Dni w historii ciszy

by Merethe Lindstrøm, Karolina Drozdowska (Translator)

Powieść wyróżniona prestiżową Nagrodą literacką Rady Nordyckiej.

Eva i Simon spędzili razem większość dorosłego życia. On jest lekarzem, ona nauczycielką, mają trzy dorosłe córki i przestronny dom. Łączą ich jednak nie tylko uczucia, lecz także milczący pakt, że nie będzie rozmawiać o swojej przeszłości. Simon z biegiem lat coraz bardziej zamyka się w sobie, Eva zaś próbuje wyrwać się z izolacji i ciszy. Kim była gospodyni, która nagle zniknęła z ich życia, skąd wziął się tajemniczy intruz, który wtargnął do nich pewnego dnia, jakie tajemnice z dzieciństwa skrywa Simon?

Dni w historii ciszy to dramat rodzinny o tym, co ukryte i przemilczane, subtelna powieść o miłości dwojga ludzi, dziedzictwie wojny, uprzedzeniach i strategiach przetrwania. Przeszłość nie powraca, ona jest z nami zawsze.

Genres: Fiction, Audiobook, Scandinavian Literature, Novels, Contemporary, Literary Fiction, 21st Century

224 pages, Paperback

First published January 1, 2011

About the author

Merethe Lindstrøm er født i 1963 i Bergen og er oppvokst i Hammerfest, Stord og Høland. Nå bor hun i Oslo.
Forfatteren debuterte med novellesamlingen "Sexorcisten og andre fortellinger" i 1983, og siden har hun skrevet flere novellesamlinger, romaner og en barnebok.
Karakteristisk for forfatterskapet er hennes fokus på moderne menneskers søken etter andre og etter mening. Hun har fått mye oppmerksomhet for novellesamlingen "Svømme under vann" (1994) og romanene "Steinsamlere" (1996) og "Stedfortrederen" (1997). For novellesamlingen "Gjestene" (2007) var hun innstilt til Nordisk Råds Litteraturpris 2008 og nominert til Kritikerprisen for beste voksenbok 2007. Hun er tildelt Dobloug-prisen 2008 og Amalie Skram-prisen 2012 for sitt samlede forfatterskap.
"Dager i stillhetens historie" (2011) er Merethe Lindstrøms nyeste roman, og for denne er hun tildelt Nordisk Råds litteraturpris og Kritikerprisen for beste voksenbok. Romanen var også nominert til Ungdommens kritikerpris og P2-lytternes romanpris. Nordisk Råds litteraturpris har ført til stor interesse for "Dager i stillhetens historie" som i tillegg til fantastiske kritikker er blitt solgt til flere land.

Reviews

[Jill · Rating 5 out of 5]

Right from the opening pages, it is evident that this is a riveting novel, one that will grab you by the lapels and keep you enthralled throughout its pages.

Eva, the narrator, relates a menacing tale about her encounter with an intruder while her daughters were still young (“I was the one who let him in.”) In retrospect, she says, “Later, I called it the episode. When I talked about it with other people…The episode is the anticipation of something more. But there was nothing more, he rang the doorbell that day, and after that he disappeared.”

The opening sets the stage for the episodic quality of this novel. Drama is always lurking beneath the surface – and sometimes rises to the surface with the clear sense that something bad is about to happen, but this isn’t a novel about action; it’s a novel about inaction.

Eva and her husband are an elderly Norwegian…and now he’s mute, a metaphor of the history of silence the two of them have shared. She muses, “Underneath everything, the house, the children, all the years of movement and unrest, there has been, this silence. That it has simply risen to the surface, pushed by external changes.”

Over and over, themes and motifs rise and fall again: both individual and societal retreats into unconscionable silence. The abandonment of those who deserve love and caring (whether it’s a child, a dog, or an entire people). The need to seek comfort and refuge and the failure of faith. Perhaps most of all, the search for an authentic self-narrative.

I thought this book was absolutely brilliant, beautifully atmospheric and crafted, insightfully focused on the repercussions of secret-keeping and missed connections, with a remote yet descriptive style that perfectly captures every scene. It is magnificently translated by Anne Bruce and a “must read” for those who love introspective literary fiction.

[Francisco · Rating 5 out of 5]

At one point in the story the narrator ( a woman in her early sixties) finds an empty snail shell in her closet. She suspects her husband to have placed it there, but to tell her what? What is the message of the shell? Her husband has withdrawn into silence (caused by dementia or depression or a willful silence, we don't quite know.) Each of them, husband and wife, has things in their life they decided to be silent about, with themselves, with each other, with their children, with others. Painful truths or just truths that seemed inconvenient to be open about. Truths that could have been accepted and shared and thus transform pain and guilt into community. The beauty and the quiet terror of this book is that you feel in your bones that it is possible in this life to wait and wait to reach out, to speak what you most want to say, to wait one more day to make the connections that make life worth living, and then it is too late. It is possible to let yourself go spiritually mute, to let yourself fall into living a life that has no living flesh inside, no life, an empty shell. One of those books of simple truth, written with delicate beauty, that may, if you let it, scare you awake . . . before it is too late.

[Tala🦈 (mrs.skywalker.reads) · Rating 4 out of 5]

intymna, jakaś taka codzienna, bardzo ludzka i poruszająca eksploracja tematów takich jak rodzinne tajemnice, traumy z przeszłości, starość, chciane i niechciane macierzyństwo, klasowość i uprzedzenie, i wiele więcej, doskonała narracja

[marta (sezon literacki) · Rating 3 out of 5]

To kameralna powieść o małżeństwie z długim stażem, które po wielu wspólnie spędzonych latach już niewiele ze sobą rozmawia. Jednocześnie to podróż w przeszłość i odkrywanie pogrzebanych w pamięci traum. Wydaje mi się, że to taka książka, na którą trzeba mieć dobry moment. Chciałabym, żeby bardziej do mnie trafiła, ale może to nie był jej czas. Może kiedyś wrócę i przeczytam ją ponownie.

[Ka Vee · Rating 4 out of 5]

4,5 *
Sterk debuut !

[Lobstergirl · Rating 2 out of 5]

Eva, the first person narrator, and her husband Simon, are elderly and live in Norway. Simon has gone mute, suffers from dementia, and goes to adult daycare. Secrets have been kept: Simon only finds out after they're married that teenage Eva gave up her baby boy for adoption when he was five or six months old, and he's distressed to learn it. She doesn't understand his distress. They now have three adult daughters. But their daughters don't know that Simon is a Holocaust survivor, who hid with his parents and brother in a room as the rest of their extended family perished. They may not even know Simon is Jewish (it's hard to tell, the novel is kind of vague). So when Simon and Eva dismiss their Latvian housekeeper after several years, they are unable to explain it to their daughters, who are full of questions: it's because Marija went on a sudden anti-Semitic rant one day (not against Simon in particular, as she didn't know about his Jewishness either).

