Jump to ratings and reviews
Rate this book

Napoleons nachtmerrie

Rate this book
1812: het leger van Napoleon marcheert Rusland binnen. Het wordt het strafste verhaal uit de moderne Europese geschiedenis, een verhaal dat twee jaar later met de ondergang van de ongenaakbaar gewaande Napoleon en van het Frankrijk van de Revolutie zijn climax bereikt. De helden van dit relaas waren ook soldaten van bij ons, uit België en Nederland. Ze beleefden een tragedie op kolossale schaal. Sommigen overleefden de vreselijke tocht door de Russische winter en schreven onthutsende memoires.

Johan Op de Beeck combineerde een groot aantal van die ooggetuigenverslagen met een politieke en militaire analyse van een conflict dat de toekomst van Europa heeft veranderd. Want de gevolgen van 1812 hebben mee bepaald hoe de volgende tweehonderd jaar zijn verlopen. Spannende non-fictie voor iedereen.

493 pages, Paperback

First published January 1, 2012

4 people are currently reading
165 people want to read

About the author

Johan Op de Beeck

22 books188 followers
Johan Op de Beeck is a well-known TV face and has had a renowned career in media and journalism for 35 years. Previously, he was active as an anchor of the VRT news, documentary maker, director of Canvas, presenter and interviewer of various talk shows and editor-in-chief of various media at home and abroad. Today he is an independent communications consultant and author of a series of successful non-fiction books, which do very well in the bestseller lists and are always well received.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
56 (36%)
4 stars
77 (50%)
3 stars
20 (13%)
2 stars
0 (0%)
1 star
0 (0%)
Displaying 1 - 17 of 17 reviews
Profile Image for Don.
13 reviews1 follower
January 18, 2023
Zeer interessant boek over deze enorme en barre veldtocht van Napoleon naar Rusland. Johan Op de Beeck heeft een fijne schrijfstijl en het boek leest daardoor ook makkelijk. Veel gedetailleerde getuigenissen van soldaten die de tocht hebben meegemaakt scheppen een duidelijk beeld van deze campagne. De politieke kwesties krijgen wel wat minder aandacht maar het boek is zeker een aanrader.
Profile Image for Luc De Coster.
292 reviews61 followers
June 7, 2017
Op de Beeck is voor mij de toegangspoort geweest tot Napoleon en zijn tijdvak. Hij heeft in zijn boeken en radioprogramma's L'Empereur tot leven gewekt, de historische figuur tot een -weliswaar uitzonderlijke- mens van vlees en bloed gemaakt. Soms neigt Op de Beeck een beetje naar idolatrie maar het is hem graag vergeven.

"Napoleons nachtmerrie" is het relaas van het rampjaar 1812 waarin de "Grande Armée" naar Moskou oprukte en terugkeerde met slechts een fractie van overlevenden. Het verhaal wordt op twee niveaus verteld. Enerzijds is er de grote geschiedenis en de rol van Napoleon in de ideologische strijd en de geopolitieke strategie in het Europa van na de Franse revolutie en de betekenis van de Russische veldtocht daarin. Er is het geschuif met korpsen en divisies, maarschalken en generaals, logistieke operaties en militaire manoevers en veldslagen. Kurassiers, dragonders en huzaren zitten allemaal wel te paard maar verschillen qua uitzicht en functie. Lansiers en sommige carabiniers ook trouwens.

Anderzijds wordt er ruimschoots geput uit mémoires van gewone soldaten en dan vooral van Joseph Abbeel uit Kaster, carabinier à cheval, wiens handschrift uit 1817 in de twintigste eeuw uit een Gents archief werd ontstoft. De kommer en kwel die deze man heeft doorstaan houdt men werkelijk niet voor mogelijk. Maar zo wordt het wel duidelijk wie die mensen waren die omkwamen door honger en kou, sneuvelden in Borodino, verdronken in de Berezina, bezweken aan dysenterie of afgemaakt werden door Kozakken die zwermden rond het op- en terugtrekkende heir.

Vlotlezend, onderhoudend, spannend, leerrijk en emotionele snaren rakend. Populaire geschiedschrijving op zijn best.
45 reviews
March 16, 2017
Een tijdje geleden downloadde ik van de site van Klara de podcasts van de 2 reeksen van Johan Op de Beeck over Napoleon. Absolute aanraders trouwens, je vindt ze hier. Vooral "Het Hart van Napoleon" is prachtig, nog nooit zo geraakt geweest door radio. Klasse!

Maar we wijken af. Ik had nooit echt interesse in Napoleon, maar na de uren luisterplezier dankzij bovenstaande wilde ik dan toch wel wat meer weten. Vooral de desastreuze veldtocht in Rusland leek me interessant. Dit boek viel me dan ook niet tegen. De auteur bekijkt deze oorlog niet enkel vanuit een breder perspectief, maar staat ook stil bij de lotgevallen van enkele individuele (Vlaamse en Nederlandse) soldaten in het leger van Napoleon.

