In onze tijd: Leven in het Calamiteitperk

by Tim Fransen

Onze wereld is wankel geworden. We leven in een tijd van crises en calamiteiten: het Calamiteitperk. In dit boek onderzoekt filosoof en cabaretier Tim Fransen ons huidige tijdsgewricht. Hij laat zien hoe het vooruitgangsdenken ons heeft misleid en vraagt zich af: hoe herstellen we de maatschappelijke fundamenten die daardoor zijn aangetast? Welke inzet is er van ons burgers nodig om een duurzame samenleving te scheppen en weer een slagvaardige democratie te worden? En welke rol spelen moraal en rechtvaardigheid daarbij? Fransen neemt de lezer op sleeptouw langs grote filosofen en verrassende denkers en komt met concrete ideeën om het tij te keren. Met 'In onze tijd' biedt hij handvatten voor een weerbare samenleving waarin weer volop hoop gloort.

Genres: Nonfiction, Philosophy, Politics, History, Sociology, Audiobook, Society

368 pages, Paperback

First published April 12, 2024

Reviews

[Marc · Rating 5 out of 5]

De mensheid heeft als Prometheus krachten losgemaakt die zij niet langer onder controle heeft. De burger is tot passieve consument verworden, waardoor de democratie in gevaar komt. Dit in een wereld die op steeds meer manieren verbonden is, waardoor iedereen steeds afhankelijker is van iedereen en alles. Tim's boek biedt een mooie analyse van de ontwikkelingen die tot deze tijd hebben geleid én geeft handvatten hoe we er uit zouden kunnen komen.

Een onmisbaar boek voor iedereen die vanuit filosofische, historische, politieke en economische hoek zicht wil krijgen op onze huidige tijd. Tim Fransen heeft een grootse prestatie geleverd door deze invalshoeken als ingrediënten van een recept te transformeren tot een maaltijd die niet alleen je honger stilt, maar ook doet verlangen naar meer.

Erg goed leesbaar - al zijn de grappig bedoelde opmerkingen soms wat flauw - en een uitgebreid notenapparaat voor de liefhebber. Vijf sterren zijn dik verdiend.

Kritische kanttekening:
Tim's boek zal in de 'eigen parochie' waarschijnlijk erg goed worden ontvangen. Zijn enthousiasme over belastingen zal worden gedeeld door de fans van Rutger Bregman's optreden in Davos enkele jaren geleden: 'Taxes, taxes, taxes'. Sander Schimmelpennick zal zich er grotendeels in kunnen vinden en Jesse Klaver zal het naast zijn Piketty-bijbel in de kast zetten. Als mede-parochiaan zal ik het boek van harte aanbevelen.

Tegelijkertijd wordt die 'eigen parochie' kleiner en die van de 'ketters' steeds groter en actiever: Poetin saboteert de Europese Unie, Netanyahu gaat zijn eigen gang, Xi wil China op 1, Trump wordt hoogstwaarschijnlijk herkozen en Wilders' PVV staat op 50 zetels en hij is de gevierde man op de CPAC van Orbán. De jongeren stemmen nog rechtser.
De nietsontziende economische macht van - veelal - Amerikaanse bedrijven en private-equity firms laat ik dan nog even buiten beschouwing.

Tim gaat er in zijn boek van uit dat zijn analyse van onze tijd zo helder is, dat dit onontkoombaar tot zijn oplossingsrichtingen moet leiden. Hij heeft gelijk, maar krijgt dit waarschijnlijk niet, omdat de 'niet-parochianen' niet eens zin hebben om het probleem te analyseren: het probleem van onze tijd is migratie, punt.

Mensen willen zolang mogelijk 'genieten' van hun comfort en veiligheid en zullen dit verdedigen. Dat zijn geduchte tegenstanders als ze worden gesteund en ontketend door de machtige 'ketters'. Ik denk dat Tim deze krachten (zwaar) onderschat: Nelson Mandela zat 25 jaar op Robbeneiland, Maarten Luther King, Gandhi én Jezus werden vermoord, net als Navalny.

Ik vrees dat er nog wel wat Calamiteiten aan voorafgaan voordat we ons aan de oplossingen van Tim kunnen gaan wijden.

