Alex Zee heeft haar leven perfect op ze heeft een goede baan als archeoloog, absoluut geen huisdieren, geen vrienden en nauwelijks contact met haar familie. Haar motto als het om sociale contacten less is more.
Maar dan krijgt ze ongewild een niet meer functionerende autismehulphond. Al snel verandert Alex' leven in een rollercoaster aan rampen en nog emoties. De hond blijkt namelijk een mensenmagneet. En als er iets is waar Alex niet op zit te wachten, dan zijn het wel mensen.
Alex wil maar één haar oude leven terugkrijgen. En de hond weg. Dus besluit ze om een zo normaal mogelijk functionerend mens te worden, zodat iedereen haar zo snel mogelijk weer met rust laat. Maar wat is eigenlijk normaal?
Myrthe van der Meer (pseudoniem, 1983) werkte als redacteur toen ze na een burn-out vijf maanden lang op een paaz opgenomen werd. Over deze ervaring schreef ze haar debuut PAAZ. Het boek werd meer dan 50.000 keer verkocht en het werd genomineerd voor de Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs. Myrthe won de Psyche Mediaprijs en de Viva400-Award. In 2013 verscheen haar tweede boek, de roman Kalf.
Zo vaak wordt er over autistische mensen geschreven (meestal door goedbedoelende neurotypicals en verstandige psychologen), maar we hebben ook zeker meer fictie en non-fictie nodig geschreven door autisten, over hoe het echt voelt om met de stoornis te leven, zonder te stigmatiseren of sugarcoaten. Dit boek is een geweldig voorbeeld hiervan.
350 pagina's lang leef je in het hoofd van Alex Zee, die volgepropt is met handboeken over hoe ze 'normaal' over kan komen, regels en gewoontes om de dag structuur te geven, een leger aan prikkels die op hun beurt wachten om verwerkt te worden, een encyclopedie aan kennis over dierenbotten, en de onwrikbare overtuiging dat als ze gewoon beter haar best doet en stopt met lui en ongevoelig zijn, ze net zo kan functioneren als de mensen om haar heen. Alex' struggels, het gebrek van begrip en steun uit haar omgeving, haar zelfkritiek... het werd zo rauw en eerlijk weergegeven dat ik er zowaar emotioneel van werd (zowel voor Alex als mij zeer ongebruikelijk). Zowel haar sterke kanten (haar analytische vermogen, verfrissende blik, intelligentie, consistentie, etc.) als haar struggels (sociaal inzicht, omgaan met veranderingen, registreren van emoties, meltdowns, etc.) worden heel realistisch en oordeelloos gepresenteerd en maken dat je intens meeleeft met Alex.
Daarnaast was het verhaal zelf ook verrekte vermakelijk. De droge humor kreeg me vaak aan het lachen, de miscommunicaties hadden interessante resultaten en de romantische wending was onverwacht en juicy. Het was dan niet perfect. Richting het eind werd het wel voorspelbaar en ik had ook wel gedacht dat de hond een grotere rol zou spelen in het verhaal gezien de beschrijving op de achterkant. Richting het midden verdwijnt hij helaas een beetje op de achtergrond. Het is dus niet zozeer een verhaal over hoe de plotselinge komst van een hulphond in Alex' leven alles op z'n kop zet, maar meer over hoe de hond én veranderingen op werk én nieuwe mensen in Alex' leven én de val van haar moeder én de vermoedens over haar diagnose alles veranderen. De hond is dus maar een deel van het verhaal, maar wel het allerliefste deel 🩷
In ieder geval een heel goed boek, die hopelijk veel gaat doen om autistische mensen (met name vrouwen!) zichtbaarder te maken 😊
In één ruk uitgelezen, er zijn veel tranen van herkenning gevallen. En dat vanuit iemand die zelden huilt om media (of überhaupt, eigenlijk).
