Μυστικές λατρείες που αναβιώνουν, τελετουργικά που καλούν σκοτεινές θεότητες, επινοητές παραδόσεων που μπλέκονται στα δίχτυα των ίδιων τους των μύθων, χωριά που αρνούνται να αλλάξουν όνομα, κάμαρες δίχως πόρτες, γειτονιές με ιλιγγιώδη ρυμοτομία, κτίρια που κρύβουν μυστικά, ανύπαρκτοι δρόμοι, ανεπίδοτες επιστολές και στοιχειώματα οικοδομών.
Ο Χρυσόστομος Τσαπραΐλης, στην τρίτη συλλογή διηγημάτων του, μετατοπίζει το πεδίο του τρόμου σε φανταστικά βαλκανικά τοπία και στις αθηναϊκές γειτονιές, επιστρατεύοντας τα εργαλεία του είδους για να ανοικειώσει το καθημερινό και να υπονομεύσει το συνηθισμένο.
Ο Χρυσόστομος Τσαπραΐλης γεννήθηκε στη Λάρισα το 1984 και μεγάλωσε στην Καρδίτσα. Τα τελευταία τρία χρόνια ζει στην Ολλανδία. Έχει εκδώσει τα βιβλία Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας (αντίποδες 2017), Γυναίκες που επιστρέφουν (αντίποδες 2020), A Plot of Earth and Other Tales (Mount Abraxas 2022), Το κατέβασμα του φεγγαριού (Ίκαρος 2025) και έχει μεταφράσει το Teatro Grottesco του Thomas Ligotti (αντίποδες 2023), τη συλλογή διηγημάτων Η λοταρία και άλλες ιστορίες της Shirley Jackson (μεταίχμιο 2024) και τους Τρεις Απατεώνες του Arthur Machen (μεταίχμιο 2025).
Πρωταγωνιστές αυτής της κομψής και προσεγμένης συλλογής διηγημάτων είναι το εκκεντρικό και το παράδοξο. Οι ιστορίες ελίσσονται θεματικά ανάμεσα στο είδος της αστυμαγείας και του μυστηρίου με στοιχεία λαογραφικού τρόμου.
Πολύ όμορφη χρήση της γλώσσας, λιγοστοί διάλογοι (ορθή επιλογή κατά τη γνώμη μου), επιτηδευμένη θεώρηση του κόσμου, πλούσια εκφραστικότητα σε πολλά σημεία, με αρκετά πρωτότυπες ιδέες, και μια έντονα μυστηριακή διάθεση/αισθητική που διατηρεί τις δέουσες αποστάσεις από τη ρεαλιστική θεώρηση των πραγμάτων.
Τα κοινά μας βιώματα με τον συγγραφέα (είμαστε συντοπίτες) μου έφεραν αρκετές φορές το χαμόγελο στα χείλη.
Εντάξει, ίσως κάπου παρασύρεται από την αγάπη του για το λαογραφικό στοιχείο· ωστόσο, εύκολα του το συγχωρεί κανείς βλέποντας το μεράκι με το οποίο δούλεψε όλες τις ιστορίες. Οι πρωταγωνιστές του είναι αλλόκοτοι και ασταθείς, αταίριαστοι στις συνθήκες της πραγματικότητας· αντιλαμβάνεσαι, μέσω του εγγενούς εσωτερισμού της διήγησης, πως είναι χαρακτήρες επιρρεπείς στην παραβατικότητα, ολότελα χαμένοι στους μαιάνδρους της υπερβατικότητας, σαν να τους έχει καταβροχθίσει εξαρχής το σκότος, σαν να τους έχει αιχμαλωτίσει η σαγήνη του υπερφυσικού, καθόλα έτοιμοι να παραδοθούν στη σπουδή του αποκρυφισμού ή να επιδοθούν σε μακάβριες, παράλογες πράξεις που οδηγούν αναπόφευκτα στον θάνατό τους.
Η αλήθεια είναι πως θα ήθελα να διαβάσω τους στίχους από τους οποίους εμπνεύστηκε ο συγγραφέας τις ιστορίες της συλλογής (θα ήθελα να είχαν συμπεριληφθεί στην αρχή κάθε διηγήματος, όπως στο Metal Chapters του Δάμτσιου και του Δημητριάδη), έτσι ώστε να μπορεί να διακρίνει κανείς πού ακριβώς ξεκινάει η φαντασία του δημιουργού, και πού τελειώνει, μιας και υπάρχουν κι άλλοι, φαντάζομαι, όπως εγώ, που δεν είχαν ποτέ καμία επαφή με τον δίσκο των Mayhem.
Αυτά τα λίγα, ως γενικές εντυπώσεις. Περιττό να πω πως αξίζει 100% τον χρόνο σας, ειδικά αν είστε οπαδοί του λαογραφικού τρόμου/μυστηρίου και του απόκρυφου.
5⭐ δε βάζω εύκολα γενικά, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση το βιβλίο ήρθε και κούμπωσε ιδανικά με τα γούστα μου, οπότε τα αξίζει! Σκοτεινό, μακάβριο, ατμοσφαιρικό, έχει κάτι από τη darkίλα του Poe. Δεν υπάρχει ιστορία που να μη μου άρεσε. Οι τίτλοι των διηγημάτων, εμπνευσμένοι από το εμβληματικό album των Mayhem, είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο και προσδίδουν μια έξτρα δόση ανατριχίλας (αν και δεν είναι απαραίτητο να ακούει κάποιος black metal για να το απολαύσει, σίγουρα όμως βοηθάει). 🤘
Μια συλλογή διηγημάτων σαφέστατα αξιόλογη. Η σκοτεινή ατμόσφαιρα, η πραγματικά ξεχωριστή χρήση της γλώσσας και η ενσάρκωση των ιδεών δε θα αφήσει κανέναν λάτρη του τρόμου και της φαντασίας ανικανοποίητο. Υπήρχαν ιστορίες που αγάπησα περισσότερο κι άλλες λιγότερο, με αγαπημένη το "Κατατρεγμένος στην αιωνιότητα".