Misschien moet 'onze parochie' zich meer gaan richten op machtsmiddelen die we 'ten goede' inzetten, maar we houden ons teveel aan het advies van Popper: 'Those who promise us paradise on earth never produced anything but hell". Popper had het over de grote ideologieën, niet over de stapjes in de goede richting waar Tim ons naartoe duwt: die passen nu juist weer erg mooi bij Popper's 'muddling through' (piecemeal engineering).

Samen doormodderen en samen voorkomen dat we weer de modder ingetrokken worden: nu nog even eens worden wat modder is en wat niet...

[Diana de Jong · Rating 5 out of 5]

Wat een helder en goed gestructureerd betoog! Tim Fransen beschrijft ons leven in het Calamiteitperk uiterst leesbaar en meeslepend.

Uit een interview in Trouw met de auteur: “Het was een flinke klus om de kern te pakken te krijgen. Uiteindelijk kwam ik op de gedachte van het vooruitgangsgeloof dat overal in doorwerkt. Dat verkondigt een aantrekkelijke boodschap: ten eerste kunnen we erop vertrouwen dat de wereld steeds beter wordt, en ten tweede vraagt het weinig van ons. In mijn boek probeer ik aan te tonen dat die logica desastreus heeft uitgepakt. Het heeft een mentaliteit van ­eigenbelang en opportunisme in de hand gewerkt, een moreel vacuüm gecreëerd en het belang van verantwoordelijk burgerschap verwaarloosd.”

Fransen komt met een aantal aantrekkelijke oplossingsrichtingen, maar er zijn mondiaal gezien forse tegenkrachten aan het werk. We moeten ons maar overgeven aan zijn definitie van hoop. “Een vorm van hoop die voortkomt, niet uit het idee dat beschaving een vanzelfsprekendheid is, maar uit het besef hoe ontzettend kwetsbaar zij is. Een vorm van hoop die ons nooit kan worden afgenomen: de mogelijkheid om te kunnen blijven kiezen tussen goed en slecht.

Vijf sterren en geen aftrek voor de vele flauwe grapjes waarmee hij zijn verhaal lardeert: daar is het boek te belangrijk voor☺️

[Koen · Rating 3 out of 5]

Ik moet zeggen dat ik een beetje in een spagaat zit wat betreft de beoordeling van dit boek. Het boek zelf heeft ook een beetje last van een spagaat wat mij betreft dus dat komt goed uit.

Deze spagaat lijkt voort te komen uit de wens toegankelijk te blijven bij het bespreken van belangrijke, serieuze en soms moeilijke onderwerpen. Voor mijn gevoel mist daardoor vaak, maar niet altijd, de diepgang om het allemaal echt goed uit te leggen. In plaats daarvan komt vaak een kwinkslag tussen haakjes. Op het podium werkt zoiets goed (behalve de haakjes natuurlijk), maar in dit boek stoort het mij als ik eigenlijk meer diepgang wil. (Deze haakjes waren illustratief)

Dit neemt niet weg dat ik er zeker wat van geleerd heb, met name filosofische perspectieven om de maatschappelijke problemen mee in te kapselen. Wat betreft de probleemstelling etc los van dit filosofische perspectief bleef het leren beperkter. Veel van het bronmateriaal op dat vlak heb ik of gelezen of ben ik wel min of meer bekend met hun inhoud. De probleemstelling en oplossingen kan ik niet anders dan me achter scharen. Hoewel ik dus misschien niet volledig de doelgroep en dit daarom voor mezelf niet het beste boek was hoop ik dat heel veel mensen deze gaan checken en ik heb heus af en toe nog wel lekker lopen lezen hoor. Misschien dat ik vandaar later nog opwaardeer naar vier sterren, eerst even laten bezinken.

[Quirine · Rating 4 out of 5]

Inspirerend! Er zijn ontwikkelingen die je in de samenleving ziet, voelt en ervaart. Tim Fransen weet er woorden aan te geven, bronnen bij te voegen en helder uit te leggen. Bovendien weet hij dat alles in samenhang te bezien. Dat geeft een begrip van waarom dingen gaan zoals ze gaan.
Het boek sluit af met een hoopvol toekomstbeeld. Dat is mooi en biedt verfrissende ideeën. Maar of het écht genoeg zal zijn? Daar ben ik zelf helaas nog niet helemaal van overtuigd.

