Великий страх у горах

by Charles-Ferdinand Ramuz, Шарль Фердінанд Рамю, Анна Тернова (Translator)

У невеличкому селі у високих Альпах, попри забобони і перестороги, громада вирішує зійти на високогірне пасовисько. Мальовничі краєвиди, цілюще повітря, соковита трава альпійських лук — що може бути ліпше для людського ока і випасу худоби. А втім, не все так просто. Недарма вже понад двадцять літ місцеві мешканці десятою дорогою оминають ту вершину. Що ж трапилося там колись? І чого варто стерегтися нині? Хто знає відповідь на ці питання? І чи відверне неминуче охоронний папірець?

У романі «Великий страх у горах» швейцарський письменник Шарль Фердинанд Рамю досліджує природу страху, як він зароджується, що його живить, як він захоплює окрему людину, а далі поширюється на спільноту. Як він полонить дедалі більшу кількість людей, опановує їхні почуття і керує їхніми вчинками. Завдяки особливій оповідній техніці, що нагадує кіномову, автору вдалося створити напружену дію, а похмурі й водночас привабливі гірські краєвиди лише підсилюють тривожне передчуття прийдешньої катастрофи.

Genres: Fiction, Horror, Literature, France, 20th Century, Roman, Classics

208 pages, Hardcover

First published January 1, 1925

About the author

C.F. Ramuz was a French-speaking Swiss writer. Born in Lausanne and educated there he moved to Paris in 1903 where he first published a collection of poems, 'Le petit village.' At the outbreak of WWI in 1914 he returned to Switzerland and devoted his life to writing which included the libretto for Igor Stravinsky's 'Histoire du Soldat' in 1918. He died near his home town. His image now appears on the 200 Swiss Franc note and his foundation awards the quintannual Grand Prix C.F. Ramuz.

Reviews

[Vadym Didyk · Rating 4 out of 5]

Прочитав за декілька годин текст, який страшно було читати. Страшно було продовжувати, і страшно було зупинитись. Перед тим, як писати відгук, зайшов почитати враження інших — і трапилось перше речення Данила Судина, в якому він каже, що “Рамю написав твір, який належить до тієї гілки модернізму, яку я умовно називаю конрадівською”. І я такий — точно, ось чому я десь на середині книжки почав проводити паралелі з “Серцем пітьми”! 👌

“Великий страх у горах” — маленька книжка зі справді великим страхом. Повільне, медитативне, екзистенційне читання. Перед нами невеличке селище в Альпах, в якому громада живе коштом того, що має худобу. Якось вони голосують за те, щоб зійти на високогірне пасовисько, де ідеальні умови для випасу. Чому голосують — бо пропозиція з нюансом, адже 20 років тому туди вже підіймався один гурт селян, і нічим хорошим це не закінчилось. Хтось це гарно пам’ятає і перестраховується, хтось пам’ятає, але не сприймає серйозно, а хтось взагалі каже, що все це вигадки.

Коли семеро людей, які погодились повести худобу на декілька місяців у потенційно небезпечне високогір'я, таки приходять на місце — тоді і з’ясовується, небезпечно це чи ні.

🏔️ Це історія про непрості взаємини людини і природи. Про те, наскільки люди мало знають та розуміють в контексті існування всього живого. Власне, і сам текст якоюсь мірою некомфортний, загадковий, хочеться залишити його з усіма таємницями і зануритись в щось позитивне. Але потрібно пройти цей короткий шлях до кінця. Відчути саспенс, психологізм, напружитись від опису гір. Злякатися того, що відбувається і що не відбувається. Тут якраз ідеальна можливість протестити свою уяву. Сторінка за сторінкою відчувати, що ситуація важка і неконтрольована, і на горизонті видніється лише катастрофа.

Чи могли люди вчинити інакше і не наступити на граблі, на які вже наступили інші? Могли. Чи проаналізувати все і не наступили? Звісно, що ні ))

Ще більше відгуків та окололітературного шукайте в моєму книжковому блозі в Телеграмі

[Steve]

Charles-Ferdinand Ramuz (1878-1947)


One of the most important 20th century authors of the Suisse romande (the French-speaking portion of Switzerland) is the novelist, essayist and poet Charles-Ferdinand Ramuz, now also regarded as a secret tip of literary modernism.(*) Known to some of you as the librettist for Igor Stravinsky's Histoire du soldat, Ramuz was his own man and remained largely untouched by the years he spent in Paris, preferring isolation to concentrate on his work. He wasn't a best selling author but was regarded highly enough by literary circles that Gallimard tried several times to get him away from Grasset. For a time, at least, he participated in a movement to found a literature based upon the language and characteristics of the Suisse romande, and for a few years he was the focus of a controversy in the French literary world because of the ways he violated the standard rules of literary French in order to represent the language of his characters and to express himself more effectively, more truly in his texts.(**) But I've not read enough of Ramuz' work to be able to draw out his general characteristics, so I shall limit the focus of this review to his (relatively) famous novel, La grande peur dans la montagne (1926, translated into English under the title Terror on the Mountain).

