Deception

by Denise Mina

Things like this don't happen to people like us. That's what Lachlan Harriot thinks as he watches his wife, Susie, led to jail in handcuffs. Yes, Susie, a psychologist, was found covered in blood near the spot where one of her clients appears to have been murdered. But Susie is not a killer, Lachlan thinks. She's my wife. She's our child's mother. Secrets lurk behind closed doors, however, a dark truth made chillingly clear as Lachlan's efforts to prove Susie's innocence uncover an entire secret history--illicit affairs, false identities, unimaginable deception--and this brilliantly acclaimed, page-turning novel speeds toward a conclusion as shocking as it is ingenious.

Genres: Mystery, Fiction, Crime, Thriller, Mystery Thriller, Scotland, Suspense

311 pages, Hardcover

First published January 1, 2002

About the author

Denise Mina was born in Glasgow in 1966. Because of her father's job as an Engineer, the family followed the north sea oil boom of the seventies around Europe
She left school at sixteen and did a number of poorly paid jobs, including working in a meat factory, as a bar maid, kitchen porter and cook.
Eventually she settled in auxiliary nursing for geriatric and terminal care patients.
At twenty one she passed exams, got into study Law at Glasgow University and went on to research a PhD thesis at Strathclyde University on the ascription of mental illness to female offenders, teaching criminology and criminal law in the mean time.
Misusing her grant she stayed at home and wrote a novel, 'Garnethill' when she was supposed to be studying instead.

Reviews

[Jen · Rating 5 out of 5]

I will say up-front that this was not my favorite Denise Mina book. I prefer her more straightforward mystery stories. This book is written in an interesting manner, though - it's the diary of a husband whose wife is currently in prison for murder. She is a psychiatrist, and she was accused and convicted of killing a serial killer she was treating while he was in prison. She swears she didn't do it, and her husband believes her. His diary reveals all of this thoughts - anger, confusion, changing his mind to think she did it and then back again - as he tries to discover the truth of what happened, searching for something that could set her free.

Mina sets it up as a true crime story - there is a foreword describing how she obtained the diary through perfectly legal means and has finally obtained permission to print it. This is all part of the story, of course, but it sets you up really well to believe it might be true. The best part about the story is how she really gets into the head of the husband writing the diary. It's totally believable, the ups and downs he goes through while trying to find the truth and decide what to do about it. It's very real and very human. And the ending was something I did not see coming. Well, I foresaw a part of it, but certainly not the biggest part of the twist. And I always respect an author who can do that for me, surprise me at the end.

I've read two other of Denise Mina's novels before this, and I think she is fabulous at taking a relatively ordinary paperback mystery kind of story and imbuing it with all kinds of character complexities and real human experience. She's fantastic, and I will keep reading her books!

[Craig Sisterson · Rating 5 out of 5]

Twenty years ago, a young Scottish author burst onto the crime writing scene with GARNETHILL, a tale where incest survivor and former psychiatric patient Maureen O'Donnell finds herself the prime suspect for the murder of her boyfriend, a therapist. From those earliest authorial days - award-winning ones at that - Mina developed a reputation for insightfully blending the psychological and sociological into character-centric crime tales.

GARNETHILL grew into a trilogy starring O'Donnell, and Mina went on to write two further highly acclaimed and award-bedecked crime series; one starring 1980s Glaswegian reporter Paddy Meehan and another focused on Glasgow detective Alex Morrow. Along with graphic novels, stage plays, and television, Mina also recently wrote the true crime-inspired novel THE LONG DROP, which won last year's McIlvanney Prize. So it's been two decades of insanely high quality storytelling from Mina, on multiple fronts not just a singular detective.

But often overlooked among Mina's oeuvre is one of her earlier books, SANCTUM (sold as DECEPTION in the United States), a brilliant standalone that fell between the Garnethill and Paddy Meehan trilogies. I discovered it while travelling in North America, reading it while based in rural Canada, and was blown away. It's a hidden gem among Mina's dragon's hoard of storytelling gems.

Like many Mina protagonists, Lachlan Harriot is complicated, and not always likable. His wife Susie is a forensic psychiatrist who has been found guilty of murdering one of her patients, notorious serial killer Andrew Gow. Not because he was an evil man that she felt the world needed to be rid of, but because she was obsessed. She stole his prison files, was in love with him, and became fatally jealous when he married someone else. Lachlan just doesn't believe it. Each night he climbs the stairs of their house to Susie's study, working his way through her papers, transcribing and transferring case notes, interviews, and trial press clippings onto his own computer. He's looking for answers, hoping to find something the investigators and attorneys missed.

He's a man obsessed, and teetering on the edge.

Mina tells the story as if it's a true crime one, based on 'found documents' of Lachlan's diaries of his efforts, interspersed with excerpts of what he found in case notes and trial clippings etc. SANCTUM is exceptionally clever, a real delight for the mind, while also being full of emotion too. I was quickly drawn in, and found it a real stay-up-all-night page-turner. Mina's prose shines, and her characterisation is insightful and incisive. Lachlan is peculiar, but understandably so. At times you want to grab him by the collar and slap him silly, while still being able to get why he's thinking what he's thinking or doing what he's doing. Similarly Susie is a multi-faceted character that elicits strong, conflicting emotions. Mina does a superb job making us care and connect with characters that aren't necessarily that likable.

SANCTUM delves into some dark areas - longtime Mina favourites like family dysfunction and the overlaps between sex and violence, along with related issues surrounding the appeal some nasty male killers have with some women, the way relatives and others may seek to profit off notoriety, and the celebrity status 'enjoyed' by some of the world's worst examples of humanity.

There's a sordidness to much of what happens in SANCTUM; it's not always a comfortable read, but it is a brilliant one.

[Jacqueline · Rating 2 out of 5]

While I normally enjoy Denise Mina, I liked this book less than others I have read, mostly because I didn't find any of the characters likable. Lachlan Harriot's life is falling apart. His wife has just been convicted of murdering recently released serial killer Andrew Gow and his wife. The trial alleged that Dr. Susie Harriot, a previously respected psychiatrist, fell in love with Gow while he was her patient and upon his release, she followed Gow and his new bride to the Highlands to kill them. Lachlan is first convinced of his wife's innocence, and once the trial is over he sets forth going through her records on Gow to try and find the proof that will clear her. Lachlan comes across as spoiled and whiny, and its hard to empathize with him even though his life is in shambles. Susie seems distant and cold, and hasn't treated either Lachlan or their young toddler daughter very well. (actually both of them seem fine with hoisting their parenting duties on the nanny) The ending has an interesting twist, though I don't think it was explained very well and the killer went to some awfully implausible lengths to exact revenge, but then ends up working at a candy counter? Not a bad book, but not one of my favorites by this author.

[Debbie · Rating 4 out of 5]

I really liked this in spite of the unlikeable characters. It is all a very confusing twisty turn of a book, with an unreliable narrator, who is actually pretty funny. Lachlan is a stay at home dad, though he does have a medical degree which he has never used, and he is married to Susan, a rather intense psychiatrist who has been found guilty of murder. Susie is in prison and Lachlan is hell bent on finding evidence for appealing this conviction. He goes back and forth with whether she is guilty or not and we readers get to be a fly in the room, so to speak, listening to him.

I will be honest. I am not sure if what Lachlan finally believes happened, really happened, as he is unreliable, depressed, sleep-deprived, eating sweets like there’s no tomorrow, and making really poor decisions. So things are a bit up in the air for me as to what the truth is. However, this is a smart book, well written, and interesting. It certainly kept my attention.