[Tijmen · Rating 5 out of 5]

Goed uiteengezet historisch perspectief over kernproblemen in de grote systemen van onze tijd, met uiteindelijk ook wat ideeën voor verbetering. Ik denk dat dit belangrijke ideeën bevat die breed gedragen moeten gaan worden, dus lees het vooral. Er zitten grapjes in tussen de verder vrij serieuze materie, voor mij geen probleem, bij vlagen zelfs goed gelachen.

De schaal van referenties naar toonaangevende boeken uit allerlei hoeken is indrukwekkend. De hoeken waar ik zelf al wat van af wist vond ik getrouw behandeld door Tim Fransen, dus dat schept vertrouwen voor de hoeken die nieuwer voor me zijn.

[Ohmaai · Rating 5 out of 5]

Het eerste boek over neoliberalisme dat me aan het lachen maakte.

[Sophie · Rating 5 out of 5]

Toegankelijk en (uiteindelijk) hoopvol betoog over waar we als samenleving staan en heengaan. Een mustread wat mij betreft.

[Hugo Seriese · Rating 5 out of 5]

supergaaf en aanrader. geen zin om een eloquente review te schrijven.

[Marjolein Slegers · Rating 5 out of 5]

Iets met een spijker en een kop

[Stijn De Waele · Rating 4 out of 5]

Het woordspel in de ondertitel geeft het al weg: dit boek over onze zorgwekkende tijden houdt er de sfeer in. In het slechtste geval betekent dat een boel flauwe en soms ronduit irritante grapjes die alleen maar afleiden. (Ik ga ervan uit dat de filosoof en schrijver die zich ook als cabaretier identificeert het betere werk voor zijn voorstellingen houdt.) In het beste geval dat een lichtvoetige stijl de lezer ervan weerhoudt na enkele bladzijden van het boek op te kijken om voor enkele minuten enigszins somber door het raam te turen. Dit boek leidt je niet de neerslachtigheid in en dat vind ik gezien het thema al een eerste mooie prestatie. (Wie vindt dat bij de huidige staat van de wereld vooral zwaarmoedigheid, gefronste voorhoofden en opgestoken vingers op hun plaats zijn, kan ik van harte Philipp Bloms Wat op het spel staat aanraden.)
Toch is Fransen ook weer geen Japke-d. Bouma. Want als ik vind dat de grappen afleiden, dan is dat vooral omdat de inhoud zo verdomd interessant is. Fransen schrijft heel toegankelijk over een heel breed onderwerp zonder oppervlakkig te worden, met een talent om meer abstract-filosofische ideeën (Descartes! Kant! Smith! Hayek! Rawls!) in een handomdraai naar de realiteit van vandaag te vertalen. Eigenlijk keek ik toch regelmatig door het raam, maar eerder intellectueel geprikkeld dan somber.
Behalve een overzicht van waar de problemen met ons klimaat en onze democratische samenlevingen vandaan komen (kort antwoord: onze vooruitgangsideologie), biedt Fransen ook een van de pistes die ons weer op de goede weg kunnen brengen. Daarbij wikt en weegt hij onze persoonlijke verantwoordelijkheid tegenover die van gemeenschap en politiek. Dat vind ik een van de sterktes van dit boek: dat oorzaken aan oplossingen worden gekoppeld. En niet zoals zo vaak in boeken als dit in een epiloog of een kort laatste hoofdstuk, maar in de hele tweede helft van het boek.

[Tahmina · Rating 2 out of 5]

Hoewel In onze tijd van Tim Fransen interessante thema’s aansnijdt, werd mijn leeservaring vooral overschaduwd door zijn schrijfstijl. Wat mij vooral stoorde, was de manier waarop Fransen midden in serieuze onderwerpen vaak onnodige grapjes maakte. Deze humor voelde geforceerd en brak de flow van het verhaal. Bovendien vond ik de grapjes zelf niet grappig, wat de irritatie alleen maar versterkte.

