Eroica

by Kosmas Politis, Κοσμάς Πολίτης, Gilda Tentorio (Translator)

“Eroica” (1938) è un classico molto amato in Grecia: è il terzo romanzo di Kosmàs Politis, da cui Michalis Cacoyannis ha tratto il film “Our Last Spring” (1960). Siamo a inizio Novecento, in una città immaginaria, tra febbraio e marzo, fra le maschere di carnevale e i palpiti della primavera. Una banda di quattordicenni, con elmi di latta ispirati ai guerrieri omerici, si lancia in imprese e corse sfrenate. Nel giardino del console incontrano l’eterea Monica, e scoprono il fascino femminile e l’ignoto potere dell’eros. La spensieratezza dell’infanzia cede presto però il posto al dolore e alla passione, al distacco e alla perdita: è la fine del paradiso. A narrare quell’indimenticabile stagione è il maturo Paraskevàs (alter ego dello scrittore), compagno dell’introverso e romantico Alekos e dell’anticonformista e misterioso Loizos. Il romanzo, capolavoro del modernismo, è attraversato da un respiro musicale, in un intreccio di simboli, descrizioni liriche del paesaggio, raffinate tecniche narrative e rimandi intertestuali: in filigrana l’Iliade, ma anche Joyce, Woolf, Proust, Alain-Fournier. Un epos dell’infanzia perduta, all’insegna di eros e thanatos.

Genres: Fiction, Classics

256 pages, Paperback

First published January 1, 1938

About the author

Greek: Κοσμάς Πολίτης

Reviews

[Sawsan · Rating 3 out of 5]

رواية للكاتب اليوناني كوزماس بوليتيس حازت على جائزة الدولة للآداب في عام 1938
مشاهد وأحداث في حياة مجموعة من الأصحاب في بلدة يونانية
مشاغبات وشقاوة الصبا, وأحلام وخيالات المراهقة
الاقتراب من الموت واكتشاف الحياة والحب, ومعاني الصداقة والبطولة
عنوان الرواية إيرويكا بمعنى البطولة مأخوذ من عنوان سيمفونية لبيتهوفن
كتبها باسم نابليون احتفاءا به في بداية حكمه, ولما أعلن نابليون نفسه امبراطورا وبدأ في الحروب والاستعمار
أزال بيتهوفن اسمه وسماها "ايرويكا" السيمفونية البطولية
وتبدو الحياة كما السيمفونية تتغير نغماتها ولا تستقر على حال حتى النهاية
الرواية مُطولة بالتفاصيل, والسرد في بعض الأجزاء غير سلس في القراءة

[Το Άθχημο γατί του θενιόρ Γκουαναμίρου · Rating 5 out of 5]

ΠΡΟΣΟΧΗ! Η κριτική περιέχει spoiler! Πάρα πολλά. Spoiler.

Αυτό το βιβλίο είναι ένα εξαίσιο δείγμα νεοελληνικής λογοτεχνίας. Το αγάπησα από την πρώτη σελίδα. Δεν έχει μεγάλη έκταση, αλλά διαθέτει το είδος της γραφής που επαυξάνει την πυκνότητα των νοημάτων, σαν μυστική ουσία που διαστέλλεται στην αιωνιότητα, γιατί τα πάντα μέσα σε αυτό, επιδέχονται πολλαπλών ερμηνειών και μπορούν να αναπτυχθούν σε διαφορετικά επίπεδα. Συνδυάζει οργανικά και αβίαστα τα μοντερνιστικά στοιχεία με την πανάρχαια πνευματική παράδοση του τόπου μας και το τελικό αποτέλεσμα έχει τόση φρεσκάδα και ζωντάνια όσο και διαχρονικότητα.

Ωστόσο αν πάρουμε την υπόθεση αυτή καθεαυτή, έχουμε μια ιστορία που διηγείται τη δράση μιας ομάδας αγοριών στην εφηβεία τους (ηλικίες από 15 έως 17 ετών το πολύ), η οποία σε επίπεδο συμπεριφοράς αγγίζει τα όρια της κοινωνιοπάθειας, μια αγέλη από καλοζωισμένους νεαρούς προερχόμενους από τα μεγαλοαστικά κοινωνικά στρώματα που είναι πυρομανείς, σκοτώνουν ζώα, κυρίως γάτες, ασκούν εκφοβισμό σε έναν συνομήλικό τους, μέχρι που φτάνουν σε σημείο να του κάψουν το σπίτι!

Ο Πιέρ, το παλικαράκι ενάντια στο οποίο επιδεικνύουν ένα παράλογο και ανεξήγητο μίσος, είναι ένα ευγενέστατο, γλυκύτατο και αθώο πλάσμα, όσο αθώα είναι και τα γατιά τα οποία οι νεαροί πολεμόχαροι ξεπαστρεύουν σε κάθε ευκαιρία. Και είναι τόσο παράλογη και αψυχολόγητη η συμπεριφορά τους που ακόμα και ο Κακογιάννης στην ταινία που γύρισε βασισμένη στο βιβλίο, αναγκάστηκε να παρουσιάσει τον Πιερ Παπακωστόπουλο ή παπακοκάκι όπως τον φωνάζουν περιπαιχτικά (Νέστορα στην κινηματογραφική του εκδοχή) ως κακό, ως υβριστή, προκειμένου να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα.

Οπότε δικαίως, όποιος διάβασε αυτό το βιβλίο (το οποίο συχνά χαρακτηρίζεται ως ένα λυρικό, ποιητικό κείμενο, μια νοσταλγική επιστροφή στον χαμένο παράδεισο της νεανικής ηλικίας, μια περιήγηση στον κόσμο του μύθου, των παραμυθιών και του ονείρου) και κατάφερε να καταλάβει την υπόθεση (που συχνά χάνεται μέσα στις εκτενείς περιγραφές και στους συνθηματικούς διαλόγους - παντού μισόλογα, ο συγγραφέας μας υποχρεώνει να φτιάξουμε μόνοι μας την ιστορία, έχει την απαίτηση να την εξάγουμε και να την ανασυνθέσουμε μέσα από το πλήθος των υπαινιγμών και των μισοτελειωμένων προτάσεων) να αισθάνεται απέχθεια, αηδία, ενόχληση, κούραση ακόμα και οργή, ένας λογικός άνθρωπος εύλογα εναντιώνεται στην εξιδανίκευση του Κακού σε οποιαδήποτε μορφή και εκδοχή του.

