Jump to ratings and reviews
Rate this book

Η κερένια κούκλα

Rate this book
Η κερένια κούκλα είναι το δεύτερο βιβλίο του Κωσταντίνου Χρηστομάνου που δημοσιεύθηκε το 1911, μετά το θάνατο του συγγραφέα. Το 1908 είχε δημοσιευθεί σε συνέχειες στις εφημερίδες. Είναι ένα βιβλίο που περιγράφει μια λυπητερή ιστορία μεταξύ 3 νέων, της Βεργινίας, η οποία πάσχει από φυματίωση, του Νίκου, ο οποίος είναι ο άντρας, και της Λιόλιας, η οποία φροντίζει τη Βεργινία. Η Λιόλια και ο Νίκος ερωτεύονται, ενώ η Βεργινία πεθαίνει. Τελικά, ο Νίκος και η Λιόλια παντρεύονται και αποκτούν ένα παιδί ίδιο η Βεργινία, το οποίο όμως πεθαινεί. Η πλοκή εξελίσσεται στην Αθήνα, στην περιοχή του λόφου του Φιλοπάππου. Το κείμενο έχει χαρακτηριστεί ως ποιητική πεζογραφία ή ρεαλιστικό μυθιστόρημα.

183 pages, Paperback

First published January 1, 1908

4 people are currently reading
228 people want to read

About the author

Ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος υπήρξε λογοτέχνης, καθηγητής Πανεπιστημίου, μεταφραστής και θεατρικός σκηνοθέτης, μεγάλος ανανεωτής του ελληνικού θεάτρου. Έχει τιμηθεί με τον τίτλο του Βαρώνου και Ιππότη του τάγματος του Αγίου Ιωσήφ.

Γιος του Αναστασίου Χρηστομάνου, καθηγητή της Χημείας (και αργότερα πρύτανη) του Πανεπιστημίου Αθηνών και της κόρης του αυλικού Βαυαρού γιατρού Λίντερμάγιερ, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1867. Σε ηλικία τεσσάρων περίπου ετών είχε ένα σοβαρό ατύχημα από πτώση που τραυμάτισε τη σπονδυλική του στήλη -και τον ψυχισμό του- και του προκάλεσε κύφωση.

Φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, διέκοψε όμως τις σπουδές του το 1887 και έφυγε για σπουδές Φιλολογίας στη Βιέννη. Το 1891 αναγορεύτηκε διδάκτωρ στο πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ και διορίστηκε δάσκαλος ελληνικών και συνοδός της αυτοκράτειρας της Αυστρίας Ελισσάβετ, θέση την οποία διατήρησε ως το 1893 συνεχίζοντας παράλληλα τις μελέτες του. Το καλοκαίρι του 1892 ασπάστηκε το καθολικό δόγμα κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του στη βιβλιοθήκη του Βατικανού και ακολούθησαν πέντε μήνες μοναστικής ζωής (από το Νοέμβριο του 1892 ως το Μάρτιο του 1893) στο Μόντε Κασσίνο. Από το 1895 ως το 1899 παρέμεινε στη Βιέννη, όπου πραγματοποίησε πανεπιστημιακή καριέρα, αρχικά ως λέκτορας της ελληνικής γλώσσας και στη συνέχεια ως καθηγητής στο Ινστιτούτο Ανατολικών Γλωσσών.

Έφυγε από τη Βιέννη έχοντας αποκτήσει τον τίτλο του Βαρώνου-Ιππότη του τάγματος του Αγίου Ιωσήφ και δημοσιεύσει δύο έργα στα γερμανικά: την ποιητική συλλογή "Orphische Lieder" και το δράμα "Die graue Frau", και τα δυο έντονα επηρεασμένα από το ρεύμα του συμβολισμού. Λόγος της αναχώρησής του από τη Βιέννη σε μια περίοδο κατά την οποία είχε αρχίσει να γίνεται γνωστός στους εκεί λογοτεχνικούς κύκλους ήταν η δημοσίευση του έργου του "Tagebucher". Ο Χρηστομάνος δημοσίευσε το έργο μετά το φόνο της Ελισσάβετ από έναν Ιταλό αναρχικό στη Γενεύη, γεγονός που προκάλεσε τη δυσαρέσκεια της Αυλής και την παραίτησή του από το πανεπιστήμιο.

Ταξίδεψε στη Γαλλία και την Ιταλία και εγκαταστάθηκε το Νοέμβριο του 1901 στην Αθήνα, όπου ίδρυσε τη "Νέα Σκηνή", θίασο που συνέβαλε ουσιαστικά στην ανανέωση της ελληνικής σκηνικής πράξης (εισήγαγε την έννοια του σκηνοθέτη και τις σύγχρονες τεχνικές της υποκριτικής, ανανέωσε το ρεπερτόριο παρουσιάζοντας στο αθηναϊκό κοινό έργα του Ίψεν, του Τολστόι, του Τουργκένιεφ, όλα μεταφρασμένα από τον Χρηστομάνο, καθώς και Έλληνες συγγραφείς, όπως Κορομηλά, Άννινο, Καμπύση, Ξενόπουλο κ.ά. Επίσης, παρουσίασε μεταφράσεις αρχαίας τραγωδίας στη δημοτική γλώσσα). Η "Νέα Σκηνή", αν και καλλιτεχνικά αποτέλεσε σημείο αναφοράς του νεοελληνικού θεάτρου, κατέστρεψε οικονομικά τον Χρηστομάνο, εξωθώντας τον να εγκαταλείψει την προσπάθειά του το 1905 και να αφοσιωθεί έκτοτε στη συγγραφή.

