Al jaren becommentarieert David Grossman in internationale bladen (The Guardian, De Standaard, Frankfurter Allgemeine Zeitung, The New York Times en vele andere) ‘de situatie’ in Israël en Palestina. Maar wat kun je na de terreuraanval van 7 oktober en de gebeurtenissen die daarop volgden, anders dan je afschuw en vertwijfeling uiten? David Grossman zou zichzelf niet zijn als hij na de eerste schok niet de noodzakelijke pijnlijke vragen zou stellen: Hoe heeft dit bloedbad op Israëlisch grondgebied kunnen plaatsvinden? Waarom heeft de regering Netanyahu, al jaren bezig met haar schandalen, Gaza en de Palestijnen daar volledig uit het oog verloren? En ‘wie zullen wij Israëliërs zijn als we na deze tragedie herrijzen uit de as?’ In tien essays schetst Grossman de (voor)geschiedenis van 7 oktober als een serie van desastreuze beslissingen van een nationalistische en alleen op machtsbehoud gefocuste regering, voor wie taal, cultuur en de vrijheid van het denken geen onbetwistbare waarden meer zijn. En: is er onder deze deplorabele toestanden überhaupt nog een perspectief van een ‘naast elkaar’ denkbaar?
Leading Israeli novelist David Grossman (b. 1954, Jerusalem) studied philosophy and drama at the Hebrew University of Jerusalem, and later worked as an editor and broadcaster at Israel Radio. Grossman has written seven novels, a play, a number of short stories and novellas, and a number of books for children and youth. He has also published several books of non-fiction, including interviews with Palestinians and Israeli Arabs. Among Grossman`s many literary awards: the Valumbrosa Prize (Italy), the Eliette von Karajan Prize (Austria), the Nelly Sachs Prize (1991), the Premio Grinzane and the Premio Mondelo for The Zig-Zag Kid (Italy, 1996), the Vittorio de Sica Prize (Italy), the Juliet Club Prize, the Marsh Award for Children`s Literature in Translation (UK, 1998), the Buxtehude Bulle (Germany, 2001), the Sapir Prize for Someone to Run With (2001), the Bialik Prize (2004), the Koret Jewish Book Award (USA, 2006), the Premio per la Pace e l`Azione Umanitaria 2006 (City of Rome/Italy), Onorificenza della Stella Solidarita Italiana 2007, Premio Ischia - International Award for Journalism 2007, the Geschwister Scholl Prize (Germany), the Emet Prize (Israel, 2007)and the Albatross Prize (Germany, 2009). He has also been awarded the Chevalier de l`Ordre des Arts et Belles Lettres (France, 1998) and an Honorary Doctorate by Florence University (2008). In 2007, his novels The Book of Internal Grammar and See Under: Love were named among the ten most important books since the creation of the State of Israel. His books have been translated into over 25 languages.
Het moeilijkste boek om sterren op te plakken en een review voor te schrijven. Ik ga het kort proberen houden.
Grossman is een Israëlische schrijver en progressieve stem in het debat over Israël-Palestina. Dit boek kwam een maand na 7/10/2023 uit, en dat merk je wel echt vind ik. Veel van de dingen die er in staan gaan niet echt meer op na meer dan een jaar genocidale praktijken van de Israëlische staat. Het boek bestaat uit 10 essays van Grossman, 1 van op 10/10/2023, al de rest is van daarvoor. Het is duidelijk dat hij, in Israël, een progressieve stem is. Toch kan ik er moeilijk overheen hoe vaak hij het niét over Palestina heeft. Ik geef toe dat ik het moeilijk vind om mij helemaal neutraal op te stellen terwijl ik dit boek lees, want ik heb duidelijk een kant gekozen. Doorheen al zijn essays voel je aan alles dat hij Israël liefheeft en enorm ophemelt, hij praat over de stichting van de Israëlische staat alsof het daarvoor enkel braakliggend gebied was, dat zij terecht hebben ingenomen. Hier kan ik mij al moeilijk in vinden.