[Lynn · Rating 1 out of 5]

excuse typos as it was typed on phone: This book bored the heck out of me and i stopped 80% of the way through. I literally could not waste any more minutes of my life and it was pure torture. I swear, all Lachie did the whole book was complain, sit, and eat.

His character was unlikeable and a waste of a human specimen. I have never read anything from this author before but I think that this may be my last as well.

[Melanie · Rating 2 out of 5]

2.5 (it was ok). The book jacket made it sound much more exciting. That's all. Moving on :)

[Karen · Rating 5 out of 5]

In another classic example of reader blindsightedness (okay so that's probably not a word), I'd filed SANCTUM somewhere at the back of the bookcase and promptly forgot it was there. Such a relief to unearth it during a recent tidy up and to move it straight to the top of the reading pile. Interestingly, as I sat down to write up this mini-review I can feel the hairs on the back of my neck rising slightly as I think about Lachlan in particular again.

Originally published in 2002, if you've not read SANCTUM for whatever reason, now is as good a time as any to rectify the miss. From the author of the much acclaimed Garnethill trilogy, this is a very different sort of a book. It's written in first person perspective, and whilst some readers are a bit leery of that, it works unbelievably well here. As SANCTUM explores the thinking of a husband whose wife is guilty of a murder, the use of Lachlan's own voice provides an intimacy that's disconcerting. It creates an insulated, personal, very intimate relationship between the character and the reader, and provides an author with Mina's skill with some serious options for manipulation (of the fairest possible kind mind you). Lachlan starts off very much as a man in grief, but it's not long before he becomes profoundly creepy, controlling and complaining. Other characters who come and go from his life astutely comment on him at points in the book. Susie, his wife, is distant, perfect, ethereal, extremely suspicious. There are others within the story - relatives, Susie's colleague, the live in help but ultimately this book is about Lachlan - even more so than it is about Susie and the man she murdered.

Lachlan, frankly, makes the reader extremely uncomfortable in his presence and you'd be excused for having some sympathy for Susie - as extreme an escape plan murder of another may well be. Sympathies ebb and flow, as ultimately the truth behind the murder is revealed. The Garnethill Trilogy remains one of my all time favourite sets of books - but SANCTUM is a fantastic stand-alone that was just absolutely un-put-downable.

[Elaine Nickolan · Rating 1 out of 5]

This had to be one of the worst books I have ever read. The whiny repetition of the husband seemed to drone on over and over. The pages were filled with numerous copies of reports over and over, that for me, didn't add anything to the story, only made the book longer. I gave the one star b/c at least near the end of the story there were 2 or 3 chapters that gave a slight spark to this story. By mid book I really didn't care who killed who and considered stopping the prolonged agony of reading this book. I see from the reviews that you either love it or hate it. I am gun shy to ever pick up another book by this author based on this read. Sorry Ms. Mina, you lost me with this book.

[Bookmarks Magazine]

Deception marks a departure from Mina's earlier work, award-winning crime novels set in the dark underbelly of Glasgow. Most critics agree that her use of the "unreliable narrator" is masterful. She slowly reveals that all is not as it seems; even self-deception abounds. As Mina peels away the onion, the househusband with tenacious loyalty to his convicted wife has his own questionable agenda. Deception keeps you guessing, yet manages to be much more than a mere whodunit, thanks to Mina's strong psychological characterizations. These create a story, as it unfolds in the form of the protagonist's diary, which is "car-crash irresistible" (Washington Post).

This is an excerpt from a review published in Bookmarks magazine.

[Francine · Rating 4 out of 5]

Ms. Mina takes us on a ride with the seemingly good-intentioned and apparently at some point wronged husband, Lachlan. Although I had occasional inklings of What Really Happened, I wasn't sure till the last chapter, and that's how a great mystery should be written! Loved the ups and downs and meanderings of Lachlan's mind, and wondering if so and so was involved, or not, or someone else, or not, or, or, or... great read and although the crimes have a gruesome commonality, we don't have to revisit and revisit the actual doing (as might be the case when excellent author Elizabeth George goes on one of her occasional tears). I launched into another Mina the day I finished Deception!

[Sandi · Rating 4 out of 5]

Usually I try to steer clear of any books with the words serial killer in the description but I am very glad I made an exception for this audio. Great psychological suspense with memorable characters this was extremely well written and the narration by Richard Matthews, with some help from Donada Peters, was top notch.

[Ursula · Rating 4 out of 5]

Close to brilliant. In the prologue, Mina introduces the following chapters as "complete and unabridged transcripts of diaries" that were found on an old computer's hard drive. The diarist is a 29-year-old Lachlan Harriot, a trained doctor who has chosen the role of the stay-at-home dad while his ambitious wife Susie devotes herself to her career as psychiatrist. Yet they have a cleaning lady, a succession of au pairs - some with their own agenda - and little Margie is marched off to a nursery every day. So far, so upper-middle class.

Lachlan's perfect world starts to unravel when Susie is first fired from her job, then convicted for murdering the 'water rat', a serial killer who was one of her patients. Convinced of his wife's innocence, Lachlan sorts through the files and notes in her home office, desperately trying to find anything for grounds for appeal. Once Susie's 'room of her own', the small attic room slowly becomes his 'sanctum', a place he flees to in his sleepless nights to reflect on his relationship, his roller-coaster riding emotions and to find out the truth...

Tightly written, with plenty of twists and turns, 'Sanctum' leaves you guessing to the end while convincingly presenting a male perspective, albeit that of an unreliable narrator. The characters are not always likeable but believable. Not quite as 'noir' as the Garnethill and Paddy Meehan books, 'Sanctum' still has a distinctive Scottish flavour.

My only sore points are the prologue and epilogue, which I found unconvincing and did not tie in well with the rest of the book. I would have preferred a more open ending.

[Kirsty Darbyshire]

After the superb Garnethill trilogy I couldn't wait to see what Denise Mina would come up with next and I had my fingers, toes and every other extremity I could find crossed that I wouldn't be disappointed by Sanctum.

On some levels this book explores the same areas as the previous books, we're still in Glasgow and we're still dealing with the mental health system one way or another. But this is a very different style of book than before.

This book is written as the diary of Lachlan Harriot, an unfortunate twenty nine year old ex-Glaswegian who's psychiatrist wife "Dr Susie" has just been convicted of murdering a serial killer and his wife. One thing that really bugged me about the book was the way it was bookended with prologue and epilogue that wrap it up as a true crime style of story. I don't like authors using themselves as characters in their fiction though it does work pretty well and the story is obviously fictitious. I just find it a bit creepy, but maybe making me feel that way is good storytelling.

I really enjoyed this read though I didn't think it was as moving as Garnethill, but if every book was that moving I'd be an emotional wreck. I'm not really being fair holding this book up to be judged by the trilogy that preceded it, it's a good read and I enjoyed it very much, and if this had have been written by nearly anybody else I'd be praising it no end. Garnethill is a hard act to follow, but this doesn't do badly.

[Dewdrop · Rating 2 out of 5]

Very slow, very dull.

[Krista · Rating 3 out of 5]

Her use of the unreliable narrator is extremely well-done, but the book lacks sufficient build-up to a climactic ending. I thought it ended with a fizzle.