Το 1908 κυκλοφόρησε στα ελληνικά το έργο του για την Ελισσάβετ με τίτλο "Το βιβλίο της αυτοκράτειρας Ελισσάβετ: Σελίδες ημερολογίου" με πρόλογο του Μ. Μπαρρές και άρχισε να δημοσιεύει σε συνέχειες το μυθιστόρημα "Η κερένια κούκλα" στην εφημερίδα "Πατρίς", το οποίο εκδόθηκε αυτοτελώς το 1911. Την ίδια χρονιά ο θίασος της Μαρίκας Κοτοπούλη ανέβασε χωρίς επιτυχία το έργο του "Τα τρία φιλιά".

Πέθανε στην Αθήνα το 1911.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
106 (27%)
4 stars
150 (39%)
3 stars
99 (25%)
2 stars
24 (6%)
1 star
4 (1%)
Displaying 1 - 30 of 39 reviews
Profile Image for Eliasdgian.
432 reviews132 followers
April 15, 2018
Όπως ο Ford Madox Ford στον Καλό Στρατιώτη του, έτσι και ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, ήδη από το προοίμιο της Κερένιας Κούκλας του, πληροφορεί τον αναγνώστη του, με τρόπο ευθύ και άμεσο, ότι η ιστορία που θα διηγηθεί είναι απλή, μα και λυπητερή («όπως απλή και λυπητερή είναι η ζωή»).

Κι ακολουθεί η εξιστόρηση της τραγικής ιστορίας δυο νέων, του Νίκου και της Βεργινίας, που παντρεύτηκαν από έρωτα (το επισημαίνω καθώς δεν ήταν πάντοτε δεδομένο) κι έπιασαν σπίτι στου Φιλοπάππου. Όμως, δεν πέρασε καιρός και η αναιμική εικοσιπεντάχρονη Βεργινία αρρώστησε βαριά. Ώσπου απόμεινε σκιά του εαυτού της, μαράζωσε, και ολοένα και περισσότερο έπρεπε να παραμένει κλινήρης. Η Βεργινία χρειαζόταν πλέον κάποια γυναίκα να την προσέχει όσο ο Νίκος έλειπε στη δουλειά, γι’ αυτό και οι νέοι της ιστορίας μας πήραν μαζί τους στο σπίτι τη Λιόλια, ένα ορφανό κορίτσι που δεν είχε κλείσει καλά καλά τα δεκαέξι του χρόνια («…ένα κοριτσάκι με κοντό φουστανάκι, απαλό και στρουμπουλό σαν κάτι άσπρες γατίτσες που νομίζεις πως δεν έχουν κόκκαλα, είχε μεταξένια καστανά μαλλάκια με λάμψεις χρυσές και χείλια κόκκινα και υγρά, μισανοιγμένα σαν ανθόφυλλα»).

Η ανθισμένη, γεμάτη ζωή και λάμψη, όψη της Λιόλιας (απέναντι στη χλωμάδα μιας Βεργινίας που μέρα τη μέρα το φως της ζωής την εγκαταλείπει) θα συνεπάρει τον εικοσιδυάχρονο Νίκο. Κι η Λιόλια θα αντικαταστήσει σύντομα τη Βεργινία στην καρδιά και τη ζωή του.
«Κ’ η Βεργινία είδε τα μάτια του αγοριού της να γλυκαίνονται, ν’ ανοίγουνε διάπλατα σαν άνθη στον ήλιο, όταν ακουμπούσαν απάνω στα μαλλιά της Λιόλιας και στα χείλια της τα υγρά κι ανοιγμένα πάντα σαν κόκκινα ανθόφυλλα και στο πολκάκι της με τη σειρά κουμπάκια, και δεν έβλεπε πια τίποτε άλλο απ’ όσα ήτανε γύρω της κι απ’ όλη τη ζωή που είχε ακόμα μέσα της κι απ’ όλη την αρρώστια που της είχε ζωσμένο το κορμί της και της το ‘τρωγε – τίποτα! Εξόν αυτό μονάχα.»

Δεν θα αποκαλύψω περισσότερα για την ιστορία καθαυτή, θα πω μονάχα πως η εξ αρχής δήλωση του συγγραφέα της είναι πέρα για πέρα αληθινή (παρότι η λέξη ‘λυπητερός’ ηχεί λιγοστή για να περιγράψει τη βαθιά θλίψη που γεννούν τα δρώμενα στις τελευταίες, κυρίως, σελίδες του βιβλίου).

