What do you think?
Rate this book
Dane odosobowe
Nowa, długo wyczekiwana powieść laureatki literackiej Nagrody Nobla
Punktem wyjścia tej niezwykle osobistej powieści staje się śledztwo podatkowe, które toczyło się w sprawie Elfriede Jelinek. Naruszające prywatność rewizje, nieprzyjemne przesłuchania, wertowanie wszelakich, również osobistych dokumentów zawierających dużą część życia – to wszystko staje się dla pisarki pretekstem do opowiedzenia o swoich rodzicach i dziadkach, o żydowskiej części rodziny, o wypędzonych i zamordowanych krewnych, o ucieczce i prześladowaniach, o dawnych i nowych nazistach.
Mówi o sobie i o kraju oraz o opętanym materializmem społeczeństwie poniżającym ofiary, a nagradzającym katów.
Pisze jako oskarżona, jako ofiara i jako obrończyni – czasem ze złością i wzburzeniem, czasem ze smutkiem, czasem z typowym dla siebie sarkazmem.
Punktem wyjścia tej niezwykle osobistej powieści staje się śledztwo podatkowe, które toczyło się w sprawie Elfriede Jelinek. Naruszające prywatność rewizje, nieprzyjemne przesłuchania, wertowanie wszelakich, również osobistych dokumentów zawierających dużą część życia – to wszystko staje się dla pisarki pretekstem do opowiedzenia o swoich rodzicach i dziadkach, o żydowskiej części rodziny, o wypędzonych i zamordowanych krewnych, o ucieczce i prześladowaniach, o dawnych i nowych nazistach.
Mówi o sobie i o kraju oraz o opętanym materializmem społeczeństwie poniżającym ofiary, a nagradzającym katów.
Pisze jako oskarżona, jako ofiara i jako obrończyni – czasem ze złością i wzburzeniem, czasem ze smutkiem, czasem z typowym dla siebie sarkazmem.
- GenresFiction
256 pages, Paperback
First published November 15, 2022
29 people are currently reading
377 people want to read
About the author
Elfriede Jelinek
163 books1,099 followersElfriede Jelinek is an Austrian playwright and novelist, best known for her novel, The Piano Teacher.
She was awarded the Nobel Prize in Literature in 2004 for her "musical flow of voices and counter-voices in novels and plays that, with extraordinary linguistic zeal, reveal the absurdity of society's clichés and their subjugating power."
She was awarded the Nobel Prize in Literature in 2004 for her "musical flow of voices and counter-voices in novels and plays that, with extraordinary linguistic zeal, reveal the absurdity of society's clichés and their subjugating power."
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 27 of 27 reviews
September 25, 2024
Me supongo a la pobre Elfriede en el juicio, sentada allá abajo, hirviendo de rabia, rumiando contra los todopoderosos del estrado, mentando a los ancestros de los abogados, vomitando improperios imaginarios, descargando su vena sádica hasta la paranoia. Porque de eso se trata todo esto, de una intrincadísima paranoia.
October 1, 2024
„(…) proszę wybaczyć to brzydkie słowo, słowo, które było na początku i potem błądziło, zanim tu wszystko zostało cofnięte do początku, słowo to należy do tych Żydów, do których normalnie należałoby o wiele więcej, gdyby dostali to kiedykolwiek z powrotem, ale w tym celu trzeba by włamać się do durnych sejfów. Jakaś mała renta wyleci, a światła życia kiedyś wszystkie pogasną, a życia ulecą, cienie rzucone na ścianę, a jeszcze i wtedy czegoś chcą, znowu się odzywają, nie zdmuchnęliśmy porządnie światła życia, (…) no nie wierzę, tam ciągle paru żyje! Okażmy im szacunek, mogą go sobie zatrzymać, a jak im dać palec, to od razu chcą z powrotem całe życie, na to nie możemy sobie pozwolić, wtedy chodziło przecież o liczbę sztuk i wagony kolei, parę żyć się tak zawsze zbierze”
Dygresyjka na dygresyjce, refleksja po grotesce, zabawa słowem, potok skojarzenń, nawijanie jak katarynka.
Trochę panaroiczny słowotok, którego pretekstem dla Jelinek było śledztwo podatkowe toczące się przeciw niej. Pisze więc o upokarzającym momencie przeszukiwania domu, o potyczkach sądowych, męczących przesłuchaniach i wyjaśnieniach. Ale pisarka nie rozlicza tylko tych kwestii, wchodzi znacznie głębiej, raz w historię swojej rodziny, dwa, zbrodni, której dopuścił się jej naród podczas II wojny światowej i trzy, we współczesną politykę kraju. Kto się w państwie bogaci, a komu nigdy nie zwrócone zostały utracone majątki? Oskarża, nie szczędzi ciętego języka ani sarkazmu, którym posługuje się również w stosunku do samej siebie.
To bardzo osobista książka, ale podana w nieformalnej i dowcipnej formie, która łagodzi przekaz, choć w ten dowcip jest też ubrana wyraznie widoczna wściekłość.
