What do you think?
Rate this book
Negentien Negentien
Groot-Brittannië, 1919. Nadat hij is thuisgekomen van het front kan Henry Bennett niet meer aarden in het leven van voor de oorlog. Hij voelt zich onthecht van zijn omgeving, lijdt aan survivor's guilt, hallucinaties en nachtmerries. Daarom besluit hij terug te keren naar de Belgische frontstreek. Maar Ieper is niet meer de plek die hij in 1917 achterliet. De Belgen willen hun stad weer opbouwen en de eerste toeristen bezoeken de streek terwijl de gesneuvelden worden herbegraven.
Negentien Negentien is een psychologische roman die begint waar de meeste oorlogsromans op het moment dat soldaten geen soldaten meer zijn en geconfronteerd worden met de vraag hoe het nu verder moet.
''Sax bouwt het verhaal vakkundig op, om tegen het einde een mokerslag van jewelste uit te delen. Dit is geen plottwist om de plottwist, maar één die raakt aan de kern van Henry's trauma.'' - Trouw
''Het resultaat is spannend, gruwelijk en meeslepend.'' - Trouw
'Het nauwgezette en uitvoerige onderzoek, in combinatie met de ongeforceerde schrijfstijl, hebben een overtuigende oorlogsroman opgeleverd waarin, naast de oorlogsverschrikkingen, de thema's vriendschap, gemis en herdenken knap worden uitgewerkt.'' - Historiek
''De stapel met oorlogsliteratuur mag dan al huizenhoog zijn, Negentien Negentien verdient best een plaats op die stapel. Naast een plaats op die stapel verdient het ook vooral veel lezers.'' - TZUM
''In Negentien Negentien trekt Aline Sax (1984) je als lezer zó diep mee het slijk van de loopgraven in, dat je de modder en het bloed van de Slag bij Passendale uit je ogen moet wrijven. De angst, de ontreddering en het trauma van de frontsoldaat worden tastbaar.'' - TZUM
Negentien Negentien is een psychologische roman die begint waar de meeste oorlogsromans op het moment dat soldaten geen soldaten meer zijn en geconfronteerd worden met de vraag hoe het nu verder moet.
''Sax bouwt het verhaal vakkundig op, om tegen het einde een mokerslag van jewelste uit te delen. Dit is geen plottwist om de plottwist, maar één die raakt aan de kern van Henry's trauma.'' - Trouw
''Het resultaat is spannend, gruwelijk en meeslepend.'' - Trouw
'Het nauwgezette en uitvoerige onderzoek, in combinatie met de ongeforceerde schrijfstijl, hebben een overtuigende oorlogsroman opgeleverd waarin, naast de oorlogsverschrikkingen, de thema's vriendschap, gemis en herdenken knap worden uitgewerkt.'' - Historiek
''De stapel met oorlogsliteratuur mag dan al huizenhoog zijn, Negentien Negentien verdient best een plaats op die stapel. Naast een plaats op die stapel verdient het ook vooral veel lezers.'' - TZUM
''In Negentien Negentien trekt Aline Sax (1984) je als lezer zó diep mee het slijk van de loopgraven in, dat je de modder en het bloed van de Slag bij Passendale uit je ogen moet wrijven. De angst, de ontreddering en het trauma van de frontsoldaat worden tastbaar.'' - TZUM
- GenresRoman
378 pages, Kindle Edition
Published September 24, 2025
19 people are currently reading
317 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 28 of 28 reviews
November 2, 2025
Henry Bennett is sinds een halfjaar weer thuis in Engeland. Nadat hij ontslagen werd uit een ziekenhuis probeert hij in de zomer van 1919 het leven van voor de oorlog weer op te pakken. Dat het niet van een leien dakje gaat, wordt in de eerste alinea meteen duidelijk als de lezer in zijn hoofd zit. ‘Ik wou dat ik gesneuveld was. Het was makkelijker geweest als ze om me hadden kunnen rouwen.’ Aline Sax opent Negentien negentien sterk.
Ik las het boek binnen enkele dagen uit, een bespreking liet even op zich wachten maar staat nu hier:
https://lezersgoud.nl/aline-sax-negen...
Ik las het boek binnen enkele dagen uit, een bespreking liet even op zich wachten maar staat nu hier:
https://lezersgoud.nl/aline-sax-negen...
