In 'Cleopatra' scheidt Dick Harrison feit van fictie en lukt het hem om Cleopatra, de laatste Ptolemaeïsche vorst van Egypte, dichterbij te brengen; als koningin, als politica, als moeder van vier kinderen, als vrouw. Want ondanks haar illustere reputatie is er maar weinig dat we zeker weten over Cleopatra, haar leven, haar denkwereld en haar uiterlijk. Wat we wel weten is opgetekend door Romeinse vijanden en daarmee gekleurd.
Cleopatra wordt beschouwd als een van de mooiste vrouwen uit de geschiedenis en staat tegenwoordig bekend als een machtige vorst, die haar vrouwelijke charmes in de strijd gooide ten behoeve van haar volk. Eigentijdse bronnen beschrijven haar als verkwistende, immorele despoot, als sluwe verleidster. Een ding is Cleopatra's positie als farao en haar relaties met Julius Caesar en Marcus Antonius maakten haar een machtsfactor in een cruciale fase in de geschiedenis van de Mediterrane wereld. In deze rijk geïllustreerde biografie ontrafelt Dick Harrison kundig Cleopatra's figuur en haar leefwereld.
'Harrison in de rol van biograaf schetst op interessante wijze het belang van Cleopatra in de geschiedenis van de Mediterrane wereld, waarbij hij historische feiten scheidt van fictie.' - Biografieportaal
Ik dacht dat ik een tijd geleden al iets van Dick Harrison had gelezen, maar dat blijkt toch niet zo te zijn. Of anders ben ik erin gestopt. Dan was dit boek in elk geval beter.
In net geen 200 blz. (klein formaat) bespreekt hij het leven van Cleopatra. Ja, die van Caesar. Hij is de eerste om te zeggen dat we eigenlijk heel weinig van haar weten, en dus ziet hij zich ook genoodzaakt om constant alles in twijfel te trekken en alternatieven aan te reiken. Ondanks al die onzekerheden is het een zeer boeiend verhaal (en ook tamelijk complex, met alle verschillende allianties en figuren, vaak dan nog met dezelfde naam).
Hier en daar had het misschien wat korter gekund. Het duurt ongeveer 40 blz. voor Cleopatra zelf wordt opgevoerd - daarvoor gaat het meer over Egypte en de ontwikkeling van de Ptolemaeïsche dynastie na de dood van Alexander de Grote - maar dat stoorde me eigenlijk niet. Maar tijdens haar leven zelf wordt er soms wat veel uitgeweid over zaken die zich wel in die periode in het Romeinse Rijk afspeelden, maar die best wel wat sneller hadden behandeld kunnen worden. Op het einde volgt er ook nog een hoofdstuk over Cleopatra's nalatenschap, dat weer veel relevanter is.
De vertaling is van Ger Meesters, die ik al eens eerder ben tegengekomen en een heel goed product heeft afgeleverd. Ergens had de redactie een typfout laten staan, maar iets anders viel me niet op. Het las vlot, de namen waren goed vertaald, dit was normaal Nederlands met een rijk taalgebruik.
De opmaak van de Nederlandse uitgave ziet er ook echt goed uit, met een aangenaam lettertype en veel beeldmateriaal dat niet in één katern zit midden in het boek, maar gewoon verspreid tussen de tekst. Dat bevalt me wel.
'Cleopatra' is een vlot geschreven, gedetailleerd en historisch goed onderbouwd verslag van het leven van de legendarische Cleopatra. Dick Harrison laat in de tekst heel duidelijk zien wat het historisch ambacht inhoudt. Feiten worden van mythen gescheiden en hij legt uit wat we wel en wat niet zeker kunnen weten.
Behalve een interessant informatief boek over Cleopatra is het dus ook erg leerzaam als je wil weten wat historici nu eigenlijk precies doen.