Ο κίτρινος φάκελλος, τόμος Α΄

Ο κίτρινος φάκελλος #1

by Μ. Καραγάτσης, M. Karagatsis

AN O ΦIΛOΣ ΣAΣ ΔOΛOΦONHΘHKE, ME ΓEIA KAI XAPA TOY ΔOΛOΦONOY! EKANE ΔOYΛEIA APIΣTOTEXNIKH. TOΣO APIΣTOTEXNIKH ΠOY, ΠAP' OΛEΣ TIΣ ΔIKAIOΛOΓHMENEΣ AMΦIBOΛIEΣ MAΣ, EIMAΣTE YΠOXPEΩMENOI NA ΠAPAΔEXTOYME THN AΠOΨH THΣ AYTOKTONIAΣ. NA, O ΛOΓOΣ ΠOY ΔEN TOΛMHΣA NA EKMYΣTHPEYΘΩ ΣTON EIΣAΓΓEΛEA TIΣ YΠOΨIEΣ MOY, ΓIA NA ΔIATAXΘEI TAKTIKH ANAKPIΣH. KINΔYNOΣ HTAN NA ΓEΛOIOΠOIHΘΩ, NA XANTAKΩΣΩ TH ΣTAΔIOΔPOMIA MOY, ETΣI ΓYMNOΣ ΠOY HMOYN AΠO ΣTOIXEIA. H APMOΔIOTHTA MOY ΣAN AΣTYNOMIKOY ΣTAMATAEI EΔΩ, KI APXIZEI H ΔIKH ΣAΣ, ΣAN MYΘIΣTOPIOΓPAΦOY.

Genres: Fiction, Classics, Mystery, Greece, Ebooks, Novels, Literature

475 pages, Hardcover

First published January 1, 1955

About the author

(English: M. Karagatsis)

O M. Kαραγάτσης (πραγματικό όνομα Δημήτρης Pοδόπουλος) γεννήθηκε το 1908 στην Aθήνα. Tο αινιγματικό αρχικό M. λέγεται πώς προέρχεται από το όνομα Mίτια, έκφραση της αγάπης του για τον Fyodor Dostoevsky και ιδίως για τους Aδελφούς Kαραμαζώφ, ενώ το Kαραγάτσης οφείλεται στο καραγάτσι κάτω από το οποίο καθόταν μικρός και διάβαζε, κοντά στην εκκλησία της Pαψάνης.

Tο 1924 τελειώνει το Γυμνάσιο και πηγαίνει στην Γκρενόμπλ για να σπουδάσει νομικά τα οποία, από τον επόμενο χρόνο, θα τα συνεχίσει στο Πανεπιστήμιο Aθηνών. Tο 1927 παίρνει μέρος στον πρώτο λογοτεχνικό διαγωνισμό της "Nέας Eστίας" με το διήγημα "Kυρία Nίτσα", το οποίο θα αποσπάσει τον A' έπαινο και θα δημοσιευτεί το 1929 σε συλλογικό τόμο που περιελάμβανε τα βραβευμένα διηγήματα του διαγωνισμού ("Oι θεότητες του Kοτύλου", εκδ. Bιβλιοπωλείον της Eστίας). Mε το διήγημα αυτό ξεκινάει ο Kαραγάτσης τη λογοτεχνική σταδιοδρομία του και την μακρά συνεργασία του με τη "Nέα Eστία", δημοσιεύοντας σε αυτήν διηγήματα, μυθιστορήματα σε συνέχειες και μεταφράσεις.

Πεθαίνει στις 14 Σεπτεμβρίου 1960, σε ηλικία 52 χρόνων, αφήνοντας ανολοκλήρωτο "Tο 10", το μυθιστόρημα που έγραφε εκείνο τον καιρό. H τελευταία φράση που πρόλαβε να γράψει, η τελευταία φράση της ζωής του, ήταν "Aς γελάσω".

Reviews

[Zaphirenia · Rating 5 out of 5]

Ένας δικηγόρος-λογοτέχνης που κινεί τα νήματα της ζωής, των ηθικοψυχολογικών ελατηρίων και των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων του περίγυρού του, δημιουργώντας ένα πλαίσιο "θέσεων και αντιθέσεων", όπως λέει ο ίδιος, για να παρατηρήσει τα ψυχολογικά κίνητρα και τα κοινωνικά αντανακλαστικά των ατόμων που τον περιστοιχίζουν. Ελεύθερος άνθρωπος, νιτσεϊκός υπεράνθρωπος, υπερβαίνει τις κοινωνικές συμβατικότητες όπως είναι η ηθική και ο νόμος, τις οποίες θυσιάζει στο βωμό της δημιουργικής του φλόγας και πειραματίζεται δημιουργώντας καταστάσεις στις οποίες τοποθετεί τα υποκείμενα του δράματος-αντικείμενα της παρατήρησής του προκειμένου να δημιουργήσει το δικό του σύμπαν ανθρώπινης αλληλεπίδρασης, επαληθεύοντας εμπειρικά τις ιδέες του σχετικά με την ανθρώπινη συμπεριφορά και τα κίνητρα που την κινητοποιούν.

Μένει να δούμε ποιος θα καεί στο τέλος. Βουρ για το δεύτερο τόμο!

Περισσότερες λεπτομέρειες στο τέλος.

[Κατερίνα Μαλακατέ · Rating 5 out of 5]

http://diavazontas.blogspot.gr/2016/1...
Στην εφηβεία είχα ερωτική σχέση με τον Καραγάτση- λάτρευα τα βιβλία του, τα διάβαζα και τα ξαναδιάβαζα. Ανάμεσα στους κλασικούς, στα βιβλία φαντασίας και τρόμου, σε όλον αυτόν τον αχταρμά που ήταν τα εφηβικά μου αναγνώσματα, ο Καραγάτσης ξεχώριζε πάντα. Έκτοτε δεν τον είχα ξαναπιάσει. Ίσως γιατί ήξερα τα βιβλία του απέξω πια. Ή γιατί έλεγα με ύφος γεμάτο τουπέ πως «τον έχω ξεπεράσει». [Θα παρατηρήσατε την ερωτική ορολογία, αυτό δεν αλλάζει, πάντα με τέτοιους όρους θα τον σκέφτομαι].