Και ναι. Οι ήρωες της ιστορίας είναι ηλίθιοι. Είναι κρετίνοι. Έχουν ένα αρχιηλίθιο για αρχηγό, τον πιο ανόητο και αποτυχημένο της παρέας, τον Λοΐζο Τραβεζάνο, που επιδεικνύει μια επικίνδυνη, εκκεντρική, παραβατική συμπεριφορά και παρασύρει και τους υπόλοιπους, που τον ακολουθούν τυφλά, σαν κτήνη, και πάνω από όλα, επειδή είναι νέοι της καλής κοινωνίας, δεν είναι υποχρεωμένοι να λογοδοτήσουν, γι' αυτούς πάντα θα υπάρχει μια δικαιολογία, ένας τρόπος να καλυφθούν οι πράξεις τους πίσω από ένα πέπλο σιωπής.

Αν αφουγκραστούμε όμως λίγο πιο προσεχτικά, θα διαπιστώσουμε πως δεν πρόκειται για πραγματική σιωπή, αλλά για όλα εκείνα τα ανεπαίσθητα, χαμηλόφωνα ψιθυρίσματα, το κουτσομπολιό, τα μισόλογα που καλύπτουν μυστικά, ενοχές, αμαρτίες του παρελθόντος, κόντρα στα οποία αυτά τα ανώριμα αγόρια, ουρλιάζουν, με τις πράξεις τους, με τις σκέψεις τους, με τις ιδέες τους, με τις επιλογές και την εν γένει συμπεριφορά τους.

Τον Λοΐζο, τον παράτησε η μάνα του για να το σκάσει με τον εραστή της, όταν ο γιος ήταν επτά ετών. Μέσα σε διάστημα δύο μηνών ο νεαρός πληροφορείται τον θάνατό της, βιώνει τον θάνατο του καλύτερού του φίλου, του Ανδρέα, για τον οποίο έτρεφε μια σχεδόν ερωτική λατρεία και παραμένει εγκλωβισμένος σε έναν τόπο όπου βασιλεύει η υποκρισία, ο καθωσπρεπισμός και όπου όλα πρέπει να κουκουλωθούν προκειμένου να κρατηθούν τα προσχήματα.

Ο πατέρας έχει εγκαταλείψει το παιδί στην φροντίδα μιας ηλικιωμένης Αγγλίδας δασκάλας, αδιαφορεί για την ύπαρξή και την πρόοδό του και ξημεροβραδιάζεται χαρτοπαίζοντας στη λέσχη. Ο Λοΐζος είναι ένας εκρηκτικός μηχανισμός έτοιμος να εκραγεί και οι εκκεντρικότητές του λειτουργούν ως βαλβίδες εκτόνωσης, μέχρι την τελική στιγμή όπου εγκαταλείπει τα πάντα, το σκάει με ένα μπουλούκι ηθοποιών και παραχωρεί τη σκυτάλη της δράσης στον φίλο του, τον Αλέξανδρο (Αλέκο) Κοδράτο.

Ο συγγραφέας λοιπόν καταφέρνει μέσα από όλην αυτήν την ασχήμια, να πλάσει έναν κόσμο ανείπωτης, ονειρικής ομορφιάς. Αν το καλοσκεφτούμε έτσι ακριβώς είναι και τα παραμύθια. Ωραίες πριγκίπισσες, αιώνιες αγάπες, κρυστάλλινα γοβάκια, κρυμμένοι θησαυροί, μαγεμένα παλάτια, μυστικοί κήποι, γάτοι που μιλούν (όπως ο πεθαμένος θείος Ανδρόνικος για παράδειγμα), πολεμιστές που αναμετριούνται με δράκους, ιδανικές μορφές που κρύβουν πίσω τους φριχτές ιστορίες φόνων, κακοποίησης, βιασμών, όλων των δεινών του ανθρώπινου βίου μέσα σε ένα γυαλιστερό περιτύλιγμα. Μόνο που στην πραγματική ζωή το "ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα" δεν είναι αυτονόητο και δεν είναι εγγυημένο για κανέναν μας.

Το ηρωικό ιδεώδες μέσα στα ανώριμα μυαλά των αγοριών καταντά βαρβαρότητα. Αυτή είναι και η βαθιά ειρωνεία του έργου. Από πολλές απόψεις πρόκειται για μια παρωδία του Τρωικού πολέμου, με φιλίες - απομίμηση του δεσμού ανάμεσα στον Πάτροκλο και τον Αχιλλέα (Ανδρέας - Λοΐζος, Αλέκος - Παρασκευάς), ανταγωνισμούς για την προσοχή και τον έρωτα μιας Ωραίας Ελένης (Μόνικα Μοντεκούκουλι), κάψιμο της Τροίας (εμπρησμός της οικίας του Πιερ), ακόμα και γυμνικούς αγώνες οργανώνουν κατά τα πρότυπα των αρχαιοελληνικών.

Και στο τέλος; "Poco dura la festa dei matti. Λίγο κρατάει το πανηγύρι των τρελλών" συμπεραίνει ο συγγραφέας χρησιμοποιώντας το στίχο από τον Don Giovanni του Mozart.

Όλη αυτή η θλιβερή ιστορία εκτυλίσσεται σε έναν τόπο επινοημένο, φτιαγμένο από υλικά πλήθους αναμνήσεων και εμπειριών, μια φανταστική κοσμοπολίτικη πολιτεία με το λιμάνι της, τον σταθμό των τρένων, τα δάση, την αντίπερα πλευρά της θάλασσας όπου δεσπόζουν τα ερείπια ενός αρχαίου ναού. Υπάρχουν τα εξοχικά σπίτια με τα περιβόλια και τους μυστικούς κήπους, υπάρχουν τα στενά κακόφημα σοκάκια με τα πορνεία, οι ναοί των χριστιανών και οι συναγωγές, τα σχολεία και οι καταυλισμοί των τσιγγάνων:

"Πέρασε τη μικρή τριγωνική πλατεία – ο άνθρωπος του δήμου άναβε τα γκάζια – και χώθηκε στα σκοτεινά σοκάκια... Έτσι θάτανε – μια πολιτεία χτισμένη από τη μια κι από την άλλη – μια κατάλευκη πολιτεία. Στην ανάγκη, χρισμένη μαρμαροκονία ή και με ασβέστη μοναχά. Μια κατάλευκη πολιτεία [....] Εκεί που έστριβε ο δρομάκος φανήκανε για μια στιγμή τα φώτα, κάτω μακρυά στην παραλία. Τον ίδιο εκείνο χρόνο που γνωρίσαμε την Μόνικα – λίγους μήνες μετά – εγκαταστάθηκε ο πρώτος κινηματογράφος. Μετά κάμποσο καιρό ο ιδιοχτήτης διοχέτεψε το ρεύμα και στο διπλανό κατάστημα κιγκαλαρίας, μάλιστα λίγο αργότερα – το δαιμόνιο πνεύμα της φυλής, λέγανε οι μεγάλοι – ίδρυσε κάποια μικροεταιρία φωτισμού [...] Πάνω στις υπαίθριες τάβλες η ασετυλίνα παραμόρφωνε παστέλια και καλούδια, τα σκέπαζε μ’ ένα λευκό σουδάριο, χλώμιαζε το φτιασίδι κι αφάνιζε τη θηλυκή τους χάρη. Κι από την άλλη, αποκάλυπτε τις ζαβολιές και τα παιχνίδια του παιδόκοσμου".