Ίσως εκεί που υπολείπεται ελαφρώς να είναι οι χαρακτήρες, καθώς τα κίνητρά τους και γενικά η προσωπικότητά τους είναι θαμπά· ενίοτε θυμίζουν περισσότερο άδεια κελύφη, παρασυρμένα από την ιδέα του θανάτου, παρά ζωντανούς ανθρώπους. Όμως η συνεχής τριβή με τον θάνατο και τη φιλοσοφία γύρω από αυτόν είναι ανεκτίμητη και περνάει με έναν παραφυσικό αλλά ταυτόχρονα φυσικό τρόπο.
Ένας συνδυασμός τρόμου, λαογραφίας, φαντασίας, μυστηρίου, ατμόσφαιρας και παραλόγου ήταν τα διηγήματα, μια νεκρική ανθοδέσμη που χαρίζεται απλόχερα στον αλαφροΐσκιωτο αναγνώστη. Την παίρνεις με δική σου ευθύνη.
Εκπληκτική χρήση της ελληνικής γλώσσας σε μια συλλογή 8 ιστοριών μυστηρίου και τρόμου που στηρίχτηκαν σε λαογραφικές παγανιστικές δοξασίες κυρίως της Ελλάδας ενώ εμπνεύστηκαν και τιτλοποιήθηκαν από τους στίχους του άλμπουμ «De Mysteriis Don» των Mayem, ενός νορβηγικού black metal συγκροτήματος.
Πολύ ωραίες όλες οι ιστορίες με τις 4 τελευταίες μάλιστα να συνδέονται αναπάντεχα μεταξύ τους κάνοντας την ανάγνωση συναρπαστική.
“Καλήν εσπέρα σάβανο και πάλι καλησπέρα, ρίξε την πλάκα σου ζερβά, το χώμα από την άλλη, κι αυτά τα λιανολίθαρα, κρύψ’ τα μες το κιβούρι βάλε νερό για να πλυθείς που ‘σαι γεμάτο χώμα, και έβγα έξω να μας πεις πώς τα περνάς εκείθε, κάτω στα μαυροσκούληκα, στου Χάρου τα μποστάνια.”
από το διήγημα “Παγανιστικοί φόβοι”
Αυτό το μοιρολόι που ψάλλει ο Λύκος κατά την εναρκτήρια σκηνή του θεατρικού έργου στο διήγημα “Παγανιστικοι φόβοι” είναι ίσως η καλύτερη εισαγωγή για το De Mysteriis του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη.
Τι έχουμε εδώ λοιπόν; Μία συλλογή οκτώ διηγημάτων λαογραφικού τρόμου, τα οποία αντλούν έμπνευση από τον δίσκο “De Mysteriis Dom Sathanas” του νορβηγικού black metal συγκροτήματος Mayhem (σημείωση: οι τίτλοι όλων των διηγημάτων είναι αποδόσεις στα ελληνικά των τίτλων των τραγουδιών του συγκεκριμένου δίσκου).
Προφανώς δεν είναι απαραίτητο να είναι ο αναγνώστης λάτρης του black metal για να εκτιμήσει την ατμόσφαιρα και τις ιστορίες που χτίζει ο συγγραφέας. Ωστόσο, ο περίεργος αναγνώστης που θα αναζητήσει του στίχους των τραγουδιών και την ιστορία του συγκροτήματος (και ιδιαιτέρως τα της αυτοκτονίας του τραγουδιστή “Dead”) θα ανταμειφθεί έχοντας ρίξει μια κλεφτή ματιά στη δημιουργική διαδικασία, τα ερεθίσματά της και πως αυτά μπόλιασαν τη φαντασία του συγγραφέα. Για παράδειγμα, από τους αρκούντως ασαφείς στίχους του τραγουδιού “From the dark past” προέκυψε μια συναρπαστική σπουδή πάνω στο μύθο της Περσεφόνης στο αντίστοιχο διήγημα. Κι αν κάποιος αναγνώστης είναι ταυτόχρονα και οπαδός των Mayhem, ίσως αναγνωρίσει και κάποιο αυτούσιο στίχο του δίσκου σε κάποιο διήγημα…
Δεν έχω διαβάσει λογοτεχνία τρόμου. Ωστόσο, βρήκα ότι τα διηγήματα “δουλεύουν”. Χτίζουν ζοφερή ατμόσφαιρα και συνέλαβα τον εαυτό μου και να θέλει να συνεχίσει το διάβασμα και να βυθιστεί στη σκοτεινιά για να δει τι υπάρχει παρακάτω, αλλά ταυτόχρονα να νιώθει κι ένα αίσθημα απροσδιόριστης ανησυχίας και φόβου. Κι αν το κείμενο δημιουργεί “κάτι” στον αναγνώστη, στόχος επετεύχθη.
Μου άρεσαν περισσότερο τα διηγήματα που ο συγγραφέας τοποθέτησε στον ελλαδικό χώρο. Ίσως αναμενόμενο. Ίσως ο τρόμος που νιώθουμε “μακρινό” δεν μας τρομάζει τόσο. Αν είναι όμως κοντά μας, στη γειτονιά μας, στην πόλη μας, τότε πια έχει εξουσία πάνω μας και μπορεί να “δουλέψει”.