Sasseneire is a pasture high in the mountains above a little village in the Suisse romande, a pasture the village badly needs to graze its cattle, but one in which some mysterious deaths twenty years earlier had created a taboo: no one was to enter that pasture again. Except, of course, time and economic "necessity" have vitiated the taboo and, once again, a herd is driven up to the high alp to feed for a few months during the high summer. With a poetic realism Ramuz beautifully sets the scenes and builds the tension and dread as it appears to the villagers that a powerful curse has been recalled to life against their village. The distribution of denial, anger and fear develops under the blows of the events, individuals make rash decisions under pressure, a whole panoply of human strengths and weaknesses passes by.

Ramuz wanders in and out of his characters' thoughts and juxtaposes conversations without transition or immediate identification of the speakers; but this text is certainly not High Modernist. What is modernist, in the sense of breaking out of the conventions of the 19th century novel, is the unusual narration. At times there appears to be a narrator, but this narrator changes his nature often and sometimes disappears. First, third and second person are used alternately, keeping the reader slightly off balance and causing an interesting result. But for me the primary attraction is the simple, powerful story told in a language that often crosses into the poetic so tellingly that I'm now very curious about his poetry. Particularly effective is Ramuz' use of repetition to generate a kind of chant that heightens his effects. I'm definitely going to be reading some more Ramuz.


(*) Except in Switzerland, where he is no secret and his image graces the 200 franc note. His novels are collected in two volumes in the Bibliothèque de la Pléiade.

(**) Ramuz reacted to the controversy with some disdain, admonishing "ces échappés de Sorbonne qui n’utilisent (la langue du peuple) qu’entre guillemets, c’est à dire ne (la) touchent qu’avec des pincettes." [these escapees from the Sorbonne who use the language of the people only within quotation marks, that is to say touch it only with tongs (more idiomatic would be "touch it only with a ten foot pole")].

[Inna · Rating 3 out of 5]

Книга швейцарського класика про невелике селище в Альпах, громада якого, незважаючи на перестороги та попередні смерті, голосує за те, щоб зійти на високогірне пасовище і почати використовувати його для худоби. А далі? Далі будуть наслідки цього рішення.

І були моменти, коли усіми цими дзвіночками на коровах, випасанням у горах, тривожністю перед невідомим, цей невеликий текст нагадував мені «Тіні забутих предків». Але то були лише моменти. Загалом же мені забракло обіцяної атмосферності та ясності у діалогах. Пояснень не чекала, пояснень не отримала – тут усе чесно)

Скажу відверто, мабуть, найбільше мене зачепив…початок. Отой нетривалий момент, де жителі селища не тільки перекреслюють передану їм у розповідях і байках пам'ять про щось страшне на тій вершині, а й відкидають свідчення очевидця, ще живого односельця, як щось неважливе, надумане, перебільшене. Страшно навіть думати, наскільки швидко наступними поколіннями стирається пам’ять про пережите попередніми чи заперечується правда задля комфорту…

[Данило Судин · Rating 5 out of 5]

Рамю написав твір, який належить до тієї гілки модернізму, яку я умовно називаю конрадівською. Адже вперше з таким модернізмом я познайомився саме в творах Джозефа Конрада.

Особливість цього модернізму в тому, що він, з одного боку, як і весь модернізм не є "прямолінійним" (тут немає поділу на хороших та поганих персонажів, немає чіткого сюжету, який ще й веде до чіткого авторського послання в стилі "мораль цього твору полягає в тому..."), а з іншого – таки не впадає і крайнощі саморефлексії (як Джойс чи Беккет, наприклад). Ми маємо справу з ненадійними нараторами та відстороненим, але насиченим описом подій. І висновки з цього твору робити ми маємо самі. Але це не головоломка чи ребус, який має одну розгадку. Це коан, який має змусити нас задуматися над питаннями буття та існування.

