Aalokit Path

by Prakash Amte

This book deals with trials and tribulations of Dr. Prakash and Dr. Manda Aamte's life in Hemalkasa, district Gadhchiroli in Maharashtra depicting the journey from initiating the "Lokbiradari Prakalp" till date. Their endeavor was to bring "Madiya Gond" Tribes from this area to the forefront. These tribals were not exposed to the modern life, they had no opportunities to prove themselves in the world, they had no means of educaton or subsistence. Under Baba Aamte's guidance, blessings he, his wife, Dr. Manda, his brother, Dr. Vikas performed this work and this is a story of how this dream turned into reality at a place called Hemalkasa.

Genres: Marathi, Biography, Nonfiction, Autobiography, Inspirational, India

Paperback

First published April 7, 2009

Reviews

[Samir Dhond · Rating 4 out of 5]

In my journey of reading English and Marathi literature over the last 4 decades, I have stumbled upon many books that have caught my fancy but very seldom I come across a book that stays on my mind. Dr. Prakash Amte’s “Prakashvata” is one such rare book that has stayed on my mind. I bought this book because of two reasons; one, I had read his mother, Sadhana Amte’s autobiography, “Samidha.” It had not only touched a chord inside but it had moved me to tears. Reading about fighting adversities and being in the thick of that in an endeavor to uplift Leprosy patients was beyond me. Sadhanatai is a legend; the world needs to draw inspiration from! Secondly, the bookstore where I buy all my books from recommended this book to me saying that I ought to read this one. It stayed on my shelf for a good 6 months before I picked it up to read.

I must say at the outset that the book kept me captivated for two days. I finished reading it in two sittings over two days. The book talks about trials, tribulations and life of Dr. Prakash and Dr. Manda Amte and his brother Dr. Vikas Amte at a place called Hemalkasa in the district of Gadchiroli in Maharashtra for a project called “Lokbiradari Prakalp.”. Dr. Prakash Amte along with his team worked on rehabilitating and exposing the tribe Madiya Gond to the modern world. He taught them to wear clothes, taught then to take care of their health, taught them to read and write and exposed them to human civilization in some sense. What struck me the most is Dr. Prakash Amte’s humility and down-to-earth nature! I mean to work for these tribes selflessly is not that easy a task. While he has won, the Ramon Magsaysay award and a Padmashri, the hard work put in by everyone around him has been phenomenal.

In this book, he talks about his migration to Hemalkasa from Anandvan, he shares with the readers his journey starting with his acceptance in the tribal belt, his insurmountable looking challenges, he talks about practicing medicine and his surgeries (all types), and he talks about some life threatening experiences. He established a school there for the children of Hemalkasa. He talks about his innovative experiments; he talks about adopting orphan wild animals.

At the end, he shares with the readers about the acknowledgement he received from society to his endeavor. He also talks briefly about his companion for life, Dr. Manda Amte, His brother and his colleagues. The last chapter is very emotional in content. It choked me on many occasions. He talks so highly about his wife and his brother. It’s amazing to be the way he comes across in the book. He says that people often regard him and his wife as Ram and Sita in Hemalkasa. He further says that in Ramayan, Sita asked Ram to get her the golden deer but in his life, Dr. Manda never ever asked him for anything. That part of his booked touched me deep inside. Anybody and everyone who feels very strongly for the general masses needs to read this book to understand how someone can persevere in life and make things happen. All it requires is dedication, determination and a single minded focus.

I decided to talk about this book because the book opened my eyes to a different world. A world I was completely oblivious to! There were many occasions when I just could not relate to these adverse circumstances. I mean, I thought, what if I were in that circumstance! What would I have done! I realized that I had no answer because I could not even imagine a situation like that. The pictures in the book reveal the extreme nature and extreme encounters that Dr. Prakash Amte, his family and colleagues would have encountered. I mean, NGC should actually make a documentary on his and his endeavor. Do they even know that someone in a remote part of India, in a place called Hemalkasa would have done such path breaking work?

