اولین کتابی که در سال ۱۴۰۰ خواندم جویبار لحظههاست. کتابی است بسیار کارآمد و مفید از جناب یاحقی که تتمه بزرگان و اساتید کارکشته و اهل فضل ادبیات به شمار میآید. کتاب مدخلی است در ادبیات معاصر فارسی و در آن با شعر معاصر از جریانات سنتگرایان تا متجددین آشنا میشویم. همچنین فضای کلی داستان فارسی، مقالات و پژوهشهای دانشگاهی و ادبیات فارسینویسان خارج از ایران نیز در آن بررسی میشود. پر واضح است که مجال مولف در یک کتاب ۴۰۰ صفحهای آنقدر نیست که تمام جریانات ادب معاصر - نظیر جریانات مختلف منشعب شده از شعر نو - را تحلیل و بررسی کند و احتمالا مهمترین خردهای که میتوان بر کتاب و مولفش گرفت، نپرداختن به بعضی جریانات و شخصیتهاست. اما بدون شک از حیث مدخلنویسی بر جریانات ادبی معاصر، این کتاب بسیار کتاب مهمیست. البته نقد دیگر میتواند تمایل نسبی مولف به سنتگرایان شعر معاصر فارسی باشد که آنهم تا حدودی قابل چشمپوشی است چرا که یاحقی تلاش کرده در این اثر صرفا روایتگر آنچه که بوده است، باشد و کمتر به داوری در ادبیات معاصر بپردازد.
نمیدانم در حال حاضر این کتاب، در شاخهای از تحصیلات دانشگاهی کتاب منبع محسوب میشود یا خیر. اما پر واضح است که کتاب، کاملا دانشگاهی است و توسط یک استاد دانشگاه نوشته شده. اگر روزی قرار باشد در دانشگاه ادبیات معاصر تدریس کنم، بدون شک منبع من برای تدریس همین کتاب خواهد بود.
بسیار عالی و غنی. گرچه که صبغهی کتابهای درسی دبیرستان را داشت (یا شاید آنها از روی این نوشتهشدهاند) ولی پربار و ارزنده است و سرش بهتنش میارزد. نه که بتوان تمام ادبیات پارسی را با آن شناخت، اما کمک شایانی در این راه بهعلاقهمندان میکند.