What do you think?
Rate this book
Mordechai
Mordechai Gompertz is de grootste schrijver die Nederland ooit heeft voortgebracht. Zijn vuistdikke romans zijn verfilmd, zijn foto haalde de roddelpagina’s van de kranten. Hij is ongrijpbaar en onaantastbaar. Tot op een dag een woord hem in het verkeerde keelgat schiet. Een onbenullig woord. Een woord waarover iemand als hij zich niet druk zou hoeven te maken.
In Mordechai volgt Marcel Möring het tumultueuze leven en werken van een man die nooit ergens bij hoorde en verkoos om ‘vrij’ te zijn, als de Mordechai uit het Bijbelboek Esther die ‘nooit boog of knielde’. De consequenties van die positie doemen op als hij een interviewer buiten westen slaat en hij tegen wil en dank zijn mantel van onafhankelijkheid ontrafelt.
Mordechai is een meeslepend avontuur dat de lezer meevoert in een maalstroom van gebeurtenissen die zich over een periode van meer dan honderd jaar uitstrekken – van Hollywood tot het Oekraïne van de Eerste Wereldoorlog, van Israël tot Australië. Mordechai is Marcel Möring op de toppen van zijn kunnen als meesterverteller.
In Mordechai volgt Marcel Möring het tumultueuze leven en werken van een man die nooit ergens bij hoorde en verkoos om ‘vrij’ te zijn, als de Mordechai uit het Bijbelboek Esther die ‘nooit boog of knielde’. De consequenties van die positie doemen op als hij een interviewer buiten westen slaat en hij tegen wil en dank zijn mantel van onafhankelijkheid ontrafelt.
Mordechai is een meeslepend avontuur dat de lezer meevoert in een maalstroom van gebeurtenissen die zich over een periode van meer dan honderd jaar uitstrekken – van Hollywood tot het Oekraïne van de Eerste Wereldoorlog, van Israël tot Australië. Mordechai is Marcel Möring op de toppen van zijn kunnen als meesterverteller.
512 pages, Hardcover
Published January 7, 2025
36 people are currently reading
498 people want to read
About the author
Marcel Möring
33 books43 followersMarcel Möring was born in 1957 in Enschede, an industrial town near the Dutch-German border, where he attended a Montessori primary school. In the late sixties his family moved north, to Assen, a small town moderately famous for its annual TT motor races. He finished secondary school and studied Dutch literature for two years, then went from one odd job to another. Since he had already decided to become a writer at the age of thirteen, he saw no point in further education. He wrote several plays in those years, producing and directing two of them, and moved to Rotterdam, the second biggest city in the Netherlands. Möring published his first novel, Mendels Erfenis, in 1990, to almost unanimous critical acclaim. His second novel, Het Grote Verlangen (The Great Longing,published in the UK by Flamingo, in the USA by HarperCollins, and in more than ten other countries) won the AKO Prize, the Dutch equivalent of the Booker Prize. Over 150,000 copies of The Great Longing have been sold in the Netherlands alone. Möring's third book was a novella: Bederf is de weg van alle vlees (Decay is the Way of All Flesh). Then came a 500 page novel: In Babylon. This book won two Golden Owls, a Flemish award for the best Dutch/ Flemish book of 1998. In Babylon was a major success in both the Netherlands (over 100.000 copies sold) and Germany and was published in the UK (Flamingo), France (Flammarion), the USA (William Morrow) and a great number of other countries. His novel, DIS, was published in 2006 and quickly became the subject of a critical debate about contemporary literature. In 2007 DIS was awarded the Bordewijk Prize for the best Dutch novel of 2006.
DIS was published in Germany (2009) as Der Nächtige Ort, in Great Britain (2009) and the US spring 2010) as In A Dark Wood. A Hebrew translation (Schocken) is currently in the works. In 2011 Möring's German publisher Luchterhand boughts the rights to 'Louteringsberg', his latest book, shortly before the novel was published in The Netherlands.
DIS was published in Germany (2009) as Der Nächtige Ort, in Great Britain (2009) and the US spring 2010) as In A Dark Wood. A Hebrew translation (Schocken) is currently in the works. In 2011 Möring's German publisher Luchterhand boughts the rights to 'Louteringsberg', his latest book, shortly before the novel was published in The Netherlands.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 47 reviews
February 27, 2025
Mordechai is de titel, is de roman, maar is bovenal het personage.
Een schrijver van tweeënzeventig.
Bemiddeld, succesvol en jaloersmakend gezond.
De Nobelprijs wil hij niet, want als je die krijgt “weet je dat je als schrijver officieel tot dienstknecht van de bourgeoisie bent verklaard.”
En achter die schrijver schuilt - onmiskenbaar - de schrijver.
Mordechai is als een mannequin waarop Möring welhaast achteloos verhalen prikt.
Het is de buikspreekpop van een auteur in groten doen.
Het is Mörings marionet.
Het resultaat is een heerlijk patchwork van seks, drank, zinnelijke anekdotes en scabreuze achterklap.
Soms hilarisch (“I removed the Jews”), dan weer pedant (Cohen), subversief (de diaspora) of naar de keel grijpend (Lucy), niet altijd even toegankelijk, wel altijd intrigerend en meeslepend.
Allesbehalve Nobelprijsmateriaal.
Een schrijver van tweeënzeventig.
Bemiddeld, succesvol en jaloersmakend gezond.
De Nobelprijs wil hij niet, want als je die krijgt “weet je dat je als schrijver officieel tot dienstknecht van de bourgeoisie bent verklaard.”
En achter die schrijver schuilt - onmiskenbaar - de schrijver.
Mordechai is als een mannequin waarop Möring welhaast achteloos verhalen prikt.
Het is de buikspreekpop van een auteur in groten doen.
Het is Mörings marionet.
Het resultaat is een heerlijk patchwork van seks, drank, zinnelijke anekdotes en scabreuze achterklap.
Soms hilarisch (“I removed the Jews”), dan weer pedant (Cohen), subversief (de diaspora) of naar de keel grijpend (Lucy), niet altijd even toegankelijk, wel altijd intrigerend en meeslepend.
Allesbehalve Nobelprijsmateriaal.
March 2, 2025
Marcel Möring wist me ooit te bekoren met zijn verbeeldingsrijke roman 'In Babylon'. De Joodse tradities en cultuur vormden daarin een rode draad en zorgden voor een anders-dan-typisch-Nederlandse sfeer met bijzondere personages en dat is in deze roman niet anders. Möring lijkt zich - volgens het beeld dat ik van hem heb - graag in de marge van de Nederlandse literatuur op te houden, terwijl hij tot de sterkhouders behoort. Ook alweer een hele tijd geleden leerde ik de man en zijn ars poëtica beter kennen na een reportageprogramma met Alicja Gescinska en vond ik dat ik zijn oeuvre wat beter moest leren kennen. Pas nu, met het uitkomen van zijn nieuwste roman 'Mordechai' kwam ik daaraan toe.
Zoals gezegd speelt ook hier het Joodse element een belangrijke rol met als wortel de eigenzinnige Gompertz-familie waarin de Nobelprijswaardige, éénentwintigste-eeuwse telg Mordechai hier de protagonist vormt. In zijn dankwoord schrijft Marcel Möring dat hij dankbaar gebruik heeft gemaakt van zijn eigen familie-archief en voor een aantal scènes ook uit eigen belevenissen heeft geput. Maar deze roman overstijgt dankzij de verbeeldingskracht van zijn auteur de hedendaagse autofictie.
Je zou het een ideeënroman kunnen noemen, waarin heel wat overtuigingen aan bod komen die heerlijk geformuleerd in de mond gelegd worden van een bonte verzameling personages. Naast fictieve figuren maken ook beroemdheden als o.a. Umberto Eco, Samuel Beckett en Leonard Cohen hun opwachting.