Ούτε η εποχή ορίζεται σαφώς, αλλά ο συγγραφέας δίνει κάποια στοιχεία μέσα από τις αναφορές του, ο μυθιστορηματικός χρόνος είναι κάπου ανάμεσα στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα.

Από όλα τα μέρη, εκείνο που φαντάζει το πιο μαγικό και ονειρεμένο, ένας χώρος μέσα στον οποίο όλα ξεκινούν και στον οποίο όλα τελειώνουν, είναι ο κήπος που πλαισιώνει την εξοχική κατοικία όπου ζει η μικρή κόρη του Ιταλού πρέσβη, η Μόνικα Μοντεκούκουλι, μαζί με την οικογένειά της. Εκεί γίνεται η πρώτη γνωριμία του Λοΐζου και του Αλέκου με την κοπέλα η οποία καταλήγει να αποτελεί το αντικείμενο του πόθου όλων των κεντρικών ηρώων.

Μέσα εκεί ο ξάδερφος του Αλέκου και αφηγητής της ιστορίας, ο Παρασκευάς (όπως το πραγματικό όνομα του συγγραφέα) ανακαλύπτει τον μυστικό κήπο της προηγούμενης ιδιοκτήτριας, όπου αποτελεί το κρυφό καταφύγιο της Μόνικας και της μεγάλης αδερφής της, εκεί στο τέλος τη�� ιστορίας καταφεύγει μετά τον εμπρησμό ο Αλέκος για να αποφύγει τη σύλληψη της αστυνομίας, κάνει έρωτα με τη Μόνικα και βρίσκει το θάνατο, όταν τον πυροβολεί, κατά λάθος, ο αδερφός της, ο Γκαετάνο.

[Anna · Rating 3 out of 5]

Χαρακτήρες, ίσως, λίγο στεγνοί, που δυσκολεύεσαι να ταυτιστείς μαζί τους ή έστω να συμπάσχεις στις ανησυχίες τους.
Ένα μυθιστόρημα εφηβείας, μια από τις καινοτομίες που εισήγαγε η Γενιά του 30, με βασικούς χαρακτήρες παιδιά στο ξεκίνημα της ωριμότητας και στο ξύπνημα της σεξουαλικής επιθυμίας.
Εντούτοις, φαίνεται λίγο ξένο με το σκηνικό που το πλαισιώνει, πλουσιόπαιδα μέσα σε σουαρέ και δεξιώσεις, αλλά και υπερβολικό από μεριάς αντιδράσεων των χαρακτήρων! Ίσως αν οι βασικοί χαρακτήρες δεν κυμαίνονταν στην υπερβολή (όπως συμβαίνει με τον Λεωνής και την Αιολική γη που ανήκουν στην ίδια κατηγορία) να με κέρδιζε περισσότερο.

[Dimitris · Rating 3 out of 5]

«Ἔχω σημειώσει πλῆθος φράσεις πού εἶναι ἄψογοι καί ἀέρινοι δεκαπεντασύλλαβοι καί δέ μοῦ εἶναι δυνατό νά διαβάσω καμιά σελίδα τῆς Eroica δίχως να καταπνίξω μέσα-μου τήν αἴσθηση ὅτι διαβάζω κείμενο ποιητῆ καί ὅτι πρέπει νά προσαρμόσω τήν προσοχή μου στό ὕψος τῆς πιό μελιστάλαχτης ἐσωτερικῆς ἀπαγγελίας.»
(Ἀ. Καραντώνης, Τα Νέα Γράμματα, 1938 - από το Επίμετρο της έκδοσης)

Αυτό ακριβώς αισθάνθηκα κι εγώ, διαβάζοντας την Eroica. Ακριβώς. Και, όπως με όλα σχεδόν τα ποιήματα του Μοντερνισμού εκείνης της εποχής, λάτρεψα το στυλ, τη γλώσσα, μα δεν κατάλαβα πολλά. Και σε ένα ποίημα δεν θα με ενοχλούσε πολύ. Μα εδώ εγώ επέλεξα να διαβάσω μυθιστόρημα, όχι ποιητική συλλογή... Είναι υπέροχη όντως αυτή η «γλωσσική καί φραστική καθαρότητα τοῦ κειμένου», αυτή η «μουσική φυσιολατρεία τοῦ Κοσμᾶ Πολίτη πού μεταμορφώνει τά πάντα καί μᾶς τά δείχνει ὄχι κατά μέτωπον, ἀλλά λοξά, γιά νά ἐντείνει τό ὀνειρῶδες τῆς ἀτμοσφαίρας του», μα στη πρώτη ανάγνωση δεν την βρήκα αρκετή.

Διαβάζω πως η Eroica (1938) υπήρξε άμεσα το αγαπημένο μυθιστόρημα της γενιάς ανθρώπων που ήσαν έφηβοι την δύσκολη δεκαετία του 40. Εγώ ευτυχώς δεν είμαι πια έφηβος και δυστυχώς δεν ζω στα 1938. Προφανώς οι άνθρωποι τότε ήσαν πιο καλλιεργημένοι και δεκτικοί σε μια τόσο υψηλή λογοτεχνία με εφήβους της ανώτερης κοινωνικής τάξεως μιας κοσμοπολίτικης πόλης στις αρχές του 20ού αιώνα να περιφέρονται άσκοπα επί 200 σελίδες ανταλλάσσοντας τσιτάτα στα γαλλικά, τι να πω... Εγώ ένοιωσα το κείμενο να μού κλείνει την πόρτα κατάμουτρα.

Υπόσχομαι να το ξαναδιαβάσω στο μέλλον, με άλλη διάθεση.

Η βαθμολογία μου είναι αυτή που είναι, από σεβασμό στον συγγραφέα τού λατρεμένου μου Λεμονοδάσους. Το διάβασα με πολλή δυσκολία και υπομονή που δεν ήξερα πως διέθετα.

[Maritina Mela · Rating 2 out of 5]

So, where do I begin from?

From the plot I guess...

This is the story of a group of pre-teen boys. These boys have formed their own rules and games and fancy themselves to be like some kind of soldiers. They have even 'elected' a leader, in the face of Loizos.
Another thing these boys have in common, is their socioeconomic background, with all of them coming from rich families, each one with its own problems of course.

One day, while playing, the boys lose a toy to a garden nearby and two of them, the leader Loizos, and Alekos, run into it, where they meet the daughter of an Italian diplomat, Monica.

From there, the story evolves with several dramatic events. For example, one of the group's boys, Andreas, dies and Loizos who loved him very much (whether in a romantic or in a platonic way, is up for debate) takes his loss much heavier than the rest of them.