[Cleopatra Pullen · Rating 5 out of 5]

Susie Harriot, a forensic psychologist has just been found guilty of murdering a serial killer in her care, Andrew Gow. Susie’s husband Lachlan (Lachie) believes her when she says she is innocent. What we read is Lachie’s recently discovered diary or notes on the case. Lachie having been convinced that she would be found innocent now becomes obsessive, trying to understand his wife’s relationship with Andrew Gow and he is in his element when he finds the notes she wrote about Andrew Gow when she was treating him along with a mountain of other documentation hidden away in her study. I couldn’t help feeling that some of this effort should have been made before, rather than after, the trial. As Lachie digs he begins to realise that the life he thought they were living as a family, wasn’t quite what it seemed.

In the aftermath of the trial Lachie’s parents visit along with an Aunt of Susie’s and he retreats to her previously private study to try to make sense of what has happened. He doesn’t sleep but he has a daughter to care for which causes a stir amongst the staff and other mothers at the nursery she attends – more psychological studies as we observe their behaviour! Denise Mina has a keen eye for observation made all the more delicious because we get to observe the reactions whilst taking a different message from some of the encounters than the Lachie does.

The real beauty of this book is the fact that each of the characters, and the relationships they have, is an individual psychological study. The plot is an original one and I couldn’t wait to see what Lachie would find next, and more intriguingly, what he would make of the information. Let’s just say Lachie is not perhaps as clear-sighted as he might be. There are elements of dark humour as well for instance his dismay when seeing his photo is in the paper, not just because the media are on to him but mainly because it isn’t a flattering picture. As the story progressed I became involved not only in his discoveries but his motivation and ‘take’ on what had happened.

The style of the book begins with a preface explaining the provenance of the document and the ending is in a similar style, ramming home the ‘true-crime’ feel that the book has, for instance the mini exploration around women who are attracted to and become romantically involved with murderers, their motivation and expectations, this device just increased the books appeal as far as I was concerned.

Whilst the characters are on the whole not too pleasant, the exploration of their lives was absolutely fascinating and I was completely hooked. It’s true this isn’t quite like the Paddy Meehan series, nor is it the exploration that I read most recently about Peter Manuel called The Long Drop but it has what I’d call a true psychological base which I love.

[Lukasz Pruski · Rating 4 out of 5]

"She lets out a sigh so small, so intimate, it makes me want to cry. It's as if she's brushing her lips past my ear, a small breath easing from my throat, past the palate, brushing between her lips, and out. She takes in a tiny rasping breath to compensate before she carries on, and when she does, her voice has changed. "

What a phenomenal writer Denise Mina is! It's been quite some time since I last reviewed her novel Blood Salt Water . And I still am due the re-read and re-review of her masterpiece, Garnethill, one of the best mysteries I have ever read, and a piece of high-class literature. Deception (2003) is a stand-alone novel and a wonderful one at that: aren't we all a wee tired of Alex Morrow? Ms. Mina and Ms. Karin Fossum are by far my favorite current writers in the genre. I love to read their prose, rich, subtle, evocative, and astute psychologically (both of them) and sociologically (Ms. Mina).

Deception is framed to appear as a true crime novel. The bulk of the book is the set of diaries of Lachlan Harriot whose wife Susie has been pronounced guilty of murdering Andrew Gow. Gow had in the past been convicted of serial murders of five prostitutes, but then released on appeal since similar murders happened while he was in prison. Susie was a psychiatrist in the mental hospital where Gow had been under observation after confessing to his crimes. She was fired when she took home the prison documents related to the case and then accused of murdering Gow when she had found out that he married another woman.

The plot is captivating and I lost the proverbial "many hours of sleep" not being able to put the book away. But to me the super interesting plot is the least important aspect in the novel. Also, I am not quite convinced by the logic of the surprising denouement. The two extraordinary aspects of the novel are Ms. Mina's outstanding prose (see the epigraph) and the psychological truth of characters she's portraying on the pages. The five-page scene of Lachlan's second visit to see Susie in prison is a masterpiece of prose that overwhelms the reader with psychological depth. This is the actual, real life, captured by a master writer who knows the subject. (Let's not forget Ms. Mina's research in the areas of criminology, criminal law, and connections with mental illness in female offenders when she was working on her PhD thesis). Also, the whole passage of Lachlan's family descending upon him to help is very well observed. And so hilarious! The family row scene is almost on par with the unforgettable four-actor scene from the same author's Gods and Beasts

All the main characters, Lachlan, Susie, Yeni, are rich, life-like portraits of real people. Lachlan, the narrator, is an off-center, peculiar, idiosyncratic character yet I recognize in him various people I have known and I feel I have known him for a long time. His trajectory in the plot is really well designed and what happens at the end is really obvious when it does happen, in the hindsight.

And finally, one of my main reasons of being on the verge of a five-star rating of this book: the stunning thread that provides a solid psychological and sociological analysis of the phenomenon of women's emotional investment - sometimes leading to marriage - in male prisoners who have been convicted of heinous crimes, like serial murders or rapes. This theme dovetails nicely with the motif of people selling the sordid stories of their relatives' lives for money, and the whole repugnant feature of the human race: the interest in celebrities of WHATEVER kind, murderers and rapists included. The author writes, in a fictitious article from Guardian:

"[Stevie Ray] has given up his job at the minicab firm where he met Gow and is dedicating himself full-time to managing Gow's career as a serial killer and celebrity."

Are there more despicable creatures on Earth than humans?

Four and a quarter stars.

[P.R. · Rating 2 out of 5]

This has, for me, been a very strange read. I really struggled with the first half: hated the characters, hated the rather coarse modern prose, hated the graphic descriptions of the murders. The only way I could carry on with it was to hurry across the murder descriptions, and in so doing I became more interested in the narrator and the characters. I still didn’t like any of them - and even now, when I’ve finished it, I don’t like any of them. I found the read, from this viewpoint, similar to my impressions of ‘The Girl on the Train’ in which the characters were unlikeable. There seems to be a trend, which I have found in other modern crime novels and notably in ‘The Cuckoo’s Calling’ for coarse descriptiveness peppered with current expletives which I find obnoxious and hard to read around. It’s probably just me being fussy and ‘older’, but I feel it to be unnecessary. Perhaps younger people speak like this now? I don’t know. Sorry for the rant!

I find myself none the wiser, at the end, as to how the future will pan out for Susie. Yes, I understand what was going on, but it seems that she may be doomed to incarceration simply because the real murderer cannot be found, and the authorities doubt the narrator’s explanation anyway. Maybe I’ve got this wrong… ?

Anyway, I am glad to have finished the book. It was cleverly constructed (if you like reading diaries and first person narrative) and to some extent very well written. But… would I read it again? As you can probably guess, the answer is a most definite NO!

[Brendan · Rating 5 out of 5]

Well, this knocked me out. Though it doesn't exactly move at breakneck speed (in fact it's actually quite slow) and the narrator can be kind of annoying, I couldn't put it down because the mystery is so engaging. Well, also, the narrator reads as incredibly authentic, and ultimately I think this is a book that means for us to question everything, including traditional ideas of masculinity and what makes a good person. I also really appreciated that as the narrator tries to dig into his wife's life, his progression toward the truth isn't linear; he's convinced she did it, then convinced she didn't, then convinced she did again.

And now, some thoughts that involve the ending and other spoilers:

And while, yeah, the ultimate solution to the mystery seems somewhat improbable--the killer kills three innocent people and imprisons another just to get revenge on Gow for..killing an innocent person? I dunno, maybe. But then she set Susie up as a patsy but made no efforts at all to get her hands on Susie's money? Either way, I LOVED the final confrontation with the killer because it's so utterly banal. Not the big confrontation and shootout you usually get in a mystery. Great stuff.