Przyznaje, że na początku nie było mi łatwo wgryźć się w te szaloną narrację, ale jak już poczułam rytm to poszło. Warto :)
Dygresyjka na dygresyjce, refleksja po grotesce, zabawa słowem, potok skojarzenń, nawijanie jak katarynka.
Trochę panaroiczny słowotok, którego pretekstem dla Jelinek było śledztwo podatkowe toczące się przeciw niej. Pisze więc o upokarzającym momencie przeszukiwania domu, o potyczkach sądowych, męczących przesłuchaniach i wyjaśnieniach. Ale pisarka nie rozlicza tylko tych kwestii, wchodzi znacznie głębiej, raz w historię swojej rodziny, dwa, zbrodni, której dopuścił się jej naród podczas II wojny światowej i trzy, we współczesną politykę kraju. Kto się w państwie bogaci, a komu nigdy nie zwrócone zostały utracone majątki? Oskarża, nie szczędzi ciętego języka ani sarkazmu, którym posługuje się również w stosunku do samej siebie.
To bardzo osobista książka, ale podana w nieformalnej i dowcipnej formie, która łagodzi przekaz, choć w ten dowcip jest też ubrana wyraznie widoczna wściekłość.
Przyznaje, że na początku nie było mi łatwo wgryźć się w te szaloną narrację, ale jak już poczułam rytm to poszło. Warto :)
November 27, 2022
Mit dem Tod im Rücken destruktiv fürs Neue und Lebendige geschrieben.
Ausführlicher und vielleicht begründeter unter: https://kommunikativeslesen.com/2022/...
Elfriede Jelinek schreibt keine klassischen Texte. Ihre Romane gelten zwar als Prosa, gleiten jedoch stets über ins transkribiert Mündliche, und ihre Theaterstücke besitzen zwar Regieanweisungen, aber unterlaufen das Mündliche durch wild ineinanderverschlungene Wort- und Bedeutungskaskaden. „Angabe der Person“ setzt dieses janusköpfige Paradigma fort. Der Text endet mit dem Versprechen „Uraufführung im Dezember 2022“, aber scheut keine Kosten und Mühen, eine Vortragssituation des unbearbeiteten, unredigierten Textes ins Höchstunwahrscheinliche zu verschieben:
„Und dennoch, so viele folgen mir nach!, nein, ich schau nach: Es sind gar nicht so viele. Das ist so tief, das Ganze ist zu tief für dich, Elfi!, du kannst eh kaum schwimmen. Ach was!, wer liest das schon, wer liest das denn, lese ich gerade über mich. Aber bitte, man kann es sich doch auch mal anschauen, selbst wenn man nicht lesen mag!“
Wie in allen Stücken und Romanen von Jelinek gibt es lediglich eine Makulatur als Handlungsrahmen. Hier wird dieser von einer Hausdurchsuchung gestellt, die Jelinek ereilt, wegen einer Steuersache. Die juristische Begründung lässt sich aus dem Text schwer extrahieren. Jedenfalls werden ihre Schriften, die Korrespondenz und Festplattendaten beschlagnahmt. Es kommt zu einer Gerichtsverhandlung, und Angaben zur Person werden fällig. Der Willkür und Macht der steuerbehördlichen Unterstellungen gegenüber begegnet sie mit einem knapp zweihundert Seiten langen, dicht bedruckten, als Schreibmaschinen-Typoskript designten Pamphlet gegen den Staat, die Menschen, insbesondere gegen das Deutsche und die Gegenwart überhaupt. Das literarische Ich ist wütend:
„Ihre Herrschaft, jede Herrschaft, jede anständige Herrschaft dauert immer noch an, bis sie abgesagt wird, das stelle ich mal so in den Raum, welcher zum großen Teil von einem Schreibtisch samt Schreibgerät eingenommen wird, in das ich dies hier hineinhacke, auf das ich sinnlos einhacke wie eine alte Krähe auf einen Tennisball, der ihr aber immer wieder wegrollt. Ich hole mir jetzt nichts zurück, es gäbe mir auch keiner was. Ich muß mir alles verdienen.“
Jelineks Texte leben durch einen autopoietischen Stil. Sie wuchern und entkleiden. Sie enttarnen und entblößen. Sie entschlacken und zerstören. Sinnbollwerke werden gesprengt. Denkgewohnheiten zerfetzt. Das Narrative bleibt hilflos hinter dem kreisenden, alles mit sich in den Abgrund ziehenden Ekel vor Erklärungs- und Bedeutungsmuster zurück. Wer sich also nicht auf den Text einlässt, versteht ihn nicht. Er liest sich performativ, assoziativ, als intellektuelle Rosskur, den unhinterfragt hingenommenen Allgemeinplätzen auf die Schliche zu kommen.