I find it hard to get on board with a narrator like Eva who seems to be sleepwalking through the pages. Lindstrom's severely spare prose gives the sense that Eva is bloodless, barely alive - and this isn't helped by the lack of quotation marks, which makes voices seem distant or unanimated. Perhaps this is intentional, in a book about silences. But a week from now there will be no traces of this whispery book on my mind, no impressions left.

[iva° · Rating 5 out of 5]

merethe lindstrøm jedno mi je od najljepših otkrića ove godine. slično kao i u kratkom romanu "skupljači kamenja", merethe u centar stavlja dvoje ljudi i oko njih plete, kroz prisjećanje, niti događaja i veza koje čine njihovu prošlost.

u "danima u priči tišine" ovaj put bavi se problemom starenja i tišine između dvoje ljudi koji funkcioniraju kao par, ali i kao jedinke. njeno pismo duboko je intimno (i opet skandinavski nedorečeno, neeksplicitno), obzirno, prigušeno, precizno - s malo probranih riječi kaže sve. njene rečenice savršene su ogoljele minijature kojima bi bilo svetogrđe išta dodati ili išta oduzeti... dotjerane do savršenstva.

svijest da su na hrvatskom prevedene tek dvije njene knjige (obje u izvrsnom prijevodu muniba delalića) -a koje sam obje pročitala- ostavlja me nesretnom.

[Michał Michalski · Rating 5 out of 5]

O dziwo, bo się tego nie spodziałem, trzyma bardzo w napięciu.

[Fateme Beygi · Rating 4 out of 5]

{این معرفی پیشتر در شماره ی 4649 روزنامه اعتماد منتشر شده است.}
به زبانِ سکوت
«روزهای سرگشته در سکوت» نوشته‌ی میریسه لیندستروم، ترجمه‌ی شقایق قندهاری و منتشر شده توسط نشر «حکمت کلمه»، همان‌طور که از نامش پیداست، داستانی است در مورد سکوت؛ اما کدام سکوت؟
درباره‌ی جنگ جهانی کتاب‌ها نوشته، فیلم‌ها ساخته و آثار متعددی تولید شده است. در تمامی آن‌ها به آن نسل‌کشی عظیم، به تحت فشار بودن، به گریزها، به آدم‌های بی‌گناه و موقعیت‌های گوناگونی پرداخته‌اند. از میان این آثار، کم بوده‌اند آن‌هایی که در میانه‌ی هیاهوی جنگ و خشونت انسان علیه انسان به سکوت ناشی از این رخداد بپردازند.
به تمامی آن انسان‌ها فکر کنید، به کلمات بر زبان نیامده‌شان، به گریستنشان در سکوت، به ابراز شادی‌شان در سکوت، به ترسیدنشان در سکوت، به عشق‌ورزی‌شان در سکوت و به عذاب کشیدنشان در سکوت. «روزهای سرگشته در سکوت» روایتی زنانه و ظریف از این معضل است. این رمان روایتگر برهه‌ای از زندگی زوج میانسالی است که در بن‌بست سکوت گیر افتاده‌اند. سکوتی که اِوا شخصیت اصلی رمان را به فراخوانی تمام خاطرات و گفته‌های پیشین خود و شوهرش وامی‌دارد تا از خلال آن‌ها سرچشمه و سرآغاز دقیق این سکوت پایان‌ناپذیر را بیابد اما موفق نمی‌شود. سکوت منشاء یا زمان شروع دقیقی ندارد؛ بلکه به ناگاه آمده و آرام آرام پخش شده و همه چیز زندگی آن دو را در خود کشیده و باعث شده است تا کلام، چیزی غیر ضروری تلقی شود.
«با گذر زمان دریافته‌ام که چگونه صدا و واژگان شیوه‌ی نفود به اوست؛ گرچه، همین‌طور هم شیوه‌ی نفوذ به ماست. این طور به نظر می‌رسد که او در خودش فرورفته. گویی کلاً تمام راه‌های نفوذ به وجود خویش را بسته است.»
اِوا به این حجم از سکوت در زندگی‌اش عادت ندارد و سایمون برخلاف او با این جنس از سکوت از کودکی خو گرفته و نجات یافته است. سایمون از «همان‌ها»ست؛ آن دسته از یهودیانی که با پنهان کردن خود در مخفیگاه‌ها توانستند زنده بمانند؛ ولی آنچه که آن‌ها از آن نجات نیافتند، سکوت است. سکوتی که جنگ به آن‌ها تحمیل کرد. در کودکی سایمون هر صدا، آوا یا کلامی مساوی بود با لو رفتن، پیدا شدن و مردن و در عوض سکوت معنای حتمی زنده ماندن و اجازه‌ی زندگی داشتن بود. البته سایمون بعدتر در زندگی اجتماعی و خانوادگی‌اش آدم موفقی می‌شود، کارمندی وظیفه شناس و پدری مهربان. او به مرور زمان نیاز به کلام را در برقراری ارتباط با نزدیک‌ترین افراد زندگی‌اش از دست می‌دهد و به سکوت کودکی‌اش بازمی گردد. اِوا که می‌خواهد برای رفع این سکوت راه حلی بیاید، در میان تقلاهای ذهنی‌اش، خود نیز به این سکوت نزدیک می‌شود و دیگر بیش از آن که در دنیای بیرون با دیگران گفت و گو داشته باشد، در درون خود هیاهویی بر پا ساخته است.
«چطور باید او را بشناسم؟ شناخت من بر پایه‌ی خاطرات است. براساس تمامی آن قسمت‌های مختصر و کوتاهی که طی سال‌ها با آشکار شدن اجزای گوناگون وجودش عیان شده‌اند.»
روایت تأمل‌برانگیز میریسه لیندستروم در فصل‌هایی کوتاه با سکون جاری در ماجرای اصلی و ماجراهای فرعی و خرده روایت‌هایش امکان این نزدیکی را برای مخاطب فراهم می‌آورد. آنقدر که سنگینی این سکوت و رکود رابطه‌ی اِوا و سایمون کاملاً درگیر کننده و ملموس می‌شود. از طرف دیگر کنکاش اِوا در گذشته‌ی خود و شوهرش تعلیق‌های کوچک و بزرگی را شکل می‌دهد که تا برملا شدن رازها و سرانجام آدم‌های نامبرده، کنجکاوانه خواننده را برای ادامه همراه خود نگه می‌دارد.
لیندستروم نگاهی زنانه و بافاصله به جنگ دارد. او جنگی را که تبعاتش در سکوت ناخواسته‌ی جنگ زدگان، فروپاشی خانواده‌ها و گذشته‌ی کابوس وار یک نسل بروز پیدا کرده و هنوز هراس برملا شدن هویت‌ها را در پی دارد، با جنگ درونی شخصیت‌ها با خودشان پیوند می زند. ناگفته‌ها و پنهان کاری‌های تاریخی در رازهای فردی شخصیت‌ها می‌غلتد و طوری در هم ترکیب می‌شود که انگار یکی باعث دیگری بوده.
این رمان که یکی از آخرین رمان‌های لیندستروم است، برنده‌ی جوایزی از جمله جایزه‌ی شورای ادبی اسکاندیناوی و جایزه‌ی منتق��ین ادبی نروژ و نامزد دریافت جایزه‌ی رمان شبکه‌ی رادیویی «اِن. آر. کی. پی .تو» و نامزد جایزه‌ی منتقدان جوان شده است. از میریسته لیندستروم مجموعه داستان‌های کوتاه و رمان‌های بسیاری منتشر شده است. او برای مجموعه داستان کوتاهش با عنوان «مهمان‌ها» نیز نامزد دریافت جایزه‌ی شورای ادبی اسکاندیناوی و همچنین جایزه‌ی منتقدین نروژ شد. این نویسنده در سال 2008 برای مجموعه آثار ادبی‌اش جایزه‌ی «دابلوگ» را دریافت کرد.