Net toen ik, na essay 4, een lange gedachtengang neerpende over zijn gebrek aan woorden over Palestina, begon hij er dan toch over. Ik voel dat hij de bezetting oprecht een probleem vindt, en hij zegt ook dat het onlosmakelijk verbonden is met de Israëlische identiteit nu ("Op een gekwiekste, intuïtieve manier heeft de Israëlische meerderheid 'ermee leren leven'"). De reden hiervoor is volgens hem de volgende: "Het Joodse volk moet zichzelf genezen van de ziekten van een vervolgde minderheid en leren wat voor plichten een meerderheid heeft tegenover de verschillende minderheden in de samenleving. Dit proces zal niet gemakkelijk zijn." Dit snap ik, en ik snap dat eeuwenlange vervolgingen (en uiteraard de Shoah) een generatie-diep trauma teweegbrengen.
Ik kon tijdens het lezen van dit boek gewoon onmogelijk stoppen met denken aan Palestina op dit moment, de generatiediepe trauma's die Israël daar nu aan het veroorzaken is, alle kinderen die als wees zullen opgroeien, alle baby's die overlijden aan de kou als gevolg van de misdaden van Israël, alle Palestijnen die hier door zullen radicaliseren, alle mannen, vrouwen en kinderen die nodeloos sterven door het vreselijke beleid van een staat die ze als minderwaardig ziet. Hij schrijft over hoe lang het duurt om Joodse trauma's te helen, maar niet genoeg over de Palestijnse trauma's die doorheen de laatste decennia door Israël zijn ontstaan.
Ik kijk natuurlijk met een andere visie dan Grossman, na meer dan een jaar dagelijkse hartverscheurende beelden. Toch kon ik niet anders dan enkel hieraan denken terwijl ik het las. Ik weet gewoon niet altijd hoe ik me moet voelen, en zit in een constante tweestrijd tussen proberen neutraal dit boek te lezen en beseffen dat dat op dit punt onmogelijk is. Hij schrijft in zijn eerste essay "De bezetting is inderdaad een misdaad, maar honderden burgers, kinderen, ouders en zieken overmeesteren en ze dan een voor een in koele bloede neerschieten is een grotere misdaad." Hierbij gaat hij in mijn mening compleet voorbij aan de realiteit van die bezetting, die al decennialang voor honderden Palestijnse doden zorgt. Zeker vandaag schiet deze quote in het verkeerde keelgat, waardoor het boek in het algemeen misschien slecht op de maag viel.
Recopilación de textos breves del autor israelí, experto en el conflicto histórico y actual, de pensamiento moderado, que da voz a la mayoría silenciosa. Muy interesante.
Waardevol om de interpretatie van David Grossman van binnenuit te lezen om meer zicht te krijgen op wat er vooraf ging aan de gebeurtenissen van 7 oktober en wat al langer sluimert.
me parece un poco tramposo incluir en este libro artículos de hace varios años de David Grossman y no avisar
yo quería leer lo que dice sobre la actualidad de lo que está pasando lo dice sólo en el primero y el último de ellos y valen la pena siempre es delicioso leerlo
Een bindeling essays die Davind Grossman de laatste jaren schreef over zijn land: Israël. Hij koos nooit de kant van de kolonisten en de uitbreiding van Israël naar de Palestijnse gebieden. Na de aanval van Hamas is zijn mening dat het generaties zal duren vooraleer er opnieuw vredesgesprekken kunnen plaatsvinden. Niet zo opwekkend, wel noodzakelijke lectuur voor diegene die deze oorlog willen begrijpen.
Er zitten interessante en mooie passages in, maar de meeste van de stukken zijn van voor 7 oktober of er net na. De situatie is nu zo anders dat de relevantie een stuk minder is
"Want deze twee volken, Israël en de Palestijnen, verwrongen door de eindeloze oorlog, zijn niet eens in staat om elkaars neven te zijn - en dan is er iemand die gelooft dat ze een Siamese tweeling kunnen worden?"
In "De Prijs die wij Betalen" analyseert David Grossman meesterlijk de actuele gebeurtenissen binnen Israël in verband met de Palestijnen, waarbij de huidige situatie in Israël als een onontkoombare consequentie van decennia lang verleidelijk maar corrupt leiderschap wordt belicht.