Autisme is veel, maar het is vooral eenzaam. Autisme is (voor mij) in de kern een onoverbrugbare kloof tussen jou en anderen. Die kloof bestaat uit een wederzijds onbegrip: ik snap jou niet en jij snapt mij niet, op zo’n fundamenteel cellulair niveau van zijn dat we dit nooit op een toereikende wijze zullen kunnen communiceren naar elkaar. En dat onbegrip betekent ook dat je niet gezien wordt, niet erkend wordt, niet écht ontmoet wordt in wie je bent. Dat heeft niets te maken met de goede intentie van de ander, of hoeveel liefde en moeite iemand erin probeert te stoppen. Sommige dingen zijn gewoon onmogelijk. We kunnen niet een ander zijn. Een mens heeft erkenning nodig om diens bestaan bevestigd te krijgen. Om te mógen bestaan misschien, of in ieder geval te voelen dat dat mag. Ik denk dat mensen met autisme zich daarom vaak zo vervreemd voelen van zichzelf. Omdat dat gevoel mist.
Als je dan ineens wel die erkenning en dat begrip voelt in een boek, een personage leest op de pagina’s die net zo goed jou had kunnen zijn, dan is dat een hele verwarrende warme knuffel die 25 jaar te laat voelt en heel veel in je losmaakt. Althans, in mijn geval wel. Het is me echt zelden voorgekomen dat een boek zoveel met me heeft gedaan. Ik kan dan ook alleen maar lof uitspreken naar de auteur, dat zij deze manier van zijn op zo’n heldere en mooie wijze heeft weten te vertellen.
Dit boek bewijst voor mij nogmaals de ongeëvenaarde kracht van fictie tegenover non-fictie om iets écht te begrijpen, of kennis te ‘belichamen’ zoals Kierkegaard dat zou zeggen. Na mijn diagnose in 2023 heb ik zo ongeveer alles gelezen wat er in de non-fictie wereld (online en offline) geschreven is over autisme. Dat hielp me toen zeker wel, maar komt in de verste verte niet in de buurt van de hulp en het begrip over mezelf die dit boek me geboden heeft. De troost, vooral. Ik raad iedereen die in een diagnoseproces voor autisme zit, of dat nu ervoor, tijdens of al ver erna is, dit boek te lezen. Het wordt voor mij een vriend voor het leven, denk ik.
Hechtingen lossen op als ze niet meer nodig zijn. Ik verstijf. Want de mijne zijn er nog steeds. Het Handboek. Alle regels en voorschriften, onderzoeken, voorspellingen, vergelijkingen en verbeteringen… Ze zijn nooit verdwenen. Ze zijn nooit opgelost, zijn nooit overbodig geworden. Het zijn dikke zwarte draden, kriskras door mijn bestaan geregen, die stuk voor stuk nog net zo diep in mijn vlees snijden als op de dag dat ik ze aanbracht. Omdat ik ze nog elke dag nodig heb. Omdat ik als ze er niet zouden zijn uit elkaar zou vallen. Omdat ik zonder al die regels niet aanvoel wat ik moet doen, hoe ik dat moet doen, en hoe ik om zou moeten gaan met de reacties van de wereld daarop.
Geweldig meeslepend verhaal. Alex heeft voor allelei facetten van het leven een handboek en dat werkt voor haar tòt Zara en Billy haar leven binnen komen wandelen. Alex' moeder revalideert na een val; haar zus is druk met reünies, haar kinderen en haar scheiding; haar baas wil van alles van haar en dan is daar ook nog Simon, haar oude klasgenoot en vervangend dierenarts... Alex probeert alles te structureren, te vangen in logische wetten, maar alles loopt anders. Fantastisch boek dat laat zien dat autisme meer inhoudt dan veel mensen denken.
De wereld is zoveel rijker met romans geschreven door iemand met autisme over een personage met autisme ❤️🩹 En voor mij zeker ook als het over vrouwen gaat.
Dit boek heeft een plekje in m’n hart. Ook al was het soms echt pijnlijk herkenbaar en heb ik er zelfs gehuild; ik voelde me gezien en gehoord. Je bent niet alleen.