November 23, 2025
Voor de tweede keer dit jaar omvergeblazen door de woorden die Aline vond om het onbeschrijfelijk oorlogsleed in een boek te verwerken. Het hoofdstuk 22 over het korte verlof van Henry is zo sterk dat je er stil van wordt. Hoewel ik het plot wel zag aankomen, bleef het ijzersterk tot het einde.
November 11, 2025
Ik heb altijd een erg grote fascinatie gehad voor verhalen uit WOI en WOII. Als kind las ik “Oorlogsjaren” van Paul Kustermans ongeveer 1 keer per maand. Mijn moeder zuchtte als ze zag dat ik het boek wéér bij had uit de bib. Het schetst het verhaal van de tweeling Alexander en Barbara en hoe het hen vergaat als soldaat en verpleegster in de Westhoek. De grote veldslagen zoals Passchendaele kwamen daar uitgebreid aan bod.
Dit boek focust op het jaar net na Wapenstilstand. Nadat hij is thuisgekomen van het front kan Henry Bennett niet meer aarden in het leven van voor de oorlog. Hij voelt zich onthecht van zijn omgeving, lijdt aan survivor’s guilt, hallucinaties en nachtmerries. Daarom besluit hij terug te keren naar de Belgische frontstreek. Maar Ieper is niet meer de plek die hij in 1917 achterliet. De Belgen willen hun stad weer opbouwen en de eerste toeristen bezoeken de streek terwijl de gesneuvelden worden herbegraven.
Deze insteek is bijzonder en boeide me heel erg. We krijgen in dit boek een helder beeld van die botsende behoeftes: families komen hun doden zoeken, het volk wil terug leven in hun plek die helemaal verwoest is, overlevenden proberen verder te gaan met het leven in een omgeving die zich niets kan voorstellen bij de gruwel die ze hebben meegemaakt.
Via heel historisch correcte flashbacks van Henry neemt Aline Sax ons mee naar die oorlogsjaren. De levendige beschrijvingen kruipen niet in je koude kleren. Ik durf zeggen dat dit de eerste roman is waar die oorlog voor mij zo concreet werd. Ook die focus op die eerste periode erna en hoe eenzaam dat moet gevoeld hebben voor soldaten - het nam me helemaal mee.
Ik vond dit een ontzettend mooi boek, heel erg goed geschreven, beeldende taal, zeer goed uitgewerkte personages en beschrijvingen van plekken en gebeurtenissen die heel wat historisch werk in zich dragen.
Prachtig. Het past dat ik deze namiddag de tijd nam om het uit te lezen.
Dit boek focust op het jaar net na Wapenstilstand. Nadat hij is thuisgekomen van het front kan Henry Bennett niet meer aarden in het leven van voor de oorlog. Hij voelt zich onthecht van zijn omgeving, lijdt aan survivor’s guilt, hallucinaties en nachtmerries. Daarom besluit hij terug te keren naar de Belgische frontstreek. Maar Ieper is niet meer de plek die hij in 1917 achterliet. De Belgen willen hun stad weer opbouwen en de eerste toeristen bezoeken de streek terwijl de gesneuvelden worden herbegraven.
Deze insteek is bijzonder en boeide me heel erg. We krijgen in dit boek een helder beeld van die botsende behoeftes: families komen hun doden zoeken, het volk wil terug leven in hun plek die helemaal verwoest is, overlevenden proberen verder te gaan met het leven in een omgeving die zich niets kan voorstellen bij de gruwel die ze hebben meegemaakt.
Via heel historisch correcte flashbacks van Henry neemt Aline Sax ons mee naar die oorlogsjaren. De levendige beschrijvingen kruipen niet in je koude kleren. Ik durf zeggen dat dit de eerste roman is waar die oorlog voor mij zo concreet werd. Ook die focus op die eerste periode erna en hoe eenzaam dat moet gevoeld hebben voor soldaten - het nam me helemaal mee.
Ik vond dit een ontzettend mooi boek, heel erg goed geschreven, beeldende taal, zeer goed uitgewerkte personages en beschrijvingen van plekken en gebeurtenissen die heel wat historisch werk in zich dragen.
Prachtig. Het past dat ik deze namiddag de tijd nam om het uit te lezen.
November 24, 2025
Het boek is zorgvuldig opgebouwd, heden en verleden wisselen elkaar vloeiend af, nergens een hapering.
Het verhaal snijdt van in het begin in je vel maar de ‘ontknoping’ als ik het zo mag noemen, maakte dat ik even echt niet verder kon lezen…
De verzoening van het hoofdpersonage Henry Bennett met zichzelf, gun je hem met warmte want hij doodde niet, dat deed de oorlog.