Ξαναδιάβασα τον Κίτρινο φάκελο για τις ανάγκες της Λέσχης Ανάγνωσης του Booktalks. Βυθίστηκα στο εμμονικό δίχτυ που στήνει ο Μάνος Τασάκος για τους συμπρωταγωνιστές του, μπήκα στον άρρωστο ψυχισμό του διάσημου συγγραφέα Κωστή Ρούση, στη διαστροφική και φλογερή καρδιά της Μαρίας, θυμήθηκα τι αριστοτέχνης της περιγραφής είναι ο Καραγάτσης, πόσο έξοχος ψυχογράφος. Ένας μάγος της αφήγησης.

Ο Κίτρινος φάκελος ξεκινά ως αστυνομικό μυθιστόρημα- ένας άντρας, ο Μάνος Τασάκος, γνωστός λογοτέχνης και δικηγόρος, βρίσκεται νεκρός. Στα χαρτιά του αφήνει σημείωμα αυτοκτονίας, όμως το σκηνικό δεν συνάδει με μια τέτοια κατάσταση. Η αστυνομία κλείνει την υπόθεση. Αρκετά χρόνια μετά, ο φίλος του και συνάδελφος Μ. Καραγάτσης συναντά στον τάφο του μια γυναίκα. Εκείνη, θα του δώσει τον κίτρινο φάκελο, που έχει τα στοιχεία για το τελευταίο μυθιστόρημα του Τασάκου και τον θάνατό του.

Ο Μάνος Τασάκος είναι στενός φίλος του νομπελίστα Κωστή Ρούση- ενός υποχόνδριου που αρνείται να δει το φως της μέρας, έχει παθολογική αγάπη στον ανεπρόκοπο ανιψιό του Νίκο και είναι μεγαλοφυής. Ο Τασάκος καταφέρνει να μπει στο πολύ κλειστό σαλόνι του Ρούση, κάνοντας τα γλυκά μάτια στην σταφιδιασμένη υπηρέτρια του, την Κατερίνα. Ο Ρούσης έχει έξη από την Κατερίνα, γιατί τρέφει την οπιομανία του.

Εκεί ο Τασάκος με τα χρόνια εδραιώνεται, γίνεται μέλος της οικογένειας σχεδόν και συλλαμβάνει ένα σχέδιο: να κινήσει αυτός τα νήματα, να στήσει ένα μυθιστόρημα στην πράξη. Στα δίχτυα του πλέκει τον ανιψιό του Ρούση, Νίκο, τη νεαρή Μαρία που τραβολογιέται με τον Νίκο στα παγκάκια του Ζαππείου για μια δεκαετία, αλλά και τον χαμένο γιο του Ρούση, χωροφύλακα Μίλτο.

Όμως ο Τασάκος υπολογίζει χωρίς τον ξενοδόχο, μια γυναίκα που αποδεικνύεται ίση του στην περιπέτεια της ζωής, τη Μαρία. Μεταξύ τους θα υπάρξει ένας παθιασμένος έρωτας, καταραμένος και τελικά μακάβριος. Οι δολοπλοκίες του Τασάκου θα καταλήξουν σε έναν περίεργο και ανίερο γάμο, θα βγάλουν τον Κωστή από την μιζέρια του, θα καταστρέψουν τον Νίκο, θα οδηγήσουν τον Μίλτο στην απόλυτη επιτυχία και τον ίδιο στο θάνατο.

Ο Μάνος Τασάκος, εμβληματικός χαρακτήρας, αλαζόνας και υπερόπτης, ένας μικρός Νιτσεϊκός θεός, είναι στην ουσία όλα όσα ονειρεύτηκε κάθε συγγραφέας για τον ήρωα του. Είναι συγγραφέας επί του πεδίου, πανίσχυρος, διαπράττει ύβρη και τελικά πέφτει. Με πάταγο.

Όμως πέρα από τον Μάνο, η Μαρία είναι ηρωίδα εξίσου ενδιαφέρουσα και δυνατή. Είναι η θηλυκή εκδοχή του, με όλα της τα πάθη, αλλά και το ηθικό ανάστημα να βρεθεί απέναντι του, στο πλάι του και στο κρεβάτι του. Η απόδειξη πως ο Καραγάτσης, αν και λεκτικά είναι μισογύνης, στην πράξη λατρεύει τις γυναίκες.

Ο Κίτρινος φάκελος έχει πολλά μεταμοντέρνα στοιχεία, είναι ένα μυθιστόρημα σαφώς επηρεασμένο από τον νατουραλισμό, αλλά αυτό που το ξεχωρίζει δεν είναι ούτε το αφηγηματικό κόλπο του φακέλου, ούτε καν η ίδια η ιστορία με τη γεμάτη εντάσεις πλοκή. Είναι οι χαρακτήρες. Αυτούς θυμάσαι, με αυτούς ταυτίζεσαι, αυτούς θέλεις να ταρακουνήσεις όσο κάνουν τα λάθη τους και παραδίδονται στα πάθη τους.