Als je dit een fijn boek vond is ‘Indigo’ van Roxanne Wellens ook zeker een aanrader!! :)
Wat een heerlijk geschreven boek dat van het begin tot het einde weet te boeien. Enige minpuntje is dat ik vind dat het autisme van het hoofdpersonage wel erg wordt uitvergroot, wat mijn inziens niet bijdraagt aan algehele erkenning van autisme bij, in dit geval, vrouwen.
Alex is een vrouw die erg op zichzelf gewezen is en een teruggetrokken bestaan leeft. Ze werkt als archeoloog op een universiteit en vermijd iedere vorm van sociaal contact. Bovendien raakt zij van de rel van veranderingen, en neemt zij alles letterlijk wat er tegen haar wordt gezegd.
Er zijn genoeg mensen met autisme die wel genieten van sociaal contact, die hebben geleerd om niet alles letterlijk te nemen wat er tegen hen wordt gezegd, en niet hoog begaafd zijn.
Maar verder is het een geweldig geschreven boek, waarin ook de overige personages goed zijn uitgewerkt. Het boek riep regelmatig plaatsvervangende boosheid op jegens de supervisor van Alex, maar ook haar zus. Een compliment voor de schrijfster om dat bij de lezer voor elkaar te krijgen. Al met al dus een zeer geslaagde roman die ik met plezier heb gelezen. Ook vanwege de humor die absoluut aanwezig is in dit boek.
Het leven van Alex is duidelijk en voorspelbaar, en met haar geschreven handboek over het leven die haar richtlijnen bieden hoe om te gaan met onvoorspelbare situaties en sociale contacten weet zij zich staande te houden in het leven. Haar werk als archeoloog geeft haar routine, en in haar huisje dat onder dat van haar moeder grenst, voelt zij zich bij iets dat het dichtst staat bij gelukkig zijn. Alex moeder is opgenomen in het ziekenhuis met een gebroken heup na een val van de trap. Wanneer er op een dag iemand voor de deur staat om een, door haar moeder gefokte hulphond terug te brengen, zet dat het leven van Alex op zijn kop. Ze heeft geen idee wat ze met de hond aan moet, maar uiteindelijk komt ze met een bevriend dierenarts tot de conclusie dat zij voor de hond zal zorgen, tot er een geschikte plek voor hem is gevonden. Langzaam groeien Alex en de hond naarder tot elkaar, en de hond lijkt haar zelfs te helpen in situaties waarin zij verzeild raakt. Maar het zet ook haar wereld op zijn kop, want alles wat voorspelbaar was, is ineens anders
Goed dat er een boek bij is met een vrouwelijke hoofdpersoon met kenmerken van autisme en dat er echt een kijkje in haar hoofd gegeven wordt. Ik denk dat het voor aardig wat mensen (h)erkenning kan bieden.
Het boek zelf leest makkelijk weg en is op vlakken wel wat voorspelbaar. Ondanks dat ik er een aantal avonden leuk mee gevuld heb, is het niet het type verhaal dat me lang bij zal blijven.
Misschien eerder 3,5 ster. Ik heb me flink geërgerd aan dit boek en een hoofdpersoon die het allemaal zo moeilijk maakt voor zichzelf, maar daardoor weet de schrijfster ook wel heel goed over te brengen hoe het is om een vrouw met autisme te zijn en hoe het kan dat dat vaak helemaal niet opgemerkt wordt. En de hond, die is natuurlijk helemaal geweldig en zorgt ervoor dat je ook af en toe een traantje moet wegpinken.
In èèn ruk uitgelezen. Afwisselend grappig, herkenbaar, verdrietig en hartverwarmend. Eindelijk eens een boek over autisten dat door een autist is geschreven - die dus als geen ander weet hoe het voelt en hoe eenzaam het kan zijn. En dat merk je. Plus, ik ben ook nog eens gek op honden, dus ook heel leuk om te lezen dat het hoofdpersonage de magie achter honden ook leert te waarderen.
