Les Derniers Jours de l'humanité

by Karl Kraus, Jean-Louis Besson (Translator), Henri Christophe (Translator)

Au secours, les tués ! Assistez-moi, que je ne sois pas obligé de vivre parmi des hommes qui, par ambition démesurée, ont ordonné que des cœurs cessent de battre, que des mères aient des cheveux blancs ! Revenez ! Demandez-leur ce qu'ils ont fait de vous ! Ce qu'ils ont fait quand vous souffriez par leur faute avant de mourir par leur faute ! Cadavres en armes, formez les rangs et hantez leur sommeil. Avancez ! Avance, cher partisan de l'esprit, et réclame-leur ta chère tête ! Avance pour leur dire que tu ne veux plus jamais te laisser utiliser pour ça ! Et toi là-bas, avec ce visage défiguré à ton dernier instant, lorsque la bête sauvage, l'écume aux lèvres, se précipita sur toi - avance ! Ce n'est pas votre mort - c'est votre vie que je veux venger sur ceux qui vous l'ont infligée ! J'ai dessiné les ombres qu'ils sont et qu'ils voulaient transformer en apparence ! Je les ai dépecés de leur chair ! Mais les pensées nées de leur bêtise, les sentiments nés de leur malignité, je les ai affublés de corps et je les laisse se mouvoir ! Si on avait conservé les voix de cette époque, la vérité extérieure aurait démenti la vérité intérieure, et l'oreille n'aurait reconnu ni l'une ni l'autre. J'ai sauvegardé la substance, et mon oreille a découvert la résonance des actes, mon œil le geste des discours, et ma voix, chaque fois qu'elle citait, a retenu la note fondamentale, jusqu'à la fin des jours. Les faits mis en scène ici par Karl Kraus se sont réellement produits ; les conversations les plus invraisemblables ont été tenues mot pour mot ; les inventions les plus criardes sont des citations ; les récits prennent vie sous forme de personnages, les personnages dépérissent sous forme d'éditorial ; la chronique a reçu une bouche qui la profère en monologues, de grandes phrases sont plantées sur deux jambes - bien des hommes n'en ont plus qu'une. Quiconque a les nerfs fragiles, bien qu'assez solides pour endurer cette époque, qu'il se retire du spectacle.

Genres: Plays, Fiction, Drama, Classics, Literature, German Literature, War

787 pages, Paperback

First published September 1, 1919

About the author

Karl Kraus was an Austrian writer and journalist, known as a satirist, essayist, aphorist, playwright and poet. He is considered the first major European satirist since Jonathan Swift. He directed his satire to the press, German culture, and German and Austrian politics.

Reviews

[Lisa · Rating 5 out of 5]

If people had listened to Karl Kraus instead of following their patriarchal ideas of God's will, God wouldn't have had to mourn the death of his creation at the end of this bombastic satire on the First World War and its absurdities and brutalities.

A sentence (among hundreds!) that keeps ringing in my ears is the one Kraus' Alter Ego Nörgler utters in the end: if we had shot all the (propaganda) posters, the people would still live.

It is true that violence is started and spread verbally before it takes to more literally murderous weapons.

That is as true now as it was back then, and it means that we have to take full responsibility for the words we spread, as they may have consequences for others that we don't want to face.

Casual racist or nationalist comments can start a wildfire - and have done so many times.

Casual jokes about sexual assault and prowess have created dangerously misogynistic situations before, and will continue to do so.

Dismissive comments about the relativity of words don't take away their power. Read Kraus if you think that creating an atmosphere of hatred is not the same thing as starting a dangerous movement towards violence.

And if you think God will help you, think again. He's a pawn in the games his creatures play.

[Orbi Alter · Rating 5 out of 5]

Ova me bas pogodila. Nisam u rukama nikad imala nista zahtjevnije za citati, a isplatila mi se svakim retkom. Zamisljena kao drama za koju ovaj svijet nije spreman, sto zbog sadrzaja, sto zbog kako Kraus sam kaze, vremenskog trajanja od desetak ovozemaljskih veceri, pa ce se ona izvesti na Marsu, ova lezen monumentalna, mamut drama u fenomenalnom prijevodu Seada Muhamedagica koji je imao nezahvalan posao prevesti nebrojeno puno jezicnih formi, a da se ne udalji od Krausovog specificnog jezika koji i danas okuplja razlicite -loge. Uopce nemam teksta, samo pred ocim niz prizora koji prikazuju doslovno krah covjecanstva u I. ratu, od kucanica, prostitutki, trgovaca, ratnih izvjestitelja, profitera, vojnika, careva, zrtava do gospodara hijena tj. simbolicnog Antikrista. Uzasno potresno, prokleto epski apsurdno, bezvremensko... Preko tisucu prizora i stotine likova, tako da nam nijedan segment zivota ne promakne.
Sam kaze: "Moja se zasluga ne sastoji u tome da sam nesto izmislio, nego u tome da se vjeruje kako sam ja to morao izmisliti, jer se ne vjeruje da se to moze dozivjeti."
S uzasnim sramom na svoju vrstu prisjecat cu se pojava koje iscezaju u epilogu i zajecat cu na kraj, svaki put;

"GLAS ODOZGO
Juris uspio. Noc divlja bje.
Razorena Bozja slika je.

GLAS BOZJI
J a t o n i s a m h t i o."


Nadam se da ce svi oni koji strpljivo i pomalo budu uzivali u ovom remek djelu poslusati Gundala, koji dolazi kao lijek na glupost. Knjiga za koju sa svojih 30. jedva da sam spremna i knjiga kojoj cu se cijelog zivota vracati.

[Το Άθχημο γατί του θενιόρ Γκουαναμίρου · Rating 5 out of 5]

Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου ήταν φοβερή εμπειρία. Πολύ δύσκολο έργο και εξαιρετικά ενδιαφέρον. Χρειάζεται χρόνο, υπομονή και συνεχή έρευνα, διαφορετικά -παρ’ όλο που το κείμενο από μόνο του, είναι βατό και αρκούντως κατανοητό και η αγγλική μετάφρασή του είναι εξαιρετική - πολλά κινδυνεύουν να χαθούν μέσα στο πλήθος των προσώπων και των γεγονότων που εξιστορούνται.

Ο Karl Kraus (1874 – 1936) ήταν Αυστριακός συγγραφέας και δημοσιογράφος, εκδότης της εφημερίδας “Die Fackel” (Πυρσός) μέσα από την οποία καυτηρίαζε τα κακώς κείμενα της εποχής του. Στην εισαγωγή της αγγλικής μετάφρασης του έργου (σελ. xvi) αναφέρει πως το συγκεκριμένο έργο “Οι τελευταίες ημέρες της ανθρωπότητας” (Die letzten Tage der Menschheit) ξεκίνησε να γράφεται το καλοκαίρι του 1915, λίγο μετά το ξεκίνημα του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου και και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά (μετά την άρση της λογοκρισίας) στην εφημερίδα του, σε τέσσερις συνέχειες τον Νοέμβρη του 1918 και τον Απρίλη, Ιούνη, Αύγουστο του 1919. Ως βιβλίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στα 1922 σε μια διευρυμένη έκδοση.