Σημαντικός σταθμός στην ελληνική πεζογραφία των αρχών του 20ου αιώνα (δημοσιεύτηκε σε συνέχειες το 1908 και αυτοτελώς το 1911, μετά τον θάνατο του συγγραφέα του), η Κερένια Κούκλα του Κ. Χρηστομάνου είναι, ίσως, το πρώτο «αθηναϊκό» μυθιστόρημα: η δράση του δεν εκτυλίσσεται στην επαρχία, όπως συνέβαινε συνήθως στα μυθιστορήματα της εποχής, αλλά στην Αθήνα, που λίγες ομοιότητες, βέβαια, έχει με τη σημερινή μεγαλούπολη, όταν, για παράδειγμα, στην Καλλιθέα υπήρχαν ολάνθιστα λιβάδια, κι απ’ τα ριζά του βράχου του Φιλοπάππου, το μάτι απρόσκοπτα σεργιάνιζε ίσαμε τη θάλασσα του Φαλήρου και της Αίγινας.

Υπέροχο πάντρεμα ρεαλισμού και λυρισμού, απαράμιλλη ευαισθησία, εκπληκτικές περιγραφές, κι ένας αισθαντικός τρόπος γραφής που συντείνει στην κατάθελξη του αναγνώστη. Προτείνεται ανεπιφύλακτα και βαθμολογείται αυστηρά με 5/5!
Profile Image for Erasmia Kritikou.
346 reviews117 followers
July 15, 2017
Αυτό εννοώ όταν μιλάω για λογοτεχνία!

Δραματικό, ρομαντικό, ερωτικό, παθιασμένο, παράτολμο · στοιχεια αρχαιας τραγωδίας, σαιξπηρικό ακόμη οπου ο ερωτας εξυμνειται και περνάει απο πάθη, η φυση συμμετέχει, τα αψυχα προσωποποιούνται (βλ. Φεγγαρι). Κοινωνιολογικές προεκτασεις και προβληματισμοί · τα ανθρωπινα πάθη στο επίκεντρο, δυσκολα ερωτήματα που μένουν αναπάντητα. Σχήματα Υβρις- Τισις και Κάθαρσης, ακόμη και Χορός (των γυναικων - των ανδρών) απαντώνται σ' αυτό το εξαίσιο αριστούργημα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου.
Εξαιρετική πλοκή του λόγου και της υπόθεσης, κείμενο δεμένο, ξέχειλο από αισθήματα, εικονοπλασίες, ηχομιμιτισμούς.
Μια σπουδή πάνω στην συγγραφική δεινότητα.

Ένα εξαιρετικό δείγμα Τέχνης.
Ενα στολίδι για τα ελληνικά γράμματα.

Το λάτρεψα

"Και ξεκόλλησε από τον ουρανό το πελώριο μαυροκόκκινο φεγγάρι κι έπεσε απάνω της και την σώριασε"
Profile Image for Zaphirenia.
290 reviews218 followers
October 11, 2018
Ωραίο βιβλίο, λυρικό, δραματικό (με την τεχνική έννοια του όρου), με πάθος και ερωτισμό, αλλά απλό και λιτά γραμμένο. Απόλαυσα ιδιαίτερα τις περιγραφές των συνοικιών της Αθήνας από μια άλλη εποχή, που η Καλλιθέα είχε λιβάδια με λουλούδια. Σε ορισμένα σημεία η πένα του Χρηστομάνου πραγματικά κεντά πάνω στο χαρτί, συνθέτει μικρά αριστουργήματα φωτεινής γραφής, παράγει υψηλή τέχνη λόγου.