„Ab sofort wird einem überhaupt nichts geglaubt, wenn der Staat nach einem greift. So hat er das schon immer gemacht, der Staat, einmal der, dann der andre, dann wieder der eine. Es wird einem nichts geglaubt. Das ist überhaupt seltsam mit der Wahrheit: Was ist Wahrheit? Wo finde ich sie? Wenn man die Wahrheit sagt, glauben einem noch weniger Leute als sonst. Ist das nicht komisch? Die Wahrheit ist eine Lüge, so wie die Nähe dem Menschen am fernsten bleibt, achten Sie denn wenigstens die Wahrheit des Seins? Eher weniger, gell?!“
Wer Jelineks Texte vorher mag, wird auch „Angabe der Person“ mögen. Wer mit ihren Texten vorher nichts anfangen konnte, wird aus diesem auch nicht schlauer. Hier macht sie für ihre Person noch weniger Werbung als in allen anderen Texten zuvor. Sie hetzt. Sie beleidigt. Sie schimpft, jammert, klagt an im vollen Bewusstsein der Sinnlosigkeit ihres Tuns. Wer sich auf den Text jedoch konzentriert einlässt, bekommt Impulse, Denkanstöße, neuen Mut und Kraft, selbst zu denken, selbst zu entscheiden, sich selbst in einer sehr unübersichtlich gewordenen Welt zu verorten. Sie hilft, indem sie nicht hilft und nichts und niemandem entschuldigt, und sie schafft Bedeutsames, indem sie Bedeutung und Narrative jedweder Provenienz auflöst.
Ausführlicher und vielleicht begründeter unter: https://kommunikativeslesen.com/2022/...
Elfriede Jelinek schreibt keine klassischen Texte. Ihre Romane gelten zwar als Prosa, gleiten jedoch stets über ins transkribiert Mündliche, und ihre Theaterstücke besitzen zwar Regieanweisungen, aber unterlaufen das Mündliche durch wild ineinanderverschlungene Wort- und Bedeutungskaskaden. „Angabe der Person“ setzt dieses janusköpfige Paradigma fort. Der Text endet mit dem Versprechen „Uraufführung im Dezember 2022“, aber scheut keine Kosten und Mühen, eine Vortragssituation des unbearbeiteten, unredigierten Textes ins Höchstunwahrscheinliche zu verschieben:
„Und dennoch, so viele folgen mir nach!, nein, ich schau nach: Es sind gar nicht so viele. Das ist so tief, das Ganze ist zu tief für dich, Elfi!, du kannst eh kaum schwimmen. Ach was!, wer liest das schon, wer liest das denn, lese ich gerade über mich. Aber bitte, man kann es sich doch auch mal anschauen, selbst wenn man nicht lesen mag!“
Wie in allen Stücken und Romanen von Jelinek gibt es lediglich eine Makulatur als Handlungsrahmen. Hier wird dieser von einer Hausdurchsuchung gestellt, die Jelinek ereilt, wegen einer Steuersache. Die juristische Begründung lässt sich aus dem Text schwer extrahieren. Jedenfalls werden ihre Schriften, die Korrespondenz und Festplattendaten beschlagnahmt. Es kommt zu einer Gerichtsverhandlung, und Angaben zur Person werden fällig. Der Willkür und Macht der steuerbehördlichen Unterstellungen gegenüber begegnet sie mit einem knapp zweihundert Seiten langen, dicht bedruckten, als Schreibmaschinen-Typoskript designten Pamphlet gegen den Staat, die Menschen, insbesondere gegen das Deutsche und die Gegenwart überhaupt. Das literarische Ich ist wütend:
„Ihre Herrschaft, jede Herrschaft, jede anständige Herrschaft dauert immer noch an, bis sie abgesagt wird, das stelle ich mal so in den Raum, welcher zum großen Teil von einem Schreibtisch samt Schreibgerät eingenommen wird, in das ich dies hier hineinhacke, auf das ich sinnlos einhacke wie eine alte Krähe auf einen Tennisball, der ihr aber immer wieder wegrollt. Ich hole mir jetzt nichts zurück, es gäbe mir auch keiner was. Ich muß mir alles verdienen.“
Jelineks Texte leben durch einen autopoietischen Stil. Sie wuchern und entkleiden. Sie enttarnen und entblößen. Sie entschlacken und zerstören. Sinnbollwerke werden gesprengt. Denkgewohnheiten zerfetzt. Das Narrative bleibt hilflos hinter dem kreisenden, alles mit sich in den Abgrund ziehenden Ekel vor Erklärungs- und Bedeutungsmuster zurück. Wer sich also nicht auf den Text einlässt, versteht ihn nicht. Er liest sich performativ, assoziativ, als intellektuelle Rosskur, den unhinterfragt hingenommenen Allgemeinplätzen auf die Schliche zu kommen.