Αποφεύγοντας τα spoiler, θα πω ότι ξεχώρισα το διήγημα “Παγανιστικοί φόβοι”. Η μέθεξη κοινού - ηθοποιών στο ομώνυμο θεατρικό έργο για την αναβίωση ξεχασμένων τελετουργικών και αναμνήσεων από “ανώνυμα κόκκαλα”, ξεχείλιζε από τις σελίδες. Για εμένα ήταν το πιο έντονο από τα διηγήματα.
Από κοντά και το διήγημα “Καταραμένος στην αιωνιότητα” όπου βρήκα μια απρόσμενη σύνδεση με το ποίημα “Η πόλις” του Κωνσταντίνου Καβάφη στις απόπειρες του ήρωα να εντοπίσει την (ανύπαρκτη;) οδό Δρακότρυπας στη γειτονιά της Κυψέλης. “Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή· κι είν’ η καρδιά μου — σαν νεκρός — θαμμένη.” “Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους.”
Τέλος, αξίζει να αναφέρω ότι υπάρχουν συνδέσεις ανάμεσα στα τέσσερα τελευταία διηγήματα (“Καταραμένος στην αιωνιότητα”, “Από το σκοτεινό παρελθόν”, “Ζωή αιώνια”, “Στη σκόνη του χρόνου”) και απόλαυσα το μπρος-πίσω στα διηγήματα για να ανακαλύψω που είχε αναφερθεί κάτι που συνδεόταν με αυτό που διάβαζα εκείνη τη στιγμή. Άραγε πειραματισμός του συγγραφέα ή προπομπός πριν μας προσφέρει κάποιο έργο σε μεγαλύτερη φόρμα;
Συνοψίζοντας, η idée fixe ή το leitmotif που διαπνέει όλα τα διηγήματα αυτής της συλλογής είναι, κατά τη γνώμη μου, η γοητεία της δημιουργίας νέων παραδόσεων και μύθων που άπαξ και γεννηθούν (ή κατασκευαστούν) αυτονομούνται, ταξιδεύουν στο χώρο και στο χρόνο, γονιμοποιούν παλιότερες δοξασίες μέχρις ότου το δημιουργηθέν και το προϋπάρχον σφιχταγκαλιάζονται τόσο που ούτε καν ο δημιουργός μπορεί να τα ξεχωρίσει πια.
Κι άλλωστε αυτό ακριβώς δεν κάνει και ο συγγραφέας - καλλιτέχνης - “παραμυθάς”; Επινοεί σενάρια, παραδόσεις, μύθους και ιστορίες για να τ’ αφήσει στη συνέχεια ελεύθερα να πάρουν το δικό τους δρόμο.
Δεν μου φτάνουν τα 5 για το βιβλίο αυτό. Καλά, εντάξει, είχα διαβάσει Τσαπραΐλη στις «Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας» και οκ, δε λέω, μου άρεσε αλλά εδώ πέρα, το τερμάτισε. Τι να πρωτοπώ για τούτο το εξαιρετικό δείγμα folk-urban horror;; Ο συγγραφέας πάντρεψε αριστοτεχνικά το ανατριχιαστικό , το μακάβριο, το αλλόκοτο, το γκροτέσκο, τον υπέρτατο τρόμο που ενυπάρχει σε οτιδήποτε έμψυχο και άψυχο, φτάνει να βρεθεί η κατάλληλη αφορμή για να ξυπνήσουν τα τέρατα κάτω απ'το κρεβάτι μας και οι σκελετοί μέσα στη ντουλάπα μας. Κάθε ιστορία ήταν για μένα ένα μικρό σοκ στα θεμέλια των όσων τρομακτικών διηγημάτων έχω διαβάσει μέχρι τώρα και χάρηκα τοοοοσο πολύ που ένα εγχώριο βιβλίο το κατάφερε.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα το ξαναδιαβάσω!! Σε λίγα βιβλία ταιριάζει το re-read και μαντέψτε, το «De Mysteriis» είναι στα σίγουρα ένα απ'αυτά!!
*το διήγημα «Ζωή αιώνια» το λάτρεψα, με στοίχειωσε και νομίζω θα το θυμάμαι για πολύ, πολύ καιρό!
Για άλλη μια φορά, ο Τσαπραΐλης δεν απογοητεύει. Για την ακρίβεια, ξεπερνάει τις Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας. Αυτονόητο; Όχι.
Εδώ τα διηγήματα είναι μεγαλύτερα σε έκταση και ο ρυθμός πιο αργός, κάτι που επιτρέπει το σταδιακό, πιο απολαυστικό χτίσιμο της ανησυχητικής ατμόσφαιρας που χαρακτηρίζει όλες τις ιστορίες του. Και κάτι ακόμα. Πλέον, ο Τσαπραΐλης δεν μας φέρνει σε επαφή μόνο με το αλλόκοτο της επαρχίας, εκεί όπου ο τρόμος κρύβεται ακόμα και στα φύλλα των δέντρων, αλλά διαταράσσει τον αστικό ιστό αλλά και την αρχιτεκτονική της πόλης, εκεί όπου το άγνωστο τέμνει τους δρόμους και τα κτήρια του κέντρου της Αθήνας, τα οποία σαν να θυμίζουν κάτι από Lovecraft. Αν μένεις -καλή ώρα- στην Κυψέλη (και έχεις και ρίζες από Καρδίτσα), ας πούμε ευτυχώς που δεν υπάρχει (;) η οδός Δρακότρυπας.
Με λίγα λόγια, folk-meets-urban horror στα καλύτερά του.