[Andy Turton · Rating 1 out of 5]

I'm glad that's over. What a tedious waste of time that was. If well-constructed observations of paint drying is your thing then you are in for a treat. Likewise, if you are a student of the human condition with a keen interest in self-obsessed, despicable morons then you've found your muse. The narrator, Eva, a woman so loathsome, who's abandonment of her son reveals a lack of even the most basic animal instincts, who believes that it is an acceptable paradigm to kick her old, blind dog out onto the road for someone else to run over and who's refusal to heed the request from her daughters to give her husband the palliative care that they think he needs, primarily I expect to free him from her poison, is someone who is far, far, FAR from being worth two hundred and thirty torturous pages. I would plead with anyone else to please find something more fulfilling to do with their lives.

I appreciate that I am committing the 'Katie Hopkins faux-pas' by reluctantly promoting through engagement, but if I can spare just one person from making the same mistake as me of pulling this rubbish off the shelf then it would have been worthwhile.

[Antonomasia · Rating 4 out of 5]

[4.5] A short domestic novel from Norway, with a stillness and force reminiscent of Bergman and Dreyer. I'm not sure how it does it; this review might need YMMV every other sentence. It doesn't sound different from a lot of other literary fiction, yet it had unusual effects. Why, simply by mentioning similar items, and not in great detail, did it call up memories of objects from my own earlier life with a vividness I never thought I'd experience again? The seat coverings in a family car from the late 80s, sight, texture and smell; the rough, potentially grazing surface of church stonework; the Christmas-pudding scent of a newly opened packet of cigarettes and the little flakes of tobacco visible inside each one;
I wanted to grab them all as they went past, but too many so I had to settle for enjoying the ride. Why did this book so often hoover all my attention in when it has the potential to be reduced to litfic cliches? It was doing so from the first, before I realised everything it was about. What alchemy is there in the translation that made it so special without it being apparent how?

It was recommended by someone whose taste I greatly respect, who is not on GR, but I did not expect to be emotionally ambushed like this by an ostensibly quiet, grey book. The mysterious attention-hoovering quality was there from the first, but it was the resonance of the narrator's experience and the way she related it that knocked me sideways with some kind of sonic boom.
This is another book I'm looking over just now (late Sept 2015) that's been sitting with a part-done review for weeks or months, because I had too many quotes or too many things to say, for which I could not find the right words. (A lot of words and noise here, for a book about silence.)

Eva, the narrator, and her husband Simon are a retired middle-class Norwegian couple. He goes silent on her: this might be something to do with ageing, some sort of manifestation of incipient dementia - but it certainly has something psychological, if not everything, to do with a mysterious incident connected to their old cleaner who left, and to unspoken family secrets. Their adult children are upset and puzzled that the cleaner was fired because they thought she was great. See, it just sounds like yet another middle-class novel, doesn't it?
But middle class novels are as they are because they connect with quite a lot of readers who grew up in a middle class household. And three chords were struck. One, the particularity of this secret: Simon is Jewish and the children have never been told this or of his experiences as a boy hiding during the war. Part of my family has been somewhat obfuscatory about their history; Jewishness would be a plausible explanation.. Second, missing someone who was paid for looking-after: albeit here the cleaner was fired by Eva and Simon and she had helped them - it's not that parents got rid of someone looking after kids that the kids liked. And if only their adult children had known why, they'd have thought it a good reason.
Third: the way the unspoken of one generation manifests in problems of the next:  The girls have always done what they themselves wanted. Apart from Helena, perhaps. I see us in her. Everything we have been afraid of, our cowardice, it has become visible in her. The evasion, the silence. Later: I study Helena, there is something I have always regarded as glassy, brittle, about her. She was always afraid when she was little, afraid of the water, of the attic, of the dark.
Perhaps it comes from the fear she has inherited without actually knowing what she is scared of, could not know.
At one time I must have thought it would protect her. Not knowing, that it would make her, make them, safer. But when I look at her now, it strikes me that it has had the opposite effect. Maybe it works that way, that what you guess at terrifies you more than what you are told. The blurred, nameless apparition. It's something I find myself periodically wanting to explain in some discussion or other, but it's difficult to do rigorously without attaching pages of psychology textbook about implicit memory, and how learning happens from hundreds and thousands of tiny repeated utterances and actions, and checking what the newest stuff says about mirror neurons in humans; at least in quite a lot of fiction the occurrence is already accepted without having to go into microscopic detail of process.