Tot nadenken stemt ook de opruim van de slagvelden, de smerigheid, de loopgraven, het prikkeldraad en ander oorlogsmateriaal, het vinden en begraven van lichamen (‘sommige overblijfselen pasten in een knapzak’) en het onbegrijpelijke ramptoerisme, groepsreizen die vanaf 1919 al via reisbureaus georganiseerd werden.
Het verhaal snijdt van in het begin in je vel maar de ‘ontknoping’ als ik het zo mag noemen, maakte dat ik even echt niet verder kon lezen…
De verzoening van het hoofdpersonage Henry Bennett met zichzelf, gun je hem met warmte want hij doodde niet, dat deed de oorlog.
Tot nadenken stemt ook de opruim van de slagvelden, de smerigheid, de loopgraven, het prikkeldraad en ander oorlogsmateriaal, het vinden en begraven van lichamen (‘sommige overblijfselen pasten in een knapzak’) en het onbegrijpelijke ramptoerisme, groepsreizen die vanaf 1919 al via reisbureaus georganiseerd werden.
November 10, 2025
Woorden voor het onbeschrijfelijke
Hoe was het leven nu écht in de loopgraven tijdens de Eerste Wereldoorlog? Wat speelde er precies in de hoofden van de frontsoldaten die vochten rond Ieper in 1917? Wie het zelf niet heeft meegemaakt, kan er zich eigenlijk nooit een volledige, waarheidsgetrouwe voorstelling van maken. Maar in 'Negentien Negentien' trekt Aline Sax (1984) je als lezer zó diep mee het slijk van de loopgraven in, dat je de modder en het bloed van de Slag bij Passendale uit je ogen moet wrijven. De angst, de ontreddering en het trauma van de frontsoldaat worden tastbaar.
Net als over WO II zijn er over de Eerste Wereldoorlog bibliotheken vol geschreven. Elke auteur die aan die hemelhoge stapel nog iets van betekenis wil toevoegen, moet dus goed weten waar hij aan begint. Met het gewicht van die literatuurgeschiedenis op je schouders, moet je als schrijver niet alleen stevig in je schoenen staan, je hebt ook best een gezonde dosis lef. Dat de Belgische Aline Sax die bravoure heeft, bewees ze onder meer door in 'Wat ons nog rest' – eerder dit jaar nog bekroond met de Boon Literatuurprijs – te kiezen voor de gedurfde vorm van de ‘verse novel’. Nu waagt ze zich trouwens aan haar eerste roman voor volwassenen. Maar Sax heeft nog meer mooie adelbrieven. Zo schreef ze als tiener al over oorlogsthema’s en als historica combineert ze haar historische kennis met een drang naar feitelijke correctheid.
'Negentien Negentien' vertelt het verhaal van Henry Bennett, een 22-jarige Britse ex-soldaat met PTSS die in 1919 terugkeert naar Ieper, meer bepaald naar het decor van de Slag bij Passendale van 1917. Door het massale verlies aan (jonge) levens en de minimale terreinwinst is die slag – ook bekend als de Derde Slag om Ieper – symbool geworden voor de zinloosheid en wreedheid van de oorlog.
Het is meteen duidelijk. De oorlog heeft alles ontwricht, ook het ‘vooroorlogse’ leven van Henry in zijn thuisland. De kloof met zijn ouders is te groot, de band met zijn liefje lijkt onherstelbaar verstoord en hij is zijn job als steenhouwer kwijt. Daarnaast is er de sterke drang om terug te keren naar Ieper. "Ik móét dit doen. Ik móét terug. Ik móét in het reine komen. Anders blijft het me mijn hele leven achtervolgen". Even verder noemt Henry zijn terugkeer ook een vorm van "boetedoening".
Waar de zoektocht van Henry naar gewetensrust op gebaseerd is, komt de lezer bij mondjesmaat te weten via een tweede verhaallijn. Die lijn volgt grotendeels de periode van Henry aan het front in 1916 en 1917. Eerst lijkt het alsof Sax wat (te) veel tijd en ruimte neemt om die verhaallijn te vorm te geven, maar achteraf gezien is die aanloop nodig, zowel om het bloedbad bij Passendale juist te kaderen als om de evolutie in de figuur van Henry helemaal te doorgronden.