Something else--I thought because the narrator was realistically horny and had such a lack of ambition, we were going to learn that he was hiding some dark secret, but he's pretty much the only character who is exactly what he appears to be. Really really well done.

[Marissa Morrison · Rating 4 out of 5]

At the onset a man leaves the courthouse where his wife, a prison psychiatrist, has just been found guilty of murder. He has a toddler at home and cannot imagine what life will be like now. As the story progresses, Lachlan rifles through his wife's office and tries to figure out whether she's killed and why. And he realizes that life must go on.

By the time Lachlan concludes his investigation, the reader knows him and his quirks--including an attentiveness to how he is perceived. He eventually connects the dots (although they are spaced far apart) but does not seek confirmation for his theory. The crimes, as Lachlan makes sense of them, involve a revenge plot exponentially more grotesque than the original abhorrent, obscene offense.

The clues are really hazy, and the writing itself is sometimes unclear. For instance, when Lachlan watches a video of his wife interviewing someone in her work office--while he's sitting in her home office--he looks up on the shelf and sees her wedding ring. Is the ring on her work shelf or the home shelf? (This could impact the plot.)

[Dannaca · Rating 2 out of 5]

This book was recommended to me very strongly. I guess I'm not unhappy that I read it or anything, but I didn't enjoy it quite as much as the person who recommended it to me did.

I liked that the book was told in journal entries. It gave a really deep persepective, but I felt that it didn't serve the story very well as a whole. The story was a mystery and, in the end, the mystery was quite frankly unsolved and that made me really mad. What is the point of a mystery if you never know the answer?

There is a little solace in the fact that the protagonist thinks he has solved the mystery but when you think about how wrong he was about everything else, it honestly just seems more and more unlikely.

All in all, I like the frantic pace of the story and the emotional tone of all the journal entries, but I was very let down in the end and I will just chalk it up to the book being not my style.

[Laurel-Rain · Rating 5 out of 5]

When a loyal husband and father searches through his wife's personal computer files and papers, he is trying to find evidence of her innocence in the case against her. A case that has resulted in her conviction for the murder of her alleged serial-killer patient and his wife.

So what is the story of Dr. Susie Harriot, and will Lachlan Harriot find what he needs for her appeal?

Sorting through the morass of these files, however, will lead Lachlan to unexpected secrets, twisted truths, and will finally convince him that he did not know his wife at all.

Throughout this story, I found that the best part was not knowing who to believe and untangling the many-faceted aspects of the case.

An intense psychological thriller, "Deception : A Novel" kept me tuned in until the surprising end, which is why I gave it five stars.

[Booknblues · Rating 4 out of 5]

Deception
by Denise Mina
4 stars
pp. 311

How well do we know anyone? This is a central question of Denise Mina's book Deception. House husband and stay at home dad, Lachlan Harriot is attempting to come to terms with the fact that his wife and psychiatrist Dr. Susie Harriot is charged with the murder of Andrew Gow a serial killer, himself who was also Dr. Susie's former patient.

This is an intriguing story and Lachlan is a somewhat bumbling and not altogether likeable character as he begins searching through his wife's office and computer to discover and come to terms with the truth.

If this is the kind of story that intrigues you, I would recommend it.

[Elizabeth Muncy · Rating 2 out of 5]

I'm so disappointed because this book had so much potential. For about 250 pages I couldn't wait to be done reading. I was tired of Lachlan feeling so sorry for himself all the time; he never took control of his own life and allowed Susie to walk all over him, even when she was imprisoned for murder and was disloyal. It was infuriating to read and led to a disconnect with the characters. It wasn't until the book was wrapping up that it actually got good. If the last 50 pages were drawn out to make up the entire story, it would've been a much better book.

[Amy · Rating 3 out of 5]

Well, I liked this book but didn't love it. I liked that it was different than other mysteries I've read and not the usual police procedural or detective (amateur or professional) novel. I liked that the story involved a forensic psychologist. I liked that the ending was ultimately satisfying. I just didn't like that it took so long to get there and I didn't like the narrator at all, which made it a little difficult to read. I have another of Mina's books to read and I'll try another for sure.

[Thomas Stroemquist · Rating 4 out of 5]

A little stand-alone gem in-between the first sensational Garnethill trilogy and the later Paddy Meehan- and Alex Morrow-series. When the main protagonists sets out determined to prove his wife, a criminal psychiatrist, innocent of killing a sentenced serial killer, he soon finds very disturbing things about her. Told in journal form, a different but still not to be missed Denise Mina book.

[WordsBeyondBorders · Rating 4 out of 5]

உளவியலை மையப் பார்வையாகக் கொண்ட குற்றப்புனைவுகளில் (psychological crime fiction) பொதுவாக இரண்டு முக்கியப் பாணிகள் இருக்கும். மிகவும் இருண்மையான மனம் கொண்டு, மிகவும் புத்திசாலித்தனமாகக் குரூரச் செயல்கள் புரியும் ஒரு ஆசாமி (arch villian), அவனைப் பின் தொடரும் நுட்ப பு்த்தியும், விடாப் பிடிவாதமும், நீதி தேடுவதில் ஏனோ அக்கறை கொண்டவருமான காவல் துறை அதிகாரி, இவர்களுக்கிடையே நடக்கும் ஆடு புலி ஆட்டம் என்பது ஒரு பாணி. தொடர் கொலைகள் நடக்கும் நாவல்களில் இந்தப் பாணியை அதிகம் பார்க்கலாம் (Val McDermid இன் டோனி ஹில் நாவல்கள்). இன்னொரு பாணியில் காவல் துறையின் பங்கு முக்கியமாக இருக்கும் என்று சொல்ல முடியாது. சாதாரணமாகத் தோன்றும் மனிதர்களுக்குள் இருக்கும் மன அழுத்தங்கள், அவை வெடிக்கும் போது ஏற்படும் அசம்பாவிதங்கள் என இந்த நாவல்கள் விரியும். இங்கு கதையின் இறுதி முடிச்சு நாவலின் பாத்திரங்களாலேயே அவிழ்க்கப்படும். ரூத் ரெண்டெல் (Ruth Rendell) எழுதும் தனி நாவல்கள் (standalones) மற்றும் பார்பரா வைன் (Barbara Vine) என்ற மற்றொரு புனை பெயரில் அவர் எழுதும் நாவல்களை இந்தப் பாணிக்கு உதாரணமாகச் சொல்லலாம். அவருடைய வெக்ஸ்ஃபோர்ட் (Wexford) தொடர் நாவல்களைப் படித்தால் அவற்றுக்கும், மேற்சொன்ன அவரின் பிற நாவல்களுக்கும் உள்ள வித்தியாசத்தை உணரலாம். கடந்த 5-6 ஆண்டுகளில் காரின் ஆல்வ்டியேகென் (Karin Alvtegen) இன் உளவியல் குற்றப்புனைவுகள் பெரும் விமர்சன வரவேற்பைப் பெற்றுள்ளன. மாய் சுயொவாலும் பெர் வாலூவும் (Sjöwall and Wahlöö ) இணைந்து எழுதிய நாவல்களில் ஆரம்பித்து ஹென்னிங் மாங்கெல் (Henning Mankell) செழுமைப்படுத்தி, ஸ்காண்டிநேவிய குற்றப் புனைவுலகில் பலரும் செல்லும் ‘காவல் துறை புலனாய்வு’ பாதையிலிருந்து விலகிப் புது வழியில் செல்பவை காரினின் நாவல்கள்.