Αν κάτι έχει κανείς να προσάψει στο μυθιστόρημα, είναι πως αγνοεί τελείως το πολιτικό και ιστορικό γίγνεσθαι της εποχής. Αριστερός δεν υπάρχει ούτε για δείγμα, ενώ ο πιο στιβαρός ήρωας είναι ο Μίλτος, ένας φτωχός που κατάφερε να γίνει βιομήχανος και να φέρει την ανάπτυξη. Όμως το να χρεώσει κανείς στον κάθε συγγραφέα τις πολιτικές του πεποιθήσεις, είναι άτοπο και άκομψο. Ναι, ο Καραγάτσης ήταν δεξιός, όχι, στα βιβλία του δεν ασχολείται με την πολιτική κατάσταση. Δεν ξέρω αν θα είχε σημασία να το κάνει, αν τώρα τα μυθιστορήματά του θα είχαν περιπέσει στην λήθη, αν ακολουθούσαν το ισχυρό πολιτικό φόντο. Ξέρω πως ο Καραγάτσης διαβάζεται με μεγάλη ευχαρίστηση ακόμα και σήμερα. Και ο Κίτρινος φάκελος είναι σίγουρα ένα από τα σπουδαιότερα έργα του, ένα από αυτά τα μυθιστορήματα που σου θυμίζουν την χαρά της λογοτεχνίας.

[Dimitris Passas (TapTheLine) · Rating 5 out of 5]

"Όταν προσφέρω κάτι το κάνω γιατί με ικανοποιεί χωρίς να ζητώ την ευγνωμοσύνη κανενός. Αγαπώ τον αδερφό μου γιατί τον αγαπώ. Κανένα νόημα αίματος ή οποιοδήποτε άλλο, δεν μπορεί να δικαιολογήσει την αγάπη αυτή". (σ. 182).

Ένα από τα αρτιότερα δείγματα πεζογραφίας της ξακουστής "γενιάς του 1930", ένα κείμενο που το χαρακτηρίζει η πυκνότητα των νοημάτων και οι εξαιρετικής ποιότητας εσωτερικοί μονόλογοι των πρωταγωνιστών, με λίγα λόγια ένα βιβλίο που πρέπει πάση θυσία να διαβαστεί από όλους. Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου, ο Μάνος Τασάκος, δικηγόρος στο επάγγελμα, με φιλοδοξίες να γίνει λογοτέχνης είναι ένας χαρακτήρας που μένει αξέχαστος από τον αναγνώστη καθώς ενσωματώνει και συνθέτει όλες τις αντιφάσεις. Πανούργος και αθώος, θύτης και θύμα, παίκτης και εμπαιζόμενος ταυτόχρονα, ο Τασάκος θέτει σε εφάρμογη ένα δόλιο σχέδιο με μόνο σκοπό τη συγκέντρωση υλικού για τη συγγραφή του νέου του βιβλίου με τίτλο "Θέσεις και Αντιθέσεις". Χρησιμοποιεί όλους τους ανθρώπους γύρω του ως πειραματόζωα, εμπνεόμενος από μια διαστροφική ερμηνεία της νιτσεϊκής θεώρησης του Υπερανθρώπου, επιδεικνύει έναν ακραίο κυνισμό στην σχέση του με την femme fatale του βιβλίου, την Μαρία Πετροπούλου αλλά και τον ιδιότροπο, νομπελίστα λογοτέχνη Κωστή Ρούσση. Ο τελευταίος είναι μια ιδιοφυία σε παρακμή, καταπληγωμένος από την μοορφινομανία και τις προβληματικές προσωπικές του σχέσεις. Από την πρώτη στιγμή της μεταξύ τους γνωριμίας, Ο Ρούσσης δείχνει να εκτιμά τον υψιπετή και πανούργο ταυτόχρονα Τασάκο, ενώ του επιτρέπει την διαχείριση των οικονομικών του ζητημάτων και οχι μόνο. Απο εκεί και πέρα ο Τασσάκος θα οργανώσει και θα εκτελέσει το, αμφιβόλου ηθικής αξιολόγησης, σχέδιο του που θα επιφέρει δραματικές αλλαγές στην ζωή όλων των ανθρώπων γύρω του.

Δεν θα αποκαλύψω τίποτα άλλο για την εξέλιξη μιας αριστοτέχνικα δεμένης και ενδιαφέρουσας πλοκής, το μόνο που θα πω είναι ότι σίγουρα ο Καραγάτσης είχε επηρεαστεί βαθιά από τον Ντοστογιέφσκι, ειδικά όσον αφορά το βάθος των πολυδιάστατων χαρακτήρων του. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Μ.Καραγάτσης είναι το λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Δημήτριου Ροδόπουλου και σύμφωνα με τον ίδιο το αρχικό "Μ." είναι παρμένο από το "Μίτια" που είναι το όνομα ενός εκ των πρωταγωνιστών των "Ἀδελφών Καραμαζόφ". Έτσι, όπως συμβαίνει και στα έργα του κορυφαίου Ρώσου λογοτέχνη, οι χαρακτήρες του Καραγάτση, μέσα από μια θύελλα απρόβλεπτων και δυσερμήνευτων γεγονότων, στοχασμών και συναισθημάτων αποφεύγουν οποιουδήποτε είδους στατικότητα και με αυτόν τον τρόπο καθίστανται γνήσιοι και αληθινοί, πολυδιάστατοι άνθρωποι. Ο δολοπλόκος και κυνικός Τασάκος αποδεικνύεται συγκλονιστικά ανθρώπινος και φτάνει στην αυτοθυσία, η ψυχρή και υπολογίστρια Μαρία είναι αυτή που μέσα από την χάρη της αγάπης της βγάζει τον Κωστή Ρούσση από την μορφινομανία και την απομόνωση, ενω αυτός με τη σειρά του διαπρέπει στην ερμηνεία της συγχώρεσης φτάνοντας στο τέλος της ζωής του.
Ένα άλλο στοιχείο που καθιστά τον "Κίτρινο Φάκελο" ἐνα ξεχωριστό μυθιστόρημα είναι οι διάλογοι μεταξύ των χαρακτήρων. Προσωπικα, ξεχωρίζω τους διαλόγους του Τασάκου με τον γιατρό Νεζερίτη και βέβαια αυτούς μεταξύ του Κωστή Ρούσση και του Μάνου Τασάκου.

