მეოცე საუკუნის პირველ ნახევარში თბილისში მცხოვრები მეცნიერისა და გამომგონებლის, გურგენ კამარელის მთელი სამყარო იმწამს იცვლება, რა წამსაც მის კაბინეტში უცნაური გარეგნობის კაცი შეაბიჯებს და არანაკლებ უცნაურ წინადადებას შესთავაზებს. ამ ორი კაცის საქმიანი თანამშრომლობა არა მხოლოდ გასაოცარი ტექნოლოგიური გამოგონების შექმნას გამოიღებს ნაყოფად, არამედ პლანეტის ბედსა და მომავალსაც განსაზღვრავს.
დაბადების ადგილი: აბაშის რაიონი, სოფელი საჩოჩიო(ახლანდელი აბაშისპირი).
ქართველი პოეტი. დაიბადა ღარიბი გლეხის ოჯახში. სწავლობდა აბაშის ორკლასიან სასწავლებელში. მსახურობდა საჩოჩიოს ფოსტის მოხელედ. რევოლუციურ მოძრაობაში მონაწილეობისთვის 1906 წელს გადაასახლეს სოლვიჩეგოდსკში. გადასახლებიდან დაბრუნების შემდეგ (1908) მუშაობდა თბილისში "კავკაზისა" და "ნოვაია რეჩის" რედაქციებში. აქ გამოქვეყნდა აბაშელის პირველი ლექსები რუსულ ენაზე. მისი პირველი ქართული ლექსი "შავი აჩრდილი" 1910 წელს დაიბეჭდა (ჟურნალ "თეატრი და ცხოვრება", № 28). 1905 წელს რევოლუციის ოპტიმისტური და რეაქციის პერიოდის სევდიანი განწყობილებები აირეკლა აბაშელის ლექსთა პირველ წიგნში "მზის სიცილი" (1913). კრებულის ძირითადი თემაა ე. წ. მზის კულტი, რომელსაც ორგანულად უკავშირდება რეალისტური და სიმბოლისტური ტენდეციები.
საბჭოთა საქართველოში სოციალისტურ გარდაქმნასთან ერთად აბაშელის პოეზიაში ახალი ეტაპი დაიწყო (ლექსი "თბილისი", 1926). ლექსთა წიგნში "გაბზარული სარკე" (1929) პოეტი "ეპოქისათვის თანამგზავრული სიმღერის" თქმას მოითხოვდა.
აბაშელის შემოქმედებაში დამკვიდრდა ახალი ქვეყნის მშენებლობის თემატიკა. სამამულო ომის დროს დაწერილ ლექსებში პოეტმა უმღერა საბჭოთა ხალხის გმირობას.
ალექსანდრე აბაშელის კალამს ეკუთვნის აგრეთვე მოთხრობები "ქალი სარკეში" (1930), "ატმის ყვავილი" (გამოქვეყნდა 1959), კრიტიკული წერილები. დაუმთავრებელი დარჩა რომანი "ირმა". მისი რედაქციით გამოვიდა ვაჟა-ფშაველას თხზულებათა პირველი სრული კრებული.
ეს არამარტო პირველი ქართული სამეცნიერო ფანტასტიკა, არამედ უდიდესი რომანიცაა. ამის დასამტკიცებლად ეს ჩამონათვალიც კმარა.
