What do you think?
Rate this book
Halny. Wiatr, który niesie obłęd
Wiatr, który niesie obłęd, najczęściej przychodzi niespodziewanie.
Przez Tatry przelewają się ciężkie białe chmury, nad Giewontem tworzą złowrogi wał. Wiatr spada z grani, tworząc w obłokach długie smugi. Górale przygotowują się na najgorsze. Turyści jeszcze nie wiedzą, co ich czeka - dopiero, kiedy widzą przechodnia rozmawiającego z samym sobą, błądzących ludzi oraz karetki coraz częściej jeżdżące na sygnałach, zdają sobie sprawę, że „coś” się dzieje.
Zaczyna się najbardziej tajemniczy i niepokojący czas na Podhalu. Zaraz uderzy halny!
Reportaż Dawida Góry to obiektywnie przedstawiony materiał na temat pewnego fenomenu. Zebrane fakty, przytoczone opowieści i wydarzenia nie dają jednoznacznej odpowiedzi na odwieczne pytania: jak, i czy w ogóle, halny wpływa na człowieka.
To opowieść o wypadkach, samobójstwach, przestępstwach, które prawdopodobnie nigdy by się nie wydarzyły, gdyby nie wiatr, który pcha ludzi w irracjonalne sytuacje. To również zapis wspomnień ludzi gór, m.in. ratowników TOPR-u i pracowników obserwatorium na Kasprowym Wierchu, którzy mierzyli się z siłą żywiołu, nieraz ponosząc klęskę.
Halny to tajemnica, coś niedopowiedzianego, coś co niepokoi i budzi demony. Katalizator naszej wrażliwości.
Przez Tatry przelewają się ciężkie białe chmury, nad Giewontem tworzą złowrogi wał. Wiatr spada z grani, tworząc w obłokach długie smugi. Górale przygotowują się na najgorsze. Turyści jeszcze nie wiedzą, co ich czeka - dopiero, kiedy widzą przechodnia rozmawiającego z samym sobą, błądzących ludzi oraz karetki coraz częściej jeżdżące na sygnałach, zdają sobie sprawę, że „coś” się dzieje.
Zaczyna się najbardziej tajemniczy i niepokojący czas na Podhalu. Zaraz uderzy halny!
Reportaż Dawida Góry to obiektywnie przedstawiony materiał na temat pewnego fenomenu. Zebrane fakty, przytoczone opowieści i wydarzenia nie dają jednoznacznej odpowiedzi na odwieczne pytania: jak, i czy w ogóle, halny wpływa na człowieka.
To opowieść o wypadkach, samobójstwach, przestępstwach, które prawdopodobnie nigdy by się nie wydarzyły, gdyby nie wiatr, który pcha ludzi w irracjonalne sytuacje. To również zapis wspomnień ludzi gór, m.in. ratowników TOPR-u i pracowników obserwatorium na Kasprowym Wierchu, którzy mierzyli się z siłą żywiołu, nieraz ponosząc klęskę.
Halny to tajemnica, coś niedopowiedzianego, coś co niepokoi i budzi demony. Katalizator naszej wrażliwości.