Het tweede deel van het boek vond ik stukken beter dan het eerste. Hier komt hij meer tot de kern van zijn betoog en lijkt het luchtige element minder op de voorgrond te staan. Toch had ik ook in dit deel genoeg op te merken over de inhoud.

Ik geef het boek 2 van de 5 sterren. Hoewel ik het persoonlijk geen echte aanrader vond, zou ik het ook niet per se afraden als iemand het graag wil lezen. Het is vooral een kwestie van smaak, en wie wel van Fransens humor houdt, kan er wellicht meer van genieten.

[Else van den Berg · Rating 4 out of 5]

‘In de rol van consument [zijn we] het besef verloren dat burgerschap soms vraagt om individuele offers voor het algemeen belang.’

[Pascal · Rating 4 out of 5]

Aardige uiteenzetting van de huidige stand van zaken wat betreft de klimaatcrisis, met een aantal concrete, m.i. ietwat utopische oplossingen. De humor komt denk ik beter tot z'n recht in gesproken taal dan op papier, maar het maakte het boek wel wat minder zwaarmoedig.

[Donna · Rating 4 out of 5]

Ik maak mij ook schuldig aan vooruitgangsdenken, waar volgens Fransen weinig bewijs voor is. Ik moet hem gelijk geven na dit boek gelezen te hebben...

[Nina Woering · Rating 5 out of 5]

Ik vond dit een heel fijn boek om te lezen. Ik maak me soms nogal zorgen over hoe het er allemaal aan toegaat in de wereld en erger me aan het gebrek aan burgerschap van Nederlanders om iets te doen. Tim zet aan de hand van drie peilers (technologische superkrachten, grootschalige natuurbeheersing en hyperconnectiviteit) mooi uiteen wat het calamiteitperk behelsd. In het tweede deel van het boek zet hij vervolgens uiteen hoe we met calamiteitperk om moeten gaan (juiste vrijheid, burgerschap en instituties). Zeker het stuk over vrijheden en hedendaagse opvattingen daarover (gekoppeld aan het neoliberalisme) vond ik echt super goed. Hij schrijft mooie zinnen en met veel vleugjes humor. Echt een aanrader.

[Dylan Kraaij · Rating 5 out of 5]

Dit is een echte aanrader! Super goede uitleg, mooie voorbeelden en vol met humor. Iedereen die zich enigszins zorgen maakt over de hedendaagse politiek of aardse problematiek kan hier hoop uit putten.

[Jan Hein de Jong · Rating 5 out of 5]

Tim Fransen probeert een alternatief te bieden voor het in zijn ogen te ver doorgeslagen (neo) liberalisme, door een terugkeer naar een meer moreel gedreven maatschappij te prediken. Hij lijkt daarmee in een bredere trend te staan van nieuwe Nederlandse denkers als Rutger Bregman, Rob Wijnberg en Sander Schimmelpennick.

Tim doet dat aan de hand van een raamwerk gebaseerd op de werken van filosofen als Kant, Camus en Nietzsche. Hij legt haarfijn uit wat de filosofische fundamenten waren voor liberalisering, wat het ons gebracht heeft, maar ook waarom diezelfde fundamenten in de huidige tijd tekort schieten, en wat er voor in de plaats zou kunnen komen. Dit alles met zijn kenmerkende combinatie van kennis van zaken, sterke analyses en het vermogen tot abstraheren en reduceren, en hier en daar een lekker plat grapje.

Het boek heeft een grote indruk op mij gemaakt, en me de woorden gegeven om een hoop van mijn meer intuitive opvattingen te duiden (van mijn afkeur van individualistische cryptotraders, dropshippers en FIRE-aanhangers, tot mijn zoektocht naar meer binding met de mensen en maatschappij om me heen).

Kortom, een dikke vette aanrader. Sterker nog: ik hoop dat zoveel mogelijk mensen dit boek lezen!