Τί είναι αυτό το έργο;

Έχει γραφτεί με τη μορφή θεατρικού, περιλαμβάνει πολλούς και διαφορετικούς χαρακτήρες, κάποιοι είναι γνωστοί και επώνυμοι, πρόσωπα ιστορικά (πολιτικοί, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, στρατιωτικοί κα) κάποιοι είναι χαρακτηριστικοί τύποι ανθρώπων της εποχής του συγγραφέα, στερεοτυπικές μορφές που δίνουν τον παλμό και το στίγμα της κοινωνίας μέσα στην οποία έζησε. Μέσα στους διαλόγους που άλλοτε είναι σύντομοι και αποσπασματικοί και άλλοτε πολυσέλιδοι και χειμαρρώδεις, παρεμβάλλονται συχνά ποιήματα ακόμα και παρτιτούρες που παρωδούν τα πατριωτικά άσματα της εποχής του, ενώ στις σκηνικές οδηγίες που προηγούνται πριν από τις διάφορες σκηνές γίνεται μια σύντομη αναφορά στην τοποθεσία και στα βασικά πρόσωπα που πρόκειται να ακολουθήσουν. Συνολικά αποτελείται από τον Πρόλογο, πέντε Πράξεις και τον Επίλογο με τίτλο “Η τελευταία νύχτα” (ο οποίος είναι εξ ολοκλήρου έμμετρος και διαφέρει από όλα τα προηγούμενα μέρη, διότι εκεί εκτυλίσσεται το πιο έντονα αποκαλυπτικό κομμάτι της υπόθεσης):

Υπάρχει μια πληθώρα σκηνών που αναπαράγουν - ως δραματικοί μονόλογοι ή ως κωμικοτραγικοί διάλογοι - την πομπώδη πρόζα των φανατισμένων πατριωτών και των προπαγανδιστών κατά τη διάρκεια του πολέμου. Πολιτικοί λόγοι, στρατιωτικές αναφορές, δημοσιεύματα εφημερίδων, διαφημιστικές καταχωρήσεις, συντεύξεις επιφανών προσώπων, αποσπάσματα από κουτσομπολίστικές στήλες, σωβινιστικά κηρύγματα και πατριωτικά άσματα - μια τεράστια ποικιλία πηγών. Αλλά πάνω από όλα, αυτή η τεχνική της καταγραφής των ντοκουμέντων, ζωντανεύει μέσα από την πιο παράφορη σατιρική φαντασία (σελ.xvii).

Ένα παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας σκηνογραφεί και σκηνοθετεί το κλίμα της εποχής του (Πρώτη Πράξη, σκηνή 1, σε έναν κεντρικό δρόμο της Βιέννης, τον Αύγουστο του 1914, λίγο μετά την επίδοση του τελεσιγράφου στην Σερβία που είχε ως αποτέλεσμα την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου).

Από την μια τα πλήθη επαινούν τους γενναίους στρατιώτες που πάνε στο μέτωπο από την άλλη δεν θέλουν τα δικά τους παιδιά να πάνε και να σκοτωθούν. Οι αξιωματικοί του στρατού
κανονίζουν τα ερωτικά τους ραντεβουδάκια και τις νυχτερινές τους εξόδους πριν φύγουν για τον πόλεμο κι αυτοί.

Η κοινωνική υποκρισία ενσαρκώνεται στο πρόσωπο της πόρνης που διαμαρτύρεται όταν ένας κλέφτης πάει να της αρπάξει την τσάντα, ο οποίος για να βγει από τη δύσκολη θέση την κατηγορεί πως δεν επευφημεί όπως οι υπόλοιποι, άρα δεν είναι πατριώτισσα. Το πλήθος της επιτίθεται για να τη λιντσάρει κι αυτή χάνεται μέσα στην πολυκοσμία για να σωθεί.

Το πλήθος αγριεύει ολοένα, νεαρές κοπέλες ζητούν από τα αγόρια που θα πάνε στο μέτωπο να επιστρέψουν και να φέρουν κομμάτια από το σώμα των εχθρών και στο τέλος όλοι σε ένα ξέσπασμα εθνικισμού επιτίθενται σε οποιονδήποτε ξένο μιλάει άλλη γλώσσα εκτός από γερμανικά. Ωστόσο, υπάρχει πάντα μέσα στο πλήθος κι αυτός που πιστεύει πως τέτοια κρούσματα ξενοφοβίας θα βλάψουν τον τουρισμό.

Στο τέλος το πλήθος σπρωγμένο στα όρια της παράνοιας υποψιάζεται μια κυρία που έχει μουστάκι στο πάνω χείλος πως είναι κατάσκοπος με αποτέλεσμα να την συλλάβει η αστυνομία. Και οι δημοσιογράφοι της Neue Freie Presse (δημοφιλής βιεννέζικη εφημερίδα της εποχής) παρατηρούν όλα αυτά και γράφουν στα σημειωματάριά τους:

Πρώτος δημοσιογράφος: Αυτό δεν είναι πυροτέχνημα, δεν πρόκειται για κάποια αιφνίδια μεθυσμένη έκσταση, δεν είναι μια πυρετική οχλαγωγία μαζικής υστερίας. Η Βιέννη αποδέχτηκε με αντρίκιο σθένος την απόφαση που θα καθορίσει σε πολλά επίπεδα το πεπρωμένο της. Ξέρεις πώς θα συνοψίσω την ατμόσφαιρα; Η ατμόσφαιρα μπορεί να συμπεριληφθεί σε μία φράση: Χωρίς έπαρση και χωρίς μικροψυχία. Χωρίς έπαρση και χωρίς μικροψυχία, αυτό το σλόγκαν βγαίνει από την ατμόσφαιρα που κυριαρχεί στη Βιέννη και δεν γίνεται κουραστικό, όσες φορές κι αν το επαναλάβεις. Χωρίς έπαρση και χωρίς μικροψυχία. Τί λες κι εσύ;
Δεύτερος δημοσιογράφος: Τι να πω κι εγώ; Εξαίσιο!
Πρώτος δημοσιογράφος: Χωρίς έπαρση και χωρίς μικροψυχία. Χιλιάδες, όχι, εκατοντάδες χιλιάδες ξεχύθηκαν στους δρόμους σήμερα, αγκαλιασμένοι, πλούσιοι και φτωχοί, νέοι και γέροι, μεγάλοι και μικροί. Η συμπεριφορά όλων ανεξαιρέτως δείχνει την επίγνωση της σοβαρότητας της κατάστασης, αλλά συνάμα την περηφάνια αυτής της εποχής του μεγαλείου που κάνει το αίμα όλων να πάλλεται μέσα στις φλέβες τους.
Φωνή από το πλήθος: Σάλτα και γαμήσου ρε!

Από τις πιο εμβληματικές μορφές, ο Γκρινιάρης (το λογοτεχνικό alter ego του Kraus) παρεμβαίνει σε διάφορα σημεία του έργου, διαλεγόμενος με τον Αισιόδοξο. Μέσα από τις διαφωνίες τους αναδεικνύονται οι απόψεις που πρεσβεύει ο συγγραφέας:

“Ας ελπίσουμε σε μια πιο ανθρώπινη Ιδέα. Σε μια Ιδέα, που θα ελευθερώσει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό από το σύμπλεγμα εξουσίας. Να ελευθερώσουμε τους εαυτούς μας και να φέρουμε μια ηθική μεταστροφή, συναισθανόμενοι την κατεύθυνση από την οποία έρχεται ο κίνδυνος”.

“Η ιδέα πως ο θεός δεν δημιούργησε τον άνθρωπο ούτε ως καταναλωτή, ούτε ως παραγωγό, αλλά απλώς ως ανθρώπινο ον. Πως τα μέσα για την συντήρησή μας δεν είναι ο σκοπός της ύπαρξής μας. Πως η κοιλιά δεν πρέπει να καταστρατηγεί το μυαλό μας. Πως ζωή δεν συνίσταται μονάχα από εμπορικά συμφέροντα. Πως ο χρόνος είναι ένα δώρο για να το απολαμβάνουμε, ένας στόχος που για να τον πετύχουμε δεν χρειάζονται γρήγορα πόδια αλλά γεμάτη καρδιά”.

