What do you think?
Rate this book
معنى القلق: وطبيعته الثقافية والنفسية والبيولوجية
In the revised edition of this now-classic study, the distinguished author of Love and Will deepens his exploration into anxiety theory. Dr. May challenges the idea that mental health means living without anxiety, and he explores anxiety's potential for self-realization as well as ways to avoid its destructive aspects.
495 pages, Paperback
First published January 1, 1977
226 people are currently reading
5169 people want to read
About the author
Rollo May
86 books840 followersRollo May (April 21, 1909 – October 22, 1994) was an American existential psychologist. He authored the influential book Love and Will during 1969.
Although he is often associated with humanistic psychology, his philosophy was influenced strongly by existentialist philosophy. May was a close friend of the theologian Paul Tillich. His works include Love and Will and The Courage to Create, the latter title honoring Tillich's The Courage to Be.
Biography
May was born in Ada, Ohio in 1909. He experienced a difficult childhood, with his parents divorcing and his sister becoming schizophrenic. His educational career took him to Michigan State College majoring in English and Oberlin College for a bachelor's degree, teaching for a time in Greece, to Union Theological Seminary for a BD during 1938, and finally to Teachers College, Columbia University for a PhD in clinical psychology during 1949. May was a founder and faculty member of Saybrook Graduate School and Research Center in San Francisco.[1]
He spent the final years of his life in Tiburon on San Francisco Bay, where he died in October 1994.
Accomplishments
May was influenced by American humanism, and interested in reconciling existential psychology with other philosophies, especially Freud's.
May considered Otto Rank (1884-1939) to be the most important precursor of existential therapy. Shortly before his death, May wrote the foreword to Robert Kramer's edited collection of Rank’s American lectures. “I have long considered Otto Rank to be the great unacknowledged genius in Freud’s circle,” wrote May (Rank, 1996, p. xi).
May used some traditional existential terms in a slightly different fashion than others, and he invented new words for traditional existentialist concepts. Destiny, for example, could be "thrownness" combined with "fallenness" — the part of our lives that is determined for us, for the purpose of creating our lives. He also used the word "courage" to signify resisting anxiety.
He defined certain "stages" of development:
Innocence – the pre-egoic, pre-self-conscious stage of the infant.
An innocent is only doing what he or she must do. However, an innocent does have a degree of will in the sense of a drive to fulfill needs.
Rebellion – the rebellious person wants freedom, but does not yet have a good understanding of the responsibility that goes with it.
Decision – The person is in a transition stage in their life such that they need to be more independent from their parents and settle into the "ordinary stage". In this stage they must decide what to do with their life, and fulfilling rebellious needs from the rebellious stage.
Ordinary – the normal adult ego learned responsibility, but finds it too demanding, and so seeks refuge in conformity and traditional values.
Creative – the authentic adult, the existential stage, self-actualizing and transcending simple egocentrism.
These are not "stages" in the traditional sense. A child may certainly be innocent, ordinary or creative at times; an adult may be rebellious. The only association with certain ages is in terms of importance: rebelliousness is more important for a two year old or a teenager.
May perceived the sexual mores of the 1960s and 1970s, as well as commercialization of sex and pornography, as having influenced society such that people believed that love and sex are no longer associated directly. According to May, emotion has become separated from reason, making it acceptable socially to seek sexual relationships and avoid the natural drive to relate to another person and create new life. May believed that sexual freedom can cause modern society to neglect more important psychological developments. May suggests that the only way to remedy the cynical ideas that characterize our times is to rediscover the importance of caring for another, which May describes as the opposite of apathy.
His first book, The Meaning of Anxiety, was based on his d
Although he is often associated with humanistic psychology, his philosophy was influenced strongly by existentialist philosophy. May was a close friend of the theologian Paul Tillich. His works include Love and Will and The Courage to Create, the latter title honoring Tillich's The Courage to Be.
Biography
May was born in Ada, Ohio in 1909. He experienced a difficult childhood, with his parents divorcing and his sister becoming schizophrenic. His educational career took him to Michigan State College majoring in English and Oberlin College for a bachelor's degree, teaching for a time in Greece, to Union Theological Seminary for a BD during 1938, and finally to Teachers College, Columbia University for a PhD in clinical psychology during 1949. May was a founder and faculty member of Saybrook Graduate School and Research Center in San Francisco.[1]
He spent the final years of his life in Tiburon on San Francisco Bay, where he died in October 1994.
Accomplishments
May was influenced by American humanism, and interested in reconciling existential psychology with other philosophies, especially Freud's.
May considered Otto Rank (1884-1939) to be the most important precursor of existential therapy. Shortly before his death, May wrote the foreword to Robert Kramer's edited collection of Rank’s American lectures. “I have long considered Otto Rank to be the great unacknowledged genius in Freud’s circle,” wrote May (Rank, 1996, p. xi).
May used some traditional existential terms in a slightly different fashion than others, and he invented new words for traditional existentialist concepts. Destiny, for example, could be "thrownness" combined with "fallenness" — the part of our lives that is determined for us, for the purpose of creating our lives. He also used the word "courage" to signify resisting anxiety.
He defined certain "stages" of development:
Innocence – the pre-egoic, pre-self-conscious stage of the infant.
An innocent is only doing what he or she must do. However, an innocent does have a degree of will in the sense of a drive to fulfill needs.
Rebellion – the rebellious person wants freedom, but does not yet have a good understanding of the responsibility that goes with it.
Decision – The person is in a transition stage in their life such that they need to be more independent from their parents and settle into the "ordinary stage". In this stage they must decide what to do with their life, and fulfilling rebellious needs from the rebellious stage.
Ordinary – the normal adult ego learned responsibility, but finds it too demanding, and so seeks refuge in conformity and traditional values.
Creative – the authentic adult, the existential stage, self-actualizing and transcending simple egocentrism.
These are not "stages" in the traditional sense. A child may certainly be innocent, ordinary or creative at times; an adult may be rebellious. The only association with certain ages is in terms of importance: rebelliousness is more important for a two year old or a teenager.
May perceived the sexual mores of the 1960s and 1970s, as well as commercialization of sex and pornography, as having influenced society such that people believed that love and sex are no longer associated directly. According to May, emotion has become separated from reason, making it acceptable socially to seek sexual relationships and avoid the natural drive to relate to another person and create new life. May believed that sexual freedom can cause modern society to neglect more important psychological developments. May suggests that the only way to remedy the cynical ideas that characterize our times is to rediscover the importance of caring for another, which May describes as the opposite of apathy.
His first book, The Meaning of Anxiety, was based on his d
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 29 of 61 reviews
May 10, 2025
ALONE, ALONE - ALL, ALL ALONE -
ALONE ON A SUNLESS SEA;
AND NEVER A SAINT TOOK PITY ON
MY SOUL IN MISERY.
The Rime of the Ancient Mariner
WHEN THE STILL SEA CONSPIRES IN ARMOUR
AND HER SULLEN AND ABORTED CURRENTS BREED TINY MONSTERS
TRUE SAILING IS DEAD.
The Doors, Horse Latitudes
The meaning of anxiety became nascent within me in 1953, when Mom told me that in the higher intellectual world she inhabited at Stanford she was a target for bisexual males.
The Darkest Times of our Lives can be Long Before Dawn.
But they can be a gateway... A gateway to a dynamic change in our personalities: from Sullenly Cynical beings into Vividly Connected and Responsible Adults.
When the sheer brute void of anxiety enshrouds you in its jagged folds, keep the faith. That Void is in fact the Seed of Super Sensitivity and Compassion.
For anxiety, according to Dr. Rollo May, is reversible.
We reverse its downward spiral when we fight it inch by inch, and summon up a Higher Energy by bluntly refusing to DEHUMANIZE OUR WORLD. Anxiety is only our energy, stressed out at being continually channelled by our habits into ruts.
We've got to take its LEASH off for at least a few minutes of each day!
It is arduous and horrific trench warfare to keep on top of its energy. But we have no choice - we have to cut out the ROOT of anxiety’s grievous cancer - its negative side effects on our health.
I’m serious. It will KILL OUR SOUL IF WE DON’T EXPRESS IT IN PEACEFUL WAYS.
The good news is that, unlike terminal cancer, even type four anxiety is reversible. But it’ll take every bit of Heart, Grit and Sinew we can muster.
ALL THE TIME.
Our enemy is REAL. And he never rests.
As Old Frosted Moses says in a fantastic coming of age novel by Hugh Walpole: “It’s ALL in a man’s FORTITUDE!” Fortitude, the title of that great book, is CRITICAL.
So what's the MEANING of Anxiety? Well, Anxiety is a part and parcel of our makeup, now that the world has started spinning at a frenetic pace around its axis. It refers to a nameless, formless Dread.
About what? Emptiness. Or our aimless speed. Sometimes even just the face of evil in the world.
But is it curable?
Chogyam Trungpa used to love to tell the old table of the young, neurotic girl who was anxiously awaiting the return of her Dad back home. Her mom just said, "OK, OK - We'll go find him!"
So, together, they proceed in a long and tortuous trip - up hill and down dale, through the midst of a brutal afternoon rush hour, past bums, vamps and mobs of zombies, though murder scenes and car wrecks.
Finally, that evening they return home - and the little girl is tired and white as a sheet - and there, in his la-z-boy and slippers, is Dad, calmly.smoking his pipe and reading the papers.
He barely looks up. "Well, little girl, how was your day?"
And the MORAL!?
Better the devil you know than the devil you DON'T know. For outside your own little world the Anxiety is Much Worse. Get USED TO YOUR BOREDOM. It is free energy that wants to be creative.
Sometimes expressing our grief really helps, too. As T.S.Eliot says, sometimes:
"There is no relief but in grief!"
Don’t try to gainsay that feeling. For true grief, preferably shared, can awaken our Compassion. And that’s the key to the lock that sequesters us in the narrow gridlock of our anxiety.