Super lief boek en een goede inkijk in het neurodiverse brein, zonder hoe dat in andere films of boeken als alleen maar handige slimheid en een beetje quirky wordt afgebeeld, maar dat het gewoon vaak echt lastig en kut kan zijn.
》Ik ben dus geen slecht mens. Ik ben alleen verschrikkelijk slecht in mensen. En het ergste is: Ik ben er zelf ook een.《
》Ik hoef ook niet meer te leren hoe ik autist moet zijn. Ik wil leren hoe ik mens moet zijn. Hoe je een normaal mens kan zijn, in een normale wereld, en toch jezelf kan zijn. Hoe ik autistisch moet zijn heb ik al lang zelf uitgevonden.《
Ja. Ja. Ja. Verdriet, pijn en vooral heel veel plezier. Ik moest janken bij de paniekaanval (hersenstorm) dat Alex eindelijk besefte dat Billy geen vijand was. Mijn hart brak in duizend stukjes. Dit boek bewijst maar weer de invloed van een hond.
Ik bleef maar lezen, tot ik het uit had. Wel een beetje een makkelijke verhaallijn. Toch wederom heel interessant, mooi én pijnlijk tegelijk om een kijkje in het brein en leven van iemand met autisme te krijgen:
"Slechte mensen doen geen moeite om zichzelf te verbeteren. Ik doe niets anders dan mezelf proberen te verbeteren. Ik ben dus géén slecht mens. Ik ben alleen verschrikkelijk slecht in mensen. En het ergste is: ik ben er zelf ook één."
"Ik heb altijd gedacht dat als ik maar alle regels zou ontdekken en op zou schrijven, ik op een dag eindelijk ook gewoon normaal zou kunnen zijn. Maar dat klopt niet. Want ík klop niet."
En ook heel mooi om te lezen wat een autismehulphond kan bijdragen en op welke manier.
In het begin moest ik hardop lachen om de situaties die werden beschreven. Tegelijkertijd was het ook hartverscheurend om te zien hoeveel moeite Alex heeft met alledaagse activiteiten. De tweede helft van het boek vond ik minder goed en het einde ietwat ongeloofwaardig. Toch 4 sterren gegeven omdat het lekker weg leest en ik moest lachen.
Er zijn romans die een wereld oproepen. En dan heb je romans als De wetten van Alex: boeken die je langzaam, zintuiglijk, en zonder genade een hoofd in trekken dat nooit tot rust komt. Dit is geen verhaal met helden, spanningsbogen of plotverlossing. Dit is het binnenste van een systeem dat overloopt, een hoofd dat niet ophoudt met interpreteren, vertalen, voorkomen, voorspellen. Een roman die niet uitlegt, maar laat voelen.
Alex Zee leeft volgens haar eigen wetten. Structuur is geen luxe, maar noodzaak. Spontaniteit is geen verrassing, maar dreiging. Ze heeft haar eigen ‘Handboek voor Beginners’ gecreëerd om te overleven in een wereld waar sociaal gedrag fluïde hoort te zijn, maar voor haar een taaie choreografie is. Haar hoofd denkt in regels—tot die regels breken. Niet door drama of trauma, maar door iets schijnbaar kleins: Billy, een hulphond die alles verkeerd doet, en daardoor precies goed.
Wat deze roman uitzonderlijk maakt, is hoe hij voelt als een binnenwereld. De stijl is fragmentarisch, ritmisch, haast neurologisch. Alsof Van der Meer zelf een zenuwstelsel heeft uitgeschreven. De tekst geurt, trilt, zoekt houvast. Voor neurodivergente lezers als ik voelt het vertrouwd—pijnlijk vertrouwd. Voor neurotypische lezers vermoed ik: verhelderend, verontrustend misschien.