Het knappe, maar voor de lezer niet altijd vanzelfsprekende aan 'Mordechai' is dat heden en herinnering drempelloos in elkaar overvloeien. Möring slaagt erin om binnen een aantal bladzijden stuk voor stuk interessante en soms belangrijke scènes als losse flodders aan elkaar te rijgen. Op een van de laatste bladzijden wordt dat door Mordechai zelf als volgt verwoord: 'Hij was er nooit in geslaagd om onderscheid te maken tussen het verre verleden en iets wat dichterbij was. De geschiedenis was voor hem een oceaan: het water verderop was hetzelfde als waarin hij zwom.'
Naast de kleurrijke, vaak in enkele pennenstreken neergezette personages en het 'food-for-thought'-gehalte is deze roman ook vermakelijk dankzij die eerder genoemde vertel- en verbeeldingskracht. De lange, surrealistische scène in het voorlaatste hoofdstuk, rond Mordechai's woning op de dag van de bekendmaking van de Nobelprijs vormt daarbij het hoogtepunt. Daarna volgt nog een ingetogen slotdeel dat deze geslaagde roman op logische en bevredigende wijze afsluit. Tijd dus om nu wél snel Marcel Mörings oeuvre verder te exploreren.
Zoals gezegd speelt ook hier het Joodse element een belangrijke rol met als wortel de eigenzinnige Gompertz-familie waarin de Nobelprijswaardige, éénentwintigste-eeuwse telg Mordechai hier de protagonist vormt. In zijn dankwoord schrijft Marcel Möring dat hij dankbaar gebruik heeft gemaakt van zijn eigen familie-archief en voor een aantal scènes ook uit eigen belevenissen heeft geput. Maar deze roman overstijgt dankzij de verbeeldingskracht van zijn auteur de hedendaagse autofictie.
Je zou het een ideeënroman kunnen noemen, waarin heel wat overtuigingen aan bod komen die heerlijk geformuleerd in de mond gelegd worden van een bonte verzameling personages. Naast fictieve figuren maken ook beroemdheden als o.a. Umberto Eco, Samuel Beckett en Leonard Cohen hun opwachting.
Het knappe, maar voor de lezer niet altijd vanzelfsprekende aan 'Mordechai' is dat heden en herinnering drempelloos in elkaar overvloeien. Möring slaagt erin om binnen een aantal bladzijden stuk voor stuk interessante en soms belangrijke scènes als losse flodders aan elkaar te rijgen. Op een van de laatste bladzijden wordt dat door Mordechai zelf als volgt verwoord: 'Hij was er nooit in geslaagd om onderscheid te maken tussen het verre verleden en iets wat dichterbij was. De geschiedenis was voor hem een oceaan: het water verderop was hetzelfde als waarin hij zwom.'
Naast de kleurrijke, vaak in enkele pennenstreken neergezette personages en het 'food-for-thought'-gehalte is deze roman ook vermakelijk dankzij die eerder genoemde vertel- en verbeeldingskracht. De lange, surrealistische scène in het voorlaatste hoofdstuk, rond Mordechai's woning op de dag van de bekendmaking van de Nobelprijs vormt daarbij het hoogtepunt. Daarna volgt nog een ingetogen slotdeel dat deze geslaagde roman op logische en bevredigende wijze afsluit. Tijd dus om nu wél snel Marcel Mörings oeuvre verder te exploreren.
January 18, 2025
Toch 5 sterren. Het is een prachtig boek, soms frustrerend, soms mooi, soms arrogant, met veel te veel seks, te veel reizen, maar ook veel literatuur en heel veel avonturen.
Ik vind Möring fantastisch en dit stelde me niet teleur.
Ik vind Möring fantastisch en dit stelde me niet teleur.
June 28, 2025
oh, oh, oh, wat moeten jullie blij zijn dat het vakantie is. na het uitlezen van dit boek voel ik me zo'n enorm elitaire teringlijer. Intertekstualiteit is een soort cheat code voor jezelf slim voelen. ik heb niks van het boek gegeten (toch moet ik er iets over schrijven oeps) maar als je me tegenkomt moet je vooral niet naar dit boek vragen, want ik ga je een achterlijke interpretatie geven zonder fundament en ik ga doen alsof die interpretatie meer hout snijdt dan de bedrijven in het amazonegebied. Nog vragen?
August 29, 2025
'Ze zouden de zoveelste generatie zijn die moest accepteren dat er niets aan te doen was, dat alles zou gaan zoals het altijd was gegaan, dat protesteren niet hielp, dat geweld niet hielp, dat ze zelf oud zouden worden en hun kinderen zouden zien opgroeien met dezelfde vragen die zij zich hadden gesteld: waarom doen jullie niets aan de vernietiging van de aarde, waarom krijgt de baas van een bank vijftig miljoen bonus en kunnen pakketbezorgers hun gasrekening niet betalen, waarom wordt de meest afzichtelijke dictators van alles vergeven omdat dat diplomatiek verstandiger is en waarom arresteert de politie bezorgde jongeren en grootouders die het verkeer blokkeren.'
February 3, 2025
Wat een geweldig boek! Eigenlijk 4,5 ster. Als een razende neemt Möring je mee langs het levensverhaal van een schrijver. In de media hoor je dat de schrijver uit de roman mulisch of Ischa Meijer had kunnen zijn. In het begin dacht ik mulisch maar als je verder leest laat je dat snel los. Ook wordt de vergelijking getrokken dat het schrijven van Möring op het talent van mulisch lijkt. Ik denk dat we daarmee moeten stoppen. Möring is alleen te vergelijken met zichzelf. Ok weer over het boek. Als een razende dus langs een levensverhaal waarin allerlei indrukwekkende gebeurtenissen afspelen in allerlei landen. Heerlijk. Waarom geen 5 sterren? Ik vond het einde een beetje onaf. Rommelig. Veel verhaallijnen komen niet terug op het eind. Die verhaallijnen zijn daarmee onaf EN het eind is geen explosieve ontknoping wat wel heel
goed had gekund. Daar was onze mulisch dan weer een meester in ;). Toch weer die vergelijking :). Möring ik heb weer van je genoten!
goed had gekund. Daar was onze mulisch dan weer een meester in ;). Toch weer die vergelijking :). Möring ik heb weer van je genoten!
May 18, 2025
Veel meer plezier beleefd aan dit boek dan ik vooraf dacht, goede schrijver, goed verhaal. Wel vaak beetje ‘Meta’: schrijver schrijft boek over schrijver. Ook wel vaak de witte man als uitgangspunt maar daar speelt de schrijver ook zeker mee.
Mooie zin, op de laatste pagina als Judith vraagt wat hij schrijft:
‘Een dik vet avonturenboek,’ zei Mordechai. ‘Van er was eens tot ze leefden nog lang en misschien gelukkig.’
Gelezen in de boekenwurm top 15 van Nederlandse boeken uitgekomen in 2024
Mooie zin, op de laatste pagina als Judith vraagt wat hij schrijft:
‘Een dik vet avonturenboek,’ zei Mordechai. ‘Van er was eens tot ze leefden nog lang en misschien gelukkig.’