Long story short, this is a coming of age story, where the main characters are very young, but the things they go through are very serious and adult ones. Like the abandonment from a parent or the first feelings of romantic and sexual love.

So, here's a fact about me: me and this book, go way back, back in middle school.

Specifically, we had to study the part where Andreas and Loizos meet Monica in the garden of her house for literature class. I remember loving the romantic and innocent side of that chapter, with the boys playing and Monica gathering flowers. And I also came to love the more "I'm starting to have feelings that I cannot quite understand yet." side of it.
Plus, my literature teacher was pretty excited to have a chapter from that book taught for class. She used to say how much she loved it and urged us to borrow the whole thing from the school library.
From then, I've been trying to get my hands on it and it was only last summer that I was successful. Because I managed to find it from an used books site.

But as you can see, something didn't go very well...

The writing: I had problems with the dialogue. There were times where I couldn't tell who was talking to whom or what the subject was. There were also scenery changes and new characters introduced out of nowhere, and sometimes, I couldn't tell what was happening or what purpose that said event served to the story. Another thing I need to mention, is that the timeline sometimes is unclear and some stuff are only implied but never confirmed.

To be honest, the way this whole thing was written, made it feel like the result of a fever dream and if someone came here and was like "Hey, you know, the author was high on LSD while writing this." I wouldn't even be surprised.

The plot: This goes hand in hand with everything I mentioned about the writing before. The result is that some things completely escape my attention. I had to read some spoilery reviews to confirm my suspicions about what was going on, and if I cannot get what you want to tell simply by reading your book, that's definitely a flaw.

And it's such a shame, because as I mentioned above, the plot seemed great. Maybe minimalistic to some, but great.

The characters: So, let's talk about that group of boys.
Our group, is made up of boys between the ages of 13 and 16. They come from rich privileged families and for some reason, they think that the only way they can seem/feel brave, is by... acting like douchebags.

They start from mocking women and other people who view as lesser individuals and go all the way up to killing animals and bullying Pierre, a boy who has done them nothing wrong. They blame his father, a doctor, for the death of their friend Andreas, and somehow manage to turn him into a social pariah. Near the end of the book, they burn Pierre's house to the ground.
The only reason why they get away with such things, is because they are well liked in their community and they come from money.

And when their leader Loizos, runs away to join the theatre, there is a fight in the group about who's gonna get with Monica (who in the meantime had become his girlfriend) since most of the boys had fallen in love with her and had kept their feelings a secret. And literary, no one cares about what she would want, but focus on who met her first and they go nuts when they see her hanging out with Pierre, who of course they beat for daring to be near her. At this point you can call them Marauders. Seriously, there are a bunch of similarities there.

And Andreas? The first boy of the group to die? His death is sad because he is 14 but there is absolutely no clue what sets him apart from the rest and makes him the best one. Because his friends clearly think of him that way, but we don't know why. Have you ever heard of show, don't tell?

Generally speaking about the characters, all of them have either poor characterization or it doesn't exist at all. Not to mention that it was impossible to identify with any of them.
I am not even sure how many boys were supposed to be in the group. Even the author seems to be indecisive about it.

Other small details:

- We don't have any idea who the narrator is for most of the story. At first, he appears to be one of the boys but at times, he has knowledge of events he couldn't possibly have, as a member of the tesm. During the 2nd half of the book, we find out that it's a boy called Paraskevas (the author's real name) who's the cousin of Alekos and he becomes an actual character.

- At some point, it is revealed that Loizos has been abandoned by his mother, and that, combined with the death of Andreas, has drove him into a spiral depression, which to be honest, isn't depicted very well here. Probably a combination of bad writing and lack of knowledge about mental health during that era.

- Also, Loizos ends up running away with a carnival/theatre. Which is probably a way to cope with all the abandonment and death around him. But the narrator describes it as a sacrifice? That doesn't make any sense. What did he sacrifice?

- All of the characters would at times, stop speaking their mother tongue, and replace some phrases with the same ones in English, Latin, Italian, German or French. I kinda get it, because, despite being a native Greek, sometimes I'll have a word coming into my mind, first in English (which is ironic, judging by how many mistakes I've made while writing this) and then in my native language. But it's not cute or quirky when everyone does it and you cannot understand what they say, since no one bothered to translate the non Greek bits. I believe this is the author 'flexing' the fact that he is a multilingual.

- Throughout the story, Monica appears to develop feelings for Loizos. Those feelings are implied to have been reciprocated only a little before he runs away. But then again, she is never clear about who she loves, even when asked, and at some times, it feels as if she has some attraction to more than one of the boys. Granted, she is only 12, but that doesn't stop her from making love with Alekos.

- Why is Monica's brother dressing like a monk if he is not one? And why is he obsessed with killing an orange cat that lives in the garden?
Also, why was that cat talking to Alekos? This isn't bloody Wonderland honey!

Unfortunately, my high expectations were not met. In my opinion, in the hands of a different writer, the story would have probably been really interesting.

I'm sorry if this review is a bit lengthy and all over the place. Blame it on me having a lot to say and spending the whole night finishing the book and writing the review without getting any sleep.

If you made it this far, congratulations! 'Til next time, take care :) :) :)

[Gianni · Rating 5 out of 5]

Sono servite un bel po’ di pagine per entrare in questo testo, per diversi motivi: manca una trama vera e propria, è essenzialmente la narrazione del susseguirsi di eventi e dei risvolti psicologici ed esistenziali in una breve finestra temporale: ”Quante cose accaddero in così poco tempo, nemmeno due mesi.”; occorre fare attenzione ai dialoghi per i repentini passaggi da un soggetto all’altro; non è chiaro, all’inizio, chi sia il narratore, lo si scopre quando si passa dalla terza persona alla prima persona e quando il racconto emerge come filo della memoria che è sempre fallace: ”sono passati tanti anni - e tante persone insieme a essi - e quindi non è sicuro se queste osservazioni possano corrispondere a quegli eventi.”; non è neppure univoco un protagonista: sembra essere Loìzos, il capo riconosciuto della banda dei ragazzi, o il meditabondo Alekos o Andreas, che pur essendo morto aleggia in tutto il racconto, o Monica la cui comparsa cambia il corso della vita dei ragazzi o, ancora, il narratore, che si scopre essere il cugino di Alekos e il cui nome compare solo al quinto capitolo; la collocazione temporale è incerta, la storia, circa due mesi a partire da un carnevale, dovrebbe svolgersi nei primi anni del ‘900; anche la collocazione geografica è incerta e i luoghi, di fantasia, sono comunque caratterizzati da cosmopolitismo, gli stessi ragazzi sono capaci di comprendere più lingue.