Η "αστυνομική" διάσταση του βιβλίου περνάει βέβαια σε εντελώς δευτερό-τριτεύοντα ρόλο και είναι απορίας άξιο πως ορισμένοι κατατάσσουν τον "Κίτρινο Φάκελο" στο συγκεκριμένο λογοτεχνικό (υπό)είδος. Αλλά ακόμα και σε αυτόν τον τομέα το κεντρικό μυστήριο που αφορά την δολοφονία (ή μήπως αυτοκτονία) του Τασάκου κρατάει τον αναγνώστη σε εγρήγορση μέχρι το τέλος του βιβλίου.

Πέντε αστέρια με όλη μου την καρδιά!

[Paradoxe · Rating 5 out of 5]

Όταν τελείωσα ένα βιβλίο που αποδείχθηκε ιδιαίτερα απογοητευτικό στο β’ μέρος του, ήταν άλλωστε βράδυ Χριστουγέννων, θέλησα να διαβάσω κάτι περιπετειώδες, ή έστω μπλοκμπάστερ τύπου, να φάω κανένα σοκολατάκι, να πιω κόκα κόλα και να καπνίσω τα τσιγάρα μου. Έπεσε το μάτι μου στο δίτομο του Θαφόν και μου καλάρεσε σαν ιδέα. Πριν το ξεκινήσω όμως αποφάσισα να κάνω το αγαπημένο μου αμπεμπαμπλόμ με κάποιο άλλο βιβλίο για να δω που θα καταλήξω. Πρόσεξα αυτό το βιβλίο που δεν θυμάμαι για ποιο λόγο το είχα αγοράσει, αλλά συμπτωματικά ήταν κι αυτό δίτομο. Αν και ο Θαφόν κέρδισε στο άμπεμπλομ όταν το κάνεις με δυο βιβλία μόνο, στην ουσία ξέρεις ποιο θες να κερδίσει, οπότε αποφάσισα να τα συγκρίνω με τις πρώτες σελίδες. Όταν έφτασα στο παρακάτω μετά δεν υπήρχε σύγκριση.
θα διεπίστωνε μια παράξενη και καλοκρυμμένη διάθεση σαδισμού, που ίσως ήταν η παραμορφωμένη αναστροφή ενός μαζοχισμού. Κάτι σαν κακότητα και σκληρότητα, που πήγαζε από μια μορφή ηθικής αδιαφορίας

Θέλει πολύ μεγάλο σθένος ν’ αποτυπώσεις τον εαυτό σου ως χαρακτήρα και μάλιστα αναλώσιμο, που τον τσαλακώνεις, τον επιμηκύνεις, τον κρίνεις δημοσίως.

Στη σελ. 45 ο Καραγάτσης συγκρίνει τον εαυτό του με τον μυθιστορηματικό, Μάνο Τασάκο:
Όχι άστοχα κάποιος κριτικός είπε πως είμαστε οι αντίποδες της σύγχρονης νεοελληνικής πεζογραφίας. Τα μυθιστορήματα του Τασάκου διακρίνονται για την αυστηρή εγκεφαλικότητα, την καθαρά επαγωγική σύλληψη, την προσπάθεια ν’ αποδειχθεί μια προϋπάρχουσα θέση, τη λιτή αρχιτεκτονική, τη μεθοδική κατασκευή, τη μετρημένη έκφραση και το άκρως επιμελημένο, μα κάπως αιχμηρό ύφος. Αν τα προσδιορίζαμε αφηγηματικά δοκίμια, δεν θα πέφταμε πολύ έξω μοιάζει με το είδος της σύγκρισης που θα έκανα εγώ, ανάμεσα στον Καραγάτση και τον Τερζάκη.

Αν μη τι άλλο, κέρδισε ήδη απ’ τη σελίδα 68, τον τίτλο του πιο αινιγματικού βιβλίου της φετινής χρονιάς και με συνάρπασε. Ποτάμια από σκέψεις, εικασίες, μια αγκαλιά που θα ‘θελα να του δώσω για όσα έγραψε για τον Ξενόπουλο και όσο για την προσοχή μου, ότι το ξεκίνησα 4 τη νύχτα και στις 6 ήπια κόκα κόλα για να ισιώσω και να διαβάσω λίγο ακόμα, κάτι λέει. Αυτό που με σόκαρε απ’ την πρώτη στιγμή, είναι η κρυστάλλινη αληθοφάνεια του κι οι φυσικοί διάλογοι. Κι όσο για το Ρούση, την κυριότερη εικασία μου, έχω τις ιδέες μου, αλλά αν τις εξέφραζα θα τάραζα ανόητους και δεν το θέλω, γιορτινές ημέρες.

- Εσείς Δάσκαλε, όταν γράψατε το πρώτο σας λογοτεχνικό κείμενο, αμφιβάλλατε για τη λογοτεχνική σας ιδιότητα;
- Αμφιβάλλω και τώρα ακόμα
- Αυτό αποδείχνει την αδυναμία σας ν’ αντιληφθείτε την πιο εξόφθαλμη πραγματικότητα. Δε σας φανταζόμουν τόσο άρρωστο

