O medo do céu

by Fleur Jaeggy, Ana Cláudia Santos (Translator)

Estas são histórias trespassadas pela morte, ensombradas pela vingança do céu, desenhadas com clarividente onirismo. Há uma mãe que detesta a filha e lhe nega um destino promissor; uma criada vinda de uma aldeola italiana com um objeto de devoção; duas mulheres que se conhecem no jardim zoológico e se juntam, honrando uma promessa; a assombração de um cão; gémeos órfãos que tomam posse de uma casa em ruínas e se dedicam a enfeitar caixões. Há flores murchas; ares lacustres estagnados; instituições governamentais para velhos, ou incapacitados; objetos de culto profanados e vingativos; pais e filhos que se punem; a vaidade na velhice. As personagens destes contos temem o céu e agradecem-lhe, já que apenas o céu conhece as profundezas dos seus desejos.

Fleur Jaeggy volta a afinar aqui a tessitura única — trama, linguagem, imaginação — que transforma cada um dos seus livros em peças cintilantes de inquietação humana e literária.

Genres: Short Stories, Fiction, Italian Literature, 20th Century, Queer, Germany

77 pages, Kindle Edition

First published January 1, 1994

About the author

Fleur Jaeggy is a Swiss author, who writes in Italian. The Times Literary Supplement named Proleterka as a Best Book of the Year upon its US publication, and her Sweet Days of Discipline won the Premio Bagutta and the Premio Speciale Rapallo. As of 2021, six of her books have been translated into English.

Reviews

[Paula Mota · Rating 4 out of 5]

4,5*

As flores não podem fazer mais do que murchar, não diferentemente dos seres humanos. As flores, em competição com os mortos, estão impacientes para se tornarem pó descurado, pensava a velha.

São apenas sete os contos desta colectânea burilada pelo cérebro implacável de Fleur Jaeggy, formando um universo coeso com os anteriores “Viagem no Proleterka” e “Felizes Anos de Castigo”. Admiro a frieza com que esta autora constrói histórias de gente maldosa que certamente não iria para o céu e que, mesmo parecendo temer o seu julgamento…

Só o céu podia saber quanto ela era realmente vaidosa. É uma coisa que vai além do físico, uma coisa muito profunda, terrivelmente profunda.

…ou ter consciência de ter sido abandonada por ele…

A desgraça parecia um dom do céu. Desgraça sem dor.

…prossegue o seu caminho de desapego e crueldade.

Verena é meticulosa, da mesma forma que costura os seus tecidos, agora costura palavras e pensamentos. O assassínio era o mais belo bordado da sua vida. Ela ouvia os aplausos.

Ler estes contos é como sentir um machado no ar que pode cair a qualquer momento, mas a machadada certeira só é dada em três deles: “Sem Destino”, em que uma mulher que odeia a sua filha pondera se deve abrir mão dela…

Era um dia de primavera e fazia-se tarde. Marie Anne não tinha o hábito de falar tanto, isto é, de se alongar. Para ela, praguejar era a origem da palavra. E da criação.

...“Os gémeos”, que me fez recordar o grau de alienação dos irmãos da “Trilogia da Cidade de K.” de Ágota Kristóf…

Tinham de se distrair da ideia da morte.

…e “A velha vaidosa” em que um marido, ao convencer-se de que a sua mulher idosa está fatalmente doente, acciona nela um rancor inesperado.

É o amor, o amor que perdura nos velhos casais, que exalta a imaginação para o assassínio mental do outro.

Sem Destino - 5*
Uma Mulher - 4*
A Casa Gratuita - 4*
A Promessa - 4*
Porzia - 4*
Os gémeos- 5*
A velha vaidosa - 5*

[Blair · Rating 4 out of 5]

The first sentence of the first story in this collection is: ‘Then she hated her.’ This is typical of Last Vanities, and typical of Fleur Jaeggy, whose writing is so often both obscure and direct.