Il vero centro della narrazione diventa il passaggio dall’infanzia all’età adulta di cui Kosmas Politis fa emergere in modo mirabile la psicologia, gli slanci ideali, l’irruzione delle passioni, la gioiosità e anche la crudeltà dei tratti infantili del gioco che convivono con la seriosità di quelli più adulti, l’incomunicabilità tra il mondo dei ragazzi e quello dei grandi: ”Certo, ciò che era accaduto era un fatto grave, ma si trattava di una questione nostra, di noi ragazzi. Di che cosa si impicciavano i grandi? Loro non capiscono più queste cose, per viltà , perché hanno dimenticato il coraggio della loro giovinezza. Davamo ragione ad Alekos che aveva preso la sua decisione, e succeda quel che succeda. Dentro di noi lo invidiavamo” e sono pochi gli adulti che in questa storia fanno da ponte.

Questo passaggio non può essere mai indolore e se non è solo la morte del desiderio e della vitalità (quante volte nel racconto si cerca di uccidere il gatto rosso che la vitalità e la passione simboleggia?) ad accompagnarlo è la morte fisica: la morte di Andreas aleggia sulla vita di questi ragazzi che, in suo onore, organizzano anche dei giochi come nell’antica Grecia:

”I ragazzi si prepararono. Sotto i vestiti indossavano già la tenuta atletica: pantaloncini, magliette leggere – e poi si cambiarono le scarpe. Nessuno fece domande sulle ragioni di queste gare oggi, né che cosa significava questa chiamata improvvisa. Tutti sentivamo una vocazione fisica all’immortalità, per mostrare la nostra forza come una sfida e una sorta di vendetta rispetto a ciò che era successo.
In attesa dell’inizio, chi provava nuovi slanci, chi le falcate per il salto o per la corsa. I corpi elastici si tendevano e i muscoli sotto pelle palpitavano. Era una forma di redenzione nell’armonia della luce. In quegli istanti ogni senso di precarietà fu dimenticato, come pure le idee e altri sintomi di debolezza. Le linee, il vigore, i corpi, avevano in sé qualcosa di stabile ed eterno: l’armonia statuaria degli dèi che trionfano sulle sventure umane senza fatica.”

quella di Alekos giunge assieme all’amore:

””Che cosa sono la morte e la vita di fronte all’amore, mio dolce nipote! Ombre! Meno che ombre!”
“Voglio vivere, zio. Sono ancora un ragazzo…”
“In un solo istante hai vissuto un’eternità  intera.””

[Glioris · Rating 1 out of 5]

Δυσνόητο, χωρίς λογική πλοκή. Κάκιστο. Τι να θέλει να πει ο ποιητής ? Χάσιμο χρόνου. Ας το εξαφανίσει κάποιος από την συλλογική μνήμη και τα ράφια των βιβλιοπωλείων , να λυτρωθεί η ανθρωπότητα και οι βιβλιόφιλοι... Και φιγουράρει κιόλας στην περιβόητη λίστα με τα "100 καλύτερα ελληνικά βιβλία..." μην χέσω...

[Stratos · Rating 3 out of 5]

Θεωρείται από τα κλασικά βιβλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Εν τούτοις δεν κατάφερε να μας συγκινήσει....

[Νίκος Vitoliotis) · Rating 3 out of 5]

Πολυπαινεμένο έργο, σχεδόν εμβληματικό, της περίφημης "γενιάς του '30", αλλά δεν με ενθουσίασε. Κάπως επιτηδευμένη μου φάνηκε η γραφή, σα να προσπαθούσε να μεταφέρει σε μυθιστόρημα με το ζόρι τη μοντερνιστική γραφή ποιητών όπως π.χ. ο Σεφέρης. Συνεχείς αλλαγές προσώπου στην αφήγηση, άλλοτε σε πρώτο ενικό ή πληθυντικό, άλλοτε σε τρίτο, χωρίς κάποιον εμφανή λόγο, αρκετή χρήση γαλλικών και άλλων γλωσσών, όχι πειστική χρήση του ελεύθερου πλάγιου λόγου, ενώ η "ροή συνείδησης" που προσπαθεί να αποτυπώσει κάπου πάσχει, ούτε αυτή πείθει. Από την άλλη, είχε κάποιες λυρικές εξάρσεις γεμάτες νοσταλγία που μου άρεσαν, μαζί και κάποιες όμορφες περιγραφές που του δίνουν πόντους. Τέλος, η γενική του ατμόσφαιρα δεν ήταν απλώς μελαγχολική και νοσταλγική, όπως συνηθίζεται να είναι στα ταξίδια στην παιδική/εφηβική ηλικία, αλλά πολλές φορές ήταν κυριολεκτικά θλιβερή, με τον θάνατο να καιροφυλακτεί σε κάθε σελίδα (μα καλά, τόσο τραυματική ήταν η παιδική ηλικία του Πολίτη, δεν είχε να θυμάται τίποτα το εύθυμο, ή απλώς τα ανακάλεσε όλα στη μνήμη του, μέσα από το φάσμα της απώλειας;). Χωρίς να είναι κακό, σίγουρα θα δυσκολέψει αρκετούς στην ανάγνωση, μια δυσκολία που μοιάζει να την επιδιώκει ο συγγραφέας, μόνο και μόνο για να ακολουθήσει την τάση του καιρού. Σε τελική ανάλυση, μάλλον υπερτιμημένο. Θα επανέλθω με το Λεμονοδάσος.

[Efthymia Ntv · Rating 5 out of 5]

Είναι το gossip girl της Ελλάδας του 30. Μορφωμένοι και κοσμοπολιτες έφηβοι, κάνουν υπέροχες σκέψεις και φρικτες πράξεις σε ένα ονειρικό τοπίο και με παρασκήνιο ενηλίκους που κουτσομπολευουν. Πολύ διαφορετικό από τα βιβλία που παρουσιάζουν τη ζωή με την οικογένεια ή τη φτώχεια (εξίσου υπαρκτές πραγματικοτητες) ως κεντρικό άξονα

[Jorge Rizado · Rating 2 out of 5]

Όσο και να προσπάθησα δεν μπόρεσα σε κανένα σημείο να ταυτιστώ με τους ήρωες και την ατμόσφαιρα. Παρ'όλα αυτά, δεν μπορώ να μην αναφέρω την τρομερή δεξιοτεχνία του συγγραφέα στην έκφραση και την δημιουργία εικόνων.

[Marilou K.]

Διάβασα 9-10 σελίδες και το παράτησα...τώρα αισθάνομαι τύψεις,αλλά δε γινόταν με τίποτα να παρακολουθήσω την πλοκή.Θα μου πεις ποια πλοκή θες να δεις απ' τις πρώτες σελίδες...ε και θα σου πω αν είναι να σου κάνει κλικ θα σου κάνει.
Ίσως το ξαναπιάσω όταν θα 'μαι πιο ώριμη....Ίσως...