Δε θα περίμενα ποτέ ότι ο Μιχαήλ Ψελλός, σημαντική προσωπικότητα των γραμμάτων που με έχει απασχολήσει λόγω σπουδών, θα έβρισκε μια τόσο σημαντική θέση στην πλοκή ενός διηγήματος τρόμου με τίτλο δανεισμένο από ένα από τα καθοριστικά black metal ακούσματα της λυκειακής μου ζωής (το οποίο διήγημα, μάλιστα, διαδραματίζεται στα βρώμικα στενά της Κυψέλης).
Το πιο σημαντικό όμως αναφορικά με αυτήν τη συλλογή διηγημάτων είναι, αφενός, το με πόσους διαφορετικούς τρόπους μπορεί ένα συγγραφικό μυαλό να καταδικάσει στον αιώνιο, μεταφυσικό, χαμό μια αθώα ψυχή σε μόλις περίπου 150 σελίδες, αφετέρου το τι μας λέει για τις διαμεσικές δυνατότητες του storytelling ένα κείμενο που κάθε κεφάλαιο ξεδιπλώνει την πλοκή του από τους -ανατριχιαστικούς- τίτλους τραγουδιών ενός μνημειώδους δίσκου του ακραίου ήχου.
Το De Mysteriis είναι μια συλλογή διηγημάτων τρόμου του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη. Τα διηγήματα διαδραματίζονται σε διάφορες χρονικές περιόδους και εκτείνονται από φανταστικά χωριά των Βαλκανίων έως τις γειτονιές της Αθήνας. Το όνομα του βιβλίου προέρχεται από τον τίτλου του πρώτου άλμπουμ μεγάλης διάρκειας των Mayhem, De Mysteriis Dom Sathanas, και οι τίτλοι (αλλά και η θεματολογία) των διηγημάτων είναι εμπνευσμένοι από τους τίτλους και στίχους των τραγουδιών. Ο συγγραφέας κατάφερε στα διηγήματα αυτά, να μπλέξει με αριστοτεχνικό τρόπο την λαϊκή παράδοση με αστικούς θρύλους, δημιουργώντας ένα μίγμα μυστηρίου και τρόμου. Το De Mysteriis είναι ένα βιβλίο που προτείνω ανεπιφύλακτα, και που σίγουρα θα διαβάσω ξανά στο μέλλον.
ΥΓ. Highlight του βιβλίου (όπως πιθανότητα και του άλμπουμ) η ιστορία Ζωή Αιώνια!
Μια συλλογή ιστοριών εμπνευσμένων από έναν αγαπημένο μου δίσκο και γραμμένων από έναν επίσης αγαπημένο μου συγγραφέα φάνταζε ως κάτι το ιδανικό όταν πληροφορήθηκα την κυκλοφορία της και έτσι ακριβώς αποδείχθηκε. Η ατμόσφαιρα που δημιουργεί η περίτεχνη γραφή του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη είναι πυκνή και σκοτεινή. Παραλλάσσει τα παγωμένα Νορβηγικά τοπία και τα τοποθετεί με απόλυτη επιτυχία στα Βαλκάνια, κάνοντας την εμπειρία της ανάγνωσης πιο οικεία και διατηρεί παράλληλα το ύφος που μας έχει συνηθίσει από τα προηγούμενα βιβλία του. Μέσα από στρώσεις αφήγησης, οι ιστορίες σε ρουφάνε σταδιακά μέσα τους μέχρι να εκραγούν σε εξαιρετικές εικονοπλαστικές κορυφώσεις. Από τα βιβλία που σου μένουν και θέλεις να τα διαβάσεις ξανά και ξανά.
Από Ρουμανία μέχρι Κυψέλη και Αχαρνών, οι ιστορίες του Τσαπραΐλη ταξιδεύουν στους υγρούς σκοτεινούς δρόμους από τα σιωπηλά μουντά χωριά έως τις πολύβουες οικοδομές της πόλης, κολλημένες σαν υγρασία στην αποπνικτική ατμόσφαιρα.
Σκοτεινές εκκλησίες χτισμένες με αίμα και διαβολικά αντίδωρα, σαρκοβόροι μανδύες, πράσινο φεγγαρόφως που σε οδηγεί στο θάνατο, ασπρομαλλούσες γυναίκες που θέλουν να μπουν στο χώμα ή να βγουν απ’ αυτό, αναστημένοι ανώνυμοι νεκροί μέσα από φόβους και μνήμες, δρόμοι της πόλης που εμφανίζονται μόνο όταν η καρδιά χτυπάει αργά έτοιμη να σιωπήσει για πάντα, είναι μόνο μερικά κομμάτια του υπαίθριου και αστικού τρόμου που συναντάμε με το βλέμμα καρφωμένο στις λέξεις και μικρές κοφτές ανάσες μέχρι την τελική αποκάλυψη. Πολύ με διασκεδάζει αυτό, να χάνω την αίσθηση του χρόνου, να έχω σχεδόν μαγευτεί, να νιώθω έξαψη κι ανησυχία όπως ο χαρακτήρας για τον οποίο διαβάζω και να οδηγούμαι στην καταστροφή από απόσταση.
Ντόπιες αφηγήσεις σε μακρινά χωριά και κοντινές πόλεις που αφήνουν έναν τρομακτικό μα και σαγηνευτικό απόηχο. Για να χαλιναγωγήσουν την όρεξη τους οι άνθρωποι σκαρφίζονται δοξασίες και τελετουργίες για να βρουν ευημερία, πλέκουν μαγγανείες με παραδόσεις, κάνουν φίλο τους το διάβολο, απαιτούν αιματηρές θυσίες και φροντίζουν να βρουν πάντα ένα μυστήριο αντικείμενο που θα τους οδηγήσει στον πάτο του πηγαδιού.
Εμπνευσμένος από το ομώνυμο άλμπουμ των Mayhem, ο Τσαπραΐλης ξέρει να μεταμορφώνει με τις δικές του θυσίες ένα τραγούδι σε μια υπερβολικά καλή, αυθεντική ιστορία τρόμου.