Рамю з останнім чудово справляється! Він піднімає різні питання, які не втратили актуальності і до сьогодні. Він описує психологію людей, які опинилися в межовій ситуації. І цей психологізм спонукає співпереживати головним героям. А "нелінійність" дає поживу для розуму. Цей твір запам'ятається. Цей твір залишить по собі емоції. І до роздумів про нього ви повертатиметесь в наступні кілька днів або й тижнів

[Юлія Бернацька · Rating 5 out of 5]

Дуже гарно і атмосферно написано. Ловила насолоду від кожного речення. За відчуттями трохи нагадало "Пікнік біля Навислої Скелі", яку я теж дуже люблю.
Саспенс тут на найвищому рівні. Дуже рекомендувала б до жовтнево-геловінських читань.

[Laurent De Maertelaer · Rating 4 out of 5]

Mijn recensie kan je lezen op m'n blog: https://thedreamlifeofbalsosnell.org/...
en op Mappalibri: http://mappalibri.be/?navigatieid=61&...

[Truusje Truffel · Rating 5 out of 5]

Een raadselachtig spookverhaal

Al een twintigtal jaren ligt, hoog in de Zwitserse bergen, de weelderige alpenweide Sasseneire ongebruikt te verpieteren. Eigenlijk weet niemand precies wat zich daar toen heeft afgespeeld en de angst voor het onbekende houdt de dorpsbewoners daar weg. Wat ze wél weten is dat er destijds van de groep herders maar één heelhuids het dorp heeft weten te bereiken, terwijl de anderen daarboven de dood hebben gevonden, evenals de koeien die een geheimzinnige ziekte onder de leden kregen.
Wanneer tijdens een urenlange dorpsvergadering wordt aangegeven dat er een stuk grasland voor zeventig koeien wordt gezocht, komt de voorzitter met een plausibele oplossing; de koeien kunnen naar Sasseneire geleid worden. De jongere generatie ziet er wel een been in, maar, zoals te verwachten valt, stuit deze mededeling op veel weerstand onder de oudere aanwezigen; zij hebben hun angsten immers nog vers in het geheugen en vrezen met deze onheilspellende actie hun leven op het spel te zetten.

Zo begint de novelle van de Franstalige Zwitser Charles-Ferdinand Ramuz (1878-1947), een auteur die buiten zijn eigen land niet zoveel bekendheid genereerde.
In het uitgebreide nawoord van de vertaler wordt meer achtergrond over de auteur gegeven.
Voor de Eerste Wereldoorlog woonde hij in Parijs, waar binnen de elitaire literaire schrijvers weinig bewondering was voor de bijzondere schrijfstijl en het ongebruikelijke Frans waarin Ramuz schreef. Zoals dat bij 'nieuwigheden' gaat heeft hij bewonderaars en collega's die zijn stijl verguizen. Er werd destijds een bundel essays uitgegeven met de titel Pour ou contre C.F. Ramuz. Deze diende hen echter van repliek en weerlegde de kritiek door zijn geheel eigen schrijfstijl te benoemen als 'openluchtfrans'.

Ondertussen in het dorp wordt er onder de bewoners gestemd en besloten toch de alm in gebruik te nemen, waarop een groep van zeven herders de runderen, feestelijk versierd met bloemen, de lange weg de bergen in leidt. Daar aangekomen wordt er uitbundig gefeest, de berghut wordt opgeknapt en in gebruik genomen. Alles lijkt dik in orde te zijn en de koeien grazen tevreden rond.

In het lagergelegen dorp gaat alles verder zoals het altijd al ging en niemand heeft enig idee welke taferelen er zich daarboven afspelen, totdat de verloofde van een van de herders ongerust wordt en op pad gaat, om zich bij hem te voegen. De beesten raken stuk voor stuk besmet met een ondefinieerbare ziekte en bezwijken eraan, 'zoals bij de plagen van Egypte in de Bijbel'. Een van de mannen heeft een geheimzinnig papier bij zich; een beschreven vel, dat in een wijwatervat is gehouden. In een bundeltje op het lichaam gedragen, zou het bescherming moeten geven. Bescherming tegen wat... onheil?

'Onder hem, tussen de bomen, leek het alsof alle sterren die niet meer aan de hemel stonden naar beneden waren gegleden. Hij zag ze tussen zijn knieën, die hij niet zag. Hij ziet ze tussen zijn knieën, in de richting van zijn voeten, die hij niet kon zien; en buiten die sterren was er vóór ons geen hemel of aarde meer, niet boven en niet onder: niets dan de grote, donkere, mateloze en onmetelijke massa van de nacht, waarin Joseph nog een keer de lichtjes van het dorp ziet glinsteren; dan wordt hij als het ware door zijn schouders voorwaarts geduwd, want hij begint weer bergop te gaan.'