Last Vanities is a book about death – funerals and funeral flowers serve as frequent motifs – but it also contains stronger suggestions of hope than I’ve come to expect from Jaeggy’s acid pen. ‘The Promise’ is a love story between two women (with an absolutely irresistible beginning: ‘She’d met her by the snake pit in Berne. And now it was all over.’) Though it is odd and misshapen, and contains tragedy, it nevertheless ends with uncharacteristic fierceness and defiance. In ‘Last Vanities’ an elderly couple, married for 50 years, suddenly begin to wish each other dead. Yet there’s joy to be found in Verena’s eventual freedom: ‘Her whole old age was for herself.’

‘A Wife’ begins as the tale of the Rueggs, a couple who run a livestock farm, and their servants. Just as it seems the story has reached a typically elusive conclusion (the calm of ‘sacred inertia’), the perspective switches to that of a writer who ‘had written a story about a butcher and his wife. But he wasn’t convinced by the ending.’ (For inspiration, he decides to attend a funeral – naturally.) ‘The Twins’ performs a comparable narrative trick, moving abruptly from the eccentric title characters to the lament of a neglected pastor’s wife, then back to the twins again.

Elsewhere: embittered Marie Anne agrees to allow her friend’s employers to adopt her hated baby daughter (‘No Destiny’); a woman becomes unhealthily preoccupied with the residents of a free house operated by her husband (‘The Free House’); decades in the life of an overindulged woman are seen through the eyes of her maid (‘Porzia’, which I found the hardest to untangle).

This is an incredibly slim collection, just 95 pages with lots of blank space. Jaeggy says so much in so few words. In ‘No Destiny’, for example, she covers the events of fifteen years in six or seven sentences. When looking back over ‘The Promise’, I couldn’t believe it was only eight pages long – it contains worlds. I wanted to read every story closely; I wanted to read most of them more than once.

My favourite quote: ‘Aside from rotting, there's little flowers can do, and in this they are not unlike human beings.’ (from ‘A Wife’)

TinyLetter

[Korcan Derinsu · Rating 5 out of 5]

Daha önce bir romanını (Disiplinli Güzel Günler) ve bir öykü derlemesini (XX’in Erkek Kardeşiyim) okuduğum Fleur Jaeggy çok kolay kategorize edilemeyen yazarlardan. Bunun en temel sebebi ölüm, yalnızlık, gerilim, aile vs. gibi aşina olduğumuz temaları anlatmasına rağmen bunu kendine has şekilde anlatması kuşkusuz. Hemen her kitabında yer alan “tuhaflıkla karışık gerilim” öyle olmadık şekillerde kendini gösteriyor ki ister istemez her metin başka bir boyut kazanıyor ve biricik oluyor.

Tanrı Korkusu da tam bu söylediklerimin hakkını veren biricik bir öykü derlemesi. Aynı zamanda okuduklarım arasında da en beğendiğim Fleur Jaeggy eseri. 7 hikayeden oluşan bu derlemede yazara has temaların hepsi olmakla birlikte ölüm bir adım daha önde. Arada anlatıcının değiştiği, detayına giremesem de yazarın bizi şaşırttığı öyküler var. Bu da bambaşka boyuta taşıyor öyküleri. Tabii bir yandan da bunlar büyük bir sadelikle yapılıyor. Tanımlamam gerekirse sanki yazar çimdik atıp duruyor bize. Canımız yanıyor ama bağırmıyoruz da. Sessiz, rahatsız edici bir hava var hikayelerle okuyucu arasında ve son sayfaya kadar bu hep böyle sürüyor. Kendi adıma böyle metinleri sevdiğim için bu his hiç geçmesin, derleme hiç bitmesin istedim. Bence bu büyük bir yazarlık becerisi. Bir başkası da tam bu yüzden nefret edebilir, onu da anlarım. Zaten Fleur Jaeggy’nin “ya sevilir ya nefret edilir” türden yazarlardan olduğunu düşünüyorum.