When I went down for the count after my own coming of age, I remembered the old adage “you can’t fight city hall,” and COASTED. Don’t do that either.
Cause, as I faked my way through life my anxiety swelled up like a bad weed. It soon overran my Eden. It became self-pity.
Anxiety is the Venus Flytrap in our garden. And guess what? We’re the fly.
Folks, you Can’t fake life. Life has FANGS. And that’s the bottom line about coming of age.
And if you sink deeper and deeper into the tropical stillness of those Horse Latitudes, your days of true sailing are over - as its tiny monsters snap at your heels.
Those Horse Latitudes are really John Bunyan’s Slough of Despond. That swamp bears many a man’s bones as its trophies. Get up and keep moving. Don't PITY yourself.
With anxiety, there’s no rest for us wicked! So USE that unrest.
Creation, compassion and an ordinary life can be the beginning of our final rest.
As Santayana said, life’s a STRUGGLE - not a SPECTACLE. We must work to see results...
Don’t give in to the Enemy. Go down fighting to the end. Until the day when you lay down your arms in Peace.
For if we don’t SUCCEED - and at least TOTALLY, RADICALLY HUMANIZE our listless Doldrums - we’re as good as DEAD.
But yes - you can regain your peace of mind - and GET YOUR REAL LIFE BACK.
Though the sad news is we can never be like Jesus, yet neither are we like Judas, so we don't have to dig our own grave in our deep depression.
We may, however, if we favour the plodding, earthly devotion of a St. Joseph, CAST OUT ALL ANXIETY FROM OUR LIFE WITH OUR OWN ORDINARY SENSE OF HONOUR AND COMMITMENT...
And Win in the End.
ALONE ON A SUNLESS SEA;
AND NEVER A SAINT TOOK PITY ON
MY SOUL IN MISERY.
The Rime of the Ancient Mariner
WHEN THE STILL SEA CONSPIRES IN ARMOUR
AND HER SULLEN AND ABORTED CURRENTS BREED TINY MONSTERS
TRUE SAILING IS DEAD.
The Doors, Horse Latitudes
The meaning of anxiety became nascent within me in 1953, when Mom told me that in the higher intellectual world she inhabited at Stanford she was a target for bisexual males.
The Darkest Times of our Lives can be Long Before Dawn.
But they can be a gateway... A gateway to a dynamic change in our personalities: from Sullenly Cynical beings into Vividly Connected and Responsible Adults.
When the sheer brute void of anxiety enshrouds you in its jagged folds, keep the faith. That Void is in fact the Seed of Super Sensitivity and Compassion.
For anxiety, according to Dr. Rollo May, is reversible.
We reverse its downward spiral when we fight it inch by inch, and summon up a Higher Energy by bluntly refusing to DEHUMANIZE OUR WORLD. Anxiety is only our energy, stressed out at being continually channelled by our habits into ruts.
We've got to take its LEASH off for at least a few minutes of each day!
It is arduous and horrific trench warfare to keep on top of its energy. But we have no choice - we have to cut out the ROOT of anxiety’s grievous cancer - its negative side effects on our health.
I’m serious. It will KILL OUR SOUL IF WE DON’T EXPRESS IT IN PEACEFUL WAYS.
The good news is that, unlike terminal cancer, even type four anxiety is reversible. But it’ll take every bit of Heart, Grit and Sinew we can muster.
ALL THE TIME.
Our enemy is REAL. And he never rests.
As Old Frosted Moses says in a fantastic coming of age novel by Hugh Walpole: “It’s ALL in a man’s FORTITUDE!” Fortitude, the title of that great book, is CRITICAL.
So what's the MEANING of Anxiety? Well, Anxiety is a part and parcel of our makeup, now that the world has started spinning at a frenetic pace around its axis. It refers to a nameless, formless Dread.
About what? Emptiness. Or our aimless speed. Sometimes even just the face of evil in the world.
But is it curable?
Chogyam Trungpa used to love to tell the old table of the young, neurotic girl who was anxiously awaiting the return of her Dad back home. Her mom just said, "OK, OK - We'll go find him!"
So, together, they proceed in a long and tortuous trip - up hill and down dale, through the midst of a brutal afternoon rush hour, past bums, vamps and mobs of zombies, though murder scenes and car wrecks.
Finally, that evening they return home - and the little girl is tired and white as a sheet - and there, in his la-z-boy and slippers, is Dad, calmly.smoking his pipe and reading the papers.
He barely looks up. "Well, little girl, how was your day?"
And the MORAL!?
Better the devil you know than the devil you DON'T know. For outside your own little world the Anxiety is Much Worse. Get USED TO YOUR BOREDOM. It is free energy that wants to be creative.
Sometimes expressing our grief really helps, too. As T.S.Eliot says, sometimes:
"There is no relief but in grief!"
Don’t try to gainsay that feeling. For true grief, preferably shared, can awaken our Compassion. And that’s the key to the lock that sequesters us in the narrow gridlock of our anxiety.
When I went down for the count after my own coming of age, I remembered the old adage “you can’t fight city hall,” and COASTED. Don’t do that either.
Cause, as I faked my way through life my anxiety swelled up like a bad weed. It soon overran my Eden. It became self-pity.
Anxiety is the Venus Flytrap in our garden. And guess what? We’re the fly.
Folks, you Can’t fake life. Life has FANGS. And that’s the bottom line about coming of age.
And if you sink deeper and deeper into the tropical stillness of those Horse Latitudes, your days of true sailing are over - as its tiny monsters snap at your heels.
Those Horse Latitudes are really John Bunyan’s Slough of Despond. That swamp bears many a man’s bones as its trophies. Get up and keep moving. Don't PITY yourself.
With anxiety, there’s no rest for us wicked! So USE that unrest.
Creation, compassion and an ordinary life can be the beginning of our final rest.
As Santayana said, life’s a STRUGGLE - not a SPECTACLE. We must work to see results...
Don’t give in to the Enemy. Go down fighting to the end. Until the day when you lay down your arms in Peace.
For if we don’t SUCCEED - and at least TOTALLY, RADICALLY HUMANIZE our listless Doldrums - we’re as good as DEAD.
But yes - you can regain your peace of mind - and GET YOUR REAL LIFE BACK.
Though the sad news is we can never be like Jesus, yet neither are we like Judas, so we don't have to dig our own grave in our deep depression.
We may, however, if we favour the plodding, earthly devotion of a St. Joseph, CAST OUT ALL ANXIETY FROM OUR LIFE WITH OUR OWN ORDINARY SENSE OF HONOUR AND COMMITMENT...
And Win in the End.
May 1, 2020
Наскоро отново си припомних „Речта на краля“. Ако се абстрахираме, че става въпрос за личности, оставили своя отпечатък в един от най-значимите моменти от историческата сцена, това е филм за човек, който се опитва да надмогне себе си и да не позволява светът да го съжалява. „Дългите паузи са хубаво нещо – придават тържественост на важни случаи“, казва логопедът Лайънъл Лоуг на краля. „Тогава аз съм най-тържественият крал на света“, отвръща му Джордж VI. Тревожността от правилния вид, ще ви каже Роло Мей в своята книга, придава вкус на живота. Защо обаче живеем във време, което често люти на езика, и кога подправките заглушават автентичността на ястието?
За тревожността мога доста неща да ви кажа. И то не защото съм много умна и съм ги чела някъде, а просто от личен опит. Мога да ви изредя двадесетина тревожни за мен ситуации, преди да отворите уста да питате „Че то съществуват ли толкова?“. Ако сте имали неблагоразумието (като мен) да търсите начини за справяне с тревожност, то вероятно сте попадали на съвети да се храните правилно и да си приготвяте сами храната поне по 1,5 часа на ден, да спортувате минимум 30 минути, да медитирате час-два, колкото ви се откъснат, да се отпуснете и да отделите време за себе си около час… Има ги, разбира се, и хората, които разчитат на това, че като си подредят дома, станат минималисти и/или вегани или приложат най-засуканите фън шуей техники, всичко ще си дойде на мястото. Майка ми например си държи саксия с цветя над казанчето на тоалетната, защото било на пари, но действителността сочи, че това е дълбоко погрешна представа. Истината е, че хората в отчаянието си правят какво ли не и феноменът на тревожността има лепкави пипала и стиска здраво.
В „Смисълът на тревожността“ изчерпателно са изследвани различни контексти и размишленията на автори като Фройд и Киркегор, които придават облика на съвременната тревожност. Книгата впрочем е писана през 50-те години на миналия век, явно известен като „векът на тревожността“. Звучи отчайващо адекватна и днес. Дори с появата и особено развитието на интернет през последните години могат да се добавят и нови симпатични видове тревожност, като например FoMO, известно и като притеснение да не си смотаняк, защото не правиш това, което правят хората в свръхредактираните версии на живота си, наречени социални мрежи. Интересно защо никой не се сеща да се тагне, докато е затънал до уши с кофата и парцала да си чисти банята? Тогава сигурно поне тази тревожност щяхме да отметнем. Уви.
Като цяло този особен род тревожност да се сравняваш с другите и то по-успелите от теб, иде от Ренесанса, от излизането на човека като индивидуалност една крачка напред и откъсването му от общността. Упадъкът още в този период на ценности, които крепят човечеството от векове, продължава и до днес. Човек изпитва тревожност, когато е сам, но и в компанията на други, защото е оценяван и сам оценява. Втълпява му се, че е свободен и съдбата му е в негови ръце, но всъщност ръцете на повечето хора до голяма степен са вързани. Дава му се илюзорното усещане, че е способен на всичко, но понякога е роб на собствения си ум и на условностите на обществото. Страх го е от живота, защото той означава неосъществена възможност, но и от смъртта, защото тя е загуба на себе си – и между тези си два страха се люшка завинаги. Тревожи се човекът, следователно съществува.