Dat zijn 'openluchtfrans' een bijzondere schrijfstijl is, wordt al snel duidelijk in deze novelle. Het meest bijzondere zijn de vele opsommingen, gefragmenteerde zinnen en herhalingen, die iets van regelmatigheid geven en situaties en emoties benadrukken.

'Maar er waren daar geen kinderen, geen vrouwen, geen mannen, er was daar geen geluid van stemmen, geen geluid van zagen of zeisen, geen gekakel van kippen, geen spijkers die worden ingehamerd, geen planken die worden geschaafd; en als Joseph om zich heen keek, stootte hij met zijn ogen alleen maar op stenen, altijd weer op stenen, op niets dan stenen; en altijd weer op niemand, op niets wat bewoog en niets wat zich liet horen. Niets dan stenen, met wat gras hier en daar, een paar struiken, de hoge stelen van gentianen; niets dan stenen en water, water als een slang die kronkelt; het verschijnt, het verdwijnt, verschijnt opnieuw.'

Perspectiefwisselingen volgen elkaar hier en daar razendsnel op, soms verschuift het zelfs in één zin. In de literatuur is dat eigenlijk not done, maar Ramuz maakt zijn teksten hiermee geheimzinnig, waardoor hij appèl doet op de concentratie van de lezer. Als er vanuit de auteur wordt verteld, kan de tekst zomaar veranderen in de jij-vorm.
De gebeurtenissen worden niet uitgekauwd, maar laten het vaak aan de lezer om te bedenken wat er nu echt gebeurt. Het gebruik van personificatie geeft een speciale twist aan de tekst, zoals de voortdurende gehoest van de dodelijke gletsjer.

'Ze passeren een kleine samenscholing van hooischuren die je zien aankomen, die je zwijgend zien aankomen, waarna ze zich dicht tegen elkaar aan drukken alsof ze elkaar iets willen toefluisteren.'

Glorieus zijn de beschrijvingen van omgeving en natuur, waarbij de auteur speelt met het intens zintuiglijke en met wat kleur heeft en van tint verandert. De filmische beschrijvingen zijn soms gedetailleerd, maar dan weer zijn ze juist beknopt gehouden.

Hoedje af voor Rokus Hofstede voor de sublieme vertaling - het lijkt me geen sinecure -, waar de zeer eigen Ramuz-schrijfstijl zo mooi behouden is gebleven.

Een mysterieus rijk juweeltje dat geheel terecht is opgenomen in de Schwob-lenteactie van 2019.

Titel: De grote angst in de bergen
Auteur: Charles-Ferdinand Ramuz
Vertaling: Rokus Hofstede
Pagina's: 200
ISBN: 9789028290150
Uitgeverij Van Oorschot
Verschenen: maart 2019

[Ka Vee · Rating 4 out of 5]

4,5*
Je voelt je zelf angstig worden in die bergen ! Zeer knap.

[Maxwell · Rating 4 out of 5]

The problem is clear: this isolated Swiss village is running low on natural resources with which to sustain their sizeable herd, which they depend upon to provide sustenance and their community's livelihood. A recently elected Chairman and his younger followers propose they take the herd up the mountain to a lush pasture that was the scene of unspoken horrors 20 years ago. Their solution is met with resistance from the older crowd, but ultimately the plan moves forward anyway, and a group of men begin the journey that one can only feel will end in even more unspeakable events.

Written in 1926, this novel from one of the acclaimed Swiss French writers (who I had honestly never heard of prior to this) is surprisingly modern in its style and approach. Fluttering constantly between characters point of views, even moving back and forth in tense, sometimes in the same paragraph or even sentence, and including the 1st to 3rd person, both singular and plural, the storytelling weaves together a sort of collective consciousness of the village and its inhabitant. It's a complex and at times confounding, yet layered prose that lends itself to a cinematic feel (reminding me, in ways, of Damon Galgut's Booker Prize-winning novel, The Promise). Think A24, if this were to be adapted to screen, in both obscurity and eerie tone.

I enjoyed reading this one and discussing it for book club. It was generally not loved but perhaps appreciated, with layers to pick apart and lenses through which to view the text: man vs. nature, physical vs. spiritual, reality vs. fantasy, etc. I think it's a book I'd be rewarded for re-reading, and while it wasn't outright scary, it had some subtly creepy elements that made this a perfect October read.