Gelezen in de boekenwurm top 15 van Nederlandse boeken uitgekomen in 2024
September 20, 2025
Ik heb nog nooit een roman gelezen met zoveel seks. Elke keer dat Mordechai een vrouw ontmoet, duurt het ongeveer drie pagina’s voordat de twee in bed belanden, gevolgd door slecht geschreven beschrijvingen van de geslachtsdaad. Het is werkelijk een nostalgische herinnering aan de tijd van Saul Bellow, Philip Roth en John Updike, auteurs wier vrouwelijke personages vaak nauwelijks meer waren dan belichamingen van de seksuele fantasieën van hun makers, of nare portretten van hun ex-vrouwen. Mordechai brengt dan ook al vroeg een hommage aan Bellow en Roth, en later ontmoet en spreekt de naamgevende held zelfs Roth. Veel intellectuele namen passeren de revue, maar net als al het andere in deze roman leidt dat tot weinig. Eerlijk gezegd denk ik dat de meeste mensen erg blij zijn dat het tijdperk van de ‘grote mannelijke narcistische romanschrijvers’ voorbij is, en om een afgezwakte versie van Bellow in Nederlandse vorm te krijgen staat, hoop ik, niet op veel verlanglijstjes.
Zin om Bellow of Roth te herlezen heb ik ook niet, maar zij hadden tenminste nog gevoel voor humor. Mörings boek is humorloos, al is dat niet helemaal met opzet (er zijn zeker scènes die komisch bedoeld zijn). Maar het grootste deel van de roman is dodelijk serieus, een verkenning van de existentiële crises van Mordechai (en later zijn grootvader). Helaas zit er weinig diepgang in. Zie:
En later: “En op dat moment wist hij dat hij nooit thuis was geweest, dat nooit zou zijn, behalve dan hier, nu, in haar armen, tussen haar benen, in de omhelzing die zij schonk.” Boohoo, ik voel me niet thuis in deze wereld, ik weet niet wat mijn doel is – dit is existentiële jammerklacht op het niveau van een zestienjarige.
Het helpt ook niet dat de roman geen enkele samenhang heeft, plotontwikkeling mist. Het lezen van interviews met de auteur was niet nodig om te beseffen dat hij het boek niet vooraf doordacht had. Structureel is het een rommeltje, springend van de ene tijd naar de andere zonder enige drijfkracht. Op een bepaald moment, drie vijfde in de roman, verandert het perspectief plotseling, opnieuw zonder enig effect. Een roman die zo lang is kan niet ook nog zo doelloos zijn.
De schrijfstijl is grotendeels degelijk, niet noemenswaardig, maar wanneer het geforceerd effect probeert te bereiken, komen de belachelijke metaforen (“een orgie van ongemakkelijkheid”) en banale platitudes die nauwelijks de moeite waard zijn om op je koelkast te hangen. Is er iemand die banaliteiten leest als “We gaan allemaal dood. Daar is niets bijzonders aan. Geboren worden, dat is een andere kwestie” en dan verzucht alsof hij iets diepzinnigs heeft gelezen? Als jij dat doet, lees dit boek dan gerust. Bijna alle personages behalve de hoofdpersoon zijn namelijk excuses om deze pseudo-diepzinnigheden te vertolken in ongemakkelijke, houterige, onrealistische dialogen – het boek staat er vol mee. “Ik zie niet waarom wij, jonge mensen, het leven van onze ouders moeten voortzetten. Alsof alles al is ontdekt, alle gedachten gedacht, en het leven alleen nog maar geleefd hoeft te worden.” Wauw, die gedachte had ik ook toen ik – twaalf was? Is dit wat onze pseudo-intellectuele romancier tegenwoordig als diepzinnig beschouwt? Er worden zoveel onderwerpen aangesneden in dit boek, uiterst serieuze onderwerpen, van de holocaust tot joodse mystiek, maar geen enkel wordt uitgewerkt, geen enkel wordt doorgrond, er wordt geen enkele diepzinnige of interessante gedachte gedeeld. Dit is een lege, saaie, moeizame worsteling van een boek. Als je van Saul Bellow en Philip Roth houdt en een slap aftreksel van Herzog of The Ghost Writer wilt lezen, is het wellicht het proberen waard. Maar zelfs dan kun je beter die twee herlezen in plaats van Mordechai induiken. Vermijd dit boek dus vooral.
Zin om Bellow of Roth te herlezen heb ik ook niet, maar zij hadden tenminste nog gevoel voor humor. Mörings boek is humorloos, al is dat niet helemaal met opzet (er zijn zeker scènes die komisch bedoeld zijn). Maar het grootste deel van de roman is dodelijk serieus, een verkenning van de existentiële crises van Mordechai (en later zijn grootvader). Helaas zit er weinig diepgang in. Zie:
Die nacht, in bed … vraagt hij zich af wat er met hem aan de hand is dat hij nergens in past, niet in dit gezin, niet als onderzoeker van middeleeuwse joodse mystiek, niet eens in zijn eigen leven. Ooit was hij op zijn motor vertrokken, doelloos, in de hoop dat hij onderweg zou ontdekken waarom hij was vertrokken. Nu, zo veel jaren later, weet hij nog steeds niet, of weer niet, waarheen hij gaat, wat de betekenis van zijn bestaan is.
En later: “En op dat moment wist hij dat hij nooit thuis was geweest, dat nooit zou zijn, behalve dan hier, nu, in haar armen, tussen haar benen, in de omhelzing die zij schonk.” Boohoo, ik voel me niet thuis in deze wereld, ik weet niet wat mijn doel is – dit is existentiële jammerklacht op het niveau van een zestienjarige.
Het helpt ook niet dat de roman geen enkele samenhang heeft, plotontwikkeling mist. Het lezen van interviews met de auteur was niet nodig om te beseffen dat hij het boek niet vooraf doordacht had. Structureel is het een rommeltje, springend van de ene tijd naar de andere zonder enige drijfkracht. Op een bepaald moment, drie vijfde in de roman, verandert het perspectief plotseling, opnieuw zonder enig effect. Een roman die zo lang is kan niet ook nog zo doelloos zijn.
De schrijfstijl is grotendeels degelijk, niet noemenswaardig, maar wanneer het geforceerd effect probeert te bereiken, komen de belachelijke metaforen (“een orgie van ongemakkelijkheid”) en banale platitudes die nauwelijks de moeite waard zijn om op je koelkast te hangen. Is er iemand die banaliteiten leest als “We gaan allemaal dood. Daar is niets bijzonders aan. Geboren worden, dat is een andere kwestie” en dan verzucht alsof hij iets diepzinnigs heeft gelezen? Als jij dat doet, lees dit boek dan gerust. Bijna alle personages behalve de hoofdpersoon zijn namelijk excuses om deze pseudo-diepzinnigheden te vertolken in ongemakkelijke, houterige, onrealistische dialogen – het boek staat er vol mee. “Ik zie niet waarom wij, jonge mensen, het leven van onze ouders moeten voortzetten. Alsof alles al is ontdekt, alle gedachten gedacht, en het leven alleen nog maar geleefd hoeft te worden.” Wauw, die gedachte had ik ook toen ik – twaalf was? Is dit wat onze pseudo-intellectuele romancier tegenwoordig als diepzinnig beschouwt? Er worden zoveel onderwerpen aangesneden in dit boek, uiterst serieuze onderwerpen, van de holocaust tot joodse mystiek, maar geen enkel wordt uitgewerkt, geen enkel wordt doorgrond, er wordt geen enkele diepzinnige of interessante gedachte gedeeld. Dit is een lege, saaie, moeizame worsteling van een boek. Als je van Saul Bellow en Philip Roth houdt en een slap aftreksel van Herzog of The Ghost Writer wilt lezen, is het wellicht het proberen waard. Maar zelfs dan kun je beter die twee herlezen in plaats van Mordechai induiken. Vermijd dit boek dus vooral.
July 1, 2025
I was really excited to read this novel and the beginning was pretty gripping. I had in my mind comparisons with john Irving and his 'Hotel New Hampshire' which I adore. But at some point the focus of this book got lost, it became convoluted and confusing. There were sparks of brilliance but in the end they became deeply hidden under layers and layers of pointless events. In the end, one of the most disappointing reads of this year so far.
