Kadıköy’de Muhakkak Bir Define Var

by Suat Derviş, Hatice Hatip (Pseudonym), Didem Ardalı Büyükarman (Sonsöz)

“Vaktiyle Körler Memleketi de­nilen ve şimdi Kadıköy diye anılan yerde muhakkak bir define var. Evet, muhakkak bir define var! Profesörün büyük bir hakikat olarak kabul ettiği bir iddiaya, yani kızınız Handan Hanımefendi’nin iddiasına göre eski Kalkedon’un sınırları içinde, yani Haydarpaşa Caddesi’nin yarısından başlayarak tahminen Aziziye Sokağı’ndan eski Rum mezarlığına kadar bir kavis şeklinde olan bölgede ve oradan Bahariye ve Moda caddelerini geçerek Mühürdar Caddesi’ne ka­dar olan mahal dahilinde veyahut onun sınırlarına pek yakın olan mabetlerde mesela Rızapaşa’da, Mühürdar’da veya Moda Burnu’nda gömülmüş büyük bir define varmış.”
Sıcak bir yaz gecesi, balodan erken dönen Kamuran, Moda Çayırı’na bakan evlerinin balkonunda, sanki ablasının sesini duyar. Tuhaf, ablası Handan, Almanya’da arkeoloji okumaktadır. İstanbul’da, hem de ailesinden habersiz ne işi vardır? Koşarak evden çıkar, sahile gider. Evet, yanılmamıştır; ablasının sesidir bu. Dahası Handan bir çuvalın içindedir, kaçırılmaktadır.

Suat Derviş’in, Hatice Hatip takma adıyla 1935’te kaleme aldığı Kadıköy’de Muhakkak Bir Define Var, adından da anlaşılacağı gibi define avcılarının şehrin altını üstüne getirdiği bir polisiye. Bakalım Handan, İmparator Licinius’un hazinesini bulup kendisinin ve kardeşi Kamuran’ın canını kurtarabilecek mi?
Didem Ardalı Büyükarman’sa “Suat Derviş’in İstanbul Manzaraları” başlıklı yazısında bu romanı pek çok açıdan ele alıyor ve “Bizans döneminden 1930’ların İstanbul’una tarihi bir perspektif içinde İstanbul sokaklarında gezinirken bir yandan da yeni moda yaşamların ‘monden’ İstanbul manzaralarından, geçmişin kaybolmuş gizemli dünyasına tanıklık ediyoruz,” diyor.

220 pages, Paperback

First published January 1, 1935

About the author

Suat Derviş İstanbul’da doğdu. Tıp profesörlerinden İsmail Derviş Bey’in kızı olan Suat Derviş, çocukluk yıllarında özel eğitim aldı. Daha sonra Kadıköy Numune Rüştiyesi’yle Bilgi Yurdu’nda eğitim hayatına devam etti. Konservatuvar eğitimi için ablasıyla birlikte Almanya’ya giderek piyano dersleri almaya başladı ve edebiyat fakültesine yazılarak felsefe derslerine yöneldi. Konservatuvar eğitimini bırakıp Almanya’daki çeşitli dergi ve gazetelerde yazmasıyla gazetecilik hayatı başladı. 1932’de Türkiye’ye döndükten sonra da Son Posta, Vatan, Cumhuriyet, Gece Postası, Yeni Ay, Tan gibi gazetelerde röpotajları, hikâyeleri, romanları yayımlanarak yazı hayatına devam etti. Reşat Fuat Baraner ile birlikte Türkiye’de toplumsal gerçekçi akımın ilk yayın organlarından sayılan Yeni Edebiyat Dergisi’ni yayımladı. Bu dergide kısa öyküler, fıkra ve eleştiriler yazdı. 1944 tutuklamaları sırasında eşi Reşat Fuat Baraner’i sakladığı ve yasadışı Türkiye Komünist Partisi’ne katıldığı gerekçesiyle yargılanarak bir yıl hapse mahkûm oldu. Ardından Paris’e giderek 1953-1961 yılları arasında Fransa’da kaldı. 1961’de Türkiye’ye döndükten sonra romanlarının yazımı ve yayınıyla uğraştı. Birçok ilke de imzasını atan Suat Derviş, yazı hayatına adım attığı Alemdar gazetesindeki “Hezeyan” şiiri başta olmak üzere, gerek farklı mahlaslarla gerek kendi ismiyle yazılmış birçok eseri geride bırakarak 1972’de Kasımpaşa Askeri Deniz Hastanesi’nde hayata gözlerini yumdu.