The book also woke me up! I mean, each one of us have the responsibility to pitch into helping people uplift society. I understand, each one may not have the time or the resources to actively do it but do we offer a helping hand? If we have not done that then this book sure will wake you up to that responsibility and reality for sure! I also felt that the visibility and recognition he has got for his work in India can be much more. The government of Monaco has released a postal stamp in his honor!

I strongly recommend this book to everyone. I am not sure if this book is available in English. If not, a translation is imperative to reach a much wider audience. Kudos to Dr. Prakash Amte and his path breaking work at Hemalkasa towards rehabilitating Madiya Gond tribes! My sincere salute to him, Dr. Manda, Vikas, his brother and his entire team!

[Prafull · Rating 5 out of 5]

Very inspiration, how a person can work for society is the best example set by Dr. Amte.. All odds, people, nature, system, animals... Still only determination of doing something for the place we originate, for the living races on this very earth.... I will definitely going to visit Hemalkasha one day.
I read this in Marathi, but for non Marathi review readers please spare some time to read and understand how people are living near to us and how people like Dr. Mate stand as beacon of hope..
Reading thru books made me sad many times when I started looking back for my contribution to society, forcing to introspect a lot .. Hope u too find it good and give all of us a better living reason.. !!!

[Nikhil Asawadekar · Rating 5 out of 5]

'Prakashvata' gives the great insight about Dr. Prakash Amte's life, his experiences. This book of 156 pages is an amazing read. I wanted to read it since I was in college but I somehow I missed it for long. Sometimes you get the opportunity just kinda little late. God offers you that chance though :)
This January, I went to Anandwan, Hemalkasa & Somnath projects and that inspired me a lot. It was so heartening to see Amte family's development work there. Then I have to mention my two friends Nikhil who gifted me this book and Kaustubh who pushed me to read it. As I had visited Hemalkasa just 3 weeks ago, reading this book was truly an awesome and inspiring experience.

Who am I to review the book? No one!! I am just going to write down the stuff I liked in this book.

Book starts with Dr. Prakash Amte's Magsaysay award and then from the next chapter he tells us about his childhood experiences, how difficult & different his childhood was, how he and his brother finished their medical studies, what difficulties they faced when they both were young, how one day Dr Baba Amte asked him if he wanted to take the task of Hemalkasa in hand. It's really tough to keep this book aside when you start reading it. I guess most of you must have already watched 'Dr. Prakash Amte - the real hero' movie but take my word! This is altogether different experience than the movie!! I have read lot of autobiographies but when it comes to leaders of very modern era (post independence), I haven't read anything as inspirational as this one. its such an honest and lucid narrative, it will surely stay on your mind. He has explained the problems he faced while establishing Hemalkasa Lokbiradari Prakalp for leprosy patients, what and how his thinking process took turns while taking tough decision. He has also penned down lot of facts which are not there in movie. Some stories about his sons Digant & Aniket are really heart touching.
Definitely you will love this book.. Go for this experience!!

[Chaitanya · Rating 5 out of 5]

डॉ. प्रकाश आमटे यांनी हेमलकसातल्या आदिवासींचं जगणं सुसह्य करण्याचं जे स्वप्न बघितलं होतं ते त्यांनी प्रत्यक्षात कस उतरवलं हे त्यांच्याच शब्दांत त्यांनी ह्या पुस्तकात मांडलय. अप्रतिम पुस्तक आहे प्रकाशवाटा.

[Suresh Nair · Rating 5 out of 5]

It has been a while since I finished any book in one day. But after started reading ‘Prakashvata’ I wasn't able to stop reading it and finished it in one sitting. While very much a reality, it’s like an adventure story of a group of people trying to overcome the utmost challenges to achieve something that defines us as human. And that is compassion for others and urge to do something good beyond satisfying the basic necessities of our own self.
While Baba Amte and his work is very much familiar, I am ashamed to say that I wasn't much aware of Dr. Prakash and Manda Amte, the Lokbiradari Prakalp or Hemalkasa. So much so that the book has been sitting at my home since more than a year. But I am glad that I finally got to read it and to know more about the work, the challenges and achievements of these group of men and women. It makes you wonder how you define leading a life which is fulfilled and worth living for. I recommend this book for everyone and especially our children (I need to get an English Copy).