“Yazgısız”, “Son Kibirlilik” (Michael Haneke’nin “Amour” filmini düşündüm ister istemez) ve “Porzia” derlemede benim için öne çıkan öyküler oldu ama diğerlerini de farklı özelliklerinden son derece başarılı buldum. İnsan doğasının karanlığına ve karmaşıklığına kısa ama derin bir bakış atmak isteyen herkese tavsiye derim.

[S̶e̶a̶n̶ · Rating 3 out of 5]

These are low-key dark stories told with Jaeggy's characteristic cold precision. Peopled by stoic farmers, housewives, servants and their masters, most deal with death in one way or another, often the coarse banality of death and its varied effects on the living who were close to them. The settings are provincial and unforgiving, reminiscent of those of Thomas Bernhard. There is a weariness here that is almost smothering. Despite this effect, the stories always feel too short. Even 'The Twins', which was the highlight for me, I suppose, was not fleshed out enough to satisfy. I wanted to know more about the twins, who reminded me of those in Ágota Kristóf's trilogy, yet they are barely even sketched out. It's for this reason I think Jaeggy's style lends itself better to the novel. I find that to fully enjoy her I need to be immersed in her world for longer than 10 or 12 pages. It also helps to stay with only one or two characters, as the bleakness and similar concerns and obsessions of her short story characters start blurring together, rendering them much less interesting.

[Leonor · Rating 4 out of 5]

Um livro de contos brilhante!

Sem Destino - 5⭐
Uma Mulher - 4⭐
A Casa Gratuita - 4⭐
A Promessa - 4⭐
Porzia - 4⭐
Os gémeos- 5⭐
A velha vaidosa - 5⭐

[Gabril · Rating 4 out of 5]

Brevi racconti acuminati come lame sottili dove la realtà è quel che è senza alcuna possibilità di soluzione o di trascendenza. L'orrore è qualità intrinseca dell'umana normalità e Fleur sa metterne in mostra i risvolti inaspettati attraverso una scrittura lucida, essenziale, pulitissima.

Una particolarità dello stile di Jaeggy è la compresenza e l'improvvisa alternanza del tempo passato e del tempo presente. Quasi a creare dei piccoli shock nel lettore dovuti all'irrompere improvviso di quel che non ci si aspetta. Se lo stile fa l'autore (ed è così) bisogna riconoscere che Fleur Jaeggy di stile ne ha, ne ha da vendere.

[Julien Ligne 4 · Rating 5 out of 5]

Hot, spicy take coming from a hot, spicy guy: what if Fleur Jaeggy is the greatest writer alive and no one ever cared?

[belisa · Rating 3 out of 5]

üçüncü kitapla bildirmek isterim ki hatunun zihni çok çapraşık ama buradaki öyküler romana ve diğer öykü kitabına göre bir tık daha iyiydi...

[BuchBesessen · Rating 2 out of 5]

Düster, distanziert, ultrasparsam. Nicht mein Buch.

[İrem Hira Yuca Vurucu · Rating 5 out of 5]

#yazgı,toz,hüzün,kutsal,cenaze,miras,çocuk,ölüm,aile
Tüm bu benim içlerinden birkaçını bile gördüğümde o kitabın kapağına bir göz atasım gelen kelimelerin içinde yüzen bir öykü kitabı.
85 yaşındaki Fleur Jaeggy , can yayınları sağolsun bu yılın bana hediyesi oldu. Her okuduğum kitabından sonra hayranlığım artıyor, bu kitap bana Agota Kristof’un BüyükDefter,Kanıt,ÜçüncüYalan’ını ve Samantha Sweblin’in Yedi Boş Ev’ini hatırlattı. Bir çırpıda bitirdim tabiki. Kimseye kendini beğendirmek zorunda olmayan, uymaya da pek çalışmayan, kendi olmayı arayan veya çoktan yollarını bulmuş insanlar var bu öykülerde. Yetim ikiz kardeşler, çocuksuz ve birlikteliklerinin 50. yılını kutlamaya hazırlanan bir yaşlı çift, kızlarını erken yaşta kaybetmiş zengin bir aile ve oraya temizliğe gelen hizmetçileri, bütün mahallenin ortak bir sır gibi sakladıkları “kardeş” diye hitap ettikleri iki kadın sevgili, bir kasabın eşi ve doğduklarında lanetlenmiş tepkisi verdiren 3 kızı… Böyle karakterler var, yazar çok zeki biri bence; hikayelerini kurgularken kendi kendine çok eğlenen biri canlanıyor aklımda. Zihnimde sonsuz ışıklar yaktı ve bana ilhamlar dağıttı 7 şahane öyküsüyle.