In dat laatste ligt natuurlijk wel het grote risico van dit boek, namelijk dat het alleen die mensen bereikt die toch al D66/Volt/GroenLinksPvdA stemmen, een elektrische auto (willen) hebben, en hopen dat Trump niet herkozen wordt... Maar goed, laten we optimistisch zijn zoals Tim nuttig optimisme definieert: er is een mogelijkheid dat dit gedachtegoed verspreidt, maar dat vergt wel onze actieve zorg en aandacht.

[Paul Haseloop · Rating 3 out of 5]

Boek zit goed in elkaar en ik ben het vrijwel met alles wat de auteur als ‘oplossing’ opvoert oneens. 😅

[Madelon · Rating 3 out of 5]

In Onze Tijd: Leven in het Calamiteitperk is het laatste boek van Tim Fransen en staat op de shortlist voor de Socrates Wisselbeker 2025. Eerder las ik Brieven aan Koos van dezelfde auteur en mijn oordeel over dit nieuwste werk komt in grote lijnen overeen met hoe ik me dat eerdere boek herinner: zeer toegankelijk en informatief, maar ook doorspekt met irritante pogingen tot grapjes die je uit de flow van het boek halen.

In In Onze Tijd analyseert Fransen de huidige tijd en hoe het kan dat we momenteel met zoveel verschillende soorten crises en calamiteiten te maken hebben. Fransen laat zien dat het vooruitgangsdenken – dat zijn oorsprong in de Verlichting vindt – ons gefopt heeft; het heeft ons beloofd dat we als mensheid rustig achterover konden leunen en dat het dan vanzelf allemaal goed komt en beter wordt. Dit vooruitgangsdenken heeft verschillende maatschappelijke fundamenten aangetast en Fransen onderzoekt hoe we deze schade weer kunnen herstellen en welke verantwoordelijkheden er genomen moeten worden.

Haken en ogen
Zijn analyse van onze tijd is enorm informatief en snijdt hout. Vooral het idee dat er in de loop van de geschiedenis allerlei ontwikkelingen hebben plaatsgevonden die met ongekend veel hoop tegemoet werden getreden, maar die in de praktijk toch ook allerlei haken en ogen bleken te hebben, is overtuigend. Bij het ontwikkelen van nieuwe wapens werd gedacht dat het een einde aan oorlogen zou maken, met het invoeren van de vrije markt werd gedacht dat iedereen er altijd op vooruit zou gaan en ook de liberale democratie werd gezien als een eindpunt waar we het verder niet meer over hoefden te hebben.

Fransen toont dat niets vanzelf gaat en dat we met zijn allen hard moeten werken om ontstane crises te bestrijden en om te voorkomen dat nieuwe crises ontstaan. De liberale democratie bijvoorbeeld is geen eindpunt, maar een systeem dat onze inspanning vergt om deze te laten te floreren en te voorkomen dat ze zichzelf failliet verklaart.

Toegankelijk
De kracht van In Onze Tijd is dat Fransen op heel toegankelijke wijze grote problemen inzichtelijk weet te maken en dat hij ingewikkelde ideeën begrijpelijk weet te maken voor een groot publiek. Dat is iets dat ik alleen maar kan toejuichen en ik heb zeker bewondering voor het feit dat hij met dit boek een groot publiek bereikt zonder zaken te simplificeren. Fransen legt overtuigend de pijnpunten van onze tijd bloot en biedt mogelijke oplossingen voor die ogenschijnlijk onoplosbare problemen.

Fransen verwijst tijdens zijn probleemanalyse van onze tijd en in zijn onderzoek naar mogelijke oplossingen naar veel verschillende denkers en onderzoeken. Dat werkt in het begin heel goed en het eerste deel voelt heel erg gestructureerd aan. Gaandeweg echter gaat de hoeveelheid informatie toch een beetje duizelen, begint de tekst een beetje aan structuur te verliezen en wordt Fransens verhaal wat minder overzichtelijk. Fransen vuurt zoveel informatie op de lezer af en grijpt zo weinig terug dat er eigenlijk maar weinig echt blijft hangen.

