Een meeslepend betoog over zeven theologische en filosofische deugden als houvast in een doorgedraaide wereld.
In ‘Virtuoos leven’ betoogt Ariaan Baan dat de zeven deugden stabiliteit kunnen bieden in deze hectische tijd. Hoe blijf je staande? Hoe blijf je trouw aan God en je naasten? Als je oprecht en waarachtig wil leven in deze soms ongenadige wereld heb je innerlijke stabiliteit nodig. Dit boek behandelt achtereenvolgens de theologische deugden geloof, hoop en liefde en de filosofische deugden verstandigheid, rechtvaardigheid, matigheid en dapperheid. Baan beschouwt de zeven deugden als geschenken van God, met behulp waarvan je een goed leven kunt leiden, virtuoos zelfs.
Ik heb voor mezelf ooit de regel opgesteld: elk boek waarin ik begin, lees ik uit. Uit respect voor de schrijver van het boek. Bon, voor het eerst heb ik me echt door een boek heen moeten sleuren. Ik had namelijk per ongeluk een boek meegenomen van een pastoor die raaskalt over een leven vol deugd, enzovoort. Echt, ik heb geprobeerd het met een open blik te lezen, maar het leven dat Baan voorstelt, lijkt me toch maar doodsaai.
Dit boek is geschreven als een theologisch testament: Baan, predikant en gepromoveerd op de Amerikaanse theoloog en ethicus Stanley Hauerwas, blijkt aan een progressieve hersenziekte te lijden. Hij schreef dit boek in het eerste jaar dat die hersenziekte bij hem werd geconstateerd vanuit het besef dat hij over een tijd niet meer het vermogen had om te schrijven. In dit boek wil hij de lessen die hij in zijn leven geleerd heeft doorgeven aan anderen. Hij doet dat aan de hand van reflecties over de zeven deugden, zoals ze bekend zijn in de christelijke traditie. Hij plaatst zijn reflecties nadrukkelijk in een wereld, die alle levensbeschouwingen is kwijtgeraakt. Hij begint zijn boek met te zeggen dat deze wereld is doorgedraaid omdat de grote verhalen, die zekerheid en houvast boden, zijn verdwenen. We leven daarom in een wereld vol onzekerheid. Hij stelt dan de vraag hoe wij in deze onzekere wereld trouw kunnen blijven aan God en onze naasten? Daarbij wil dit boek helpen door aandacht te vragen voor deze zeven deugden. Het geloof kan geoefend worden, getraind als een bepaalde manier van leven. Baan begint met geloof. Geloof is ook een deugd, die beoefend kan worden door bijvoorbeeld te lezen in de bijbel en door naar de kerk te gaan. Daarbij is deze deugd wel door Christus geschonken, maar zijn we geroepen om deze deugd zelf ook te actief onderhouden. In zijn eigen situatie van een progressieve ziekte kan de deugd van de hoop helpen om niet alleen vertrouwen op God te houden, maar ook te ontdekken wat het leven werkelijk de moeite waard maakt. De deugd van de hoop helpt om niet mee te gaan in een oppervlakkig leven. Liefde als deugd vindt zijn oorsprong voor Baan in Christus. Tegelijkertijd wil hij niet meegaan met Augustinus die stelt dat degenen die de liefde van Christus missen alleen maar tot zelfliefde in staat zijn. Ook verstandigheid, rechtvaardigheid, matigheid en dapperheid komen voorbij. Dit boek is ook geschikt voor een gespreksgroep waarbij de deelnemers willen nadenken over wat voor een karakter wenselijk is voor een christen in deze tijd. Lezers met een reformatorische achtergrond zullen het boek bij tijden te weinig kritisch zijn. Dat kunnen ze in zo’n gespreksgroep prima inbrengen om het gesprek over wat nodig is in deze tijd te verdiepen.