„Ab sofort wird einem überhaupt nichts geglaubt, wenn der Staat nach einem greift. So hat er das schon immer gemacht, der Staat, einmal der, dann der andre, dann wieder der eine. Es wird einem nichts geglaubt. Das ist überhaupt seltsam mit der Wahrheit: Was ist Wahrheit? Wo finde ich sie? Wenn man die Wahrheit sagt, glauben einem noch weniger Leute als sonst. Ist das nicht komisch? Die Wahrheit ist eine Lüge, so wie die Nähe dem Menschen am fernsten bleibt, achten Sie denn wenigstens die Wahrheit des Seins? Eher weniger, gell?!“
Wer Jelineks Texte vorher mag, wird auch „Angabe der Person“ mögen. Wer mit ihren Texten vorher nichts anfangen konnte, wird aus diesem auch nicht schlauer. Hier macht sie für ihre Person noch weniger Werbung als in allen anderen Texten zuvor. Sie hetzt. Sie beleidigt. Sie schimpft, jammert, klagt an im vollen Bewusstsein der Sinnlosigkeit ihres Tuns. Wer sich auf den Text jedoch konzentriert einlässt, bekommt Impulse, Denkanstöße, neuen Mut und Kraft, selbst zu denken, selbst zu entscheiden, sich selbst in einer sehr unübersichtlich gewordenen Welt zu verorten. Sie hilft, indem sie nicht hilft und nichts und niemandem entschuldigt, und sie schafft Bedeutsames, indem sie Bedeutung und Narrative jedweder Provenienz auflöst.
December 21, 2024
brillante. exigente y que me ha atrapado de principio a fin. una lectura estimulante, a ratos académica a ratos divertida a ratos cruel. a medio camino entre el ensayo, la crónica periodística y la autobiografía. todo esto con el estilo vanguardista y directo de la autora. un libro lleno de rencor y de odio (de clase, ideológico...) de una autora a la que toda la vida llevan poniendo en el punto de mira simplemente por salirse del corsé. qué escritora es jelinek
y qué edición! sin esta versión (en palabras del propio traductor, que dice que es imposible de traducir) la lectura hubiera sido bien distinta: con notas al pie para dar contexto histórico y político de dos países (austria y alemania) que se presentan modélicos pero que en cuanto escarbas un poco encuentras la verdad
y qué edición! sin esta versión (en palabras del propio traductor, que dice que es imposible de traducir) la lectura hubiera sido bien distinta: con notas al pie para dar contexto histórico y político de dos países (austria y alemania) que se presentan modélicos pero que en cuanto escarbas un poco encuentras la verdad
November 17, 2024
La Premio Nobel Elfriede Jelinek tuvo un grave problema con el fisco alemán, pero pese a la insistente búsqueda de pruebas, al final todo quedó en nada. Y lo que hace aquí la escritora austriaca es explicarnos un poco esa experiencia. Y digo un poco por qué en realidad Jelinek aprovecha la circunstancia para hacer todo un alegato contra el capitalismo salvaje actual y sobre todo contra aquellos a los que no les tiembla el pulso a la hora de aplicar sus políticas, que tantas veces son incompatibles con el género humano y al que castigan despiadadamente.
La crítica huracanada de Jelinek, hecha desde el terreno de la rabia y también de la ironía, y que en ningún momento pierde la coherencia del discurso inteligente, no se queda ahí, pues la ultraderecha, o mejor dicho, los fascistas, los xenófobos y los clasistas —a ver si empezamos a no ahorrarles adjetivos— no se quedan al margen. Un ensayo valiente y una traducción que no era nada fácil, pues a las múltiples referencias a personajes y partidos políticos del ámbito austriaco-alemán que nos pueden sonar poco o nada y que a veces nos hacen la lectura un poco ardua —perfectamente acotados a pie de página, eso sí—, hay que añadir la voz y la prosa tan peculiar de Jelinek.
La crítica huracanada de Jelinek, hecha desde el terreno de la rabia y también de la ironía, y que en ningún momento pierde la coherencia del discurso inteligente, no se queda ahí, pues la ultraderecha, o mejor dicho, los fascistas, los xenófobos y los clasistas —a ver si empezamos a no ahorrarles adjetivos— no se quedan al margen. Un ensayo valiente y una traducción que no era nada fácil, pues a las múltiples referencias a personajes y partidos políticos del ámbito austriaco-alemán que nos pueden sonar poco o nada y que a veces nos hacen la lectura un poco ardua —perfectamente acotados a pie de página, eso sí—, hay que añadir la voz y la prosa tan peculiar de Jelinek.
September 23, 2024
,,Dane odosobowe’’ Elfriede Jelinek stanowią swoisty manifest, który autorka, a zarazem narratorka, toczy przez przeszło dwieście stron swojego dzieła. Przepełniony symboliką, licznymi nawiązaniami, dygresjami, wewnętrznymi refleksjami, również elementami satyry i groteski, ujmuje on własną nieprzeciętnością oraz wyjątkowością prezentowanego przekazu. Nie jest to jednak lektura łatwa ani w odbiorze, ani w jego rozumieniu - generatorem dla składanego w ręce czytelnika wywodu są bowiem śledztwa podatkowe, jakim Jelinek została poddawana. Naruszające prywatność rewizje, wyczerpujące emocjonalnie przesłuchania, liczne procesy sądowe, działania operacyjne kolidujące z etyką i moralnością, szkoda wyrządzona na rzecz rodziny ofiary; wszystko to staje się bodźcem dla opowiedzenia historii meandrującej pomiędzy autobiograficznym kontekstem, a aspektem czysto społecznym.
