What do you think?
Rate this book
Dat nooit meer: De nasleep van de Tweede Wereldoorlog in Nederland
Hoewel het meer dan 65 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog, speelt die nog steeds een onuitwisbare rol in ons nationaal bewustzijn.
Met Dat nooit meer schreef Chris van der Heijden een cultuurgeschiedenis van Nederland met als centrale vraagstuk de verwerking van de Tweede Wereldoorlog.
In dit omvangrijke boek staan voor het eerst alle grote verhalen op een het verhaal van het aanvankelijke optimisme, de teleurstelling van Wilhelmina, het gevecht van de kranten om papier en prestige, de grote naoorlogse affaires (Weinreb, Menten, Aantjes), de tweedeling tussen goed en 'fout', tot de rol van de Shoah en het verhaal van Anne Frank.
Met Grijs verleden was Van der Heijden al verantwoordelijk voor een van de belangrijkste veranderingen in het denken over de oorlog, dit boek is het logische en omvattende vervolg ervan.
'Grijs Verleden is zonder twijfel een van de belangrijkste boeken over Nederland en de Tweede Wereldoorlog van de laatste jaren.' - HANS BLOM
'Van der Heijden weet ontzaglijk veel van de periode, en hij vertelt in Zwarte renaissance graag en meeslepend.' - JAN BLOKKER
Met Dat nooit meer schreef Chris van der Heijden een cultuurgeschiedenis van Nederland met als centrale vraagstuk de verwerking van de Tweede Wereldoorlog.
In dit omvangrijke boek staan voor het eerst alle grote verhalen op een het verhaal van het aanvankelijke optimisme, de teleurstelling van Wilhelmina, het gevecht van de kranten om papier en prestige, de grote naoorlogse affaires (Weinreb, Menten, Aantjes), de tweedeling tussen goed en 'fout', tot de rol van de Shoah en het verhaal van Anne Frank.
Met Grijs verleden was Van der Heijden al verantwoordelijk voor een van de belangrijkste veranderingen in het denken over de oorlog, dit boek is het logische en omvattende vervolg ervan.
'Grijs Verleden is zonder twijfel een van de belangrijkste boeken over Nederland en de Tweede Wereldoorlog van de laatste jaren.' - HANS BLOM
'Van der Heijden weet ontzaglijk veel van de periode, en hij vertelt in Zwarte renaissance graag en meeslepend.' - JAN BLOKKER
928 pages, Hardcover
First published January 1, 2011
5 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 2 of 2 reviews
March 5, 2021
Op pagina 707 omschrijft van der Heijden de problematische totstandkoming van zijn boek, en besluit dat met de kwalificatie: 'een schijnbaar chaotische geheel is het gevolg'. Helaas mag men wat mij betreft het 'schijnbaar' in dezer weglaten.
Dit boek is niet best en niet in de laatste plaats omdat het, zoals de schrijver meerdere keren zelf aangeeft, het een bijna onmogelijke opgave is om zoiets als beeldvorming en opinie over de de 2e Wereldoorlog te vangen in een samenhangend verhaal.
Het helpt daarbij ook niet dat de schrijfstijl van Van der Heijden niet soepel is. Hij heeft een houterige manier van redeneren met kromme, lange zinnen. Daarnaast een eindeloze opsomming van affaires en de daarbij betrokken personen, waarvan een groot aantal voor het huidige lezerspubliek tamelijk onbekend is. En dat terwijl de schrijver er vaak bewust voor kiest om deze affaires voor een deel als bekend te veronderstellen, om zich dan vooral te storten op het gekissebis dat eruit ontstaat. Daar komt bij dat gestarte verhalen niet worden afgemaakt, andere juist weer eindeloos terug komen op verschillende plekken en erg als een herhaling van zetten voelt.
Kortom een gebrei zonder einde met weinig lijn, al probeert hij die wel aan te brengen door vooral in het laatste deel te pas en te onpas de kreet 'Dat nooit meer!' er in de gooien, in een soort desperate poging zijn boek en de titel daarvan een schijn van samenhang te geven.
Van der Heijden geeft in de inleiding al aan dat hij geen historisch omvattende analyse wil maken, maar zich vooral zal beperken tot een journalistieke weergave van hoe het proces van beeldvorming en opinievorming zich ontwikkelden. Zijn weergave wordt daardoor een soort van roeren in groentesoep met ballen, waarbij elke keer als daar iets interessants bovendrijft de schrijver al weer doorroert en de mogelijkheid voor een scherpere analyse en een poging tot inzicht verkrijgen verloren gaat.