[Maithily Kohale · Rating 5 out of 5]

Extraordinary life of just one generation of the Amte family that has devoted itself to monumental tasks. Dr. Prakash Amte writes things as simply as he makes it feel his life is but it is beyond any common man's imagination. Inspiring and motivational! Highest regards for the doctor couple for the outstanding work and life!

[Neena · Rating 4 out of 5]

Interesting book on undeveloped tribal areas, people, the sacrifices of Dr Prakash Amte, his family and associates, funding, living without electricity, wildlife, fund raising and the never ending corruption, extortion of money and abuse of power of government employees, which is the same all over India. A look at a different and unusual life of a social activist

[Swapnil · Rating 4 out of 5]

A great book which will chage your perspective on joy and sorrow. It gives you the story which speaks about the differences in human lifestyle, culture, challenges and the tribal people's struggle in 21st century. Also if you're facing challenges and feeling down then this books not only just motivates you but gives you an inspiration which will last forever.
MUST READ

[Saurabh Belsare · Rating 5 out of 5]

One of the best books ,I have ever read!

[Sonali Chavan · Rating 5 out of 5]

Its not difficult to dream but to make your dream happen. Prakashwata is kind of a book which you read once will be resonating in your mind. This resonance will make you introspect. Even can make you feel sorry for not doing anything for society. Story focuses on Prakash Amte's life and the way he has worked to uplift the society. When you start from zero, you have nothing to lose. But not everyone has courage to do so
And the most brave act is to give up all the luxuries in life and walk with that 'one' person whom you love the most and trust the most. In spite of knowing difficult choices made by Prakash Amte, his wife married him. I think that's how one should define unconditional love. Way they started 'Lokbiradari prakalp' and continued with it is not just amazing but even inspiring. Well said by Martin Luther king ,''You don't have to see whole staircase, just take the first step." They started their project without any returns and their stream of work became ocean with thousands of helping hands. This book do deserve 5+ starts for scripting everything so neatly but Prakash Amte's work deserves thousands of them.

[Pratik · Rating 4 out of 5]

गेल्या चार दशकांहून अधिक काळ चालू असलेल्या डॉ. प्रकाश बाबा आमटे यांच्या हेमलकसा प्रकल्पावर आणि एकूणच त्यांच्या प्रवासावर आणि कामावर प्रकाश टाकणारे अशी ही रचना प्रत्येकाने जरूर वा���ावी अशी. याचा मुख्य उद्देश डॉक्टरांच्या प्रवासावर प्रकाश टाकणे हाच आहे, त्यामुळे वाचताना ते ध्यानात ठेवावे.
मला असे वाटते की डॉक्टरांच्या आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांच्या एकूण प्रवासाबद्दल आणखी बरीच माहिती/किस्से नमूद करता आले असते. त्यामुळे वाचताना असे वाटले अरे, संपलं पण पुस्तक!
अर्थात हे माझे विचार आहेत इतरांचे विचार वेगळेही असतील.

[Sandeep · Rating 4 out of 5]

It’s a quick and easy read of Dr. Prakash Amte’s life in Hemalkasa and the stories of the numerous volunteers who gave up everything to work on the project.

There are a few stories that Dr. Amte shares that are quite fascinating. Although we’ll written and succinct, it drags a bit and the translation isn’t that great.

Next read: Negal

[pratik vishwas raut · Rating 5 out of 5]

Real stars

These 5 stars are not enough to give this family. Reading this book will come to know about the great work done by whole Amte family and their team. Everyone should buy this book so that indirectly we can also contribute something for their project.

[Vijay · Rating 5 out of 5]

Great one.. he is just like his father ... hats of to this great family. I think this might the only case in India where two members awarded the Ramon Magsaysay Award in the same family. Hats off .... !!

[Sneha · Rating 4 out of 5]

One of the Excellent book, I have read till date.

It will inspire you to live for others. you would want to read it again and again.

[अनिकेत · Rating 4 out of 5]

All time inspiring work & thus this book will entice you in a minute, definitely a collectible, recommend it to all avid readers

[Pranjal · Rating 5 out of 5]

Inspiring story

[Prashant Mane · Rating 4 out of 5]

About the works of dr. prakash amate...