Oplossingen
Bovendien wil Fransen heel erg graag met een positieve noot eindigen. De oplossingen die hij aandraagt voor de problemen die hij heeft vastgesteld zijn mooi, en in een perfecte wereld zouden de meeste crises wel opgelost worden (en laten we wel wezen, in een perfecte wereld waren er überhaupt geen crises die opgelost dienden te worden), maar helaas leven we niet in een perfecte wereld waarin iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt. Optimisme kan aanstekelijk werken, maar de meeste oplossingen die Fransen aandraagt voelden te onrealistisch aan om aangestoken te worden door deze ideeën, al kan ik het zeker wel waarderen dat er nieuwe perspectieven getoond worden die ongetwijfeld sommigen wel zullen inspireren.

En dan zijn er nog de grapjes. Naast filosoof is Fransen ook cabaretier, werelden die elkaar prima kunnen kruisen, maar in dit boek voelden alle grapjes tussendoor vrij geforceerd aan, en bovenal waren ze ook eigenlijk totaal niet grappig. Mijn vorige kritiekpunten hadden eigenlijk maar weinig invloed op mijn algehele waardering, maar al die mislukte pogingen tot humor vond ik al vanaf het begin zeer storend en haalden me constant uit Fransens verhaal.

Interessanter
Ik snap heus wel waarom In Onze Tijd genomineerd is voor de Socrates Wisselbeker. Het is een heel erg toegankelijk boek over de actualiteit waar ook de grootste filosofieleek wat mee zou kunnen. Andere boeken die de longlist haalden vond ik echter een stuk prikkelender en beter gestructureerd. En die boeken hadden ook niet zoveel ergerlijke grapjes. Zeker niet slecht dit, maar er zijn interessantere filosofieboeken verschenen afgelopen jaar.

blogpost

[Martijn van Duivenboden · Rating 4 out of 5]

In Onze Tijd van Tim Fransen is een eerlijk en doordacht boek dat grote en ongemakkelijke thema’s zoals klimaatverandering en internationale spanningen met scherpte en urgentie aansnijdt. Fransen laat zichzelf niet buiten schot, wat het boek een persoonlijke en authentieke laag geeft. Zijn redeneerkracht en brede kennis van filosofie en ethiek maken het zeker de moeite waard.

Toch voelt de humor vaak misplaatst. In plaats van het onderwerp toegankelijker te maken, leidt het eerder af van de ernst van de boodschap. Het boek balanceert soms op de grens van een scriptie door het vele verwijzen naar onderzoeken en andere werken, wat de impact en betrokkenheid wat kan temperen.

Wat ik vooral miste, is een diepere reflectie op hoe moeilijk het is om als burger je daadwerkelijk voor te bereiden op de crises die Fransen beschrijft. Een aantal praktische of empathische aanknopingspunten had het geheel sterker gemaakt.

Desondanks is het een waardevol boek dat ongemakkelijke vragen op tafel legt en een sterke basis biedt voor verdere reflectie. Een aanrader voor wie tegen een stootje kan en filosofisch wil nadenken over onze tijd.

[Sanne · Rating 3 out of 5]

Ik verwachtte een boek dat zou gaan over hoe je te verhouden tot de huidige tijdsgeest, waarin de democratie wordt afgebroken en er in toenemende mate gevoelens van haat de ronde doen. Dat is dit niet. Ik vroeg me bij het lezen soms af aan wie dit boek gericht is. Het gaat over zaken als morele plicht en goed burgerschap, waarvan de auteur de noodzaak helder overbrengt. Maar het *hoe* blijft achterwege: hoe zorg je dat de inwoners van ons extreem rijke, welvarende land bereid worden water bij de wijn te doen, een stapje terug te zetten voor het algemeen belang? Nu bleef ik achter met een gevoel van: ja, en wat nu?

[Sebastian · Rating 4 out of 5]

Zeer interessant boek die op aantrekkelijke wijze laat zien in welke tijd we leven en waarom we de grip op de wereld aan het verliezen zijn. De geschetste beelden geven een bijzondere kijk waar we vandaan komen en waar we op afstevenen. Er is gelukkig wel hoop maar we zullen ons daar dan wel sterk voor moeten maken en de vraag is of we dat met elkaar kunnen. Boek dat je doet nadenken. De grapjes waren niet echt passend in het boekconcept en hadden van mij achterwege mogen blijven. Soms misschien iets te langdradig maar zeker vier sterren waard.