“Ο χριστιανισμός δεν κατάφερε να αντισταθεί στην εκδικητικότητα του Γιαχβέ. Η υπόσχεση της σωτηρίας ήταν πολύ αδύναμη για να μετριάσει την αδηφάγα λαιμαργία των ανθρώπων για τα εγκόσμια πράγματα, που αναζητούν εδώ κι εκεί μια αποζημίωση για την αιώνια ανταμοιβή. Γιατί τέτοιοι άνθρωποι δεν τρώνε για να ζήσουν, αλλά ζούνε για τρώνε και μάλιστα πεθαίνουν κιόλας γι’ αυτόν τον σκοπό. Θέλουν το μπουρδέλο και το σφαγείο μαζί με την εκκλησία ενώ στο βάθος ο πάπας νίπτει τας χείρας του”.

“Το ένστικτο της ανθρωπότητας ακόμα και στους πιο ανελεύθερους εκπροσώπους της, είναι μια άσβεστη επιθυμία να προστατεύσουν την ελευθερία του μυαλού κόντρα στην δικτατορία του χρήματος, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια κόντρα στην απολυταρχία του εμπορίου. Ο μιλιταρισμός είναι το όργανο που επιβάλλει την δικτατορία, αντί να την αντιμάχεται, σε αντίθεση με τον φυσικό του ρόλο. Από τη στιγμή που τα όπλα εξόντωσης έγιναν βιομηχανικά προϊόντα, στράφηκαν ενάντια στην ανθρωπότητα, πλέον ο επαγγελματίας στρατιώτης δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τα συμφέροντα τα οποία υπηρετεί”.

“Στο μεταξύ ο Γερμανός εργάζεται 24 ώρες το 24ωρο, και μέσα από τη δουλειά ικανοποιεί τις πνευματικές, διανοητικές, καλλιτεχνικές και λοιπές υποχρεώσεις τις οποίες διαφορετικά θα παραμελούσε, δεδομένου του τρόπου οργάνωσης του χρόνου του, μετατρέποντας αυτές τις υποχρεώσεις σε φανταχτερές συσκευασίες, εμπορικά σήματα και λανσαρίσματα. Τίποτα δεν πρέπει να παραληφθεί. Κι αυτή η ανάμιξη των υποθέσεων του πνεύματος με τις αναγκαιότητες της ζωής, ο καθορισμός των μέσων της ζωής ως στόχων της ζωής, λες και η απόκτηση των καταναλωτικών αγαθών να είναι ο σκοπός της και η συνακόλουθη εκμετάλλευση των υψηλότερων ανθρώπινων αξιών για την προώθηση τροφίμων, όπως εκφράζεται στο σλόγκαν “Η Τέχνη στην υπηρεσία του Εμπορίου”, όλα αυτά, αποτελούν το δυσοίωνο στοιχείο μέσα στο οποίο ευδοκιμεί το γερμανικό πνεύμα - και φθίνει. Αυτή και μόνη η καταραμένη τάση μας να φτιάχνουμε αδιάκοπα τέτοιες σχέσεις, να μεταμφιέζουμε τα πράγματα ή να τα διαστρεβλώνουμε, αυτή αποτελεί και το πρόβλημα σε αυτόν τον Παγκόσμιο Πόλεμο. Είμαστε ένα συνονθύλευμα από εμπόρους και ήρωες”.

“Αισιόδοξος: Δηλαδή δεν υπάρχει αντίφαση ανάμεσα στο εγκώμιο που πλέκεις για τον χαρακτήρα των Γερμανών και στην μομφή σου;
Γκρινιάρης: Όχι, δεν υπάρχει αντίθεση ανάμεσα στους επαίνους μου για έναν πολιτισμό που επιτρέπει την ομαλή λειτουργία της δημόσιας ζωής, αντικαθιστά τους λασπωμένους δρόμους με άσφαλτο και τρέφει τη διψασμένη φαντασία με οργανωμένα σχέδια αντί για κάποια άχρηστη θεωρία περί υπαρξιακής αυθεντικότητας, και στη μομφή μου για μια κουλτούρα που επισκιάζεται από αυτήν την ίδια ομογενοποίηση, παραγωγικότητα και τεχνογνωσία. Δεν πρόκειται για αντίφαση αλλά για ταυτολογία. Μέσα σε έναν κόσμο που σε γενικές γραμμές είναι αξιοθρήνητος νιώθω μεγαλύτερη άνεση, όταν επικρατεί τάξη και η κοινωνία είναι αρκούντως περιεσταλμένη, ώστε να μου παράσχει πανομοιότυπους κομπάρσους, των οποίων οι φυσιογνωμίες δεν απαιτούν την παραμικρή προσπάθεια απομνημόνευσης. Αλλά δεν θέλω αυτό να γίνει ο κανόνας της ανθρωπότητας. Δεν πρόκειται να βάλω την προσωπική μου βολή πάνω από την κοινή ανάγκη κάθε λαού για ευτυχία και θεωρώ λάθος το να στοιχίζεται ένας λαός στη σειρά λες κι είναι ένα τάγμα από κουλουράκια”.

“Γιατί ο Γκαίτε και ο Σοπενχάουερ θα μπορούσαν ωραιότατα να απευθύνουν όλα όσα είχαν πει ενάντια στους συμπατριώτες της εποχής τους, στους σημερινούς Γερμανούς και μάλιστα με δριμύτητα μεγαλύτερη κι από εκείνη των γαλλικών εφημερίδων. Ως ανεπιθύμητοι Γερμανοί πολίτες θα έπρεπε να θεωρούν τυχερούς τους εαυτούς τους αν κατάφερναν σήμερα να δραπετεύσουν διασχίζοντας τα σύνορα. Κατά τη διάρκεια των πολέμων της Ανεξαρτησίας ο Γκαίτε αντιμετώπισε την εκστατική κατάσταση των συμπατριωτών του με ένα αίσθημα κενού και η σημερινή γερμανική καθομιλουμένη γλώσσα των εφημερίδων θα είχε προκαλέσει τη διπλάσια αποστροφή από εκείνη που ένιωθε ο Σοπενχάουερ για τους συγχρόνους του”.

Ο Kraus συχνά καυτηριάζει τη στάση της εκκλησίας απέναντι στον πόλεμο, όπως για παράδειγμα στο κήρυγμα του προτεστάντη ιερέα Falke που ακολουθεί:

“Αυτός ο πόλεμος είναι μια τιμωρία που έστειλε ο θεός στα έθνη για τις αμαρτίες τους, και εμείς ο Γερμανοί, μαζί τους συμμάχους μας, είμαστε τα όργανα της θείας ανταπόδοσης. Αναμφίβολα το βασίλειο των Ουρανών θα ενισχυθεί μέσα από τον πόλεμο αυτόν. Στο σημείο αυτό πρέπει χωρίς δεύτερη σκέψη να παραδεχτούμε πως η εντολή του Ιησού “Αγάπα τους εχθρούς σου!” αφορά μονάχα τις σχέσεις μεταξύ ατόμων και όχι αυτές των εθνών. Στις εθνικές διαμάχες δεν υπάρχει χώρος για αγάπη απέναντι στους εχθρούς. Εδώ ο κάθε στρατιώτης δεν χρειάζεται ηθικούς ενδοιασμούς. Όσο μαίνεται η μάχη η χριστιανική έννοια της αγάπης είναι παντελώς άσχετη! Δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην φωτιά της μάχης. Η εντολή της αγάπης προς τους εχθρούς δεν έχει πλέον κανένα νόημα για εμάς μέσα στα πεδία των μαχών. Εκεί ο φόνος δεν είναι αμαρτία, αλλά υπηρεσία προς την Πατρίδα, ένα χριστιανικό καθήκον και μάλιστα μια υπηρεσία προς τον θεό! Είναι υπηρεσία προς τον θεό και ιερή υποχρέωση να τιμωρήσουμε όλους τους εχθρούς μας με υπερβάλλουσα δύναμη, με σοκ και δέος, και αν χρειαστεί, να τους εκμηδενίσουμε! Έτσι λοιπόν σας επαναλαμβάνω, την ώρα που τα κανόνια αυτού του Παγκοσμίου Πολέμου βροντάνε: Η εντολή του Ιησού “αγάπα τους εχθρούς σου” δεν ισχύει πλέον! Μακριά από μας οι όποιες τύψεις συνειδήσεως! Κι αν κάποιος αναρωτηθεί γιατί πρέπει τόσοι άνθρωποι να σκοτώνονται και να μένουν ανάπηροι; Η απάντηση είναι πως αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο ο θεός σώζει τις ψυχές μας! Δείτε γύρω σας, δείτε τα θαύματα του Κυρίου και προσευχηθείτε: Κύριε, χάρισέ μας τον Παράδεισο!”.