Тревожността е наследство от предците ни и увит в лъскава хартия подарък от сегашното ни общество. В своята книга Роло Мей подръпва социокултурните, философските и дори политическите нишки на тревожността, особено на невротичната ѝ форма, добила почти пандемични размери. Тревожността ограничава развитието на човека, а призванието на всеки е да бъде себе си. И да не се шашка от най-малкото нещо, бих добавила аз. А има ли все пак тревожността смисъл и какъв е той? Като всеки защитен механизъм – да. Прочетете и обещавам да научите и това.
„Да бъдеш или не (тревожен)? Туй е въпросът.
Дали е по-достойно да понасяш
стрелите на свирепата съдба,
или… да се опълчиш
срещу море от мъки и в таз битка
да ги зачеркнеш всички?“
Един от най-тревожните персонажи в световната литература
За тревожността мога доста неща да ви кажа. И то не защото съм много умна и съм ги чела някъде, а просто от личен опит. Мога да ви изредя двадесетина тревожни за мен ситуации, преди да отворите уста да питате „Че то съществуват ли толкова?“. Ако сте имали неблагоразумието (като мен) да търсите начини за справяне с тревожност, то вероятно сте попадали на съвети да се храните правилно и да си приготвяте сами храната поне по 1,5 часа на ден, да спортувате минимум 30 минути, да медитирате час-два, колкото ви се откъснат, да се отпуснете и да отделите време за себе си около час… Има ги, разбира се, и хората, които разчитат на това, че като си подредят дома, станат минималисти и/или вегани или приложат най-засуканите фън шуей техники, всичко ще си дойде на мястото. Майка ми например си държи саксия с цветя над казанчето на тоалетната, защото било на пари, но действителността сочи, че това е дълбоко погрешна представа. Истината е, че хората в отчаянието си правят какво ли не и феноменът на тревожността има лепкави пипала и стиска здраво.
В „Смисълът на тревожността“ изчерпателно са изследвани различни контексти и размишленията на автори като Фройд и Киркегор, които придават облика на съвременната тревожност. Книгата впрочем е писана през 50-те години на миналия век, явно известен като „векът на тревожността“. Звучи отчайващо адекватна и днес. Дори с появата и особено развитието на интернет през последните години могат да се добавят и нови симпатични видове тревожност, като например FoMO, известно и като притеснение да не си смотаняк, защото не правиш това, което правят хората в свръхредактираните версии на живота си, наречени социални мрежи. Интересно защо никой не се сеща да се тагне, докато е затънал до уши с кофата и парцала да си чисти банята? Тогава сигурно поне тази тревожност щяхме да отметнем. Уви.
Като цяло този особен род тревожност да се сравняваш с другите и то по-успелите от теб, иде от Ренесанса, от излизането на човека като индивидуалност една крачка напред и откъсването му от общността. Упадъкът още в този период на ценности, които крепят човечеството от векове, продължава и до днес. Човек изпитва тревожност, когато е сам, но и в компанията на други, защото е оценяван и сам оценява. Втълпява му се, че е свободен и съдбата му е в негови ръце, но всъщност ръцете на повечето хора до голяма степен са вързани. Дава му се илюзорното усещане, че е способен на всичко, но понякога е роб на собствения си ум и на условностите на обществото. Страх го е от живота, защото той означава неосъществена възможност, но и от смъртта, защото тя е загуба на себе си – и между тези си два страха се люшка завинаги. Тревожи се човекът, следователно съществува.
Тревожността е наследство от предците ни и увит в лъскава хартия подарък от сегашното ни общество. В своята книга Роло Мей подръпва социокултурните, философските и дори политическите нишки на тревожността, особено на невротичната ѝ форма, добила почти пандемични размери. Тревожността ограничава развитието на човека, а призванието на всеки е да бъде себе си. И да не се шашка от най-малкото нещо, бих добавила аз. А има ли все пак тревожността смисъл и какъв е той? Като всеки защитен механизъм – да. Прочетете и обещавам да научите и това.
„Да бъдеш или не (тревожен)? Туй е въпросът.
Дали е по-достойно да понасяш
стрелите на свирепата съдба,
или… да се опълчиш
срещу море от мъки и в таз битка
да ги зачеркнеш всички?“
Един от най-тревожните персонажи в световната литература
August 13, 2016
This book discussed the intrapsychic implications of anxiety. It draws much of its analysis on the phenomenon of anxiety from the philosophical (specifically Kierkegaard's), psychoanalytic, and cultural perspectives. I consider it to be a reflection of May's orientation, which is geared towards the Existential-psychoanalysis school.
Although it focused much of its discussion on the origins and implications of anxiety, the most important part of the book is its proposal on how to use anxiety constructively towards personal growth instead of allowing it to be a liability.
Although it focused much of its discussion on the origins and implications of anxiety, the most important part of the book is its proposal on how to use anxiety constructively towards personal growth instead of allowing it to be a liability.
June 10, 2018
В тази своя книга Мей проследява развитието на концепциите за тревожността през различни периоди от историята, дефинира я чрез терминологията на различни науки, като предлага философски, психологически и биологически нейни тълкувания. Особено интересна за мен беше частта, в която разглежда как културологичните и социалните фактори са спомогнали за засилването на тревожността и превръщането ѝ във фундаментална причина за настъпването на неврози и психически разстройства. Роло Мей непрекъснато разграничава т. нар. ситуационна "нормална" тревожност и "невротичната", като дава примери и за двете и обяснява как може да се работи за справяне с тези състояния. Тревожността възниква, когато между човека и неговия свят съществува разрив, субективно преживяване на организма при катастрофична ситуация. Организмът я изпитва, когато не може да се справи с изискванията на своята среда и поради това чувства заплаха за своето съществуване или ценностите, които смята за жизненоважни за своето съществуване. Мей набляга именно на ценностите и посочва, че промяната им и налагането на т. нар. "състезателен индивидуализъм", водещ началото си от епохата на Ренесанса, са допринесли до голяма степен за "Векът на тревожността". Книгата е писана след Втората световна война и в по-голямата си част се отнася за американското общество, но е учудващо колко актуално звучат тезите на Мей днес и за нас.
Мей изхожда от иновативните идеи на Фройд, според когото тревожността е вродена, генетично унаследена и е част от инстинкта за самосъхранение. Приносът на Фройд за разбиране на тревожността е откритието, че първичният източник на тревожността е в отделянето на детето от майката. Именно тази идея доразвива по-късно Ото Ранк в смисъла на символ на индивидуацията (процеса на разграничаване с цел индивидуално развитие).
Тези идеи следват логиката на философските разработки на Киркегор, според когото тревожността възниква, когато човек се сблъсква с нови възможности за индивидуално развитие и експанзия. По този начин Роло Мей обвързва тази тема с творчеството, за което говори и в книгата си "Смелостта да твориш".
Колкото по-креативен е човекът, толкова повече възможности има и толкова повече се сблъсква с тревожността и съпътстващите я отговорност и чувство за вина. Положителните аспекти на индивидуалността се развиват, като личността се противопоставя на, минава през и преодолява създаващите тревожност преживявания.
В последната част на книгата Роло Мей разглежда деструктивните и конструктивните начини за справяне с тревожността. Той опровергава разпространеното твърдение, че "умствено здраве означава да се живее без тревожност", защото за него липсата на тревожност е симптом за безчувственост и безотговорност. Като следствие изтъква, че смелостта се състои не в отсъствието на страх и тревожност, а в умението те да се преодоляват и да се върви напред въпреки тях. В този смисъл, според Мей, личността съумява да посрещне градивно неизбежната тревожност, когато ценностите, които ще отстои продължавайки напред, са по-значими за нея от ценностите, които ще завоюва с бягство. Тези ценности варират от човек до човек и от култура до култура, но ключовото е да послужат конструктивно при преодоляването на тревожността.
Мей изхожда от иновативните идеи на Фройд, според когото тревожността е вродена, генетично унаследена и е част от инстинкта за самосъхранение. Приносът на Фройд за разбиране на тревожността е откритието, че първичният източник на тревожността е в отделянето на детето от майката. Именно тази идея доразвива по-късно Ото Ранк в смисъла на символ на индивидуацията (процеса на разграничаване с цел индивидуално развитие).
Тези идеи следват логиката на философските разработки на Киркегор, според когото тревожността възниква, когато човек се сблъсква с нови възможности за индивидуално развитие и експанзия. По този начин Роло Мей обвързва тази тема с творчеството, за което говори и в книгата си "Смелостта да твориш".
Колкото по-креативен е човекът, толкова повече възможности има и толкова повече се сблъсква с тревожността и съпътстващите я отговорност и чувство за вина. Положителните аспекти на индивидуалността се развиват, като личността се противопоставя на, минава през и преодолява създаващите тревожност преживявания.
В последната част на книгата Роло Мей разглежда деструктивните и конструктивните начини за справяне с тревожността. Той опровергава разпространеното твърдение, че "умствено здраве означава да се живее без тревожност", защото за него липсата на тревожност е симптом за безчувственост и безотговорност. Като следствие изтъква, че смелостта се състои не в отсъствието на страх и тревожност, а в умението те да се преодоляват и да се върви напред въпреки тях. В този смисъл, според Мей, личността съумява да посрещне градивно неизбежната тревожност, когато ценностите, които ще отстои продължавайки напред, са по-значими за нея от ценностите, които ще завоюва с бягство. Тези ценности варират от човек до човек и от култура до култура, но ключовото е да послужат конструктивно при преодоляването на тревожността.
October 7, 2017
Although it is one of hardest book i ever read, it is also one of the most important books i ever read.
it speaks about anxiety phenomena... i got a lot of information from it about difference between fear & neutral anxiety and neurotic anxiety and many others.
i liked that Rollo May back to other psychologists and philosophers in this book like Karin Horny, Kerikgaurd and a lot as a resources, so he covers the topic from different points of view.