June 10, 2025
Wat een bevalling. Blijkt een totaal oninteressant personage toch nog net genoeg te boeien om door te lezen, maar vraag me niet wat ik precies gelezen heb. 200 pagina’s te lang.
May 16, 2025
Heel eerlijk, ik heb dit boek van de plank afgeritst mede door de titel (ik wist al van de betekenis af) en de illustratie. Of het nou een literair meesterwerk is, valt nog te betwijfelen.
Als eerste, de opbouw. De langzaam opkomende spanning en sensatie was iets dat me toch telkens weer liet terugkeren naar dit boek. Ik was benieuwd naar de ontwikkeling van verschillende onderwerpen in dit boek zoals: Ephraim Gompes ‘vinden van de chaos in de orde’, en Mordechai’s persoonlijke ontwikkeling dat zwaar in contrast staat met Ephraim, en de herinneringen die daarbij naar boven komen.
Maar naar mijn mening was het allemaal te oppervlakkig. Ik genoot enorm van de herinneringen van Mordechai, maar het voegde voor mij niet echt veel meer waarden toe naast ‘nostalgie’.
Hoewel ik hier neerbuigend spreek, is dit onderdeel van het boek wel hetgeen dat me aan het denken bleef zetten.
Het einde was voor mij een beetje flauwtjes, ‘de storm voor de kalmte’ (zoals ik het zie) was te matig.
Een boek waardig om te lezen, maar niet om te herlezen.
Als eerste, de opbouw. De langzaam opkomende spanning en sensatie was iets dat me toch telkens weer liet terugkeren naar dit boek. Ik was benieuwd naar de ontwikkeling van verschillende onderwerpen in dit boek zoals: Ephraim Gompes ‘vinden van de chaos in de orde’, en Mordechai’s persoonlijke ontwikkeling dat zwaar in contrast staat met Ephraim, en de herinneringen die daarbij naar boven komen.
Maar naar mijn mening was het allemaal te oppervlakkig. Ik genoot enorm van de herinneringen van Mordechai, maar het voegde voor mij niet echt veel meer waarden toe naast ‘nostalgie’.
Hoewel ik hier neerbuigend spreek, is dit onderdeel van het boek wel hetgeen dat me aan het denken bleef zetten.
Het einde was voor mij een beetje flauwtjes, ‘de storm voor de kalmte’ (zoals ik het zie) was te matig.
Een boek waardig om te lezen, maar niet om te herlezen.
May 20, 2025
Een boek waar ik lang over heb gedaan omdat het voor mij niet altijd even toegankelijk was, maar tegelijkertijd boeide zijn stijl, de onderwerpen en ideeën die langs kwamen en hoorde ik door alles heen toch vooral de eigenzinnige Möring zelf die me als buitenbeentje binnen de literatuur erg bevalt.
December 3, 2025
Wat een boek ! Ik heb veel moeten opzoeken. Normaalgezien lees ik zo'n boek dan niet uit. Maar in dit geval heb ik veel bijgeleerd. Het doet je jezelf in vraag stellen. Ik denk dat ik het koop om het later nog eens opnieuw te lezen .
October 26, 2025
Dit boek is veel. Veel levens, veel tijden, veel mensen, veel woorden-schat. Een schat aan woorden en taal. Veel te leren, op te zoeken, te leren kennen, dat is ook veel. Ik las het graag. Het vele kan ook in passages gelezen worden, denk ik dan.
Het is niet efemeer, noch is het langdradig.
Als je zin hebt in een boek zonder meer, dan raad ik dit aan.
Het is niet efemeer, noch is het langdradig.
Als je zin hebt in een boek zonder meer, dan raad ik dit aan.
January 28, 2025
'Een sprookje zoals alle goede boeken sprookjes zijn. Het is jammer dat de mensen tegenwoordig denken dat ze volwassen zijn en alleen nog maar iets over hun eigen tijd willen lezen. Maar sprookjes moeten er zijn en geschreven worden. En dat doe ik.'
---
Tijdens het lezen (citaten en/of spoilers)
128-129
'Spijt en schuld, (...), vanwege het lijden van een ander, terwijl jij daar niets aan kunt doen. Dat is Hitlers grootste overwinning. Hij heeft ze niet allemaal kunnen vermoorden, maar het is hem gelukt om de volgende generaties te verkloten.'
228
Ik vind deze roman uiterst vermakelijk, moet regelmatig hardop lachen om de scherpe, sarcastische observaties en beschadigde familiedynamiek en ik erger me bovendien geenszins aan de vele neuk-scènes met vrouwen met ravenzwart haar en rode lippenstift die stukken ouder zijn dan de op zijn jongere jaren terugkijkende Mordechai, maar ik kom langzaam wel op een punt dat ik behoefte voel te weten waar dit heengaat. Het vele gerant en uitweiden voelt als een lange inleiding van iets nog ongrijpbaars - vooruit met de geit voordat ik steeds in slaap val wanneer ik dit boek 's avonds probeer uit te lezen zou ik zeggen.
258
Ik kan de affaires qua tijdlijn niet meer bijhouden lol.
Mooi maar pijnlijk: Mordechai die in Australië kan zijn wie hij wil - los van de altijd (ook al 'goed bedoelde') vragen, opmerkingen en commentaren op zijn Joods-zijn.
De manier waarop hij nuanceringen aanbrengt wanneer iemand agenten 'fascisten' noemt met 'Klootzakken, misschien. Fascisten vast niet.' is confronterend: zijn erfgoed is er nooit eens niet en dat moet energie slurpen.
274
'Mijn naam?', (...). 'Mort is dood, Chai is leven.'
'So... you're everything.'
'Precies,' zei hij.
289
De essentie van wat zoals ik dat noem moderne wittemannenliteratuur is, qua navelstaren (bij de centrale verwarming, aldus Möring, lol).
418
'Maar die nacht ontstond het gemis.'
423
'Zijn verdiende loon, om gebroken te worden, afgeranseld, op de grond gesmeten en uitgetrapt als een weggeworpen peuk. Een gevoel van... waardeloosheid. Hij begreep het niet.'
427
'Het probleem was niet dat de natuur werd vernietigd - die zou op den duur overleven - maar dat de mens geen plaats voor zichzelf zag in die natuur.'
429-430
'Kunst was altijd de hoer geweest van politieke en religieuze idealen en daar was in deze zogenaamd verlichte tijden niets aan veranderd. Als rechts aan de macht was moest zij de grootheid van het verleden en de natie bejubelen, als links aan de beurt was de idealen die naar een stralende toekomst zouden leiden. Kunst moest altijd iets doen, voor de massa's, voor het individu, voor de staat, voor de cultuur, als smeermiddel voor betere betrekkingen, handel, godweetwat. In het postreligieuze tijdperk waren de kunsten zogenaamd autonoom maar ondertussen onderworpen aan christelijk-humanistische idealen die iedereen, van politiek tot kritiek, beheersten.'
430
'Hoe schijnbaar groot de geschiedenis ook was, de uitkomst was futiel en altijd dezelfde. Alles was zoals het gisteren was, alles zou worden zoals het vandaag was.'
432
'Het is een woord [fascist] waar je voorzichtig mee moet omspringen. Voor je het weet kun je alleen nog maar in absolute termen met elkaar communiceren. Een fascist is iets heel specifieks: iemand die antidemocratisch is, die naar een sterke, autoritaire leider verlangt, die eng-nationalistisch is en gelooft in de unieke lotsbestemming van zijn natie. Ben ik dat?'
433
'Literatuur beantwoordt geen actuele maatschappelijke vraag, het is geen instrument dat een politiek of cultureel doel dient. Dat kunnen mensen ervan maken, en daar is meestal niets mis mee, maar dat is niet waarom de literatuur bestaat. Literatuur is een zeer particuliere uitdrukking van een zeer particuliere beleving.'