Είδα ότι και άλλοι έχουν εντοπίσει την ανισότητα της αφήγησης, καθώς περίπου τα 2/3 του βιβλίου κυλούν πολύ πιο αργά από το τελευταίο 1/3. Νομίζω ότι αυτό οφείλεται στο βάρος που έδωσε ο συγγραφέας στην αφήγηση της ιστορίας που οδηγεί στην τιμωρία της Μοίρας. Από μία άποψη, ίσως βιώνεται πιο έντονα το δράμα με αυτόν τον τρόπο.
Profile Image for Sweet Jane.
162 reviews259 followers
March 8, 2022
Το είχα τόσα χρόνια στα αδιάβαστα γιατί περίμενα ότι η ιστορία του Χρηστομάνου θα μου έπεφτε βαριά, είτε λόγω γλώσσας είτε πλοκής. Δεν θα μπορούσα να είχα πέσει περισσότερο έξω. Η ιστορία μπορεί να φέρει τα ηθικά χαρακτηριστικά της εποχής, ήδη ήταν αρκετά προχωρημένη για εκατό και βάλε χρόνια πίσω, αλλά παραμένει με έναν ίσως όχι και τόσο ανεξήγητο τρόπο (χάρη στην έρευνα της Καστρινάκη που συμπεριλαμβάνεται στη συγκεκριμένη έκδοση) ευχάριστη και συγκινητική μέχρι και τώρα. Η δε γραφή είναι ένα ποίημα.
Profile Image for Panos.
76 reviews
March 31, 2018
Άκρως γοητευτικό ανάγνωσμα. Γραμμένο την πρώτη δεκαετία του 20ού αι., σε μια δημοτική στρωτή που σε τίποτα δεν ξενίζει τον σημερινό αναγνώστη, με τόσο λυρισμό που δεν καταντά κουραστικό και μονότονο. Ο ρυθμός της αφήγησης είναι κάπως άνισος, από την άποψη πως μέχρι κάποιο σημείο η πλοκή κυλάει πιο αργά και προς το τέλος επιταχύνεται η ροή των γεγονότων.
Η μελέτη της Καστρινάκη που πλαισιώνει την Κερένια κούκλα είναι διαφωτιστική, αλλά ίσως πιο αναλυτική και λεπτομερής απ' όσο θα 'θελα.
Profile Image for ♥️Annete♥️loves❤️books♥️.
635 reviews211 followers
December 1, 2022
🇬🇷🇬🇷🇬🇷🇬🇷🇬🇷Εξαιρετικό μυθιστόρημα γεμάτο όμορφες και ζοφερες εικονες, λυρικό, σπαρακτικό, ποιητικό, σκοτεινό και δραματικό. Μια απλή ιστορία, που με διαφορετική προσέγγιση, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μελό, ζωντανεύει μέσα από την υπέροχη γραφή του Χρηστομανου. Τρεις τραγικοί ήρωες, καταδικασμενοι από τη μοίρα, η φιλασθενη Βεργινια, ο γοητευτικός Νίκος και η αγνή Λιόλια, μπλέκονται σε ένα σκοτεινό ερωτικό τρίγωνο με ολέθριες συνέπειες.
Οι περιγραφές της παλιάς Αθήνας ολοζώντανες ξετυλίγονται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, μιας Αθήνας με καταπράσινα λιβάδια, ευωδιαστά λουλούδια, λαϊκά καφενεία και όμορφα εκκλησάκια. Πρόκειται για μια πόλη που σε τίποτα δεν θυμίζει τη σημερινή πολύβουη πρωτεύουσα.
Με επιτυχία ο Χρηστομανος απεικονίζει τον κουμπολιστικο χαρακτήρα της γειτονιάς και την κακεντρεχια των ανθρώπων. Ένας εξαίρετος και ευφυέστατος λογοτέχνης και θεατρικός παράγοντας.
"Η Κερενια κούκλα", κερδίζει επάξια 5 ολολαμπρα αστεράκια από εμένα.
Profile Image for Eirini Proikaki.
392 reviews135 followers
April 7, 2022
Πόσο όμορφο βιβλίο ήταν αυτό που μόλις τελείωσα! Η Κερενια κούκλα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου καθόταν αρκετό καιρό στην βιβλιοθήκη μου γιατί είχα ακούσει ότι είναι καταθλιπτικό και φοβόμουν να το διαβάσω.
Δεν ξέρω τι με ώθησε να το πιάσω τώρα αλλά χαίρομαι πολύ που το έκανα.
Η γραφή του Χρηστομάνου είναι τόσο υπέροχη που το απολαμβάνεις όσο στενάχωρο κι αν είναι το θέμα του που θυμιζει αρχαία τραγωδία με λίγο από goth.
Διαβάζοντάς το σκεφτόμουν ότι είναι σαν να ακούς ένα θλιμμένο αλλά τόσο όμορφο κελάιδισμα που μένεις εκστασιασμένος και το απολαμβάνεις.
Σε παρασέρνουν οι περιγραφές της παλιάς Αθήνας, του καρναβαλιού, των λουλουδιών στους αγρούς που υπήρχαν τότε στην Καλλιθέα και ξεχνάς για λίγο την καταστροφή που βλέπεις να έρχεται.
Από τη μια η ομορφιά της φύσης και του έρωτα κι από την άλλη η δυστυχία και η αρρώστια, η κακια του κόσμου, τα ματαιομενα ονειρα και ο θάνατος.
Υπέροχο και σκοτεινό, μια πραγματική απόλαυση για τον αναγνώστη.
Profile Image for MTK.
498 reviews36 followers
May 28, 2018
Ενδιαφέρον πρώιμο δείγμα αθηναϊκού μυθιστορήματος και εξίσου ενδιαφέρουσα η μελέτη που συμπεριλαμβάνεται στην έκδοση.
Profile Image for Aggeliki.
340 reviews
March 11, 2019
Στην παλιά Αθήνα, τόσο παλιά που η Καλλιθέα είναι ένα λιβάδι όπου άνετα πηγαίνεις για να μαζέψεις λουλούδια, εκτυλίσσεται η ιστορία μας λυπητερή όπως ακριβώς δηλώνεται στην εισαγωγή της και πολύ περισσότερο θα έλεγα.
Με ποιητικές, εκτενείς περιγραφές, λόγο λυρικό, πρόσωπα που αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της εποχής, μα κυρίως γεμάτο συμβολισμούς, αυτό το βιβλίο σε κερδίζει όσο το προχωράς. Στο κέντρο της ιστορίας, το ανθρώπινο στοιχείο: με τα λάθη, τα σωστά, τα πάθη, τις προδοσίες, τη μεταμέλεια, την αγάπη, την εκδίκηση. Η μοίρα έτσι κι αλλιώς πάντα θα παίζει το δικό της περίεργο, ανεξήγητο παιχνίδι. Στην αρχή του δεν του φαίνεται, αλλά τελικά πρόκειται για ένα αριστούργημα που μέσα από την δεμένη του πλοκή, σελίδα τη σελίδα φτάνει στη δραματική κορύφωση που του αξίζει.