De passages over de slag zelf behoren tot de beste van het boek. Sax vindt de juiste woorden voor iets wat haar eigen hoofdpersonage maar moeilijk onder woorden kan brengen: de doffe ellende van het frontleven, de doodsangsten in de loopgraven, de complete uitzichtloosheid en gruwel van het massale verlies aan jonge levens en… het verstikkende schuldgevoel na een fatale beslissing.
Maar zoals in het boek ook zelf gezegd wordt: "Het was niet elke dag Passchendaele". Er was meer dan de frontmiserie alleen. Negentien Negentien is dan ook veel meer dan een pure loopgravenroman. Het is ook een liefdesverhaal en en verhaal over het ontstaan en de nawerkingen van oorlogstrauma’s. Daarnaast geeft Sax ook een bijzondere inkijk in het prille naoorlogse leven in de streek rond Ieper inclusief het eerste oorlogstoerisme en de moeizame heropbouw na de oorlogsverwoesting. Een van de meest interessante passages daarbij is de even scherpe als oprechte boosheid van een lokale inwoner over de schuld die ook de Britse soldaten dragen voor de totale vernietiging en vergiftiging van de streek. Een insteek die je wellicht wel kan terugvinden in de getuigenissen van toen, maar elders niet snel zal lezen.
Kortom, de stapel met oorlogsliteratuur mag dan al huizenhoog zijn, Negentien Negentien verdient best een plaats op die stapel. Naast een plaats op die stapel verdient het ook vooral veel lezers.
(Recensie voor Tzum van 5/11/2025)
Hoe was het leven nu écht in de loopgraven tijdens de Eerste Wereldoorlog? Wat speelde er precies in de hoofden van de frontsoldaten die vochten rond Ieper in 1917? Wie het zelf niet heeft meegemaakt, kan er zich eigenlijk nooit een volledige, waarheidsgetrouwe voorstelling van maken. Maar in 'Negentien Negentien' trekt Aline Sax (1984) je als lezer zó diep mee het slijk van de loopgraven in, dat je de modder en het bloed van de Slag bij Passendale uit je ogen moet wrijven. De angst, de ontreddering en het trauma van de frontsoldaat worden tastbaar.
Net als over WO II zijn er over de Eerste Wereldoorlog bibliotheken vol geschreven. Elke auteur die aan die hemelhoge stapel nog iets van betekenis wil toevoegen, moet dus goed weten waar hij aan begint. Met het gewicht van die literatuurgeschiedenis op je schouders, moet je als schrijver niet alleen stevig in je schoenen staan, je hebt ook best een gezonde dosis lef. Dat de Belgische Aline Sax die bravoure heeft, bewees ze onder meer door in 'Wat ons nog rest' – eerder dit jaar nog bekroond met de Boon Literatuurprijs – te kiezen voor de gedurfde vorm van de ‘verse novel’. Nu waagt ze zich trouwens aan haar eerste roman voor volwassenen. Maar Sax heeft nog meer mooie adelbrieven. Zo schreef ze als tiener al over oorlogsthema’s en als historica combineert ze haar historische kennis met een drang naar feitelijke correctheid.
'Negentien Negentien' vertelt het verhaal van Henry Bennett, een 22-jarige Britse ex-soldaat met PTSS die in 1919 terugkeert naar Ieper, meer bepaald naar het decor van de Slag bij Passendale van 1917. Door het massale verlies aan (jonge) levens en de minimale terreinwinst is die slag – ook bekend als de Derde Slag om Ieper – symbool geworden voor de zinloosheid en wreedheid van de oorlog.
Het is meteen duidelijk. De oorlog heeft alles ontwricht, ook het ‘vooroorlogse’ leven van Henry in zijn thuisland. De kloof met zijn ouders is te groot, de band met zijn liefje lijkt onherstelbaar verstoord en hij is zijn job als steenhouwer kwijt. Daarnaast is er de sterke drang om terug te keren naar Ieper. "Ik móét dit doen. Ik móét terug. Ik móét in het reine komen. Anders blijft het me mijn hele leven achtervolgen". Even verder noemt Henry zijn terugkeer ook een vorm van "boetedoening".
Waar de zoektocht van Henry naar gewetensrust op gebaseerd is, komt de lezer bij mondjesmaat te weten via een tweede verhaallijn. Die lijn volgt grotendeels de periode van Henry aan het front in 1916 en 1917. Eerst lijkt het alsof Sax wat (te) veel tijd en ruimte neemt om die verhaallijn te vorm te geven, maar achteraf gezien is die aanloop nodig, zowel om het bloedbad bij Passendale juist te kaderen als om de evolutie in de figuur van Henry helemaal te doorgronden.