Καθώς ο πόλεμος προχωράει η εξαθλίωση, η πείνα και οι θάνατοι των πολιτών και των στρατιωτών αυξάνονται. Κάποια στιγμή υποχρεώθηκα να σταματήσω να διαβάζω το κείμενο σε δημόσιους χώρους, γιατί ορισμένες σκηνές ήταν υπερβολικά σπαραξικάρδιες (έφτασα σε σημείο να κλαίω μέσα στο λεωφορείο, καθώς επέστρεφα στο σπίτι μου από τη δουλειά). Και αυτό είναι κάτι που σπάνια μου συμβαίνει με κάποιο βιβλίο:

Στο αστυνομικό τμήμα:
Επιθεωρητής: Αχά! Ακόμα μία συφιλιδική πουτάνα! Κι έχει και ψείρες!
Αστυνόμος: Είναι ήδη γνωστή στην πιάτσα. Την έχουν συλλάβει προηγουμένως για κλοπή και αλητεία. Την έχουν επίσης τσεκάρει για αφροδίσια νοσήματα.
Επιθεωρητής: Πόσο χρονών είσαι; Πού είναι οι δικοί σου;
17χρονη: Ο μπαμπάς είναι στρατιώτης. Η μαμά πέθανε.
Επιθεωρητής: Και πόσα χρόνια κάνεις αυτή τη ζωή;
17χρονη: Από τα 1914. (αλλαγή σκηνής).

Θα ήθελα να βάλω κι άλλα πολλά αποσπάσματα αλλά δυστυχώς μου τελειώνει ο χώρος.

Στο τελευταίο μέρος πριν τον αποκαλυπτικό και μεγαλειώδη έμμετρο επίλογο, κάνουν την εμφάνισή τους διάφορες οπτασίες ανθρώπων, πραγμάτων και πλασμάτων του ζωικού και φυτικού βασιλείου. Θα κλείσω με μια οπτασία:

“Ένας συνταγμάρχης έχει συλλάβει μια Δαλματή γυναίκα και το δωδεκάχρονο ξανθό αγοράκι της. Καθώς σέρνουν τη γυναίκα, ο συνταγματάρχης δίνει την εντολή να πυροβολήσουν το αγόρι στο κεφάλι. Στέκεται καπνίζοντας, την ώρα που οι στρατιώτες υποχρεώνουν το παιδί να γονατίσει για να λάβει χώρα η εκτέλεση.

Η μάνα:

Μέχρι η ζωή σου να τελειώσει
αυτό το θέαμα να σε στοιχειώσει
και όταν στην κόλαση κατέβεις
αυτό να είναι το μόνο που θα βλέπεις
σκλήθρες να βγουν στο μέτωπό σου
και να τρυπήσουν την καρδιά και το μυαλό σου
Να ζήσεις χρόνια, και κάθε βράδυ και αυγή
να ακούς ετούτη της μάνας την κραυγή.

(η οπτασία χάνεται)”.

Και να φανταστεί κανείς πως η ανθρωπότητα μετά από αυτόν, έκανε και δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο...

Μια φράση ακόμα, η φράση με την οποία κλείνει το έργο, με τη φωνή του θεού να λέει τα εξής λόγια:

“Τέτοιο πράγμα, Εγώ, ποτέ δεν το θέλησα...”

[Justin Evans · Rating 5 out of 5]

I'm not sure I'm capable of writing a balanced review of this book. I expected to like it more than I did, but I also liked it more than I expected to--the sheer bulk of the thing, its relentlessness, and the flaws in this edition (see below) made it less enjoyable than I had hoped. The genius of its construction, the emotional impact, and the utter refusal to button up anything, on the other hand, make it a model of what literature should be. Perhaps nobody ever had a finer eye for the telling detail, and there are thousands of them here, which can be exhausting. But, as the self-reflective Kraus tells us, that's important. The Optimist complains at one point that the Grumbler (i.e., Kraus) shouldn't fixate on particular details, but see the glory and virtue that the war should be about, at its best. Piling up the details is the only way to crush this kind of idiocy, and so, here's the pile. There's little development, because stupidity, hypocrisy, and greed don't develop, they just squat on the world. But the final scene (V, 55) and the Epilogue are astonishing nonetheless. One might just read them, and get the gist, but their emotional weight comes from the hundreds of preceding pages. Once you're thoroughly drained by all of that, the conclusion is far more telling.

So, I'm very glad this has been translated, and Bridgham and Timms have made it thoroughly readable. There is one major flaw: rather than footnotes, or even endnotes, we have a 'glossary.' That's fine if you're just looking up names, but not so great if you're looking up, say, what he's talking about with the postcards of atrocities. There is a glossary entry for them, but it's not under postcards, or atrocity, and so on. In general, if you think something's worth a footnote, it's in the glossary, but you'll have to read the glossary all the way through to find it. Speaking of postcards, there are very few illustrations here; the now out of print German edition has a bunch, which are very helpful in giving you a sense for what enraged Kraus so much. These were genuinely horrible people. Kraus himself wasn't perfect--his attitude towards 'the Jews' (more particularly: bourgeois, i.e., rich, Jews) is, with hindsight, disturbing--but you know what he wasn't doing? Demanding that they be slaughtered in the name of German honor.

One small thing I noticed in the translation: there's a cheeky allusion to Celan's 'Tod ist ein Meister aus Deutschland' in the epilogue ('Death is a master from Berlin'); that doesn't really exist in the German. The sense is there, perhaps, but I do wonder how many other liberties the translators took. That could have been reined in if there'd been, you know, footnotes, so the reader could check the supposed allusions. Some more American-English speakers might find the lingo a bit odd, as well.

Also: best last line of any book I've ever read, but readers might miss the irony, because, you know, no footnote. Though it is in the glossary, of course.

[Michael]

The fact that this book hasn't been adequately translated into English is a travesty. If Dante were alive today he would damn all able German translators who have overlooked this gem to a very special place in hell, and punish them by blaring Heidegger's _Being and Time_, read by Chris Kattan, through enormous loudspeakers for eternity.

[Philippe Malzieu · Rating 5 out of 5]

Petra's review on Canetti make me thought to Karl Kraus. This book on WWI has the same importance a those of Junger, Barbusse, Genevoix..
It is an epic monumental play based on propagada newspaper, 209 scènes, one thousand carachters, many different places on 5 act. All the WWI in a tragic and picaresque play.
The alone problem is the Kraus personnality.
Vienna Secession, the joyful apocalypse. It was simply prodigious Klimt, Schiele, Webern, Schoenberg but also Hoffmanstal, Schnitzler...
Kraus had talent, perhaps too much. he had been proposed for the Nobel.
All his energy was devoted to write pamplhlet, a true killer.He is close to the socialist movements and attack with the bourgeoisie, especially Jewish bourgeoisie. With his newspaper, die Fackel he east fears by the power
Sometimes he had good taste : Strindberg, Wilde, Wedekind, Schöneberg...But often his hatred of the Jews blind him and will make him errors. He is anti-supporters of Dreyfus, supports the coup d'état against Dolfuss and will declare in 1934 "As far I am concerned, I do not have idea on Hitler".
But Kraus was jewish. In fact it is a pathological case of hate of himself. Many people have reflect on him, even Hannah Arendt. For Canneti, Kraus attitude was a traumatism. For the Nobel speech, he said he spoke in the name of four persons disappeared. Kraus was the first name.