- GenresNonfiction
320 pages, Paperback
First published November 27, 2024
8 people are currently reading
84 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 12 of 12 reviews
Read
February 8, 2025Książka dla osób, które chcą poznać to i owo o halnym i jego „skutkach”. Nie czytam dalej, bo jako że pochodzę z tych okolic nic nowego się nie dowiem, ale dla kogoś kto nie ma zielonego pojęcia lektura może okazać się ciekawa. 🤗
December 10, 2024
Nie trzeba być z Podhala, by słyszeć przynajmniej raz o halnym wietrze. Jego, można to powiedzieć jasno, legenda dotarła nawet do terenów zamieszkałych przez ceprów, takich jak ja czy ty. Ta książka to próba wyjaśnienia czym jest to zjawisko pogodowe, czemu obrosło taką legendą i jak wpływa na ludzi. Bo to, że wpływa jest niezaprzeczalne, choć co dziwne nie ma potwierdzenia w żadnych badaniach naukowych. Czy zatem poruszamy się w sferze legend i góralskich przesądów? Jak pokazuje reportaż Dawida Góry niekoniecznie. To zjawisko pogodowe ewidentnie wpływa na ludzi, ich psychikę czy zachowania, choć brak na to naukowych dowodów. Jednak ludzie gór wiedzą swoje i ich zdanie i doświadczenia z halnym wypełniają w dużej mierzę tę książkę. To można by powiedzieć jedna z legend Tatr, którą trudno ująć w ramy naukowe, ale czy wszystko musi mieć potwierdzenie w badaniach? Mieszkańcy polskich gór mieliby na ten temat odrębne zdanie, aczkolwiek poparte doświadczeniem. Staramy się więc podczas lektury odkryć tajemnicę halnego i jego oddziaływania na ludzi, choć te jest nieuchwytne jak ten górski wiatr i co trzeba zaznaczyć równie nieprzewidywalne. Jedni na halny reagują tylko lekkim niepokojem czy rozdrażnieniem, inni zachowaniami, które trudno uznać za normę. Wpływ górskiego wiatru jest zatem mierzalny, choć wyniki takich obserwacji raczej niespodziewane i czasem nieracjonalne. Ten reportaż to próba przyjrzenia się temu zjawisku pogodowemu, ale też pretekst by opowiedzieć o ludziach, których ono dotyka, ich pracy czy życiu, które wiodą czy halny się pojawia czy też nie. Wyszedł z tego bardzo dobry reportaż, którego temat jest niejednoznaczny, nieuchwytny jak wiatr i który obrósł mitami, w których jest jednak ziarno prawdy, o czym mieszkańcy Podhala wiedzą więcej niż inni i mają na to swoje zdanie. Polecam!!!
Za książkę dziękuję @wydawnictwomuza
Za książkę dziękuję @wydawnictwomuza
February 15, 2025
Cześć, jaka jest wasza ulubiona górska miejscowość?
Ja mam kilka, głównie na Podbeskidziu, wiadomo 😀 ale lubię też raz na jakiś czas pojechać w Tatry, do Zakopanego, które oprócz pięknych widoków ma niesamowitą kulturę i klimat. A skoro już jesteśmy przy klimacie Zakopanego to jego nieodłącznym elementem jest wiatr halny, o którym wręcz krążą legendy. Oprócz wpływu na przyrodę halnemu przypisuje się też działanie na psychikę ludzką, obarcza się go winą za złe samopoczucie, rozdrażnienie, kłótnie, samobójstwa a nawet przepełnione porodówki. Ile w tym prawdy? Z tymi opiniami postanowił skonfrontować się Dawid Góra w reportażu pt. “Halny. Wiatr, który niesie obłęd”, zapraszam do recenzji:
Za egzemplarz książki do recenzji serdecznie dziękuję Wydawnictwu Muza @wydawnictwomuza
📌 I zaraz na początku wam zdradzę, że na ten reportaż składa się zbiór fascynujących opowiadań i historii, które przenoszą czytelnika wprost na Podhale ukazując złożoność tematu i siłę natury oraz jej wpływ na życie ludzi zamieszkujących ten region.
📌 Autor, w kolejnych rozdziałach, rozkłada temat na czynniki pierwsze począwszy od wyjaśnienia fenomenu halnego jako zjawiska meteorologicznego, które oddziałuje na przyrodę i bezpośrednio na człowieka, poprzez przytoczenie badań, które zostały przeprowadzone w tym zakresie, aż po rozmowy z mieszkańcami Podhala, ratownikami medycznymi i TOPR, psychologami, artystami i ludźmi związanymi z górami.
📌 Najciekawsze są oczywiście historie, różnorodne i kontrastowe, opisujące m. in. interwencje u osób zachowujących się agresywnie, akcje ratownicze TOPR, rozmowy z postaciami kultury zakopiańskiej czy doświadczenia pracowników Obseratorium Meteorologicznego na Kasprowym Wieruchu. W książce pojawia się też wiele postaci zasłużonych na Podhalu m.in. Apoloniusz Rajwa, Michał Jagiełła czy artystka Teresy Bachleda - Kominek, co osobiście bardzo mi się podobało.