De passages over de slag zelf behoren tot de beste van het boek. Sax vindt de juiste woorden voor iets wat haar eigen hoofdpersonage maar moeilijk onder woorden kan brengen: de doffe ellende van het frontleven, de doodsangsten in de loopgraven, de complete uitzichtloosheid en gruwel van het massale verlies aan jonge levens en… het verstikkende schuldgevoel na een fatale beslissing.
Maar zoals in het boek ook zelf gezegd wordt: "Het was niet elke dag Passchendaele". Er was meer dan de frontmiserie alleen. Negentien Negentien is dan ook veel meer dan een pure loopgravenroman. Het is ook een liefdesverhaal en en verhaal over het ontstaan en de nawerkingen van oorlogstrauma’s. Daarnaast geeft Sax ook een bijzondere inkijk in het prille naoorlogse leven in de streek rond Ieper inclusief het eerste oorlogstoerisme en de moeizame heropbouw na de oorlogsverwoesting. Een van de meest interessante passages daarbij is de even scherpe als oprechte boosheid van een lokale inwoner over de schuld die ook de Britse soldaten dragen voor de totale vernietiging en vergiftiging van de streek. Een insteek die je wellicht wel kan terugvinden in de getuigenissen van toen, maar elders niet snel zal lezen.
Kortom, de stapel met oorlogsliteratuur mag dan al huizenhoog zijn, Negentien Negentien verdient best een plaats op die stapel. Naast een plaats op die stapel verdient het ook vooral veel lezers.
(Recensie voor Tzum van 5/11/2025)
December 24, 2025
De eerste wereldoorlog is niet per se mijn favoriete onderwerp, maar ik vind het niet erg om af en toe buiten mijn comfortzone te treden. Psychische problemen zoals PTSS en schuldgevoel boeien me dan weer wel enorm. Aline Sax diept deze thema’s grondig uit.
Het verhaal springt heen en weer tussen heden en verleden. De opbouw zit goed in elkaar en die wending – wauw! - die zag ik niet aankomen!
De schrijfstijl is klassiek. Daarmee bedoel ik dat de taal ten dienste van het verhaal staat en zo hoort het ook in dit genre. De heldere leesbaarheid doet vermoeden dat de auteur goed heeft nagedacht over haar woordkeuze en zinsconstructies.
Mijn favoriete zin staat op bladzijde 189: De regen liet mijn gedachten uitlopen tot een onleesbare ellende.
Ik zou Negentien Negentien aanraden aan alle geschiedenisfreaks. Ook iedereen die houdt van psychologische romans en het niet erg vindt om figuurlijk tegen zijn kop geschopt te worden door een legerlaars, beveel ik dit boek van harte aan.
Het verhaal springt heen en weer tussen heden en verleden. De opbouw zit goed in elkaar en die wending – wauw! - die zag ik niet aankomen!
De schrijfstijl is klassiek. Daarmee bedoel ik dat de taal ten dienste van het verhaal staat en zo hoort het ook in dit genre. De heldere leesbaarheid doet vermoeden dat de auteur goed heeft nagedacht over haar woordkeuze en zinsconstructies.
Mijn favoriete zin staat op bladzijde 189: De regen liet mijn gedachten uitlopen tot een onleesbare ellende.
Ik zou Negentien Negentien aanraden aan alle geschiedenisfreaks. Ook iedereen die houdt van psychologische romans en het niet erg vindt om figuurlijk tegen zijn kop geschopt te worden door een legerlaars, beveel ik dit boek van harte aan.
December 13, 2025
Als leraar geschiedenis in het vijfde middelbaar las ik al heel veel romans over de Eerste Wereldoorlog. Dit boek vertrekt vanuit een heel boeiend standpunt, namelijk die van de soldaat die het overleefde, maar niet meer kan aarden in de wereld die hij achterliet. Ik ga het boek zeker ook aanraden aan mijn leerlingen wanneer ik binnen enkele maanden aan dit thema begin.
December 23, 2025
Wat een boek! De gruwel van de eerste wereldoorlog kruipt onder je huid bij het lezen van dit boek. Aline Sax weet op sublieme wijze historische feiten te beschrijven en doet zo historische fictie alle eer aan. Haar taal is prachtig en staat in schril contrast met de gruwel en de lelijkheid waar de eerste wereldoorlog voor staat… …”Ik haal moedeloos mijn schouders op. ‘Ik krijg die verdomde oorlog nooit meer uit mijn lijf,’ mompel ik. De dingen die ik zag, de dingen die ik deed, kan ik nooit meer ongezien, ongedaan maken. Ze zijn voor altijd in mijn ziel gekrast. Het is de prijs die ik betaal voor het overleven.”