Ο Τσαπραΐλης έκανε την αρχή με τις Παγανιστικές Δοξασίες, πειραματίστηκε κ τώρα πια η γραφή του ωρίμασε, μέστωσε. Κάθε ιστορία είναι μοναδική αλλά ταυτόχρονα συνδέονται κ μεταξύ τους (ειδικά οι 3 τελευταίες), ενώ συμβαίνουν στο ίδιο universe. Από παγερές κωμοπόλεις των Βαλκανίων κ βλάχικα χωριά μέχρι το μοναδικά απαίσιο κέντρο της Αθήνας, οι ιστορίες είναι γεμάτες ανατριχιλα, βάθος, γλαφυρότητα κ φυσικά μυστήριο. Συστήνεται για τους λάτρεις του μοντερνο-λαογραφικο-παγανιστικου τρόμου με φόντο την Ελλάδα των Βαλκανίων.
*Extra αστεράκια για τον Ζαλμοξι κ τους Γέτες, το αρχαίο θρακικό φύλο! **Θα ήθελα μια επανέκδοση των Παγανιστικών Δοξασιών στο ίδιο στιλ με το De Mysteriis.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Ιστορίες που σε κάνουν να ανατριχιασεις...και ίσως και να έχουν συμβεί. Σε αυτη την συλλογή ιστοριών ο συγγραφέας παντρεύει μύθους από τα Βαλκάνια, με αστικούς μύθους και το αποτέλεσμα είναι θεσπέσιο και λίγο τρομακτικό. Το διάβασα κυρίως την ημέρα και όταν το τελείωσα διάβασα την δεύτερη ιστορία ξανά. Εάν σου αρέσει το φολκλόρ, τα urban legends και λίγο ο τρόμος το βιβλίο αυτό θα στα δώσει όλα στον υπερθετικό βαθμό.
Τί αριστούργημα είναι αυτο; Όσοι απο εσας αγαπήσατε τον συγγραφέα μεσα απο τις Παγανιστικές Δοξασίες... εδώ απλά θα τον λατρέψετε. Μπορεί να μην ήμουν φαν του δίσκου των Mayhem που τον επιρρέασε να γράψει αυτές τις ιστορίες, αλλα μετά από αυτό μπορεί και να γίνω! Σε κάθε μία απο αυτές ο συγγραφέας (μέσω των πρωταγωνιστών του) δημιουργεί έναν μυθο, μία φήμη, ακόμη και μία θρησκεία και τους δίνει σάρκα και οστά. Οι πρώτες ιστορίες με εκαναν να λέω σε όποιο γνωστό μου ήταν αρκετά χαζός να με ακούσει (κοινώς έπρηζα κόσμο) να το αγοράσει άμεσα και πως είναι το βιβλίο της χρονίας (τουλάχιστον). Οι τελευταιές πέρασαν χωρις να με αγγίξουν τόσο, χωρίς ομως αυτό να σημαίνει πως δεν άξιζαν. Το βιβλίο κατάφερε να μου δημιουργήσει εικόνες, να με κάνει να αναρωτηθώ πράγματα και να με εντυπωσιάσει με την γραφή του. Και αυτά μέσα σε λίγες μόλις σελίδες. Τι; Με ρωτάς αν αξίζει να το αγοράσεις; Ακόμη εδώ είσαι;
Ένα πολύ δυνατό literary horror έργο, από τα ελάχιστα πραγματικά καλά σύγχρονα βιβλία τρόμου γραμμένο από Έλληνα. Ο Τσαπραΐλης καταφέρνει να δέσει αριστοτεχνικά τον Folk και τον αστικό τρόμο, τις παραδόσεις και την αστιμαγεια, τις αλλόκοτες λατρείες και τον Λιγκοτι, αλλά και την Περσεφόνη, τους βρικόλακες και τον Per Yngve Ohlin.
Η συλλογή αυτή είναι breath of "fresh" fetid air, μέσα στο hellscape που λέγεται σύγχρονο ελληνικό φανταστικό.
Αξίζει και με το παραπάνω τον χρόνο σας. Και όταν το τελειώσει κανείς, προτείνω μια βαθιά ανάσα και πάλι από την αρχή, νιώθω ότι το βιβλίο επιβραβεύει την εμμονή και την επανάληψη...
He did it again! Ο Χρυσόστομος Τσαπραϊλης στα καλύτερα του, το magnum opus του μέχρι τώρα για εμένα. Horror ιστορίες στα Βαλκάνια που πλέκονται με τοπικούς μύθους και δοξασίες, στην ακριβώς κατάλληλη δόση (αυτό ήταν άλλωστε το μεγαλύτερο μου θέμα με το πρωτόλειο του συγγραφέα, τις Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας). Ο συγγραφέας έχει μπει στις πιο μύχιες σκέψεις μου και τις έδωσε σάρκα και οστά, προσφέροντας ένα πολυ ταιριαστό σκηνικό για τα gloomy βράδια του Οκτώβρη & λίγο του Νοέμβρη γύρω από τις μέρες που το πέπλο ανάμεσα στους ζωντανούς και τους νεκρούς είναι πιο λεπτό από ποτέ, το Halloween. Πολλά είδη τρόμου μπλέκονται ανάμεσα στις σελίδες του βιβλίου τούτου, μεταξύ άλλων και ο κοινωνικός τρόμος, ίσως ο πιο ζοφερός από όλους, το βάρος της κοινωνίας που θέλει να τ@ βάζει όλ@ σε καλούπια και τελικά πνίγει. Βρίσκω απόλυτα εντυπωσιακό πώς μπορεί κάποιος να προσφέρει τόσο απλόχερα τρόμο σε πράγματα που βλέπουμε καθημερινά και να σε κάνει να τα σκεφτείς διπλά, χωρίς να γίνεται μάλιστα βαρύγδουπος.