Στη σελ 90 με ένα μαγικό τρόπο λέει ότι κι ο Ναμπόκοφ για τις ιδέες και το ύφος:
Η λογοτεχνία δεν παραλλάζει πολύ απ’ τη μουσική: είναι η μαγεία του λόγου, πλάι στη μαγεία του ήχου. Μια καντάτα του Μπαχ δεν μας διδάσκει ούτε πως θα λιπαίνομε τα χωράφια μας, ούτε πως θα βρούμε την ευτυχία εσαεί. Αρκείται να μας δώσει δέκα λεπτών ψυχική ανάταση, δηλαδή ισόχρονο μη κοπροσκύλιασμα στο βούρκο της πανανθρώπινης ποταπότητας .
Αλλά όμως στη σελ. 203:
Εμείς οι τεχνίτες του λόγου άδικα πασχίζουμε να λευτερωθούμε απ’ την τυραννία του καλάμου – ή της γραφομηχανής, αν προτιμάτε. Όργανα γραφής είναι κι η γραφή είναι εχθρός της φαντασίας. Γραφή πρέπει να θεωρηθεί και η φωνοληψία, εφόσον αποτυπώνει τον μέσα κόσμο του συγγραφέα, εκδηλωμένο απ’ το στόμα του. Ελπίζω πως κάποτε, κάποιος πεζός μηχανολόγος θα εφεύρει τη συσκευή που θα αποτυπώνει ότι περάσει απ’ το μυαλό μας, δίχως ν’ ανοίξουμε το στόμα, ή να κουνήσουμε το χέρι μας. Μόνο τότε θα πετύχουμε να εκφράσουμε πιστά κι ολοκληρωτικά τη δημιουργική φαντασία μας
Φαίνεται να το αναθεωρεί. Κάνει όμως αυτό; Και πάλι, η ουσία δεν είναι σε αυτό, η ουσία είναι πως στις σελ 202 – 208, αν όχι στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου δείχνει πως χρειάζεται οποιοσδήποτε νιώθει πως έχει κάτι να πει μεσά του και εμπιστεύεται τον εαυτό του σε άχρηστους που καμώνονται πως υπάρχει κάτι που αποκαλείται δημιουργική γραφή και πως διδάσκεται, να εμπιστευτεί όχι αυτούς, αλλά το περίεργο αυτό αμάλγαμα, που δεν αφήνει τίποτα όρθιο. Είτε πιστεύεις στην καθαρότητα του λόγου σου, σαν άλλη Sarah Brightman, είτε στην αλητεία μιας Janis Joplin, αυτό το βιβλίο τα ‘χει όλα. Κανένας θεσμός, λειτούργημα, ή κοινωνός δε μένει απείραχτος. Και είναι κρυστάλλινο. Και είναι αλήτικο. Και θα αναφωνήσεις, όπως αναφώνησα κι εγώ: ‘’Ω μαλάκα τι διάβασα τώρα’’.

τι είναι πολιτική; Το εγκεφαλικό αφιόνισμα της μάζας, και κατόπι η εκμετάλλευση της για την ικανοποίηση της μωροφιλοδοξίας μας

Συνεπής ο συγγραφέας παίζει μαζί μας, χωρίς όμως να μας κοροϊδεύει με ψέματα, μόνο με αλήθειες ανάκατα δοσμένες.
Σαν εγωκεντρικός,δεν μπορούσε ποτέ να ερωτευθεί με πάθος εξουδετερωτικό, του αυτοελέγχου, αλλά κι ο τυχόν έρωτας του, ο ψυχοεγκεφαλικά ισορροπημένος, μόνον αν έβρισκε άνετη ανταπόκριση μπορούσε να πάρει υπόσταση

Ορισμένες λάμψεις του βιβλίου είναι πολύ ‘’χαρντ – μπόιλντ’’, εύκολα φαντάζεσαι τον Τασάκο σε κάποια ασπρόμαυρη λήψη, σαν άλλο Μπόγκαρτ.

πόλεμος είναι η προσπάθεια να επιτευχθεί κάποιο ηθικό αποτέλεσμα με μη ηθικά μέσα

Η Μαρία με δίχασε. Ακόμη κι αν τη δεχθώ ως πορνικό που παραδόθηκε από υπολογισμό σε έναν, πώς να μη τη διαχωρίσω, όταν για έναν άλλο, γίνεται μια διαφορετική γυναίκα; Και δεν είναι αυτό το μοναδικό ηθικό που τίθεται. Ολόκληρο το μυθιστόρημα είναι ένας ηθικός βρόγχος. Το μόνο που μένει όρθιο απ’ την κοφτερή πένα, είναι η μουσική. Συνεπής στο σκοπό της, υψηλότερη από κάθε ηθική κι ανηθικότητα. Σε βάζει όμως σε σκέψη το βιβλίο: αν ο Χίτλερ δεν είχε μεταχειριστεί σωματική βία και έπαιζε με το νου, την ηθική και την ψυχολογία καθενός σε ένα διαίρει και βασίλευε στο διηνεκές, προσπαθώντας επαγωγικά να αποδείξει μια θέση, μεταχειριζόμενος τον ίδιο το στόχο ως ξενιστή κ ενδιάμεσο στόχο, θα ήταν ο κυρίαρχος του κόσμου. Θα ήταν ο διάβολος; Θα ήταν ο νιτσεϊκός υπεράνθρωπος; Θα ήταν ο Τασάκος; Οι φύσεις του αγγίζουν το καλό και άλλες διαπερνούν το κακό. Ορισμένως, τα ζητήματα που αναπτύσσονται είναι γοητευτικά. Και ναι είναι πρωτότυπο. Σπάνια παραδέχομαι κάτι τέτοιο, αλλά ετούτο το βιβλίο, είναι. Συνδυάζει ευθείες, συνδυάζει διακεκομμένες, συνδυάζει σχήματα με σχήματα και σχήματα με άλλα πράγματα. Συνδυάζει οτιδήποτε δε μπορεί να συνδυαστεί.