The cases studies is good but the conclusions and the studies on those cases are very rich than the cases itself.
This book is a very rich one, i consider it as a treasure... although it is not from those that you will enjoy while you are reading but the information you gain worthy give it all effort you can to read it, So it is a highly recommended book.
it speaks about anxiety phenomena... i got a lot of information from it about difference between fear & neutral anxiety and neurotic anxiety and many others.
i liked that Rollo May back to other psychologists and philosophers in this book like Karin Horny, Kerikgaurd and a lot as a resources, so he covers the topic from different points of view.
The cases studies is good but the conclusions and the studies on those cases are very rich than the cases itself.
This book is a very rich one, i consider it as a treasure... although it is not from those that you will enjoy while you are reading but the information you gain worthy give it all effort you can to read it, So it is a highly recommended book.
December 2, 2014
The Meaning of Anxiety uses an interdisciplinary approach to the topic of anxiety. May's central idea is anxiety is part of the human condition, and instead of avoiding or repressing it, anxiety can be used constructively.
In part I, May covers modern interpretations of anxiety, starting in various domains in the mid 2oth century, then in the context of philosophy , biology, psychology, psychotherapy, culture, and synthesizes all of it. I enjoyed certain sections more than others, but it's interesting to read about various thinkers and scientists in various disciplines.
In part II, his clinical analysis of anxiety brings to light several case studies including his comprehensive study on unmarried mothers. From the results, May shows how anxiety underlies fear, inner conflict as the source of anxiety, how rejection by parents relates to anxiety, and how a cleavage between expectations and reality distinguish normal and neurotic anxiety. An interesting finding he proposes is anxiety as a middle class phenomenon due to the competitive, achievement oriented culture we live in.
In part III, May covers the management of anxiety, and the development of the self. If we use anxiety in a positive way to experience being in awareness of nonbeing, then we move towards the realization of the self. Relating to my own counseling experiences, while most people tend to run away from their problems and anxiety, it takes courage to confront it. And that's what life is all about.
And a quote from an interview with May which sums it up.
“Now, I believe in life, and I believe in the joy of human existence, but these things cannot be experienced except as we also face the despair, also face the anxiety that every human being has to face if he lives with any creativity at all.”
In part I, May covers modern interpretations of anxiety, starting in various domains in the mid 2oth century, then in the context of philosophy , biology, psychology, psychotherapy, culture, and synthesizes all of it. I enjoyed certain sections more than others, but it's interesting to read about various thinkers and scientists in various disciplines.
In part II, his clinical analysis of anxiety brings to light several case studies including his comprehensive study on unmarried mothers. From the results, May shows how anxiety underlies fear, inner conflict as the source of anxiety, how rejection by parents relates to anxiety, and how a cleavage between expectations and reality distinguish normal and neurotic anxiety. An interesting finding he proposes is anxiety as a middle class phenomenon due to the competitive, achievement oriented culture we live in.
In part III, May covers the management of anxiety, and the development of the self. If we use anxiety in a positive way to experience being in awareness of nonbeing, then we move towards the realization of the self. Relating to my own counseling experiences, while most people tend to run away from their problems and anxiety, it takes courage to confront it. And that's what life is all about.
And a quote from an interview with May which sums it up.
“Now, I believe in life, and I believe in the joy of human existence, but these things cannot be experienced except as we also face the despair, also face the anxiety that every human being has to face if he lives with any creativity at all.”
November 14, 2021
if you like this review, i now have website: www.michaelkamakana.com
210924: exactly what title promises, in two ways, as defined and exhibited by various aspects of our culture, as to its ‘purpose’ in human life. part one is modern interpretations of anxiety, first in literature, social studies, politics, philosophy, theology, psychology, purpose of this book. then he does some history, following philosophical interpretations by spinoza, pascal, kierkegaard, then biology moving on through everything from ‘startle’ pattern to psychosomatic anxiety…
this is followed by ‘interpretations’ of anxiety psychological, psychotherapists, culturally, and summary. i like this part because it agrees with what existential psychology i have read, seems very aware, thoughtful, and summarize some names i know but not details of their anxiety theories eg, cg jung, and addresses the historical dimension to the problem. this book was first published in midcentury and revised after the vietnam war, so it is interesting to think where the theory is now…
part two is the clinical studies, which might be most dated, but give good idea of breadth of sources from which this book is borne, though it is part three i like best, about the ‘meaning’ of anxiety in terms of ‘purpose’, where there is clarified the distinction between neurotic unhealthy anxiety (which closes down your world) and constructive healthy anxiety (which opens creative possibilities)… i know what kind i want…
210924: exactly what title promises, in two ways, as defined and exhibited by various aspects of our culture, as to its ‘purpose’ in human life. part one is modern interpretations of anxiety, first in literature, social studies, politics, philosophy, theology, psychology, purpose of this book. then he does some history, following philosophical interpretations by spinoza, pascal, kierkegaard, then biology moving on through everything from ‘startle’ pattern to psychosomatic anxiety…
this is followed by ‘interpretations’ of anxiety psychological, psychotherapists, culturally, and summary. i like this part because it agrees with what existential psychology i have read, seems very aware, thoughtful, and summarize some names i know but not details of their anxiety theories eg, cg jung, and addresses the historical dimension to the problem. this book was first published in midcentury and revised after the vietnam war, so it is interesting to think where the theory is now…
part two is the clinical studies, which might be most dated, but give good idea of breadth of sources from which this book is borne, though it is part three i like best, about the ‘meaning’ of anxiety in terms of ‘purpose’, where there is clarified the distinction between neurotic unhealthy anxiety (which closes down your world) and constructive healthy anxiety (which opens creative possibilities)… i know what kind i want…
Read
March 13, 2010May's concept of 'pseudo-innocence; in his book, 'Power and Innocence', stayed with me. It occurs to me that such 'innocence' is a defence against anxieties (the existential, the psychological, the biological), a cerebral pattern-making that can look not only elaborate, almost aesthetically superior, but also ethically positive and admirable, while all the time such pseudo-innocence allows for abnegation of responsibilities, refusal of personal growth and the defaulted individual contribution to continuing preventable evils in the world.
The meaning of anxiety (for May and others, such as Kierkegaard) is in its very positive value, its creative thrust against meaninglessness, being against non-being. I like May's approach to anxiety as a cultural phenomenon, his drawing upon literature, philosophy, art, theology, sociology and more, and I like the writers he refers to. What is particularly interesting to me is a 'reading reading' approach here: how May's synthesis of the concept is itself an object deserving of analysis, most notably to what extent it is culturally and historically bound.
Specifically, one looks somewhat with alarm at the current dominant discourses about anxiety, the pharmatherapeutic goals of eliminating it as a pathology (which in particular, well delineated cases is fine, but not in a general sense), rather than as not only a given of the human condition, but potentially a vitally important and potent source of life itself.
Because of the emphasis upon psychotherapy, despite the continuous reference to culture, there is something of a general criticism I would make. In a tradition stretching from William James, the avuncular, philosopher-psychologist, currently labelled 'existential' and perhaps represented currently most recognisably in the works of May's protoge Irvin Yalom, the very strength of adventurous synthesising can be a weakness too when applied to an individual. Especially an individual who, through quotidian social crises, needs sure-fire quick fixes (although May does in his revision emphasise the place of medication). There's perhaps an assumed need that there is time and money to help people from all circumstances and walks of life to work through anxiety towards 'creativity' and 'realisation', the latter two sounding somewhat elitist concerns of the more neurotic end of the western cultural spectrum. I do very much like May's emphases upon realism, capabilities and capacities, and the repeated iteration that anxiety is the shadow of growth, and that the myriad means of avoiding it both in normal ways (such as frenetic work, entertainment) and neurotic defences are likely to see its core remain undisturbed.
Hopefully, we can all take something from the book, certainly I took a lot. I'd add that I see the deeper 'cultural anxiety' of our time as alarming in its potential for eliciting dreadfully destructive responses already being seen in such chilling political mantras in the USA as 'survival of the fittest', militarism, myth making, horribly distorted 'patriotism, demonisation and, in general, a collectivism into which an individual may sacrifice him or herself into abnegation of autonomous being, responsibility and, ultimately, ethical values such as love, compassion and generosity of spirit. It is such as the latter which we need more than ever before condemning our fellows as instigators of evil rather than victims of it.
The meaning of anxiety (for May and others, such as Kierkegaard) is in its very positive value, its creative thrust against meaninglessness, being against non-being. I like May's approach to anxiety as a cultural phenomenon, his drawing upon literature, philosophy, art, theology, sociology and more, and I like the writers he refers to. What is particularly interesting to me is a 'reading reading' approach here: how May's synthesis of the concept is itself an object deserving of analysis, most notably to what extent it is culturally and historically bound.
Specifically, one looks somewhat with alarm at the current dominant discourses about anxiety, the pharmatherapeutic goals of eliminating it as a pathology (which in particular, well delineated cases is fine, but not in a general sense), rather than as not only a given of the human condition, but potentially a vitally important and potent source of life itself.
Because of the emphasis upon psychotherapy, despite the continuous reference to culture, there is something of a general criticism I would make. In a tradition stretching from William James, the avuncular, philosopher-psychologist, currently labelled 'existential' and perhaps represented currently most recognisably in the works of May's protoge Irvin Yalom, the very strength of adventurous synthesising can be a weakness too when applied to an individual. Especially an individual who, through quotidian social crises, needs sure-fire quick fixes (although May does in his revision emphasise the place of medication). There's perhaps an assumed need that there is time and money to help people from all circumstances and walks of life to work through anxiety towards 'creativity' and 'realisation', the latter two sounding somewhat elitist concerns of the more neurotic end of the western cultural spectrum. I do very much like May's emphases upon realism, capabilities and capacities, and the repeated iteration that anxiety is the shadow of growth, and that the myriad means of avoiding it both in normal ways (such as frenetic work, entertainment) and neurotic defences are likely to see its core remain undisturbed.