Profile Image for Cagliostro.
34 reviews3 followers
August 8, 2020
Αθήνα 1911. Ένα ερωτικό τρίγωνο από εκείνα που φτιάχνουν οι καταστάσεις. Η μοίρα και ο θάνατος πρωταγωνιστές στο κέντρο της σκηνής. Περιστατικά που στο μυαλό των απλών ανθρώπων αναζητούν αιτίες λογικές για να σταθούν ως αποτελέσματα που δεν οφείλονται απλά στην τύχη. Μια τραγωδία με σαιξπηρικό dna που στα μάτια του σύγχρονου αναγνώστη φαντάζει σαν να δαιμονοποιεί τον έρωτα, τα πάθη και τα λάθη των ανθρώπων. Αποδίδεται με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο η διαβρωτική επίδραση του κανιβαλιστικού περίγυρου της γειτονιάς που διαβιούν οι πρωταγωνιστές, όπου η ιδιωτικότητα δεν αποτελεί δικαίωμα, καθώς κάθε πράξη ιδιωτική υπόκειται στον έλεγχο των άλλων, οι οποίοι δρουν ως οιονεί κατηγορούσα αρχή στο δικαστήριο της ζωής.
Profile Image for Γιώργος Ζωγράφος.
253 reviews1 follower
July 10, 2017
Μια αρκετά καλή νουβέλα στην οποία κυριαρχούν τα σύμβολα, με στιγμές απείρου κάλλους (βλ. κεφάλαιο 5). Γραμμένο σε μια στρωτή δημοτική, περίεργη για την εποχή που γράφτηκε το έργο (1908), είναι μια νουβέλα που συνδυάζει την ηθογραφία (Καρναβάλι, αθηναϊκά γλέντια) με τον συμβολισμό με έντονο το ερωτικό στοιχείο. Αξίζει οπωσδήποτε να διαβαστεί για την ωραία εικονοπλασία, τον λυρισμό καθώς και την ιστορία που πλάθει ο συγγραφέας. Η μελέτη της Αγγέλας Καστρινάκη είναι πολύ διαφωτιστική, καθώς περιέχει βιογραφικά του Χρηστομάνου και σύγκριση της «Κερένιας Κούκλας» με έργα προγενέστερα, σύγχρονα και μεταγενέστερά της.
Profile Image for Ian D.
611 reviews72 followers
October 7, 2018
"Θα σας πω μιαν ιστορία απλή και λυπητερή, γιατί απλή και λυπητερή είναι η ζωή. Τι γρήγορα που φεύγουμε κι αφήνουμε τον ήλιο και τη θάλασσα, τα λουλούδια και το φεγγάρι!"
Και κάπως έτσι ξεκινάει η πιο αγαπημένη μου εισαγωγή. Όμορφη και λυρική αφήγηση, με πολλά ηθογραφικά στοιχεία για την Αθήνα των αρχών του 20ού αιώνα. Μπορεί να μην είναι το αγαπημένο μου βιβλίο, όμως πάντα το θυμάμαι με μια παιδική τρυφερότητα, σαν τις ιστορίες που μάς έλεγε η γιαγιά μας κι όπου πάντα επιστρέφουμε.
Profile Image for Sevi.
33 reviews1 follower
October 25, 2017
Η απόδοση ήταν εξαιρετική, κάνοντας το graphic novel σύντομο αλλά και με όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες που χρειάζονται για την εξέλιξη των χαρακτήρων.
Για την εικονογράφηση, δεν έχω λόγια. Λάτρεψα το ύφος του Τσιαμάντα τόσο πολύ που έχω ήδη γεμίσει έναν τοίχο του σπιτιού μου με τα prints του.
Η θλίψη που βγάζουν οι φιγούρες του και η εστίαση στα μάτια τους ταιριάζει απόλυτα στην ιστορία αλλά και στον δραματικό της τόνο.
Αν είστε φαν αυτού του είδους, το συστήνω ανεπιφύλακτα!
Profile Image for Kalatzi Sofia .
14 reviews3 followers
May 17, 2023
Το βρήκα μέσα στην παλιά κούτα με βιβλία της γιαγιάς μου, παρέα με Καζαντζάκη, Καραγάτση, Μυριβήλη, Τολστόι και Γκόγκολ. Νομίζω πως ήταν το πιο λυρικό από όλα, με όμορφη ποιητική γλώσσα και νοσταλγικές εικόνες μιας Αθήνας χαμένης, και ξεχασμένης ίσως, μέσα σε τέτοιου τύπου και εποχής αναγνώσματα. Με συγκίνησε σε πολλά σημεία και νομίζω πως η θλίψη του με ακολουθούσε για μέρες.
Profile Image for L'amante des livres.
137 reviews43 followers
February 24, 2020
Το μονο που γνωριζα για τον Κωνσταντινο Χρηστομανο ηταν πως ειχε γραψει ενα μυθιστορημα με τιτλο "Η κερενια κουκλα". Αγνοουσα πως εκτος απο μυθιστοριογραφος ηταν επισης ποιητης, θεατρικος συγγραφεας και ιδρυτης της Νεας Σκηνης. Αγνοουσα επιπλεον πως ηταν στενος φιλος και δασκαλος της Αυτοκρατειρας Ελισαβετ (aka Πριγκιπισσας Σισσυ) η ζωη της οποιας μεσω της Ρομι Σναιντερ σημαδεψε τα παιδικα μου χρονια. (Στο παιδικο μυαλο μου η Σισσυ που εφτασε να γινει ολοκληρη αυτοκρατειρα, αυτη η καλλονη με τα φορεματα υπερπαραγωγη κι εναν συζυγο σωστο πριγκιπα του παραμυθιου, ηταν η προσωποποιηση της τελειοτητας). Με αυτη λοιπον την Ελισαβετ, την αληθινη κι οχι τη Ρομι Σναιντερ, ο Χρηστομανος ειχε φιλια η οποια και εξιστορειται στο γνωστοτερο εργο του, το "Βιβλιο της Αυτοκρατειρας Ελισαβετ". Μετα το θανατο της αφησε τη Βιεννη οπου ζουσε γι' αρκετα χρονια κι επεστρεψε στην Ελλαδα οπου και δημιουργησε τη Νεα Σκηνη (τον πρωτο συγχρονο θεατρικο οργανισμο) η οποια ανεβασε 70 διαφορετικα εργα, τα περισσοτερα των οποιων παιζονταν για πρωτη φορα στην Ελλαδα, παρουσιαζοντας ετσι μερικα απο τα καλυτερα εργα του παγκοσμιου δραματολογιου σε γλωσσα δημοτικη, γεγονος πρωτοποριακο για την εποχη κι αναδεικνυοντας σημαντικους ηθοποιους οπως η Κυβελη και ο Μυρατ.

