Na planecie Ksi dochodzi do rewolucji. Potomkowie fanatyków od wielu lat rządzący kolonia walczą o przetrwanie. Czy przybyszom Ziemi uda się cokolwiek zmienić? Komandor Sloth kończy swą misję na Ksi. Zostawia na planecie czterech ludzi, którzy mają pomóc zniewolonym kolonistom. Ziemianie są pełni zapału, lecz brak im doświadczenia. Każdy z nich ma własną wizję działań. Rozpoczyna się zasugerowana przez komandora gra w „żywe szachy”. Gra, w której nie ma reguł. Oprócz jednej – nikt z osadników nie może ucierpieć. Sloth powiedział to wyraźnie: „Dla dobra sprawy możecie łgać, mącić umysły, aranżować różne wydarzenia...” Ale wkrótce sytuacja się komplikuje. Niespodziewanie sami muszą walczyć o życie. Sloth zaś ponownie zostaje wysłany na Ksi. Jego wyprawa nie przebiega jednak zgodnie z planem.
Marcin Kowalczyk, laureat rozpisanego przez superNOWĄ konkursu, kontynuuje rozpoczętą przez Janusza A. Zajdla powieść. Oto NOWE SPOJRZENIE NA PLANETĘ KSI!
Zmarły przedwcześnie wielki wizjoner i mistrz polskiej SF, Janusz A. Zajdel, pozostawił po sobie wiele nie dokończonych projektów. Jednym z nich jest DRUGIE SPOJRZENIE NA PLANETĘ KSI – konspekt i trzy krótkie fragmenty. Wraz ze spadkobierczyniami Autora wydawnictwo superNOWA ogłosiło konkurs na dokończenie powieści. Za najciekawszą, najbardziej spójną i najbliższą wizji Zajdla jury uznało propozycję debiutującego w fantastyce Marcina Kowalczyka (ur. 1978), pracownika naukowego, autora monografii o twórczości Leopolda Tyrmanda.
Janusz Andrzej Zajdel (August 15, 1938 in Warsaw – July 19, 1985 in Warsaw) was a prominent Polish science fiction author. He died from cancer.
Zajdel is a precursor of social and dystopian fiction. In his works, he envisions totalitarian states and collapsed societies. His heroes are desperately trying to find sense in world around them, sometimes, as in Cylinder van Troffa, they are outsiders from a different time or place, trying to adapt to a new environment. The main recurring theme in his works is a comparison of the readers' gloomy, hopeless situations to what may happen in a space environment if we carry totalitarian ideas and habits into space worlds: Red Space Republics or Space Labour Camps, or both.
Frederik Pohl dedicated book Tales From The Planet Earth to Zajdel and A. Bertram Chandler.[citation needed] This book also contains one of Zajdel's short stories, "Particularly Difficult Territory", translated into English.
Można powiedzieć, że dokończone przez Kowalczyka "Drugie spojrzenie na planetę Ksi" jest o Solidarności, Magdalence i opanowaniu III RP przez ubecki układ, tak łopatologicznie jak się tylko da. Choć do książki włączono fragmenty napisane przez samego Zajdla, to zrobiono to trochę na odczepkę - np. poza nimi komandor Sloth pojawia się dopiero po 3/4 książki, a większość powieści to niezbyt przekonująco opisane przygody pozostawionych przez niego na Ksi członków załogi. Nie polecam, spokojnie można zostać przy tym, co napisał sam Zajdel.
Książka, której nie zdążył napisać Zajdel. Na szczęście zrobił to autor wyłoniony w konkursie na najlepszą adaptację notatek pierwotnego autora.
Uważam, że Zajdel dalej jest mistrzem socjologii przyszłości (choć teraz to już pewnie bardziej teraźniejszości), ale Kowalczyk wywiązał się poprawnie z zadania.
„Drugie spojrzenie...” nie jest już tak szokujące jak część pierwsza, ale ciągle mocno wali między oczy kwestionując pojęcie prawdy czy mitu założycielskiego.
Niestety sporo wątków nie pociągniętych, przez co czuję (pozytywny) niedosyt.
Znalazłem przez przypadek na Świat Czytników. Czytałem przez kilka wieczorów - ciekawe spostrzeżenia na temat systemu, w którym żył JZ, ubrane w szaty fantastyki naukowej.