This is story of how mr. & mrs. prakash amate and his team contributed towards the growth of backward tribes in hemalkasa.

[Nitish Parkar · Rating 5 out of 5]

माडिया गोंड आदिवासींना मुख्य प्रवाहात सामील करून घ्यावे आणि त्यांची होणारी पिळवणूक थांबावी या भूमिकेतून बाबा आमटेंनी हेमलकसाला लोकबिरादरी प्रकल्पाची सुरुवात केली. वयाच्या बाविसाव्या वर्षी डॉ. प्रकाश आमटे यांनी त्याची धुरा हाती घेतली आणि तो यशस्वी करून दाखवला. प्रकाशवाटा म्हणजे प्राण्यांविषयी लोकांचे गैरसमज दूर करण्यासाठी प्राणी पाळणे, पाण्याविषयी लोकांचे गैरसमज दूर करण्यासाठी भोवऱ्यात उडी मारणे असे अनेक विलक्षण प्रयोग करणाऱ्या या अवलियाची गोष्ट.

लोकबिरादरी प्रकल्पासाठी जेव्हा त्यांना जमीन मिळाली तेव्हा तेथे फक्त जंगल होते. त्यामुळे अगदी पिण्याच्या पाण्याची सोय करण्यापासून सुरुवात करावी लागली. अतिशय दुर्गम अशा या भागात त्या काळी ना संपर्काची साधने उपलब्ध होती ना दळणवळणाची सोय. पहिली १७ वर्षे तर वीजही नव्हती. पावसाळ्यात नद्यांना पूर येऊन काही महिने बाहेरच्या जगाशी संपूर्णपणे संपर्क तुटायचा. जंगलात डासांचा सुळसुळाट, त्यामुळे पहिल्या वर्षी सर्वांना मलेरिया झाला. तिथल्या पाण्यामुळे आजारी पडणं तर सामान्य बाब. जंगलात राहताना एकटेपणा ही यायचा. सगळेच कुटुंबापासून दूर राहत होते, त्यामुळे मतभेद झाले तर मन मोकळे करायला किंवा सल्ला मागायलाही कुणी नव्हते. सर्वांसाठी एकाच स्वयंपाकघर, त्यामुळे जे स्वयंपाकी करेल तेच सर्वांना खावे लागे. सुरुवातीला तर सर्व कार्यकर्ते चक्क झाडाखालीच झोपायचे, नंतर सर्वांसाठी एक झोपडी बांधण्यात आली. सगळ्यांना या परिस्थितीचा त्रास झाला, पण सर्व त्यातून मार्ग काढायलाही शिकले आणि त्यामुळेच एकमेकांच्या जवळ आले.

आदिवासींची जीवनशैली, त्यांची सहनशीलता, जगण्याविषयीचा व्यावहारिक दृष्टिकोन यांचीही बरीच उदाहरणे पुस्तकात वाचायला मिळतात. सुरुवातीला तर हे आदिवासी प्रकल्पावर फिरकतही नसत. त्यांच्यातील अंधश्रद्धा, चालीरीती, बाहेरच्या माणसांनी वर्षानुवर्षे केलेले शोषण अशा अनेक कारणांमुळे त्यांच्या मनात बाहेरच्यांविषयी अविश्वास निर्माण झाला होता. त्यामुळे त्यांचा विश्वास संपादन करण्यासाठी केलेल्या धडपडीचेही वर्णन या पुस्तकात वाचावयास मिळते. अगदी त्यांची भाषा शिकण्यापासून ते त्यांच्यासाठी शाळा सुरु करण्यापर्यंत. आदिवासींचाही त्यांच्या जीवनशैलीवर बराच प्रभाव पडला. आधीच आमटेंचे राहणीमान साधे होते, आदिवासींकडे बघून त्यांनी आपल्या गरज अजून कमी केल्या.