[Agnes · Rating 5 out of 5]

10 stelle !!!

[Armin · Rating 1 out of 5]

Eines jener extremen Werke für die man nur einen oder fünf Sterne vergeben kann, ein gemitteltes Drei-Sterne Ergebnis zwischen Gipfelpunkten und öden Metzeleien wird dem Werk nicht gerecht.
Für die gute Absicht müsste man ganz klar fünf Sterne vergeben, einzelne Szenen dieser seltsamen Kreuzung aus WWI-Endlos-Remix von Abraham a Santa Clara, Faust II und plakativer Antikriegsmontage verdienen einen Platz im Pantheon, wäre ich gerade in der Pflicht eine Doktorarbeit zum Thema Faust und die schwer verdaulichen Folgen zu schreiben, wäre Karl Kraus Monstretragödie ein gefundenes Fressen. In Sachen Sprachsensibilität und Hass gegenüber den Mächtigen für den Missbrauch des Verständigungsmittels und Kulturguts ist KK so etwas wie der Großonkel von Arno Schmidt. In diesem Sinne ist mein einer Stern auch in erster Linie als Warnung vor einer selten honorierten Zumutung zu verstehen. In seinem Einsatz für die gerechte Sache und dem Kampf gegen die Kriegspropaganda liefert KK eine einzige Maßlosigkeit, von mir aus auch einen Porno für Kriegsgegner, die sich auf jeder Seite in ihren Überzeugungen bestätigt fühlen können, zumal die kapitalistischen Hintergründe des in industriellem Maßstab abgewickelten Völkerschlachtens konstant aufgedeckt werden. Der Überraschungscoup, bei dem eine außerirdische Macht dem Schlachten ein Ende macht, während Gott hilflos zusehen muss, wie seine uneinsichtigen und vollkommen verblendeten Ebenbilder von den Marsianern aus hygienischen Gründen ausgelöscht werden verdient alleine fünf Sterne, aber ich war von der einseitigen Diät schon allzu übersättigt. Von daher mein Fazit: für Literaturhistoriker ein gefundenes Fressen, für Normalleser so vergnüglich wie eine Götterspeise-Diät, die sich über einen Monat hinzieht. Sprich: der Überdruss stellt sich ziemlich schnell ein.

[Meghan · Rating 4 out of 5]

Why do I do things? My head is filled of Hitchhiker's Guide to the Galaxy stuff right now, so I feel like Zaphod when he realizes he's locked off part of his brains from himself. But, instead of stealing space ships, I'm like why did I request a six hundred page Austrian satirical play from the 1920s to read? What possessed me to do that? At least I managed to request it in English and didn't get six hundred pages of Austrian-German vernacular when my German skills are roughly on par with reading books in German that have one noun per page, i.e. Katze (underneath picture of cat), Hund (underneath picture of dog), etc.

So why do I do things? I don't know.

So I spent the past week reading my six hundred page Austrian satirical play from the 1920s. I read an act a day, plus the intro and the glossary at the back. I have an epub and there doesn't seem to be any clever way of getting back and forth between the glossary and the play itself (am I missing something on my kobo or is it really just not possible to do this simply), so I simply read the glossary after finishing the play. That was no real problem. Likely I missed a lot of the specific political jokes, but I don't feel like I was really missing that much. Most of what the play says is this: the war benefits the rich, manipulates the press, and sends the poor to their deaths. So lots of fat men bemoaning a lack of butter while war amputees wander about in the foreground. About five hundred pages of this reiterated, then a descent into a Boschian bacchanal of talking hyenas and Martians. I seem to read a lot of books where aliens suddenly appear. Do I have some subliminal interest in surprise aliens? I'll add that question to the why do I do things one.

Basically The Last Days of Mankind is an unperformable play. There are stage directions such as continue for two hours and I think something like forty googol characters. I don't even know how one would stage certain parts, although I guess projecting film on a screen behind might solve that problem. I couldn't help thinking that if one is going to write an unperformable play, why not recast it as a novel? I guess art comes to the artist as it comes, but essentially, long soliloquies in the play are taken from newspaper articles of the time, so there are pages and pages that already reads less like a play and more like a creative non-fiction essay. But it's a play. So a play it is.

I know I'm sounding really down on The Last Days of Mankind, but it ends up transcending a lot of my complaints (not the one about surprise aliens though). I gave it four stars out of five. It's surprisingly prescient for a play from the 1920s. There's the foreshadowing of Nazis with the casual antisemitism (although Kraus was ethnically Jewish, so it isn't necessarily his antisemitism, more a comment on the antisemitism of the time). There's a harsh critique of globalisation. The Grumbler, Kraus himself inserted into his own play, has media critiques that would fit into any modern issue of AdBusters. It's surprisingly readable, in part due to Kraus and in part due to the translation, which has been, as the translators explain, modernized for an English speaking audience. But it is long, and it hits many of the same points again and again: War is Hell, in a democracy we are all complicit, and those who profit from it aim to keep it going for as long as they can. I don't know if I needed six hundred pages to hammer that point home.

And Martians.

The Last Days of Mankind by Karl Kraus, newly translated by Fred Bridgham and Edward Timms went on sale November 24, 2015.

I received a copy free from Netgalley in exchange for an honest review.

[Tim Verleg · Rating 5 out of 5]

In dit gigantische toneelstuk, geschreven tussen 1915 en 1922, schetst de Weense satiricus, criticus en schrijver Karl Kraus een beeld van de samenleving en het militarisme ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Hij legt de hypocrisie en verdorvenheid van de mens bloot in zijn vele scènes. Over het stuk zegt Kraus:

“De opvoering van dit drama, dat naar aardse tijdrekening gemeten ongeveer tien avonden zou beslaan, is toebedacht aan een theater op Mars. Theaterbezoekers van deze wereld zouden er niet bestand tegen zijn. Want het is gemaakt van het bloed van hun bloed en de inhoud is de inhoud van de onwerkelijke, ondenkbare, door geen wakend verstand te bevatten, niet voor de herinnering toegankelijke en slechts als bloedige droom bewaarde jaren waarin operettefiguren de tragedie van de mensheid speelden…”

Veel van de gemonteerde teksten komen uit originele citaten, krantenartikelen, brieven, toespraken, affiches, militaire documenten en nog veel meer. Hij laat zo de absurditeit van de mens zien door die zelf te laten spreken, iets wat Kraus ook toepaste in zijn satirische blad Die Fackel. Hij benadrukt de rol van de media en de pers in het veroorzaken van de oorlog en het ophitsen van de massa, maar vooral de monarchie en het militarisme zelf zijn daarin schuldig. Kraus hekelt met name de profiteurs van de oorlog, die zichzelf verrijkten ten koste van de soldaten en vele burgerdoden. De wereldoorlog als een grote apocalyptische farce.

Ook komt Kraus als personage zelf aan het woord, als kniesoor, in zijn gesprekken met de optimist. Daarin geeft hij interessante en doordachte visies op de oorlog en de samenleving:

“De fantasie van de moderne tijd is achtergebleven bij de technische verworvenheden van de mensheid. Had men fantasie in plaats van de krant, dan was de techniek niet het middel geweest om het leven moeilijker te maken en zou de wetenschap niet uit zijn op de vernietiging van het leven.” Volgens Kraus is de oorlog juist gebeurd omdat de mens de gruwelijkheid niet met zijn eigen fantasie kon voorstellen.