[Marcia · Rating 2 out of 5]

De grote angst in de bergen was niet wat ik ervan verwachtte. Het boek was vreemd en soms moeilijk om te lezen. Dit komt vooral door het wisselende perspectief dat nu eens samenvalt met de blik van een personage, dan weer met die van een anonieme getuige, om vervolgens afstand te nemen en van ver af de situatie te beschrijven. Ik, jij, hij, zij, men - ik vond het onduidelijk wie er bedoeld werd. Vaak vroeg ik me af of de auteur rechtstreeks tegen mij sprak? Hierdoor vergt het verhaal opperste concentratie om te lezen, terwijl de personages vlak blijven en het plot bijna flinterdun. Ik hield van de setting in de bergen en van de prachtige cover. Maar het verhaal verraste niet en was ook nog eens voorspelbaar. Ik laat het nog even bezinken, maar voorlopig ben ik niet al te enthousiast.
Mijn complete recensie lees je op Boekvinder.be.

[Herman · Rating 4 out of 5]

****1/2

[Jan · Rating 4 out of 5]

Wat een boekenvoorjaar, en het is nog geeneens lente.

[Dolf Patijn · Rating 5 out of 5]

Een indrukwekkend boek uit de jaren 20 van de twintigste eeuw. Ramuz schrijft in sober proza maar met soms heel mooie beschrijvingen waarbij hij speelt met tijd en ruimte. In dit boek is de natuur een personage waarmee niet valt te spotten en die ontzag afdwingt. Het is tevens een vingerwijzing naar onze tijd waarin wij met steeds extremere weersomstandigheden kampen mede door onszelf veroorzaakt. In het nawoord legt de vertaler, Rokus Hofstede, uit welke moeilijkheden hij bij het vertalen tegenkwam en welke keuzes hij daarbij had gemaakt. Het doet wel vermoeden dat een en ander in vertaling verloren is gegaan maar het blijft desondanks in de Nederlandse vertaling ook een erg goed boek. Een sterke aanrader.

[Ron Roelandt · Rating 4 out of 5]

Charles-Ferdinand Ramuz schreef “De grote angst in de bergen” in het begin van de twintigste eeuw. De roman kwam in 1926 uit. De Zwitser schreef over de bergen zoals ze toen waren, vol geheimen, gevaarlijk, onherbergzaam, toppen en hellingen die met respect benaderd dienden te worden. In de roman zijn het de ouderen die “de berg” nog respecteren en de jongeren die (toen al, is het ooit anders geweest) niet stil willen blijven staan. Het aloude generatieprobleem, van voor Ramuz, van na Ramuz. De jongeren willen de koeien voor het eerst weer laten grazen op een weide die 20 jaar niet gebruikt is geweest nadat er een veeziekte was uitgebroken. Er wordt gestemd, en de weg naar de hoog gelegen vlakte met vers, voedzaam gras ligt open. Maar “de berg” laat zich de wil van de mens niet opleggen. Dat is in het kort het verhaal, waar doorheen ook nog een liefdesgeschiedenis geweven is, en dat is in het kort de boodschap die de schrijver mee wil geven: we moeten de natuur respecteren, want vroeg of laat slaat ze terug.

Wat “De grote angst in de bergen” echt interessant maakt is de manier waarop Charles-Ferdinand Ramuz schrijft en op gramaticaal gebied de regels aan zijn laars lapt. Hij was heel goed bevriend met de Russische componist Igor Fjodorovitsj Stravinsky en had in 1916 het libretto geschreven voor diens opera Histoire du Soldat. Die muzikale ervaring echoot tien jaar later nog na in de roman die nu voor ons ligt. Ramuz herhaalt in sommige passages zijn woorden, herhalingen die een dreiging dreigender en dreigender weten te maken, herhalingen die een spanning opbouwen, herhalingen die een ritme aan het geschrevene geven, precies zoals in een opera. Daarbij springt hij vaak van de verleden naar de tegenwoordige tijd, ook in één en dezelfde zin, of wordt zijn lijdend voorwerp meewerkend voordat je er erg in hebt en bekijk je de situatie vanuit een geheel andere ooghoek. Hoe ik het hier neerschrijf lijkt het alleen maar verwarrend, maar nee, het functioneert echt!
Regelmatig is het alsof je een schilderij bekijkt. Ramuz bepaalt op welke plek hij je zet en hoe je de kleuren ziet. Van Gogh kwam spontaan in me op tijdens het lezen van verschillende passages. “De grote angst in de bergen” vertoont zonder twijfel post-impressionistische elementen, en moeder aarde heeft een aantal jaren beide artiesten tegelijk als bewoner over de vloer gehad.

De vertaling van Rokus Hofstede verdient apart genoemd te worden, want die is echt van grote klasse.

Voor meer: https://rondetijd.blogspot.com/2020/0...