वैद्यकीय सेवा पुरवण्यातही अनेक अडचणी आल्या. तिथे कोणी specialist डॉक्टर नव्हते. त्यामुळे सगळ्या दुखण्यांवर, अगदी डोळ्यांपासून हाडांपर्यंत, प्रकाश आणि मंदाकिनी आमटे यांनाच उपचार करावे लागत. इतर मेडिकल स्टाफ ही नसल्यामुळे कार्यकर्त्यांनाच प्रशिक्षण दिले गेले. पशुवैद्य नसल्याने प्राण्यांवरही उपचार केले. वीज नसल्याने कंदिलाच्या प्रकाशात कित्येक ऑपरेशन्स केली. एखाद्या आजाराविषयी किंवा उपचार पद्धतीविषयी माहिती नसेल तर पुस्तकात वाचून उपचार केले. इतर कुठेही सापडणार नाही अशा अविश्वसनीय केसेस चे वर्णन प्रकाशवाटा मधे वाचावयास मिळते.

थोडक्यात काय, तर आपल्याकडे startup culture लोकप्रिय होण्याआधी आमटेंनी सुरु केलेली ही startup. येथे कोणीही प्रमुख नव्हता, सर्वच कार्यकर्ते(flat hierarchy). अंगावर पडेल ते काम करून, त्यासाठी जरुरी ती कौशल्ये स्वतःच आत्मसात करून आणि येणाऱ्या सर्व अडचणींवर उपलब्ध संसाधने वापरून मार्ग काढून या सर्वानी लोकबिरादरी प्रकल्प यशस्वी करून दाखवला.

हा प्रकल्प यशस्वी करण्यात प्रकाश आमटेंबरोबरच त्यांच्या पत्नी मंदाकिनी आमटे, भाऊ विकास आमटे, सुरुवातीचे त्यांचे सहकारी अशा अनेकांचा सिंहाचा वाटा आहे. या प्रकल्पात जसे अनेक व्यक्तिंचे योगदान लाभले, तसे काहींनी खोडा घालण्याचा प्रयत्नही केला. परंतु पुस्तकात कोणावरही टीका करताना त्या व्यक्तीचे नाव घेतलेले नाही, मात्र प्रकल्पास ज्यांची मदत झाली त्यांची स्तुती मात्र नाव घेऊन केली आहे.

या प्रकल्पाव्यतिरिक्त आमटेंचे बालपण आणि जडणघडणीच्या अनेक प्रसंगांचे वर्णन या पुस्तकात आहे. हे पुस्तक म्हणजे खरंतर प्रकाश आमटेंच्या जीवनातील अनेक किस्स्यांचा संग्रहच. यातील काही खळखळून हसवतात, तर काही डोळ्यातून टचकन पाणी आणतात. हे सर्व किस्से एकेमकांमध्ये सुसंबद्धपणे गुंफून आमटेंनी हेमलकसाच्या लोकबिरादरी प्रकल्पाची आणि त्यांच्या जीवनाची गोष्ट सांगितली आहे. त्यांच्या या प्रवासातून शिकण्यासारखे बरेच काही आहे. त्यामुळे हे पुस्तक जरूर वाचावे. अगदीच काही नाही तर अनेक गोष्टींविषयी एक नवा दृष्टिकोन नक्की मिळेल.

[Reader Vivek · Rating 5 out of 5]

प्रकाशवाटा

आजच्या डिजिटल जगात वावरणं खूप सोयीस्कर झालं आहे. मला सांगा तुम्ही तुमच्या मोबाईल विना किती वेळ राहू शकता?
कोरोना ने च्या काळात आपण बाहेरचं खूप कमी खातोय. पण मात्र आपल्याला क्रेविंग ही होतेच. बाहेरचे छान छान पदार्थ खाऊश्या वाटतात, जसे पिझ्झा, बर्गर, मॅगी आणि नूडल्स ई. असे निरनिराळे फास्ट-फुड्स.
अशा या जगाला सोडून तुम्ही दूर गावात कुठेतरी हे सगळं कायमचं सोडून राहू शकाल?
तुमचं तर माहीत नाही पण मी तर मुळीच नाही राहू शकणार.