W sposób prześmiewczy, choć jednocześnie szczery, autorka punktuje brutalność i bezwzględność materialistycznej machiny, w którą uwikłany jest każdy obywatel. W tej aroganckiej, wręcz butnej konwencji, skrywa się jednak sporo prawdy. Elfriede konstruuje błyskotliwe frazy i trafne spostrzeżenia; pod pierzynką odważnej, mocno przerysowanej karykatury, forsuje mnogość celnych komentarzy odnoszących się do współczesnej sytuacji ekonomicznej i światowej. Ironizuje, krytykuje, odziera z iluzorycznej fasady praworządności i bezstronności, wreszcie zaś przekłada działania procedur finansowych na funkcjonowanie populacji – ta doskonała obserwacja rzeczywistości, połączona wespół z umiejętnością kojarzenia pokrewnych tematów, składa się na dobitny, nadzwyczaj cenny przekaz.
Dosadność głosu Jelinek zostaje wzmocniona wraz z przywołaniem intymnych zwierzeń. Cięty żart, kpina i absurd, przebrzmiewają w cieniu równolegle toczącej się opowieści. Historia żydowskiej rodziny, okrutnie doświadczonej i trwale okaleczonej, wymyka się fragmentarycznie, niemal ledwo dostrzegalnie spoza grubej zasłony autoparodii, stając u progu mimowolnych rozważań autorki w kontekście zagadnień globalnych, kulturowych i materialnych. Elfriede waży każde słowo: rzuca to tu, to tam, kilka zdawkowych uwag, niby od niechcenia wplata jakieś błahostki, jakieś szczegóły; przytacza anegdoty, w pamięci przywoła wujka, ojca, matkę; skontruje indywidualne przeżycia z tym, co dzieje się wokół – ocenę pozostawi jednak odbiorcy.
W sposób prześmiewczy, choć jednocześnie szczery, autorka punktuje brutalność i bezwzględność materialistycznej machiny, w którą uwikłany jest każdy obywatel. W tej aroganckiej, wręcz butnej konwencji, skrywa się jednak sporo prawdy. Elfriede konstruuje błyskotliwe frazy i trafne spostrzeżenia; pod pierzynką odważnej, mocno przerysowanej karykatury, forsuje mnogość celnych komentarzy odnoszących się do współczesnej sytuacji ekonomicznej i światowej. Ironizuje, krytykuje, odziera z iluzorycznej fasady praworządności i bezstronności, wreszcie zaś przekłada działania procedur finansowych na funkcjonowanie populacji – ta doskonała obserwacja rzeczywistości, połączona wespół z umiejętnością kojarzenia pokrewnych tematów, składa się na dobitny, nadzwyczaj cenny przekaz.
Dosadność głosu Jelinek zostaje wzmocniona wraz z przywołaniem intymnych zwierzeń. Cięty żart, kpina i absurd, przebrzmiewają w cieniu równolegle toczącej się opowieści. Historia żydowskiej rodziny, okrutnie doświadczonej i trwale okaleczonej, wymyka się fragmentarycznie, niemal ledwo dostrzegalnie spoza grubej zasłony autoparodii, stając u progu mimowolnych rozważań autorki w kontekście zagadnień globalnych, kulturowych i materialnych. Elfriede waży każde słowo: rzuca to tu, to tam, kilka zdawkowych uwag, niby od niechcenia wplata jakieś błahostki, jakieś szczegóły; przytacza anegdoty, w pamięci przywoła wujka, ojca, matkę; skontruje indywidualne przeżycia z tym, co dzieje się wokół – ocenę pozostawi jednak odbiorcy.
March 13, 2024
Elfriede Jelinek kreeg bezoek van de belastingsdienst. En dat zal die geweten hebben. Hadden ze maar niet zo brutaal invasief moeten zijn. Jelinek woont deeltijds in Wenen, deeltijds in München en daar ligt belastingtechnisch het kalf waarschijnlijk gebonden. De woede en verontwaardiging over zoveel grensoverschrijdende bedilzucht en hautain aplomb resulteert in een ronduit sarcastische 200 bladzijden tellende gulp onvervalste Jelinek-speak . Wie bekend is met haar werk weet wat bedoeld wordt: op het eerste zicht stuurloos proza, een ongeleid projectiel vol vlijmscherpe woordassociaties, knotsgekke gedachtensprongen en en passant kwistig neologismen spuiend ( zich verinneren voor zich iets verkeerd herinneren).