📌 Dawid Góra pisze językiem prostym i zrozumiałym a jednocześnie przytoczone przykłady są barwne a czasami wręcz dosadne, co sprawia że lektura jest angażująca, wyzwala pełen wachlarz emocji i chwilami wprost nie można się od niej oderwać.
📌 Podsumowując ta książka, z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom literatury faktu oraz osobom zainteresowanym tematyką górską. Nie tylko dostarcza wielu informacji, ale stanowi też ciekawą i poruszającą opowieść o ludziach i i ich zmaganiach z naturą. Warto sięgnąć po tą publikację by lepiej poznać nie tylko samą naturę wiatru, ale także region, z którym jest nierozerwalnie związany. Polecam.
Ja mam kilka, głównie na Podbeskidziu, wiadomo 😀 ale lubię też raz na jakiś czas pojechać w Tatry, do Zakopanego, które oprócz pięknych widoków ma niesamowitą kulturę i klimat. A skoro już jesteśmy przy klimacie Zakopanego to jego nieodłącznym elementem jest wiatr halny, o którym wręcz krążą legendy. Oprócz wpływu na przyrodę halnemu przypisuje się też działanie na psychikę ludzką, obarcza się go winą za złe samopoczucie, rozdrażnienie, kłótnie, samobójstwa a nawet przepełnione porodówki. Ile w tym prawdy? Z tymi opiniami postanowił skonfrontować się Dawid Góra w reportażu pt. “Halny. Wiatr, który niesie obłęd”, zapraszam do recenzji:
Za egzemplarz książki do recenzji serdecznie dziękuję Wydawnictwu Muza @wydawnictwomuza
📌 I zaraz na początku wam zdradzę, że na ten reportaż składa się zbiór fascynujących opowiadań i historii, które przenoszą czytelnika wprost na Podhale ukazując złożoność tematu i siłę natury oraz jej wpływ na życie ludzi zamieszkujących ten region.
📌 Autor, w kolejnych rozdziałach, rozkłada temat na czynniki pierwsze począwszy od wyjaśnienia fenomenu halnego jako zjawiska meteorologicznego, które oddziałuje na przyrodę i bezpośrednio na człowieka, poprzez przytoczenie badań, które zostały przeprowadzone w tym zakresie, aż po rozmowy z mieszkańcami Podhala, ratownikami medycznymi i TOPR, psychologami, artystami i ludźmi związanymi z górami.
📌 Najciekawsze są oczywiście historie, różnorodne i kontrastowe, opisujące m. in. interwencje u osób zachowujących się agresywnie, akcje ratownicze TOPR, rozmowy z postaciami kultury zakopiańskiej czy doświadczenia pracowników Obseratorium Meteorologicznego na Kasprowym Wieruchu. W książce pojawia się też wiele postaci zasłużonych na Podhalu m.in. Apoloniusz Rajwa, Michał Jagiełła czy artystka Teresy Bachleda - Kominek, co osobiście bardzo mi się podobało.
📌 Dawid Góra pisze językiem prostym i zrozumiałym a jednocześnie przytoczone przykłady są barwne a czasami wręcz dosadne, co sprawia że lektura jest angażująca, wyzwala pełen wachlarz emocji i chwilami wprost nie można się od niej oderwać.
📌 Podsumowując ta książka, z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom literatury faktu oraz osobom zainteresowanym tematyką górską. Nie tylko dostarcza wielu informacji, ale stanowi też ciekawą i poruszającą opowieść o ludziach i i ich zmaganiach z naturą. Warto sięgnąć po tą publikację by lepiej poznać nie tylko samą naturę wiatru, ale także region, z którym jest nierozerwalnie związany. Polecam.
