De kringloopwinkel, het is de plek waar je goederen die je niet meer nodig hebt, afgeeft waardoor ze een tweede leven krijgen, waar schattenjagers met de meest uiteenlopende spullen aan de haal gaan. Het is ook de plaats waar ik leerde dat er nog steeds plekken ter wereld bestaan waar je voor je leven moet vrezen vanwege je afkomst, geaardheid, godsdienst of nationaliteit. Nooit verwachtte ik dat ik er mensen zou ontmoeten die folteringen overleefden, die hun geliefden voor hun ogen vermoord zagen worden. Een van hen is Abdullah. Ik heb het muntsnoepje met het rode hartje erop, dat hij me gaf toen hij eerder dit jaar naar Caïro vertrok om van daaruit zijn vrouw te proberen redden, nog steeds op mijn bureau liggen.
Abdullah is een jonge Palestijn die een werkervaringstraject volgt in de kringloopwinkel waar schrijver Rino Feys werkleider is. Kort voor zijn traject erop zit, breekt de oorlog uit tussen Hamas en Israël. In Wat duurt wachten lang vertelt Rino Abdullahs verhaal, terwijl Gaza langzaam verandert in een hel.
Rino Feys (1967) groeide op in Zarren en woont in Meulebeke. Leed als kind aan alle mogelijke allergieën, werd drie keer ziek tijdens een concert - twee keer bij Freddy Breck, en eenmaal bij Joe Harris - waarbij hij moest overgeven. Mocht daarna thuisblijven van zijn ouders. Trad met een leercontract bij zijn vader in dienst als stukadoor en kon aansluiten bij een van de laatste lichtingen met een verplichte legerdienst, maar werd na een maand ongeschikt bevonden om het land te dienen in tijden van oorlog. Ging aan de slag als lasser, spinner, metaalbewerker, cafébaas en boekhandelaar. Werkt tegenwoordig in de Kringloopwinkel en schreef daar inmiddels twee boeken over, 'Kruimels, Op zoek naar een toekomst' dat uitkwam in eigen beheer, en 'Microkosmos, Verhalen uit de kringloopwinkel' dat in oktober 2020 verscheen bij Uitgeverij Mammoet/EPO. Schreef het scenario voor de tweedelige graphic novel 'Altijd Ergens Oorlog' - tekenaar Jimmy Hostens - dat gepubliceerd werd bij Uitgeverij Bibliodroom waar in 2023 ook 'Thuiskomen, Tien gesprekken over een nieuwe start' uitgaf - met illustraties van Evelyn Verschoore - over depressies en burn-out. In oktober verscheen zijn jongste verhalenbundel, 'Het geluid van brekend glas', uitgegeven bij Borgerhoff & Lamberigts.
"Langs het water kuieren kleine groepjes mensen, alsof het vakantie is. Af en toe houden ze halt en staren naar de golven die speels en schuimend komen aangerold, met in de verte een horizon waarachter een geheel andere wereld ligt."
Rino Feys, u was geweldig.
Geprikkeld? Volledige recensie vind je via deze link:
Rino Feys toont in ‘wat duurt wachten lang’ hoe de administratieve, kafkaesque onkunde van Dienst Vreemdelingenzaken mensenlevens op het spel zet door slechts paar ongenuanceerde, overgesimplificeerde woorden op papier. Publicaties als deze zijn helaas nog steeds nodig om menselijkheid af te toetsen aan de regels van ons bureaucratisch systeem, dat per definitie niet neutraal is. Dit boekje schetst een herkenbaar parcour dat voor vluchtelingen uitgestippeld wordt. Voor velen kan dit een eyeopener zijn om te lezen, voor mij is het helaas erg herkenbaar. De gelijkenissen met mijn vriendje zijn treffend, die met zijn vluchtbaggage ook elke dag in de kringwinkel werkt en extreem gevoelig is aan wachten als gevolg van allesbepalende administratieve procedures. Een paar Belgische contacten kunnen een verschil maken, zoals Rino die de tijd nam om zijn vriend Abdullah een stem te geven op zijn kwetsbaarste moment, ook al lijkt het misschien een druppel op een gloeiende plaat. Ik zeg altijd dat ‘integratie’ langs twee kanten moet komen, het mag geen eenrichtingsverkeer zijn. Met andere woorden: het is onze verantwoordelijkheid om mee bruggen te bouwen, en dat bewijst Rino Feys. Veel sterkte aan Abdullah en Tasnim (en alle helaas anonieme achtergeblevenen in Gaza.) 💔🇵🇸
Rino Feys is werkleider bij de kringloopwinkel en helpt mensen bij het werkervaringstraject, waarbij vluchtelingen en migranten terecht kunnen om werkervaring op te doen, de taal te leren en intussen mee te werken aan een goed project.
Eén van deze vluchtelingen is Abdullah, die uit Gaza is weggevlucht om zijn leven te redden maar daar wel zijn vrouw en familie heeft moeten achterlaten. Al jaren probeert hij zijn vrouw naar hier te laten overkomen voor gezinshereniging, maar de papiermolen loopt spaak. Verkeerde assumpties worden genomen maar deze rechttrekken is niet eenvoudig, wachttijden zijn hels en uiteindelijk wordt het een spelletje van lange duur. Net als Abdullah op het einde van zijn werktraject komt, breekt de oorlog tussen Israël en Gaza aan. Angst en onwetendheid heersen en Abdullah wil dan ook alles doen om zijn vrouw bij hem terug te krijgen, na al die jaren gescheiden te zijn van elkaar.