Dit boek was een eye-opener, om meerdere redenen. Ten eerste, de absolute horror die deze campagne voor veel gewone soldaten was. Je kan het je niet voorstellen in welke omstandigheden tienduizenden mannen maandenlang hebben moeten overleven. Ten tweede, de impact van deze veldtocht en haar afloop, en van enkele noodlottige beslissingen door de betrokkenen, op de wereldgeschiedenis. De wetenschap dat hier de kiem is gelegd voor conflicten bijna 150 jaar later zouden uitmonden in de tweede wereldoorlog.

Het boek is helder geschreven en vlot leesbaar. De auteur hanteert een aangename en moderne schrijfstijl. De combinatie van "geschiedschrijving" en individuele verhalen werkt. Wat mij betreft, een aanrader. En beluister zeker die podcasts!
Profile Image for André.
2,514 reviews31 followers
February 28, 2023
Citaat : Het was alsof er tussen dageraad en zonsondergang elke acht minuten een volle airbus neerstortte op een oppervlakte niet groter dan Anderlecht of Deurne. 74.000 soldaten kwamen om, waaronder niet minder dan 71 generaals.
Review : Johan Op de Beeck (1957) was nieuwsanker bij de VRT, hij presenteerde debatprogramma’s als Eerlijk Gezegd en Verenigde Staten, maakte docu's als Jodentransport XX, Raveel, en Atlantik Wall. Zijn passie voor bluesmuziek leidde tot Blues, seks, moed en tegenspoed, een toegankelijk en schitterend boek. In zijn nieuwste werk Napoleons nachtmerrie. 1812, Hoe de keizer en zijn soldaten ten onder gingen in Rusland brengt hij één aangrijpend en waanzinnig verhaal uit de moderne Europese geschiedenis, een verhaal dat twee jaar later met de ondergang van de ongenaakbaar gewaande Napoleon en van het Frankrijk van de Revolutie zijn climax bereikt.



De hybride van één keizer die leidde tot een tragische nederlaag met massa's anonieme slachtoffers, helden van dit relaas waren ook soldaten van bij ons, uit België en Nederland. Het waren niet enkel Fransen die in la Grande Armée vochten. Ook vele jongens uit onze streken en Nederland trokken mee op. Vaak om mee een einde aan het gehate ancien regime te maken. Velen van deze jongeren schreven onthutsende memoires. Johan Op de Beeck combineerde een groot aantal van die ooggetuigenverslagen met een politieke en militaire analyse van een conflict dat de toekomst van Europa heeft veranderd.



Het was me wel bekend dat er in Nederland en Vlaanderen jonge mannen gedwongen meevochten in het leger van Napoleon, maar het is voor de eerste keer dat ik hun eigen verslagen over deze verschrikkelijke veldtocht lees. Deze oorlogen inspireerden vele kunstenaars, denk maar aan Tolstoj en zijn meesterwerk Oorlog en Vrede of aan Tsjaikovski’s Ouverture 1812, waarin je de Marseillaise en de bulderende kanonnen hoort. De belevenissen van de gewone jongens inspireerde Johan Op de Beeck tot een diep menselijk boek waarin de veldtocht via een mix van ooggetuigenverslagen en een politieke en militaire analyse herleeft. Johan Op de Beeck geeft enkele overlevenden van dit verschrikkelijk drama hun eigen stem en hun eigen verhaal door hun pijnlijke herinneringen aan de Russische winter die ze neerschreven in onthutsende memoires in een uiterst knap en boeiend boek te verenigen.
Profile Image for Benny.
678 reviews114 followers
April 29, 2023
Ik lees meer en meer geschiedenis. Is dat omdat ik ouder word? Of is dat paradoxaal genoeg omdat ik meer en meer gefascineerd ben door het heden en op zoek ga naar verklaringen, interpretaties van wat waarom zo is.

Als Antwerpenaar ben ik vooral gefascineerd door de 16de eeuw met haar burgeroorlog(en), de twisten en rampspoed die tot de opdeling van de Nederlanden geleid hebben. Met Napoleons Nachtmerrie maak ik een uitstap naar Napoleon, een periode die me minder aanspreekt. Misschien is het daarom dat ik niet helemaal wild ben van dit boek.

Van de Russische veldtocht kende ik het cliché: dat de hoogmoed van de keizer niet opgewassen was tegen de offerbereidheid van de Russen (de tactiek van de verschroeide aarde), dat dit het begin van het einde betekende voor Napoleon en dat dit een beetje was zoals Hitler in de 20ste eeuw.

Het boek van Johan Op de Beeck hanteert enkele memories van gewone (Belgische) soldaten van Napoleon als leidraad. De keizer zelf staat minder centraal dan de gewone soldaat. Toch focust dit boek eerder op militaire feiten en strategieën dan op beleving. Die feiten, de achteloosheid van geweld en ellende, zijn onthutsend. Het grotere politieke plaatje komt minder aan bod dan ik gehoopt had en de zeldzame verwijzingen naar de actualiteit komen wat geforceerd over.

