Karel De Grote, op de grens tussen twee werelden

by Raoul Bauer

Genres: History

271 pages, Paperback

First published January 1, 2013

Reviews

[Pieter · Rating 4 out of 5]

De Vader van Europa, wordt hij ook wel genoemd. De post-moderne politieke kaste binnen de EU gaat daarbij uiteraard voorbij aan zijn uitdrukkelijk christelijk geloof, geïnspireerd door Augustinus (De Civitate Dei). In die mate dat hij ook het zwaard hanteerde om particuliere belangen en het geloof te verdedigen. Saksen, Beieren en de Longobarden ondergingen de wet van de sterkste, maar knoopten tegelijk aan bij de vroeg-Middeleeuwse bestemming van Europa. Als telg van de Pepiniden was de politieke toekomst van Karel de Grote en zijn voorvaders niet evident. Ze moesten af van hun statuut als voormalige hofmeiers onder de Merovingers, hoewel die laatste zich onvoldoende sterk toonden tegenover figuren als Karel Martel en Pepijn de Korte.

Maar in de Middeleeuwen speelde meer dan louter de militaire arm. In de figuur van paus Leo III vond Karel de Grote een bondgenoot. Wereldlijke en geestelijke macht liepen nog wat meer door elkaar, wetende dat de Paus bijvoorbeeld ook aan het hoofd stond van zijn Pauselijke Staat. En net die stond onder militaire druk vanwege de Longobarden.

Een politieke deal bij uitstek stond in de steigers: de Paus zou niet enkel Karel de Grote bestendigen in zijn functie. Meer zelfs, hij zou hem op Kerstmis 800 zelfs kronen tot keizer. De link naar het (West-)Romeinse Rijk was gelegd. Vermengd met de Germaanse afkomst van het nieuwe West-Europese heersers, zou de basis gelegd worden voor het Middeleeuwse Europa. De paus deed dit niet zonder eigenbelang. Gezien hij Karel de Grote kroonde, leek de geestelijke macht tijdelijk de wereldlijke macht te overschaduwen. Met een nieuwe keizer in het Westen, werd de Byzantijnse keizer een hak gezet en een begin gemaakt met de Latijnse liturgie. En Karel de Grote zorgde tevens ervoor dat de militaire dreiging vanwege de Longobarden werd weggenomen.

Naast een politiek-militaire biografie schenkt de auteur ook aandacht aan Karel als familievader (36 kinderen, maar enkel Lodewijk de Vrome zou als zoon zijn vader overleven). Of de belangrijke schakel dat recht, onderwijs, kunst en aristocratie vormden om het Rijk aaneen te smeden. Vergeet niet dat (bijna) alle antieke teksten op vandaag nog gekend zijn dankzij het monnikenwerk (letterlijk!) van copiëren. Of de architectuur van de paltskapel in Aken. Onwaarschijnlijk dat één man zijn stempel op zovele domeinen voor een zo lange periode heeft kunnen drukken!