434
'De onderwerpen waarover [deze jonge mensen] zich zorgen maakten, verschilden een beetje, maar uiteindelijk kwam het op hetzelfde neer: dat de mens de boek verklootte, dat wist, of op zijn minst kon weten, en dat er niets veranderde. Hij had een oeuvre bijeengeschreven over de beknelde en beknotte mens die de vrijheid zocht om te denken, te voelen en leven zoals hij dat wilde en ondanks het succes van zijn boeken was er weinig veranderd. Niet dat hij dat had verwacht, maar het was desondanks schokkend om mee te maken dat er nu partijen in het parlement zaten die bestonden uit hele en halve idioten, stomkoppen en cryptofascisten. De Holocaust werd net zo gemakkelijk ontkend als de slavernij gebagatelliseerd, wie seksueel anders dacht en zich anders voelde kon nog steeds, of weer opnieuw, rekenen op hoon of erger. Zijn hooggestemde woorden over de literatuur hadden mooi geklonken, en hij geloofde ze ook, maar hij kon niet anders dan erkennen dat de literatuur al lang geen rol van betekenis meer speelde in het maatschappelijk debat.'
- dit laatste spreekt het citaat ervoor van hetzelfde personage Mordechai weer tegen, maar feit is dat deze fase in het boek doorspekt is van waar literatuur over gaat in verhouding tot de maatschappij van nu.
443
'Een roman is een holistische benadering van een kwestie (...). De novelle is een kijkoperatie.'
452
''Hij had zich zeer publiekelijk boos gemaakt (...) om uitgevers die teksten wilden kuisen omdat ze niet meer overeenkwamen met wat men in deze tijd dacht en vond. 'Als we dat toepassen op Céline, had hij geschreven, 'dan is er geen Céline meer, die vuile antisemiet.' En hij had gezegd dat hij Céline niet alleen ondanks maar ook vanwege zijn racisme wilde lezen, met al zijn haatdragende vurigheid (...).''
455
'De vraag is, Mordechai Gompertz, waarom je wilt dat de rest van de wereld jou een klootzak vindt.'
De stem in zijn hoofd wist het wel. Omdat Mordechai Gompertz de wereld klote vond.'
456
'Het heeft een perfide kant, die speciale belangstelling voor de slechtheid van Israël, alsof niets de rest van de wereld een groter plezier kan doen dan de constatering dat ''die joden'' ook niet zo fris zijn. Wat ze ook niet zijn. Net als alle andere mensen en staten. (...) Maar tegen China doen we niets, de economische achterstand van nazaten van slaven in Amerika en hun grotere kans om vermoord te worden door de politie leidt tot niets dan voorbijgaande protesten, maar Amerika beschouwen we nog altijd als de leider van de westerse beschaving. Dat Rusland de eigen bevolking opnieuw onderdrukt, censureert, opsluit in gevangenissen en psychiatrische inrichtingen omdat iemand kritisch is of gewoon ongewenst, dat heeft allemaal geen ander gevolg dan wat krantenstukken hier en daar.'
459
''Wat we nodig hebben is een klusjesman voor de wereld,' zei Mordechai.'
460
De fanfare, de BBB-vlaggetjes, het fascisten-spandoek: hysterisch.
462
'Hij had het destijds moed genoemd, maar inmiddels wist hij dat het iets anders was. Het was een koppige weigering om jezelf te verloochenen.'
492
''Ik maakte een wandeling,' zei Mordechai. 'Voordat wij joden wapens gingen dragen waren wij goed in wandelingen. Soms duurde het zelfs veertig jaar.''
494-495
❤️
501
'Hij was er nooit in geslaagd om onderscheid te maken tussen het verre verleden of iets wat dichterbij was. De geschiedenis was voor hem een oceaan: het water verderop was hetzelfde als waarin hij zwom.'
Dit is precies de manier waarop deze roman tot je komt.
---
Voor het lezen
'Babylon' vond ik in een ver verleden niet om door te komen (wat absoluut te maken kan hebben met de persoon die er destijds hysterisch lyrisch over was). Het werd een van de weinige boeken die ik met zware tegenzin uiteindelijk na verschillende pogingen heb ge-dnf-t.
Dit boek kreeg ik en vanwege 'Babylon' wilde ik het al bijna stiekem doorgeven lol, maar ik las wat fragmenten en die waren dusdanig veelbelovend dat ik het absoluut een kans ga geven. Let's go!
---
Tijdens het lezen (citaten en/of spoilers)
128-129
'Spijt en schuld, (...), vanwege het lijden van een ander, terwijl jij daar niets aan kunt doen. Dat is Hitlers grootste overwinning. Hij heeft ze niet allemaal kunnen vermoorden, maar het is hem gelukt om de volgende generaties te verkloten.'
228
Ik vind deze roman uiterst vermakelijk, moet regelmatig hardop lachen om de scherpe, sarcastische observaties en beschadigde familiedynamiek en ik erger me bovendien geenszins aan de vele neuk-scènes met vrouwen met ravenzwart haar en rode lippenstift die stukken ouder zijn dan de op zijn jongere jaren terugkijkende Mordechai, maar ik kom langzaam wel op een punt dat ik behoefte voel te weten waar dit heengaat. Het vele gerant en uitweiden voelt als een lange inleiding van iets nog ongrijpbaars - vooruit met de geit voordat ik steeds in slaap val wanneer ik dit boek 's avonds probeer uit te lezen zou ik zeggen.
258
Ik kan de affaires qua tijdlijn niet meer bijhouden lol.
Mooi maar pijnlijk: Mordechai die in Australië kan zijn wie hij wil - los van de altijd (ook al 'goed bedoelde') vragen, opmerkingen en commentaren op zijn Joods-zijn.
De manier waarop hij nuanceringen aanbrengt wanneer iemand agenten 'fascisten' noemt met 'Klootzakken, misschien. Fascisten vast niet.' is confronterend: zijn erfgoed is er nooit eens niet en dat moet energie slurpen.
274
'Mijn naam?', (...). 'Mort is dood, Chai is leven.'
'So... you're everything.'
'Precies,' zei hij.
289
De essentie van wat zoals ik dat noem moderne wittemannenliteratuur is, qua navelstaren (bij de centrale verwarming, aldus Möring, lol).
418
'Maar die nacht ontstond het gemis.'
423
'Zijn verdiende loon, om gebroken te worden, afgeranseld, op de grond gesmeten en uitgetrapt als een weggeworpen peuk. Een gevoel van... waardeloosheid. Hij begreep het niet.'
427
'Het probleem was niet dat de natuur werd vernietigd - die zou op den duur overleven - maar dat de mens geen plaats voor zichzelf zag in die natuur.'
429-430
'Kunst was altijd de hoer geweest van politieke en religieuze idealen en daar was in deze zogenaamd verlichte tijden niets aan veranderd. Als rechts aan de macht was moest zij de grootheid van het verleden en de natie bejubelen, als links aan de beurt was de idealen die naar een stralende toekomst zouden leiden. Kunst moest altijd iets doen, voor de massa's, voor het individu, voor de staat, voor de cultuur, als smeermiddel voor betere betrekkingen, handel, godweetwat. In het postreligieuze tijdperk waren de kunsten zogenaamd autonoom maar ondertussen onderworpen aan christelijk-humanistische idealen die iedereen, van politiek tot kritiek, beheersten.'
430
'Hoe schijnbaar groot de geschiedenis ook was, de uitkomst was futiel en altijd dezelfde. Alles was zoals het gisteren was, alles zou worden zoals het vandaag was.'