Hopefully, we can all take something from the book, certainly I took a lot. I'd add that I see the deeper 'cultural anxiety' of our time as alarming in its potential for eliciting dreadfully destructive responses already being seen in such chilling political mantras in the USA as 'survival of the fittest', militarism, myth making, horribly distorted 'patriotism, demonisation and, in general, a collectivism into which an individual may sacrifice him or herself into abnegation of autonomous being, responsibility and, ultimately, ethical values such as love, compassion and generosity of spirit. It is such as the latter which we need more than ever before condemning our fellows as instigators of evil rather than victims of it.
January 2, 2018
This is May's break-out work. It really is the root of modern American existentialism. TL;DR: anxiety is of value. We are anxious for some reason, not for no reason. Moreover, aggressing against the anxiety is self-aggression and unlikely to result in improvement.
October 9, 2020
Son derece değerli bir kitap. İçerikteki meselelerin bir kısmını biliyordum, bir kısmını ise yeni öğrendim. Kierkegaard ve Pascal okuyacağım; ayrıca Sullivan da çok önemli bir isim, bunu anladım. Rönesansla beraber dinden uzaklaşıp bireyleşen modern insanın daha kaygılı bir hayata mahkum kalması önemli bir konuydu, oralardan epey bir şeyler öğrendim. Kapitalizm ve rekabet tabii zaten bilinen bir şey bu bağlamda. Kaygının sıfırlanması da iyi değil, çünkü ileri götüren bir motor aslında dengeli tutulabilen bir kaygı. Tabii kaç kişi bunu başarabiliyor, o da ayrı mesele... Fazlası ise psikoza sebep oluyor, kötü. İğdiş edilme denen nanenin ne olduğunu en sonunda anladım : Kendini yetersiz hissetme duygusu, esasen. Kaygıyla nasıl baş edebiliriz peki? Çalışarak, iş yaparak, üreterek ve farkındalığımızı arttırarak. Zor işler...
Fromm'un tespitleri de çok önemliydi; May'in büyük saygısı var bu isimlere.
Çevirmenin ismini kapağa koymamışlar, yayınevine mail atarak bu durumu protesto ettim. Çeviri fena değil, baskı da özenli sayılır.
Fromm'un tespitleri de çok önemliydi; May'in büyük saygısı var bu isimlere.
Çevirmenin ismini kapağa koymamışlar, yayınevine mail atarak bu durumu protesto ettim. Çeviri fena değil, baskı da özenli sayılır.
October 10, 2018
I wish I could give this book 6 stars. Loved it so much I bought it, and intend to revisit it again in the near future.
May 19, 2018
Това не е селфхелп за справяне с тревожността, не е наръчник по терапия, не е сдъвкана и изплюта научнопопулярна информация. И именно в това е ценността на тази книга! Един задълбочен и фундаментален труд, който поставя тревожността в много контексти - биологичен, исторически, психологически, практически... Това, което прави прекрасният Роло Мей тук, е даде едно по-добро и изначално разбиране за същността на тревожността - това базисно човешко състояние, което има много по-грандиозно значение в живота ни, отколкото често си представяме. Мей разглежда - бих казала контраинтуитивно -
тревожността като.. хъм, донякъде пътеводна светлина. Има конструктивни и деструктивни механизми за справяне и тръгнем ли по посока на първите, това може само да разгърне и обогати личността.
Има сведение, че тази книга е вдъхновила поне един тревожен човек. :)
Благодаря на "Изток-Запад" за изданието, но само да вметна, че дори и добрият превод има нужда от редактор особено на толкова сериозно четиво.
тревожността като.. хъм, донякъде пътеводна светлина. Има конструктивни и деструктивни механизми за справяне и тръгнем ли по посока на първите, това може само да разгърне и обогати личността.
Има сведение, че тази книга е вдъхновила поне един тревожен човек. :)
Благодаря на "Изток-Запад" за изданието, но само да вметна, че дори и добрият превод има нужда от редактор особено на толкова сериозно четиво.
September 9, 2020
It begins with Kierkegaard and ends with Kierkegaard. In between is a lot of clinical psychology, and of course Freud, followed by his inevitable progeny. The way May presents anxiety is compelling, despite the mustiness of his case studies: anxiety manifests as the problem of self-determination, and neurosis is the predictable manifestation of an inability or refusal to manage anxiety. I take the Freudian complexes and Rorschach tests with a grain of salt, but the philosophical grounds are as relevant as ever.
October 14, 2018
Couldn't keep reading, too dry and outdated
June 10, 2019
Огромни благодарности към Наталия Янева, чието прекрасно ревю ме насочи (отново) към много полезна, интересна и значима книга! Благодаря! :))
Особено ми допадна един пример за определяне или обяснение, ако може така да се каже, на тревожността, в един от случаиите, представени в книгата: "Отвън е много трудно да се прецени какво преживява един човек в остра тревожност. Браун с основание пише за своите приятели, че те "умоляват един давещ се човек (мен) да плува, без да знаят, че под водата неговите ръце и крака са вързани."
"Едно от средствата за намаляване на тревожността е трескавата дейност."
Особено ми допадна един пример за определяне или обяснение, ако може така да се каже, на тревожността, в един от случаиите, представени в книгата: "Отвън е много трудно да се прецени какво преживява един човек в остра тревожност. Браун с основание пише за своите приятели, че те "умоляват един давещ се човек (мен) да плува, без да знаят, че под водата неговите ръце и крака са вързани."
"Едно от средствата за намаляване на тревожността е трескавата дейност."
July 19, 2022
this is a very thorough and comprehensive theory of anxiety, and i think i understand myself a bit better now.
however, the case study part of the book focuses predominantly on female therapy subjects, which is obviously not representative at all.
however, the case study part of the book focuses predominantly on female therapy subjects, which is obviously not representative at all.
June 13, 2025
“القلق هو القلق القائم على تهديد لقيمة جوهرية يعتبرها الفرد ضرورية لوجوده كذات."- رولو ماي
“القلق هو دوار الحرية” - كيركيغارد
ماهو القلق ؟ كيف ينشأ ؟ وما أسبابه ؟ وهل للعمليات البيولوجية دور في ذلك ؟ كيف يساهم المجتمع بنمو القلق الفردي، وما علاقته بالمسؤولية الوجودية والاختيار؟ هل للدين علاقة بالقلق؟ ما هو منظور فرويد ؟ وكيف فسّر باسكال ، و سبينوزا شعور الإنسآن بالقلق ؟ وماذا قال كيركيغار؟ وماهي التفسيرات الحديثة؟ وهل هناك علاقة بين الأدب والقلق ؟ أو كيف ساهم الأدب في فهمه وتفسيره ؟ ماهي العلاقة بين القدرات الإبداعية والقدرة على الشعور بالقلق؟ ومالفرق بين القلق العادي و القلق المرضي ؟ وكيف يتطوران ؟ و هل الخوف جزء من القلق أو هل هو القلق ذاته؟ وما علاقة القلق بالوعي و الذات ؟
في هذا الكتاب، لا يقدّم رولو ماي القلق كاضطراب نفسي فقط، بل كحالة وجودية وثقافية معقدة ترتبط بالحرية، والاختيار، والقيم، والدين، والأدب، وحتى العمليات البيولوجية. هي قراءة تحليلية ثرية للقلق، تجمع بين الأبعاد النفسية والسريرية والثقافية والفلسفية. يراجع عبرها نظريات كبار المفكرين، ويضيف تجربته في علم النفس العيادي، ليبرهن أن القلق ليس عدوًّا، بل فرصة لفهم الذات ونموها.
اقتباسات :
"القلق هو الظاهرة الأساسية والمشكلة المركزية للعُصاب."- سيغموند فرويد .
“القلق يسعى لأن يتحول إلى خوف”: أي إلى شيء نعرف كيف نواجهه ونفهمه.
"يقول ليدل إنَّ القدرة على الشعور بالقلق والقدرة على التخطيط هما وجهان لعملة واحدة. فهو يعتقد أنَّ ((القلق يرافق النشاط الفكري كظله، فكلما تعمقنا في فهم طبيعة القلق، ازددنا فهمًا لطبيعة العقل»."
“الهدف من القلق المرضي هو حل المشكلة الأساسية ومن ثم التغلب على القلق.”
“إن مقدارًا معتدلاً من القلق له تأثير بنّاء على الكائن الحي. فالاكتفاء البسيط ليس هدف الحياة. إن الحياة النشيطة، الالتزام بالقيم، واتساع الحساسية، هي أهداف أكثر كمالًا."
"في عام 1950، ظهر القلق بوضوح في الأدب المعاصر. فقد أطلق ويستن هيو أودن على قصيدته اسم عصر القلق، وهو العنوان الذي اعتقد أنه يعكس بدقة سمات تلك الفترة."
عن طبيعة القلق:
"يتفق الخبراء في مجال دراسة القلق، مثل فرويد وغولدشتاين وهورني، على أنَّ القلق هو شعور غامض ومُبهَم بالتوتر. يختلف القلق عن الخوف في أنَّ الخوف ينجم عن مواجهة خطر معين، أما القلق فلا يرتبط بخطر محدد ويظل ((غير مُوجَّه)) و ((بلا هدف)). تتضمن السمات المميزة للقلق الشعور بالشك والعجز عند التفكير في الخطر. ولفهم طبيعة القلق بعمق، يتعين علينا التساؤل حول المهددات في الظروف التي تُسبب القلق."