“De mensheid neemt haar verdorvenheid met zich mee in de oorlog, ze steekt de oorlog ermee aan, zodat hij er nog verdorvener van wordt en uiteindelijk weet ze de verdorvenheid heelhuids en vertienvoudigd te redden, de vrede in. Voordat de arts de pest geneest, heeft de pest hem en de patiënt omgebracht.” (1e bedrijf, 29ste scène)

Kraus heeft op vele manieren een profetisch vermogen. Dat de oorlog zelf de samenleving bederft zal volgens hem het gevolg hebben dat de vrede na de oorlog pas de echte oorlog zal zijn, een voorbode van zijn profetische toespelingen over het opkomende fascisme in Europa. Zijn houding staat dus tegenover die van de optimist, die naar positieve kanten probeert te zoeken en het patriottisme blijft ondersteunen. Het is juist dit optimisme dat bijdraagt aan de ondergang van de mensheid, zoals Kraus laat zien.

Soms kon het wat vermoeiend zijn om gesprekken te lezen tussen enkele van de honderden personages. Dan kwamen er referenties en zinnen in voor die me niet zoveel zeiden. Deze gesprekken zijn echter ook veelzeggend. Het laat zien, aan de hand van vele holle frasen, dat er in het thuisfront juist weinig ontwikkeling plaatsvond met betrekking tot een gedeelde visie op de oorlog. Mensen bleven blind voor de concrete realiteit en de duistere toekomst die op hen af zou komen. Het werk kijkt daarmee verder dan de oorlog in de frontlinies, en tracht de dieptestructuren van de oorlog daarachter bloot te leggen. Een enorm belangrijke opgave zo kort na de oorlog. Dit maakt het werk nog steeds actueel, aangezien de mens sindsdien, naar mijn opvatting, nauwelijks veranderd is. Zoals Kraus het verwoordt: “Het schot is gelost en de kogel zal de mensheid – het ene oor in en het andere oor uit gaan!”

[Marina · Rating 5 out of 5]

http://sonnenbarke.wordpress.com/2009...

Scrivere una recensione del “mostro” è impossibile.

Mostro perché lunghissimo, 779 pagine l’intero libro (compreso un breve saggio di Roberto Calasso, una brevissima nota dei curatori, 59 pagine di indice dei nomi, 34 pagine di indice dei personaggi – in tutto la tragedia in sé è lunga 643 pagine): Kraus stesso la definì irrappresentabile, «concepita per un teatro di Marte», occuperebbe, se rappresentata per intero, dieci serate. Mostro però anche perché è mostruoso ciò che rappresenta.

Scritta dal 1915 al 1922, è la tragedia della prima guerra mondiale, vista da un austriaco che è stato definito (da Elias Canetti) «il più grande scrittore satirico di lingua tedesca», ma può essere letta come la tragedia di tutte le guerre. Rappresentazione fedelissima, se si pensa che almeno metà dell’opera non è frutto di invenzione ma pura e semplice citazione da articoli, elzeviri, comunicati e discorsi dell’epoca.

Kraus, dice Calasso nel suo breve saggio finale, sentiva le voci, come una Giovanna d’Arco, come uno schizofrenico, ma le sue erano voci vere, dotate di corpi: le voci che sentiva per le strade di Vienna, e che registrava rigorosamente, nella «Fackel» (la rivista satirico-politica più critica e feroce che sia esistita al mondo, diretta e scritta per anni dal solo Karl Kraus, la penna feroce, incubo di tutti gli intellettuali austriaci dell’epoca) e poi in questa monumentale tragedia.

La sua stessa voce di autore unico e onnipotente della «Fackel» è registrata e trascritta come una delle tante, ma l’unica capace di levarsi: la sua è infatti la voce del “criticone”, l’unico personaggio capace di esprimere dissenso, e che però sentirà di non averlo saputo fare abbastanza, se nell’ultimo atto dirà:

Perché non mi è stata data la forza intellettuale per costringere l’umanità stuprata a mettersi a gridare? Perché il mio grido di risposta non è stato più forte di questo stridulo comando che ha avuto il potere sulle anime di un globo terrestre? Io conservo documenti per un’epoca che non li comprenderà più, o che vivrà così lontana da quanto accade oggi che dirà che ero un falsario. Ma no, non verrà il tempo di dir questo. Perché quel tempo non ci sarà. Ho scritto una tragedia il cui eroe soccombente è l’umanità; il cui conflitto tragico, essendo quello tra mondo e natura, finisce con la morte.

Proprio così: il dramma termina con la fine del mondo, e non avrebbe potuto esservi altra conclusione, dopo una guerra che si è presentata come stato normale delle cose, esaltata da tutti (gli austriaci e i tedeschi), degenerata in un modo che sarebbe stato inconcepibile in passato e che sempre peggiore diverrà in futuro.

Non si può dire, recensire, si può solo leggere.

Per esempio: l’odio per il nemico esteso a tal punto che non solo tutte le parole straniere devono scomparire, compresi i nomi degli esercizi commerciali, ma perfino predicato a scuola, tra i bambini, che devono farsi regalare per Natale il gioco “La morte del russo”, e che tra loro giocano alla guerra mondiale sotto gli occhi compiaciuti dei genitori.

Per esempio, l’apologia della guerra ovunque e comunque, come in questa scena, una delle tantissime, ma forse più paradossale di tante altre:

OTTIMISTA. Ma lei stesso non è convinto della necessità della guerra in quanto tale, quando parla di un guerra dei numeri? Perché in questo modo lei ammette che la guerra risolve per qualche tempo anche il problema della sovrappopolazione.
CRITICONE. E in modo radicale. Il problema della sovrappopolazione potrebbe lasciare il campo a quello dello spopolamento. La liberalizzazione dell’aborto vi avrebbe posto rimedio con minor dolore di una guerra mondiale, senza provocarla.
OTTIMISTA. Ma la morale dominante non lo ammetterebbe mai!
CRITICONE. Né io mi sono mai illuso che lo facesse, dato che la morale dominante ammette soltanto che dei padri di famiglia, che il caso non è ancora riuscito ad ammazzare, si trascinino per il mondo mutilati ed affamati e che le madri mettano al mondo dei figli per farli dilaniare dalle bombe sganciate da un aereo.

O ancora:

OTTIMISTA. Ma forse che le guerre si combattono con la fantasia?
CRITICONE. No, perché se si avesse questa, non si farebbero più quelle.
OTTIMISTA. Perché no?
CRITICONE. Perché in tal caso le suggestioni di una fraseologia che è il residuo di un ideale tramontato non avrebbero la possibilità di annebbiare i cervelli; perché si potrebbero immaginare anche gli orrori più inimmaginabili e si saprebbe in partenza come si fa presto a passare dalla bella frase luminosa e da tutte le bandiere dell’entusiasmo al dolore in uniforme; perché la prospettiva di morire di dissenteria o di farsi congelare i piedi per la patria non mobiliterebbe più alcuna retorica; perché quanto meno si partirebbe con la certezza di pigliarsi i pidocchi per la patria. E perché si saprebbe che l’uomo ha inventato la macchina per esserne dominato e non si supererebbe la follia di averla inventata con l’altra peggiore di farsi ammazzare da essa; perché l’uomo sentirebbe di doversi difendere da un nemico di cui non vede altro che il fumo che sale, e intuirebbe che il fatto di rappresentare la propria fabbrica d’armi non offre sufficiente garanzia contro la merce offerta dalla fabbrica d’armi nemica. Perciò, se si avesse fantasia, si saprebbe che è un delitto esporre la vita al caso, che è peccato svilire la morte al livello della casualità, che è follia fabbricar corazzate quando si costruiscono torpediniere per affondarle, costruire mortai quando per difendersi si scavano trincee dove è perduto soltanto chi mette fuori la testa per primo, e cacciare in topaie uomini in fuga davanti alle proprie armi, e poi lasciarli in pace soltanto sottoterra.

