In Vlaanderen wordt er vaak over Amerika en de Amerikanen gesproken, en daarbij komen heel vaak dezelfde clichés naar voren. Ze worden beschouwd als wapengek, extreem conservatief en religieus, obees, cultuurloos, oppervlakkig, uiterst nationalistisch en kapitalistisch. Als men dergelijke uitspraken over andere landen zou doen, zou men het als een vorm van racisme bestempelen.
Journalist Thomas De Graeve (VRT NWS) houdt van de Verenigde Staten, hij is er zelfs dol op. Natuurlijk is hij niet blind voor de talrijke tekortkomingen van het land. Maar hij doet wel een poging om de achtergrond ervan te achterhalen en te duiden. Sommige clichés noemt hij onzin, andere deels waar, en sommige helemaal waar. In dit Amerikaanse verkiezingsjaar (met Trump tegen Biden) biedt dit boek u een handleiding om Amerika beter te begrijpen en om uw vooroordelen ontkracht of bevestigd te zien.
Helder, beknopt, genuanceerd. Een boeiend boek dat enerzijds nieuwe inzichten opleverde, en anderzijds oude inzichten wat bijschaafde of scherpstelde. Interessant om erbij te nemen in deze politiek woelige tijden. En een goede companion voor onze toekomstige trip naar de USA.
Oh, wacht, nee, sorry, dat is niet dit boek. Of toch wel...?
Ik zal alvast eerlijk zijn: ik ga nooit beweren dat in België alles op rolletjes loopt en dat dit het beste land ter wereld is, en zelf durf ik ook al wel eens de regering en god mag weten wie of wat nog meer uit te kafferen voor al wat schoon en lelijk is... Maar ik heb altijd al geweten dat ik nooit van m'n leven in de VS zou willen wonen, en het moet gezegd worden: na het lezen van dit boek ben ik daar alleen maar overtuigder van geworden. Wil ik er graag eens naartoe op verlof? Meermaals misschien zelfs? Dat zeker wel. Maar er wonen? Dank je feestelijk, voor geen goud ter wereld.
In I Love USA biedt Thomas De Graeve een inkijkje in het leven en de leefwereld van de doorsnee-Amerikaan. Hij vertrekt wel vanuit de basis, namelijk zeven clichés, en op het einde van elk hoofdstuk (per hoofdstuk dus één cliché) komt hij er ook op terug, maar in de tussentijd gaat hij in op alle mogelijke aspecten van de samenleving: politiek, sociaal, economisch en cultureel. Het gaat over de Democraten en de Republieken, de gezondheidszorg, voeding, muziek, natuur, godsdienst, noem maar op. In die zin is de korte inhoud van het boek misschien iets te misleidend in de zin dat die te nauw, te eng is: in dit boek zit meer dan je denkt.
Ik denk dat wij als (onderlegde) (West-)Europeanen wel een redelijk goed beeld hebben van Amerika, als ik mijn beeld vergelijk met het beeld dat De Graeve schetst. En als je alles op het einde gaat optellen, dan komt het volgens mij toch ook wel op neer dat de auteur vaker zegt dat een cliché deels of grotendeels waar is dan dat het niet waar is. Je weet wat ze zeggen: waar rook is, is vuur. En hier is zeker sprake van een brandje. En, eh, ja, dat is dus niet echt positief.
Waar het op neerkomt: heel vaak vielen m'n ogen bijna uit m'n kassen. Ja, natuurlijk zijn er aantal zaken die ik wist. Dat de gezondheidszorg er niet te betalen is, bijvoorbeeld. Of ronduit slecht georganiseerd in het algemeen. En dat heel wat Amerikanen te dik zijn. En dat er heel wat wapens in omloop zijn. Maar dan lees je dit boek en krijg je ten eerste de cijfers te lezen. Waarna je er onder andere achter komt dat er meer wapens dan mensen in de VS zijn. Prettige gedachte. En hoeveel procent van de inwoners obesitas heeft. En zo gaat het maar door. Om het kort en krachtig te formuleren: het is ronduit hallucinant, je weet niet wat je leest. Naast de cijfers worden er ook verklaringen (voornamelijk historische, natuurlijk) gegeven voor de problematiek en het ontstaan van de clichés. Je merkt een duidelijke tendens van elementen die doorheen het hele boek terugkomen: de zucht naar (op zijn minst gepercipieerde) vrijheid is er zo een, de zucht naar 'convenience' (zeg maar: alles moet vlot en gemakkelijk zijn) een andere. Maar daar houdt het natuurlijk niet op, en De Graeve biedt een duidelijk inzicht in alle achterliggende elementen.
De intro's tot de hoofdstukken, een gesprek met een handvol willekeurige Amerikanen, zorgen voor een mooie achtergrond per concept, dienen als mooi instapje en bieden meteen een inkijkje in het idee dat zijzelf hebben over die clichés. Het is allemaal aantrekkelijk geschreven ook, met natuurlijk genoeg Engels erin om het idee van het boek sterker te laten doordringen. Dit boek is daarnaast duidelijk bedoeld voor een Vlaams publiek: zowel de vergelijkingen die getrokken worden als het taalgebruik zijn daaraan aangepast. Ik vond het prettig lezen.
Naarmate het boek vordert worden de thema's of de uitwerking ervan, de gevolgen die ze hebben, zwaarder en groter, of zo voelde het voor mij toch aan. Natuurlijk kunnen we niet om de recente geschiedenis heen, want de voorbije jaren is er veel gebeurd in de politiek daar. Je vraagt je af wat er inhoudelijk zou veranderd zijn als I Love USA een jaar later was verschenen, na de volgende verkiezingen. Joe Biden wordt nog als presidentskandidaat beschouwd en krijgt dus ook wel wat aandacht - een idee dat sinds enkele dagen achterhaald is.
