednym ze szpitali. Ta książka ma wszelkie wady raportu. Zaletą są podsumowania i czasem ciekawe spostrzeżenia. Nie jest to jednak literatura faktu, więc konieczne by było zweryfikowanie szczegółów. Koncept jest ciekawy, treść już nie. Przy tym książka jest o wiele za długa. Ponad 400 stron gdzie może ze dwa lub trzy razy pomyślałam „to odkrywcze” lub „tak na to nie parzyłam”. Pozostała treść to opisane dość chaotycznie różne oczywistości, dość pobieżne z resztą. Docisnęłam do końca, ale polecić nie mogę. 3 gwiazdki za to, że autor z grubsza większość rzeczy podsumował.

[Łukasz · Rating 3 out of 5]

I love the way Caparrós so often looks at the world from the outside, from the perspective of an alien. When I saw this book it felt like a perfect format for him. Finally, looking at out times from the outside is the main idea - writing a history book of our times from the beginning of XXII century. As always, there's very few sacred truths he wouldn't question. Trying to look across so many topics, questioning the way humans operate. In some instances, by the very virtue of the format, it's a little shallow. Maybe it wouldn't qualify for a high school textbook, not only because occasionally it misquotes some facts, (not surprisingly) focuses heavily on Latin America. It's quite a read, but maybe it would be better to bite the bullet, accept that not everyone will be able to read it and write a thousand pages about the topic that deserves it.

[Juan Pablo Gutiérrez Balderrama · Rating 3 out of 5]

Quizá tenía una idea incorrecta el libro y en adición, fue mi primera experiencia leyendo a Caparrós.

Pensé que sería una especie de historia distópica, quiza dándonos una idea de historia alternativa, pero no, es un interesante análisis de las realidades globales como si hubiera sido escrito en el siguiente siglo (el XXII) como estudio de lo sucedido 100 años antes.

Lo abarca todo, cambios que quizá por su inmediatez no habíamos notado, y otros que pensando que si habían sido cambios, en realidad nos damos cuenta que estamos igual o peor que antes. Caparrós nos da un excelente retrato de la realidad actual, aunque eso sí, sería bueno leer mas obras de él antes de esta. 3/5

[David Villar Cembellín · Rating 4 out of 5]

Falsa crónica escrita desde el futuro donde una historiadora del siglo XXII repasa desde la distancia nuestra época actual, con sus desigualdades y sus incongruencias. Ensayo sociológico y novela de opinión, Caparrós repasa así todos los aspectos del mundo contemporáneo y lo hace con espíritu crítico.

Además, entre capítulo y capítulo intercala personajes pobladores de este mundo de hoy, lo que aporta una visión humana al conjunto (que de otra manera, quizá, habría quedado algo impersonal).

Soy muy fan de Caparrós. Me ha gustado mucho.

[Brandon Hernandez · Rating 4 out of 5]

Es un libro escrito por una historiadora del futuro, sobre nuestro presente. Como recurso es brillante. Se acerca a una crónica o ensayo, hay un recuento por las distintas dimensiones de la sociedad actual. El autor muestra muchas perspectivas sobre aspectos económicos, políticos y sociales, haciendo un énfasis durante todo el texto sobre la desigualdad que vivimos. Más allá de eso, no hay mayor desarrollo del argumento sobre el futuro del mundo. Le doy cuatro estrellas porque si bien es un libro interesante, me costó terminarlo porque hay secciones que no me llamaron la atención.

[Marta · Rating 2 out of 5]

Strasznie wymęczyła mnie ta książka. Zapowiadała się super, słyszałam o niej dużo dobrego, miałam wysokie oczekiwania. I zawiodłam się na całej linii. Miała kilka ciekawych rozdziałów i fragmentów, ale liczyłam na więcej unikalnych wniosków autora, a nie powtarzane po 100 razy te same truizmy. Z każdym kolejnym rozdziałem było coraz nudniej.
Liczyłam chyba na to, że ta książka to będzie bardziej ujęcie antropologiczne, a nie polityczno-ekonomiczne. No nic, skończyłam i już nie muszę do tego wracać.

[Katarzyna Adamczewska · Rating 4 out of 5]

Bardzo fajna koncepcja napisania, dodatkowo zostało poruszone dużo różnorodnych tematów aby okazać kondycję społeczeństwa. jednak od reportażu nie spodziewam się wstawek ujawniających własne zdanie na różne tematy, przedstawiające światopogląd autorki. Również termin "wiemy co było dalej" został użyty zdecydowanie za dużo razy, na początku robił fajna atmosferę, ale potem już n zbyt powtarzalny.

[Juan Hernández · Rating 3 out of 5]

Es una descripción muy exhaustiva del presente (2022-2023) imaginada desde un futuro distante.

Da un panorama bastante claro de cómo es nuestro mundo actual, y te provoca una mezcla de agradecimiento e indignación por todas las cosas buenas y malas de nuestro tiempo.

[Diego A Garazzi · Rating 5 out of 5]

extraordinario libro

Magnético por el contenido, por la profundidad de su mirada crítica y por un estilo de escritura crudo, bello, impactante, sutil, inteligente, ingenioso, genial. Una maravilla de libro más que para pensar, para sentir.

[Wiktoria Gajda · Rating 5 out of 5]

To jedna z lepszych książek jakie miałam okazję przeczytać. Bardzo dużo informacji o których człowiek nie ma pojęcia, nie zdaje sobie sprawy, mimo że opisywane kwestie mają miejsce tu i teraz. Lekka, szybko i łatwo się czyta.

[Manuel Mellado Cuerno]

Está bien, interesante, pero un poco sin más. Sobre todo me gusta el ritmo, la parsimonia, el tempo...