Maarten is elf jaar als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Als NSB-kind is hij het mikpunt van pesterijen. Terwijl zijn oudere broer Walter aan het oostfront vecht, voert Maarten op school zijn eigen kleine oorlog. Dan wordt hij, tot grote trots van zijn vader, toegelaten tot de Reichsschule, een 'Hitlerschool'. Terwijl heel Nederland gebukt gaat onder de verschrikkingen van de nazi's, is Maarten voor het eerst sinds lange tijd weer gelukkig. Maar dan capituleert Duitsland en breekt voor Maarten pas echt de oorlog uit. Als hij negentien jaar is, krijgt hij een relatie met Hanne. Zij is fel antinazi en Maarten kan niet langer zwijgen over zijn verleden. Er is iets wat hij als dertienjarige heeft gedaan wat mogelijk grote gevolgen heeft...
Bam. Dit verhaal slaat in als een bom. Vergeef me mijn woordspeling, maar dit is aanbevelenswaardige (jeugd)literatuur! Het verhaal over Maarten Prins nuanceert "ons" beeld van NSB-kinderen en hun aandeel/oordeel aan en over de oorlog. Maarten wordt vanaf zijn achtste, al ruim voor het uitbreken van de oorlog, meegesleept in zijn vaders dichtgetimmerde retoriek. Dat zijn beste vriend hem niet begrijpt, komt doordat hij niet snapt dat Maartens vader echt 'het beste voorheeft met Nederland'. Je wordt je ouders.
"Werkwoorden vervoeg je. Kan hij zichzelf vervoegen? Misschien. Maarten in de tegenwoordige tijd is een andere dan Maarten in de verleden tijd."
Heen en weer springend tussen oorlogstijd en het heden van 1948, wordt duidelijk tot welk inzicht t.a.v. bepaalde gebeurtenissen Maarten komt. Ondanks dat hij NSB-kind was, had hij het niet makkelijk. Eenzaam, lonkend naar de goedkeuring van zijn vader. Zet hij zich in diens ogen eindelijk in voor volk en vaderland, wordt hij heen en weer gesjouwd door Duitsland. En dan na de oorlog het denazificatieproces. Gelukkig vindt Maarten steun bij twee vrienden, die op hun beurt niet oordelen bij een eerste blik.
Dit boek is heel goed te gebruiken voor een project met de vakken Nederlands en Geschiedenis: de opbouw van het verhaal en de historie zelf lenen zich voor een analyse. Lezen vanaf 15 jaar en zeker ook voor volwassenen.
Heftig, heel heel heftig. Ik kan me absoluut niet voorstellen hoe het voor Maarten geweest moet zijn en heb er nog moeite mee om me in zijn schoenen te verplaatsen. Er zijn zoveel dingen waarvan ik zou zeggen "Ho, stop! Dit gaat echt niet goed." En waar Maarten het zomaar over zich heen laat komen.. hij is zó naïef, tot op het vervelende aan toe.. en toch, toch is het heel belangrijk dat we ook dit soort boeken lezen. Dat we leren dat niet iedereen een hele bewuste keuze heeft gemaakt toen zij NSBer werden en al hun normen en waarden veranderden.
Dit boek komt aardig hard aan maar het is ook goed om de andere kant van het verhaal te horen al voelde ik me er vaak ongemakkelijk bij. Toch een aanrader om aan het beeld van de Tweede Wereldoorlog toe te voegen.
Quote: Dezelfde perverse geesten die de vernietigingskampen hadden uitgebroed, hadden zijn school bedacht. En hij, hij had het er fantastisch gevonden.
Dit boek speelt zich af in de periode 1937-1948. Via verschillende tijdsprongen leer je hoofdpersoon Maarten Prins kennen, die elf is als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Zijn vader is overtuigd NSB-er en Maarten wil graag dat zijn vader trots op hem is.
Maarten kijkt erg op tegen zijn oudere broer Walter, die alles voor de wind lijkt te gaan. Zelf moet Maarten hard knokken en vanwege de politieke overtuiging van zijn vader is hij geregeld het mikpunt van pesterijen. Zijn vader vertelt dat dit erbij hoort, dat anderen nog niet zo ver zijn om de “Nieuwe Tijd” te accepteren.