Fourth: the silence. I've had three experiences of falling for people profoundly, making a connection which seemed as if it was too rare to break...and each at some point fell into a prolonged and furious sulk or a deep depression - something of which each already had a major history - and became silent, or effectively so, whilst still in a way present, either bodily or via very terse communications. The most difficult instance I've described before as like having a Dementor in the flat, because it was impossible not to spiral down myself. Eva's experience doesn't have such melodrama to it - it begins gradually: His silence came gradually over the course of a few months, half a year. He might say thanks for the meal or bye. He has become as formal as a hotel guest, seemingly as frosty as a random passenger you bump into on a bus. This would have been an unbelievably helpful book to have had at those times, because she expresses: I need to tell this to someone, how it feels, how it is so difficult to live with someone who has suddenly become silent. It is not simply the feeling that he is no longer there. It is the feeling that you are not either. And she still ticks over day to day, functional and whole and getting on with her own stuff - which has to make it easier for the near-silent person. One can know intellectually that it isn't a good idea to take such a thing personally, whilst emotionally still experiencing it that way despite oneself. I like quite a lot of space myself, can understand a sense of being crowded or being subjected to unwanted expectation (some other people had conversely made me feel crowded and I was always trying to get more space from them), but the distressing tangle of empathising and simultaneously being the bearer of those expectations was enormously difficult. It's not a scenario there are guides to coping with, in the way there might be for, say, 'your partner is drinking excessively', so it was particularly confounding: I usually find the way out of such confusion is an example of how to be, the sort you can really only get from detailed writing, or from knowing someone as a friend. Eva's calm [coldness in some of her family relationships] brings no shame to the situation, and not being mired in shame was a lot of what I needed: in this sort of psychological dynamic you need to stop blaming yourself in order to be less culpable, a bit of headfuck of an idea in itself: you need to think about something else, like with flying in Hitchhiker's Guide to the Galaxy. Then there is the always-useful reminder re. any relationship: He can’t be anybody’s. He isn’t a thing. This book was what I was looking for, if I'd thought to look at all. Unfortunately it wasn't available back then.

Eva is a nicely complicated character, with aspects I liked and disliked. She is the one who didn't want to talk about things to the children, a type of character I'm usually angry with, but there was too much shared experience for me to be that cross. She can be puritanical and functional: I have always felt a certain unease at the sight of the interior decoration of churches. The coolness of the walls, the stained-glass windows; everything on the one hand invites respect and yet nonetheless has a somewhat vainglorious quality, intended to provoke admiration. Holiness aspiring to be made manifest through aesthetics. But not entirely puritanical: And now that he is old, that we are both older, I think of him as a young man. Occasionally I have felt a passionate desire for him as he was at that time. It makes me happy, like that feeling in my dreams. Oh but yes, that is erotic. I think I have never been close to anyone in that way, been so happy with anyone as I was with him.

This might be a book that twenty-year-olds wouldn't quite get. Though is that presumptuous? Would a reader of sixty find it unbelievable that the following resonated with someone who's not yet forty? And when I waken, my life, or that part of it, my youth, is like a dream I dreamed just a few minutes before I woke. It was over so fast. Or that they smiled at We tried so hard to be young., remembering that just-left-home not-quite-knowing-yourself, and as substitute, imitating images of what it was to be young?

It is nice to read someone who quite likes aspects of ageing, that there is more to it than the invisibility that launched a thousand newspaper columns:I have become one of those women who view the world from bus seats, out through windows. From park benches and waiting rooms. I disturb no one and am not disturbed. I can go wherever I want without being obtrusive... my body...does not express anything other than what I am, that I no longer need to relate to a beauty I cannot stand for, a type of femininity I have never felt entirely comfortable with.
(Not sure I've any business really relating to this, when all I brought to it at time of reading was the way a few lines on the face mean I look more like the people I wanted to look like twenty years ago than I ever could then when all manga-eyed, and frankly that was luck.)

I understand that some Nordic cultures are more laconic than Brits (I think it's Finns who ar stereotyped as the quietest): perhaps that's another dimension lurking in this book: Like the story about two trolls, or is it three, the one says something, then a hundred years pass, and the other one replies.

I was very tired whilst reading the last third - possibly this caused a slight disconnection and I might have given five stars if I'd been more awake for the home stretch. I can understand those who find this book ordinary, and why it doesn't have the highest of average ratings ... but I get it, and the committee of the 2012 Nordic Council Literature Prize evidently did.

[Mewa · Rating 4 out of 5]

„Jakby odtworzenie przeszłości, wszystkich tych wydarzeń, stanowiło tylko początek wędrówki do wnętrza, do tyłu, zupełnie jakby wspomnienia, które z początku wydawały mu się takie żywe, uległy jakiejś przemianie, mówił mi, że nie są już tak łatwo dostępne, skarżył się na odczucie, że stoi po ich zewnętrznej stronie i zagląda do środka, że te wspomnienia sprawiają teraz wrażenie powieszonych na wystawie, nieruchome obrazy w szklanych gablotach, było w nich coś, czego nie potrafił uchwycić. I dlatego też nie mógł już próbować wyjaśniać.“

[Aleksandra Gratka · Rating 5 out of 5]

To historia złożona z samych tajemnic. Tajemnic przemilczanych, zepchniętych na dno pamięci i na dno sumienia. Zaczyna się zdaniem, które mrozi krew w żyłach i chociaż później nie ma tu spektakularnego trzęsienia narracyjnej ziemi, to i tak czytelnik trwa w stanie permanentnego napięcia.
Historię opowiada Eva, emerytowana nauczycielka, żona lekarza Simona, matka dzieci. Opowiada, czy raczej cedzi, urywa, wraca do wątków, wali w czytelnika faktami jak przedmiotami wagi ciężkiej. Każdy ma przeszłość. Dla jednych przeszłość zdeterminowana jest okolicznościami, na przykład wojną, kładzie cień na całym życiu i bywa wyjaśnieniem wielu zachowań. Inni mają w swej przeszłości moc sprawczą i później dźwigają konsekwencje swoich decyzji. Tu mamy oba przypadki, a bohaterowie w teraźniejszości radzą sobie w jeden sposób - milczą.
W tym domu się nie rozmawia, urywa się myśli i słowa, ucieka się w milczenie. Zaginiony kuzyn wraca niczym dybuk w snach, pies wraca wraz z wyrzutami sumienia, decyzja z przeszłości wraca w spojrzeniu przypadkowego człowieka.
Eva najpierw wzbudziła moje współczucie. Później - obrzydzenie. Skojarzyła mi się z Ziembiewiczem z "Granicy" Nałkowskiej - on zawsze się wybielał, zawsze wszystko sobie ułatwiał, kosztem innych oczywiście. Ona tak samo - ma problem, pozbywa się problemu. Obrzydliwa odsłona egoizmu. Jej tajemnice są dla mnie trudne emocjonalnie, jej decyzje (chyba wszystkie!) są dla mnie niezrozumiałe. Ona jednak sprawiła, że ta książka będzie na pewno w gronie najlepszych z tego roku.