De auteur, die de gebeurtenissen van 7 oktober bijna nauwkeurig voorspelde, verschuift van een hoopvolle toon op 22 mei 2021 naar een somberdere sfeer in zijn essay uit 2023 na 7 oktober. Hier benadrukt hij dat het samenleven van Israëliërs en Palestijnen in één land vrijwel onmogelijk lijkt, wat een schrijnend gebrek aan hoop markeert.
Grossman's beschrijving van de diepe verdeeldheid binnen het Israëlische volk, die bijna tot een burgeroorlog leidde, roept voor mij parallellen op met het debat over polarisatie. Zijn analyse van de impact van polarisatie, geïllustreerd door de Netanyahu-regering, resoneert met de gedachte dat het zaaien van haat slechts meer haat oogst, waardoor niet alleen de kloof tussen Israëliërs zelf, maar ook die tussen Palestijnen en Israëliërs vergroot. Hierbij trek ik onbewust deze polarisatie naar de huidige situatie in ons land. Want ook in Nederland is polarisatie sterk aanwezig en moeten we oppassen dat deze niet doorslaat tot onbegrip naar elkaar, wat zich kan omzetten tot minachting en haat.
De overgang van minderheid naar meerderheid voor de Israëlieten wordt prachtig beschreven, met aandacht voor de moeilijkheid om het heersende gedachtegoed te veranderen. Grossman onthult de complexiteit van machtsverschuivingen en de neiging tot wraak, vergelijkbaar met "de gepeste die later de pester wordt", maar met aanzienlijk ernstigere gevolgen. Want hoe ga je om als volk, dat jaren lang onderdrukt is, als jij opeens de "machtige" bent? Idealistisch gezien, zou je die macht gebruiken zodat andere niet doormaken wat jij hebt doorgemaakt, maar de geschiedenis leert ons dat dit vaak niet het geval is.
Het boek had meer achtergrondinformatie mogen bevatten, vooral bij juridische kwesties en benoeming van actuele gebeurtenissen in Israël. Ik had meer behoefte aan context voor een beter begrip van het conflict en de situatie in Israël zelf, omdat in een complex conflict als deze het belang van toegankelijke uitleg groot is. Dit had bijvoorbeeld gekund in een vorm vergelijkbaar met notities over andere boeken die in het werk worden genoemd. Nu moest ik vaak het internet op om uit te zoeken wat Grossman precies bedoelde of wat de situatie in Israël was op het moment van schrijven van de essays.
Ondanks dit tekort aan achtergrondinformatie blijft het boek een aanrader voor degenen die hun inzicht in de Israëlisch-Palestijnse situatie willen vergroten en de kritische blik van een Israëliër tegen het Netanyahu-regime willen ervaren.
Este libro es una colección de ensayos del escritor israelí David Grossman, escritos entre el 2017 y el 2024; en ellos deja plasmada su posición frente al conflicto entre Israel y Palestina. Algunos fueron escritos luego del ataque de Hamas el 7 de octubre de 2023 y se refieren específicamente a este condenable atentado; en otros aborda la creciente falta de credibilidad del gobierno de Benjamín Netanyahu y la reforma al sistema judicial propuesta por el primer ministro, reforma que dio paso a numerosas manifestaciones ciudadanas en rechazo a la propuesta presentada por el gobierno de Netanyahu. Los textos de Grossman permiten ver otras posiciones al interior de Israel sobre el conflicto con Palestina y muestran que la escala de grises con respecto a este conflicto es mucho más amplia de lo que pretende mostrar Netanyahu.
Een gematigde stem die meer inzicht geeft over de politieke koers van Israël van de afgelopen jaren. Geen al te aangename bespiegelingen, ook omdat het boekje eindigt met een aangrijpend essay na het bloedbad op 7 oktober 2023. Grossman heeft duidelijk weinig sympathie voor de huidige leiders, Netanyahu voorop, maar blijft zoeken naar verbinding in plaats van verwijdering. Hij wil het denkend hart laten spreken, zoals ook de essays uit dit boekje klinken.