ახდენილი პროგნოზები საერთაშორისო სათანამგზავრო კომუნიკაციები, კოსმოსური ხომალდის არსებობა ელექტრონული ძრავების არსებობა ატომური იარაღის არსებობა ცენტრიდანული ძალის გავლენით ხელოვნური მიზიდულობის ძალის შექმნა სკაფანდრის მსგავსი ტანსაცმელის არსებობა. რომანში სკაფანდრის მაგივრად მარსელები დედამიწელ სტუმრებს აცმევენ სპეციალურ ტანსაცმელს, რათა დაბალი წნევისა და ტემპერატურისაგან დაიცვას ისინი. პლანეტის ატმოსფეროების კვლევა ტელეეკრანის ნაირსახეობის არსებობა. აღსანიშნავია, რომ 1930 წელს ტელევიზია საბჭოთა კავშირში ჯერაც არ იყო გავრცელებული. ევროპაშიც ის 1930 წლებიდან გავრცელდა. თუმცა რომანში ის სრულიად სხვა სახითაა წარმოდგენილი. ნაწარმოებში ეკრანი შემოდის სარკის სახელით, რომელზეც გამოსახულება იგზავნება შორეული წერტილებიდან. ამ კონკრეტულ შემთხვევაში მარსიდან. დღეს უკვე ადვილად ხელმისაწდვომია ასეთი ტექნოლოგიები, მითუმეტეს ტელევიზია.
უცნაური წიგნია. ხშირად ვუბრუნდებოდი აზრს, რომ 1930 წელს არის დაწერილი და თანაც ჩვენში. 1930 წელი, ცხადია, სამეცნიერო ფანტასტიკისთვის, დასავლეთის ჭრილში, სულაც არ არის ადრე, მაგრამ ჩვენ არ გვაქვს ამის ტრადიცია და ტრადიციის სათავეში ეს წიგნი დგას. ეპოქალური გავლენა იგრძნობა, პოლიტიკური ლოზუნგ-ჩანართები, კაპიტალისტური დასავლეთის წინააღმდეგ, რელიგიის კრიტიკა (როგორ არაფერი იცის და როგორ იმალება რომის პაპი აპოკალიპსის მოლოდინში) და ა.შ. ბევრი რამ ძალიან გულუბრყვილოდ არის წარმოდგენილი და თხრობის მიმდევრობაც უკმარისობის შეგრძნებას ტოვებს. დასარული სუსტია. დაუსრულებლობა ეტყობა და მაინც - მომეწონა, უცნაურად ორიგინალური წიგნია. P.S. ცალკე უნდა ითქვას გამოცემაზე, დიზაინი და ხარისხი მშვენიერია. "მედუზასგან" სხვას აღარც ველი :)
დიდი ხანია ქართულ ფანტასტიკის წაკითხვა მსურს. ქართული ფანტასტიკიდან, თამაზ ჭეიშვილის "სირიუსი, იდუმალი სტუმარი" წამიკითხავს, ისიც წლების წინ.
ალექსანდრე აბაშელის "ქალი სარკეში" არაერთხელ მსმენია, თანაც დადებითი შეფასებებით. სიმართლე გითხრათ, ცოტა სკეპტიკურად ვიყავი განწყობილი. ველოდი არაორდინალურ ამბებს, თუმცა ცუდად შეკმაზულს. არაფერი მსგავსი. ყველაფერი მშვენივრად წავიდა, გულიანად ჩავუჯექი და შემერგო.
არის რაღაც-რაღაცები რამაც დამაეჭვა და ვფიქრობ მეტად უნდა ჩაღრმავებოდა ალექსანდრე. მაგალითად როცა დელეგატები მარსისკენ მიემგზავრებიან, ერთად შეთანხმდებიან, რომ დედამიწას 17-ჯერ გაუზარდონ სიჩქარე. დედამიწის სიჩქარის ჩვიდმეტჯერ გაზრდით, არაერთი კატაკლიზმა მოხდება. აირევა სეზონები, მოსავალი გაიშვიათდება და ბოლოს სულ გაქრება, მათთან ერთად კი ჩვენ. ფანტასტიკააო იტყვით, მერე რამოხდაო, თუმცა ეს მაინც დიდი მინუსია, რადგან ალექსანდრე, ამ წიგნში ყველაფერს დეტალურად აღწერს და არ შეიძლება ზოგიერთი საკითხის მიფუჩეჩება. არა მარტო ეს, იყო კიდევ რამდენიმე ასეთი, თუმცა შეიძლება ზედმეტად ვუღრმავდები და არც ვარ მართალი, მაგრამ მე ეს დამაკლდა.