पण प्रकाश आमटे व त्यांच्या पत्नी मंदाकिनी आमटे आणि त्यांचे इतर काही सहकारी, गेल्या पन्नास वर्षांपासून एका प्रवासावर निघाले आहेत. एका दूरच्या गावी हेमलकशाला. तिथे त्यांनी एक वेगळचं जग निर्माण के��ंय, जे आपल्या इथल्या जगापेक्षा खूप निराळं आगळंवेगळं आणि खूप छान आहे.
तिथे ते जंगली प्राण्यांसोबत राहतात त्यांना आपल्या मुलांसारखं मानतात.

कुष्ठरोग्यांना मदत करण्यासोबतच, बाबा आमटे ह्यांचं आदिवासी लोकांसाठी पण काही तरी करण्याचं स्वप्न होतं, ते पूर्ण करण्यासाठी प्रकाश आमटे हेमलकशाला आलेत. अशा ठिकाणी, जिथे कुठल्याच सोयी नव्हत्या. १९७० सालि ना तिथे वीज होती ना घर होतं. होती ती फक्त त्यांच्या बाबांची स्वप्न आणि त्यांची मनाशी असलेली जिद्द. जिद्द आदिवासी लोकांना मदत करण्याची, मोफत उपचार देण्याची. जंगलात राहून प्राण्यांसारखे जीवन जगतात त्यांना माणसात आणण्याची. सुरुवातीला आमटे कुटुंबाला खुप अडचणींचा सामना करावा लागला.
नंतर विसेक वर्षांनी त्यांना थोडी मदत मिळायला लागली.
त्यांनी तिथे आदिवासींचे उपचार केलेत. आदिवासीं मुलांच्या शिक्षणासाठी शाळा बांधल्यात. त्यांच्या हक्कासाठी काही लढाया लढल्या.
अनाथ झालेल्या जंगली जनावरांसाठी अनाथालय सुरू केले ज्यांना त्यांनी "प्राण्यांचे गोकुळ" असं नाव दिलं.

प्रकाश आमटे सांगतात तिथे त्यांनी डॉक्टरकी तर केलीच, पण जेव्हा गाडी खराब झाली तेव्हा ते मेकॅनिक बनले, इलेक्ट्रिसिटी गेली तेव्हा इलेक्ट्रिशियन आणि अशी बरीच कामे ते स्वतः शिकले आणि त्यांनी इतरांना देखील शिकवले. सोबतच त्यांनी भरपूर भाज्यांची फळांची शेती सुद्धा तिथे केली. अशी एक ना अनेक बरेच कामे ते तिथे शिकले आणि ते करत गेले. त्यांनी प्रत्येक कार्यात, इतरांनी केलेल्या मदती बाबत कृतज्ञता व्यक्त केली आहे.
ह्या पुस्तकात आमटे यांनी त्यांचा जीवन प्रवास तसेच काही गमतीजमती आणि प्राण्यांसोबत अनुभवलेले प्रसंगांचे सुंदर वर्णन केले आहे.

हे सगळं वाचताना जितकं सोपं वाटतं तितकं ते मुळीच नव्हत.
इतक्या खडतर मेहनतीसाठी आणि कठीण प्रवासासाठी त्यांना २००२ मध्ये पद्मश्री आणि २००८ मध्ये मॅगसेसे पुरस्कार मिळाला.
त्यांचं जीवन अनुभवण्यासाठी तुम्ही सुद्धा किमान एकदा हे पुस्तक वाचाल याची मला खात्री आहे. तुम्हालाही हे पुस्तक नक्की आवडेल.
ज्या प्रमाणे त्यांनी या कार्यासाठी त्यांचं पूर्ण जीवन अर्पण केलं, त्याच प्रमाणे त्यांची पुढील पिढी सुद्धा ह्याच कार्यासाठी अग्रेसर आहेत.

[Rajat Joshi · Rating 4 out of 5]

एका वटवृक्षाच्या सावलीत दुसरा वटवृक्ष वाढत नाही म्हणतात, पण आमटे कुटुंब सर्वच बाबतीत अपवादात्मक असल्याने बाबा आमटे नामक वटवृक्षाच्या सावलीत नुसताच वाढला नाही तर बहरून स्वतःची वेगळी ओळख आणि वैशिष्ट्यपूर्ण काम उभं करणाऱ्या 'डॉ. प्रकाश बाबा आमटे' या साधकाची ही कहाणी.