[Sem Niessen · Rating 4 out of 5]

Een ode aan de ellende (en de lach die daarop volgt).

Wat als je het wereldnieuws van nu zou bekijken met de bril van een filosoof, cabaretier én melancholicus? Dan krijg je iets als Het kalimiteitperk. In dit boek ontleedt Tim Fransen op zijn karakteristieke wijze de crises van onze tijd – klimaat, democratie, mentale gezondheid – maar niet met opgeheven vingertje. Eerder met een verbaasde blik, een filosofische frons en een grinnik om de tragiek van het mens-zijn.

Zelf ben ik misschien niet geheel objectief – ik heb een zwak voor Tim. Of het nu zijn theatercolleges zijn, zijn stukken in De Groene Amsterdammer of zijn vermogen om humor en wanhoop te laten dansen in één zin: ik ben fan. Maar ook los daarvan: dit boek is slim, scherp en soms pijnlijk raak.

[Carl Lens · Rating 4 out of 5]

Dit boek is meer de filosoof Tim Fransen dan de cabaretier. Er is dan ook niet zoveel om over te lachen. Maar deze Tim Fransen is vooral een betrokkenen bezorgde aardbewoner met een heel goed onderbouwd verhaal. De link met democratie, burgerberaad, belastingmoraal en het goede verhaal over 'hoop' vond ik erg de moeite waard.

[Ed Res · Rating 4 out of 5]

Aanrader. Doet je nadenken over de huidige maatschappelijke situatie en wat we kunnen en moeten doen. We moeten de democratie actief beschermen, niet er vanuit gaan dat deze er zomaar is.

(In mijn ogen een paar te korte bochten in sommige delen, daarom niet 5 sterren, maar overige delen helder en daarom aan te raden)

[Mark Van · Rating 5 out of 5]

Pijnlijke waarheid. Tim beschrijft de wereld zoals het een beetje is en plaatst dat vanuit een historisch perspectief en vertelt dit vanuit zijn eigen expertise. Heb het in 3 dagen uitgelezen, omdat het heel makkelijk wegleest (pluspunt). Kleine gniffeltjes waren ook op zijn plaats door grappige opmerkingen. Kan dit boek aan iedereen aanraden, vooral als je meer maatschapplijk betrokken wil zijn.

[Fije de Monchy · Rating 5 out of 5]

Ik zat een hele tijd te twijfelen of ik het 5 sterren ging geven, want ik vind nonfictie eigenlijk nooit pakkend genoeg voor zo'n rating, maar het is echt gewoon een kaulo goed boek. Echt zo iets waar je me de komende jaren nog de hele tijd naar gaat horen refereren in discussies (alvast sorry haha). Enige nadelen zijn de titel waardoor ik het bijna niet wilde gaan lezen, en dat hij iets te veel flauwe grapjes maakt maar die kan ik hem vergeven door de geweldige combi van filosofische inzichten over de wereld en concrete manieren om onze problemen aan te pakken

[Roel Reedijk · Rating 4 out of 5]

Een aardig onderbouwd en hoopvol betoog voor een hernieuwde moraliteit. Ondanks wat gaten, hiaten en overmoedig optimisme hier en daar is het een hele verademing ten opzichte van het onzinnige utilitarisme van Bregman.

[Janine Bontenbal · Rating 5 out of 5]

Fijn boek, interessante en heldere uiteenzetting van onze tijd. Zeer eens met zijn pleidooi voor democratisch burgerschap en het Goede doen. Op het eind verloor hij me wel een beetje met z'n laatste idee - no spoilies. Die had wel een heel hoog D66-gehalte. Desalniettemin een opbeurend en soms heel geinig epistel.

[Fenna Achternaam · Rating 5 out of 5]

Geweldig hoe Tim dit boek opbouwt vanuit een filosofisch kijkvenster zonder abstract te worden. Echt een reality check en afwisseling tussen hoop en hopeloos. Leerzaam dus zowel qua inhoud als qua opbouw.