Οι δε μεταμορφώσεις του συγγραφέα μέσα στους χαρακτήρες, είναι επιτυχείς σε πολύ μεγάλο βαθμό. Το αποκορύφωμα όμως έρχεται με το νεανικό μισογύνη Ρούση ( αν και θα αποτελούσε πολύ δυνατή πρόκληση και πολύ ενδιαφέρον αντάμωμα για τον αναγνώστη, αν μεταμορφωνόταν σε Νίνα… )

Το μυαλό μου σταματάει. Η ψυχή βασιλεύει παντοδύναμη. Πόσο θα βαστάξουν άραγε, όλ’ αυτά;
Ένας πανικόβλητος εγωισμός ξυπνάει μέσα μου. Η προοπτική πως η γαλήνη μου βρίσκεται σε κίνδυνο με τρομοκρατεί. Η εικόνα της παλιάς μου ζωής με πλακώνει σα βραχνάς. Γιατί να γνωρίσω όλη αυτή την ευτυχία;

Το να γράψεις ένα χρονικό μεταστοιχείωσης χρειάζεται όραμα, να το μεταλαμπαδεύσεις όμως, μέσα απ’ τη μεταμόρφωση σου σε ορισμένο χαρακτήρα και ρόλό, και συγκεκριμένα του μισανθρώπου που φτάνει μια μέρα να πει ‘’ το πιο περίεργο είναι πως δε με θλίβει πια η ώρα του γυρισμού. Ξέρω πως κάποιος με περιμένει’’ απαιτεί περισσότερα από ένα όραμα. Απαιτεί ενσυναίσθηση, νοημοσύνη, ικανότητα και εμπειρία έξω απ’ το σωλήνα.

Ατμόσφαιρα Καρκαβίτσα και Ντίκενς, όσο παράλογο κι αν φαίνεται να συνδυάζουμε το πολιτισμένο εγγλέζικο ημίφως του Ντίκενς, με την ολάνθιστη ελληνική επαρχία του Καρκαβίτσα κι ενωτικό τους, τον ανθρώπινο παράγοντα.

Στην αρχή του μυθιστορήματος, η ώριμη Μαρία δίνει σαν υπόσχεση πως για τον άνθρωπο Ρούση θ’ αλλάξουμε γνώμη. Αυτό το ταξίδι είναι ενδιαφέρον ‘’εγώ ο φοβερός εγωιστής έζησα μια ολόκληρη ζωή για έναν άλλο’’ . Ίσως να μην τον αγαπήσουμε, μα είναι μάλλον αδύνατο, να μην καταλάβουμε, να μη νιώσουμε συμπόνια.

Οι σύντροφοι μου άκουγαν, δίχως αντίδραση, τις κακόφωνες ψαλμωδίες που γεννούν μια παράξενη – ίσως αταβική – γοητεία στις ανατολίτικες ψυχές μας. Κι ακούγαμε τα λόγια των ψαλμών με την ίδια συγκίνηση που θα ξαναδιαβάζαμε παλιά γράμματα, γεμάτα όρκους πίστης, μιας ερωμένης που μας απάτησε

Όμως, εκείνο που με κανένα τρόπο δε μπορώ να καταλάβω και με αναστατώνει, με εξουθενώνει είναι πως έγινε η σύλληψη αυτού του έργου. Ναι μπορώ με δυο λέξεις να πω την ιστορία, απλή είναι. Αλλά η σύνθεση της, τα πέπλα, οι χαρακτήρες, το καθιστούν σαγηνευτικό κι απέραντα αινιγματικό. Το αίνιγμα βρίσκεται στη σύλληψη, στο ότι είναι τόσο σύνθετο, που γίνεται απλό. Σαν ένα περίτεχνο κόμπο, που κοιτάς και ξεκινάς να τον λύσεις. Σκοινιά τραβιούνται, χαλαρώνουν, να μια άκρη έτοιμη να την πιάσεις, κάτι άλλο που δε συνειδητοποιείς όμως την απλώνει, τη σφίγγει, τεντώνεται και δε χωρούν τα δάχτυλα σου πουθενά. Σταματάς ξέπνοος, βρίζεις, στρίβεις τσιγάρο, το αφήνεις στην άκρη, κάνεις κάτι άλλο. Κρυφοκοιτάς. Γαμώτο είναι τόσο περίτεχνα όμορφο, τόσο απλό και τόσο σφιχτό. Δρασκελίζεις τις σελίδες με ταχύτητα, κάθετί που περνάς σκάει σα στρακαστρούκα και σ’ ακολουθεί. Μονολογείς πάλι… έδειχνε τόσο απλό.

Αν έχεις κάνει σεξ που το εγκεφαλικό πλησίασμα ποτέ μα ποτέ δε σταματάει να παίζει ρόλο, ούτε καν όταν πια έχετε μπει στην τελική ευθεία, μπορείς να καταλάβεις, τι είναι για ‘μενα, αυτό το μυθιστόρημα.

Και αδημονώ για τη συνέχεια, άλλωστε πώς να μην το κάνω, έχοντας στο ίδιο πλατό το δρ. Φρανκενστάϊν, τον Ιάγο, το Μάκβεθ και χμ… τον Πετρούκιο.

[Maria Thomarey · Rating 5 out of 5]

Το αγαπημένο μου βιβλίο του Καραγάτση . Πολυεπίπεδο , φέρει την ωριμότητα του εμβλυματικοτερου συγγραφέα της φοβερής " γενιάς του '30". Το περισσότερο επηρεασμένο απο τον Νίτσε έργο του . Είναι ένα " μετα-βιβλίο" ( για να δανειστώ τον θεατρικό όρο ) . Είναι δηλαδή ένα βιβλίο μέσα σε ένα βιβλίο και εμείς παραλαμβάνουμε τελικά ένα τρίτο βιβλίο που τα εμπεριέχει όλα . Το υψηλό και το λουμπεν την αγάπη και το μίσος το καλό και το κακό . Ήμηπωστο κακό και το κακό ;;;

[Chris_P · Rating 4 out of 5]

Αναλυτικό review με τη γνώμη μου στον δεύτερο τόμο...

[Dionisis Karachalios · Rating 5 out of 5]

Καραγάτσης σε όλο του το μεγαλείο,περίφημη πλοκή με πολλές ανατροπές.Η υπόθεση έχει αρκετό και αμείωτο ενδιαφέρον που σε αρκετά σημεία "μέχρι και το τέλος του πρώτου τόμου" σε αφήνει με την αγωνία της συνέχειας...Πάμε για το δεύτερο!