Maar onderliggend rijst uit de woordenbrij als een hologram uit bundels licht een genadeloze scherprechter op die een moraliteitsbalans opmaakt van de belastinginner en zich afvraagt waar het sérieux vandaan zou moeten komen om dat op een rechtvaardige wijze te kunnen of te mogen doen. En met welk recht de kleine belastingplichtige dan maar vermorzeld wordt terwijl elders diezelfde instantie de grijpgrage vingers wagenwijd opent voor geld dat op weg is naar de graaimaneilanden of een tussenstop maakt in Zürich/Kloten. Wat blijft de vernederde anders over dan te jeremiëren over de geschiedenis die zich herhaalt met andere middelen en er dan misschien licht overspannen Mauthausen en Dachau bijhaalt waar de Jelineks al eens een door een innende staat georganiseerde vermorzelingsprocedure hebben ondergaan. Misschien wat ver gezocht maar in haar door woede ingefluisterd elan lijken het wanhopig uitgedeelde oorvijgen die de staat op zijn gevoeligste plek moeten raken.
Persoonsgegevens is een Jelinek voor de diehard-fans die er hun vingers zullen bij aflikken. Een voortreffelijke vertaling van Inge Arteel. Mag wel eens gezegd worden.
Maar onderliggend rijst uit de woordenbrij als een hologram uit bundels licht een genadeloze scherprechter op die een moraliteitsbalans opmaakt van de belastinginner en zich afvraagt waar het sérieux vandaan zou moeten komen om dat op een rechtvaardige wijze te kunnen of te mogen doen. En met welk recht de kleine belastingplichtige dan maar vermorzeld wordt terwijl elders diezelfde instantie de grijpgrage vingers wagenwijd opent voor geld dat op weg is naar de graaimaneilanden of een tussenstop maakt in Zürich/Kloten. Wat blijft de vernederde anders over dan te jeremiëren over de geschiedenis die zich herhaalt met andere middelen en er dan misschien licht overspannen Mauthausen en Dachau bijhaalt waar de Jelineks al eens een door een innende staat georganiseerde vermorzelingsprocedure hebben ondergaan. Misschien wat ver gezocht maar in haar door woede ingefluisterd elan lijken het wanhopig uitgedeelde oorvijgen die de staat op zijn gevoeligste plek moeten raken.
Persoonsgegevens is een Jelinek voor de diehard-fans die er hun vingers zullen bij aflikken. Een voortreffelijke vertaling van Inge Arteel. Mag wel eens gezegd worden.
July 10, 2024
O nebunie de carte. Dacă la primele pagini nu m-a prins deloc cu termenii de fiscalitate, cu proceduri de impunere și alte chestii de procedură, pe parcurs furia scriitoarei împotriva a tot și toate (stat, politică, corupție, spălare de bani, averi furate, Holocaust, migrație și emigrație, lockdown și Covid) într-un stil oral, apropiat mai mult de un performance (de fapt în decembrie 2022 a și fost pusă în scenă la Berlin) s-a dezlănțuit într-un șuvoi de sarcasm, ironii dar mai ales autoironii care mi-au apropiat tare mult cartea asta. Dacă te lași dus de valul stilistic, doar așa vei înțelege povestea asta despre Tot și Nimic.
June 5, 2023
im theater 5/5
July 26, 2025
„Dane odosobowe” to świetna powieść, z bardzo trafnymi i obecnymi uwagami na temat ówczesnego świata. Podobał mi się dystans, sarkastyczność czy nawet złośliwe komentarze autorki, ale to co mnie szczególnie wciągnęło, to fragmenty o historii jej przodków.
Zastosowanie w powieści strumienia świadomości choć miało swój urok i sens, to niestety momentami strasznie mnie męczył i sprawiał, że nie miałam ochoty wracać do lektury…
Zastosowanie w powieści strumienia świadomości choć miało swój urok i sens, to niestety momentami strasznie mnie męczył i sprawiał, że nie miałam ochoty wracać do lektury…
June 3, 2023
This latest of Jelinek 's works has unfortunately not been translated yet but it deals with the author's personal experience with the Austrian authorities (here: the tax office). This experience led her to create a web of thoughts consisting of this mentioned experience, the history of the Jewish members of her family, the injustice of Jews not being compensated but Nazis getting compensations for their financial losses. On top of all this are her thoughts about her role as an established and aging Austrian writer who fell from grace with the publication of her play Burgtheater. To me she is THE voice of modern Austrian literature and I admire her witty use of language and this definitely was a 4-star read!
November 5, 2024
Jelinek w formie. Jak to ona, nie bierze jeńców. Obrywa się wszystkim po kolei. Austriacka Noblistka krytykuje konsumpcjonizm i społeczeństwa nastawione tylko na kumulację dóbr, systemy kontroli zorganizowane przez państwa, technologię, która zagarnia kolejne obszary życia, ale chyba najbardziej obryw się Niemcom. Człowiek u Jelinek jest zniewolony przez państwo, ograniczony do numeru i kontrolowany na każdym kroku.
Nie jest to łatwa i przyjemne lektura. Czytelnik meandruje za narracją Jelinek. Gubi się, wraca. Traci kontakt z bazą, traci kontakt z sobą. Jest zagubiony jak autorka w swojej powieści. Odarta z osobniczych cech, z prywatności, zredukowana do parametrów, na postawie których jest segregowana i oceniania.