يوضح إبستين أنَّ ((القلق الحاد ينتج عن التهديدات التي تواجه قدرة النظام الذاتي على التكامل». الشخص ذو التقدير الذاتي المنخفض ينهار بسهولة أكبر من الشخص ذي التقدير الذاتي المرتفع. ويضيف إيستين أنَّ «زيادة التقدير الذاتي تفضي إلى زيادة في مشاعر السعادة، والتكامل، والطاقة، والحرية، والشعور بالانفتاح. في المقابل، تؤدي انخفاضات التقدير الذاتي إلى زيادة في مشاعر التعاسة، والفوضى، والقلق، والانكماش»
" يقول كير كغارد بإيجاز: ((المغامرة تولِّد القلق، لكن عدم المغامرة يعني فقدان الذات)). استغلال الفرص، ومواجهة القلق، وتقبُّل المسؤولية والشعور بالذنب المترتب على ذلك، كلها تفضي إلى زيادة في الوعي الذاتي، والحرية، وتوسيع آفاق الإبداع."
الكتاب يقدم صورة مختلفة للقارئ عن القلق لا بوصفه كابوساً بل فرصة للتطور والنمو بوعي .
الترجمة رائعة كعادة بندر الحربي .
“القلق هو دوار الحرية” - كيركيغارد
ماهو القلق ؟ كيف ينشأ ؟ وما أسبابه ؟ وهل للعمليات البيولوجية دور في ذلك ؟ كيف يساهم المجتمع بنمو القلق الفردي، وما علاقته بالمسؤولية الوجودية والاختيار؟ هل للدين علاقة بالقلق؟ ما هو منظور فرويد ؟ وكيف فسّر باسكال ، و سبينوزا شعور الإنسآن بالقلق ؟ وماذا قال كيركيغار؟ وماهي التفسيرات الحديثة؟ وهل هناك علاقة بين الأدب والقلق ؟ أو كيف ساهم الأدب في فهمه وتفسيره ؟ ماهي العلاقة بين القدرات الإبداعية والقدرة على الشعور بالقلق؟ ومالفرق بين القلق العادي و القلق المرضي ؟ وكيف يتطوران ؟ و هل الخوف جزء من القلق أو هل هو القلق ذاته؟ وما علاقة القلق بالوعي و الذات ؟
في هذا الكتاب، لا يقدّم رولو ماي القلق كاضطراب نفسي فقط، بل كحالة وجودية وثقافية معقدة ترتبط بالحرية، والاختيار، والقيم، والدين، والأدب، وحتى العمليات البيولوجية. هي قراءة تحليلية ثرية للقلق، تجمع بين الأبعاد النفسية والسريرية والثقافية والفلسفية. يراجع عبرها نظريات كبار المفكرين، ويضيف تجربته في علم النفس العيادي، ليبرهن أن القلق ليس عدوًّا، بل فرصة لفهم الذات ونموها.
اقتباسات :
"القلق هو الظاهرة الأساسية والمشكلة المركزية للعُصاب."- سيغموند فرويد .
“القلق يسعى لأن يتحول إلى خوف”: أي إلى شيء نعرف كيف نواجهه ونفهمه.
"يقول ليدل إنَّ القدرة على الشعور بالقلق والقدرة على التخطيط هما وجهان لعملة واحدة. فهو يعتقد أنَّ ((القلق يرافق النشاط الفكري كظله، فكلما تعمقنا في فهم طبيعة القلق، ازددنا فهمًا لطبيعة العقل»."
“الهدف من القلق المرضي هو حل المشكلة الأساسية ومن ثم التغلب على القلق.”
“إن مقدارًا معتدلاً من القلق له تأثير بنّاء على الكائن الحي. فالاكتفاء البسيط ليس هدف الحياة. إن الحياة النشيطة، الالتزام بالقيم، واتساع الحساسية، هي أهداف أكثر كمالًا."
"في عام 1950، ظهر القلق بوضوح في الأدب المعاصر. فقد أطلق ويستن هيو أودن على قصيدته اسم عصر القلق، وهو العنوان الذي اعتقد أنه يعكس بدقة سمات تلك الفترة."
عن طبيعة القلق:
"يتفق الخبراء في مجال دراسة القلق، مثل فرويد وغولدشتاين وهورني، على أنَّ القلق هو شعور غامض ومُبهَم بالتوتر. يختلف القلق عن الخوف في أنَّ الخوف ينجم عن مواجهة خطر معين، أما القلق فلا يرتبط بخطر محدد ويظل ((غير مُوجَّه)) و ((بلا هدف)). تتضمن السمات المميزة للقلق الشعور بالشك والعجز عند التفكير في الخطر. ولفهم طبيعة القلق بعمق، يتعين علينا التساؤل حول المهددات في الظروف التي تُسبب القلق."
يوضح إبستين أنَّ ((القلق الحاد ينتج عن التهديدات التي تواجه قدرة النظام الذاتي على التكامل». الشخص ذو التقدير الذاتي المنخفض ينهار بسهولة أكبر من الشخص ذي التقدير الذاتي المرتفع. ويضيف إيستين أنَّ «زيادة التقدير الذاتي تفضي إلى زيادة في مشاعر السعادة، والتكامل، والطاقة، والحرية، والشعور بالانفتاح. في المقابل، تؤدي انخفاضات التقدير الذاتي إلى زيادة في مشاعر التعاسة، والفوضى، والقلق، والانكماش»
" يقول كير كغارد بإيجاز: ((المغامرة تولِّد القلق، لكن عدم المغامرة يعني فقدان الذات)). استغلال الفرص، ومواجهة القلق، وتقبُّل المسؤولية والشعور بالذنب المترتب على ذلك، كلها تفضي إلى زيادة في الوعي الذاتي، والحرية، وتوسيع آفاق الإبداع."
الكتاب يقدم صورة مختلفة للقارئ عن القلق لا بوصفه كابوساً بل فرصة للتطور والنمو بوعي .
الترجمة رائعة كعادة بندر الحربي .
August 15, 2021
Unfortunately, this book was not his best work, because it wasn't very accessible to the non-psychoanalyst. I found it tough to digest and at times read more like a scientific journal. Also, many parts were hard to relate to as it was written several decades ago.
Still, I respect the exhaustive research he did to enlighten us on this subject, including the case studies. Topics were interesting such as how anxiety relates to fear and how it can have a crippling effect vs. having awareness & acceptance to moderate it. Appreciated how he continued to include creativity as a important theme for one to attain full realization of the human experience.
Still, I respect the exhaustive research he did to enlighten us on this subject, including the case studies. Topics were interesting such as how anxiety relates to fear and how it can have a crippling effect vs. having awareness & acceptance to moderate it. Appreciated how he continued to include creativity as a important theme for one to attain full realization of the human experience.
This entire review has been hidden because of spoilers.
August 30, 2025
The Meaning of Anxiety is written in a more academic style and is a real gem for those interested in psychology. The author begins by exploring anxiety in historical terms, and towards the end, he includes interviews and techniques he has used with clients. Frankly, it’s not an easy read—I found myself rereading some pages several times.
February 5, 2018
um clássico. altamente especulativo e sintético. as especulações, de fundo psicanalítico, são basicamente inúteis. mas as sínteses culturais, filosóficas e psicológicas, inclusive das teorias psicanalíticas, são valiosas. e Rollo May escreve bem. quem estuda/se interessa por ansiedade, precisa ler.
January 3, 2022
F**kkkkkkk
April 23, 2025
This book connected a ton of dots for me about my own anxiety!
October 14, 2020
“birey, kaygısı ile yapıcı bir şekilde başa çıkabildiği takdirde, o bireyde kaygının ön plana çıktığı her alan, çok önemli birer gelişme alanıdır.”
May 5, 2025
Orijinal başlığı The Meaning of Anxiety (1950).
Kaygı üzerine yazılan kitapların ilklerinden sayılabilecek bir kitap. Elimdeki baskı kaynakça, dizin hariç ekler ve notlarla 500 sayfa. Yaklaşık ilk 300 sayfası kaygı nedir, korku mu kaygıdan, kaygı mı korkudan gelir (sonuç olarak korkuyu kazırsak altından kaygı çıkar, diyor), kaygı ile stres aynı şey midir gibi sorulara cevap verirken meşhur filozof ve psikoterapistlerin konu üzerine söylediklerini aktarıyor. Yazar sonraki yaklaşık 100 sayfada 1 erkek, 13 bekar anne üzerinden vaka örnekleriyle çıkarımlarına destek buluyor. Son yaklaşık 50 sayfa da kaygıyla nasıl baş edilir sorusuna cevapla son bir toparlama. Açıkçası kitabın biraz uzatıldığını düşünüyorum. Aynı çıkarımları tekrar tekrar söylüyor. Onun dışında kaygı konusuna Batı dünyasına odaklanarak kapsamlı bir şekilde bakıyor ve okuyana fikir veriyor. Yıllar içinde güncellenmiş duruyor.
Yazar kaygının temellerinin ebeveynlerle ilişkiye dayandığını, ebeveyn tarafından (özellikle anne) açık ya da örtük şekilde reddedilmenin kaygıyı başlattığını açıklıyor. Hayatta biraz kaygının iyi olduğunu, kişinin pes etmediğini gösterdiğini anlatıyor. Meseleleri öznel algılayıp içselleştirenlerin kaygıdan daha çok etkilendiğini gösteriyor. Kaygının insanın içindeki daha olumsuz duyguları örtebileceğini, kaygıyı aşmak için farkındalığın gelişmesini, normal düzeyde kaygının yapıcı bir şekilde kullanılabileceğini açıklıyor.
Bugün Batı dünyasında kaygının sebeplerinden gördüğü rekabetçi bireyselciliğin köklerinin Rönesans’a olduğunu anlatıyor. Rönesans denince akla genelde olumlu değişiklikler gelir ama yazar bu dönemin getirdiği olumsuzluklara ışık tutuyor. Bireyin güçlü olması için başkalarına üstün gelmesi, başarılarıyla öne çıkması düşüncesinin sonuçlarıyla (soyutlanma, kuşkuculuk, kaygı) Batılı insanın boğuştuğunu söylüyor. Kaygının sadece modern çağın problemi ya da Batı uygarlığının problemi olmadığını önsözde belirtiyor. Edebiyattan verdiği örnekler kitaba farklı bir katkı olmuş.