"Η κερενια κουκλα" δημοσιευτηκε αρχικα σε συνεχειες στις εφημεριδες το 1908 κι επειτα ως ολοκληρωμενο βιβλιο το 1911, μετα το θανατο του συγγραφεα. Στην παρουσα εκδοση του βιβλιου, σε καποιο σημειο ο αναγνωστης πληροφορειται πως "εως εδω εκαμε τας διορθωσεις του εργου του ο συγγραφευς. Ο εξαφνικος θανατος του εσταματησε το εργον και αι κατοπιν διορθωσεις εγιναν συμφωνα με την πρωτην εκδοσιν".
Στο προοιμιο του βιβλιου ο Χρηστομανος γραφει: "Θα σας πω μιαν ιστορια απλη και λυπητερη γιατί απλή και λυπητερη ειναι η ιδια η ζωη. Τι γρηγορα που φευγομε και αφηνομε τον ηλιο και τη θαλασσα, τα λουλουδια και το φεγγαρι!".

Το εργο εχει χαρακτηριστει ως ηθογραφικο, αλλα και ως "το πρωτο αθηναϊκο μυθιστορημα" οπου η πολη αντικαθιστα το χωριο και "περιγραφεται πολυ γλαφυρα χαρη στην οξεια παρατηρητικοτητα του αφηγητη". Επιπλεον το εργο εχει χαρακτηριστει και ως το "πρωτο ερωτικο μυθιστορημα", με την εννοια ότι "ο ερωτας δεν παρουσιαζεται ως ψυχοπαθολογικο ή ως κοινωνικο φαινομενο, αλλα ως δυναμη και ορμη φυσικη". Ο Χρηστομανος "εχει απαλλαξει τους ηρωες απο τους γονεις τους, εχει απαλλαξει το ερωτικο θεμα απο τα κοινωνικα του βαριδια και αφιερωνει το μεγαλυτερο μερος του στην αναδειξη του ακατανικητου συναισθηματος".

Ο Ξενοπουλος ειπε για το εργο πως "παρολο το ρεαλισμο του ειναι ενα καθαρα ποιητικο μυθιστορημα. Καθε σκηνη και καθε διαλογος υπερβαλλουν και παντου, πισω απο καθε προταση και πισω απο καθε λεξη, φαινεται ο υπερευαισθητος και ωραιοπαθης συγγραφεας που καταφερνει να βρισκει την ομορφια και στα πιο ασχημα, την ποιηση στην πιο πεζη πλευρα της ζωης".