In korte essays of spreekbeurten vertelt David Grossman over de situatie in Israël. De meeste stukken zijn van voor 7 oktober 2023. Een kritische blik op een onmogelijk vraagstuk.
Petit llibre on es recull articles de l'escriptor David Grossmann sobre la coexistència entre israelians i palestins, així com a molt crític amb l'actual govern d'Israel
David Grossman publiceerde dit boek eind november 2023, anderhalf maand na de massamoord van 7 oktober in Israël en tijdens de oorlog die volgde. De naam van het boek, ‘De prijs die we betalen’, blijft fascinerend: Wat is de prijs? Wie is ‘we’? Waar moeten ‘we’ voor betalen? En wat komt daarna, na de betaling?
10 korte essays (Bijna allemaal eerder gepubliceerd in ‘De Standaard’) van de Israëlische altijd kritische en meestal optimistische David Grossman. Het eerste essay, ‘Wie zullen wij Israëli’s zijn als we na deze tragedie herrijzen uit de as?’ is geschreven slechts 3 dagen na de massamoord. De volgende zes essays zijn geschreven in de anderhalf jaar ervoor en zijn een reactie op die in Israël politiek en sociaal onrustige tijden. Deze bundel eindigt met een essay uit 2017 over bezetting, een essay uit 2018 over gelijkheid en als laatste de tekst van de ontroerende toesprak van David Grossman bij de uitreiking van de Erasmusprijs op 29 november 2022.
De essays geven een beeld van hoe Grossman, en met hem de meeste ruimdenkende mensen in Israël, naar deze ontwikkelingen kijken. De observaties van Grossman zijn scherp, zijn analyse kraakhelder en zijn formuleringen raak. Je kunt er niet omheen. Met het lezen maak je mee wat Israël meemaakte de afgelopen jaren, met de massamoord van 7 oktober en de oorlog die hierdoor is ontlokt als voorlopig dieptepunt. Tijdens het lezen denk je vaak: Het is alsof hij al veel eerder wist wat er gaat komen!
Een verhelderend boek voor ieder die naar de ontwikkeling wil kijken (ook) vanuit Israëlisch perspectief. Zeer welkom, omdat de meeste Nederlandse media hier bijzonder weinig over berichten.
Over de inhoud wil ik verder weinig meer zeggen. Lees het zelf. Van harte aanbevolen. 1 cruciale observatie wil ik wel delen: ‘Daarom speelt de echte strijd zich niet af tussen Arabieren en Joden, maar tussen diegenen – aan weerskanten – die ernaar streven in vrede samen te leven en op een waardige manier samen te werken, en diegenen – aan weerskanten – die hun geest en ideologie voeden met haat en geweld.’ (p.21-22). Hoe zorgen we dat de eerste groep wint? Dit boek wordt nog belangrijker omdat de processen van verrechtsing die Grossman beschrijft zijn nu gaande in heel veel landen, waaronder de VS en Nederland.
Zoals gezegd begint dit kritische boek met de vraag hoe zullen Israëli’s verder kunnen na de afschuwelijke oorlog die nu gaande is. Het boek eindigt met de vraag hoe Grossman zelf, als schrijver, bij kan dragen aan dit proces. Ik zou zo graag willen dat iemand aan de Palestijnse kant van dit conflict een dergelijk boek zou schrijven!
P.S. Ik had dit boek heel graag 4 sterren gegeven omdat ik zo ontzettend met David Grossman eens ben en net als hij zo graag optimistisch wil blijven. Het zijn 3 sterren geworden omdat je merkt dat dit boek uit lossen stukken bestaat, stukken die in de krant stonden vergezeld van actualiteiten. Om deze essays, zeker in de toekomst, goed te kunnen volgen heb je echter voorkennis nodig over Benjamin Netanyahu en vooral over het beleid van zijn extreemrechtse regering sinds 29 december 2022.
Me gustó mucho la mirada de Grossman. Incluso sus conferencias de hace algunos años, muestran lo visionario que es, siendo capaz de anticiparse a lo que sucedería luego del 7 de octubre del 2023. Absolutamente recomendable para incorporar una mirada más crítica y compleja de un asunto difícil