Milczenie wcale nie jest złotem. Jest szlamem, który oblepia człowieka i utrudnia mu życie.

[Aleksandra Pasek · Rating 4 out of 5]

takie mocne 3,5.
to, co mam na myśli, mówiąc „współczesna norweska powieść”. no bardzo spoko, nie za ciężkie, ale i nie miałkie, autorka zdecydowanie miała coś do powiedzenia. przyjemne w czytaniu, jak zawsze przy tłumaczeniach Karoliny Drozdowskiej.
i tak, nikt nie wie, kim my właściwie jesteśmy, nikt poza nami. a i to rzadko.

[Imi · Rating 4 out of 5]

I am falling more and more in love with these kind of novels on quiet, domestic life. The focus may be small, confined to the silence and unspoken secrets of a single elderly married couple, but the emotional impact is vast. Eva and Simon have lived a lifetime of decisions, both good and bad, and of words or silence, those important words that were left unsaid. Now, as Eva struggles to care for Simon as he falls into the further silence of dementia, she worries that they've left it too late to say what must be said. Both have their secrets, and I won't spoil what they are, as the readers' experience of the initial silence is so important to the development of the story. A beautiful and sad little story about loneliness even in a seemingly loving marriage.

[Jeść treść · Rating 4 out of 5]

Uwielbiam taką kontemplacyjną prozę, w której naturę wpisane jest zaufanie do czytelnika i pozostawianie mu przestrzeni na wnioski własne.

[Patrycja Krotowska · Rating 4 out of 5]

"Dni w historii ciszy" to anegdotyczna i kontemplacyjna powieść o ciszy, tej wymuszonej i tej z wyboru. Historia starzejącego się małżeństwa dwóch ludzi, którzy w ciągu swojego życia zapomnieli powiedzieć sobie to, co wydaje się najważniejsze, a teraz jest już za późno. To takie wyciszone miniatury przeszłości, zlepek wspomnień, zakopanych sekretów, niewypowiedzianych słów, rosnących przepaści i odroczonych komunikacji. O miłości, zgodzie, dzieleniu życia i związanej z tym nieporadności.

Skandynawowie potrafią pisać piękne książki o życiu bez sugerowania, o emocjach bez ich nazywania, o związkach bez punktowania i o jednostkach bez osądzania. I tak też potrafi Merethe Lindstrøm.

[Bgcrtice · Rating 5 out of 5]

4.8⭐️

[Sasha · Rating 3 out of 5]

*I got an ARC from the publisher*

This book is about dementia, secrets, the Holocaust, family, the push and pull of marriage, and silence. This silence has texture and many layers of emotion - resentment, disappointment, shock, contentment, satisfaction, and sometimes, it's just a lack of words or emotions. Eva and Simon have been married for decades and they have three grown daughters. Simon is older than her, and he has been silent for a very long time. Partially it's dementia, but mostly it's because he was forced to be silent about his past for too long. He has let others speak before him. His loss, pain and disappointment have silenced him. Eva, partially responsible for the silence, is herself shutting into herself and leading a parallel life to her husband.

This book is also one of those books where nothing really happens. The two quiet old people live dreamlike days, and the only action comes from occasional flashbacks and the mystery surrounding the abrupt dismissal of their housekeeper, Marija. This is sad, very pensive, slow-moving book, which is not a bad thing. It definitely takes the reader into the lives of those who are married to Holocaust survivors. Eva is not a supportive wife. She has forced Simon to keep quiet about his past with his daughters until it was too late to tell. She is unhappy or even indifferent over his struggle to keep in touch with his surviving relatives and search for missing family. She has her own loss to deal with, but her lack of heartache is difficult for Simon to understand. This lack of sadness on one end and overflow on the other drives the two apart and silences them against each other.

Marija's dismissal is eventually explained, and I liked that it brought the two together a little, nudging Eva towards Simon. But there's no redemption for Eva. I am surprised at the author's choice to make her so unlikable. This woman is a little insane, and she didn't even have the life background to drive her this way. She is emotionless for a huge chunk of the book, so much so that you want to shake her. Simon is the same way, but his silence is somehow likable, understandable. Eva's character lacked the explanation necessary for empathy, and that's a big part of the 3-star rating.

Another reason is some of the writing. I understand that often much is lost in translation, but I don't think that's what happened here. The atmosphere of the novel is consistent and in step with the themes. The problem is that the writing was often forcefully poetic and overly insightful into other characters' emotions. It was told from the point of view of Eva, so she should not have known the way others felt in so much vivid detail, when she herself seems to completely lack understanding. She does imagine what happens when she is not there with Simon, but the author doesn't pull it off in most places. Eva's voice should have been simpler, a lot less flowery. It should have been consistent with both her emotionless and emotional moments.

This book is like very sad sleepwalking. Captivating journey, but little payoff with too much literary filler.

[Leslie · Rating 2 out of 5]

I have finished the book, and I still have no idea what the point was. Other than maybe to encourage communication. It just never really went anywhere.

[Milan]

Oni su ostareli bračni par iz više srednje klase u Norveškoj. Deca su im porasla, odselila se, dobila svoju decu… Ostali su sami. Ona penzionisana profesorka književnosti i jezika, a on je lekar u penziji. On pati od demencije i sve se više povlači u svoj svet i tišinu. U jednom trenutku skroz prestaje da priča. Ona je prepuštena toj tišini, svojim mislima, sećanjima na, za priču, značajne scene iz života.
Njihovu sredovečnu tišinu prekida dolazak izvesne Marije koja im sprema i čisti kuću. Brzo se zbližavaju sa ovom neformalno obrazovanom i u svakom slučaju elokventnom ženom iz Litvanije. Sve dok se, nakon tri godine zajedničkog života, nije desilo nešto što ih je nateralo da Mariju, bez pozdrava i preporuka, otpuste.

Šta se dogodilo?

To ćemo saznati tek na kraju kratkog romana „Dani u povesti tišine“. Višestruko nagrađivana norveška književnica Merete Linstrem nam jednostavnim i pitkim jezikom na malom broju strana (ne više od dvesta sa velikom fontom), priča suptilnu priču o porodici, deci, roditeljima, teretu prošlosti, usamljenosti, povezanosti, vezama koje se kidaju ili nikada ne bivaju uspostavljene. Priča nam o tugama koje prećutimo svima, o strahovima, težnjama, željama koje ne delimo čak ni sa najbližima.