Lektura, jak zwykle u Jelinek, wymaga uwagi i myślenia, ale ta gra jest warta zachodu. Sprawdź ile znajdziesz dla siebie w „Danych odosobowych”.
„Naprzód zatem, naprzód! Proszę przeczytać nowe rozporządzenia! A jutro będą najnowsze! I tak dalej! Reguły zachowania się, nie, reguły zachowania odległości w branży turystycznej są możliwe, ale nieprawdopodobne! My cierpimy dalej. My utrzymujemy odstęp. My robimy odstęp, odstępujemy. Cierpimy strasznie! I nawet nie znamy dokładnej daty, kiedy znowu się zacznie”. Tamże, s.123-124.
Nie jest to łatwa i przyjemne lektura. Czytelnik meandruje za narracją Jelinek. Gubi się, wraca. Traci kontakt z bazą, traci kontakt z sobą. Jest zagubiony jak autorka w swojej powieści. Odarta z osobniczych cech, z prywatności, zredukowana do parametrów, na postawie których jest segregowana i oceniania.
Lektura, jak zwykle u Jelinek, wymaga uwagi i myślenia, ale ta gra jest warta zachodu. Sprawdź ile znajdziesz dla siebie w „Danych odosobowych”.
„Naprzód zatem, naprzód! Proszę przeczytać nowe rozporządzenia! A jutro będą najnowsze! I tak dalej! Reguły zachowania się, nie, reguły zachowania odległości w branży turystycznej są możliwe, ale nieprawdopodobne! My cierpimy dalej. My utrzymujemy odstęp. My robimy odstęp, odstępujemy. Cierpimy strasznie! I nawet nie znamy dokładnej daty, kiedy znowu się zacznie”. Tamże, s.123-124.
November 27, 2024
Wie immer bei Jelinek ist dieses Buch sehr dicht und sprachlich unglaublich anspruchsvoll. Man kann nur staunen über die Fülle an Wortspielen, Mehrdeutigkeiten, Sprachebenen. Nachdem ich das entsprechenden "Stück" im Theater gesehen habe und mit den Gefühl rausgekommen bin, dass ich viel nicht richtig mitbekommen konnte – es war eher wie eine Lesung und bei diesem schwierigen Text extrem fordernd –, habe ich es nun auch noch gelesen. Es vermischen sich ihre Steuerüberprüfung, ihre Familiengeschichte bzw. die Shoah und eine scharfe Gesellschaftskritik mit aktuellem Bezug. Alles ziemlich verknottet, etwas verwirrend, aber sprachlich ein Wahnsinn.
July 14, 2023
Ein brillantes Alterswerk ist Jelinek hier gelungen. In gewohnt bissigen, klug gedrechselten Sätzen schlägt sie den Bogen von Problemen mit dem Finanzamt immer wieder zu ihrer persönlichen Familirngeschichte.
October 3, 2024
To nie jest powieść i to nie jest łatwy tekst, ale za to wart uwagi. To tekst napisany na jednym wielkim wścieku wywołanym niesprawiedliwością i tym, że jedni mają kasę, są uprzywilejowani i wszystko im wolno a reszta, czyli my, nic nie znaczy. Świetny przekład.
March 5, 2025
Inteligentna, cięta i poetyczna zarazem opowiesc o perfidii panstw, ktore uzywaja przewrotnych argumentow o sprawiedliwosci, zeby utrzymywac niesprawiedliwy aystem. Ale nie tylko. Komu u dlaczego moze sie ten tekst nie podobac?
July 10, 2024
Niet te lezen. Stijl is alles: in dit geval dus niks.
October 30, 2024
Kowaluk przetłumaczyła Nieprzetłumaczalną, nieskończony podziw
November 2, 2024
"Donde no crece la resistencia, donde no crece ya nada, la obediencia se vuelve una obligación."
June 10, 2025
Nienawidzę techniki strumienia świadomości ale tutaj mi nawet aż tak bardzo nie przeszkadzała
Read
July 22, 2025Bardzo lubię Jelinek ale tutaj nie wiem co się wydarzyło. Poddaję się na stronie 60.
(Ale nawet po tej niewielkiej próbce tekstu wiem, że tłumaczce należą się oklaski).
(Ale nawet po tej niewielkiej próbce tekstu wiem, że tłumaczce należą się oklaski).
November 4, 2025
bełkot, jak już ktoś chce wbijać szpile własnemu państwu, to niech robi to jak Bernhard albo niech nie robi wcale
June 4, 2023
This is more a stream-of-consciousness and a rant than a book. That made it a bit difficult to read at first, but once I got in the flow of the language I very much enjoyed it. I do love an angry woman. In fact, it’s primarily a play, and I can imagine it being SO GOOD on stage with an actress who exudes the necessary zeal and anger. Jelinek’s starting point is a preliminary investigation for tax evasion against her, which inspires her to muse about the question of who gets rich and who gets fined in our society, the death of her family in the Shoah, and the continued thriving of families with a Nazi past in Austria and Germany.