http://www.ithaki.com.tr/yazar/suat-d...

Reviews

[Somewhat Deep]

bir kitap olarak değil de gazetelerde parçalar halinde yayınlanan bir hikayeymiş kendisi. ben okurken zevk aldım, zaten iki-üç saatte bitti kitap, ve yazarın başka kitaplarını da okuyabilirim dedim. zaten orijinal hali uzun format yazılmış olmadığı için okuyucuyu yormayan, sonraki adımı merak ettiren, en sonu da birkaç paragrafla her şeyin mutlu sona bağlanmış üstüne de kurdele konmuş bir eser. benim şu an tam da ihtiyacını duyduğum türden bir okumaydı

[Utku Demiryakan · Rating 4 out of 5]

Kitabın ilk kısmında çok modern bir İstanbul görüyoruz. 1935'te Moda'da ve Kadıköy'de gençler sandallarıyla geziyor, balolar görüyoruz, gazinolarda rakılar içiliyor ve kızlı erkekli arkadaş grupları güzel vakit geçiriyor. Eski İstanbul'un bu modern tasvirini okumak çok keyifliydi. Define avının başlaması ile beraber İstanbul'un karanlık ve tekinsiz yeraltı tünellerinde bir gezintiye çıkıyoruz, ki bu tasvirler ile de kadim ve tarihi zenginlikler ile dolu İstanbul'u çok net görüyoruz. Mekan ve atmosfer betimlemeleriyle çok keyifli bir kitaptı. Handan, Kamuran ve İsmet de güçlü kadın karakterler olarak dikkat çekiyor. Araya serpiştirilen aşk ve evlilik teması kitabın finaliyle de beraber çok derinleştirilememiş, her klasik Türk romanında evlilik olmalıymış gibi sanki ama buna gerçekten gerek yoktu. Bir de kibar Ali Vamık Bey'i neden sadece kitabın başında görüyoruz? Kitapta kaybolan ama aslında çok da sevdiğim bir karakterdi.
Muhtemelen gazetede parça parça tefrika edilen bir roman olması sebebiyle kurguda da bazı düzensizlikler var. Aşk ve izdivaç mevzuları da muhtemelen okuyucunun ilgisini sürekli canlı tutmak için eklenmiş ama her halükarda döneminde yazılmış başarılı bir tarihi polisiye roman bence. Hatta Ahmet Ümit'in tarihi polisiyelerinin atası olarak da düşündüm bitirince.

[Erdem Yılmaz · Rating 3 out of 5]

Kadıköy’de Muhakkak Bir Define Var (1935)
Suat Derviş (1901-1972, 71y)

..define avcılarının şehrin altını üstüne getirdiği bir polisiye..

..siyah pırlantalar gibi ışıklı gözlerinde artık eskisi gibi YARAMAZ BAKIŞLAR yoktu..

..bakılmayan mezarların zavallılığı..

[Yagiz · Rating 3 out of 5]

Zevkli bir kitap. Özellikle tarih severlere güzel referanslar var. Sonu sanki biraz aceleye getirilmiş. Metin aslen bir gazetede bir yazı dizisi olarak yayınlanmış olduğu için kitabın yapısını çok da eleştirmek istemiyorum.

[Ozan YILMAZ · Rating 3 out of 5]

scooby-doo tarzı polisiye. bir oturuşta okunuyor zaten, çerez niyetine.

[Çiftçi · Rating 3 out of 5]

Çok eğlenceliydi