Sloppy science

by Stan van Pelt

Van selectief shoppen uit meetresultaten, tot regelrechte datafabricage zoals in het geval van Diederik onderzoekers nemen verrassend vaak een loopje met de werkelijkheid. Zo zegt zelfs de helft van de wetenschappers zich soms schuldig te maken aan bedenkelijke onderzoekspraktijken en worden er steeds meer wetenschappelijke artikelen teruggetrokken.

In Sloppy science laat wetenschapsjournalist en oud-onderzoeker Stan van Pelt zien hoe dat komt. Hij beschrijft hoe wanpraktijken ontstaan, hoezeer integriteitsprocedures falen, wat de twijfelachtige rol is van wetenschappelijke uitgeverijen en hoe fraudedetectives problemen op het spoor komen. Je krijgt een inkijkje in deze ondoorgrondelijke wereld waarin fouten maar mondjesmaat worden toegegeven, en zelden rechtgezet. Maar gelukkig lijkt er inmiddels iets te verschuiven.

293 pages, Kindle Edition

Published September 24, 2025

Reviews

[Gabriël de Klerk · Rating 4 out of 5]

Een hartstikke interessant boek voor iedereen die ooit met de wetenschap in aanraking is geweest. Mooi evenwichtig, waarbij ook de wetenschappelijke ‘zwendelaars’ regelmatig aan het woord komen. Vooral Van Pelts bezoek aan een nepcongres is een sterk staaltje journalistiek. Soms leest het boek echter wat als een eerstejaars werkstuk: “In dit hoofdstuk ga ik het hebben over...” en “Ik zal hier uitweiden over...”. En oh ja, de geesteswetenschappen worden eigenlijk volledig overgeslagen, terwijl ik me daar juist het meest op verheugd had.

[Charlotte · Rating 2 out of 5]

Een zeer interessant onderwerp dat meer aandacht verdient. De vele herhalingen maken het boek echter minder prettig om te lezen. Ook jammer dat de geesteswetenschappen compleet buiten beeld blijven.

[Peter · Rating 4 out of 5]

Goede, pijnlijke inzichten in een deel van de weeffouten in het wetenschappelijke systeem. Ik weet niet of ik dit wel echt had willen weten, maar helemaal verrast ben ik ook niet.

Zelfs de wetenschap verlaten in 2007, onder andere door het gebrek aan carrièreperspectief, isolistische cultuur, druk om extern geweld op te halen en te publiceren (wetende dat lang niet al het onderzoek even verheffend of ingewikkeld is om tot een paper te komen), het vreemde peer-review systeem etc.

In 2025 lijkt het systeem de onderliggende issues nog niet hebben weten te adresseren en zijn er nieuwe twijfelachtige of zelfs frauduleuze praktijken bij gekomen.

Ik hoop dat het boek en lichtpuntjes die de auteur benoemd tot een ommekeer kunnen zorgen, zodat we wetenschappers een goede, fijne en zinvolle carrière kunnen bieden en we als maatschappij ook echt aankunnen op de kwaliteit van de output van de wetenschap.

[Rene · Rating 5 out of 5]

Great overview of various research integrity issues: from paper mills to predatory publishing. Contributions of many key players are mentioned, and authors are credited for their work.
The book closes with some great suggestions to improve the research system.

[Jaap Jansen · Rating 4 out of 5]

Stan did a great job highlighting all problems that science is currently facing from an more ethical standpoint. Great read and complete overview

[Alex Hulst]

Heerlijk boek, verplichte kost voor wetenschappers en iedereen die daarin geïnteresseerd is