Fina knjižica. Suptilno napisana, laka, ali ne i površna. Dobra je.

[Marika_reads · Rating 4 out of 5]

Jakkolwiek to nie zabrzmi, uwielbiam rodzinne dramaty (w literaturze!). „Dni w historii ciszy” to opowieść o starszym norweskim małżeństwie, Ewie i Simonie żyjących w emocjonalnej (choć nie tylko) ciszy zbudowanej z tajemnic. Książka zaczyna się od wspomnienia żony, która kilkadziesiąt lat temu bezmyślnie wpuściła do domu nieznajomego mężczyznę. Pojawił się i zniknął. Ale jaki związek z całą historią ma ten epizod?
Rodzinne sekrety wypełniają ich relacje, ale też relacje z innymi bliskimi im osobami. Niedopowiedzenia, przemilczenia, nie mówienie całej prawdy. A my czytając powoli odkrywamy kolejne karty, choć nie wszystkie zostaną w pełni wyłożone na stół, autorka stosuje bowiem technikę „nie mów, pokazuj”, więc pewne elementy musimy sobie sami dopowiedzieć. I like it!
Książka jest świetnie napisana (i przetłumaczona przez Karolinę Drozdowską), ma bardzo kameralny i intymny klimat, a czytając czuć nieustannie podskórny niepokój o to, co zaraz zostanie odkryte.
To pozornie prosta historia z bardzo dobrze wykreowanymi bohaterami z krwi i kości i z iście skandynawskimi powściągliwymi emocjami. Mam tylko jedno ale - wydaje mi się, że to książka, o której bardzo szybko zapomnę. Może dlatego, że opisywane przez autorkę problemy niekoniecznie są mi bliskie? Może było trochę za krótko? A może nie muszę jej wcale pamiętać? Wybieram bramkę numer trzy.

[Katrien Van Wambeke · Rating 3 out of 5]

Het begint intrigerend maar ergens onderweg ben ik de aandacht verloren.

[Krzysztof Cieślik · Rating 4 out of 5]

Bardzo dobra rzecz, trzyma w napięciu i wciąga

[Peter · Rating 3 out of 5]

Ja, het begin intrigeert. Eva, inmiddels een oudere vrouw, denkt terug aan wat er gebeurde toen haar drie dochters nog klein waren. Er stond een man voor de deur, begin twintig. Ze kende hem niet, maar ze liet hem wel binnen. Wat wilde hij? Haar telefoon even gebruiken, zei hij, maar het was al snel duidelijk dat hij voor iets anders kwam. Hij keek naar de kinderen, hij vroeg naar ze. Eva bood hem wat geld aan, misschien wilde hij haar geld. Hij nam het aan. Maar als lezer denk je, meteen op je hoede, slechts enkele pagina’s onderweg: nee, daar kwam hij ook niet voor.

En toen verdween hij weer, in een onbewaakt ogenblik, via de deur naar de achtertuin.

Een spannende, geladen scène – al is er ook direct al iets vreemds mee. De ik-persoon vertelt het in de verleden tijd (‘Hij was naar iets op zoek, en dat kon om het even wat zijn’), maar schakelt schijnbaar willekeurig naar de tegenwoordige tijd (‘Ik loop langs hem heen en verder de woonkamerdeur door’) en twee alinea’s later weer terug, om tegen het eind van de scène nóg eens van tijdsbepaling te switchen. Waarom doet Merethe Lindstrøm dat? Om extra spanning te creëren misschien – dat je als lezer het ene moment de herinnering van de oudere Eva leest en er dan weer even middenin zit, alsof het nú gebeurt? Dat kan. Maar het is niet overduidelijk dat dat het beoogde effect is, zodat ik ook dacht: wat als dit gewoon onzorgvuldigheid is, van de auteur of de vertaler?

Vast niet. Dagen in de geschiedenis van de stilte is juist zorgvuldig en bedachtzaam geschreven, voor zover ik kan nagaan. De roman wordt geprezen om de stijl, die “secuur, zacht en weloverwogen” is, en is bovendien “prachtig vertaald door Sofie Maertens en Michiel van Hee”, schreef Ilse Josepha Lazaroms in De groene Amsterdammer.

Nu ga ik dat laatste wel een beetje tegenspreken. Slecht vertaald is het niet (voor zover ik dat kan inschatten; ik ben het Noors niet machtig). Maar met regelmaat struikelde ik over een zin die, vermoed ik, er in het origineel niet zo stond. “De koffer of de inhoud ervan kunnen moeiteloos worden gestolen.” Moet daar niet ‘kan’ staan? Eva gaat op een winterse dag naar buiten en probeert haar jas dicht te houden, “want er ontbrak een knoop die er tijdens het aankleden was afgevallen”. Zeggen wij ‘aankleden’ als het om een buitenjas gaat? Ik zou zeggen: aantrekken of aandoen. Ze ziet op een ander moment “een jongeman met twee kleine meisjes naar buiten komen op de trap voor het huis”. Wacht even, kun je óp een trap naar buiten komen? Begint die trap dan achter de voordeur al? Waarom staat er ‘huwelijksverjaardag’ en niet ‘trouwdag’, waarom ‘beklemdheid’ en niet ‘beklemming’, waarom ‘een viertal jaar geleden’ en niet ‘vier jaar geleden? Het is allemaal niet fout-fout, maar ik zie ook niet in waarom het een betere keuze is dan het gangbaardere alternatief.

Dit is een boek dat ik erg graag goed wilde vinden. Een mooie titel, een aantrekkelijk omslag. Een titel van Uitgeverij Oevers, een kleine uitgeverij die in 2016 werd opgericht en voornamelijk Scandinavische literatuur vertaalt. Ik las vorig jaar Verzamelde werken van Lydia Sandgren, ook daar verschenen, en dat vond ik erg goed. Dager i stillhetens historie verscheen in 2011 in Noorwegen en won de prestigieuze Literatuurprijs van de Noordse Raad.

Maar ergens tijdens het lezen van dit boek verloor ik het contact.