[Joseph Schreiber · Rating 4 out of 5]

This 1926 novel set in an unnamed Swiss village is a tale of mystery and death with a hint of the supernatural. But one of the most menacing elements is the sky. When the townsfolk decide to utilize a mountain pasture abandoned after a disaster—one which is never fully described—opinions are divided and volunteers hard to find. The men that do agree to go, including one strange, physically deformed resident, find that it is not long before disease strikes the herd. Knowing it is likely to spread, the villagers set up roadblocks to make sure none of the men return. And then things get worse.
Ramuz, who influenced Jean Giono and Céline, has a distinctive way depicting nature, shifting perspective, and building tension with the repetition of key phrases. A very entertaining read.
A longer review to come.

[Iryna Korenovska · Rating 4 out of 5]

Мої 4.5 ⭐️ за атмосферу, проблематику і стиль автора

Однозначно мій варіант трилеру, де тобі не лоскочуть нерви жахливими вбивствами, а створюють атмосферу нагнітання чогось невідворотного і трагічного. І автор це майстерно реалізовує описами, повторами фраз, перемежуванням різних сцен одна за одною, недосказаністю.

Дякую Ще одній сторінці за цю неймовірну історію в перекладі українською ❤️

[Ann · Rating 4 out of 5]

Switzerland

4.5⭐️
Яка ж це маленька цяточка людина у порівнянні з природою і як дорого коштує людська самовпевненість.

Роман з захоплюючою, зловісною, клаустрофобічною атмосферою, в чудовому гіпнотичному стилі, повному повторів і змін у перспективі.

Неодмінно буду перечитувати

[Camille · Rating 5 out of 5]

Cinq étoiles hallucinées. Ma plus belle découverte cette année !

[Anna Kushnir · Rating 4 out of 5]

Тягуче, тривожне та депресивне.
Мене не полишало відчуття, що це як оповідання Маркеса "Щось серйозне має статися" (algo grave va a suceder). Там жіночці наснилось, що щось серйозне має статися і це передчуття передавалось з уст в уста. Зрештою селище вже не могло терпіти напруги очікування і всі полишили його. А бабця сказала, що от воно і сталось як їй наснилось. Так от. Мені здалось, що в цьому творі герої теж самі нагнітали свої проблеми. А може все що потрібно - це пропустити крізь себе, прожити оце нестерпне відчуття дискомфорту та страху і не шукати ніякої логіки взагалі.

[Katrinka · Rating 5 out of 5]

This is how an excellent book is done.

[Gert De Bie · Rating 5 out of 5]

Indrukwekkend, dit boekje.

Zo'n 90 jaar geleden geschreven en door Rokus Hofstede voor het eerst naar het Nederlands vertaald in 2019. Laat ons maar aanvangen met een pluim voor die vertaling, want de stijl die Ramuz hanteert, maakte daar ongetwijfeld een hele karwei van, die Rokus tot een uitmuntend einde bracht.

In De grote angst in de bergen trekken 7 dorpelingen een zomer lang naar een hoog gelegen alpenweide om er een kudde te laten grazen, ondanks het drama dat zich daar 20 jaar eerder afspeelde.

In een indrukwekkende stijl, met wisselende vertelperspectieven, door elkaar gebruikte werkwoordstijden en bergen, gletsjers en de natuur die bijna als levende personages worden opgevoerd, vertelt Ramuz over de angst die het dorp in zijn greep krijgt als er een ziekte in de kudde uitbreekt en er weer een groot onheil op hen af lijkt te komen.

Net door die stijl, die van de lezer soms wel wat vraagt, maar gaandeweg meer en meer evident wordt, kruipt het verhaal onder de huid en zit de grote angst in de bergen uiteindelijk ook in je hoofd en lijf en leden.

Mens vs. natuur, waan vs. realiteit, spanning in de gemeenschap, angst voor elkaar en politiek gekonkelfoes: indrukwekkend en verrassend hoe actueel het boek van Ramuz na 90 jaar nog smaakt.

Beklijvende, beklemmende en verrassende leeservaring: altijd fijn op zo'n boeken te stuiten!

[Yuliia · Rating 4 out of 5]

Читати її в горах було дуже атмосферно! Місцями навіть занадто атмосферно)

[Merel Schouten · Rating 5 out of 5]

Dit boek was één grote koortsachtige nachtmerrie. Het verhaal heeft maar 189 bladzijden, maar het had ook in maar 100 bladzijden gekund als niet iedere zin drie keer werd herhaald, maar dan met nét andere woorden. Of als de auteur gebruik had gemaakt van samenvoegingen en verwijswoorden: "De voorzitter droeg een lantaarn. De veldheer droeg een lantaarn." Zo werd ieder gegeven geformuleerd. Dat hoeft toch niet iedere keer?! En midden in een passage besluit de auteur ook ineens om toch maar vanuit 'we' te schrijven om zich na een paar zinnen weer te bedenken. De eerste paar bladzijden vond ik het wel leuk, een keer iets anders. Al gauw vond ik het echt irritant worden. Iemand hier schreef als reactie "Knap, je voelt echt hoe eng de bergen zijn!" Dat voelde ik niet. Ik voelde meer hoe gekmakend eentonig de bergen zijn. Ook: stom dat er zoveel dieren doorgingen.