Υ.Γ. Μάλλον πρέπει να ξεκινήσω να ακούω Mayhem, σίγουρα με έπεισε αυτή η συλλογή διηγημάτων.
Η συγκεκριμένη έκδοση κίνησε αμέσως το ενδιαφέρον μου καθώς είμαι οπαδός του είδους μουσικής των Mayhem. Για όσους δεν γνωρίζουν ο δίσκος που αποτελεί την πηγή έμπνευσης για αυτή τη συλλογή διηγημάτων θεωρείται από του ιδρυτικούς του black metal, το οποίο αποκρυσταλλώθηκε ως μουσικό είδος κατά τη δεκαετία του 90.
Ξεκίνησα λοιπόν να διαβάζω με μεγάλο ενδιαφέρον και υψηλές προσδοκίες και πολύ χαίρομαι που δεν διαψεύστηκαν. Το ανοίκειο, το αποκρυφιστικό και το μακάβριο κυριαρχούν. Οι ήρωες ,άνθρωποι αλλόκοτοι και ασταθείς, λειτουργούν ως ο μοχλός που κινεί την πλοκή. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί τόσο τους μύθους και τις δοξασίες της ελληνικής επαρχίας και των Βαλκανίων για να στήσει τις ιστορίες αλλά και αστικούς μύθους της Αθήνας. Ο αστικός τρόμος παραμονεύει στις γειτονιές του κέντρου της πρωτεύουσας, όπου ήρωες και περιστατικά από την μία ιστορία στην άλλη μπερδεύονται μεταξύ τους για να διαμορφώσουν το σύμπαν που εκτυλίσσονται οι ιστορίες του Τσαπραΐλη.
Ενδιαφέρον είναι ότι ο συγγραφέας ξεκινώντας από τους στίχους κάθε τραγουδιού κρατά κάποια βασικά χαρακτηριστικά, όπως η νεκρώσιμη ομίχλη, και τα μεταπλάθει σε αυτό που εξυπηρετεί την δική του ιστορία. Δεν μένει όμως μόνο εκεί. Σε κάποιες ιστορίες, πέρα από το τραγούδι, πηγή έμπνευσης αποτελούν και συνήθειες μελών των Mayhem αλλά και το εξώφυλλο του δίσκου.
Μια εξαιρετική συλλογή διηγημάτων λαϊκού και αστικού τρόμου.
Είναι λες και ο Τσαπραΐλης μπαίνει μέσα στο μυαλό μου όταν κοιμάμαι και βλέπω τα πιο παράξενα όνειρα ή όταν κάνω βόλτες μόνος στο κέντρο και παρατηρώ τη πόλη και τους ανθρώπους της ή ακόμα και όταν νομίζω ότι δεν σκέφτομαι τίποτα και διαλέγει πολύ συνειδητά ποιες σκέψεις θα δανειστεί και μετά γράφει ένα βιβλίο για αυτές.
Νιώθω απίστευτα οικεία με τα βιβλία του και εύχομαι αυτό να συνεχιστεί.
Μιλώ με τα ψηλά τ’ απάτητα βουνά, περιπλανώμενη σε χωριά και στα στενά της Κυψέλης, χαμένα σαν πέτρινα γεφύρια… πνεύματα και δαιμόνια σε μια συλλογή διηγημάτων αγνού τρόμου.
exactly what you'd expect! dark&atmospheric..what i loved the most is the folklore vibe on some of the stories, bring back child memories of horror stories during late summer nights in my village in thessaly.
Πολύ όμορφη συλλογή ιστοριων, καλογραμμένη όπως πάντα. Το προτείνω ανεπιφύλακτα αν σας αρέσει οι ιστορίες τρόμου βασισμένες στην λαική παράδοση. Και ψάξτε και τα προηγούμενα βιβλία του.
Παρά τις όποιες αδυναμίες του πρώτου του βιβλίου (Παγανιστικές Δοξασίες της Θεσσαλικής Επαρχίας), όπου οι ιστορίες του αν και καλές, παραήταν μικρές, ο συγγραφέας συνεχίζει να γράφει και να χαρίζει ενδιαφέροντα βιβλία, κινούμενος πάντα στο χώρο του φανταστικού και του τρόμου, λαογραφικού και μη.
Στο De Mysteriis εμπνέεται από το ιστορικό black metal ντεμπούτο άλμπουμ των νορβηγών Mayhem και με αφορμή τους στίχους κάθε κομματιού, γράφει αντίστοιχα οκτώ διηγήματα. Οπαδός και ο ίδιος του black metal, καταφέρνει να πιάσει την ψυχρή ατμόσφαιρα του συγκεκριμένου ήχου, αλλά η όποια σχέση του βιβλίου με τον δίσκο σταματάει εκεί, αφού η κάθε ιστορία είναι ξεχωριστή και ο συγγραφέας καταφέρνει να δημιουργήσει τη δική του ιστορία χρησιμοποιώντας απλά σαν σκελετό κάποιους στίχους και επί της ουσίας δημιουργεί τη δική του πλοκή. Κάποιες από τις ιστορίες τοποθετούνται στο παρελθόν, σε κάποιο άχρονο σημείο, ενώ άλλες φτάνουν στο σήμερα και σε οικεία μέρη του αστικού ιστού όπως είναι η Κυψέλη και τα Πατήσια.