December 18, 2024
Halny z pozoru wiatr i nic więcej, ja temat tego zjawiska zaczęłam nieco zgłębiać po lekturze „Szczeliny” Kartki, gdzie zaciekawił mnie ten fenomen. Dawid Górny podjął się trudnego, ale zarazem fascynującego tematu.
Bardzo spodobało mi się podejście autora do tematu, chodzi mi konkretnie o to jak szeroko do tego podszedł, ponieważ znajdziemy podejście naukowe, opisujące proces powstania Halnego, ale i opis jego oddziaływania na środowisko i wpływ na życie społeczności górskiej.
Górny zajmuje się też tematem w kontekście psychologicznym, bo wszak Halny nie bez powodu nazywany jest „wiatrem samobójców. Autor podejmuje temat także w oparciu o badania na temat oddziaływania tego zjawiska meteorologicznego na ludzki organizm. Nie zabrakło przedstawienia halnego w kontekście społeczno-kulturowym i tego jak przeniknął w kulturę Podhala, Górny wspomina o przesądach wierzeniach i wpływie na styl życia ludzi.
Autor bardzo rzeczowo prowadził narracje i zręcznie balansował między faktami naukowymi a emocjami, bo należy pamiętać, że halny jako żywioł wielokrotnie było powodem ludzkich dramatów. Dla mnie dużą zaletą było przytaczanie osobistych historii mieszkańców, co dodało książce autentyczności. Właśnie to bogactwo źródeł i rozmów sprawia, że ten reportaż ma w sobie taki refleksyjny wydźwięk.
Mocną stroną dla mnie była spora doza technicznych szczegółów dotyczących halnego, które niejednokrotnie nawet osoby zaznajomione z tematem mogą zaskoczyć.
Momentami miałam jednak poczucie niepotrzebnego powielania poruszanych wcześniej tematów, co lekko wytrącało mnie ze skupiania.
„Halny” okazał się zaskakująco ciekawym i angażującym reportażem, który pokazał znacznie szerszą perspektywę tytułowego zjawiska. Mnie autor swoją publikacją absolutnie przekonał i stworzył merytoryczny i w pełni wyczerpujący temat reportaż.
Recenzja w ramach współpracy z Wydawnictwem Muza
Bardzo spodobało mi się podejście autora do tematu, chodzi mi konkretnie o to jak szeroko do tego podszedł, ponieważ znajdziemy podejście naukowe, opisujące proces powstania Halnego, ale i opis jego oddziaływania na środowisko i wpływ na życie społeczności górskiej.
Górny zajmuje się też tematem w kontekście psychologicznym, bo wszak Halny nie bez powodu nazywany jest „wiatrem samobójców. Autor podejmuje temat także w oparciu o badania na temat oddziaływania tego zjawiska meteorologicznego na ludzki organizm. Nie zabrakło przedstawienia halnego w kontekście społeczno-kulturowym i tego jak przeniknął w kulturę Podhala, Górny wspomina o przesądach wierzeniach i wpływie na styl życia ludzi.
Autor bardzo rzeczowo prowadził narracje i zręcznie balansował między faktami naukowymi a emocjami, bo należy pamiętać, że halny jako żywioł wielokrotnie było powodem ludzkich dramatów. Dla mnie dużą zaletą było przytaczanie osobistych historii mieszkańców, co dodało książce autentyczności. Właśnie to bogactwo źródeł i rozmów sprawia, że ten reportaż ma w sobie taki refleksyjny wydźwięk.
Mocną stroną dla mnie była spora doza technicznych szczegółów dotyczących halnego, które niejednokrotnie nawet osoby zaznajomione z tematem mogą zaskoczyć.
Momentami miałam jednak poczucie niepotrzebnego powielania poruszanych wcześniej tematów, co lekko wytrącało mnie ze skupiania.
„Halny” okazał się zaskakująco ciekawym i angażującym reportażem, który pokazał znacznie szerszą perspektywę tytułowego zjawiska. Mnie autor swoją publikacją absolutnie przekonał i stworzył merytoryczny i w pełni wyczerpujący temat reportaż.