432
'Het is een woord [fascist] waar je voorzichtig mee moet omspringen. Voor je het weet kun je alleen nog maar in absolute termen met elkaar communiceren. Een fascist is iets heel specifieks: iemand die antidemocratisch is, die naar een sterke, autoritaire leider verlangt, die eng-nationalistisch is en gelooft in de unieke lotsbestemming van zijn natie. Ben ik dat?'
433
'Literatuur beantwoordt geen actuele maatschappelijke vraag, het is geen instrument dat een politiek of cultureel doel dient. Dat kunnen mensen ervan maken, en daar is meestal niets mis mee, maar dat is niet waarom de literatuur bestaat. Literatuur is een zeer particuliere uitdrukking van een zeer particuliere beleving.'
434
'De onderwerpen waarover [deze jonge mensen] zich zorgen maakten, verschilden een beetje, maar uiteindelijk kwam het op hetzelfde neer: dat de mens de boek verklootte, dat wist, of op zijn minst kon weten, en dat er niets veranderde. Hij had een oeuvre bijeengeschreven over de beknelde en beknotte mens die de vrijheid zocht om te denken, te voelen en leven zoals hij dat wilde en ondanks het succes van zijn boeken was er weinig veranderd. Niet dat hij dat had verwacht, maar het was desondanks schokkend om mee te maken dat er nu partijen in het parlement zaten die bestonden uit hele en halve idioten, stomkoppen en cryptofascisten. De Holocaust werd net zo gemakkelijk ontkend als de slavernij gebagatelliseerd, wie seksueel anders dacht en zich anders voelde kon nog steeds, of weer opnieuw, rekenen op hoon of erger. Zijn hooggestemde woorden over de literatuur hadden mooi geklonken, en hij geloofde ze ook, maar hij kon niet anders dan erkennen dat de literatuur al lang geen rol van betekenis meer speelde in het maatschappelijk debat.'
- dit laatste spreekt het citaat ervoor van hetzelfde personage Mordechai weer tegen, maar feit is dat deze fase in het boek doorspekt is van waar literatuur over gaat in verhouding tot de maatschappij van nu.
443
'Een roman is een holistische benadering van een kwestie (...). De novelle is een kijkoperatie.'
452
''Hij had zich zeer publiekelijk boos gemaakt (...) om uitgevers die teksten wilden kuisen omdat ze niet meer overeenkwamen met wat men in deze tijd dacht en vond. 'Als we dat toepassen op Céline, had hij geschreven, 'dan is er geen Céline meer, die vuile antisemiet.' En hij had gezegd dat hij Céline niet alleen ondanks maar ook vanwege zijn racisme wilde lezen, met al zijn haatdragende vurigheid (...).''
455
'De vraag is, Mordechai Gompertz, waarom je wilt dat de rest van de wereld jou een klootzak vindt.'
De stem in zijn hoofd wist het wel. Omdat Mordechai Gompertz de wereld klote vond.'
456
'Het heeft een perfide kant, die speciale belangstelling voor de slechtheid van Israël, alsof niets de rest van de wereld een groter plezier kan doen dan de constatering dat ''die joden'' ook niet zo fris zijn. Wat ze ook niet zijn. Net als alle andere mensen en staten. (...) Maar tegen China doen we niets, de economische achterstand van nazaten van slaven in Amerika en hun grotere kans om vermoord te worden door de politie leidt tot niets dan voorbijgaande protesten, maar Amerika beschouwen we nog altijd als de leider van de westerse beschaving. Dat Rusland de eigen bevolking opnieuw onderdrukt, censureert, opsluit in gevangenissen en psychiatrische inrichtingen omdat iemand kritisch is of gewoon ongewenst, dat heeft allemaal geen ander gevolg dan wat krantenstukken hier en daar.'
459
''Wat we nodig hebben is een klusjesman voor de wereld,' zei Mordechai.'
460
De fanfare, de BBB-vlaggetjes, het fascisten-spandoek: hysterisch.
462
'Hij had het destijds moed genoemd, maar inmiddels wist hij dat het iets anders was. Het was een koppige weigering om jezelf te verloochenen.'
492
''Ik maakte een wandeling,' zei Mordechai. 'Voordat wij joden wapens gingen dragen waren wij goed in wandelingen. Soms duurde het zelfs veertig jaar.''
494-495
❤️
501
'Hij was er nooit in geslaagd om onderscheid te maken tussen het verre verleden of iets wat dichterbij was. De geschiedenis was voor hem een oceaan: het water verderop was hetzelfde als waarin hij zwom.'
Dit is precies de manier waarop deze roman tot je komt.
---
Voor het lezen
'Babylon' vond ik in een ver verleden niet om door te komen (wat absoluut te maken kan hebben met de persoon die er destijds hysterisch lyrisch over was). Het werd een van de weinige boeken die ik met zware tegenzin uiteindelijk na verschillende pogingen heb ge-dnf-t.
Dit boek kreeg ik en vanwege 'Babylon' wilde ik het al bijna stiekem doorgeven lol, maar ik las wat fragmenten en die waren dusdanig veelbelovend dat ik het absoluut een kans ga geven. Let's go!
October 19, 2025
Het was de eerste keer dat ik een boek van Marcel Möring las. Maar zeker niet de laatste.
Deed me - vanwege de deels Britse setting? - denken aan dat andere topboek: Lessons van Ian McEwan. En ook aan het soms zo heerlijk mijmerende van Cees Nooteboom, wat vast ook ligt aan het rustige Drentse landschap van waaruit veel van de handeling wordt verteld (in de vorm van flashbacks).
Geen dikke boodschap, wel veel verwikkelingen en toch niet plotgedreven. Gewoon genieten van alles wat Möring in deze roman stopt. Ouderwets goede literatuur. I loved it!
"Uitgevers en critici, ze spraken altijd over urgent en noodzakelijk proza in catalogi en krantenstukken. Ooit sloeg dat op vrijheid, seksuele vrijheid, politieke vrijheid, bevrijding uit een keurslijf van benauwende normen en vormen, de vrijheid om het ondenkbare te denken. Nu ging het over 'je eigen verhaal' en hij, Mordechai Gompertz, kon niet inzien waarom wat begonnen was met Genesis en Odysseus nu gereduceerd moest worden tot 'echt', 'persoonlijk' en 'actueel'. Een roman was voor hem een wereld waarin de maker alleen zichtbaar was door zijn stijl, door zijn ambacht, door zijn vermogen om iemand te transporteren naar wat nog niet bestond."
Deed me - vanwege de deels Britse setting? - denken aan dat andere topboek: Lessons van Ian McEwan. En ook aan het soms zo heerlijk mijmerende van Cees Nooteboom, wat vast ook ligt aan het rustige Drentse landschap van waaruit veel van de handeling wordt verteld (in de vorm van flashbacks).
Geen dikke boodschap, wel veel verwikkelingen en toch niet plotgedreven. Gewoon genieten van alles wat Möring in deze roman stopt. Ouderwets goede literatuur. I loved it!
"Uitgevers en critici, ze spraken altijd over urgent en noodzakelijk proza in catalogi en krantenstukken. Ooit sloeg dat op vrijheid, seksuele vrijheid, politieke vrijheid, bevrijding uit een keurslijf van benauwende normen en vormen, de vrijheid om het ondenkbare te denken. Nu ging het over 'je eigen verhaal' en hij, Mordechai Gompertz, kon niet inzien waarom wat begonnen was met Genesis en Odysseus nu gereduceerd moest worden tot 'echt', 'persoonlijk' en 'actueel'. Een roman was voor hem een wereld waarin de maker alleen zichtbaar was door zijn stijl, door zijn ambacht, door zijn vermogen om iemand te transporteren naar wat nog niet bestond."