Στα διηγήματα δεν υπάρχουν πολλοί διάλογοι και δίνεται έμφαση στην περιγραφή, κάτι που προσδίδει μεγαλύτερη έμφαση στο impact που έχει στον αναγνώστη, ακολουθώντας τη γραμμή κλασικών συγγραφέων όπως ο Lovecraft ή ο Arthur Machen, οι οποίοι έδιναν έμφαση στον υπαινικτικό τρόμο. Ο φόβος θανάτου, το άγνωστο και το αίσθημα της απελπισίας είναι κάποια από τα πράγματα που διαταράσσουν την εσωτερική ηρεμία του ήρωα κάθε διηγήματος, ενώ το ίδιο συμβαίνει στην ίδια την πραγματικότητα, σαν μια ρωγμή που έρχεται να χαλάσει την όποια κανονικότητα.
*Είχα μια άκρως ενδιαφέρουσα κουβέντα μαζί του στα πλαίσια της αναλυτικής παρουσίασης του βιβλίου στην εκπομπή Sounds Of Decay Radioshow: https://www.mixcloud.com/Konstantinos...
Μετά τις υπέροχες Παγανιστικές Δοξασίες της Θεσσαλικής Επαρχίας διάβασα το De Mysteris. Ο Χρυσόστομος Τσαπρα'ι'λης συνεχίζει την εξιστόρηση των λαϊκών θρύλων της προφορικής παράδοσης του τόπου του, ενσωματώνοντας τις στη σύγχρονη νεωτερική πραγματικότητα. Στο De Mysteris δημιουργεί έναν καινούργιο, τρομακτικά ελκυστικό, κόσμο του ζοφου και του θανάτου. Τον συγγραφέα απασχολεί με ποιον τρόπο μπορούν οι δοξασίες του παρελθόντος να επιβιώνουν και να στοιχειώνουν το παρόν. Συναντάμε τις ανθρωποθυσίες σε μια θεατρική παράσταση ενός εναλλακτικού θιάσου στο πλαίσιο των πολιτισμικών δρώμενων, τη θυσία της γυναίκας του πρωτομάστορα στη θεμελίωση μιας νεόδμητης πολυκατοικίας στα Πατήσια, την προαναγγελία θανάτ��υ στις παραδόσεις ενός delivery boy στα Εξάρχεια. Σαν τους Λατίνους παραμυθάδες του μαγικού ρεαλισμού, που μπλέκουν με μαεστρία την πραγματικότητα με το φανταστικό στοιχείο, σαν τους βόρειους παραμυθάδες, που χτίζουν ολόκληρους τερατώδεις κόσμους με μάγους και στοιχειά, ο Τσαπρα'ι'λης εξερευνεί ένα ελληνικό δρόμο του τρομακτικού. Ωστόσο, ακόμα διεγείρει και ανιχνεύει εφηβικους φόβους... περιμένω τη συνέχεια.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Σύγχρονος μέγας Ιεροφάντης του τρόμου, ο Χρυσόστομος Τσαπραΐλης, συνεχίζει να μας μυεί εκστατικά με την πένα του σε απόκοσμες μυσταγωγίες, ενώνοντας το τότε με το τώρα σε μία νέα συλλογή διηγημάτων-διαμάντι! Το «De Mysteriis» χαρίζει σε όποιον το διαβάσει μία ακόμη ξεχωριστή εμπειρία ανατριχιαστικής και καθηλωτικής ανάγνωσης που βγαίνει σχεδόν απνευστί μέσα σε λίγες μέρες! Η εικονοπλαστική δύναμη του λόγου του είναι διάχυτη σε κάθε περιγραφή. Ο τρόπος που κάνει τη φύση και άλλες έννοιες να πρωταγωνιστούν επιτυγχάνεται με έναν πολύ ιδιαίτερο ανιμισμό. Η απόλυτα υποβλητική του απόδοση είναι αισθητή από το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο. Επιπλέον, το γεγονός ότι το «De Mysteriis» “συνομιλεί” και με τις λατρεμένες «Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας» δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο ή να μην εκτιμηθεί δεόντως! Ακλόνητη αξία, φυσικά, παραμένει το φολκλορικό στοιχείο που το μπολιάζει επιδέξια μέσα στα κείμενά του με χαρακτηριστικές αναφορές του σε μύθους και θρύλους των οποίων οι ρίζες σκάβουν βαθιά και πολύ παλιά διαπερνώντας όμως, και το σήμερα! Η ανάγνωση και αυτού του βιβλίου συναρπάζει, γιατί τη συνέχει η τρομερή εκφραστικότητα του Τσαπραΐλη που αποτυπώνει άμεσα, εύστοχα και πολύ ζωντανά “τρισδιάστατους” λογοτεχνικούς χαρακτήρες και αληθινούς υπαρξιακούς προβληματισμούς. Μεταξύ άλλων, μιλάει για τις αχόρταγες προσδοκίες της κοινωνίας τις οποίες “ζαλώνεται” κανείς ήδη από πολύ νωρίς, πριν καν πάρει το όνομά του, πριν καν αποπειραθεί να βγει από το κουκούλι του για να φτιάξει μία αντίληψη για τον εαυτό του και τον κόσμο επιχειρώντας να εξερευνήσει τον σκοπό της ύπαρξής του (αν υποθέσουμε ότι ευσταθεί η υπόνοια μιας τελεολογίας σε όλα). Είναι εκπληκτικό το πόσο επιδέξια ο συγγραφέας διοχετεύει αυτά τα μηνύματα στα διηγήματά σου, όπως