Böyle kapsamlı bir kitabı çevirmen oldukça anlaşılır bir şekilde çevirmiş. Alana çok yabancı olanlar için iyi bir başlangıç kitabı olmayabilir ama psikolojiye aşina olanların, psikoloji kitapları okuyanların daha rahat anlayabileceği bir kitap. Türkçede gördüğüm görece en az noktalama ve yazım yanlışları olan kitaplardan biri oldu.
Yirminci Yüzyıl Ortalarında Kaygı
Filozofların Kaygı Yorumları
Kaygının Biyolojik Yorumları
Kaygının Psikolojik Yorumları
Psikoterapistlerin Kaygı Yorumları
Kaygının Kültürel Yorumları
Kaygının Yönetimi
Uç Durumlar
Yıkıcı Yöntemler
Yapıcı Yöntemler
Kaygı ve Benliğin Gelişimi
Kaygı ve Kişiliğin Zayıflaması
Yaratıcılık, Zeka ve Kaygı
Kendini Gerçekleştirmek
“Kaygının varlığı hayatiyetin de işaretidir. Tıpkı ateşinizin çıkması gibi, kişiliğinizde bir mücadelenin sürdüğünü gösteren bir kanıttır. Artık kaygı duyulmuyorsa mücadele bitmiş demektir, bunu depresyon takip eder. İşte Kierkegaard bu yüzden “Kaygı en iyi öğretmendir” der.” (16-17)
“Kierkegaard’a göre, kişinin olanağı (yaratıcılığı) ne kadar çoksa, potansiyel kaygısı da o kadar çoktur.” (64)
“Kaygı, iç çatışma içerir; özfarkındalığın bir diğer ve önemli sonuçlarından biri de budur.” (68)
“Kişide kaygı olmasının sebebi, ortada bir yararma olasılığı olmasıdır: Kişinin kendi ben’ini yaratması, kendi ben’i olmak için irade koyması ve bunun yanı sıra, sayısız günlük etkinliklerinin tümünde yaratıyor olmasıdır (ve bunlar aynı sürecin iki farklı aşamasıdır.” (70)
“Kierkegaard kader doktrinine sığınmanın yaratıcılığın sınırlarını daralttığını savunur. Bu yüzden suçluluk probleminin açık yüreklilikle yüzleşildiği Yahudilik, kader inancına sıkı sıkıya bağlı Helenizmden daha yüksek bir seviyededir. Yüksek seviyedeki yaratıcı deha, kader inancına sığınıp kaygı ve suçluluktan kaçmaya çalışmaz; kaygı ve suçluluğu yara yara ilerleyerek yoluna devam eder.” (72)
“Aaron Beck şöyle diyor: “Kaygı ve fiziksel bozuklukların ortaya çıkmasında yaşamdaki stresli durumların kendisi, bu durumların birey tarafından algılanış biçiminden daha önemli değildir.”” (83)
“Her organizmanın en temel ihtiyacı ve eğilimi, hem bulunduğu çevreyi kendine yeterli kılmak hem de o çevre için kendisini yeterli kılmaktır.” (87)
“Dolayısıyla kaygı herhangi bir tehlikeye verilen tepki değil, organizmanın varlığını tehdit eden bir tehlikeye verilen tepkidir; burada “varoluş” derken sadece fiziksel yaşam değil, psikolojik yaşam da kastedilmektedir. Bu tehdit, organizmanın, varlığını özdeşleştirdiği değerlere yönelik olabilir.” (88)
“… kaygıyı korkudan ayıran özelliğin, korkunun özel bir nesnesi varken, kaygının muğlak ve şekilsiz bir endişe olması…” (89)
“… şiddetli kaygı halindeki kişiye onu korkutan “nesne”nin ne olduğu sorulduğunda, bir şey söyleyemez, cevabı da bilmez.” (89)
“… kaygı sadece farkındalığı bozmakla kalmaz, nesnel durumu algılayışımızı da bozar.” (91)
“… korku, daha yıkıcı bir koşul yani kaygı üretebilecek olan belli deneyimlerin endişesidir. Goldstein’a göre bu korku, kaygı atağının başlamasından korkmaktır.” (92)
“Kaygıdan uzaklaşmayıp onun içinden geçerek ilerleyen birey kendini geliştirmekle kalmayıp, dünyasının kapsamını da büyütür.” (95)
“Kaygıya dayanma kapasitesinin en yüksek olduğu grup ise yaratıcı yetişkinlerdir.” (95)
“… modern insanın kaygısı daha ziyade sosyal yeterlilik, yabancılaşma, rekabetçi başarı vb. psikolojik durumlarla ilgilidir. Fakat bu tehditlerle başa çıkma mekanizmaları ilkel atalarımızla aynıdır.” (99)
“Serebral korteks, karşılaşılan durumlara yönelik “farkındalık” ve “bilinçli yorum” işlevlerini yürüten yüksek seviyeli beyindir.” (99)
“Süreklilik arz eden hipertansiyon (başka bir hastalığa işaret etmeyen yüksek kan basıncı), psikosomatik külliyatta genellikle baskılanmış öfke ve husumet ile ilişkilendirilir ve bu saldırganlık duygularının altında genelde kaygı olduğu görülür.” (111)
“Astım konusunda ise Saul, yapılan birçok araştırmayı temel alarak şöyle der, “Astımlıların en çok öne çıkan kişilik özellikleri arasında aşırı kaygı, özgüven eksikliği ve ebeveynlere karşı kökleri derinlere inen, sıkı bir bağımlılık olduğu görülmektedir ve bu bağımlılığın ebeveynlerin aşırı kuruntulu olmalarına verilen bir tepki olduğu anlaşılmaktadır.” (111)
“Psikosomatik açıdan bakıldığında en çok dikkati çeken, mide-bağırsak işlevlerinin ilgi ve destek göre arzusu ve bağımlı sevgi ile yakından ilgili olmasıdır; bunların hepsinin çıkış noktası da kişinin annesi tarafından beslenmesiyle bağlantılıdır.” (112)
“Mide işlevlerinin azalmasıyla bağlantılı diğer duygular ise üzüntü, cesaret kırılması ve vicdan azabıydı.” (114)
“Hasta olmak çatışma durumunu çözmenin bir tür yoludur.” (117)
“Bir organın çökmesine neden olan tüberküloz gibi hastalıklar, kronikleşmiş çatışma durumlarının ardından baskılanmış engellenme halleriyle ilişkilidir; bu çatışmalar bilinçli farkındalık seviyesinde ya da psikosomatik düzeyde kişi tarafından çözülememiş çatışmalardır.” (118)
“Kısacası, kişinin kaygısını çözüme ulaştırma yollarını ve özellikle de hangi semptomlar aracılığıyla bunu yapacağını kültür belirler.” (120)
“… korku kaygıyı maskeliyor olabilir.” (137)
“Selye, her insanın belli bir miktarda uyum enerjisiyle doğduğuna inanır.” (140)
“Stres sözcüğü, mühendislik ve fizikten ödünç alınmıştır.” (141)
“Kaygı, bireyin stres ile bağ kurma, onu kabul etme ve yorumlama şeklidir.” (144)
“Adler’in bakış açısında vurgulanan son derece önemli bir nokta vardır: İnsanın sorumlu bir sosyal canlı olma ihtiyacı, bireysel, egoist itkilerini dışavurma ihtiyacı kadar temel bir ihtiyaçtır.” (161)
“Bir geçiş yaşayan, kargaşa dolu dünyada…” (181)
“Adler’e göre uygarlık (aletlerin, sanatın, sembollerin geliştirilmesi) insanın doğasındaki aşağılık duygusunu telafi etme çabalarının sonucudur.” (186)
“Jung kaygının, bireyin kolektif bilinçaltından gelen imgeler ve irrasyonel güçler tarafından bilinçli zihninin işgal edilmesine verdiği tepki olduğuna inanır.” (191)
“Kaygı, bireyin güvenliğinin bağlı olduğuna inandığı herhangi bir örüntüye gelen tehdide karşı geliştirdiği tepkidir.” (197)
“Duygusal sağlık ile kişisel farkındalık doğru orantılıdır.” (202)
“Mide ülseri (Batı uygarlığının hırslı, gayretkeş insanının hastalığı)…” (204)
“…bireysel rekabetçi başarının kültürümüzde hem baskın hedef hem de en yaygın kaygı vesilesi olduğunu varsaymamız için güçlü nedenlerimiz var.” (205)
“”Düşünen insanlarımızın gitgide daha çoğu, kültürümüzün hasta olduğunu fark etmektedir” diyen Lawrence K. Frank, “Rönesans’la birlikte ortaya çıkan gayretkeş birey fikri bugün bizleri hataya sürüklüyor” diye yazar.” (206-207)
“… bilgiye aynı zamanda güç kazanma aracı olarak da değer veriliyordu.” (211)
“Rönesans’ta bireye evrilen bu yüksek değer, kişinin değerli görülmesi anlamında değildi. Daha ziyade, yukarıda da söylediğimiz gibi, güçlü birey olmakla ilgiliydi. Zayıf olanların, hiçbir pişmanlık veya vicdan azabı duyulmadan sömürülüp istismar edilebileceği kabul ediliyordu. Şunu unutmamalıyız: Rönesans pek çok açıdan daha sonraki yüzyıllarda modern toplumlarının çoğunluğu tarafından bilinçaltı olarak özümsenecek prensipler koyduysa da, bu akım halk kitlelerinin değil bir avuç güçlü ve yaratıcı bireyin akımıydı.” (212)
“Kültürel yapıların tamamı, diğer insanlar üzerinde üstünlük ve zafer kazanarak kendini gerçekleştirmeyi teşvik ediyordu.” (213)