November 24, 2025
Vier sterren, heel mooi boek die de gruwel van oorlog dichtbij brengt. Soms deed het wat als een jeugdboek aan, maar bij nader inzien gewoon een heel goed boek voor alle leeftijden. De relationele spanningen mochten nog wat scherper, maar de subtiliteit is ook mooi. Absoluut lezenswaardig!
PS Kleine surplus voor therapeuten: trauma en ptss worden heel concreet beschreven, zowel de symptomatologie als tools om er zowel hands on bij crisis als wat insteek om er op langere termijn mee om te gaan. Dus je kan gerust wat psycho-educatieve tips sprokkelen uit dit boek. Of het boek aanbevelen aan patiënten. Dat kan ook.
PS Kleine surplus voor therapeuten: trauma en ptss worden heel concreet beschreven, zowel de symptomatologie als tools om er zowel hands on bij crisis als wat insteek om er op langere termijn mee om te gaan. Dus je kan gerust wat psycho-educatieve tips sprokkelen uit dit boek. Of het boek aanbevelen aan patiënten. Dat kan ook.
November 16, 2025
Wat een geweldige schrijfster is Aline Sax toch. Dit boek is het eerste boek dat is uitgegeven als roman vooe volwassenen. Ik merk qua taal, thema en personages weinig verschil tussen dit boek en bijvoorbeeld Wat ons nog rest of Grensgangers.
Het boek is een enorme aanrader: het verhaal speelt zich grotendeels af in Ieper en wisselt tussen de oorlog en net na de oorlog, wanneer Henry weer terugkeert en worstelt met de wederopbouw en het ramptoerisme dat daar plaatsvindt. Wederom een boek waarin Sax me een perspectief voorschotelt waarover ik eerder nooit heb nagedacht.
Het boek is een enorme aanrader: het verhaal speelt zich grotendeels af in Ieper en wisselt tussen de oorlog en net na de oorlog, wanneer Henry weer terugkeert en worstelt met de wederopbouw en het ramptoerisme dat daar plaatsvindt. Wederom een boek waarin Sax me een perspectief voorschotelt waarover ik eerder nooit heb nagedacht.
December 19, 2025
Wat een boek…
December 15, 2025
Subtiele en tegelijk rauwe beschrijving van hoe de gruwelen van een nietsontziende loopgravenoorlog de blik van jonge overlevers verandert. Subliem boek!
November 2, 2025
Echt one to remember, zo'n mooi verhaal!
November 1, 2025
Aline Sax is een Belgische historica en schrijfster die al op jonge leeftijd begon met schrijven. Ze heeft een indrukwekkend oeuvre opgebouwd van jeugd- en young adult-romans waarin het verleden vaak een hoofdrol speelt. Haar achtergrond in geschiedenis sijpelt subtiel door in haar verhalen, zonder ooit belerend te worden. Sax weet historische thema’s tastbaar te maken voor jonge lezers, zonder de complexiteit ervan uit de weg te gaan.
‘Negentien negentien’ begint waar veel oorlogsverhalen eindigen: bij de terugkeer. Henry Bennett, een Britse soldaat, keert in 1919 terug van het front. Maar thuis voelt niet meer als thuis. Hij worstelt met nachtmerries, hallucinaties en een allesverterend schuldgevoel. Zijn oplossing? Terug naar Ieper, de plek waar alles misging. Wat volgt is geen heldenverhaal, maar een zoektocht naar betekenis in een wereld die verder lijkt te willen zonder hem. De confrontatie met een stad in opbouw, toeristen die selfies maken op graven, en een bevolking die vooruit wil, maakt zijn innerlijke strijd des te schrijnender. Ik las dit boek erg graag. Net als bij Wat ons nog rest wist Sax me opnieuw volledig mee te slepen in een verhaal dat onder je huid kruipt.
Wat ik zo waardeer aan Sax’ stijl, is haar vermogen om met weinig woorden veel te zeggen. Ze schrijft helder, maar nooit oppervlakkig. Haar zinnen zijn doordacht, soms poëtisch, dan weer rauw en confronterend. Henry is geen makkelijke protagonist: hij is getekend, verward, soms ronduit onaangenaam. Maar juist dat maakt hem geloofwaardig. De bijpersonages blijven iets meer op de achtergrond, wat jammer is, want sommige hadden best wat meer ruimte mogen krijgen. Toch voel je in elke scène dat Sax haar personages serieus neemt. Ze zijn geen pionnen in een historisch decor, maar mensen van vlees en bloed.