[Eternauta · Rating 3 out of 5]

"Στα χρόνια εκείνα το παρόν ζούσε με αυτοτέλεια κι έφτιανε ιστορία - ώρα με την ώρα".

Τα έφερε έτσι η μοίρα ή η τύχη να διαβάσω την Eroica (βιβλίο που είναι στη λίστα των "προς ανάγνωση" σχεδόν 20 χρόνια τώρα) αμέσως μετά την Φερμίνα Μάρκες του Larbaud.
Το θέμα είναι σχεδόν πανομοιότυπο: η εφηβική αγωνία καθώς η παιδικότητα αναπόφευκτα τελειώνει, η αμηχανία μπροστά στο κάλεσμα του έρωτα, μια σχεδόν "ηρωική" αποθέωση του αγοριού που ωριμάζει πιο γρήγορα, που κλέβει την καρδιά της μοιραίας αγαπημένης, και όλα αυτά με φόντο την αστική κουλτούρα των αρχών του 20ου αιώνα.
Αυτό που χωρίζει αβυσσαλέα όμως τα δύο κείμενα είναι το ύφος. Στον Larbaud η μαγεία υφαίνεται μέσα από τις σιωπές, η γραφή είναι λιτή αλλά περιεκτική, ακόμα και η φύση, που και οι δύο συγγραφείς λατρεύουν, σκιαγραφείται σχεδόν εν τη απουσία των λέξεων.
Αντίθετα η γραφή του Πολίτη είναι αποπνικτική. Ατελείωτες περιγραφές, με γλώσσα που φλυαρεί για να αφήσει στο τέλος μάλλον μια ασαφή εικόνα παρά την έκταση των προτάσεων και τον αριθμό των κοσμητικων επιθέτων. Σε συνδυασμό με μια αφελή εμμονή σε έναν μελό ρομαντισμό και με την απροκάλυπτη "ιδεαλιστική" ερμηνεία της ιστορίας, το βιβλίο γερνάει άσχημα, σχεδόν την ίδια στιγμή που το διαβάζεις.
Πολλά έχουν γραφτεί για την ευφυή χρήση πολλαπλών αφηγητών-πρωταγωνιστών, για την δημιουργική ανάγνωση που απαιτείται προκειμένου να καλυφθούν οι περίτεχνα αποσπασματικές χωροχρονικά παράγραφοι, για την μαγευτική σκιαγράφηση μιας ανύπαρκτης πολιτείας που σε κάθε σελίδα όμως φέρνει την μυρωδιά της προπολεμικής Σμύρνης στο νου.
Πράγματι, σε επίπεδο προθέσεων η Eroica είχε βάλει ψηλά τον πήχη. Προσωπικά, όμως, δεν τα πήγαινα ποτέ πολύ καλά με την γενιά του '30 στην πεζογραφία, και το βιβλίο αυτό δεν με βοήθησε να αλλάξω γνώμη. Σε κάθε περίπτωση το κείμενο δίκαια ανήκει στο νεοελληνικό κανόνα και ως εκ τούτου τού αξίζει σοβαρή επιμέλεια και γλωσσάρι, σε αντίθεση με την πρόχειρη κόπια από τις εκδόσεις Ύψιλον που χρησιμοποίησα εγώ.

[Amandine · Rating 4 out of 5]

En cette période de grisaille littéraire pour moi (cf. mes déceptions successives depuis début mars), ce roman a été comme un rayon de soleil qui a su percer l’épaisse couche de nuages sombres par sa poésie et sa beauté.

J’avais des attentes* plus ou moins élevées avant de commencer ce livre, mais je ne pensais pas qu’elles seraient si bien remplies, au-delà même de mes espérances. La traduction rend merveilleusement bien compte du style musical de Kosmas Politis annoncé sur la quatrième de couverture : je me suis laissé bercer et ensorceler par cette mélodie douceâtre et amère tout au long de ma lecture. Cela est, d’après moi, en grande partie dû aux nombreuses descriptions qui émaillent le récit : justes, bien placées et rédigées dans un style impeccable. Elles créent véritablement l’ambiance du texte, tant par des images, des odeurs, des sons ou diverses métaphores, au point que le lecteur ne peut que se sentir entrer dans cet univers, voire faire partie de ce petit groupe d’amis.

Ces personnages sont des enfants, à l’aube de l’adolescence et de la découverte de la vie, dans toute sa beauté et sa cruauté. C’est cette période de transition que nous fait lire Kosmas Politis, avec la tendresse et l’ironie du souvenir. Cette dimension « passée » de la narration est d’ailleurs très bien exploitée : certains faits sont rendus un peu flous, remis en doute ou sont idéalisés, mettant ainsi en exergue les procédés romanesques classiques et amenant, mine de rien, une réflexion possible sur ceux-ci. Malgré tout, le propos principal reste les premières amours de ces jeunes garçons et filles – sujet qui n’est pas du tout abordé de façon mièvre, contrairement à ce qu’on pourrait craindre. Ce que j’ai particulièrement apprécié dans le traitement de ce thème, c’est que l’auteur n’a pas négligé Thanatos à côté d’Eros, à l’image des auteurs antiques ou de Shakespeare : les rivalités ne sont pas absentes, et la mort rôde autour de ces jeunes âmes qui la méconnaissent encore. Le tout est amené progressivement, bien que sur un espace temporel assez court, avec virtuosité.

En conclusion, je vous conseille ce roman magnifique et émouvant sans jamais tomber dans le pathos ou même le sentimental, que je n’hésite pas à placer à côté des plus grandes histoires d’amour tragique.

http://minoualu.blogspot.com/2012/03/...

[S · Rating 3 out of 5]

Αν και το γράψιμο του Πολίτη αξίζει το τέταρτο αστεράκι!

[PastelKos · Rating 4 out of 5]

"Τώρα ποὺ ἔδυνε ὅμως, κάτι τελείωνε στὴ γῆ κι ἔπρεπε νἄμαστε πονετικοί, καλοὶ σὰν τὸν καπνὸ ποὺ ἀνεβαίνει ὁλόϊσιος ἀπ’ τὰ σπιτάκια τῶν ψαράδων, καλοὶ ὅπως τὸ φῶς τῆς λάμπας τοῦ πετρολάδου πάνω ἀπὸ τὸν οἶνο καὶ τὸν ἄρτο στὸ φτωχικὸ τραπεζομάντηλο."

[Christina · Rating 5 out of 5]

Εξαιρετικό, όπως και το λεμονόδασος! Σε μεταφέρει στην εποχή που διδραματίζονται τα γεγονότα. Το τέλος απλά ανατριχιαστικό.