நடைமுறை வாழ்கையில் எல்லா குற்றங்களுக்கும் விடை தெரிந்து விடுகிறதா, எத்தனை குற்றங்கள் தீர்க்கப்படாமல் உள்ளன? விக்டோரிய அரசு ஆண்ட காலததில், பெண்களைக் கிழித்துக் கொன்ற ஜாக் (Jack The Ripper) குறித்த ஹேஷ்யங்கள் இன்றும் உலா வருகின்றன). ஆனால் குற்றப் புனைவில் (அது எந்த வகைமையாக இருந்தாலும்), இறுதியில் குற்றவாளி கண்டுபிடிக்கப்பட்டு, குற்றத்திற்கான காரணமும் சொல்லப்பட வேண்டும் என்பது ஒரு பொது விதியாக உள்ளது. குற்றவாளியைக் கண்டுபிடித்தாலும் குற்றத்திற்கான காரணத்தைத் துல்லியமாகச் சொல்லிவிட முடியுமா? பணம்,பொருள், பொறாமை, பழிவாங்கும் உணர்வு போன்ற காரணங்களால் நடக்கும் குற்றங்கள் தாம் பெரும்பான்மையாக உள்ளன, இவற்றில் குற்றத்திற்கான காரணம் தெளிவாக உள்ள்ளது.
ஆனால் மனதின் ஆழத்தையும், அதன் விசித்திரங்களையும் யாரால் துல்லியமாகக் கணிக்க முடியும்? தன்னாலா, பிறராலா, அல்லது யாராலுமே முடியாததா அது?
உளவியல் குற்றப்புனைவுகளில் புறக் காரணங்களாகச் சிறு வயதில் நடந்த பாலியல் வன்முறை, பெற்றோர் கவனிப்பின்மை போன்றவை சொல்லப்பட்டாலும், சிறுவயதில் எதனாலோ பாதிக்கப்பட்டவர்கள்தான் குற்றங்களில் ஈடுபடுகிறார்கள் என்றோ அல்லது இருண்மையான மனநிலை உடையவர்கள் அனைவரும் சிறுவயதில் எதனாலோ பாதிக்கப்பட்டவர்கள்தான் என்றோ சொல்ல முடியாது.
சாதாரண மத்தியத் தரக் குடும்பத்தில் பிறந்து, ஏராளமான குழந்தைகளைப் போலவே சராசரியான சுக/துக்கங்களைச் சிறு வயதில் அனுபவித்த ஒருவன் ஏன் வாலிபத்தில் இருண்மையான மனநிலைக்கு மாறுகிறான்? அவனுடைய இயல்பே அது தான் என்று இப் புனைவுகளில் சொல்லப்படுகிறது. சிறு வயதிலேயே ��றவைகள்,மிருகங்களை அவன் துன்புறுத்தியது போன்ற செயல்கள் கதையினூடாக வெளிவந்து, அவனுடைய வாலிப வயதுச் செயல்களுக்கு இவை அடித்தளமாக இருந்ததாகச் சுட்டப்படுகிறது. அப்போதும் அவன் ஏன் அப்படிச் சிறுவயதிலேயே நடந்து கொண்டான் என்பதை முற்றிலும் விளக்க முடியாது. ”..[M]otive is the most slippery of truths’ என்று நாம் இங்கு கவனிக்கவிருக்கும் நாவலில் ஒரு இடத்தில் அதன் ஆசிரியர் மைனா சொல்கிறார். அவன் நரம்பணுக்களிலேயே ஏதோ கோளாறு உள்ளது என்று தான் இதை நாம் கடக்க வேண்டும். அதாவது மூலகாரணம் தேடி, உளவியலை விடுத்து, உடலியலுக்கு செல்கிறோம். உளவியலில் விளக்கம் தேடுவதில் நமக்கு உள்ள வரம்பை, குறைவுகளைத் தன் ஸாங்க்டம் (Sanctum)- அதாவது மற்றவர்கள் நுழைய முடியாத உள்ளிடம்- அதாவது அந்தரங்கம், என்ற நாவலின் களமாக்கி உள்ளார் ஸ்காட்லண்டின் முக்கியமான எழுத்தாளராக இன்று அறியப்பட்டு விட்ட டெனீஸ் மைனா (Denise Mina). அதையே பலமெனவும் காட்ட முயல்கிறாரென்பதே இங்கு அடிக்கோடிடப்படும்.
நாவலின் முகவுரையில் லாஹ்லென் என்பவரின் நாட்குறிப்புக்களையே இங்கு பிரசுரம் செய்திருப்பதாக கூறும் மைனா, சட்டக் காரணங்களுக்காகத் தன்னையே இந்த நூலின் ஆசிரியராகக் கொள்ள வேண்டும் என்றும் சொல்கிறார். இந்த உத்தி புதிது இல்லையென்றாலும், நாவலின் ஆரம்பத்திலிருந்தே ஒரு தெளிவின்மையை (ambiguity) உருவாக்குகிறது. இவை நாட்குறிப்பின் பதிவுகள் என்றால் எந்த அளவுக்கு உண்மை என்றும் மேலும் இதில் மைனா எதாவது மாற்றம் செய்தாரா, அதனால் தான் இந்த நூலின் ஆசிரியராகத் தன்னைச் சொல்கிறாரா என்றும் கேள்வி எழும். இந்தத் தெளிவின்மை நாவலின் முக்கிய கவன ஈர்ப்பு உத்தி (USP) ஆக உள்ளது.
லாஹ்லென் ஒரு மருத்துவர். தங்கள் குழந்தையை கவனிக்கவும், எழுத்துத் துறையில் ஈடுபடவும் வீட்டோடுள்ள கணவராக இருக்க முடிவு செய்ததாக அவர் சொல்கிறார். லாஹ்லெனின் மனைவி ஸூசியும் ஒரு மருத்துவர் (தடயவியல் மனநிலை மருத்துவர்). தொடர் கொலைகளுக்காக கைது செய்யப்பட்டு, அதன் பின்னர் நடந்த சில சம்பவங்களால் விடுதலை செய்யப்பட்ட காவ் (gow) என்பவனை ஸூசி கொலை செய்ததாக வழக்குப் பதிவு செய்ப்பட்டு, நீதிமன்றத்தில் அவர் குற்றவாளி என தீர்ப்பளிக்கப்படும் நாளிலிருந்து லாஹ்லெனின் நாட்குறிப்புக்கள் ஆரம்பிக்கின்றன. ஸூசிக்கும் காவுக்கும் தொடர்பு இருந்ததாகவும், காவ் பின்னர் வேறொரு பெண்ணைத் திருமணம் செய்து கொண்டபின், அவர் குறித்த தன்னுடைய உளைச்சல் காரணமாக ஸூசி அவரைக் கொலை செய்ததாகக் குற்றம் சாட்டப்பட்டுள்ளது. இதற்குச் சான்றாக அரசுத் தரப்பில் (prosecution) கொடுக்கப்பட்ட விளக்கங்களை இந்த நாட்குறிப்புக்களில் அவர் பகிர்கிறார். அவற்றை நம்புகிறாரா இல்லையா என்பது நமக்கு சரியாகத் தெரிவதில்லை. மனைவியைக் குற்றமற்றவள் என்று நிரூபிக்க, அவரின் வேலை அறையில் உள்ள ஆவணங்களில், கணினியில் ஆதாரங்கள் தேடப்போவதாக லச்லன் சொல்கிறார். இதை ஸூசி விரும்பவில்லை என்றும் கூறுகிறார் (ஏன்? ஒருவேளை ஸூசி தான் குற்றவாளியா அல்லது லாஹ்லென் தெரிந்து கொள்ளக் கூடாத வேறு விஷயங்கள் அந்த அறையில் உள்ளனவா?)
இனிமேல் நாவலைச் செலுத்தத் தேர்வாக இரண்டு வழிகள் உள்ளன. ஸூசியின் அறையில் கிடைக்கும் ஆதாரங்கள் மூலம் திருப்பங்கள் நிகழ்ந்து லாஹ்லென் ஸூசியைக் குற்றமற்றவள் என நிரூபிப்பதுடன் நாவல் முடியலாம். அல்லது வித்தியாசமான முடிவாக ஸூசி கொலைகாரி தான் என்றும் நாவல் முடியலாம். இரண்டில் எது நடக்கும் என நாம் ஊகித்தாலும் அது சரியானதாக இருக்காது, அதே நேரம் முற்றிலும் தவறானதாகவும் இருக்காது. லாஹ்லென் ஸூசியின் அறையில் படிக்கும் ஆவணங்கள், காவ் பற்றிய ஸூசியின் பேட்டியின் ஒலி நாடாவின் உள்ளடக்கம், தங்கள் வாழ்க்கை பற்றி லாஹ்லென் நினைவு கூறும் சம்பவங்கள், காவ் செய்ததாகக் கூறப்படும் கொலைகள் பற்றிய தகவல்கள் எனப் பல விஷயங்கள் காலவரிசையில் இல்லாமல் முன் பின்னாக விரிகின்றன.
நமக்கு லாஹ்லென் அளிக்கும் தகவல்கள் ஒன்று புதிய கேள்வியை எழுப்புகின்றன அல்லது முன்பு சொல்லப்பட்டதைப் பற்றி வேறு வகையில் யோசிக்க வைக்கின்றன. மேலும் லாஹ்லென் சொல்வது உண்மையா என்றே சில நேரம் சந்தேகம் வருகிறது. நாவலின் ஆரம்பத்தில் இவர் ஒரு ஏமாற்றப்பட்ட, தைரியமில்லாத (wimpy cuckolded) கணவராக, மனைவியின் நடத்தை குறித்து சலனம் கொண்டாலும் அவரை நம்புபவராக , மிகவும் நேசிப்பவராகவே தெரிகிறார். அப்படியென்றால் தங்கள் குழந்தையை ‘பகல்நேர குழந்தைகள் காப்பகத்தில்’ (creche) விடச் செல்லும் போது,அங்குள்ள மற்றப் பெண்களின் அனுதாபத்தை விரும்புபவராக, குறிப்பாக ஒரு பெண்ணின் அருகாமையால் கிளர்ச்சி அடைபவராக ஏன் உள்ளார்? இப்படி ஒரு நிலையை லாஹ்லென் தன் குறிப்புகளில் ஏன் பதிகிறார்? அல்லது அது மைனா- நாவலாசிரியரின் நுழைப்பா? கேள்விகள், கேள்விகள். அவையே தொடந்து நாவலில் நம்மைச் சூழ்கின்றன. முன்பே சொன்னபடி தெளிவின்மையைக் கொடுத்தே முன்னேறும் நாவல் இது.
பல அடுக்குகளாக இருக்கக்கூடிய இந்த ஆசாமி சொல்வது அனைத்தையும் நம்பலாமா? மினா காவுடன் உடலுறவு கொண்டிருப்பாரோ என்ற நினைப்பு தான் இவரை அதிகம் வாட்டுகிறது; அதாவது மனைவியின் உணர்வு வழி விலகலை விட உடல்வழி பிறழ்வைத் தான் அஞ்சுகிறார். (சமீபத்திய ஆய்வுகள் ஆண்கள் உடல்வழிப் பிறழ்வைத் துரோகமென்று நினைப்பதாகவும், அதற்கு நேர்மாறாக பெண்கள் உணர்வுப் பிரிதலைத் துரோகமென்று எண்ணுவதாகவும் கூறுகின்றன.) ஒரு வேளை தன்மானத்தைக் காப்பாற்றிக் கொள்ளத்தான் தன் மனைவி குற்றம் எதுவும் புரியவில்லை என்கிறாரா. மேலும் அவர் சொல்லும் சில தகவல்கள் நமக்கு ஸூசி மீது சந்தேகத்தை எழுப்பினாலும் (ஸூசி காவ் குறித்த ஆவணங்களைத் திருடியது, அவனைத் திருமணம் செய்து கொள்ள விரும்பிய பெண்ணைப் பற்றி பொறாமையோடு பேசுவது போன்ற குறிப்புக்கள்), லாஹ்லென் அவற்றை புறந்தள்ளுவதிலேயே குறியாக இருக்கிறார். நாவல் முழுதும் லாஹ்லென் பார்வையிலேயே நகர்வதால், நமக்கு கிடைக்கும் தகவல்கள் அனைத்து அவர் சொல்பவை தான் என்பதால் இந்த சந்தேகம் மேலும் வலுக்கிறது. மிகத் தைரியமான, உறவுகளில் சமத்துவத்தை விரும்பும்/பேணும் பெண்ணாக விவரிக்கப்படும் மினா கணவனிடம் பயந்து எதையாவது மறைக்க நினைப்பாரா? பிறகு அவர் ஏன் லாஹ்லென் தன் அறையைக் குடைவதை விரும்பவில்லை, அப்படி என்ன அதில் உள்ளது. அதற்கும் அவர் மீது சாட்டப்பட்டுள்ள குற்றத்திற்கும் சம்பந்தம் உள்ளதா என்று வாசகரை மைனா யூகிக்க வைக்கிறாரே தவிர வெளிப்படையாக எதையும் சொல்வதில்லை.