Recenzja w ramach współpracy z Wydawnictwem Muza
December 11, 2024
Słyszałeś(-aś), że wiatr może wpływać na psychikę człowieka i jego zachowanie? 💬
Osobiście niejednokrotnie spotkałam się z tym stwierdzeniem, a nawet kiedyś wątek ten stanowił idealne tło dla pewnego thrillera. Tym razem jednak sięgnęłam po reportaż Dawida Góry „Halny. Wiatr, który niesie obłęd”, który znacznie bardziej przybliża to zjawisko, a przy tym ukazuje, z czym muszą mierzyć się ludzie, których praca bezpośrednio wiąże się ze zjawiskami pogodowymi, dziką naturą i jej oddziaływaniem na człowieka.
Reportaż Dawida Góry uchyla przed nami jedynie rąbka tajemnicy o żywiole, jakim jest halny. Przytacza badania naukowe, które wykazują bezpośredni wpływ halnego na życie człowieka. Ukazuje subiektywne odczucia mieszkańców i turystów dotyczące tego zjawiska, ale także podkreśla, jak potężne są góry i panujące w nich warunki pogodowe.
„Halny uwypukla nasze kłopoty lub pomnaża je. A to w niektórych przypadkach powoduje bardzo poważne konsekwencje.”
Pomimo że autor powołuje się na wiele badań naukowych, reportaż czyta się bardzo szybko. Szczególnie spodobały mi się wypowiedzi ratowników górskich, przewodników oraz pracowników naukowych obserwatorium meteorologicznego na Kasprowym Wierchu. Ich historie wciągnęły mnie bez reszty, nie mogłam się od nich oderwać. A część poświęcona panu Apoloniuszowi Rajwie? Cudo!
„Halny. Wiatr, który niesie obłęd” to świetna pozycja ukazująca, że halny może wpływać na psychikę ludzi, pogłębiać stany depresyjne, a także uwypuklać te mniej pozytywne cechy. Daje nam szerokie pole do rozmyślań o potężnym żywiole, jakim jest wiatr, a przy okazji przedstawia sylwetki wielu interesujących osób. Nie spodziewałam się, że lektura tej książki będzie tak fascynująca.
Serdecznie polecam!
K.
Osobiście niejednokrotnie spotkałam się z tym stwierdzeniem, a nawet kiedyś wątek ten stanowił idealne tło dla pewnego thrillera. Tym razem jednak sięgnęłam po reportaż Dawida Góry „Halny. Wiatr, który niesie obłęd”, który znacznie bardziej przybliża to zjawisko, a przy tym ukazuje, z czym muszą mierzyć się ludzie, których praca bezpośrednio wiąże się ze zjawiskami pogodowymi, dziką naturą i jej oddziaływaniem na człowieka.
Reportaż Dawida Góry uchyla przed nami jedynie rąbka tajemnicy o żywiole, jakim jest halny. Przytacza badania naukowe, które wykazują bezpośredni wpływ halnego na życie człowieka. Ukazuje subiektywne odczucia mieszkańców i turystów dotyczące tego zjawiska, ale także podkreśla, jak potężne są góry i panujące w nich warunki pogodowe.
„Halny uwypukla nasze kłopoty lub pomnaża je. A to w niektórych przypadkach powoduje bardzo poważne konsekwencje.”
Pomimo że autor powołuje się na wiele badań naukowych, reportaż czyta się bardzo szybko. Szczególnie spodobały mi się wypowiedzi ratowników górskich, przewodników oraz pracowników naukowych obserwatorium meteorologicznego na Kasprowym Wierchu. Ich historie wciągnęły mnie bez reszty, nie mogłam się od nich oderwać. A część poświęcona panu Apoloniuszowi Rajwie? Cudo!
„Halny. Wiatr, który niesie obłęd” to świetna pozycja ukazująca, że halny może wpływać na psychikę ludzi, pogłębiać stany depresyjne, a także uwypuklać te mniej pozytywne cechy. Daje nam szerokie pole do rozmyślań o potężnym żywiole, jakim jest wiatr, a przy okazji przedstawia sylwetki wielu interesujących osób. Nie spodziewałam się, że lektura tej książki będzie tak fascynująca.