Χαρακτηριστικη φραση: "Στην καθε της αναπνοη τα κουμπακια σπαραζανε μεσα στις κουμποτρυπες τους, σαμπως τα στηθακια της τ' αγουρα να ωριμαζαν εκει μπροστα στα ματια του και να γυρευανε να καμουνε φτερα να πεταξουν...".
Profile Image for Jdamaskinos.
117 reviews10 followers
October 17, 2018
Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, ένα πολύ ενδιαφέρον και αισθητικά όμορφο graphic novel. Το έργο του Χρηστομάνου είναι πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα του 1908, όταν πρωτοδημοσιεύτηκε. Ένα gothic μυθιστόρημα με ψυχολογικές προεκτάσεις, ένας τρόπος αλά Poe να σκιαγραφηθεί η άβυσσος του ανθρώπινου νού και ψυχής αλλά και οι μεταφυσικές προεκτάσεις των πράξεων μας. Αλλά και ένα ενδιαφέρον σχόλιο στην κοινωνική γεωγραφία της εποχής. Κι όλα αυτά με μια ιδιαίτερη δημοτική γλώσσα με καποια ποιητικότητα. Η απόδοση του κειμένου σε graphic novel-μολονότι δεν έχω διαβάσει το βιβλίο-μου φάνηκε πολυ επιτυχής, υπό την έννοια ότι η πλοκή ρέει αβίαστα. Η απεικόνιση είναι πολύ δυνατή. Ειδικά η απεικόνιση της προθανάτιας μορφής της Βεργινίας μου έκανε εντύπωση. Υπέροχη η σύλληψη ο συγγραφέας να διηγείται την ιστορία ως ‘πανταχού παρων’ παρατηρητής των τεκτενομενων. Συνολικά, μια υπέροχη εικονογραφική αναπαράσταση ενός πρωτοποριακού για τα δεδομένα του καιρού του έργου. Συστήνεται.
Profile Image for Anna.
93 reviews
February 7, 2017
Ένα καλό, κλασικό βιβλίο. Κουραστικό σε κάποια σημεία λόγω των εκτενων περιγραφων και των υπερβολικων παρομοιωσεων και μεταφορών. Κερδίζει στα διαλογικα μέρη αλλά χάνει στην ροή. Εντόπισα μια αφηγηματικη ανισότητα όσον αφορά την κατανομή των κεφαλαίων. Μέχρι τον θάνατο της Βεργινίας η ροή είναι αργή έως κουραστική ενώ έπειτα είναι γρήγορη, λες και ο συγγραφέας βιαζοταν να το ολοκληρώσει. Αξίζει να διαβαστεί ως ένα βιβλίο νατουραλιστικης - ηθογραφικης χροιας.
Profile Image for Sakis Mouskas.
5 reviews1 follower
July 9, 2020
Μια απλη ιστορια σε μια αθηνα που ανηκει στο παρελθον.
Profile Image for Γιάννης Πιταροκοίλης.
Author 4 books13 followers
December 19, 2024
Είναι η τρίτη φορά που το διαβάζω και πραγματικά, κάθε φορά, μού προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση. Μού δημιουργεί ακόμα πιο δυνατά συναισθήματα και συγκινήσεις.
Η "Κερένια κούκλα" είναι ένα από τα πιο κλασικά αριστουργήματα της Ελληνικής λογοτεχνίας. Ένα έργο πραγματικά βουτηγμένο στο σκοτάδι της dark λογοτεχνίας αλλά και του υπέροχου λυρισμού. Η λογοτεχνική γλώσσα του Χρηστομάνου, είναι ένας απίστευτος θησαυρός καλολογικών στοιχείων, που ξεπερνούν ακόμα και το πιο λυρικό ποίημα.
Θα μπορούσα άνετα να θεωρήσω ότι ο συγγραφέας αγγίζει, σε ύφος, σε θέμα, σε αφήγηση, τη σχολή και την ατμόσφαιρα του Έντγκαρ Άλαν Πόε, με μοναδική εξαίρεση το απόλυτο μεταφυσικό στοιχείο του δεύτερου.
Το βιβλίο, γραμμένο στο λυκαυγές του εικοστού αιώνα, δίνει μοναδικές περιγραφές στην Αθήνα της εποχής.
Η τραγική ιστορία τριών ανθρώπων, της Βεργινίας, του Νίκου και της νεαρής Λιόλιας, είναι αυτή, που περνάει στις σελίδες του βιβλίου με ερεβώδες και ανατριχιαστικό τρόπο, μέσα από τις επικρατούσες κοινωνικές συνθήκες της εποχής.
Έργο, που προτείνεται σε κάθε βιβλιόφιλο χωρίς την παραμικρή επιφύλαξη.
Profile Image for Παναγιώτα Τσιμπαλίδη.
Author 4 books10 followers
August 19, 2018
Πολύ όμορφη και αξιέπαινη μεταφορά σε graphic novel του ομόνυμου μυθιστορήματος. Οι αναφορές στον γοτθικό τρόμο στα τέλη του 1800, ο ερωτισμός, τα πρόσωπα, η όλη ρετρό-αλλά-συνάμα-σύγχρονη αισθητική και οι όμορφα στημμένες σελίδες γεμάτες συμβολισμό, μελαγχολία και τραγικότητα στήνουν ένα πολύ immersive σκηνικό για την έξυπνα στημένη αφήγηση του δράματος. Δεν έχω διαβάσει το πρωτότυπο για να κάνω συγκρίσεις, αλλά το παρών ήταν αρκετό για να με ιντριγκάρει όσον αφορά τους χαρακτήρες και τον ψυχισμό τους σε μια εποχή που στα δικά μου μάτια φαντάζει τόσο ξένη και απόμακρη, όσο και συλλογικά οικεία. Και όλα αυτά με πολύ σωστή οικονομία λόγου, με πολύ δυνατές εικόνες και με πολύ μεράκι.
Profile Image for Nafsika.
8 reviews1 follower
August 15, 2025
Ένα μυθιστόρημα που γράφτηκε -περισσότερο από- 100 χρόνια πριν και τα έχει όλα: ακριβή και περίτεχνο λόγο, πλοκή, ρομαντισμό, ιδιόρρυθμη γλώσσα, υπέροχες περιγραφές χαρακτήρων, τοπίων και καταστάσεων. Η εκτενής μελέτη της Καστρινάκη που περιέχεται στην έκδοση είναι σημαντική πηγή γνώσης που δεν περιορίζεται στο συγκεκριμένο έργο του Χριστομάνου. Ένα βιβλίο που ευχαριστήθηκα πολύ!
Profile Image for Anastasia Danali.
144 reviews2 followers
December 4, 2023
Πολυ ωραια κυλαει το κειμενο και επισης ο χρηστομανος σε μεταφερει στα ηθη κι εθιμα της αθηνας του 1900. Δυνατες σκηνες και ωραια πλοκη. Αρκετα στεναχωρο το τελος.
Profile Image for Androniki Grigoraki.
17 reviews1 follower
January 27, 2020
Κρίμα γιατί είχα προσδοκίες από αυτό το βιβλίο. Λάθος μου. 2 αστέρια για τον ποιητικό λόγο που ομολογουμένως σε συνεπαίρνει και 1 αστέρι για την ενδιαφέρουσα μελέτη που συμπεριλαμβάνεται σε αυτή την έκδοση.. Κατα τα άλλα είναι μια προβλέψιμη, θλιβερή ιστορία...
Profile Image for Marina Maidou.
494 reviews27 followers
December 16, 2016
Τραγικό μελόδραμα εποχής με εκπληκτική αναλυτική ματιά στην ψυχοσύνθεση των γυναικών και της μικροκοινωνίας της γειτονιάς.
Profile Image for Achilleas.
358 reviews
June 26, 2025
Ένα διήγημα που περιλαμβάνεται στην ηθογραφία των αρχών του 20ου αιώνα (ακόμη κι αν έχουν αλλάξει οι ορισμοί κι έχω μείνει πίσω, το διήγημα είναι ακριβώς αυτό).