Billy is geen brave viervoeter, geen sentimenteel hulpmiddel, geen plotaccessoire. Hij is ruis en spiegel tegelijk. Zijn ‘falen’ – het niet reageren zoals hij zou moeten – maakt voelbaar hoeveel onze verwachtingen over zorg, hulp en functioneren zelf vaak normatief en sturend zijn. Het mooiste moment in het boek is voor mij het stilvallen: als Alex zich afvraagt of ze opgelucht of leeg moet zijn als Billy er misschien niet meer is. Daar, in dat niemandsland van gevoel, toont de roman zijn meest existentiële kracht.
De dialogen zijn sober en vaak geladen met meer dan wat gezegd wordt. De relatie tussen Alex en haar zus, de gespannen gesprekken met collega Zara, de onmachtige pogingen van hulpverleners om 'ruimte te geven' terwijl ze grenzen blijven duwen—ze zijn doordrenkt met ambiguïteit. De roman toont hoe zelfs goedbedoelde hulp een vorm van sturing wordt, hoe de uitnodiging tot ‘jezelf zijn’ vaak voorwaardelijk blijft.
Een minpunt is dat sommige scènes rond sociale misverstanden en ‘anders zijn’ iets te veel in herhaling vallen. Na een tijdje wil je als lezer dat Alex de kamer uitschreeuwt, of de tafel omgooit—maar misschien is het net de hardnekkigheid van haar beleefdheid, de eindeloze poging om het goed te doen, die zo schrijnend is. Ook had de context van instellingen, diagnostiek en universiteit wat meer scherpte mogen krijgen. Die omgevingen vormen Alex mee, maar blijven aan de rand van het decor.
En toch. Deze roman wil geen maatschappelijk pamflet zijn. Geen handleiding. Geen statement. Het wil geen autisme uitleggen. Het is autistisch. Het denkt, ruikt, ademt en struikelt autistisch. De wetten van Alex dwingt niets af, maar nodigt uit tot een ander tempo van lezen. Geen morele boodschap, geen grote conclusie. Wel een richting.
Op het einde laat Alex haar handboek los. Niet als overwinning, maar als verzoening. De lucht is niet plots helder, de wereld niet ineens lief. Maar er is ruimte. Er is iets anders dan overleven.
De wetten van Alex is een stille roman. Maar wat het zegt, blijft nagloeien—in de adem, in de huid, in het hoofd.
Afgelopen week luisterde ik naar De wetten van Alex. Ik had nog niet eerder een boek van Myrthe van der Meer gelezen en was benieuwd naar haar vertelstijl.
Nou, die heeft me kunnen bekoren. Ze geeft je echt een kijkje, voor zover ik dat kan beoordelen, in een neurodivergent hoofd. In het begin van het boek vond ik het wat stereotiep, maar uiteindelijk zoekt ze echt de nuance op.
Hierbij helpt het enorm dat het boek in de eerste persoon geschreven is. Dat maakt dat je echt meegaat in de belevingswereld van Alex, zowel qua alledaagse dingen als de beleving van wat zij een "hersenstorm" noemt; een mooi gevonden woord!
Waar ik me wel een beetje aan geërgerd heb, is het gebruik van de woorden scriptie en paper door elkaar. Alex is archeoloog en docent-onderzoeker aan de universiteit en moet wegens omstandigheden en tegen haar zin de "bezemklas" (scriptiebegeleidingswerkgroep) overnemen. Daar zitten studenten die wegens een onvoldoende voor hun paper een vak niet gehaald hebben. Zo'n paper wordt voor zover mij bekend nooit scriptie genoemd en een docent-onderzoeker zou dat niet door elkaar halen. Zeker niet een docent met de persoonlijkheid en het brein van Alex.
Omdat ik het boek luisterde, had ik echt het idee dat ik naar Alex luisterde en daardoor gaf dit zo'n error haha. Vooral ook jammer omdat Myrthe verder zo gedegen het vak van archeoloog in haar boek verwerkt. Naast de duidelijke research en verdieping over autisme zit ook deze research er duidelijk in.