ერთმა რამემ გამაღიზიანა. იმდენ ჩემ გამოგონებას გადავეყარე ამ წიგნში, რომ გული ჩამომიდნა. მეწყინა, რომ 90 წლით დამასწრეს ყველაფერი.
საერთო ჯამში, შესანიშნავი იყო. იდეალური თხრობა, ულამაზესი აღწერა, სიუჟეტის მრავალფეროვნება და ავტორის სათანადო სამეცნიერო ერუდიცია. გადაშალეთ და ერთ ჩაჯდომაზე შემოგეკითხებათ!
გადავიკითხე მოკლედ კიდევ ერთხელ გამოცემის წინ და ძველ შეფასებას ვუტოვებ. უდავოდ ღირებული წიგნია, fucking 1930 წელს რეები უწერია :დ მაგრამ ნუ თავისი დროის ჩავარდნებიც აქვს და თან ძაან აშკარად დაუსრულებელია. ახალგაზრდობაში რომ ვკითხულობდი მაშინ დიდად ვერ დავაფიქსირე აშკარად როგორ უცებ წყდება. აღარ დაუბეჭდეს როგორც ჩანს და :( მოკლედ, როგორც პირველი ქართული საიფაი წასაკითხია - რომ ყოფილიყო საშუალება და კიდე ეწერა ამ კაცს საიფაი არ იქნებოდა ცუდი ამბავი მარა რას ვიზამთ. უფრო უკეთესები და ნუგზარ აფხაზავა მერე წამოგვეწია :3
აღმაფრთოვანებს იმის კითხვა, თუ რაზე ფიქრობდა, და როგორ ხედავდა მომავალსა და ტექნოლოგიურ განვითარებას ადამიანი, რომელმაც 100 წლის წინ პირველად გადაწყვიტა ქართულად დაეწერა სამეცნიერო ფანტასტიკა. ამის დასტური, ალბათ, ვვერასდროს გვექნება, მაგრამ მგონია, რომ რომანი ნაჩქარევადაა დასრულებული. გამოცემა პირველად 1930 წელს დაიწყო ჟურნალმა "მნათობმა", მაგრამ შუაში გაწყვიტა. სავარაუდოა, რომ გამოცემის შეწყვეტის გამო მოუწია ავტორს ისე დასრულება, როგორც არის და სინმადვილეში გაცილებით დიდი ამბავი უნდა გვქონოდა.
ალექსანდრე აბაშელის 1930 წლის სამეცნიერო ფანტასტიკის ჟანრის ერთ-ერთი დიდი შედევრია. ჩვენ, როგორც ქართველებმა, უნდა ვიამაყოთ ამ წიგნით, რომელსაც ბევრი მიზეზი აქვს და განსახილველად კომპლექსურია, თუმცა უდიდესი რეკომენდაცია ამ წიგნს, ვერ ვიჯერებდი კითხვის პროცესში რომ მართლა ჩვენი იყო ეს ნაწარმოები.
პერსოები: გურგენ კამარელი, გუსტავ ვაისმანი(კარო), გედა ნუავე.
Очень интересный роман. Несмотря на некую наивность представлений автора относительно природы Марса, все же научная составляющая держится на довольно приличном уровне. Читал в русском переводе целиком, но сейчас удалось найти вариант и на грузинском языке... в свободное время пытаюсь читать в оригинале))) Надо бы перевести и на английский, чтобы у соответствующего круга читателей была возможность познакомиться и ознакомиться с чуть ли не единственным научно-фантастическим произведением грузинской литературы. Жаль только это в наше нелёгкое и непростое время никому не интересно и не нужно...
თავისი დროისთვის საკმაოდ ძლიერი სამეცნიერო ფანტასტიკაა. ბევრი რომ აღარ ვთქვა, დანარჩენი ჩემი ნათქვამი შეგიძლიათ იხილოთ აქ - https://litagora.ge/2017/10/16/mirror...