E ancora la crudeltà della guerra, gli abomini che porta con sé, le violenze gratuite dei superiori nei confronti dei subalterni, l’indifferenza nei confronti della morte di migliaia di persone, le condanne a morte applicate arbitrariamente, le malattie, la fame, le devastazioni. Tutto questo descritto con toni che chiameremmo apocalittici se non fosse che la materia è reale.

E ci sono milioni di altri aspetti che non potrò mai citare per intero; da questo niente che ho detto resta fuori il 99,9% del contenuto di questo dramma.

Un’opera che dovrebbero leggere tutti, se si riesce a superare lo scoglio della mole. Con l’avvertimento che poi non si dorme, la notte, perché è peggio delle cronache dei corrispondenti di guerra sui giornali: è atroce come atroci sono tutte le guerre che si stanno combattendo, si sono combattute e si combatteranno sul nostro povero pianeta.

Dice Calasso che Karl Kraus non è un pacifista, come spesso è stato considerato: non è un uomo di buoni sentimenti che ci mette in guardia di fronte all’atrocità della guerra.

Kraus ha detto tutt’altro: ha detto che la pace è fondata sul massacro, e che la guerra è la serata di beneficenza in cui l’umanità mette in scena ciò che normalmente fa, ma non dice, perché il pubblico si entusiasmi e versi un obolo sufficiente a far progredire il massacro. Kraus non ha dipinto, come tanti, i disastri della guerra. Ha solo portato l’annuncio della definitiva impossibilità della pace.

La prima cosa che mi ha colpito, aprendo il libro, è una foto nella prima pagina, di fianco al frontespizio. Si tratta della foto di Cesare Battisti appena impiccato, attorniato dal boia, da ufficiali e da curiosi. È una foto che girava all’epoca come cartolina.

È anche possibile leggere la Fackel online.

[Daniel · Rating 5 out of 5]

Obra maestra. Es difícil abarcar su magnitud. Y me sorprende mucho que Tusquets no se anime a volver a publicarlo, más en pleno ruido de sables. Han pasado 34 años desde que lo sacaron. Es un obrón de primer orden y el trabajo de edición de Adan Kovacsics no le va a la zaga.

[Jethro Tull · Rating 4 out of 5]

Monumentalan dramski kolaž s nekoliko stotina likova i tisuću prizora. Tipična "Lesedrama" jer ju je praktički nemoguće izvesti. Kad bi redatelj primijenio princip "riječ za riječ", izvedba bi vjerojatno trajala tjednima jer tekst ima 700 stranica!
Neobično antiratno djelo s nizom briljantnih rješenja. Navodno nijedan dijalog nije izmišljen: Kraus je bilježio fraze i razgovore u svim socijalnim strukturama: na kraljevskom dvoru, ulici, kavani, u tisku. Rezultat je široka panorama i studija mentaliteta i običaja.
U međuvremenu je ta megadrama ipak malo izgubila na aktualnosti. Nije teško zaključiti zašto je Krleža volio Krausa i zašto je upravo ova drama na njega izvršila nemali utjecaj.
Odličan prijevod Seada Muhamedagića.

[Elena · Rating 5 out of 5]

Questo libro è fuori da ogni classifica, è un'esperienza letteraria incredibile ed è praticamente impossibile da descrivere. Mi è piaciuto molto di più di quanto pensassi, il ritmo è incalzante, c'è un costante cambio di scene e di personaggi e ad ognuno di essi è affidato il compito di riportare un tassello del grande mosaico di quello che è stata la prima guerra mondiale. La critica e il cinismo di Kraus, la sua condanna senza appello agli orrori commessi in nome del profitto e della brama di potere, non perdono occasione di trasparire da ogni dialogo.
Le citazioni e i riferimenti storici e culturali sono moltissimi (probabilmente molti di più di quelli che ho colto) e incredibilmente precisi, cosa che rende ancora più scabroso questo dramma, poiché ci si rende conto che non è un prodotto della fantasia dell'autore, quanto il più federe riassunto di quanto è effettivamente successo.
Definirei questo libro come il più potente scritto pacifista che abbia mai letto.

[Peter · Rating 4 out of 5]

Humorous and sagacious account of the falsehood and treachery with which the media cover important world events, the Viennese Papers and First World War, respectively, in this case. Karl Kraus was one of the most influential but controversial writers and journalists in the German-speaking world (he was actually an all-round publishing and communication powerhouse), who influenced generations of writers and continues to do so after his death in 1936.

[James Klagge · Rating 5 out of 5]

A dramatic journalistic tragic satire of Austria and the Great War. The opposite of The Good Soldier Švejk, which is a comic satire from the Czech perspective. Well worth reading.

[Noah · Rating 1 out of 5]

Passagenweise habe ich herzlich gelacht. Insgesamt aber ein Werk, das sehr davon profitiert hätte, wenn man es auf sagen wir mal 80 Seiten gekürzt hätte und dessen unglaublicher Einschlag damals nur mit der charismatischen Persönlichkeit von KK und dem rigiden Klima damals erklärt werden kann.

[Nina · Rating 5 out of 5]

Wish there were a more complete translation available. The snippets in this version are tantalizingly brief and a more complete version would be of great benefit to English speakers.

[Illiterate · Rating 5 out of 5]

Anti-war satire, with a notably biting portrait of the press. Highlights: 5:54 - a moving testament; 5:55 - unbearably sad.

[Jen Well-Steered · Rating 5 out of 5]

THIS is why I'm reading the Western Canon, even though it will take the rest of my life and I likely won't even finish. Who in the 21st century has time to read a 700 page play about the German experience during WWI that has never been performed? And yet who shouldn't make the time?

[George · Rating 4 out of 5]

An engaging, entertaining ,clever, satirical, book about war, written as a play, but mostly reads like a very long novel. There is no tragic hero, rather there are lots of scenes in a collage of voices poking fun at the bourgeoisie, government, the media and the military. The author uses quite a number of varying anti war scenarios.

It is a very anti war novel with amusing song lyrics and great comic scenes. Human killings are treated nonchalantly by many of the characters.

A very readable translation. Whilst the subject matter is serious, the way it is written makes for an enjoyable reading experience.

Here are some quotes from the book:

‘The devil is an optimist if he thinks he can make people worse than they are.’
‘A weak man has doubts before a decision; a strong man has them afterwards.’
‘War: first, one hopes to win; then one expects the enemy to lose; then, one is satisfied that he too is suffering; in the end, one is surprised that everyone has lost.’

This book was first published in German in 1922.

[Michael · Rating 4 out of 5]

A very good satirical play about the First World War.
The final expressionistic scenes are a bit particular.
The audiobook version is narrated very well and figures prominently in my positive rating.

[Matteo · Rating 4 out of 5]

non sono così lento a leggere giuro è che mi avevano inculato lo zaino col libro dentro e l'ho dovuto richiedere in prestito

[João Cruz · Rating 5 out of 5]

Leitura o-b-r-i-g-a-t-ó-r-i-a !

"Este drama, cuja extensão, medida à escala terrena, daria para preencher uns dez serões, destina-se a ser representado por um teatro do planeta Marte. O público do nosso mundo não teria forças para suportá-lo. Pois que é sangue do seu sangue e o conteúdo é parte do conteúdo daqueles anos irreais, impensáveis, inacessíveis a toda a mente lúcida, fora do alcance da memória e só preservados num sonho sangrento, os anos em que figuras de opereta representaram a tragédia da humanidade." - Karl Kraus - Prefácio da peça de teatro "Os últimos dias da humanidade".

