In dit boek draait alles om autisme binnen het onderwijs. Dat lijkt in strijd met het idee van diversiteit en het principe dat ieder individu een unieke combinatie van kenmerken heeft, en daarom niet in hokjes gestopt moet worden. Maar als je het onderwijsaanbod breed en inclusief wilt maken voor iedereen, heeft het juist zin om je specifiek te richten op autistische studenten. Daarmee maak je het onderwijs namelijk toegankelijker voor velen.
Hoe? Breng voorspelbaarheid en structuur aan, formuleer expliciet, foutloos en eenduidig, geef handleidingen en bied steun. Deze praktische gids voor docenten introduceert de autistische student als de kanarie in de schoolbanken, die niet goed kan functioneren als aan deze randvoorwaarden niet wordt voldaan. De autistische student toont daarmee de onvolkomenheden in het onderwijs aan. Dat geldt voor alle neurodivergente studenten, en andere studenten die afwijken van de norm. Wie erin slaagt onderwijs écht autisme-inclusief te maken, creëert beter onderwijs voor iedereen.
Binnenkort komt er een gratis cursus beschikbaar over autisme-inclusief onderwijs bij de Open Universiteit.
Zodra die beschikbaar is staat hier alle informatie.
Sylvia Stuurman presenteert in De Kanarie in de Schoolbanken een grondig en goed doordacht pleidooi voor autisme-inclusief onderwijs. Met een sterke academische basis en duidelijke richtlijnen biedt het boek waardevolle inzichten voor onderwijsprofessionals die hun methoden willen aanpassen om autistische studenten beter te ondersteunen. Door de HIPPEA-theorie als uitgangspunt te nemen, legt Stuurman uit hoe autistische hersenen werken en welke aanpassingen nodig zijn om een inclusieve leeromgeving te creëren.
Het boek blinkt uit in de theoretische onderbouwing en de concrete adviezen die Stuurman biedt. Ze verbindt inclusie met het VN-verdrag en benadrukt de brede voordelen van een meer ondersteunende en flexibele schoolomgeving. De onderwerpen variëren van prikkelgevoeligheid en perfectionisme tot sociale omgang en zelfbeeld, wat het boek veelzijdig maakt. De metafoor van de "kanarie in de schoolbanken" als indicator voor inclusiviteit is pakkend en effectief.
Toch zijn er kanttekeningen. Het boek is wat minder toegankelijk maakt voor lezers die vooral op zoek zijn naar praktische voorbeelden of persoonlijke verhalen. De schaarste aan anekdotes of getuigenissen zorgt ervoor dat de inhoud soms wat afstandelijk overkomt. Hierdoor voelt het af en toe meer als een wetenschappelijk werk dan een handzame gids. Voor wie een balans zoekt tussen theorie en praktijk, of meer herkenbare verhalen, kan het boek daardoor minder bevredigend zijn. Voor wie op zoek is naar een werk dat ten gronde de theorie verkent, en daarnaast ook wat praktijk toevoegt, kan ik dit boek absoluut aanraden.
De Kanarie in de Schoolbanken biedt een belangrijk perspectief op de noodzaak van inclusief onderwijs en is een waardevolle bijdrage aan de literatuur over autisme en neurodiversiteit. Toch zou het met meer persoonlijke verhalen en een minder intellectualistische toon nog sterker en toegankelijker kunnen zijn.
Deze recensie is in gewijzigde vorm al eens gepubliceerd op de Belgische autismeblog Tistje.com