Ο καθρέφτης και το μαχαίρι

by Μάνος Χατζιδάκις

Στην έκδοση αυτή ανθολογούνται τριάντα έξι κείμενα του Μάνου Χατζιδάκι, που δημοσιεύτηκαν σε έντυπα ή εκφωνήθηκαν σε ραδιοφωνικές εκπομπές, καθώς και σπάνιες φωτογραφίες σχολιασμένες με τρόπο μοναδικό από τον συνθέτη.

Λόγω του ύφους, της γλωσσικής ατμόσφαιρας, της ειλικρίνειας και της διεισδυτικότητάς τους, τα κείμενα αυτά αποκτούν τον χαρακτήρα μιας πολύπτυχης «αυτοβιογραφίας», φωτίζοντας την προσωπικότητα ενός σπουδαίου ανθρώπου και δημιουργού.

Ταυτόχρονα μοιάζουν με ένα απόλυτα προσωπικό δοκίμιο πάνω στην Πολιτική Συνείδηση, τον Ανθρωπισμό, τη Δημιουργία και την Τέχνη, ή και με έναν πολύτιμο οδηγό βίου από τον πιο αυθεντικό και επί της ουσίας επαναστατικό άνθρωπο.

Genres: Greece, Nonfiction

270 pages, Paperback

First published January 1, 1988

About the author

Ο Εμμανουήλ (Μάνος) Χατζιδάκις ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες μουσικοσυνθέτες. Το έργο του θεωρείται πως συνέδεσε τη λόγια με τη λαϊκή μουσική και περιλαμβάνει δεκάδες ηχογραφήσεις πολλές από τις οποίες αναγνωρίζονται σήμερα ως κλασικές.

Reviews

[Ανδριάννα · Rating 5 out of 5]

"...το κακό είναι πως οι πολίτες συνηθίζουν στην παρερμηνεία των λέξεων και στις κενές περιεχομένου σπουδαιοφανείς ορολογίες, που επικίνδυνα έχουν επικρατήσει στους νεοελληνικούς καιρούς μας. Κι όχι μόνο στον τόπο μας, αν και εδώ το κακό έχει παραγίνει. Έχουμε φτάσει σ'εγκληματιά όρια και η αντίδρασή μας δεν πρέπει να χωράει αναστολή. Προφέρονται ανενδοίαστα λέξεις-φράσεις χωρίς ίχνος από το αρχικό τους περιεχόμενο. Και χαρακτηρίζεται ολόκληρη η κυβερνητική δραστηριότητα από μια τέτοια κενή περιεχομένου λεξιχρησία, χωρίς ενδοιασμό, ντροπή ή επιφύλαξη, που υποτιμά την στοιχειώδη νοημοσύνη του Έλληνα πολίτη, τουλάχιστον στο ποσοστό των μ'ευαισθησία ανησυχούντων και σκεπτόμενων. Ζούμε την προετοιμασία νεοφασιστικών καιρών, στ' όνομα του παντοδύναμου λαού και των 'απλών' ανθρώπων. Και φυσικά ήταν επόμενο να φανούν 'δημοσιογραφικά' όργανα για να υπηρετήσουν τον προετοιμαζόμενο νεοφασισμό, με εκχυδαϊσμένη γλώσσα, εσκεμμένος λεξινοθείες και ευτελείς κολακείες γερόντων και υποανάπτυκτων πολιτών."

[Antonis · Rating 4 out of 5]

Άνισο βιβλίο· μερικά κείμενά του είναι αριστουργηματικά, όπως και οι συνεντεύξεις που περιλαμβάνονται, ενώ άλλα δείχνουν τα χρόνια τους και τα καταδικάζει στη μετριότητα η ενασχόλησή τους με την πολιτική επικαιρότητα της εποχής που γράφτηκαν. Θα του έβαζα 3, αν το βιβλίο δεν είχε και μεγάλη ιστορική αξία.

[Yannis · Rating 5 out of 5]

Σε κάθε κεφάλαιο του βιβλίου ήταν αδύνατο να σταματήσω να σκέφτομαι μια φράση που διάβασα για τον Μανό Χατζιδακι πριν χρόνια: πως δηλαδή δεν είναι τόσο περίεργο το να συμφιλιωθούμε με το γεγονός πως δεν υπάρχει πια όσο με το ότι κάποτε όντως υπήρξε και περπάτησε ανάμεσα μας.
Μου έμειναν τα λόγια αγάπης για τους φίλους του και τους συντρόφους του, μιας και μαζί τους διέγραψε την πορεία του και καθόρισε οτιδήποτε άξιο έχει να δείξει η σύγχρονη Ελλάδα στον πολιτισμό και τη σκέψη.