[Lou · Rating 3 out of 5]

Μας ζήτησαν τις προάλλες να μάθουμε να γράφουμε με πολυτονικό στον υπολογιστή, γιατί θα μας χρειαστεί στο πτυχίο φιλολογίας. Εγώ το πολυτονικό το συνδέω με την γιαγιά μου, και τις λίστες που έφτιαχνε για το σούπερμάρκετ, με στυλό ballpoint. Μῆλα. Αὐγά. Ἄνιθος. Ῥινικές ταινίες. Πήγε σχολείο γύρω στον εμφύλιο φαντάζομαι. Κοντά έναν αιώνα πριν. Φυσικά και θα γράφει ακόμα με πολυτονικό. Και έτσι το ίδιο το πολυτονικό το συνύφανα με κάτι διαχρονικό, ίσως και τρυφερό. Την γιαγιά δεν την έβλεπα συχνά. Στη γειτονιά έξω περσικά χαλιά αφημένα από πετρότοιχους με ραγισμένες καρδιές και μανδύες από κισσούς. Αυλές σπαρμένες με αγριόχορτα και αγριολούλουδα. Ξύλινες σκαλιστές πόρτες με σκουριασμένα βαρύγδουπα ρόπτρα, σφαλιστά δίγλωσσα στόρια στα παράθυρα, ξύλινα θεμέλια στα μπαλκόνια, λιθόστρωτοι δρόμοι κατασκόνιστοι, μισόνεκρες φυλλόγυμνες μελιές στις γωνίες των τετραγώνων, κεραμίδια του μοναστηρίου. Και στο σπίτι δαντέλινες κουρτίνες πάνω σε θαμπά παράθυρα, με ξεφτισμένα κρόσια. Όλα τούτα τα συνέδεσα με το πολυτονικό στη λίστα του σούπερμάρκετ, και ήταν όλα άγια κι διάχρονα και μελαγχολικά και ερωτεύσιμα, σα φως φθινοπώρου.

Συχνά συλλογιέμαι ότι το να ζεις εδώ σημαίνει να ζεις πάνω σε ζωές άλλων, πάνω σε πολλές στρώσεις ζωών μάλιστα. Τέτοιο συναίσθημα διαχρονένιο μου γέννησε και το Eroica του Κοσμά Πολίτη. Ουδέν καινόν υπό τον ήλιον. Μια παρέα παιδιών σε μιαν ελληνική πόλη, ανώνυμη επομένως αυτόματα κι απειρώνυμη, αφού είναι δυνάμει η πόλη που όλοι μεγαλώσαμε (-ή και η πόλη που δε μεγάλωσε ποτέ κανεις). Με τα ραγισμένα πεζοδρόμια, τα κισσοντυμένα τοιχάκια, τις φυλλοβόλες μελιές, τα φθαρμένα στόρια πάνω από δαντέλινες κουρτίνες και τις λίστες σε πολυτονικό. Το βιβλίο συνομιλεί ευθέως με τον όμηρο, χωρίς να προσποιείται όπως όλοι εμείς. Όταν ένα μέλος της παρέας, ο Αντρέας, πεθαίνει, έχουμε Πατρόκλειους αγώνες. Όταν λυπάται ο φίλος του Λοΐζος, απέχει από τα γεγονότα κλειστόκαρδος κι πληγωμένος. Το φύλο και η σεξουαλικότητα ξεφεύγουν από την σημερινή νεοελληνική απολυτότητα, είναι εύπλαστα, λυγίζουν, ενώ το αίσθημα τιμής της ομάδας φλερτάρει με την έννοια του κλέους, και οι διακριτικές γραμμές μεταξύ στην κοινωνία της ενοχής και της ντροπής θολώνουν.

Είναι αναπόφευκτο, όταν γράφεις κάτι στα ελληνικά, να το ξεδιαλύνεις από το συγκείμενό του-και το συγκείμενο είναι μια ανθολογία χιλιάδων χρόνων- ευτυχώς ή δυστυχώς, είτε γράφεις μονοτονικό, όπως εγώ σ'αυτό το κείμενο, είτε πολυτονικό, όπως η γιαγιά μου στη λίστα προμηθειών κι ο Κοσμάς Πολίτης στα Ηρωικά του. Η πρόζα του τελευταίου παιχνιδολαμπυρίζει κάτω απ'το φως, ο λυρισμός του είναι βαθύς κι ειλικρινής, ονειροπόλος, ρομαντικός κι το ξέρει. Όσο για την πρώτη, τούτο το βιβλίο είναι τόσο ζουμερό και νόστιμο και φρέσκο ακόμη κι έτοιμο να το κόψεις φετούλες, να το ραντίσεις γλυκό κρασάκι και να το φας με οδοντογλειφίδες, που θα μπορούσε να'ναι γραμμένο με πολυτονικό στην λίστα φαγωσίμων του σούπερ-μάρκετ της.

[Hazem Azzam · Rating 1 out of 5]

مش قادر أحدد هل الترجمة سيئة ولا الرواية اللي سيئة لكن الأكيد إن سياق الكلام غريب جداً.

[Elodie · Rating 3 out of 5]

Eroica di Kosmas Politis è un romanzo che, sotto un’apparente atmosfera lirica e nostalgica, scava con crudele lucidità nell’abisso dell’adolescenza e della società borghese greca tra fine Ottocento e inizio Novecento. A tratti poetico, a tratti disturbante, il libro racconta la vita di un gruppo di ragazzi benestanti, il cui culto per l’eroismo si tramuta presto in violenza, sopraffazione, crudeltà gratuita. L’autore mescola l’idillio della giovinezza con il disincanto della brutalità, in una narrazione densa di simbolismi, mezze frasi e sottintesi che chiedono al lettore uno sforzo interpretativo costante.

La bellezza sognante di alcuni passaggi — giardini segreti, amori idealizzati, tramonti malinconici — contrasta fortemente con l’oscenità dell’agire umano, rendendo il testo una sorta di parodia tragica dell’epica classica. Il tono è ambivalente: affascinante e lirico, ma anche amaro.

"Eroica" non è un romanzo sulla giovinezza, ma sulla sua perdita; non sull’innocenza, ma sulla maschera che la società le impone. I suoi personaggi, prigionieri di un mondo ipocrita e codificato, tentano invano — attraverso atti insensati — di affermare sé stessi, fallendo nel modo più violento e disarmante.