आनंदवनात उभं रहात असलेलं काम पाहत मोठे झालेले प्रकाश आमटे आणि डॉक्टर झाल्यावर हेमलकसा सारख्या अत्यंत दुर्गम जागी उभा केलेला लोक बिरादरी प्रकल्प, ह्या सगळ्यात त्यांना लाभलेली मंदा आमटे आणि अन्य सहकाऱ्यांची साथ हा सगळा प्रवास या पुस्तकातून आपल्या समोर येतो. निसर्गाचं खडतर स्वरूप, मानवी प्रगतीची कोणतीही चिन्हं नसलेला प्रदेश, सुरुवातीला असलेला आदिवासींचा विरोध, सरकारी उदासीनता, निधीचा अभाव अश्या सगळ्या अडथळ्यांची शर्यत पार करत आदिवासींच्या उत्थानासाठी झटत असलेले काही वेडे लोकं आपल्याला प्रचंड प्रेरणा देतात. अडचणी येणारच, त्यावर मात कशी करायची हे शोधायला शिकवतात. हे सगळं सांगत असताना कुठेही मोठेपणाचा आव न आणता, काही चुकाही अगदी मोकळेपणाने मान्य करत साध्या शब्दांत आणि भाषेत, ते हे सगळं मांडत राहतात. हेमलकसातील आदिवासींचे केवळ डॉक्टर न राहता, प्रसंगी शिक्षक, शेतकरी, न्यायाधीश किंवा अगदी पालकाची भूमिका बजावतानाही कुठेही मागे न सरणारा हा माणूस, सामाजिक कार्यात सर्वांगीण प्रगतीचे महत्व अधोरेखित करून जातो.

महाराष्ट्रातील एका अतिशय सच्च्या आणि कळकळीच्या सामाजिक कार्यकर्त्यांचे विचार समजून घेतल्याचं समाधान, आणि त्या प्रचंड कार्यामुळे मिळालेली प्रेरणा अश्या दोन्ही भावना पुस्तक खाली ठेवताना मनात असतात.

[In · Rating 5 out of 5]

नुसते किस्से लिहीत राहिले तरीही अनेक खंड भरतील असं आयुष्य जगताना, थोडक्यात संयत पद्धतीने कार्याची ओळख करुन देणारं हे पुस्तक हेमलकसा आणि डॉ प्रकाश आमटे दोघांबद्दल बरंच काही सांगतं.

बालपणापासून ज्या संस्कारात डॉ प्रकाश आमटे वाढले त्याचे किस्से आहेतच पण त्यामुळे त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वाला कसे पैलू पडले असतील ह्याचीही जाणीव होते. नंतर हेमलकसाचे दिवस, त्यात आलेल्या अडचणी आणि त्यावर त्यांच्या सर्व कार्यकर्त्यांनी धीरानी केलेली मात ह्याचा सविस्तर वृत्तांत येतो.

डॉ प्रकाश आमटे साधेपणाने राहणारे आणि मितभाषी, त्यामुळे १५६ पानांचं पुस्तक होणं हेही आपल्या वाचकांसाठी आनंदाची गोष्ट. त्यातही ते आपल्या कार्यकर्त्यांना, आईवडिलांना आणि पत्नीला खूप श्रेय देतात.

आपल्या आयुष्यातल्या कित्येक गोष्टी आपण सहजगत्या गृहीत धरतो ह्याची जाणीव त्या गोष्टी नाहीत हे पाहिल्यावर होते. रस्ते, वीज, अश्या शहरामध्ये हक्काच्या वाटणाऱ्या गोष्टी जिथे चैन ठरतात अश्या ठिकाणी शून्यातून उभ्या केलेल्या हेमलकसा बद्दल वाचताना मन आदराने भारावून जातं.

सीमा भानू ह्यांनी केलेलं शब्दांकन ओघवते आहे. ह्या पुस्तकाच्या २६ आवृत्त्या निघाल्या ह्यात त्यांचाही हात आहेच.

प्रत्येकाने एकदा तरी वाचावं आणि संग्रही ठेवावं हे नक्कीच.