Voor dit boek heeft Myrthe het perspectief gekozen van iemand die door de beschrijvingen heel duidelijk autistisch lijkt, maar dit zelf (nog) niet weet. Boeiend om te lezen hoeveel energie het maskeren Alex kost en in welke vorm "vrouwenautisme" zich kan presenteren. Erg goed gedaan!
Dolgelukkig werd ik van alleen al de aankondiging dat Myrthe van de Meer naar jaren eindelijk weer met een nieuw boek zou komen.
Gisteren ben ik gestart en vandaag was hij al uit! In haar eigen stijl vol humor en ongemak beschrijft ze ons het leven van Alex een archeoloog. Iemand die gedijt bij rust, regelmaat en vooral zo weinig mogelijk intermenselijk contact. Mijn favoriete eigen spreuk: ‘Ik ben zo blij dat ik met heel veel mensen niets hoef’ dekt eigenlijk goed de lading😉 Als lezer heb je eigenlijk vanaf pagina 1 door dat Alex ‘anders’ is alleen zijn ze vergeten haar dat te vertellen…..
Als dan onverwachts hulphond Billy haar leven kunnenstormt zijn de rapen gaan en staat Alex leven op de kop. Vol vaart en met hilarische scenes beschrijft Myrthe ons het verhaal van Alex. Voor de liefhebbers van haar eerdere werk, maar zeker ook voor de lezers van ‘Het Rosie Project’ en ‘De regels van Pearl’.
Lieve Myrthe dankjewel! Ik geef je ⭐️⭐️⭐️⭐️ voor dit heerlijke boek.
Het was heel fijn en verfrissend om een autistisch personage vanuit een echt autistische schrijver vertolkt te zien worden. Het schreeuwde herkenbaarheid, maar ook veel verschillen met mijn autisme. Het enige wat mij stoort is dat dit toch weer een beeld (overigens realistisch beeld) schetst van een "stereotype autist". De sociaal onhandige, introverte, verder niet in mensen geïnteresseerde autist. Het beeld waar ik me helemaal niet in herken. Maar dan kom je weer bij de vraag, mogen deze verhalen dan niet verteld worden? Dat mag zeker wel dus misschien is mijn kritiek eerder een kritiek naar de slechte representatie van mensen met autisme.
Verder ben nooit met dieren opgegroeid dus ben ik blij dat ik mezelf empathie kan aanleren via boeken. Ik zou zo een hond kunnen nemen nu.
Na PAAZ en UP, die ik fantastisch vond, vond ik De Wetten van Alex toch 1 ster minder, omdat het verhaal mij ietsje minder aansprak. Verder wel een ontzettend goed boek van Myrthe van der Meer! Heel goed kijkje in het brein van iemand met Autisme, die zelf niet weet dat ze Autisme heeft. Veel herkenbare dingen ook op dat gebied. Ik heb dit boek aangeraden gekregen van mijn psychiater. Door dit boek kwam ik erachter dat niet iedereen handboeken heeft voor allerlei (sociale) situaties. Ik heb deze handboeken namelijk wel in mijn hoofd en ik dacht dat iedereen dit had. Erg leerzaam dus ook. Billy is ook echt een aandoenlijk figuur in het verhaal, ik heb dit boek met veel plezier gelezen.
Een overrompelend boek dat je leert begrijpen hoe Alex denkt en voel. Ik heb onlangs Zondagskind met veel plezier gelezen. Dit boek grijpt nog meer aan. Bovendien leerzaam. Hersenstorm: ik kende het woord niet. Maar het mooiste vindt ik wat de moeder van Alex over het labeltje autisme zegt. Een mens is zoveel meer dan alleen dat labeltje wat je krijgt na een diagnose. Het enige wat de test heeft aangetoond is dat jij bovengemiddeld goed bent in….. Er is niets gestoord aan jou. Je bent perfect zoals je bent.