το πόσο άδικα καλείται να χωρέσει μέσα σ’ αυτές τις προσδοκίες το άτομο και να γυμνωθεί από τα δικά του θέλω, να τα απαρνηθεί λες και δοκιμάζει να χωρέσει μέσα σ' ένα ασφυκτικά στενό ρούχο ή να τυλιχτεί σ’ έναν δηλητηριασμένο χιτώνα. Επιπλέον, ο Τσαπραΐλης καταπιάνεται και με ζητήματα πρόσφατων καθοριστικών γεγονότων και καταστάσεων με κοφτερή ματιά. Τοποθετείται με αφοπλιστική ειλικρίνεια απέναντι σε προκλήσεις της καθημερινότητας, αλλά συγχρόνως αφουγκράζεται τον πόνο που αρθρώνεται μέσα από τη σπαρακτική κραυγή ενός φυλακισμένου ή από το όνειρο μιας ηρωίδας του σαν να ‘ταν εκείνη μια ξεριζωμένη πρόσφυγας. Ενσκήπτει με συμπάθεια πάνω από ό,τι μπορεί να αντιπροσωπεύει τον άνθρωπο στη μάχη του απέναντι στην αναλγησία και το σκοτάδι που δεν είναι πάντα υπερβατικό. Στις ιστορίες του σκιαγραφεί το ανώνυμο, άχαρο και απρόσωπο αστικό τοπίο, την τυραννία της ομοιομορφίας που ποτίζει τον οικιστικό ιστό της πόλης και πνίγει κάθε τι διαφορετικό και μοναδικό. Υφαίνει με μαεστρία αόρατα νήματα ανάμεσα σε κάποια διηγήματά του συνδέοντάς τα τόσο αβίαστα, τόσο ομαλά και ταιριαστά! Νιώθεις ανάσες τρόμου και παρελθόντος να εναλλάσσονται πάνω από το οικοδόμημα του παράδοξου και του ανεξιχνίαστου που ωστόσο, έχει και λόγο ύπαρξης και εξήγηση. Ευχαριστούμε πολύ για ένα ακόμη συγκλονιστικά ωραίο βιβλίο τρόμου!... Αναμένουμε με ανυπομονησία τα επόμενα! Καλή και δημιουργική συνέχεια!
Το δεύτερο βιβλίο που διαβάζω από τον πολύ ταλαντούχο και εξαιρετικό Χρυσόστομο Τσαπραΐλη. Το βιβλίο είναι γεμάτο από μια γοτθικική, μυστηριακή με πολλά λαογραφικά στοιχεία ατμόσφαιρα. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι υπέροχα "παλιά" και συγχρόνως την κάνει τόσο σύγχρονη. Υπέροχες εικόνες και σκηνές. Που άλλες σε τρομάζουν, άλλες σε ανατριχιάζουν και σε όλες τις ιστορίες υπάρχει μια αγωνία για το που μπορεί να καταλήξει η ιστορία. Δεν ξέρω πόσους γερμανούς ρομαντικούς έχει διαβάσει, αλλά σίγουρα έχει διαβάσει Χόφμαν, που θεωρώ και κορυφαίο, γιατί παίζει πολλές φορές με την πραγματικότητα και το φανταστικό για να σε κάνει να μπερδεύεσαι. Και είναι μεγάλη τιμή για κάποιον να χρησιμοποιώ αυτόν τον πολυαγαπημένο μου γερμανό συγγραφέα. Σίγουρα θα ακολουθήσουν κι άλλα βιβλία ενός από τους πιο αγαπημένους μου νέους συγγραφείς με μια σύχγρονη ματιά για τα ελληνικά γράμματα. Και ακόμα πιο αγαπημένο γιατί είναι και από την Θεσσαλία.
καθώς προχωράμε σιγά-σιγά προς την καρδιά του Φθινοπώρου και εμάς που μας αρέσουν τα βουνά, τα χιόνια, τα ορεινά χωριά & τα βιβλία δίπλα σε αναμμένα τζάκια αγαλλιάζει λίγο η ψυχούλα μας έχω να πω στους ομοϊδεάτες να κάνουν δώρο στον εαυτό τους αυτή την τρομακτικά όμορφη συλλογή του εξαιρετικού Chrysostomos Tsaprailis από τις εκδόσεις antipodes_books .
Υ.Γ1. Εάν και το ταλαιπώρησα εμφανώς, αποτέλεσε έναν από τους ελάχιστους λόγους που έκαναν το καυτό καλοκαίρι που πέρασε πιο δροσερό.
Υ.Γ2. Χωρίς σπόηλερς , την επόμενη φορά που θα βρεθείτε νύχτα σε κάποιο ορεινό χιονισμένο χωριό ή ακόμα και στα στενά της Κυψέλης θα τα δείτε με άλλο μάτι και αν είστε τυχεροί μπορεί να δείτε τον Λάβκραφτ να σας κοιτάει από κάποιο φωτισμένο παράθυρο
Με εκπληκτική γραφή, σκοτεινή και διαστρεβλωμένη από το πρίσμα της λαογραφικής ματιάς, οι ιστορίες ξεκινούν από πρωτότυπες ιδέες που αναπτύσσονται σε γνώριμα τοπία, με χαρακτήρες που εύκολα ταυτίζεσαι μαζί τους μέχρι η εμμονή να τους παρασύρει στο φανταστικό και το απόκοσμο.
Υπέροχο βιβλίο, πολύ καλή πηγή έμπνευσης, σε γενικές γραμμές εξαιρετικό. Το προτείνω σίγουρα σε όσους αγαπούν τα σκοτεινά βιβλία με τις παραφυσικές ιστορίες, αλλά και σε όσους αρέσει να διαβάζουν διηγήματα που είναι πιο σύντομα από τα μεγάλα μυθιστορήματα. Λάτρεψα τα "Νεκρώσιμη Ομίχλη", "Παγανιστικοί Φόβοι" και περισσότερο από όλα το "Καταραμένος στην Αιωνιότητα".