[Amit · Rating 5 out of 5]

Although I was not a fan or Marathi literature especially non fiction, the work the is being done and the way it has been done is inspiring! As the writer is not a writer by profession, hence he is not playing tricks to keep us engaging. Writing is simple and flows easily and yet because of the circumstances, it still amazes the reader and motivates to keep on going. Definitely a good read. Hope it gets easier for them.

[Pranav · Rating 5 out of 5]

आमटे कुटुंब बद्दल जेवढं लिहावं तेवढं कमी आहे. खरंच आजकालच्या या कलियुगात अशी परोपकारी माणसे म्हणजे दैवी अवतारच म्हणावा लागेल.
जिथे आज भाऊ भावाला बघत नाही तिथे ही माणसं एवढ्या दुर्गम भागात कोणत्याही सोई सुविधा शिवाय काम करत आहेत आणि ते पण कोणत्याही फळाची अपेक्षा न करता.
त्यांच्या या सदकार्याला माझा सलाम आणि ईश्वर चरणी एवढीच प्रार्थना की यांना कधीच काही कमी न पडो.
🙏🙏🙏

[Kiran Gavhane · Rating 5 out of 5]

आत्मचरित्राच्या बाबतीत मी अगदीच अरसिक आहे, पण मला हे पुस्तक वाचवंच लागलं. आमटे कुटुंबाच्या एका पिढीने आत्मसात केलेले समाजकार्याचे धडे पुढच्या पिढीने जसेच्या तसे जोपासले आणि ते आजही तितक्या धडाडीने त्या सेवेसाठी अर्पित आहेत. डॉ. प्रकाश आमटे जेवढ्या सोप्या गोष्टी लिहितात तितक्याच सहजतेने ते आपले जीवन आहे असे अनुभवतात पण ते सामान्य माणसाच्या कल्पनेपलीकडचे असते. प्रेरणादायी आणि प्रेरक! डॉक्टर दाम्पत्याला त्यांचे अतुलनीय कार्य आणि आयुष्यासाठी विनम्र अभ��वादन!

[Sujay Sawant · Rating 5 out of 5]

फार थोड्या माणसांना जमत, त्यांच्या आई वडलांनी घेतलेला वेगळा ध्यास अजून उंचावर नेऊन ठेवणं. बाबा आमटेंच्या समाजसेवेला अनुसरून, दुर्गम आदिवासी गावात माणसंच नाही तर सर्व प्राण्यांना आपलंसं करणारे प्रकाश सर अद्भुत व्यक्तिमत्व आहेत आणि तितक्याच मंदाताई देखील. प्रत्येक अनुभव वाचून अंगावर शहर येतो आणि तुमच्या सारखे प्रामाणिक आणि संवेदनशील लोकनेते, मायबाप अजून व्हावेत हीच सदिच्छा.

[Vivek Karambelkar · Rating 5 out of 5]

Well written and detailed history by Dr. Amte

A detailed history of Hemalkasa project written by Dr. Prakash Amte. It helps in understanding tremendous efforts put in by pioneer Baba Amte, his family and large number of volunteers in giving better life for Adivasis. An inspiration for all age groups specially teenagers and youths.

[Jagruti]

A true doctor...oh in this world of money he and his family actually serving people though can earn lakhs ... started from zero till establishing hospital,.. inspired...treating all types of pts taking risk ...To connect with people he and colleagues learned tribals language, not wearing clothes, teaching them agriculture... He actually adOpted the tribals ...A great journey...

[Dhirajgoundgave · Rating 5 out of 5]

स्वत:चंच आयुष्य सावरण्याच्या झुंजीत जिथं बहुतेकांची हयात संपते तिथं आमट्यांसारखा एक अख्खा परिवार लाखोंचं जगणं मार्गी लावताना दिसला की आपण किती लहान आणि संकुचित आहोत ह्याची जाणीव अधिकच तीव्र होते.
‘आपणही काहीतरी केलं पाहीजे’, असा कीडा डोक्यात सोडणारं पुस्तक.

[Prathamesh Vichare · Rating 5 out of 5]

Truly inspirational.