Gelukkig heeft Maarten een beste vriend, Arthur. Als de oorlog uitbreekt, komt hun vriendschap steeds meer onder druk te staan. Zijn Joodse klasgenoten ziet hij op een gegeven moment helemaal niet meer. Als Maarten thuis vraagt waarom niet, krijgt hij te horen dat iedereen moet bijdragen aan de komst van de “Nieuwe Tijd”.
Als zijn broer aan het oostfront vecht tegen de Russen, wordt Maarten toegelaten tot een “Hitlerschool”. Hier zit hij tussen gelijkgestemden en is hij voor het eerst sinds jaren weer gelukkig. Het is een militaire school, waar ze onder meer leren dat het Joodse ras minderwaardig is.
Maarten grote moeite om de leugens los te laten die hij zijn hele leven voor waar heeft aangenomen. Daarnaast kampt hij met een enorm schuldgevoel over iets dat hij als dertienjarige deed. Zijn vriendin Hanne wil graag weten wat hij voor haar verzwijgt, maar kan ze nog wel van hem houden als ze zijn verleden ontdekt?
Je kunt duidelijk zien dat het in een oorlog niet zo zwart/wit was. We weten inmiddels allemaal dat de NSB een hele foute partij was. De mensen die daar lid van waren, waren er echter van overtuigd dat die partij het beste met Nederland voor had.
Ook bij de NSB zaten liefhebbende ouders, en kinderen die niet beter wisten en graag wilden dat hun ouders trots op hen zijn.
Het begint met aanloop naar de oorlog, hoe de NSB opkomt en waarom Maartens vader voor die partij kiest. Tijdens de oorlog weet Maartens vader telkens plausibele antwoorden te geven op waarom-vragen. Na de oorlog raast er in Maarten een innerlijk conflict. Deze psychische strijd wordt zeer overtuigend neergezet. Je voelt echt met Maarten mee.
Het gaat ook over wat er na de oorlog met NSB-ers gebeurde. Hoe hen werd verweten onderdeel geweest te zijn van een verschrikkelijk regime. Wisten ze echt niets van de vernietigingskampen? Waren er geen mensen die de waarheid kende over de vernietigings- kampen?
Ook in onze tijd zijn er extreme politieke partijen. Hoewel we de mens achter zo’n partij niet mogen vergeten, moeten we altijd bedacht zijn op het gevaar van zulke extremisten. En het zeker niet nog een keer laten gebeuren.
De proloog vond ik niet sterk en in de eerste hoofdstukken in het verleden het evenwicht tussen informatie en verhaal niet helemaal jofel, maar dat maakt Wilma Geldof in de rest van het boek meer dan goed. Het is een meeslepend verhaal over een jongen uit een NSB-gezin, die naar een Reichsschule gaat. Het proces dat de hoofdpersoon doormaakt heeft Geldof geweldig genuanceerd en overtuigend beschreven. Helemaal terecht dat dit boek bekroond werd met de Thea Beckmanprijs 2015.
Elke dag een druppel gif De titel klopt precies bij dit boek en je voelt het gif druppelen in het hoofd van hoofdpersoon Maarten... Opgevoed door een volgzame labiele moeder en een strenge vader die heilig geloofd in de ideen van hitler...maarten een gevoelige jongen die zijn vader adoreerd zijn sterke grote broer die naar het oostfront gaat om te vechten,groeid hij op in een nsb gezin. Wat grote gevolgen heeft voor zijn rustige leventje....hij word het mikpunt van pestererij n,zijn vroegere vriendjes mogen niet meer met hem omgaan.. En naar school durft hij niet meer te gaan.. uiteindelijk word hij toegelaten tot de Reichsschule,een hitlerschool... Daar voelt hij zich veilig tussen kinderen met dezelfde ideeën niet meer worden gepest..maar ondertussen wel worden gehersenspoeld... Het heeft hele grote gevolgen zeker na de oorlog alsof hij wakker word in een nachtmerrie.... Het verhaal wordt verteld in heden en verleden... Erg indrukwekkend ik kon niet ophouden met lezen en voelde diepe medelijden met Maarten..
Het boek zet je aan tot nadenken omdat er heel veel Maartens op deze wereld hebben rondgelopen....