Negentien negentien is geen licht verteerbare roman, maar wel eentje die blijft nazinderen. Een beklijvend portret van een man die zijn plek in de wereld kwijt is en misschien ook zichzelf.
‘Negentien negentien’ begint waar veel oorlogsverhalen eindigen: bij de terugkeer. Henry Bennett, een Britse soldaat, keert in 1919 terug van het front. Maar thuis voelt niet meer als thuis. Hij worstelt met nachtmerries, hallucinaties en een allesverterend schuldgevoel. Zijn oplossing? Terug naar Ieper, de plek waar alles misging. Wat volgt is geen heldenverhaal, maar een zoektocht naar betekenis in een wereld die verder lijkt te willen zonder hem. De confrontatie met een stad in opbouw, toeristen die selfies maken op graven, en een bevolking die vooruit wil, maakt zijn innerlijke strijd des te schrijnender. Ik las dit boek erg graag. Net als bij Wat ons nog rest wist Sax me opnieuw volledig mee te slepen in een verhaal dat onder je huid kruipt.
Wat ik zo waardeer aan Sax’ stijl, is haar vermogen om met weinig woorden veel te zeggen. Ze schrijft helder, maar nooit oppervlakkig. Haar zinnen zijn doordacht, soms poëtisch, dan weer rauw en confronterend. Henry is geen makkelijke protagonist: hij is getekend, verward, soms ronduit onaangenaam. Maar juist dat maakt hem geloofwaardig. De bijpersonages blijven iets meer op de achtergrond, wat jammer is, want sommige hadden best wat meer ruimte mogen krijgen. Toch voel je in elke scène dat Sax haar personages serieus neemt. Ze zijn geen pionnen in een historisch decor, maar mensen van vlees en bloed.
Negentien negentien is geen licht verteerbare roman, maar wel eentje die blijft nazinderen. Een beklijvend portret van een man die zijn plek in de wereld kwijt is en misschien ook zichzelf.
December 20, 2025
"Als ik enkele stappen wil zetten, voel ik hoe glibberig het is. Mijn ademhaling versnelt. Mijn hart racet. De modder. Ik val op mijn knieën. Hij zal me meetrekken. Verzwelgen."
Aline Sax is historica en schrijfster. Na 15 jeugdboeken op haar conto te kunnen schrijven, is deze roman haar debuut voor volwassenen. En wat voor één. Het verhaal van Henry Bennet, soldaat die WOI overleefde en daarna de oorlog probeert te overleven, is beklijvend.
De roman schetst het verhaal van de gebeurtenissen net na de oorlog: wat zijn soldaten die geen soldaten meer zijn? Hoe moet het verder? Wat is de zin van het leven? Wie trekt er aan het kortste eind: de oorlogsdoden of de overlevenden? Al deze vragen, de gruwel en de zinloosheid van oorlog capteert Aline Sax heel goed in dit verhaal. Het is eentje dat aan je ribben blijft plakken en toch wel nog even zal nazinderen...
Aline Sax is historica en schrijfster. Na 15 jeugdboeken op haar conto te kunnen schrijven, is deze roman haar debuut voor volwassenen. En wat voor één. Het verhaal van Henry Bennet, soldaat die WOI overleefde en daarna de oorlog probeert te overleven, is beklijvend.
De roman schetst het verhaal van de gebeurtenissen net na de oorlog: wat zijn soldaten die geen soldaten meer zijn? Hoe moet het verder? Wat is de zin van het leven? Wie trekt er aan het kortste eind: de oorlogsdoden of de overlevenden? Al deze vragen, de gruwel en de zinloosheid van oorlog capteert Aline Sax heel goed in dit verhaal. Het is eentje dat aan je ribben blijft plakken en toch wel nog even zal nazinderen...
October 4, 2025
Wanneer Henry Bennett na WOI terugkeert naar zijn Engelse geboortedorp, wil zijn vroegere geliefde Sarah nog steeds met hem trouwen, maar voor hem is er te veel veranderd. Hij hoort er niet meer thuis, en dus reist hij in de zomer van 1919 naar het in puin geschoten Ieper, op zoek naar een manier om zijn demonen te bezweren. In het om een verfilming schreeuwende Negentien Negentien geeft Aline Sax, wiens Wat ons nog rest dit jaar bekroond werd met de Boon, een scherp beeld van het frontbestaan, volgens Henry een nefaste combinatie van eindeloze verveling, doffe ellende en pure angst. En van de geestelijke kwelling erna, want hoe sluit je zoiets af? Hoe ga je nadien om met liefde, verdriet en schuld? Hoe kun je kortom het doden overleven? Een grootse roman!