Dat heeft deels met de wat plagerige plot te maken. Eva noemt de jongen die binnenkwam ‘de indringer’, en wat er gebeurde noemt ze ‘de episode’. Ze komt er af en toe op terug vanuit haar heden, waarin ze door haar huis dagdroomt en mijmert over waar het mis is gegaan, dat ze hier nu alleen, in stilte, vertoeft en geen beslissingen meer lijkt te kunnen nemen over hoe het verder moet. Maar er wordt veel informatie achtergehouden.

Want er zijn meer kleine mysteries en intriges die door de jaren heen dit gezin in hun greep hebben gekregen. De drie dochters zijn inmiddels volwassen, maar weten nog steeds niet dat Simon, hun vader en Eva’s echtgenoot, joods is, tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken zat en ternauwernood aan de vernietigingskampen ontkwam. Simon heeft een broertje met wie hij na die traumatische jeugd nauwelijks nog contact heeft gehad. Eva heeft lang geleden een zoontje gekregen, toen ze zelf nog een tiener was, en stond de baby na zes maanden af.

En er is iets heel ergs gebeurd tussen het echtpaar en hun schoonmaakster, de zorgzame Marija uit Letland, waarna ze haar hebben moeten ontslaan. De dochters begrijpen daar niets van en eisen een verklaring.

En dan is Simon de laatste tijd ook nog stilgevallen, letterlijk, hij praat niet meer. Er wordt gesuggereerd – maar niet benoemd – dat het dementie is; hij “kijkt uit op een duister landschap, de ouderdom”. Hij loopt ook regelmatig van huis en dan moet ze hem zoeken. Eva’s dochters dringen erop aan dat ze hem in een verzorgingstehuis laat opnemen, maar dat besluit schuift ze voor zich uit.

Al deze lijntjes probeert Lindstrøm strak te houden, met als gevolg dat ik me als lezer af en toe te veel aan het lijntje gehouden voelde. Eva's vertelling springt associatief heen en weer vanuit het heden, waarin het bijna allemaal al gebeurd is; alleen Simons zwijgen is iets van de laatste tijd, en daarmee ook de kwestie of ze hem moet laten opnemen, het aanmeldformulier dat een van haar dochters haar onder de neus gedrukt heeft. De dingen hebben met elkaar te maken, natuurlijk: de schokkende uitspraken van de schoonmaakster hebben te maken met Simons jood-zijn. Die ‘indringer’, zo ben je geneigd te denken (maar opgehelderd wordt het niet), was misschien wel Eva’s volwassen geworden zoon, die zijn biologische moeder en halfzusjes opzocht maar eenmaal daar niet wist hoe zich te gedragen. En dat Eva zo opziet tegen het besluit om Simon over te dragen aan een verzorgingstehuis, is vast omdat ze haar zoontje lang geleden al uit handen gaf. Simon nam haar dat kwalijk, toen hij er veel later over hoorde. Hoe kan ze hem dan nu min of meer hetzelfde aandoen?

Kortom: Simon, maar ook al het andere in Eva’s leven, is stilgevallen. Alles houdt al het andere in een houdgreep. Zou ze één van deze kwesties toch voortvarend willen aanpakken, dan zal al het andere ook meteen bevraagd moeten worden.

Dus niets wordt echt opgehelderd. Simon blijft zwijgen, maar Eva op haar manier ook. Ze is ongeveer iedereen een uitleg verschuldigd (en niet in de laatste plaats mij als lezer, vond ik) maar houdt de boot lang af. Dat wordt vooral wat betreft het voorval met Marija een beetje vervelend. En maar blijven zeggen dat ze zo dol op haar waren, maar dat ze na haar uitspraken niet anders konden. Steeds begint Eva er opnieuw over tegen de lezer, en dan neemt ze weer een zijpad. Om pas tegen het eind van het boek de scènes te schetsen waarin de bom barstte. Te schetsen, zeg ik, want eigenlijk weet je het dan nog steeds niet. Ja, iets anti-semitisch, harde woorden over joden, iets wat “haar visie, haar haat” blootlegde, maar wát dan, dat staat er niet.

Bovendien ontstond er dus een lichte vertrouwenscrisis tussen mij en de vertaling. Ik begon te twijfelen of de oorspronkelijke tekst me hier wel zuiver gepresenteerd werd, of dat er ruis tussen zat.

Dat kwam vooral door die vreemde woordkeuzes her en der, ook tegen het eind. ‘Nu staat hij over de krant gebogen,’ staat er, en ‘als ik hem vraag wat we vanavond gaan eten, zal hij zijn schouders optrekken en glimlachen. Ik mag zelf kiezen. Ik zie zijn hand weer. Hij slaat het blad om.’

Heeft een krant een ‘blad’, of eerder een ‘pagina’? Zo werd ik weer de vertelling uitgetrokken, me afvragend waarom het zo geformuleerd werd.

In de winter zoekt Eva vaak de dominee van een kerk in de buurt op. Dan staat er: ‘We bleven een poosje zwijgend zitten, zoals die dag toen we samen waren gaan wandelen en we even waren gestopt om naar het meer te kijken.’ Maar er staat over die eerdere dag helemaal niet dat ze toen ook waren gaan zitten. Sterker: het was toen erg koud, het vroor, “harde modder” langs een dichtgevroren meer. Ga je dan zitten?

Weer later:

Daar zit hij dan. In zijn leunstoel, en er is niets wat ik kan zeggen. Ik ga op de bank naast zijn stoel zitten, leg mijn vingers op zijn lippen. Ik hou van je, denk ik. Heb ik dat ooit gezegd, ik herinner me niet dat ik dat ooit gezegd heb, maar het moet haast wel. Ik herinner me dat ik probeerde dat woord uit het vocabularium van mijn leerlingen te wissen, want ze holden het uit, ze hielden van alles en iedereen. Het woord zegt niets, zei ik.

Hier zit in wat ik mooi vond aan Dagen in de geschiedenis van stilte én waar ik me aan ergerde. ‘Ik hou van je, denk ik’ – dat is bijzonder. De zin erna ook, en het kommagebruik in dit fragment, de tastende stijl, dat ze wel iets tegen hem zou willen zeggen, maar dat toch weer alleen in gedachten doet, ze kijkt alleen, ze onderzoekt wat ze denkt en voelt voor hem, maar maakt het niet, nooit, tot iets om ook tegen de ander te zéggen. Daar draait dit boek om.