UPDATE: De vertaler was aanwezig bij onze boekenclub en vertelde heel verliefd over verschillende passages van bijvoorbeeld herders die koeien melken en hij schreef een persoonlijke citaat voorin mijn boek en nu is het toch mijn lievelingsboek geworden.

[A Book About · Rating 5 out of 5]

Мені легко продати книгу: просто скажіть що це класика якоїсь країни, з якої я ще нічого не читав і я автоматично її куплю. Цього разу це Швейцарія.

Сюжет: У гірському містечку, що живе завдяки розведенню худоби, бракує пасовищ. Громада голосуванням вирішує повернутися до випасу в долині, де 20 років тому сталося щось жахливе. Туди на два місяці відправляють сімох людей з третиною худоби і це жахливе повторюється…

Звучить як початок моторошного трилеру і, частково, так воно і є.
Але ця книга не є класичним трилером в сучасному його розумінні, вона скоріше сподобається поціновувачам книг Ширлі Джексон, тому що тут весь саспенс побудований на параної, забобонах і природі людського страху.

А ще тут багато описів природи, адже саме вона є однією з причин тривожності та нагнітання атмосфери.

[Bea · Rating 4 out of 5]

4,5*

Een (bijna) vergeten pareltje uit 1925. Door een recente Nederlandse vertaling (2019) kwam dit boekje onder mijn aandacht.

De samenvatting kan zeer kort zijn : angst is besmettelijk, besmettelijker dan om het even welke infectieziekte. En hoe die angst wordt overgedragen van persoon tot persoon, wordt hier schitterend weergegeven.

[Katrien · Rating 4 out of 5]

Een beklemmend epos met veel sfeerschepping. Riep bij mij herinneringen op aan De Wand van Marlen Haushofer.

[Nora (NoraLeest) · Rating 2 out of 5]

heel apart geschreven, waardoor het totaal niet vlot leest. Je denkt oh een boek van minder dan 200 bladzijdes, dat heb je zo uit! Fout. Maar het is me gelukt.

[Ira Mar · Rating 5 out of 5]

За внутрішнім напруженням читання цієї книжки, як перший перегляд «Твін Піксу».
…Хто ж вбив Лору Палмер? 🤔
Ой, не то, …
що ж живе в льодовій горі і не дає спокою мирному поселенню, яке годується зі скотарства?

Оповідь тримає в тонусі всі двісті вісім сторінок, відірватися важко, але сподіватися знайти відповіді - марна справа. Автор і не планував щось пояснювати. Будьте до цього готовими, якщо вирішите познайомитися з цим романом.

Але як же майстерно Рамю підсаджує на гачок страху, який має хтонічний та одночасно антропоморфний характер. Всі натяки на невідомих істот, які можуть вплинути на життя людей внизу гори перетворюються на закольцьованість ідеї у всепроникності всього у все.

Це паперовий варіант першоджерела для містичних серіалів, по типу «Х-файлів». Багато питані і жодних відповідей. Але при цьому відірватися неможливо.

Отримала багато читацької насолоди.
Дуже атмосферний твір, який спонукає на роздуми щодо людського вибору та наслідків від них.

[Rachel · Rating 5 out of 5]

4.5. Originally published in 1926, Great Fear on the Mountain takes place in a small Swiss village situated in a valley that is struggling to find pasture land to accommodate all of their livestock.

The book opens with a village council meeting where a debate that has seemingly taken place many times before is occurring: to return or not to return to the open pasture up in the mountain. The young people all vote in favor of returning, while the elders remind them that they are too young to remember what happened the last time villagers and their herds took up residence on the mountain twenty years ago. As the young people outnumber the old, a designated group prepares to return to the alpine pasture and chalet for the next two months.

Unsurprisingly, things go awry from the start. The mountain is a hostile entity that does not welcome visitors and though the villagers delude themselves into thinking they will be welcomed this time around, the mountain does not forget. It’s a classic tale of man vs. nature.

Ramuz’s writing is repetitive, trance-like, and at times reminded me of Fosse. His descriptions of nature, the mountainside, and the sky add to the ominous feeling that grows as the story progresses.