[Vasileios · Rating 5 out of 5]

Κορίτσια κι αγόρια με γυαλιά, έτσι καθώς κοιτάτε με απορία κι αγανάκτηση για ό,τι συμβαίνει γύρω σας, είμαι μαζί σας. Και σας αγαπώ.

[…] δεν μ’ αρέσει να παριστάνω τον πολύ Έλληνα. Θέλω να είμαι όσο είμαι. Καιρός είναι η έννοια Έλληνας να δώσει τη θέση της στην έννοια ανθρωπος. Και τότες πιστεύω πως θα συνδεθούμε με μια πιο βαθια παράδοση που, κατά σύμπτωση, είναι κι αυτή γνησίως ελληνική.

[Anastasia]

Φαμπιουλους κυριος Χατζηδάκις-

το ιερό δέος του για τον Γκατσο, η επιμονη να προσέχουμε και να φροντίζουμε τους νέους, τα απογοητευτικά ξεφυσηματα του προς ο,τι ονομάζεται κάθε φορά “ΕΘΝΟΣ(TM)”, τα νεύρα του που η ποίηση αντιμετωπίζεται ή με την ελαφρότητα της αμέλειας ή με βλαμμενη σοβαροφροσυνη.

Είναι ευφυέστατος και το ξέρει, ίσως είναι καλύτερος από εμάς και το ξέρει, το πλοτ τουιστ όμως είναι ότι καθόλου δεν θα ήθελε.

Απολαμβάνει τρομερά τις παρατηρήσεις του για το ελληνικό παρόν και παρελθόν στο παρόν χωρίς καμία απολύτως υπεροψία, γιατί καταλαβαίνει πάρα πολυ καλά πως είναι κι αυτός μέρος του ίδιου ακριβώς συνόλου.
Θέλει όλοι να λέμε τα πράγματα όπως τα βλέπουμε ότι είναι και όταν κάνουμε μαλακια να το παραδεχόμαστε και να προχωράμε

και να γράφουμε τη μουσική μας


εξαίσιος φίλος Μανος

[Margarita · Rating 5 out of 5]

Δύσκολο βιβλίο. Πολύ μεστά κείμενα.Καταπιάνεται με πολυ ουσιαστικά θέματα.

[Βάσω Βουνάτσου · Rating 4 out of 5]

Εξαιρετικό..

[Panagiotis Papadopoulos · Rating 5 out of 5]

«Δύσκολο» βιβλίο με το μεγαλύτερο μέρος των κειμένων που περιέχει πιο κατανοητό από αυτούς που ήταν ενήλικοι μετά το 1985. Αποτελείται από κείμενα που δημοσιεύτηκαν από το Μ.Χατζιδάκη εκείνη την εποχή και απηχούν την αγωνία , την αγανάκτηση αλλά και την πίκρα του για τη συνεχή πτώση της καλλιέργειας στην Ελλάδα,τα δημοσιεύματα εναντίον του και όχι μόνο, από φυλλάδες της εποχής , τη συμπαράστασή του στους ανένταχτους σε κόμματα νέους αλλά και αποκρυπτογράφηση προσωπικοτήτων του πνεύματος,δίνοντάς μας πτυχές τους που αγνοούσαμε.Σε κάθε περίπτωση βάλσαμο γι αυτούς που αισθάνονται μόνοι έχοντας την ίδια αντίληψη με αυτόν.Δεν είναι σίγουρα βιβλίο για κομματικοποιημένους,απαίδευτους,δογματικούς και εν γίνει ασεβείς πολίτες κάθε προέλευσης (κυρίως ασεβείς που η ιθαγένειά τους είναι Ελληνική ).

[Giota]

Πάντα επίκαιρος.
Συνεχώς επανέρχομαι ανζητώντας λόγους και αιτίες για την κατάντια μας😪

[Κώστας · Rating 5 out of 5]

08/1985

Ποιεί εξουσίαν.Ασκεί την εξουσίαν , εξουσιοδοτημένος από τη λαϊκή θέληση. Και όσο ασκεί την εξουσία , ο εξουσιαστής γίνεται αυτός η λαϊκή θέληση , ώστε μέσω των κομματικών εντύπων και των δημοσίων σχέσεων -έτσι ονομάζεται η πλύση εγκεφάλου των πολλών- η ''λαϊκή θέληση'' πείθεται πως η θέληση του εξουσιαστή είναι ταυτόσημη με αυτήν. Το πιο ανησυχητικό! Επειδή όλοι μας κρύβουμε μέσα μας έναν μικρό εξουσιαστή , αποτυχημένο , καταπιεσμένο , ανεκπλήρωτο , δεχόμαστε τον επιτυχόντα σαν μια προέκταση φανταστική του εαυτού μας.