“Bir hafta sonra kasap, onu iyi gördüğünü söyledi, içinden eskisi gibi kendisinden alışveriş yapmasını dileyerek. Manav da onu iyi görmüştü. Ama tek kişilik ıspanak hazırlamak çok zahmetliydi.” (Söz)

[küb · Rating 3 out of 5]

Tanrı Korkucu, atmosferine rağmen okuması keyifli yedi öykülük kısa metinlerin kitabı.
Fleur Jaeggy’le bu kitabıyla tanıştım ve benim okumaktan keyif aldığım sakin, rahatsız edici, iç karartıcı metinlerin yazarıymış. Yedi öykünün karamsar boğuculuğu seviyesi ritmi hep aynı olması ayrı bir güzelliğiydi.
İkiz Kardeşler, Son Kibirlilik ve Yazgısız en etkilendiğim öyküler oldu.

[Federica Rampi · Rating 2 out of 5]

La paura del cielo si compone di sette brevi storie ambientate nella Svizzera tedesca: non c’è nessun accenno pietà per i personaggi, che vivono come se camminassero scalzi su vetri rotti, incapaci di protestare, depressi, stanchi, irrazionali.
Non c’è una presenza narrativa principale, le storie si svolgono in un clima oscuro, concise, taglienti come se fossero uscite dalla punta di un coltello , anziché da una penna.

Aleggia un'atmosfera di orrore, una propensione inquietante e sovversiva al delirio che sottolinea i gesti violenti e la fredda ironia di questi racconti.
Nell’aria agitata solo dal Föhn, il caldo vento occidentale delle Alpi, i personaggi sfogano l'angoscia delle ultime vanità della loro vita.

Due stelle perché nonostante sia ben scritto, è emotivamente faticoso.

[Fabi · Rating 5 out of 5]

Wieder sehr kalt und düster, die Prosa mit den gebrochenen Sätzen wirkt noch ein Stück distanzierter als in Die seligen Jahre der Züchtigung. Die einzelnen Erzählungen haben mir aber alle sehr gut gefallen, auch wenn sie manchmal etwas kryptisch waren

[Aglaja · Rating 5 out of 5]

Dunkel, kalt, ambivalent. Ich fand die Erzählungen fast noch besser als die Novellen.

[Oriana · Rating 2 out of 5]

I remember being really impressed by Jaeggy's Sweet Days of Discipline, but this book is brutal. It's not even a hundred pages long, but I couldn't bring myself to finish it. It's just unrelentingly bleak. Dead children, abused prostitutes, homelessness, bitterness, despair despair despair. Fuck. No thank you.

[Ffiamma · Rating 3 out of 5]

tanto avevo amato "i beati anni del castigo" quanto mi hanno lasciata fredda questi racconti. per carità, sono ben scritti e con quel pizzico di surreale che non guasta mai- ma qui la scrittura mi è sembrata troppo cesellata e lo stile si mangia l'anima.
(comunque, i migliori: la promessa, porzia e senza destino)

[tai · Rating 3 out of 5]

jaeggy's short stories are cold, and i didn't fall in love with them. they're more character sketches, which i never understand the point of. her novels skirt cold and distant but always bring us round to an intimate understanding.

[TheAuntie · Rating 3 out of 5]

la tristezza aleggia dappertutto

che strano libro, non posso dire di aver colto il significato di tutti i racconti. Ma un alone di tristezza, di malinconia, ma no, qualcosa di più intenso della semplice malinconia è presente in ogni riga di questo libro.