I could see this not being for everyone, I would understand others who say it’s slow or who find the repetition annoying. But something about this just really worked for me. The writing style, the story itself, I was hooked on all of it and it gets a bit recommend from me!

[Berit · Rating 4 out of 5]

Twee weken geleden las ik een korte recensie van deze roman en die recensie alleen al liet me maar niet los. Toen ik een paar dagen later een boekhandel binnen ging om het te kopen zag ik het direct liggen. Geen toeval: de verkoper was er zelf ook weg van. Toen ik het oppakte, liet ze me weten dat het een "erg mooi, beklemmend verhaal" was. Dat was niet alleen een verkooppraatje: toen ik nog even verder rondkeek in de winkel, bleef ze op (harde) fluistertoon met haar collega over het boek praten - de collega had het duidelijk ook gelezen, en ze klonken allebei erg enthousiast.

Ik was al overtuigd, maar nu werd ik extra nieuwsgierig. Na mijn andere boek uitgelezen te hebben begon ik direct en zat er ook meteen in: wat een verhaal!

Het is een heel apart boek: ik heb letterlijk nog nooit ook maar iets wat erop lijkt gelezen. De stijl is heel bijzonder, en het verhaal erg beklemmend (dat is wel echt het juiste woord ervoor). De plot is niet direct heel spannend, maar toch hangt er vanaf het begin een onheilspellende sfeer over het hele verhaal. Heel knap is dat.

Ik kan er nog meer over zeggen, maar zou dat niet zo mooi kunnen als de vertaler (Rokus Hofstede) dat in zijn nawoord doet, dus bij dezen:

"Fascinerend in De grote angst in de bergen, meeslepend zelfs, is hoe de Ramuz een realistisch verhaal weet te voorzien van een tragische, mythische, bovennatuurlijke, sprookjesachtige en bij vlagen hallucinatoire dimensie, en dat zonder de draad van het realisme door te knippen" (Hofstede in zijn nawoord, 188).

Wat goed gezegd! Ramuz heeft een hele aparte stijl, met verschuivende perspectieven en veranderende werkwoordstijden, soms midden in een zin. Een eerdere recensie uit de jaren '30 (als ik het me goed herinner), ook aangehaald door Hofstede, noemde het "filmisch," en dat is het inderdaad: alsof de camera ineens voor je draait en de gebeurtenissen vanuit een andere hoek bekijkt, terwijl het geluid nog doorloopt.

Een voorbeeld:

"Ze zijn bezig, ze zijn lang bezig. Ze liepen vlug, ze schreeuwden, ze lieten hun zwepen knallen. Uit alle macht lieten ze hun zwepen knallen, want intussen stonden ze vrij ver uit elkaar; ze schreeuwden uit alle macht, ze lieten hun zwepen knallen om hun eenzaamheid te verdrijven; onder de hoge wanden, onder de ene en de andere hoge wand - en Joseph ging onder de rechterwand; en het lopen, de frisse lucht, de eigen aansporingen doen je deugd; plotseling denkt Joseph: 'Wat is het vandaag?...Zaterdag? Ja, zaterdag...De dag dat ze de voorraden moeten komen brengen. Ik krijg een brief!...' Hij laat zijn zweep nog luider knallen in de lucht, waar het snoer een rookpluimpje doet opkringelen; en 'Ho! Ho!' zo hard hij kan, terwijl de koeien naar het lage deel van de weide hollen, waar je ze beetje bij beetje weer samen ziet komen: 'Ik krijg een brief...' (121).

Heel, heel bijzonder. Niet alles is overigens zo geschreven: sommige delen zijn wat directer.
Normaal gesproken houd ik he-le-maal niet van stijlistische vernieuwingen (denk: modernisme). Ik vind het algauw gekunsteld, irritant, en pretentieus. Zo niet bij dit boek; integendeel. Ondanks de vreemde stijl voelt het heel natuurlijk; het past bij het verhaal.

Of, om het anders te zeggen: het hele boek voelde alsof iemand het verhaal over dit dorp en de vreemde gebeurtenissen op Sasseneire persoonlijk aan mij vertelde. Die wisseling in werkwoordstijden en de herhalingen waarvan Ramuz ook gebruik maakt waren daardoor niet storend: het voelde gewoon alsof iemand in een gesprek met mij deze hele geschiedenis oprakelde. Eigenlijk ook echt heel knap van de vertaler (Hofstede)...!

Al met al vond ik dit een erg mooi boek dat ik graag nog eens zou herlezen. Hopelijk wordt er nog meer van Ramuz naar het Nederlands vertaald...