Niet alleen doet Rino in dit boek een boekje open over hoe de administratie van ons Belgische ambetenarenapparaat werkt (of net niet werkt), tevens levert hij met dit boek een kritiek op een oorlog die meer onschuldige slachtoffers treft die niet alleen hun huizen moeten achterlaten maar ook als beesten worden behandeld en samen worden getroept in vluchtelingenkampen, die dan ook niet eens veilig zijn voor mogelijke bombardementen. Maar er is ook een pleidooi voor de werking van de kringloopwinkels die niet alleen mensen een kans geven te integreren, een taal te leren en het werktraject te kunnen gebruiken als opstap naar een verdere carrière. (Onlangs zag ik het programma Jani en James doen het zelf, waar ze ook gingen werken bij de kringwinkel en daar eenzelfde boodschap overbrachten) dus vooraleer je iets zomaar op de vuilnisbelt gooit, denk twee keer na en weet dat er zoiets bestaat waar spullen een tweede kans kunnen krijgen én waar mensen werk krijgen.
'Wat duurt wachten lang' is wel degelijk een schrijnend beeld dat wordt opgegooid door de auteur die het van dichtbij meemaakte hoe een man tot wanhoop wordt gedreven en die er alles voor over heeft om familie en gezin te redden van een onzeker leven en een mogelijkse dood. Het schetst nog maar eens een beeld van hoe vies en lelijk een (altijd) onnodige oorlog is.
Achteraan het boek vind je een QR-code waarmee je Abdullah en zijn vrouw Tasnim kan helpen.
Wat een verschrikkelijk verhaal. Ik ga hier zonder twijfel nog vaak en lang aan terugdenken. Je hoort en ziet het wel allemaal in het nieuws maar door dit boek wordt het nog echter, hoe erg het ook is om het zo te beschrijven. Ik hoop op een goed einde, in hoeverre dat nog mogelijk is. Ik denk niet alleen aan Abdullah en Tasnim maar aan iedereen die hierbij betrokken was en is. Ik ga dit boek aanraden aan iedereen die ik tegenkom. En f*ck de DVZ en Belgische politiek.
Rino Feys, auteur van "Wat duurt wachten lang", werkt in een kringloopwinkel in Avelgem, West-Vlaanderen, waar hij nauw samenwerkt met vluchtelingen. In dit boek vertelt hij het aangrijpende verhaal van Abdullah, een vroegere medewerker die de Gazastrook moest ontvluchten vanwege de dreiging van Hamas. Abdullah’s reis naar België was niet alleen fysiek slopend, maar ook emotioneel, omdat hij zijn familie moest achterlaten zonder afscheid te nemen. Hoewel hij na jaren als vluchteling werd erkend, bleef zijn strijd voortduren door de bureaucratische obstakels die hem scheidden van zijn vrouw, Tasnim.
Dit verhaal is niet alleen een persoonlijk relaas van verlies en hoop, maar ook een krachtige aanklacht tegen de bureaucratische procedures van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). Door administratieve fouten werd de aanvraag voor gezinshereniging van Abdullah en Tasnim geweigerd, wat zijn pijn en onzekerheid nog verlengde.
De auteur slaagt erin om Abdullah's veranderende gemoedstoestand voelbaar te maken. Aanvankelijk hoopvol, groeit bij Abdullah de wanhoop naarmate hij langer in onzekerheid verkeert. Zijn vrolijkheid maakt langzaam plaats voor angst en frustratie, vooral omdat hij zich bewust is van de gevaren waarmee zijn familie in Gaza geconfronteerd worden. De verwoesting van hun leven, niet alleen door de oorlog, maar ook door de onverbiddelijke bureaucratische molens, is heel duidelijk.
Naast het persoonlijke verhaal van Abdullah en Tasnim zet het boek een harde, maar noodzakelijke schijnwerper op de rigide en vaak onmenselijke werking van de administratieve systemen. De reactie van iemand over DVZ "Ik begrijp niet hoe we mensen zonder menselijkheid aan het werk kunnen zetten in een dienst waar je klaar moet staan om mensen uitleg te geven en te helpen," illustreert de diepe kloof tussen menselijke noden en bureaucratische werking.
Rino Feys' stijl is sober, maar juist daardoor des te effectiever. Hij toont aan hoe bureaucratie niet alleen levens vertraagt, maar mensen ook van hun waardigheid berooft. Rino Feys dwingt de lezer om stil te staan bij de complexiteit van het vluchtelingenbestaan en de vaak onzichtbare obstakels die hun leven bepalen.
Met dit aangrijpende boek stelt de auteur niet alleen bureaucratische processen aan de kaak, maar geeft hij ook een stem aan mensen wiens verhalen te vaak in stilte verdwijnen.
Het is moeilijk om sterren te geven aan zo'n verschrikkelijk verhaal. En dan te weten dat de situatie in Gaza allesbehalve verbeterd is sinds het schrijven van dit boek. Je kan alleen maar zuchten en je afvragen hoe we in zo'n wereld beland zijn waar bureaucratie het wint van menselijkheid en waar mensen bijna voor onze ogen uitgemoord en uitgehongerd worden.. voor wat? 💔