[Konstantina · Rating 5 out of 5]

"Σ΄ένα μονάχα σημείο έδειξα χαμηλό χαραχτήρα: στην αδυναμία μου να υποφέρω την αξιοπρεπή πενία του αρχοντοξεπεσμένου- την πιο καταθλιπτική απ΄όλες. Αν είχα το κουράγιο κι αξιοπρέπεια, έπρεπε να παραδεχτώ επίσημα πως είμαι φτωχή, να το διαδηλώσω παλικαρίσια σε όλον τον κόσμο και να του πω..."Σ΄αγαπώ"."

Ένας άνθρωπος, με φαινομενικά υπολογιστικό μυαλό, στήνει ένα πείραμα με ανθρώπινες μαριονέτες, που τρέφουν τον εγωισμό του με τις σπασμωδικές κινήσεις τους... μέχρι που οι μαριονέτες σπάνε τις κλωστές τους και τις τυλίγουν γύρω από έναν λαιμό, μην ξεχνώντας τους εαυτούς τους.
Μέσα στον Κίτρινο Φάκελο κρύβεται μια ιστορία εγωισμού, ζήλιας, απανθρωπιάς, μίσους αλλά και αγάπης, να παλεύουν όλα αναμεταξύ τους. Ποιος είπε ότι το πιο έξυπνο, ίσως ιδιοφυές, και υπολογιστικό μυαλό μπορεί να μετρήσει τα πάντα; Ποιος μπορεί να πάει κόντρα στο ανθρώπινο πάθος και να μην πληρώσει...
Δεύτερη φορά που το διαβάσω και ίσως ακόμα πιο ανατριχιαστική από την πρώτη...

[Colibri · Rating 5 out of 5]

"Το ριζικό μ' έταξε δημιουργό για το καλό του συνόλου. Αν, για να πετύχω το σκοπό μου, θ' αναγκασθώ να πατήσω σε μερικά πτώματα, δεν θα διστάσω. Η ζωή είναι πόλεμος· και πόλεμος είναι η προσπάθεια να επιτευχθεί κάποιο ηθικό αποτέλεσμα με μη ηθικά μέσα. Αν πιστεύω σ'αυτό, κανένας δισταγμός συμβατικής ηθικής δεν πρέπει να μ' εμποδίσει· γιατί αλλιώς δεν θα ήμουν αρχηγός, αλλά ένα νούμερο του τεράστιου, του ευεπηρέαστου και άβουλα κατευθυνόμενου κοπαδιού..."

[Infada Spain · Rating 5 out of 5]

Αριστουργηματικό δόσιμο των (ιδιοφυών) σκέψεων του Καραγάτση.
Λογοτέχνης που στ' αλήθεια δεν περισσεύει ούτε λέξη στο κείμενό του. Τον αγαπώ!
(κι είναι κρίμα που ελάχιστα βιβλία του μου έχουν μείνει ακόμα να διαβάσω)

[Μαρία Γεωργιάδου · Rating 4 out of 5]

3.5 για την ακρίβεια. Αγαπώ τον Καραγάτση, αλλά κάτι δεν μου έκατσε καλά στο συγκεκριμένο. Μάλλον αυτό που με τραβάει στο έργο του είναι ο νατουραλισμός (του "10" πχ.) που εδώ απουσιάζει παντελώς.

[Catherine Vamianaki · Rating 5 out of 5]

Το είχα διαβάσει πριν πολλά χρόνια. Ο Καραγάτσης είναι μοναδικός!!!!

[Zanet · Rating 5 out of 5]

πόσες δολοπλοκίες χωρούν σε ένα βιβλίο; λατρεμένο!

[Ian D · Rating 5 out of 5]

Κριτική στο επόμενο. Αλλά τι ωραία που έγραφε ο μπαγάσας...

[Βιβλιομανής · Rating 2 out of 5]

Νομίζω ότι ο Καραγάτσης είναι ο συγγραφέας που λατρεύω να αντιπαθώ. Το βιβλίο είχε ενδιαφέρον μόνο από την πλευρά της αστυνομικής πλοκής (και φυσικά για τη μελέτη της γλώσσας, των συνηθειών, της αστικής κοινωνίας των '50s..) Κατά τα άλλα οι δήθεν εμβριθείς ψυχαναλύσεις (που σήμερα κάνει κι ένα γυμνασιόπαιδο) και οι φιλοσοφικές-κοινωνιολογικές σκέψεις που παρατίθενται, μόνο να κουράσουν καταφέρνουν. Μπορεί ο Καραγάτσης να είχε πήξει με τον καθωσπρεπισμό της εποχής του και να ήθελε να ταράξει τα νερά, σήμερα όμως οι σκέψεις του είναι πια παρωχημένες.. Για να μη μιλήσω για τον μισογυνισμό που υποφώσκει!

[Nikos Dunno · Rating 5 out of 5]

Λάτρεψα πως αυτή τη φορά εκτός από τη μοίρα και το πεπρωμένο ο Καραγάτσης βάζει ένα πρωταγωνιστή του να στήνει με τόση δολοπλοκία το σκηνικό μιας τραγωδίας και να επιχειρεί να κινήσει τα νήματα ο ίδιος. Ανυπομονώ να δω πού θα καταλήξει η ιστορία στο δεύτερο τόμο.

[Ourania Topa · Rating 5 out of 5]

Ένας Έλληνας Μπουλγκάκοφ! Ο Μαιτρ/Κωστής Ρούσης, η Μαργαρίτα/Μαρία Πετροπούλου και ο Μάνος Τασάκος στο ρόλο του Υλιστή Εωσφόρου... Και ως ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο, αντί της κυριαρχίας των σοβιέτ, η ανάδυση του ελληνικού καπιταλισμού και της ελληνικης αστικής τάξης μέσω μιας ιδανικής, ανθρωπιστικής εκβιομηχάνισης, όπως αντικατοπτρίζεται στο πρόσωπο του Μίλτου Ρούση.