[AndreasRaptis · Rating 3 out of 5]

Η περίπτωση που όλα είναι σωστά αλλά τίποτα δεν λειτουργεί. Φλας μπακ, ο υποφαινόμενος αναγνώστης υποβάλλεται σε υποχρεωτική ανάγνωση της Ερόικας ως 14χρονος γυμνασιόπαις: καμία συγκίνησις. Σχεδόν 40 χρόνια αργότερα ο ταλαίπωρος επιστρέφει, έτοιμος πια να αντιμετωπίσει ένα από τα κλασικά του ελληνικού 20ου αιώνα: τζίφος ξανά. Δεν ξέρω τι φταίει. Ο Κοσμάς Πολίτης ήταν μια τρομερή περίπτωση σταρχιδιστή μεταφραστή, εντελώς εκτός λογοτεχνικών κυκλωμάτων, γραφιάς μόνο για να αποτυπώσει, κατά δήλωση του, το τίποτα - ένας Σάινφελντ πριν τον Σάινφελντ! Υπάρχει μοντέρνα γραφή, υπάρχει παλιμψηστο Ιλιάδας, υπάρχουν αβιαστες ποιητικες στιγμές, υπάρχει νοσταλγία μιας διεθνικής εφηβείας στη Σμύρνη του 1900, υπάρχει λογοτεχνική φλέβα - στο δια ταύτα ελάχιστα λαδώνουν το γρανάζι της απολαυστικης ανάγνωσης. Τι να πεις, ίσως το 2099 να διαβαστεί ξανά ως αριστουργημα από τους μελλοντικούς κοσμοπολιτες.

[Michalis · Rating 3 out of 5]

Δεν κατάφερα να το τελειώσω. Ενώ ο τρόπος γραφής είναι μοναδικός, έχει πάρα πολλές εκφράσεις και έννοιες που έχουν μπει στο χρονοντούλαπο. Αν δεν έχεις βιώματα ή γνώσεις από την εποχή που γράφτηκε, χάνεις σε πολλά σημεία τον ειρμό του συγγραφέα. Και αυτό για εμένα καταστρέφει την εμπειρία: μια πολύ πρωτότυπη ανάγνωση που αν καταφέρεις και μπεις στο νόημα της αφήγησης (η οποία αφήνει πολλά κενά για να τα γεμίσει ο αναγνώστης και είναι σκόπιμα γρήγορη) σε παίρνει μαζί της και νιώθεις ότι βρίσκεσαι μέσα στο έργο, ότι βιώνεις την ιστορία των ανθρώπων.

Ιδιαίτερος και όντως ποιητικός τρόπος γραφής, αλλά δυστυχώς για λίγους, καλά προετοιμασμένους, αναγνώστες.

[Hristos Dagres #2 · Rating 3 out of 5]

Ένα ιδιόμορφο -ως προς τη δομή, τη ροή της αφήγησης αλλά και τη γλώσσα- μυθιστόρημα, με πολυδιάστατους συμβολισμούς αλλά μάλλον αποδυνδεδεμένο από τον αναγνώστη του σήμερα. Είναι, ουσιαστικά, ένα μυθιστόρημα για το επώδυνο, ενίοτε αδιέξοδο και τραγικό, πέρασμα από την παιδική ηλικία στην εφηβεία, ως προθάλαμο της ενηλικίωσης. Θεωρώ απίθανο να βρει ικανό κοινό μεταξύ των εφήβων του σήμερα, όσοι εκ των οποίων μπορέσουν να κατανοήσουν το κείμενο (και να εκτιμήσουν την ομορφιά του), δύσκολα θα αποκρυπτογραφήσουν τους συμβολισμούς του.

[banagiota spoltidou]

Εδώ παίζαμε. Οι ανεμόμυλοι — μονοί, διπλοί, τριπλοί, χρωματιστοί — όλης της γης οι ανεμόμυλοι βρίσκονταν στα χέρια μας. Ο εξωτικός καρπός της καρυδιάς απ’ το Μισίρι βρισκότανε στα χέρια μας. Καθώς ανοίγαμε τα δάχτυλα, κάποιο μπαλκόνι χανότανε στον κόσμο των πουλιών και μας ανάγκαζε να βλέπομε τον ουρανό γέρνοντας πίσω το κεφάλι, όπως ο κύριος που κανονίζει το ρολόγι του με το ρολόγι του καμπαναριού.

[Angeliki Tsagkaraki · Rating 2 out of 5]

Δεν θυμάμαι πόσο καιρό έχει να με κουράσει έτσι κάποιο βιβλίο. Μια ιστορία ενηλικίωσης που θέλει κάτι να σου πει, αλλά δεν στο λέει ξεκάθαρα. Το λέει με μισολογα, λειψους διαλόγους και εκτενεστατες περιγραφές τοπίων, λουλουδιών, χώρων.. έψαχνα το νόημα της ιστορίας, την πλοκή της.. ένα μέλος της παρέας πέθανε και μετά ακολούθησαν 300 σελίδες εφηβικής ζωής χωρίς αρχή, μέση και τέλος με χαρακτήρες επιφανειακά δοσμενους.. περίμενα πολλά περισσότερα.

[Elena Papadiotou · Rating 2 out of 5]

Μια όμορφη εφηβική ιστορία κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Ωραία πλοκή, αλλά συγγνώμη, δεν τα πάω καλά με τόσο λυρισμό. Βλέπεις πόση διαφορά υπήρχε στον αναγνώστη τότε και τώρα. Σε μπερδεύουν πολύ οι διάλογοι που είναι ενσωματωμένοι στην αφήγηση κι αναρωτιέσαι αν τα λόγια όντως ειπώθηκαν ή είναι απλές σκέψεις.

[Vasilis · Rating 1 out of 5]

Από τα χειρότερα βιβλία που έχω διαβάσει στην ζωή μου. Ο τρόπος γραφής είναι τόσο κουραστικός και ακαταλαβίστικος που μου έβγαλε την αίσθηση ότι το βιβλίο γράφτηκε σε κάποια ξένη γλώσσα, μεταφράστηκε στα ελληνικά και τυπώθηκε χωρίς καμία απολύτως επιμέλεια. Κάτι που προφανώς δεν ισχύει επειδή το βιβλίο γράφτηκε στα ελληνικά. Το μόνο θετικό είναι ότι το βιβλίο είναι σχετικά μικρό

[Georgia · Rating 4 out of 5]

Όσο κι αν χρησιμοποιεί σκοτεινό και ιδιαίτερο τρόπο στην αφήγηση των γεγονότων, η ροή εντείνεται μέχρι την τελευταία σελίδα.Παραθετονται συζητήσεις που κατανοείς αργότερα την αιτία ύπαρξης τους. Οι δε περιγραφές , τα "χρονοτουνελ" και ο τρόπος γραφής του, απολαυστικοτατα. Χορτασα κάθε σελίδα του.

[Calypso · Rating 2 out of 5]

DNF.

Not my thing. At all.

[Al Capwned · Rating 3 out of 5]

Ο τρόπος γραφής του Πολίτη είναι πολύ όμορφος, αλλά το μυθιστόρημα αυτό είναι μη ρεαλιστικό σε όλα τα επίπεδα, οπότε δεν μπορώ να πω ότι με άγγιξε ιδιαίτερα, παρά το γεγονός ότι θεωρείται πρωτοπόρο.