December 26, 2025
4,5. Met deze historische roman slaagt Aline Sax in haar opzet om een beklijvend beeld te schetsen van de beklemmende sfeer in de loopgraven en het niemandsland en om post-WW I Ieper in beeld te brengen, dit alles vanuit een vrij uniek perspectief. Mooi hoe ze de thematiek van het herinneren (en het 'hoe' herinneren) doorheen de roman weeft. Hoewel deze roman zich op volwassenen richt zie ik qua schrijfstijl geen groot verschil met de jeugdboeken van Aline Sax. Mooi werk van een interessant auteur.
October 31, 2025
Een fantastisch boek.
Een Engelse soldaat keert kort na de wapenstilstand terug naar het slagveld bij Ieper om in vrede te komen met zijn daden gedurende de Eerste Wereldoorlog. Schrijfster Aline Sax beschrijft de oorlog alsof zij het zelf meegemaakt heeft, ik vind dat heel bijzonder voor iemand die in 1984 geboren is.
Het boek dat tegen het einde een absoluut onverwachte wending neemt, heeft me behoorlijk bij de keel gegrepen en me regelmatig ontroerd.
Lezen dat boek!
Een Engelse soldaat keert kort na de wapenstilstand terug naar het slagveld bij Ieper om in vrede te komen met zijn daden gedurende de Eerste Wereldoorlog. Schrijfster Aline Sax beschrijft de oorlog alsof zij het zelf meegemaakt heeft, ik vind dat heel bijzonder voor iemand die in 1984 geboren is.
Het boek dat tegen het einde een absoluut onverwachte wending neemt, heeft me behoorlijk bij de keel gegrepen en me regelmatig ontroerd.
Lezen dat boek!
Read
December 26, 2025Aline Sax doet het weer, een prachtig oorlogsverhaal schrijven dat zo mooi geschetst is op basis van ons verleden.
Dit jaar heb ik ook 'Post voor mevrouw Bromley' gelezen, maar dit boek staat daar met kop en schouders boven. Hetzelfde thema wordt aangeraakt, maar personages zijn beter uitgewerkt en het kader zit steviger in elkaar. Ik zal dit aan iedereen aanraden en nieuw werk van Aline snel aan bod laten komen!
Dit jaar heb ik ook 'Post voor mevrouw Bromley' gelezen, maar dit boek staat daar met kop en schouders boven. Hetzelfde thema wordt aangeraakt, maar personages zijn beter uitgewerkt en het kader zit steviger in elkaar. Ik zal dit aan iedereen aanraden en nieuw werk van Aline snel aan bod laten komen!
November 22, 2025
Aline Sax vraagt veel van de lezer. De verhaallijnen in deze roman wisselen tussen verleden, heden, traumatische herbelevingen, nachtmerries en een soort visioenen. Mooi gedaan, misschien goed om het boek nog een keer te lezen om het beter te kunnen duiden.
October 1, 2025
Mooi geschreven, goed contrast tussen 1919 en o.a. 1917. Archie verdiende zo zo veel beter.
This entire review has been hidden because of spoilers.
November 15, 2025
Soms kom je een boek tegen wat je niet weg kan leggen. Op dat ze nooit vergeten zullen worden.
November 24, 2025
It has been ages since I read a book in one weekend.
Must be because it takes place in Ypres where I grew up 😊. Lest we forget. We will remember them!
Must be because it takes place in Ypres where I grew up 😊. Lest we forget. We will remember them!
December 20, 2025
het verhaal gaat eerder richting 5⭐, de schrijfstijl is eerder 3,5⭐ voor mij. Een pakkend verhaal dat gruwelijker wordt bij elke herinnering en waar ik nog even verder van moet bekomen.
December 26, 2025
Dit boek moet je gewoon gelezen hebben. Een absoluut meesterwerk.
December 27, 2025
Intens. Heftig. Hard én zacht. Niet nóg of wéér een boek over de Eerste Wereldoorlog, maar een onverwacht en verrijkend perspectief in een ver/bewonderlijke beeldende taal ...
Displaying 1 - 28 of 28 reviews