இந்த வகைப் புனைவுகளின் முக்கியத் தேவையான பரபரப்பை மினா வேண்டுவென்றே மட்டுப்படுத்தி உள்ளார். உதாரணமாக முதலில் காவ் கைது செய்யப்படுவது ஒரு போக்குவரத்து விதியை மீறுவதால் தான். அப்போது அவன் தானாக பல கொலைகள் செய்ததாக ஒப்புக்கொள்கிறான் (பின்னர் அவனேஅதை மறுக்கவும் செய்கிறான் என்றும் தெரிய வருகிறது). நிஜத்தில் பல விசாரணைகள் இப்படி எதேச்சையாகத்தான் முடிவை எட்டுகின்றன. டெட் பண்டி, ஸன் ஆஃப் ஸாம் (Ted Bundy, Son Of Sam) போன்ற அமெரிக்கத் தொடர் கொலைகாரர்கள் இது போல சிறிய போக்குவரத்து விதி மீறல்களால் தான் சிக்கினார்கள். ஒரு பரபரப்பான இறுதி மோதலில் குற்றவாளியைப் பிடிப்பது என்பது மிக அபூர்வமே.
எழுத்தாளராக ஆவதற்கு முன் மைனா பார்த்த வேலைகள் பலதிறப்பட்டவை. இறைச்சித் தொழிற்சாலை, மதுக்கடையில் பணிப்பெண் வேலை, சமையல் வேலை என்று பல வேலைகள் செய்த பிறகு முதியோர் மற்றும் வாழ்வின் இறுதிக் கட்டத்தில் இருப்பவர்களைக் (terminally ill patients) கவனிக்கும் பணியைச் செய்தார். பிறகு சட்டம் பயின்றார், பெண் குற்றவாளிகளை மனநிலை பிழன்றவர்கள் என முடிவு கட்டுவதை பற்றி ஆய்வு செய்துள்ளார். குற்றவியல் (criminology), குற்றச் சட்டம் இவற்றைப் பல்கலைக் கழகத்தில் கற்றுக்கொடுத்துள்ளார். இந்த அனுபவங்களின் தாக்கத்தை அவர் எழுத்துக்களில் காணலாம். அவருடைய முதல் நாவலான கார்னெட் ஹில் (Garnet Hill) என்பதில் முக்கிய பாத்திரம் ஒரு மனநில நோயாளி, அதற்கான சிகிச்சை பெறுபவர். இந்த நாவலில் உளவியலை ஆழமாக உபயோகித்துள்ளார். பொதுவாக, உளவியல் குற்றப்புனைவுகள் முக்கியப் பாத்திரம், எதிராளி ஆகியோரின் உளவியலை மட்டும் அதிகம் பேசும், அதிலும் எதிராளியின் உளவியலுக்கு அதிகம் முக்கியத்துவம் அளிக்கப்படும். ஆனால் இந்த நாவலில் சிறு பாத்திரங்களாக வரும் பலரின் உளவியலும் பேசப்படுகிறது. உதாரணமாகத் தொடர் கொலைகாரர்களைத் (காவ்) , திருத்த விரும்பும், ஏன் திருமணம் கூட செய்ய விரும்பும் பெண்கள்.
இவர்களில் தன் தந்தை மற்றும் கணவனால் குடும்ப வன்முறைக்கு ஆட்படுத்தப்பட்ட பெண், தன்னுடைய கவர்ச்சியான புகைப்படங்களை அனுப்பும் இன்னொரு பெண் ஒரு புறமென்றால், மத ரீதியான அமைப்பிலிருந்து காவின் மீட்புக்காகப் பிரார்த்தனை செய்யப்போவதாகச் சொல்லும் பெண் இன்னொரு புறம். இவர்களின் ஈர்ப்புக்கான காரணங்கள் அலசப்படுகின்றன. ஆனால் பிரசங்கத் தன்மை வராமல், பொது வாசகரும் பங்கேற்கக் கூடிய வகையில் உளவியல் தொழில்நுட்பங்கள் பற்றி எழுதுகிறார். உதாரணமாக உளச்சீரழிவால் குற்றம் புரிவோர் பற்றிக் கூறுவது:
“…..they tell you what they think you want to hear. If you want them innocent, they’ll be innocent, if you want them guilty, they’ll tell you that. Their purpose is to get under the skin of whoever they’re near, to control them. The main variant with psychopaths is how bright they are, how capable they are of making the lies consistent. It’s as close as they get to emotional contact with other human beings.”
உளவியல், குற்றவியல் படித்தவர்கள் இதில் சில கருத்துப் பிழைகளைக் காணலாம். ஆனால் பொது வாசகருக்கு இது ஒரு திறப்பைக் கொடுப்பதோடு, நாவலின் போக்கில் நடக்கும் சம்பவங்களை இந்த கூற்றுடன் பொருத்திப் பார்க்க வைக்கிறது. (காவ் முதலில் கொலைகள் செய்ததாக ஒப்புக் கொண்டு பிறகு அதை மறுப்பதை நாம் நினைவு கொள்ளலாம்.) ஒரு வறண்ட நகைச்சுவை இழை உரைநடையில் இருந்து கொண்டே இருக்கிறது. ஸூசி குற்றவாளி எனத் தீர்ப்பளிக்கப்பட்ட பின் லாஹ்லெனின் பெற்றோர் அவருடன் தொலைபேசியில் நடட்தும் உரையாடலில் இருக்கும் அபத்த நகைச்சுவையைப் படியுங்கள்.
” Eventually he said he was sorry about what had happened. I accepted his condolences.He said they didn’t care about other people hearing about my problems (suddenly they’re my problems); what mattered was that we were all healthy. The devil-may-care posture was wearing thin. …. He actually said, ‘Chin up.’ What happens to ex-pats in Spain? He was a GP in Ayr for 50 years and suddenly he starts talking like a regimental sergeant major, all Colman’s mustard and fucking Bovril.They ended a discussion about my wife’s murder conviction by asking me to send out water biscuits. I felt like shitting in a box and sending it registered.”
லாஹ்லெனின் ஆராய்ச்சிகள் ஒரு புறம் நடந்து கொண்டிருக்க, தினசரி வாழ்க்கை நடக்க வேண்டுமே. கவனிக்கப்பட வேண்டிய சிறு குழந்தை வீட்டிலிருக்கும் போது இவர் எப்போதும் தேடிக்கொண்டே இருந்தால் (ஒரு செவிலித்தாய் வீட்டோடு இருந்தாலும்) அது இயல்பானதாக இருக்குமா. லாஹ்லெனின் தினசரி வாழ்க்கையில் நடக்கும் மாற்றங்களையும் மைனா பதிவு செய்கிறார். ஸூசியின் அத்தையும், லாஹ்லெனின் பெற்றோரும் அழையா விருந்தாளிகளாக, இவருக்குத் துணையாக இருப்பதற்கு வந்திருப்பதாகச் சொல்கிறார்கள். (“I’m little more than a side show, a useful prop for them to prove to each other how caring and family-oriented they are.”). சம்பந்திகளுக்குள் நல்லுறவும் இல்லையென்பதால், இருக்கிற பிரச்சனை போதாதென்று லாஹ்லென் இவர்களையும், இவர்களுக்கிடையே நடக்கும் நுண்ணிய குடுமிப்பிடி சண்டைகளையும் சகித்துக் கொள்ள வேண்டியுள்ளது.