Soms was ik het niet helemaal eens, omdat het boek ook een persoonlijke insteek heeft. Dat is dus normaal. De Graeve vindt het blijkbaar aangenaam om in de rij voor de kassa in de supermarkt vanuit het niets aangesproken te worden door en een praatje te maken met wildvreemden - want dat gebeurt aan de overkant van de grote plas blijkbaar aan de lopende band. (Van die overdreven en oppervlakkige vriendelijkheid van Amerikanen, Cliché 2, had ik trouwens nog niet gehoord.) En hij begrijpt niet waarom andere mensen zich daaraan ergeren. Wat mij persoonlijk betreft: ik vind naar de supermarkt gaan op zich al een HOA (Hoogst Onaangename Aangelegenheid) die ik dan ook z.s.m. achter de rug wil hebben, laat staan dat ik dan ook nog sociaal wil gaan doen met mensen die ik hoegenaamd niet ken. Nee dank u. Ik wil hier gewoon weg uit dit hellegat. En een tweede puntje van kritiek: ik heb een paar keer mijn wenkbrauwen gefronst bij de formulering van de clichés. Dat eerste van de reeks, bijvoorbeeld. Dat luidt: 'Amerikanen zijn cultureel oppervlakkig en ze hebben geen geschiedenis'. Dat zijn voor mij twee zaken die weliswaar met elkaar in verband staan maar niet onder één dak passen. En zo waren er nog wel een paar hoofdstukken waar ik tijdens het lezen vond dat een cliché niet helemaal de lading dekte.
Maar oké, dat is meer muggenzifterij dan iets anders. Het is nog steeds een heel interessant boek dat ook nog eens niet te dik én vlot geschreven is. Zeker je tijd waard!
Maar de USA loven? Dat zal er bij mij nooit van komen. Ik blijf het land wel vanop een afstandje met een morbide interesse volgen, en wie weet kom ik er ooit eens als toerist. En daar zal het dan ook bij blijven.
De auteur is verliefd op de VS, maar niet blind voor de talrijke tekorten. Toch domineert de verliefdheid. Hij confronteert onze clichés met de reacties van een heterogeen panel Amerikanen. Sommige uitspraken van het panel zijn heel raak en brengen de leefwereld van de gewone Trumpist goed tot leven “Als we problemen hebben, zijn die alleen te wijten aan links” Sterk journalistiek werk. Niets zo cliché-achtig als een boek over de VS schrijven in zeven clichés over Amerika. Het is zoeken naar de samenhang tussen al die thema’s. Het hoofdstuk over cultuur met een grote en kleine c is best boeiend en lekker pro-Amerikaans. Leve de hiphop! Volledigheidshalve hier even aan toevoegen: wil je massaal veel Europese kunst zien uit de laatste honderden jaren: ga naar Texas! Houston, Dallas…Het hoofdstuk over de religiositeit van vele Amerikanen is bijzonder inzichtelijk. Het hoofdstuk over de eetcultuur rapporteert vooral over de voedingsindustrie en… de heel persoonlijke smaak van de auteur. In het laatste hoofdstuk krijg je een knap inzicht in de evolutie van het begrip ‘patriotisme’, (een woord dat Trump zo graag in de mond neemt) in het contrast tussen het rijke en het arme Amerika en in isolationisme. De uitgever moet fier zijn op de auteur, maar niet op het eigen werk. De Graeve verwijst in zijn tekst naar enkele boeiende boeken, maar je krijgt helemaal geen bronnenlijst. En bijzonder lezeronvriendelijk is de inhoudstafel waar geen enkele pagina klopt!
Ben je benieuwd naar de clichés over Amerika of deze waar of niet waar zijn? Dan is dit boek een echte aanrader! In “I Love USA, Clichés over Amerika, of ze waar zijn, en waar ze vandaan komen” van Thomas De Graeve krijg je een heldere kijk op de verschillende vooroordelen die al jaren bestaan over “de Amerikaan”.
Na 30 jaar zelf te hebben rondgereisd, met mijn partner, door bijna alle staten van Amerika, weet ik zeker dat “de Amerikaan” niet bestaat. Elke staat heeft zijn eigen unieke cultuur. Denk aan de New Yorker, de Texaan, Californiërs, Southerners, maar ook de Amish, Native Americans en Latinos. Ze maken allemaal deel uit van de rijke Amerikaanse cultuur. Sommige clichés blijven echter hardnekkig bestaan. Dit boek helpt je om je gedachten te verhelderen en je persoonlijke visie op Amerika te verruimen. Een absolute must-read! 📖✨
Thomas De Graeve maakt hier een zeer correcte en zo neutraal mogelijke analyse van de huidige situatie in de verenigde staten. In een wereld van polarisatie en vooroordelen is dit boek zeer welkom. Alles wat beschreven staat is zeer herkenbaar voor wie al eerder in de VS is geweest en de achtergrond van de geschiedenis is zeer toegankelijk. Hopelijk vindt dit boek genoeg succes om Thomas te overtuigen in de toekomst een vervolg of uitbreiding te schrijven.
Interessant, vlot leesbaar boek voor iedereen die zich wat wil verdiepen in het Amerikaanse leven zonder daarvoor een dik naslagwerk te willen raadplegen. Ik had niet altijd dezelfde mening als de auteur, maar dat hoeft natuurlijk niet.
Boeiend, vlot geschreven, leuke inzichten. Ik snap waarom de auteur de stemmen van Amerikanen erin stak maar voor mij waren deze niet nodig: de auteur heeft autoriteit, ervaring en authenticiteit genoeg om geloofwaardig te zijn in zijn stellingen.