12/1985

Ένας αστυνομικός , ο Αθανάσιος Μελίστας , σκότωσε πυροβολώντας τον δεκαπεντάχρονο Μιχάλη Καλτέζα. Κατασκευάζεται ήδη το σενάριο με βάση το κατά πόσον ο νεαρός ήταν ή δεν ήταν ''επικίνδυνος'' αναρχικός. Ώστε η κτηνωδία του αστυνομικού να γίνει... νόμιμη άμυνα.

03/1986

Γιατί η περίφημη κοινή γνώμη έχει εντελώς αναισθητοποιηθεί , και μάλιστα σε τέτοιο σημείο , ώστε η κάθε λύση που θα προκύψει , να αναγνωριστεί από τους αναγνώστες των εφημερίδων σύμφωνα με το σχολιασμό της εφημερίδας που διαβάζουν. Και που φανερώνει πως η κοινή γνώμη έχει πάψει προ πολλού να έχει γνώμη.

01/1988

Η πολιτεία , το Κράτος , ευνοεί την εκπαίδευση εκείνη που δεν απελευθερώνει τον άνθρωπο αλλά τον περιορίζει σε ειδικά πλαίσια , επωφελή για το ''σύνολο''. Και η ανθρώπινη κρίση άρχισε να περιορίζεται στα καθ'ημάς κι όχι στις δυνατότητες της ανθρώπινης φύσης μας. Πως να αντιδράσουμε όταν η μεγάλη πλειοψηφία ζει την πλάνη πως εκπροσωπείται από τους τυχοδιώκτες του Τύπου και της Πολιτικής και πως η θέληση της κυβερνά;

(και λίγο παρακάτω...)

Η ανοχή είναι ένα λάθος που ίσως κληθούμε στο μέλλον να την πληρώσουμε ακριβά . Και σε μια μελλοντική δικτατορία , δεν θα 'χουμε πολίτες , έστω και με μιας μεταπολεμικής προέλευσης ευαισθησία , για ν'αντιδράσουν. Θα 'χουμε νεαρούς ημιρατσιστές , ποδοσφαιρόφιλους και αυριανιστές που θ'αναλάβουν την υπεράσπιση πάλι του Έθνους , της Πατρίδος και της Ιστορίας μας. Φρίκη , αλλά όχι και τόσο απίθανη ή μακρινή.

📖 Έκδοση με 36 κείμενα του Μάνου Χατζιδάκι , που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά , εφημερίδες ή από ζωντανές ομιλίες προς το κοινό. Μια ηχηρή υπενθύμιση πως ο λαός που αγνοεί την ιστορία του , τείνει να πέφτει θύμα της , επαναλαμβάνοντας την.

Περισσότερες παρουσιάσεις βιβλίων στο insta: kostasparis_ 🙂

[Γιώργος Λιαδής · Rating 3 out of 5]

Αυτό το βιβλίο είναι ένα σύνολο από άρθρα· κάποια είναι πολύ καλά, κάποια μέτρια και κάποια αδιάφορα ή κουραστικά. Μπορεί να είναι η κριτική μιας παράστασης, σκέψεις πάνω στο ρεμπέτικο, η συνέντευξη ενός πολιτικού ή οι αναμνήσεις από έναν ποιητή. Δεν υπάρχει πραγματική συνοχή δηλαδή, ένα, έστω και αχνό, κοινό σημείο.
Βρήκα πολλά πράγματα που μου άρεσαν, φράσεις άξιες αναφοράς αλλά και έναν υπερβολικά λυρικό λόγο που με κούρασε. Συμπάθησα τον Χατζιδάκι εξαιτίας της γνώμης του πάνω σε κάτι π.χ. αλλά ταυτόχρονα τον αντιπάθησα εξαιτίας της [απόλυτης] γνώμης του πάνω σε κάτι άλλο...
Ο ίδιος λέει πως δεν θέλει να τον θυμούνται και να τον αναλύουν οι άλλοι και πως αν μπορούσε θα πλήρωνε τα πνευματικά δικαιώματα όλων των έργων του και θα τα εξαφάνιζε πριν πεθάνει...

[Achilleas · Rating 5 out of 5]

Η σκέψη και ο λόγος του Χατζιδάκι γεννήθηκαν και εκφράστηκαν ως διαχρονικά. Ο καθρέφτης πονάει, όπως και το μαχαίρι. Στόχος μας θα πρέπει να είναι μέσα από τον πόνο που προκαλούν να βρούμε την αλήθεια.

[onejusthead · Rating 3 out of 5]

3,5