(“They’ve begun a vicious exchange of tit-for-tat pleasantries that can only end in bloodshed.”). லாஹ்லெனின் தேடுதல்களை மட்டும் பின்தொடராமல், காவால் கொலை செய்யப்பட்ட பெண்களைப்பற்றியும் தகவல்கள் தரப்படுகின்றன. முதலில் கொல்லப்படும் பெண்களில் பலர் கீழ் மத்திய நிலைப் பாலியல் தொழில் செய்யும் பெண்கள். ஒரு பத்திரிகை நிருபர் கொலை செய்யப்பட்ட ஒரு பெண்ணின் தாயாரைப் பேட்டி எடுக்கச் செல்லும் போது, அதற்கு பணம் கிடைக்கும் என அந்தப் பெண் எதிர்பார்க்கிறார். புத்திர சோகம் ஒரு புறமிருந்தாலும், வாழ்க்கையை நடத்த வேண்டும் என்ற யதார்த்தம்தான் பணத்தை எதிர்பார்க்கத் தூண்டுகிறதா? இறந்த பெண்ணின் வயது 21, அவள் தாயின் வயது 36. இதை ஒரு தகவலாகச் சொல்லி, அவர் குடியிருப்பை சற்று விவரித்து மட்டும் மினா சென்றாலும், 14-15 வயதில் ஒரு குழந்தையைப் பெற்று, அதன் 21வது வயதில் அப்பெண்ணைக் கொடூரமாக இழந்த சோகத்தை, ஏன் எப்படி நடந்தது என்ற கேள்வியை நாம் எளிதில் கடந்து விட முடியுமா? இந்தப் பெண்கள் கொலை செய்யப்படும் போது ஊடகங்களில் வெறும் செய்திகளாக, பெயர்களாக இருக்கிறார்கள். அவர்கள் கொல்லப்பட்டது தொழில் சார்ந்த அபாயமாகப் பார்க்கப்படுகிறது. பிறகு சற்று உயர்தரப் பெண்கள் கொல்லப்பட்டதும் அது குறித்த செய்திகள் இன்னும் பரிவோடு வெளியிடப்படுகின்றன. நீதி சந்தையில் விற்கும் ஒரு பொருள் (Justice is a commodity) என்கிறார் மைனா, உண்மை தானே! 2008 இல் மும்பை தாக்குதல்கள் பல இடங்களிலும் நடந்த போதும், எந்த இடங்கள் அதிகம் ஊடக வெளிச்சம் பெற்றன என்பதை நாம் அறிவோம். ஐந்து நட்சத்திர விடுதியில் அன்னிய நாட்டினர் மீதம், ‘உயர் கு்டியினர்’ மீ்தும் நடந்த தாக்குதல் கவனிக்கப் பட்ட அளவு மும்பை ரயில் நிலையத்தில் கொல்லப்பட்ட சாதாரண மக்கள் பற்றி இந்திய ஊடகங்களே கூட கவனம் செலுத்தவில்லை என்பதுதானே உண்மை நிலை? நாடெங்கும் தினசரி கொல்லப்படும் எத்தனையோ காவல் படையினரில் சாதாரணக் காவலர் பறறியோ, அவர்களின் எண்ணிக்கை பற்றியோ மக்களோ, ஊடகங்களோ, அரசை நடத்தும் ஆட்சியாளரோ ஒரு முறையாவது எண்ணிப் பார்க்கின்றனரா என்ன?
நாவலின் இறுதி முக்கிய முடிச்சு அவிழும் இடத்திற்கான முன்னெடுப்புக்களை இயல்பானதாக உருவாக்க மைனா முயன்றாலும், சற்று அள்ளித் தெளித்த அவசரக் கோலம் போல் தோன்றுகிறது. ஆனால் நாவலை மொத்தமாகப் பலவீனமாக ஆக்கி இருக்கக்கூடிய சூழலை மினா மீட்டு விடுகிறார். அந்த முக்கிய வெளிப்பாடு நடந்த பின், நாவல் இப்படித்தான் பயணிக்கும்/பயணிக்கமுடியும் என நாம் நினைத்தால் அதற்கு மாறாகச் செல்கிறார் மைனா. நாவலின் தெளிவின்மையை நீக்காமல், ஒரு கதவைத் திறந்தால் இன்னொரு பூட்டிய கதவு இருப்பதைப் போல், சில கேள்விகளுக்கு விடை கிடைத்தாலும், இது எப்படி நடந்திருக்கும், ஏன் இந்த முக்கிய வெளிப்பாட்டை இந்த பாத்திரங்கள் இந்த முறையில் எதிர்கொண்டன, அதன் அர்த்தம் என்ன என்று பல புதிய கேள்விகள் முளைக்கின்றன. அதனால் தான் ‘நாவலின் இறுதி முக்கிய முடிச்சு’ என்று குறிப்பிட்டுள்ளேன். எஞ்சும் கேள்விகளுக்கான விடைகளை நாவலுக்கு வெளியே நாம் தான் தேட வேண்டும். எப்படித் தேடுவது?
நாவலில் முதலில் நடந்த சம்பவங்களை, இறுதி வெளிப்பாட்டை, கருதிப் பார்க்கும் போது இன்னொரு கோணம் கிடைக்கும். அதே நேரம், இந்த புதுக் கோணத்திற்கான சாத்தியக் கூறுகளை மைனா நாவலில் முன்பே வைத்துள்ளதையும் அப்போது தான் பார்க்கிறோம்/உணர்கிறோம். எனவே மொத்த வாசிப்பனுபவத்தைக் கெடுக்காமல் இந்த இறுதி வெளிப்பாடு நாவலின் சிறு பலவீனமாகவே மட்டும் உள்ளது. நாவலின் முடிவை ஒரு பேட்டியில் மைனா சொல்லியுள்ள இந்தக் கூற்றோடு பொருத்திப் பார்க்கலாம்.
“Crime fiction now is big enough not to need tidy resolutions. But an open-ended resolution has to be made to work in another way. The concept of justice goes with achieving a pleasing solution for the reader, one which doesn’t just have the bad guy shot but which answers those questions about what is just. There’s a deep-rooted belief in a just world – and that makes for good mental health – but all the evidence is that the world isn’t just, so people have to shift reality all the time to get a sense of justice. And I think that’s what crime fiction explores in a really deep way”
நாவலில் வரும் அனைத்து முக்கியப் பாத்திரங்களும் தங்கள் மனதில் வேறு யாரும் வர முடியாத, தாம் மட்டும் செல்லக்கூடிய இடத்தை வைத்திருக்கிறார்கள். எனவே ‘Sanctum’ (அந்தரங்கம்- பிறர் நுழையக் கூடாத இடம்) என்ற தலைப்பு கச்சிதமாக நாவலுக்குப் பொருந்துகிறது. மைனா நம்மைப் பாத்திரங்களின் கருவறைக்குகுள் அழைத்துச் சென்று அதில் என்ன இருக்கிறது என்று சொல்வதில்லை. இப்படி ஒரு இடம் இருக்கின்றது/இருக்கலாம், அதில் பல விஷயங்கள் பொதிந்திருக்கும், அந்த இடத்தில் ஒவ்வொரு மனிதனும், தான் உலகத்தால் பார்க்கப்படும் விதத்திலிருந்து முற்றிலும் மாறுபட்டவனாக இருப்பான் என்று மட்டும் கோடி காட்டிச் செல்கிறார் . ஆக எங்கு முழுமையான ‘நபர்’ இருக்கிறார், உலகத்திற்கு அவர் காட்டும் முகத்திலா, தன் அந்தரங்கத்து அறையிலா, அல்லது இரண்டின் கலவையிலா? அந்த நபருமே காலததின் ஓட்ட்த்துக்கேற்ப மாறிக் கொண்டேதானே இருப்பார்? கரு என்று ஒன்றிருந்தால் அதுவும் மாறிக் கொண்டே இருப்பதுதானே இயற்கையின் இயக்கத் த்வனி?