Serdecznie polecam!
K.
March 6, 2025
Oczekiwałam więcej informacji o wydarzeniach które spowodował Halny i też więcej na temat legend. Autor skupił się na badaniach naukowych i potwierdzonych informacjach o Halnym, co również uważam za istotne. Ogólnie książka bardzo ciekawa.
„Halny ma bezwzględnie negatywny wpływ na ciążę. I powtarzam to ciężarnym, które przyjeżdżają do Zakopanego, aby odpocząć czy zregenerować organizm. Według doktora górski klimat działa agresywnie na ciężarne i same ciąże. Halny jest tylko dodatkowym czynnikiem o działaniu negatywnym. Panie przyjeżdżają do nas, aby odetchnąć świeżym powietrzem. Błąd! Kiedy kobieta ma pecha i przyjeżdża do nas na dłużej, a w dodatku trafia na okres przed halnym, często kończy się to na oddziale patologii ciąży. Zdarza się, że ginekolodzy z pozostałej części Polski kierują ciężarne pacjentki w góry. Niestety wynika to z głębokiej niewiedzy na temat zjawisk fizykochemicznych. O tym na studiach się nie mówi.” - s. 43-44
„Halny ma bezwzględnie negatywny wpływ na ciążę. I powtarzam to ciężarnym, które przyjeżdżają do Zakopanego, aby odpocząć czy zregenerować organizm. Według doktora górski klimat działa agresywnie na ciężarne i same ciąże. Halny jest tylko dodatkowym czynnikiem o działaniu negatywnym. Panie przyjeżdżają do nas, aby odetchnąć świeżym powietrzem. Błąd! Kiedy kobieta ma pecha i przyjeżdża do nas na dłużej, a w dodatku trafia na okres przed halnym, często kończy się to na oddziale patologii ciąży. Zdarza się, że ginekolodzy z pozostałej części Polski kierują ciężarne pacjentki w góry. Niestety wynika to z głębokiej niewiedzy na temat zjawisk fizykochemicznych. O tym na studiach się nie mówi.” - s. 43-44
December 20, 2024
Przyjemnie się czytało. Dla ludzi z Podhala na pewno nie jest to reportaż w żaden sposób odkrywczy, ale myślę, że chociażby dla samych historii (zarówno tych śmiesznych, jak i strasznych) warto przeczytać. Dla "przyjezdnych" myślę, że jest to dobra mini pigułka wiedzy, jak duży wpływ na życie na Podhalu ma halny. I nie mowa tu tylko o zniszczeniach, czy migrenach, ale o faktycznych zmianach w zachowaniu i samopoczuciu mieszkańców.
April 25, 2025
Wymęczyłam tę książkę. Autor nie do konca wie, czy iść w strone badań naukowych (które nie potwierdzaja jakiegoś szczególnego wpływu halnego na ludzi), czy w strone opowiastek i miejskich historii (które z kolei mówią, że jak halny wieje to och i ach). Wszystko przeplatane słabą poezją i cytowaniem innych książek. Bardzo, bardzo słaba lektura.
June 29, 2025
Ciekawa książka mówiąca o żywiole halnego i jak wpływa na nasz nastrój i zdrowie.
Opowiedziana z punktu widzenia ratownikow górskich, lekarzy.
Natomiast każdy rozdział już opowiadał podobna kategorie historii
nudziła się od połowy.
Opowiedziana z punktu widzenia ratownikow górskich, lekarzy.
Natomiast każdy rozdział już opowiadał podobna kategorie historii
nudziła się od połowy.
July 6, 2025
DNF po 95 stronie
Oczekiwałam czegoś więcej po opisie z okładki, jednak nie warto oceniać książki po okładce
Oczekiwałam czegoś więcej po opisie z okładki, jednak nie warto oceniać książki po okładce
July 27, 2025
2,65⭐️
Displaying 1 - 12 of 12 reviews