[Zac Davis · Rating 3 out of 5]

So dark, so depressing, such lovely writing. Tough literature-y short stories that I admired but didn't exactly enjoy.

[Leo · Rating 4 out of 5]

„Das Mädchen öffnete die Tasche, nahm einen Hammer heraus und schlug Frau Heber mitten auf die Stirn.“

[Michael]

Fleur Jaeggys Sätze kurz wie Peitschenhiebe überraschen den Leser mit plötzlichem Aufblitzen von Schmerz und Wut. Das Kind, die Kleine, das Neugeborene, aufgetaucht zwischen hundert anderen Kindern im Krankenhaus; wir wissen, dass Fleur Jaeggy seinen Namen nicht nennen wird. Wäre es besser dran tot, im „frivolen Grab“ als Lorelei die Haare der Puppen zu kämmen auf ewig? Mutter Marie Anne will dieses Mädchen jedenfalls nicht, sie beschneidet die Pflanzen, mehr als nötig, gibt das Kind aber auch nicht an die vornehmen Herrschaften ab, die es anstelle der eigenen, toten Tochter nur allzu gerne nähmen. Wenn Glück vorkommt, dann schneidendes, wie eine glühende Klinge. Doch eigentlich nur der Blick auf das Haus der Herrschaften, wo das Schicksal des Mädchens vorüber gegangen ist.
Wir kennen dieses Setting aus „Die seligen Jahre der Züchtigung“ und es begegnet uns wieder in „Proleterka“; in Fällen kann es Meisterschaft verlangen, die Kindheit zu überstehen. Und Fleur Jaeggys Unerbittlichkeit, ihre Einsicht in die Mechanismen der Einsamkeit: woher stammen sie? Vergeben und Vergessen ist nichts, alles andere später!
"Das Versprechen" ist eiskalt und berührend zugleich, die Bedeutung der Anerkennung des Namens wird hier thematisiert. Ruth befürchtet, dass ihre Familie ihrer verstorbenen, lebenslangen Lebensgefährtin Freneli die Aufnahme in die Familiengruft verweigern könnte. Indem sie Fenelis vollständigen Namen in den Stein meißeln läßt, stellt sie sicher, dass Freneli Identität und Anerkennung erfährt. Dass JFs Protagonistinnen namenlos bleiben, ließe sich so lesen, dass sie keine Anerkennung und Aufnahme in der Familie erfahren. Sie fühlen sich nicht benannt / angenommen und verweigern die Intimität des Namens.

Sich nicht als Teil der Familie, als Teil einer Gesellschaft zu fühlen, das ist die Grundbefindlichkeit der Figuren in den Erzählungen. Und manchmal latent, öfter offen zutrage tretend die Gewalt, die das Missverhältnis begleitet.

[Mayk Can Şişman · Rating 4 out of 5]

jaeggy’nin yazdıklarına tam anlamıyla vurulmuyorum belki ama her defasında yarattığı atmosferle akılda kalmayı başardığını düşünüyorum. ‘tanrı’nın korkusu’ndaki öyküler de ‘hava’sını sevdiğim öyküleri barındırıyor. son öykü ‘son kibirlilik’ dışında tam anlamıyla vurulduğum söylenemez ama gayet sevdim. ‘son kibirlilik’ ise oldukça iz bıraktı bende, haneke’nin ‘amour’u tadında, gayet lezizdi.

[Johnny il.cacciatore.di.libri · Rating 4 out of 5]

Sette racconti crudi, taglienti e dolorosi. Sono potentissime le parole di Fleur Jaeggy e gridano forte al lettore un messaggio chiaro: Il cielo non ci perdona. Siamo tutti condannati a essere schiacciati e giudicati da quel cielo che, senza pietà , si impone sopra di noi. È il cielo degli uomini. Un cielo di confine tra la vita di dolore e l’ignoto.

Si parla di vecchiaia, di deterioramento, di solitudine, di speranza e di morte. Sette racconti dove viene indagato il lato più oscuro degli esseri umani, incapaci di salvare se stessi e gli altri. Sette racconti dove il tempo viene percepito come un boia crudele che non lascia margini di manovra.