January 31, 2025
Zeventiger Mordechai blikt terug op zijn leven als internationaal succesvol schrijver. Worstelend met zijn Joodse familiegeschiedenis probeert hij orde te scheppen in zijn eigen leven en er richting aan te geven. Intussen deelt hij waar hij maar kan geestige cultuurkritische porretjes uit aan de naoorlogse Europese elite. Vaak worden die door Möring op virtuoze wijze breeduit neergezet, soms flitsen ze haast ongemerkt voorbij. Er valt flink te genieten van het lichte sarcasme die Möring in Mordechais mond legt en de vaart die hij aan het verhaal geeft. Ook van Mordechais vele seksuele belevenissen mogen we meegenieten. Het is een rijk boek met een veelheid aan verhalen die nog eens zicht geven op de 20e eeuw, door de vele ontmoetingen die Mordechai heeft met culturele grootheden uit dat wel of niet beloftevolle tijdperk. Möring geeft diepte aan zijn vertelling door de tragische Joodse geschiedenis en wisselt dat mooi af met de ondragelijke lichtheid van het literaire leven in de media waaraan Mordechai ambivalent lijdt.
Zou Marcel Möring komende Maart op het Boekenbal verschijnen ("een bedrijfsfeest voor de handel in bedrukt papier")?
Zou Marcel Möring komende Maart op het Boekenbal verschijnen ("een bedrijfsfeest voor de handel in bedrukt papier")?
August 6, 2025
Mordechai is een indrukwekkend en gelaagd boek dat langzaam onder je huid kruipt. Het verhaal volgt Mordechai, een man die worstelt met zijn verleden en zichzelf probeert te begrijpen in een wereld vol geschiedenis, schuld en vragen over wie je eigenlijk bent.
Möring schrijft mooi, soms wat filosofisch, maar nergens pretentieus. Je moet erbij blijven, het is geen luchtige kost, maar als je je eraan overgeeft, krijg je er veel voor terug. Wat mij vooral raakte, is hoe het persoonlijke verhaal van Mordechai verweven is met grotere thema’s als Joods-zijn, oorlog, verlies en herinnering, zonder dat het zwaar op de hand voelt.
Een boek dat echt iets losmaakt en lang blijft hangen.
Möring schrijft mooi, soms wat filosofisch, maar nergens pretentieus. Je moet erbij blijven, het is geen luchtige kost, maar als je je eraan overgeeft, krijg je er veel voor terug. Wat mij vooral raakte, is hoe het persoonlijke verhaal van Mordechai verweven is met grotere thema’s als Joods-zijn, oorlog, verlies en herinnering, zonder dat het zwaar op de hand voelt.
Een boek dat echt iets losmaakt en lang blijft hangen.
August 1, 2025
De meest succesvolle schrijver van het Nederlandse taalgebied wordt gevraagd of het niet het moment is voor een biografie. Hij is 72 en kijkt terug op zijn leven als laatste telg in een lange joodse familielijn. Vlot geschreven verhaal waarbij de auteur zijn hoofdpersonage ontmoetingen laat hebben met echte auteurs- boeiend om vast te stellen welke wel en welke niet- en veel seksuele avonturen laat beleven -wat doet denken aan Ilja Leonard Pfeijffer. Boeiend boek als het gaat over God, over orde versus chaos en over vrijheid!
November 4, 2025
Gestopt na een kwart.
Een boeiende start - een interessante protagonist die je wil doorgronden, memorabele momenten vol interessante inzichten - maar dan verpietert het vrij snel. De hoofdfiguur blijft ongrijpbaar, roept weinig betrokkenheid op.
Je krijgt wel veel verhalen die op zich best aanspreken, maar het schiet alle richtingen uit, historisch, filosofisch, erotisch, een kaleidoscoop van verbrokkeld glas. Het bouwt niet op, alsof Möring te veel tegelijk wil zeggen en me daardoor alsmaar minder zegt…
Een boeiende start - een interessante protagonist die je wil doorgronden, memorabele momenten vol interessante inzichten - maar dan verpietert het vrij snel. De hoofdfiguur blijft ongrijpbaar, roept weinig betrokkenheid op.
Je krijgt wel veel verhalen die op zich best aanspreken, maar het schiet alle richtingen uit, historisch, filosofisch, erotisch, een kaleidoscoop van verbrokkeld glas. Het bouwt niet op, alsof Möring te veel tegelijk wil zeggen en me daardoor alsmaar minder zegt…
September 21, 2025
Kronkelend verhaal in diepe en duistere krochten van een Joodse familie.
Verhaal leest zoals gebruikelijk bij Möring vlot weg, maar door alle zijsporen raak je soms de draad wat kwijt.
Je krijgt wel het idee dat er een samenhang en diepere betekenis is, maar dat wordt ook weer tegengesproken door een paar personages.
Verhaal leest zoals gebruikelijk bij Möring vlot weg, maar door alle zijsporen raak je soms de draad wat kwijt.
Je krijgt wel het idee dat er een samenhang en diepere betekenis is, maar dat wordt ook weer tegengesproken door een paar personages.
February 28, 2025
Ik las onlangs graag Spinozaland van Maxime Rovere, en ook daardoor vind ik dit te veel doordrammen in een Joodse familiegeschiedenis, aangevuld met te veel seks en te veel namedropping van 20e-eeuwse literatuur en cultuur.
October 19, 2025
Eenzaam en filosofisch. Iedereen die klaagt dat er te veel seks in dit boek zit, kan dan misschien letters aan elkaar plakken, maar heeft nooit echt leren lezen.
Read
October 29, 2025Geen rating want twijfel tussen 3 en 4 sterren. Intrigerend boek, maar lastig te lezen door vele figuren en heen- en weer springen. En nog belangrijker: er lijkt een boodschap te zijn, maar wat is die?
Heel leuk dat hoofdpersonage allemaal bekende mensen ontmoet.
Heel leuk dat hoofdpersonage allemaal bekende mensen ontmoet.
February 14, 2025
Het boek leest als een trein. Boeiend thema, ik las nog niets van hem. Naar het einde wordt het wat warrig en soms(scene met de protestanten on zijn huis) ook ongeloofwaardig en wat idioot, maar een prachtig verhaal met veel on over na te denken als het om je plaats in de wereld gaat en in hoeverre je eigen biografie ook je eigen verhaal is.
September 8, 2025
Gewoon goed. Rommelig verloop onderweg goedgemaakt door slotakkoord.
March 5, 2025
Ik vond het een moeilijk boek, kon de hoofdpersoon niet echt ‘vatten’. Pas tot het over de grootvader ging (p 300) kwam ik er echt in.
August 3, 2025
Erg lang, onsamenhangend, hoop onafgemaakte ideeën.
February 4, 2025
Wanneer de 72-jarige schrijver Mordechai Gompertz een journalist een oplawaai verkoopt, wil iedereen de aanleiding weten. Niet in het minst zijn agent natuurlijk, aangezien de journalist ook de biograaf van de schrijver is en dat project nu danig in het gedrang lijkt te zullen komen. En gelukkig maar, meent Mordechai, want zo’n biograaf wil ongetwijfeld in zijn verleden graven en ontdekken in hoeverre de familieverhalen die hij in zijn romans opdiste op waarheid berustten, terwijl je als Nobelprijskandidaat je familiedetails niet op de straatstenen wil zien liggen.
De reden voor de oplawaai blijkt een opmerking geweest te zijn, de journalist die Mordechai’s grootvader Ephraim een pornograaf noemde, terwijl die zichzelf zag als een bevrijder van de seksualiteit. Insinueerde die kerel dat Mordechai zelf ook een pornograaf was, van zijn familie net zo goed als van het jodendom dat hij met zijn wereldse boeken in zijn blootje zette? Want Mordechai is inderdaad een jood, afstammend van die eerste, zestiende-eeuwse Ephraim die niet alleen beweerde dat god de chaotische wereld uit de orde had geschapen, maar ook dat je de betekenis erachter kon ontdekken door de 72 letters van zijn naam in de juiste volgorde te plaatsen. Alleen een verhaal kan orde scheppen in de chaos, beseft Mordechai.
