Վերք Հայաստանի

by Khachatur Abovian, Խաչատուր Աբովյան, Գրիգոր Խանջյան (Illustrator)

Սույն հրատարակությունը, որ ընդգրկում է Խաչատուր Աբովյանի անմահ վեպի ամբողջական բնագիրը, լույս է ընծայվում հեղինակի ծննդյան 175-ամյակի առթիվ:

Արտատպվում է պրոֆ. Պ. Հակոբյանի աշխատասիրությամբ ճշտված ու լրացված բնագիրը (առաջին անգամ տպագրվել է «Ուսանողի գրադարան» մատենաշարով, 1981 թ.):

Genres: Classics, History

284 pages, Hardcover

First published January 1, 1858

About the author

Khachatur Abovian (Armenian: Խաչատուր Աբովյան) was an Armenian writer and national public figure of the early 19th century who mysteriously vanished in 1848 and was presumed dead. He was an educator, poet and an advocate of modernization. Considered as the father of modern Armenian literature, he is best remembered for his novel Verk Hayastani (Wounds of Armenia), which set the trend in both style and genre for subsequent literature. Written in 1841 and published posthumously in 1858, it was the first novel published in the modern Armenian language using the Eastern Armenian dialect instead of Classical Armenian.
Abovian was far ahead of his time and virtually none of his works was published during his lifetime. Only after the establishment of the Armenian SSR was Abovian accorded the recognition and stature he merited. Abovian is regarded as one of the foremost figures not just in Armenian literature but Armenian history at large. Abovian's influence on Western Armenian literature was not as strong as it was on Eastern Armenian, particularly in its formative years.

Reviews

[Tatevik (KiVeTaTKa) · Rating 4 out of 5]

Գիրքը նույնիսկ դպրոցական տարիքում ամբողջությամբ չէի կարդացել` լեզուն բարդ էր, միտքն անհասանելի։ Գրքի հանդեպ հետաքրքրությունս շարժվեց այն ժամանակ, երբ Իսահակյանի, Օրբելի եղբայրների, Շիրազի թանգարաններում անձնական իրերի մեջ տեսա խաչատուր Աբովյանի գիրքը` որպես սեղանի գիրք, որն անընդհատ վերընթերցվել և ուսումնասիրվել է։
Գիրքն իրոք վերք էր, անընդհատ փորվող, ինչ որ չափով նույնիսկ մեր օրերի հետ ես կարողանում զուգահեռներ տանել։ Այն որ բռնության դեմ ելնողին ի սկզբանե կարող են ասել "բա արժեր մեկին փրկելու համար, հիմա բոլորիս ես վտանգի ենթարկում"։ Բայց բոլորս էլ լավ գիտենք, եթե չես պայքարում մեկի(կամ նույնն է ինչ Հայրենիքիդ մի փոքր հատվածի) համար, ապա մնացյալի գոյությունն ես վտանգում։

Գրքում որոշ մտքերի հետ կարելի էր համաձայնել, որոշների հետ ոչ, սակայն գաղափարը մեկն էր, այն որ միայն անկախ պետականություն ունենալով կարելի է ոտքի կանգնել, հայրենասեր և ուժեղ լինելով կկարողանաս ստեղծել ուժեղ հայրենիք։
Մեր օրերում քամահրանքով շատ է ասվում, որ Աբովյանը հիմք դրեց անջատողականությանը, "օրհնեց ռսի սապոգը" և այլն, և այլն, այդքան էլ համաձայն չեմ, քանի որ դրան զուգահեռ նաև պետականության և հայրենասիրության գաղափարներն էր վեր հանում։ Նույնիսկ հատվածներ կար, որ ծաղրում էր այն հային, որ հայերենը թողած ռուսերեն բառեր է օգտագործում, որպես թե զարգացած լինելու ապացույց, ինչը մեր օրերում նույնպես հանդիպում է։ Նա հստակ ասում է, որ պետականության հիմքը Հայոց լեզուն է և հայերեն պետք է խոսել գրագետ և գեղեցիկ։

Եզրափակեմ խառը գրված մտքերս.... Գիրքն իրոք արժեր կարդալ🤍

[Ani Hakobyan · Rating 5 out of 5]

Քանի՞ գիրք կա, որ գիտենք, թե իբր կարդացել ենք, տեղյակ ենք, անցել ենք դպրոցում, ինստիտուտում, հաճախ՝ հենց էդպես է՝ կարդացել ենք, գիտենք, տեղյակ ենք։ Բայց։

Աբովյանի Վերքը 8-րդ դասարանում ենք անցել, հստակ չեմ հիշում՝ էն ժամանակ կարդացել էի՞, թե՞ դասարանային տպավորությամբ մտածում էի կարդացել եմ։ Հիմա ուշադիր ընթերցեցի գործի բերումով, մի նախագծի համար, որի համահեղինակ եմ։ Տպավորությունները, զգացողությունները, բացատրությունները, մեկնաբանությունները հենց էդ պրոեկտով կփորձենք տալ։

Ուղղակի խորհուրդ եմ տալիս Վերքը վերընթերցել, փորձել չդատել կլշեներով, մոռանալ բոլոր միֆերն ու քննադատական վերաբերմունքը։ Հետո ուսումնասիրեք Աբովյանի կենսագրությունը պարտադիր։ Ապա վերլուծեք ինքներդ, շատ բան կպարզեք նաև մեր օրերի մասին։

[Hibiscus · Rating 3 out of 5]

It was a hard read but in the end, it was worth it.
Firstly, it's a lexical hoard.
Secondly, it's an insider's glimpse into the early XIX c. Eastern Armenia.
There's so much sorrow herein, and so much love for the land. Love that all we owe but few give.

[Narine Gizhlaryan]

Դպրոցում կարծեմ 8-րդում ենք անցել Աբովյան ու էդ ժամանակ էլ կարդացել եմ նրանից լիքը գործեր։ Ու պատկերացրեք, լավ էլ հասկացել եմ ու շատ հավանել։ Այո, ինձ դուր է եկել Խաչատուր Աբովյանի գրիչը։ Հա, սիրում եմ Վերք Հայաստանին։

[Slava · Rating 5 out of 5]

Highly recommend!

I chose this rating because this novel is perfect. I liked everything in it. It's very excitingand moving. I recommend this book to all the Armenian. It is the first novel written in modern Armenian. It is one the basic creations of Armenian literature.