December 24, 2025
Este es el tercer libro de Elfriede Jelinek que leo y, de momento, el que menos me ha gustado. Seguramente la culpa no sea del libro, sino mía.
Declaración de persona física, publicado por Temporal, no es una novela ni un ensayo. Tampoco una obra de teatro, aunque se haya representado en escenarios.
Es, más bien, un texto compuesto por varias voces que monologan y se superponen unas a otras, sin que muchas veces se sepa bien quién habla. La autora, la narradora, el Estado, el fiscal, Hacienda… todos unen sus voces, a veces burocráticas, a veces personales, para hablar de un país en el que se persiguen las voces disidentes mientras se hace la vista gorda con los grandes defraudadores de Hacienda y se olvida el pasado nazi.
Esos son los tres ejes del libro: la persecución a la que se ve sometida la propia Jelinek; el contrapunto con los grandes ladrones; y el recuerdo del pasado nazi, del expolio, de las cámaras de gas… y de cómo muchos de esos genocidas (ladrones, asesinos, empresarios enriquecidos gracias a Hitler) vivieron hasta los 80 años rodeados de riquezas y con el expediente lavado.
Ay, si se hiciera algo así en España. Cuántos nombres saldrían…
Mi problema con el libro es precisamente que, en esa combinación de voces, no he encontrado un hilo o una estructura clara. Puede resultar interesante, sí, pero más de 200 páginas de polifonía terminan cansando.
He echado en falta una trama más definida, algún personaje reconocible. Jelinek es una autora exigente, pero en las novelas suyas que había leído sí había un armazón narrativo. Aquí, en cambio, hay voces que hablan y hablan, y el lector solo puede leer (mejor en voz alta) y sentir, más que comprender.
Aun así, reconozco el inmenso trabajo de Jelinek con el lenguaje, los juegos de palabras, las metáforas, los guiños… Y también el trabajo de su traductor al español, José Aníbal Campos, que ha sabido transmitir la fuerza del texto original, añadiendo numerosas notas al pie que ayudan a entender las referencias a casos de corrupción de Austria y Alemania que desconocemos.
Al final queda una conclusión clara: si el Estado se fija en ti, malo. Mejor pasar desapercibido, no destacar, no molestar. Porque no se puede vencer a la maquinaria. Incluso aunque seas inocente o absuelto/a, sentirás que te ha pasado por encima un tren, como los que iban a Auschwitz. Ya lo dijo Kafka hace años, y seguimos igual.
Declaración de persona física, publicado por Temporal, no es una novela ni un ensayo. Tampoco una obra de teatro, aunque se haya representado en escenarios.
Es, más bien, un texto compuesto por varias voces que monologan y se superponen unas a otras, sin que muchas veces se sepa bien quién habla. La autora, la narradora, el Estado, el fiscal, Hacienda… todos unen sus voces, a veces burocráticas, a veces personales, para hablar de un país en el que se persiguen las voces disidentes mientras se hace la vista gorda con los grandes defraudadores de Hacienda y se olvida el pasado nazi.
Esos son los tres ejes del libro: la persecución a la que se ve sometida la propia Jelinek; el contrapunto con los grandes ladrones; y el recuerdo del pasado nazi, del expolio, de las cámaras de gas… y de cómo muchos de esos genocidas (ladrones, asesinos, empresarios enriquecidos gracias a Hitler) vivieron hasta los 80 años rodeados de riquezas y con el expediente lavado.
Ay, si se hiciera algo así en España. Cuántos nombres saldrían…
Mi problema con el libro es precisamente que, en esa combinación de voces, no he encontrado un hilo o una estructura clara. Puede resultar interesante, sí, pero más de 200 páginas de polifonía terminan cansando.
He echado en falta una trama más definida, algún personaje reconocible. Jelinek es una autora exigente, pero en las novelas suyas que había leído sí había un armazón narrativo. Aquí, en cambio, hay voces que hablan y hablan, y el lector solo puede leer (mejor en voz alta) y sentir, más que comprender.
Aun así, reconozco el inmenso trabajo de Jelinek con el lenguaje, los juegos de palabras, las metáforas, los guiños… Y también el trabajo de su traductor al español, José Aníbal Campos, que ha sabido transmitir la fuerza del texto original, añadiendo numerosas notas al pie que ayudan a entender las referencias a casos de corrupción de Austria y Alemania que desconocemos.
Al final queda una conclusión clara: si el Estado se fija en ti, malo. Mejor pasar desapercibido, no destacar, no molestar. Porque no se puede vencer a la maquinaria. Incluso aunque seas inocente o absuelto/a, sentirás que te ha pasado por encima un tren, como los que iban a Auschwitz. Ya lo dijo Kafka hace años, y seguimos igual.
April 23, 2025
jelinek being jelinek, troche jęczy ale mimo to trafnie wbija szpilę w świat późnego kapitalizmu
Displaying 1 - 27 of 27 reviews