[Stella · Rating 5 out of 5]

amazing..

[Eliza · Rating 5 out of 5]

Καταπληκτικό, ευφυές!!

[D'Ailleurs · Rating 5 out of 5]

Εντυπώσεις στο επόμενο δραματικό επεισόδιο.

[Xristina Hodor'i · Rating 4 out of 5]

"Η φυλακή και ο θάνατος! Αυτές μόνον τις ποινές παραδέχεται η σημερινή επιστήμη. Τα σωματικά μαρτύρια τα απορρίπτει διαρρήδην. Συνεπώς, αν θέλατε να τιμωρήσετε τον γιατρό με τρόπο πολιτισμένο, θα πρεπε ή να τον φυλακίσετε ή να τον σκοτώσετε. Παραδέχομαι πως η πρώτη περίπτωση παρουσιάζει μερικές πραχτικές δυσκολίες, ενώ η δεύτερη καμία απολύτως.
Λοιπόν, έπρεπε να σκοτώσετε το γιατρό. Κι όμως, προτιμήσατε να τον υποβάλετε σε σωματικά μαρτύρια.
Σεις, ένας διανοούμενος! Αίσχος!".

[Dimitra · Rating 4 out of 5]

Η πλοκή είναι άνευ προηγουμένου! Κοντευεις να πειστείς για την πραγματικότητα των γεγονότων!! Ωστόσο πρέπει να κάνεις συχνά ένα refresh των προσώπων και των ρόλων τους, κάτι που γίνεται βέβαια και από τον ίδιο συγγραφέα κάποιες φορές,γιατί υπάρχει ο κίνδυνος "άγριου" μπερδέματος με τόσους που υπάρχουν και τόσα που γίνονται!

[Stauroula Panagopoulou · Rating 4 out of 5]

3.5/5

[Dora · Rating 5 out of 5]

Εξαιρετικό! Μοναδική και συναρπαστική η γραφή του Καραγάτση.

[Παναγιώτης Αρχοντής · Rating 5 out of 5]

A diamond from one of the best classic Greek authors!!!!!

[Andromachi Matsouliadi · Rating 5 out of 5]

Και ακόμα 5 αστεράκια. Βυθίστηκα στον κόσμο και στις λέξεις του Καραγάτση. Υπέροχος.

[Dora · Rating 4 out of 5]

Αυτοκτονία ή φόνος?? Αυτό το ερώτημα παραπέμπει σε αστυνομική ιστορία. Λάθος κ/ες κ κ/οι... είναι ένα ακόμη μισογυνικο μυθιστόρημα. Στο 2ο τόμο το συμπέρασμα

[Stefanos D. · Rating 3 out of 5]

Το θετικό του βιβλίου είναι ότι διαβάζετε πολύ ευχάριστα και δεν σε κουράζει και σταματάει εκεί. Τώρα αν σε κάποιους αρέσει ακόμα και στο πλαίσιο του 1938 και 1950 οι ήρωες να είναι: Μία ελληνική μεγαλοφυΐα των γραμμάτων που πήρε το Νόμπελ και παραμένει μισάνθρωπος και μορφινομανης, που βέβαια εύκολα αλλάζει στα 60 χάρη στη νεαρή σύζυγο. Ένας ωραίος μεγαλοδικηγόρος που είναι τόσο μάτσο που μυρίζει αντρικά το βιβλίο. Μία ωραία πολύ πετυχημένη πιανίστρια που η κοινωνική της θέση της επιτρέπει να έχει εραστή! και να μην είναι πόρνη. (Όλες οι άλλες είναι). Ένας επίσης ωραίος αλτρουιστής μεγάλο βιομήχανος που δίνουν δουλειά στην εργατιά, τους βγάζουν από την μιζέρια. ( Στους καλούς. Τους κακούς ο φωτισμένος Μεταξάς και Παπάγος τους έχει στείλει στην φυλακή, στα θυμαράκια ή για αναμόρφωση).  Οι δε απόψεις ότι η δημοκρατία είναι για τους έξυπνους μόνο και η φωτισμένη δικτατορία είναι μια χαρά με ξεπερνάει ακόμα και μετά το Brexit. Όλα αυτά σε διαλόγους χωρίς το πνεύμα ένος Όσκαρ Ουάιλντ. Όσο για την πλοκή του αστυνομικού τον επίσης έλληνα και της εποχής του Γιάννη Μαρή με την αυτολογοκρισία του, τον κοιτάει από το Βερολίνο που αγαπάει.

[Ioannis · Rating 3 out of 5]

Κακώς ισως σχολιάζω ενα βιβλιο πριν το τελειωσω, αλλα θα το ρισκάρω.. Μολις εχω τελειωσει τον πρωτο τόμο και δεν θα μπορούσα να πω τιποτα αρνητικό. Αλλα προέρχομαι απο μια χίμαιρα και εναν Γιουγκερμαν. Αγαπητέ Καραγάτση πολυ ωραιο, με πλούσιους, αντιφατικούς αλλα πραγματικούς χαρακτήρες αλλα σαν τα προαναφερθέντα δεν ειναι.

(Ελπιζω μολις τελειωσει κσι ο δεύτερος τόμος να ερθω και να σχολιάσω ποσο λαθος ημουν!)

[Δημήτρης Κώτσος · Rating 5 out of 5]

Ο Καραγάτσης σε κάθε βιβλίο του με εντυπωσιάζει για την αστείρευτη συγγραφική του δεινότητα.Σε αυτό το μυθιστόρημα εστίασε πολύ στο ψυχολογικό υπόβαθρο των ηρώων,στις ενέργειες τους και στα κίνητρα που τους ώθησαν να λειτουργήσουν με αυτό το τρόπο.