Maarten is slechts elf jaar oud wanneer de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Zijn vader is een zeer actief NSB lid. Zijn broer Walter vertrekt naar het oostfront. Maarten wordt op school enorm gepest omdat hij een NSB-kind is. Echter blijft het verlangen om zijn vader te gehoorzamen en liefde te ontvangen zeer groot en doet hij er daarom alles aan om zijn vader trots te maken.
De pesterijen lopen echter zo uit de hand, dat Maarten besluit te stoppen met school. Zijn vader vind een goede oplossing; de Reichsshule. Hier vindt Maarten zijn plek en jongens die gelijk zijn aan hem. Maarten is hier voor het eerst pas echt gelukkig. Tot de Tweede Wereldoorlog op een klippen loopt.
Wanneer Maarten 19 is, krijgt hij een relatie met een meisje genaamd Hanne. Hanne is fel antinazi en dat maakt Maarten onzeker. Hij kan niet langer zwijgen over zijn verleden en gaat op onderzoek uit, waarbij zijn vader flink aan de tand gevoeld wordt.
--
Nog niet eerder las ik een verhaal verteld vanuit een NSB familie. Elke dag een druppel gif geeft een duidelijk maar heftig beeld hoe het voor een NSB jongen moet zijn vanaf voor de oorlog tot en met na de oorlog.
Al ruim voor de oorlog is de vader van Maarten en Walter actief NSB lid. Hij is er van overtuigd dat de politiek van Duitsland, de politiek is hoe het hoort te gaan. De democratie van Nederland is een zwak zooitje. Doordat hij er zo enorm van overtuigd is, gaan Maarten en Walter daar in mee. Maarten heeft wel vaker vragen dan dat Walter heeft, ten onvrede van zijn vader. Doordat je direct in het begin geconfronteerd wordt met de vader van Maarten en Walter, wil je graag weten hoe dit verhaal verder gaat lopen en met name hoe zij zich zullen gedragen wanneer de Tweede Wereldoorlog voorbij is.
Het verhaal is een mengeling van terugblikken in het verleden van Maarten en in de huidige tijd met zijn vriendin Hanne. Hanne wilt als vriendin zijnde meer weten over Maarten zijn jeugd, maar hij laat hier liever niets over los. Waarom is wel duidelijk, hij schaamt zich ervoor dat hij is opgegroeid in een NSB gezin. Dit wordt enorm goed beschreven en de lading van dit boek is dan ook heel heftig. Ondanks dat velen een hekel hebben aan NSB'ers (zowel voor, tijdens als na de oorlog) krijg je medelijden met Maarten. Hij doet er alles aan om in een goed daglicht bij zijn vader te komen, maar dit lukt hem simpelweg niet. Zijn vader is een keiharde man, is niet gediend van zachtheid en komt daarom grof uit de hoek zetten. Maarten weet niet beter dan dat wat zijn vader zegt de waarheid is. Dit betekent dat hij er niks aan kan doen dat hij een NSB jongen is en heeft meegewerkt aan de verschrikkingen in de Tweede Wereldoorlog. Het is een knap staaltje schrijfwerk als je het voor elkaar krijgt dat je publiek medelijden krijgt met NSB'ers.
Het verhaal is verder ook duidelijk en goed geschreven. Het is onderverdeeld in duidelijke hoofdstukken en de gebeurtenissen zijn doormiddel van een tijdlijn goed te volgen. De opbouw van het verhaal zorgt ervoor dat je als lezer graag wilt weten hoe het leven van Maarten is geweest en hoe hij hier, na de oorlog, mee omgaat.
Het einde van het verhaal vond ik niet verassend, maar wel passend. In dit geval hoeft het ook niet verassend te zijn, want we weten inmiddels hoe veel oud NSB'ers omgingen met het feit dat er verschrikkelijke zaken zijn gebeurd tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Geldof heeft een enorm aangrijpende roman weten neer te zetten. Dit boek is een aanrader voor ieder die oorlogsverhalen waardeert en graag een kijkje wilt nemen in het leven van een NSB gezin.
Mooi, helder en ingetogen geschreven. Wat een tijd. Soms stoorde ik me aan hoe blind en naief Maarten was, maar met zulke ouders was het anderzijds toch ook wel te begrijpen. Ik vond het een mooie oorlogsroman voor de jeugd, die nu ook eens een kant belicht waar we niet vaak wat over lezen.