Un libro duro da digerire. Scritto talmente bene che le parole, sapientemente selezionate dall’autrice, penetrano come spilli accumunati nei pensieri del lettore.

In particolare mi ha colpito il racconto d’apertura intitolato “senza speranza”.

[Denise Mullins · Rating 4 out of 5]

A collection of seven short stories/character sketches that deal with the dark side of human nature. Disturbingly memorable scenes of cruelty and ugly emotions are told in Jaeggy's hauntingly minimalist style which twists grammar and parsing of phrases to maximum effectiveness.
While the first and last stories were most compelling in my opinion, they all present images of selfishness, jealousy, bitterness, and negativity that are often left unexplored-especially when overloaded in such a slim collection. This is definitely not a choice for those who prefer light reading, but it is a powerful and masterful piece of literature.

[Vera Sopa · Rating 5 out of 5]

Caramba! O primeiro livro desta autora que leio mas vou procurar os outros. Peguei nele porque era muito pequenino e com sete contos e fiquei cativa do primeiro “Sem destino” que é terrível… em bom. A maternidade da criada, a fatalidade da patroa e o desejo da amiga que, não se realizou no destino possível. Sinistro.

Se o primeiro inquieta, os restantes não lhe ficam atrás e leem-se sofregamente. Frases curtas mas cheias de sentido, com o muito que revelam e nos fazem sentir. A amargura e o rancor que, não chega ao afeto e ao desejo. O lado negro humano. As diferentes classes sociais e a hipocrisia que teme o céu. O temor da vingança.

[Vincent Scarpa · Rating 5 out of 5]

“Aside from rotting, there's little flowers can do, and in this they are not unlike human beings. Flowers and corpses are in a race to turn to forgotten dust, thought the old woman. The dead know what to do with the flowers left on their stones. They know how to repay those who gave them. They know how to avenge a gift. If they don't like it. They might like a pointless prayer. Or a change of heart. Nothing is so potent as the empty gesture.” — "A Wife"

[Marsinay · Rating 4 out of 5]

What an intriguing writer. Find myself drawn in by her work the same way I am by Yoko Ogawa’s short stories. Although Jaeggy is very different from Ogawa stylistically, both authors share an ability to hypnotically lure you into their twisted worlds where the every day is turned upside down and inside out.

[Negativedialecticsandglitter · Rating 3 out of 5]

3,5/5. Estos siete relatos son lo primero que leo de Jaeggy: narraciones sombrías donde anida la orfandad existencial, con interiores que rezuman muerte y jardines de flores siempre podridas —porque para la autora, la belleza apesta, todas las cosas placenteras son paradójicas, no en vano escribe que "la felicidad hería como un hierro candente"—. Una naturaleza contradictoria enmarca la melancolía de unos personajes—mayoritariamente femeninos— aún más contradictorios que esperan el fin de sus condenas en la tierra. Y luego el silencio de Dios. El temor del cielo.

Tendré que seguir leyéndola.

[Beatriz V. · Rating 4 out of 5]

“El temor del cielo” es una compilación de siete relatos.
El denominador común de estos cuentos es la atmósfera oscura que induce a la melancolía y que planea sobre cada historia así como un temor al cielo a través de unos personajes delirantes.
Como en toda recopilación de relatos siempre hay uno que destaca. En mi caso fue “Sin destino” un cuento en el que la protagonista, Marie Anne, se debate en la posibilidad de dar a su pequeña hija a una familia de señores ricos.
Todo ello con la impronta tan personal y especial que tiene Fleur Jaeggy. Una prosa directa, fría pero espeluznantemente bella y con esa atmósfera tenebrosa, inquietante e irónica que tanto la caracteriza.

[Gabriel]

I think I may have liked some of the stories in I Am the Brother of XX more than any of the stories here, but then I liked this book more overall, even if only just slightly more. Both books are excellent. There's no need to choose.