Mysterious foreigner Gustav Weissman invites Soviet Georgian engineer Gurgen Kamareli to cooperate: he will share his inventions with him, and Kamareli will pass them off as his own. Although Kamareli is somewhat disconcerted by the situation—who would want to pass off someone else's inventions as his own?—Weissman's technologies turn out to be of great help to the people of the USSR and the world. Moreover, with the help of Weissman's devices Kamareli gets acquainted with an enigmatic woman from Mars. When the planet Earth is threatened by an inexorably approaching comet, only Weissman and Kamareli can save humankind. Will they succeed?
A curious sci-fi novel, imbued with the spirit of internationalism and describing very interestingly the imagined technological progress, which echoes the inventions available to us today, although not entirely. The narrative is a bit unsophisticated, with too many coincidences throughout. It is interesting that the author perceived the advent of Soviet power in Georgia with pessimism, and he wore, alongside Konstantin Gamsakhurdia (father of the nationalist president Zviad) and other writers, a mourning chokh for this occasion. But, apparently, the scientific progress made was able to change his mind—the book is full of luminous enthusiasm and the desire to use science for the benefit of the people.
სინამდვილეში არ დამისრულებია, რადგან არ მინდა დავასრულო. (რაღაცას ველოდები, ან ვიღაცას)
სრულიად შემთხვევით აღმოვაჩინე ძველ წიგნებში, თავიდან სათაურმა მომხიბლა, არვიცი რას ველოდი, მაგრამ იმას ნამდვილად არა რაც ფურცლებზე აღმოჩნდა.
მართლა საოცარია, სიუჟეტის მუდმივი განვითარება მაგიჟებს. ყველა პერსონაჟი თავისი იდუმალებით თავს ბოლომდე გაყვარებს და რაც ყველაზე მთავარია კითხვის დროს ერთი წამითაც ვერ მოიწყენ.მიხარია ის, რომ სამეცნიერო ფანტასტიკის ერთ–ერთი პირველი ნიმუშია საქართველოში და თან ასეთი კარგი.
მართალია ფინალი არვიცი და ალბათ რთულია მენდოთ🫠მაგრამ თუ მაინც დამიჯერებთ აუცილებლად უნდა წაიკითხოთ.
ქართველების ეროვნული შეურაცხადობა აქაც გადასარევად ჩანს: "ახლაც დედამიწას მრავალ მილიონ კილომეტრით დაშორებული, იგი მთელი სხეულით განიცდიდა სამყაროს პირველყოფილ მშვენიერებისა და სიდიადის ამაზრზენ ძლიერებას. მისი თვალები ალერისთ შესცქეროდნენ ცის მნათობად ქცეულ დედამიწას და შეყვარებულის მოუთმენლობით ეძებდნენ მის ზედაპირზე საკუთარ ჩრდილში მიმალულ საქართველოს."
Like, man is on a spaceship thinking *not* about his interplanetary super hot lover from Mars, but about Georgia?! I've had enough!!!
გარდა იმისა რომ საინტერესოა 1930-იანებში ქართველი ავტორის მიერ წარმოდგენილი საიფაი მომავალზე კითხვა, ძალიან ლამაზი ენითაცაა დაწერილი :3 რაც პრინციპში არცაა გასაკვირი, პოეტი იყო ავტორი ;დდ
დროისა და კონტექსტის გათვალისწინებით, ძალიან საინტერესო წიგნია. თუმცა ბევრი რამ მიამიტური და ღიმილისმომგვრელია (მაგალითად, კოსმოსურ ხომალდზე დედამიწიდან წაღებულ საჭმელებში ნახსენებია "ევროპული ქადები").
პ.ს სათაური წიგნს დიდად არ შეეფერება, მხოლოდ მცირე ნაწილია იმ ამბისა, რაც წიგნში ვითარდება.