De stijl is vlot en to-the-point, maar misschien is dit niet het beste boek om eerst te lezen als je meer wil te weten komen over deze periode.
Profile Image for Roel Peters.
178 reviews6 followers
June 5, 2021
Dit boek is de auteur zijn eerste in een reeks van boeken over Napoleon. Het is anders gestructureerd dan dat we van op de Beeck gewoon zijn: het verweeft de levensloop van de keizer, Napoleon, en chasseur à cheval, Joseph Abbeel, samen in een aangrijpende beschrijving van de Russische campagne -- met nog een sausje van politieke machtsverhoudingen op het Europese continent.

Ik dacht altijd dat na Berezina het ergste van de terugtocht voorbij was. Maar de vele getuigenissen beschrijven hoe voor tienduizenden soldaten op de dool de hel pas echt begon. De omzwervingen en tegenslagen die Abbeel heeft meegemaakt zie je normaal alleen gezien in de betere Hollywoodfilm. De ellende en gortigheid tart alle verbeelding.

Soms mist het boek wat structuur of rode draad en breekt de vierde wand op onverwachte momenten. Op die zaken na is dit een machtig relaas die elke "fan" van dit tijdvak moet gelezen hebben.
19 reviews
February 10, 2025
Goed geschreven boek over de grote Russische veldtocht van Napoleon in 1812 (al bij al niet zo gek lang geleden). Aan de hand van enkele verslagen van ooggetuigen krijg je inzicht in de hallucinante ontberingen die deze mensen hebben doorstaan. Sommige passages tarten echt elke verbeelding en worden door de schrijver terecht als dantesk bestempeld. Geschreven in de vlotte stijl van de auteur, wordt nooit langdradig. Het helpt wel om wat voorkennis te hebben ivm Napoleon en zo één en ander te kunne kaderen.
Profile Image for Mathijs Loo.
Author 3 books17 followers
December 6, 2019
Aan de hand van vele dagboekfragmenten weet Op de Beeck een heel naargeestig beeld te scheppen van Napoleons veldtocht naar Rusland en laat het het leed van de gewone soldaten goed zien. Daardoor is er minder aandacht voor de grotere politieke lijnen, hoewel die zeker aanwezig zijn. Het is ook geen compleet verslag van de veldtocht, omdat enkele veldslagen met een paar zinnen uitgeschreven zijn. Voor een wat menselijkerr kijk op dit stukje geschiedenis is het boek zeker geslaagd.
Profile Image for Inne Vanden Bremt.
89 reviews1 follower
December 3, 2021
Johan Op de Beeck beschrijft zeer gedetailleerd de gebeurtenissen, voor mij persoonlijk soms wat te gedetailleerd. Interessant is dat het boek gebruikt van uitgebreide referenties en brieven van soldaten en officiers die dit hebben meegemaakt. Heb toch bijgeleerd over de geschiedenis, maar de strategieën, veldslagen, slachtpartijen en folteringen waren niet echt aan mij besteed. waarschijnlijk wel interessant voor de geïnteresseerden in deze materie van de geschiedenis.
Profile Image for Arthur.
240 reviews3 followers
January 30, 2025
Excellent description of Napoleon's invasion of Russia in 1812. The context of the conflict is sketched as well as the ultimate ramifications and the story is interspersed with diary entries of various participants from the low countries. The horrors of this anabasis and, even worse, of its subsequent retreat are unimaginable and the book illustrates this through the inclusion of various personal experiences.
8 reviews
Read
December 22, 2019
Wonderlijk hoe Napoleon en zijn tegenstanders steeds twijfelden aan het leveren van een veldslag. Napoleon droeg ook de ideeën van de Franse revolutie niet uit in het Rusland met lijfeigenen. Pageturner.
Profile Image for Dietrich Rosiers.
32 reviews1 follower
April 14, 2025
Op de Beeck is een uitstekende schrijver en een grote Bonaparte fan. Dit boek vond ik enigzins minder interessant omwille van de beperkte scope ervan.

Desalniettemin is het bijzonder interessant en goed geschreven.
3 reviews
December 7, 2018
Superboek ! Nachtmerrie voor Napoleon en zijn leger., de ondergang ook !! Mooi mooi
Profile Image for Chris Galle.
189 reviews11 followers
June 11, 2022
Indrukwekkend stukje geschiedschrijving. En zeer knap verwoord. Maar de uitgesonnen tactische beschouwingen en de eindeloze litanie van getalsterktes van legereenheden hebben mij toch doen afhaken.
Profile Image for Willem Swinkels.
3 reviews
July 31, 2025
Erg goede weergave van de Russische veldtocht waarbij zowel het perspectief van Napoleon, als van individuele soldaten goed naar voren komt.
Profile Image for Tommy Batjoens.
1 review
July 12, 2016
Vlot lezend, goed geschreven boek. Zeer beklijvend, geeft zowel feiten weer als verhalen van soldaten die het zelf hebben meegemaakt. Een aanrader.
Displaying 1 - 17 of 17 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.