"A desproporção entre os meios de destruição em larga escala possibilitados pelos avanços da técnica e a irresponsabilidade e insignificância moral dos que têm o poder discricionário de utilizar esses meios (...)" (António Sousa Ribeiro)

[Theresa Heiss · Rating 5 out of 5]

Ein Buch, das man gelesen haben muss!
Karl Kraus führt den Leser*innen die Stimmung zur Zeit des erste Weltkrieges vor Augen: von der Begeisterung bis zur Verbitterung am Ende, über Propaganda und Hierarchien. Eine Rezension kann dirses gewaltige Werk nicht wiedergeben.

[Tânia]

http://visao.sapo.pt/actualidade/visa...

[John · Rating 4 out of 5]

There was an Irish play that reminds me of this frenzied "theatre as if set on Mars" historical drama. John Arden + Margareta d'Arcy, The Non-Stop Connolly Show, which was actually and fully performed fifty years ago in Dublin, taking up a lion's share of twenty-four hours I reckon. Albeit with a relatively trim cast of characters, contrasted with this sprawling spectacle, fit more for one's imagination. Kraus' grim spectacle, using maybe another translation mixed on GR with this one, by Patrick Healy, which came out about the same time, a decade ago, was put on in Edinburgh ca. 2018, although understandably it was cut by 90%; either way, book or performance, Last Days surely seems suited for the page not stage. Its class distinctions get rendered in British dialects, but those such as "North German" find it harder to get an English equivalent, differing more subtly in tone.

The Yale UP edition, which I faced on my library's e-book platform, doesn't link the glossary to the text itself. You can move to the back of the content, and the pages where keywords get listed are then returned to the script, but not vice versa. So as others note, the e-book problem is that you can't shift from looking up a term to keeping one's place in the helps appended, which all of us certainly rely on. The dense references, no surprise as Kraus stitches together the catch-phrases of his day, compiled in his own satirical newspaper, mean that a reader so long after these events must depend on annotations to make sense of the targets, in more ways than one, aimed at by KK.

It's of course a dispiriting read. The apocalyptic climax ending rewards, but in that Goya-esque Caprichos sense of being discouraged by cruelties depicted; naturally no recourse to a saving grace, in the divine or colloquial sense. The translators play their ideological hand in their introduction, taking pot shots at causes parallel in their estimation to those of WWI, as "bien-pensant" critiques aligned with Western progressive putdowns, rather than those of totalitarian or less "politically correct" regimes. All the same, the age-old laments of war get peddled by the masses articulately, savaged skillfully, and skewered memorably. The illustrations speckling the contents in this edition assist audiences far removed from Vienna and the "Great" War, as terrors numb and cluster-bomb.

[Karl Kraus · Rating 4 out of 5]

Oh, I want to love this, I really do. Frequently billed as the world's first docudrama, it's hardly anything of the sort, as a drama has to be at least remotely stageworthy. Perhaps on Mars, as Kraus would remind us, but, warlike as we may be, we're on Earth. It also offers little value added over the hundreds of articles and commentaries Kraus published in his *Fackel* that are recycled herein. Yes, it's a passionate and frequently brilliant exposure of the vanities and venalities that motivate the least valuable members of society (politicians, noblemen, military brass) to drag us all into catastrophe, but I think the effect is more diminished than underscored by (e.g.) the frequent and seemingly interminable dialogues between the Optimist and the Nörgler, which lapse a bit too much into idle wordplay. Granted, exposing the lies hidden behind the "Phrasen" is a good thing, and Kraus's life mission besides, but it is possible to have too much of a good thing, and Kraus can be faulted with a characteristic inability to leave out any thought that might have occurred to him. (Case in point: as editor of his own galleys, he almost never cut, but instead added, and added, and added.) That much said, some of the scenes are eminently stageworthy, and I can imagine how a radical abridgement might actually work on the stage.

If *Die letzten Tage der Menschheit* really did found a genre, then I propose it was a more or less unintentional but compelling precursor to the Hörspiel -- a genre actually not all that far removed from the Vorlesungen in which Viennese audiences were presented with much of the play's material, in addition to its appearance in various print formats of course. The Hörspiel is also unintentionally kind to its audience; unlike the theater or the lecture hall, the Hörspiel is meant for home consumption, and one is thus at liberty to make a cup of tea -- or eliminate it -- during one of those dozen-page dialogs between the Optimist and the Nörgler, and can do so without disturbing anyone or missing much of anything. Back in the days when the Austrian state chose to have money for such things, Austrian Radio in fact made a Hörspiel out of it, and released it in a box set of 23 CDs. It was a labor of love; several of Austria's finest actors participated; no doubt it was a huge money loser. And no, you can't borrow mine.

Reading this in German is really tough going. If it isn't the gloriously convoluted sentence structure of some of the monologues (that Nörgler again, who approaches being a Kraus alter ego), it's the welter of dialects. (Few people have ever lived who had the ear for speech that Kraus had.) It will probably come as no surprise that one enterprising scholar has published a Lexikon of some 300 pages to aid the intrepid reader. Others, and perhaps even some native speakers of German, might find it easier to deal with the really quite fine Bridgham/Timms translation into (British) English.

It seems almost a sacrilege not to give the magnum opus of one of the great moral voices of the twentieth century (well, if you ignore his views on women) anything less than five stars, but I'm still going with four.

[J · Rating 4 out of 5]

“Theatregoers on planet earth would find it unendurable. For it is blood of their blood and its content derives from the contents of those unreal unthinkable years, out of sight and out of mind, inaccessible to memory and preserved only in bloodstained dreams, when operetta figures played out the tragedy of mankind.”

It’s a long play that’s meant to be read rather than staged and, for the most part, it’s engaging. Krauss, obviously agonizing over the recent war which people were already insisting be forgotten, turned his journalistic skills to art. He took the trauma of living on this awful planet and documented how the dying empire in which he lived gleefully entered a war that accelerated its death.

Hey, I watched the United States, which is also a dying empire, gleefully ignore mass death during the pandemic and then elect a fascist who tried to overthrow the government.

Humans should stop reproducing. I’m sick of this shit and I don’t want to do it anymore.

There are several repeated refrains throughout the play, among them “war is war.” What a lovely sentiment. A conscience cleanser, treating war as though it were a natural phenomenon like a hurricane or tornado, rather than a choice.

There’s a lot of singing, a lot of references to people I’d never heard of but not on the level of Ulysses by James Joyce. It still makes sense. You don’t need to be Austro-Hungarian to get it.

But I get Krauss. Living in a dying society, bewildered by the collective amnesia surrounding a recent national trauma. I get it, and I hate it.

[Monty Milne · Rating 4 out of 5]

This is a magnificent achievement but by no means an easy read. The monumentality of it makes me wonder how on earth it could make an effective transition to the stage – amazingly, the back of my book states that a new version premiered at the Leith Theatre in Edinburgh in November 2018. Further research indicated that 90% of the scenes were in fact cut...this did not come as such a surprise: I would have thought that in its unedited form this play is essentially unstageable.

If it is impossible to watch, it is not always easily digestible to read either. But the cumulative effect of the hundreds of scenes and characters builds up to a very effective and bitterly scathing denunciation of Austro-German folly and crime in the first world war. Here I must admit that my enthusiasm for all things Habsburg took a bit of a hammering. There is no getting away from the criminal cruelty and stupidity that was the Dual Monarchy’s way of waging its final war. And, of course, there is no getting away from the satanic horror of that war in particular and all wars in general, and the way the suffering that was inflicted still resonates today. You do need to be pretty well versed in the history of the first world war in general, and the Austro-Hungarian experience in particular, or many of the references will be obscure. Nevertheless, such is the power of the work that even non-specialists cannot fail to be moved.