Voor wie Marcel Möring een beetje kent, zal hier een lichtje gaan branden. In zijn grandioze roman In Babylon had hij het ondermeer ook al over de overeenkomst tussen de chaos van de schepping en de entropie uit de thermodynamica, net zoals over de wandelende jood trouwens, een ander thema dat in Mordechai aan bod komt. Dat is immers de figuur waar de schrijver naar opkijkt, de man die veroordeeld is om eeuwig rond te trekken zonder ergens thuis te komen, en die daarom ook nooit een eigen standpunt wil innemen. Goede literatuur kan alleen in ballingschap ontstaan, meent Mordechai.
Alleen staat de wereld hem die ballingschap niet toe, want als jood mag je nog zo hard proberen om een Nederlander of een Engelsman te zijn, uiteindelijk ziet iedereen je altijd als een jood, ook die andere jood. En dat is iets wat Mordechai in deze grandioze familieroman die een halve wereld en een hele eeuw overspant en op zoek gaat naar het kleine leven achter het grote gebaar maar al te zeer voelt wanneer hij in Israël zijn stervende nicht Flo bezoekt. Ze was haar radicaal zionistische man gevolgd naar een in verval geraakte kibboets, waar ze zich aan het baren van tien kinderen en het omgorden van een uzi had gezet. Het is daar dat Mordechai zich de woorden herinnert van een man die misschien zijn vader wel was: ’De mens heeft de neiging het niets te vullen met iets,’ zei hij, ‘Dat is dan het antwoord. Het kan ether zijn, God, van alles. Ik heb het zoeken vaak belangrijker gevonden dan het vinden.’
De reden voor de oplawaai blijkt een opmerking geweest te zijn, de journalist die Mordechai’s grootvader Ephraim een pornograaf noemde, terwijl die zichzelf zag als een bevrijder van de seksualiteit. Insinueerde die kerel dat Mordechai zelf ook een pornograaf was, van zijn familie net zo goed als van het jodendom dat hij met zijn wereldse boeken in zijn blootje zette? Want Mordechai is inderdaad een jood, afstammend van die eerste, zestiende-eeuwse Ephraim die niet alleen beweerde dat god de chaotische wereld uit de orde had geschapen, maar ook dat je de betekenis erachter kon ontdekken door de 72 letters van zijn naam in de juiste volgorde te plaatsen. Alleen een verhaal kan orde scheppen in de chaos, beseft Mordechai.
Voor wie Marcel Möring een beetje kent, zal hier een lichtje gaan branden. In zijn grandioze roman In Babylon had hij het ondermeer ook al over de overeenkomst tussen de chaos van de schepping en de entropie uit de thermodynamica, net zoals over de wandelende jood trouwens, een ander thema dat in Mordechai aan bod komt. Dat is immers de figuur waar de schrijver naar opkijkt, de man die veroordeeld is om eeuwig rond te trekken zonder ergens thuis te komen, en die daarom ook nooit een eigen standpunt wil innemen. Goede literatuur kan alleen in ballingschap ontstaan, meent Mordechai.
Alleen staat de wereld hem die ballingschap niet toe, want als jood mag je nog zo hard proberen om een Nederlander of een Engelsman te zijn, uiteindelijk ziet iedereen je altijd als een jood, ook die andere jood. En dat is iets wat Mordechai in deze grandioze familieroman die een halve wereld en een hele eeuw overspant en op zoek gaat naar het kleine leven achter het grote gebaar maar al te zeer voelt wanneer hij in Israël zijn stervende nicht Flo bezoekt. Ze was haar radicaal zionistische man gevolgd naar een in verval geraakte kibboets, waar ze zich aan het baren van tien kinderen en het omgorden van een uzi had gezet. Het is daar dat Mordechai zich de woorden herinnert van een man die misschien zijn vader wel was: ’De mens heeft de neiging het niets te vullen met iets,’ zei hij, ‘Dat is dan het antwoord. Het kan ether zijn, God, van alles. Ik heb het zoeken vaak belangrijker gevonden dan het vinden.’
January 17, 2025
Was het goed, vroeg TK mij, toen ik gisterenvond het boek met een zucht dichtklapte. "Ik denk niet dat ge dit jaar iets beters gaat lezen", was mijn antwoord.
Het is de tijd van het jaar waarin recensenten en boekstagrammers vol overgave te kennen geven hét boek van 2025 reeds in handen te hebben. Vanzelfsprekend is dat een val waar ik niet in ga trappen, al zijn we natuurlijk allemaal bekend met de praeteritio. Maar ik kan wel reeds verklaren dat als dit boek, Mordechai, niet met de Libris prijs wordt bekroond, dat men dan, wat mij betreft, die ganse klerezooi meteen mag afschaffen.
Mordechai is een toegankelijke, intelligente (niet te verwarren met: intellectuele of, godbetert, intellectualistische), meerlagige en uiterst ruimdenkende roman.
Want WTF zit er allemaal niet in dit boek? Van mosterdgas tot cartografie, van literatuur tot politiek, over de Wandelende Jood en transgenders en filosofie en religie; dit is een generatie-overschrijdend document vol maatschappijkritiek dat leest als een avonturenroman. Het zit vol ideeën en namen maar op zo'n manier gebracht dat het zelfs niet absoluut noodzakelijk is (maar wel enorm verrijkend), dat die referenties herkend worden.
En och ja, het woord neger komt, verspreid over drie bladzijden en twee talen, in totaal zeven keer voor, op een heletegans functioneel-correcte manier. In Prometheus heeft Möring godzijdank een uitgeverij gevonden die er niet op staat de complete hypocrisie van het concept n-woord aan te houden. Niet overtuigd/mee eens? Lees dan vooral eerst het boek. Of op zijn minst het citaat tussen mijn foto's.
Ik doe dit boek tekort.
Lees dit boek.
Lees dit boek.
Lees dit boek.
Het is de tijd van het jaar waarin recensenten en boekstagrammers vol overgave te kennen geven hét boek van 2025 reeds in handen te hebben. Vanzelfsprekend is dat een val waar ik niet in ga trappen, al zijn we natuurlijk allemaal bekend met de praeteritio. Maar ik kan wel reeds verklaren dat als dit boek, Mordechai, niet met de Libris prijs wordt bekroond, dat men dan, wat mij betreft, die ganse klerezooi meteen mag afschaffen.
Mordechai is een toegankelijke, intelligente (niet te verwarren met: intellectuele of, godbetert, intellectualistische), meerlagige en uiterst ruimdenkende roman.
Want WTF zit er allemaal niet in dit boek? Van mosterdgas tot cartografie, van literatuur tot politiek, over de Wandelende Jood en transgenders en filosofie en religie; dit is een generatie-overschrijdend document vol maatschappijkritiek dat leest als een avonturenroman. Het zit vol ideeën en namen maar op zo'n manier gebracht dat het zelfs niet absoluut noodzakelijk is (maar wel enorm verrijkend), dat die referenties herkend worden.
En och ja, het woord neger komt, verspreid over drie bladzijden en twee talen, in totaal zeven keer voor, op een heletegans functioneel-correcte manier. In Prometheus heeft Möring godzijdank een uitgeverij gevonden die er niet op staat de complete hypocrisie van het concept n-woord aan te houden. Niet overtuigd/mee eens? Lees dan vooral eerst het boek. Of op zijn minst het citaat tussen mijn foto's.
Ik doe dit boek tekort.
Lees dit boek.
Lees dit boek.
Lees dit boek.
Displaying 1 - 30 of 47 reviews