Dat ik ondanks dit alles dit enorme boek doorgeworsteld heb, heeft vooral te maken met het feit dat ondanks alles van der Heijden wel een onderwerp aanpakt dat me mateloos interesseert en waar helaas weinig aandacht voor is.
Het verwerken van het historisch verleden in de Nederlandse samenleving is een moeizaam fenomeen waar ik mij door de jaren heen over blijf verbazen. Als afsturend Historicus in 1993 wist ik meer over Vietnam oorlog dan over Onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië. Of 'Politionele Acties', zoals dat vanuit Nederlandse optiek ook toen nog werd omschreven.
Ook de moeizame omgang met de Srebrenica en onze rol daarin is daarvan een weer een goed voorbeeld.
In dat licht was dit boek voor mij toch goed om te lezen, omdat het ondanks zijn chaotische aanpak toch een uitgebreid overzicht geeft van het ongemak over de 2e Wereldoorlog, waar de Nederlandse samenleving al decennia mee worstelt. En in die zin wel een aanzet voor verdieping en het lezen van andere boeken, maar ook niet meer dan dat.
Dit boek is niet best en niet in de laatste plaats omdat het, zoals de schrijver meerdere keren zelf aangeeft, het een bijna onmogelijke opgave is om zoiets als beeldvorming en opinie over de de 2e Wereldoorlog te vangen in een samenhangend verhaal.
Het helpt daarbij ook niet dat de schrijfstijl van Van der Heijden niet soepel is. Hij heeft een houterige manier van redeneren met kromme, lange zinnen. Daarnaast een eindeloze opsomming van affaires en de daarbij betrokken personen, waarvan een groot aantal voor het huidige lezerspubliek tamelijk onbekend is. En dat terwijl de schrijver er vaak bewust voor kiest om deze affaires voor een deel als bekend te veronderstellen, om zich dan vooral te storten op het gekissebis dat eruit ontstaat. Daar komt bij dat gestarte verhalen niet worden afgemaakt, andere juist weer eindeloos terug komen op verschillende plekken en erg als een herhaling van zetten voelt.
Kortom een gebrei zonder einde met weinig lijn, al probeert hij die wel aan te brengen door vooral in het laatste deel te pas en te onpas de kreet 'Dat nooit meer!' er in de gooien, in een soort desperate poging zijn boek en de titel daarvan een schijn van samenhang te geven.
Van der Heijden geeft in de inleiding al aan dat hij geen historisch omvattende analyse wil maken, maar zich vooral zal beperken tot een journalistieke weergave van hoe het proces van beeldvorming en opinievorming zich ontwikkelden. Zijn weergave wordt daardoor een soort van roeren in groentesoep met ballen, waarbij elke keer als daar iets interessants bovendrijft de schrijver al weer doorroert en de mogelijkheid voor een scherpere analyse en een poging tot inzicht verkrijgen verloren gaat.
Dat ik ondanks dit alles dit enorme boek doorgeworsteld heb, heeft vooral te maken met het feit dat ondanks alles van der Heijden wel een onderwerp aanpakt dat me mateloos interesseert en waar helaas weinig aandacht voor is.
Het verwerken van het historisch verleden in de Nederlandse samenleving is een moeizaam fenomeen waar ik mij door de jaren heen over blijf verbazen. Als afsturend Historicus in 1993 wist ik meer over Vietnam oorlog dan over Onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië. Of 'Politionele Acties', zoals dat vanuit Nederlandse optiek ook toen nog werd omschreven.
Ook de moeizame omgang met de Srebrenica en onze rol daarin is daarvan een weer een goed voorbeeld.
In dat licht was dit boek voor mij toch goed om te lezen, omdat het ondanks zijn chaotische aanpak toch een uitgebreid overzicht geeft van het ongemak over de 2e Wereldoorlog, waar de Nederlandse samenleving al decennia mee worstelt. En in die zin wel een aanzet voor verdieping en het lezen van andere boeken, maar ook niet meer dan dat.
May 18, 2014
will be reviewed after re-reading
Displaying 1 - 2 of 2 reviews