Maar ook staat er ‘vocabularium’ en niet ‘vocabulaire’ – waarom? – en over welk woord heeft ze het, waarvan haar leerlingen de betekenis zouden uithollen? De Noorse vertaling van ‘liefde’, denk ik, ‘elske’, maar in de vertaling naar het Nederlands is dat helemaal niet één woord, het is ‘houden van’. Of ‘liefde’, maar dat staat hier weer niet. Dus wélk woord ‘zegt niets’? Zou er in de vertaling dan niet ‘Dat zinnetje zegt niets’ of iets dergelijks moeten staan? Het was een van de zoveelste keren dat ik het gevoel kreeg dat ik niet helemaal kon vertrouwen op wat dit boek me probeerde te vertellen.

[Milaii · Rating 1 out of 5]

Dynamika relacji rodzinnych osadzona nie jest na powierzchni, w słyszanych słowach, tylko gdzieś pod nią w słowach niewypowiedzianych. Za ciszą kryje się burza emocji, ukrytych traum, nienazwanych potrzeb, wojny, niedopowiedzeń. Poniekąd książka w podobny sposób komunikuje się z czytelnikiem, czyli spokojem, ciszą, wolnym tempem, niepokojem. To jest też książka o tym, że każdy człowiek jest tajemnicą i składa się z wielu elementów, z wrażliwości, z doświadczeń itp.

I to wszystko brzmi super, ale tu jest jakiś problem ze stopniowaniem napięcia i z tempem tej nowelki. W moim odczuciu brakuje mi też pewnej błyskotliwości w przekazaniu treści. Gdybym ja miała taki pomysł na napisanie książki, to nie wiem czy bym się go podjęła, właśnie ze względu na fakt trudności w przekazaniu tej psychologicznej gry. Autorce poniekąd udało się przekazać pewną myśl, bo czytelnik wie o co chodzi, ale z drugiej strony tempo tej książki jest osowiałe, zabiłoby ślimaka, napięcie jest rozłożone nieadekwatnie, tj większe w pierwszej części książki, a potem jak powinno rosnąć, to się wypłaszcza. To jest dość poważny zarzut, bo książka powinna przede wszystkim wzbudzać ciekawość czytelnika. Ja osobiście przysypiałam.

Jak po dwóch stronach stołu spotkają się w miarę dojrzali ludzie to polecam koło potrzeb: czego oczekuję od ciebie, czego nie oczekuję od ciebie, co możesz oczekiwać ode mnie i czego nie możesz oczekiwać ode mnie i to w zasadzie wyczerpuje temat.

[karolina wiktoria · Rating 3 out of 5]

może nie dorosłam na tyle, żeby myśleć o starości, chociaż teraz przebiega mi przez głowę znacznie częściej niż dotychczas. dobra opowieść o kryzysie końca egzystencji, napiętrzonej sile przemilczanego, bólu wypływającym z potrzeby zmiany oraz wadze środowiska w którym dorastamy. być może za szybko pozwoliłam jej odpłynąć i się zestarzeć w mojej głowie, nie poświęciłam jej należytej uwagi, pozostawiłam bez słów, w pustce, w której zostali także pozostawieni bohaterowie. bez myśli, bez zrozumienia, z niezaspokojoną potrzebą czegoś więcej, chociaż nie wiem, co można by było dodać. w końcu najgłośniej krzyczy cisza.

[♑︎♑︎♑︎ ♑︎♑︎♑︎ · Rating 4 out of 5]

The scope of this story is small but the emotional effect is somehow huge. A woman struggles to care for her husband, whose dementia takes the form of him falling toward silence; in a lifetime of loving-but-flawed decisions they have made together, they have neglected to say what was most important, and now it's too late. I felt in such good hands as a reader--Lindstrøm is a master storyteller who takes this small story and turns it into something larger.

[Becky · Rating 1 out of 5]

DNF @ 36%

I picked this up on a whim when I was looking for litfic books, and it was a bonus that it was translated. But despite decent reviews, it just never quite grabbed me. I failed to connect to it, much less like any of the characters, and I found myself making a ton of frustrated notes, which never bodes well.

The last straw for me was the dog. The elderly dog that they knew was dying, that a vet offered to euthanize, but was refused, because apparently the narrator, Eva, thought it important that the dog die at home.

Only for me to read this passage:

“THE DOG HAD started to deteriorate at this time, it suffered a number of fits, and in the end it would no longer lie down, or sleep, or rest. Its sight was already affected, and its balance. It was unable to sleep for several nights, we gave it a sedative that worked for a short while until, unsteady from the medication, it resumed its restless wandering from its blanket through the house from room to room, bumping into things, swaying, losing its balance and staggering onto its feet again, walking right into the glass door leading to the terrace, as if it were attempting to walk through without paying any attention to the glass. I thought it was wandering about because it was afraid to lie down, afraid to drop down into the darkness during the fits. It was easy to imagine its helplessness, and in an effort to escape the dog paced to and fro, to and fro, peeing on the floor beside the bookcase, tottering into the closet, into the table, thrusting its head against the cold glass of the door, becoming entangled in the curtains that draped themselves over its back like a shroud. It moved backward in an attempt to release itself from something it could not identify, sat down to gather its legs, struggled to stand up again, set off on the same round-trip. The blanket, the bookcase, the closet, the hall, the kitchen, back to the living room, the glass. Over and over again. Never lying down, never taking a break. It did not recognize us. It stared at us, the eyes, or the expression in the eyes, seemed human, it was the gaze of an old man, a woman. A child who has just had a ghastly nightmare. Who awakens, who are you, why are you doing this to me. In the end we had to tie it up outside the house, low moaning that after a while turned into loud barking. The barking that used to indicate pleasure. In the early hours I watched him stand or try to stand, with his neck turning ecstatically from side to side, looking in the direction of the road as though he had spotted something, perhaps hallucinating, half blind. Seeing someone coming. But no one appeared.”

Yeah, no thank you. We’re done here. I know the dog is fictional, but I cannot understand or tolerate when people think it's better to let their animal suffer in pain, and confusion, alone, TIED OUT IN THE YARD, just so that the human can feel all sentimental about the animal dying aT HoMe, as though the dog has any concept of the meaning behind that. That kind of casual cruelty is not my jam, and I don’t care how good the rest of this book might be… this ruined it for me.

I would have less of a problem if they had brought the dog out back and shot it, honestly. At least then they’d be putting it out of its misery. But to just watch it suffer and instead of helping it, you just tie it outside? That’s disgusting, monstrously cruel behavior. Unforgivable. I will die on this hill. Fuck that.

[Kkrzyszkowska · Rating 4 out of 5]

Smutki i tęsknoty, piękna, chociaż pierwsze strony mocno podnoszą ciśnienie 🫣