Een goed boek. In het begin vond ik het wat kinderlijk. Toen ik aan het boek begon, had ik mij niet gerealiseerd dat dit een young adult is. Al had ik dat op basis van de beschrijving kunnen weten. In het begin is Maarten ook nog vrij jong en dat weerklinkt ook in het begin van het verhaal. Daar komt bij dat ik naar het verhaal heb geluisterd en de vrouw die het voorleest klinkt ook jong. Na mate dat hij ouder wordt, wordt het verhaal ook volwassener. Dat heeft de schrijfster goed gedaan.
Een ander pluspunt van het verhaal vind ik is dat je toch sympathie krijgt voor Maarten, ondanks dat hij een NSB-kind is en meegaat in de wereld van zijn vader. Hij wordt gepest en ondanks dat je kunt begrijpen waarom hij het mikpunt is van pesterijen, leefde ik toch met hem mee. Dat had ik ook toen hij in de trein terug naar Nederland zat. Hij werd net zo behandeld als de Joden. Ik snap dat men de NSB’ers wilde straffen. Toch vind ik het niet goed dat ze hen net zo slecht behandelen, want daarmee zijn ze net zo erg als de Duitsers en de Nederlanders die oorlogsmisdaden hebben gepleegd.
Maarten maakt echt een ontwikkeling door in het boek en begint te beseffen dat alles waar hij eerder in geloofde niet klopt. Die ontwikkeling is interessant. Dit boek laat goed zien hoe het gezin waarin je opgroeit invloed kan hebben op je hele leven. Al lukt het Maarten uiteindelijk om daar afstand van te nemen. Echt een goed boek en niet alleen voor jongeren, maar ook voor volwassenen. Het laat een kant zien van de oorlog die lang onderbelicht is gebleven. Ondanks dat het boek fictie is, moet de schrijfster wel veel research hebben gedaan om zo’n boek als dit te kunnen schrijven.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Een aangrijpend verhaal over Maarten die opgroeit in een NSB gezin. Hij wil dat zijn vader hem ziet en trots op hem is. Dit is lastig want zijn broer Walter is de stoerste. Op de middelbare school wordt hij gepest en is hij eenzaam.. Op de Reichschule voelt hij weer dat hij er mag zijn. Na de oorlog komt hij er achter dat hij in een andere wereld leefde dan wat hij had gedacht. Schaamte overheerst. Waarom zag hij het niet en geloofde hij zijn vader? Wat wist zijn vader? Hij wil hier het gesprek over voeren met zijn ouders. Zij praten er alleen liever niet over.
Indrukwekkend verhaal dat heel vlot leest. Verhaal dat ook verteld moet worden.
well, this was something different. The author researched and then wrote about the experience of a young Dutch boy from an NSB family (pro-Nazi) before, during, and just after WWII, and how it affected him (and everyone) psychologically. While stylistically this book is nothing special, it is a very well told story, and a page turner. not in the sense of being suspenseful or exciting, but just an intriguing story. This is a side of the war we don't often see, and for those interested, this is a very worthwhile read.
Wat een indrukwekkend boek heeft Wilma Geldof geschreven.
Het leven van Maarten voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog wordt op een heel toegankelijke manier geschreven. Samen met zijn broer Arthur groeit hij op in een NSB gezin. Vanaf zijn zevende hoort hij alleen maar overtuigende NSB gedachten van zijn vader. Tijdens de oorlog worden deze bekrachtigd en uitgebreid op "De Reichsshule".
De drie periodes wisselen elkaar af en zo ontvouwt zich langzaam de moeilijke tijd die Maarten in iedere periode heeft gehad.
Op sommige momenten vond ik het boek best emotioneel.
Indrukwekkend boek over een NSB gezin... wie wist wat en wie had iets kunnen of moeten weten?? Pas de laatste jaren vind ik boeken over deze kant, niet goed gezocht, of moest het slijten voor erover geschreven kon worden? Wat me direct bekroop was de vergelijking met sekten...ga op zoek naar meer boeken, te beginnen met 'Potgieterlaan 7' van Sytze van der Zee.
Aangrijpend en een mooi verhaal over een jongen die opgroeit in een NSB gezin. In het boek staat schuldgevoel, liefde, vriendschap, het verleden en de toekomst centraal.
Hij wil niets liever dan met haar samen zijn en verder aan zijn toekomst werken, maar zijn verleden maakt dat niet zo makkelijk.