Η ζωντανή περιγραφή μιας τραγικής ιστορίας της ελληνικής καθημερινότητας. Επειδή ο τύπος αυτός της ζωής και της γειτονιάς έχει σβήσει από δεκαετίες στα αστικά κέντρα, όσοι έχουμε καταγωγή από την επαρχία και περάσαμε σε αυτήν καιρό ως παιδιά, δεν μπορούμε παρά να νιώσουμε να ζωντανεύουν μπροστά μας όλα τα καλά - και τα κακά - εκείνης της γειτονιάς, όταν οι σχέσεις των ανθρώπων ήτανε πολύ διαφορετικές και οι ζωές τους μπλέκονταν (τις έμπλεκαν αυτοί, δηλαδή) η μία με την άλλη.

Η γλώσσα του Χρηστομάνου ξενίζει (και σε κάποια σημεία ίσως κουράζει) με την επιμονή του στις περιγραφές και τα καλολογικά στοιχεία, αλλά είναι ακριβώς αυτό που ταιριάζει σε μια τέτοια ιστορία, σε εκείνη την εποχή.

Συναισθηματικά βαρύ διήγημα, μα αληθινό.

«Θα σας πω μιαν ιστορία απλή και λυπητερή –γιατί απλή και λυπητερή είναι η ζωή.»
Profile Image for Steve Stivaktis.
392 reviews37 followers
November 18, 2022
Αυτό το κόμικ σίγουρα αξίζει τις καλές κριτικές που έχει λάβει ως τώρα.
Μου δημιούργησε έντονα την επιθυμία να διαβάσω και το αρχικό μυθιστόρημα, και είναι ξεκάθαρο σε κάθε σελίδα πως οι δημιουργοί πραγματικά έδωσαν την ψυχή τους.
Δυστυχώς, παρότι το σχέδιο είναι σαφώς προσεγμένο και σε καμία περίπτωση "λάθος" ή ακατάλληλο για το κόμικ, ήταν τόσο πολύ εκτός της δικής μου προσωπικής αισθητικής που με ξένισε πολύ άσχημα και δυσκολεύτηκα να το ευχαριστηθώ όσο του άρμοζε. Είναι από αυτές τις περιπτώσεις που είναι καθαρά θέμα γούστου και δεν θα έπρεπε να ληφθεί υπόψιν για το κατά πόσο αξίζει να διαβαστεί - απλά μοιράζομαι την εμπειρία.
Profile Image for Antonis Giannoulis.
448 reviews27 followers
December 15, 2019
Μια πολύ ωραια στιγμη για την ελληνική λογοτεχνία! Δυνατοί ήρωες ... όμορφη αισθαντικότητα... κάπου ομως στην πορεία η ιστορία αρχίζει και γίνεται λίγο προβλέψιμα κουραστική και από ένα σημειο και μετά η τροπή των γεγονότων με απογοήτευσε και άρχισε να μ φαίνεται αδιάφορο μειώνοντας μου τον μεγάλο ενθουσιασμό που μου γέννησε το πρώτο μισο του βιβλίου
21 reviews1 follower
July 11, 2020
εντάξει, ένα μυθιστόρημα για ένα ερωτικό τρίγωνο. μπορεί την εποχή που γράφτηκε να είχε κάνει πάταγο λόγω των ερωτικών σ��ηνών και της δημοτικής γλώσσας αλλά σήμερα νομίζω δεν συγκινεί και πολύ. καλούτσικο και απλό αλλα εντοάξει. μέχρι εκεί.
Profile Image for Sophia K.
216 reviews19 followers
October 16, 2022
Περίμενα πρώτα να διαβάσω το νινλίο αι να πιάσω μετά το graphic novel. Πιστό στο πνεύμα του βιβλίου αλλα προσωπικά κάτι δεν μου άρεσε στο όλο. Βρήκα εξαιρετικά και πολύ εκφραστικά τα καρέ με τα βλέμματα.
Displaying 1 - 30 of 39 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.