[Nick Davies · Rating 4 out of 5]

Though of the high standard of writing that I have come to expect from Denise Mina, this standalone crime thriller did feel a little 'off' compared to some of the others I have read by the same author. Told from the POV of the husband of a female psychologist imprisoned after the death of a convicted then released multiple murderer and his wife, it certainly has an interesting premise as he pieces together what occurred. I found the plot intriguing and absorbing.

However, I'm not sure it worked fully, and I also found aspects of the writing a little unconvincing - not to say some men don't think/behave like the central character, but maybe because I wouldn't, I didn't find it as believable as it might be - and I hence began to wonder whether some of the problems of authors writing from the viewpoint of a different gender might be a worry here. In the end the denouement felt a touch rushed and hence for all that this was an enjoyable read, it was a little inconsistent in places.

[Claire Binkley · Rating 2 out of 5]

I started to skim this one by the halfway point, honestly. I wanted to give it more chances than I was seeing it might have been worth since my most highly-esteemed father loaned it to me. So I was thinking to myself, "What if I'm totally missing the silver lining and there's something that's actually there?"

I looked and looked to find...

...

Is there something here?

...

However, I did like the level of confusion it portrayed.

[Leslie · Rating 4 out of 5]

I like smart books with unreliable narrators. I knew from the beginning that I couldn't wholly trust this narrator, but I couldn't know just what kind of unreliability I was being offered here, whether he was consciously lying or stupid and oblivous or naive or self-deceiving or just unaware of certain things but telling the truth as far as he could--or some combination of all of these. I enjoy being in the hands of a skilled writer like Mina who can handle these things in effective and interesting ways.