Soms lees je van die boeken waar je echt even van bij moet komen! Ik heb net dit boek uitgelezen en ben echt zwaar onder de indruk. Veel boeken over de Tweede Wereldoorlog gelezen, maar niet zoveel door de ogen van de verkeerde kant. Dit boek heeft mij echt geraakt.. een aanrader!
Wellicht een boek met een uitgekauwd thema, maar dan wel erg mooi uitgevoerd! Deze adolescentenroman neemt je mee in het leven van Maarten, kind van foute ouders, en laat je inzien dat niets enkel goed of fout is... Terechte winnaar van de Thea Beckmanprijs.
Interesting read about a Dutch boy whose parents were pro Germany during WWII. I quite liked the perspective as this is one I did not encounter yet. YAL.
Dit boek geeft een groot venster naar het kind van NSB-aanhangers in de Tweede Wereldoorlog en de periode erna. Waar de hoofdpersoon van Evert Hartman in 'Oorlog zonder vrienden' er tijdens de oorlog al achterkwam, zorgt Wilma Geldof dat Maarten die onwetend de propaganda (elke dag een druppel) ondergaat, pas na de oorlog zijn ogen opent. Ik heb nu een stuk van de geschiedenis leren kennen, die ik eerder terzijde heb gelegd. Het verhaal maakt naast de geschiedenisles heel duidelijk hoe belangrijk het blijft om buiten het eigen leven te kijken. En om niet alles klakkeloos aan te nemen en verder te kijken dan je eigen neus lang is.
Ik raad dit boek aan voor de middelbare school, om de kinderen een venster te gunnen naar hoe een zoon van een NSB-aanhanger in de oorlog leefde. Op de basisschool zouden een aantal stukken wel kunnen, zoals waar duidelijk is dat Maarten af en toe doorvraagt maar altijd zijn vader blijft geloven tijdens de oorlog.
Lezers die geïnteresseerd zijn in de Tweede Wereldoorlog zullen dit boek interessant vinden. Het is goed geschreven met een fijne schrijfstijl. Er is een Maarten in de oorlog (verleden tijd) en een Maarten na de oorlog (tegenwoordige tijd) en daartussen zit een groot verschil.
NUR 301: Literaire roman, novelle Leeftijd: vanaf 15 jaar Gelezen via KoboPlus Gelezen voor de relaxte-leraar-zomer-lees-bingo 2024
Elke dag een druppel gif’ van Wilma Geldof komt zonder omwegen hard en duidelijk binnen en blijft lang na galmen. Wat de consequenties zijn, voor een 11 jarige, die opgroeit in een NSB-gezin, laat het boek duidelijk zien en voelen. Als 11 jarige zijn je ouders het voorbeeld, je gelooft ze blindelings. Verder zoek je genegenheid en waardering van je ouders. Als NSB kind wordt Maarten verguisd, vernederd en gepest door zijn leeftijdsgenoten en ouders van kinderen. Hij begrijpt het niet dat dit gebeurt vanwege zijn ouders. Hij wil net zo zien zijn als zijn broer, waar zijn vader apentrots is. Maarten heeft het idee dat zijn ouders en broer niets verkeerd doen. Op de Hitlerschool voelt hij zich thuis en doet zijn best. Na de oorlog, in de strafkampen en heropvoedingskampen na de oorlog, begint hij te begrijpen dat zijn ouders geen nette rol in de oorlog hebben gespeeld. Door het contact/gesprekken met Hanne en zijn oude jeugdvriend Arthur gaat hij zich afzetten tegen zijn ouders en eist dat ze de waarheid spreken, helaas blijven ze zwijgen. Zijn vader kan de last van de oorlog moeilijk dragen en kiest ervoor om uit het leven te stappen door de manier, waarop duizenden joden het leven werd beëindigd; gas.
This entire review has been hidden because of spoilers.
So weird to finish this right after reading the Diary of Anne Frank. This was the total opposite, as it follows this family that were part of the NSB (dutch allies of the Nazis). It is about this boy, Maarten, that grows up believing in his fathers ideologies and he eventually also joins the SS. It was so surreal to see how someone can believe in something so fiercely and is blind to the real truth.
The story starts when the war is over and Maarten meets this girl Hanne, and she doesn't know about his past in the war. While the story started out really slow, the second half of the book the pacing was better.