“Rönesans’ın güçlü bireylerinin bu iki özelliği Fromm tarafından şöyle anlatılır: “Bu yeni özgürlüğün, onlara iki şey getirdiği anlaşılmaktadır: Artan bir güç duygusu ve aynı zamanda artan bir soyutlanma, kararsızlık, kuşkuculuk ve tüm bunların sonucu olarak kaygı.” Burckhardt’ın sözleriyle, bu psikolojik dip akıntısının en göze çarpan semptomu “Marazi bir şöhret açlığı” idi. … Bu aslında bireyin başkalarıyla olan bağında büyük bir engellenme ve yalıtılma olduğuna ve diğer insanlara saldırma yoluyla bile olsa onlar tarafından fark edilebilmeye duyulan büyük bir ihtiyaca işaret ediyor.” (215-216)
“Başkalarından soyutlanma, eninde sonunda, kendinden soyutlanmayı getirir.” (216)
“…son safhalarında, sanayileşmenin psikolojik sonuçlarından biri, insanların gözünde çalışmanın gerçek manasının kaybolmuş olmasıydı.” (221)
“… kaygının psikolojik kaynağı olarak burada benim en kritik bulduğum nokta, Kardiner’in anlattığı gibi, Batı kültürünün çocuk eğitimdeki istikrarsızlıklarıdır.” (236)
“İnsanın kaygı deneyiminin bu denli karmaşık olmasının başlıca sebebi, belirleyicilerinin bilinçaltı [bilinçdışı] olmasıdır.” (283)
“… içgörülü özgözlemler ve içgüdüsel kavrayışlar…” (284)
“Bu insanın kaygı durumunda yaşadığı duyguları anlatırken neden “Bilmediğin bir şeyle karanlıkta savaşıyorsun” dediğini anlamak mümkün.” (293)
“… annesinin daha iyi bir anne olabileceğini tekrarlaması, ilişkideki asıl gerçekliğin üzerini kapatmak için anneyi idealleştirdiği sonucunu haklı çıkarıyor.” (327)
“… korktuğu felaket (Nancy için reddedilmek felaket demekti) başına gelmesin diye sürekli her şeyi öngörmeye çalışması, insanlarla ilişkilerindeki o hassas dengeyi korumak için sürekli gayret göstermesiydi.” (330)
“… ebeveyn çocuğu reddediyorsa, reddettiğini saklamak için çocuğunu başka bir açıdan “şımartabilir.” (340)
Rorschach - ebeveynleriyle ilişkileri kötü olan kişiler kartlarda genelde insanlar görürler (344)
“Baş ağrıları genelde psikosomatik bir çatışma semptomu olduğundan, …” (355)
“… aşırı şiddetli bir duygusal çatışma … donup kalacak kadar psikolojik felç …” (355)
“… kişiliği cılızlaştırma yoluyla kaygı yaratan durumlardan kaçınmanın … bedeli bireysel özerkliğin, kişisel sorumluluğun ve diğer insanlarla anlamlı duygusal bağlar kurma yetisinin kaybedilmesidir.” (365)
“Kaygının yükü en çok orta sınır üyelerine düşer; orta sınıf üyeleri güç davranış standartlarıyla karşı karşıya gelirler ama bu standartları destekleyecek değerlerin geçersiz olduğunu fark ederek, iki arada bir derede kalırlar.” (408)
“Kaygıdan kaçamayız ama onu azaltabiliriz. … kaygının normal seviyelere indirilmesi, sonra da bu normal kaygının kişinin farkındalığını, dikkatini ve yaşama sevincini artıracak bir uyaran olarak kullanılmasıdır.” (412)
“… kaygıyla baş etmenin yapıcı yolu, onunla yaşamayı öğrenmek ve insan olarak kaderimizle karşılaştığımızda onu bizi eğiten bir “öğretmen” … olarak görmektir.” (413)
“”Kara mizah” en çok kaygı dönemlerinde öne çıkar ve mizahın diğer türleri gibi insanlara tehditten uzak olmanın verdiği keyfi yaşatır.” (414)
“”Normal” ve “nevrotik” arasındaki sınır, bir eylemin zorlanımlı hale gelmesiyle başlar; …” (417)
“… kaygı yaratan durumla doğrudan yüzleşmek, endişelerini kabullenmek ama bu kaygıya rağmen yoluna devam etmek olduğunu görürüz.” (427)
“Nevroz, olasılıkların olumsuzlanması diye adlandırılabilir; ama aslında kişinin dünyasının küçültülmesidir. Böylece benliğin gelişmesinin önü kesilir.” (433)
Kaygı üzerine yazılan kitapların ilklerinden sayılabilecek bir kitap. Elimdeki baskı kaynakça, dizin hariç ekler ve notlarla 500 sayfa. Yaklaşık ilk 300 sayfası kaygı nedir, korku mu kaygıdan, kaygı mı korkudan gelir (sonuç olarak korkuyu kazırsak altından kaygı çıkar, diyor), kaygı ile stres aynı şey midir gibi sorulara cevap verirken meşhur filozof ve psikoterapistlerin konu üzerine söylediklerini aktarıyor. Yazar sonraki yaklaşık 100 sayfada 1 erkek, 13 bekar anne üzerinden vaka örnekleriyle çıkarımlarına destek buluyor. Son yaklaşık 50 sayfa da kaygıyla nasıl baş edilir sorusuna cevapla son bir toparlama. Açıkçası kitabın biraz uzatıldığını düşünüyorum. Aynı çıkarımları tekrar tekrar söylüyor. Onun dışında kaygı konusuna Batı dünyasına odaklanarak kapsamlı bir şekilde bakıyor ve okuyana fikir veriyor. Yıllar içinde güncellenmiş duruyor.
Yazar kaygının temellerinin ebeveynlerle ilişkiye dayandığını, ebeveyn tarafından (özellikle anne) açık ya da örtük şekilde reddedilmenin kaygıyı başlattığını açıklıyor. Hayatta biraz kaygının iyi olduğunu, kişinin pes etmediğini gösterdiğini anlatıyor. Meseleleri öznel algılayıp içselleştirenlerin kaygıdan daha çok etkilendiğini gösteriyor. Kaygının insanın içindeki daha olumsuz duyguları örtebileceğini, kaygıyı aşmak için farkındalığın gelişmesini, normal düzeyde kaygının yapıcı bir şekilde kullanılabileceğini açıklıyor.
Bugün Batı dünyasında kaygının sebeplerinden gördüğü rekabetçi bireyselciliğin köklerinin Rönesans’a olduğunu anlatıyor. Rönesans denince akla genelde olumlu değişiklikler gelir ama yazar bu dönemin getirdiği olumsuzluklara ışık tutuyor. Bireyin güçlü olması için başkalarına üstün gelmesi, başarılarıyla öne çıkması düşüncesinin sonuçlarıyla (soyutlanma, kuşkuculuk, kaygı) Batılı insanın boğuştuğunu söylüyor. Kaygının sadece modern çağın problemi ya da Batı uygarlığının problemi olmadığını önsözde belirtiyor. Edebiyattan verdiği örnekler kitaba farklı bir katkı olmuş.
Böyle kapsamlı bir kitabı çevirmen oldukça anlaşılır bir şekilde çevirmiş. Alana çok yabancı olanlar için iyi bir başlangıç kitabı olmayabilir ama psikolojiye aşina olanların, psikoloji kitapları okuyanların daha rahat anlayabileceği bir kitap. Türkçede gördüğüm görece en az noktalama ve yazım yanlışları olan kitaplardan biri oldu.
Yirminci Yüzyıl Ortalarında Kaygı
Filozofların Kaygı Yorumları
Kaygının Biyolojik Yorumları
Kaygının Psikolojik Yorumları
Psikoterapistlerin Kaygı Yorumları
Kaygının Kültürel Yorumları
Kaygının Yönetimi
Uç Durumlar
Yıkıcı Yöntemler
Yapıcı Yöntemler
Kaygı ve Benliğin Gelişimi
Kaygı ve Kişiliğin Zayıflaması
Yaratıcılık, Zeka ve Kaygı
Kendini Gerçekleştirmek
“Kaygının varlığı hayatiyetin de işaretidir. Tıpkı ateşinizin çıkması gibi, kişiliğinizde bir mücadelenin sürdüğünü gösteren bir kanıttır. Artık kaygı duyulmuyorsa mücadele bitmiş demektir, bunu depresyon takip eder. İşte Kierkegaard bu yüzden “Kaygı en iyi öğretmendir” der.” (16-17)
“Kierkegaard’a göre, kişinin olanağı (yaratıcılığı) ne kadar çoksa, potansiyel kaygısı da o kadar çoktur.” (64)
“Kaygı, iç çatışma içerir; özfarkındalığın bir diğer ve önemli sonuçlarından biri de budur.” (68)
“Kişide kaygı olmasının sebebi, ortada bir yararma olasılığı olmasıdır: Kişinin kendi ben’ini yaratması, kendi ben’i olmak için irade koyması ve bunun yanı sıra, sayısız günlük etkinliklerinin tümünde yaratıyor olmasıdır (ve bunlar aynı sürecin iki farklı aşamasıdır.” (70)
“Kierkegaard kader doktrinine sığınmanın yaratıcılığın sınırlarını daralttığını savunur. Bu yüzden suçluluk probleminin açık yüreklilikle yüzleşildiği Yahudilik, kader inancına sıkı sıkıya bağlı Helenizmden daha yüksek bir seviyededir. Yüksek seviyedeki yaratıcı deha, kader inancına sığınıp kaygı ve suçluluktan kaçmaya çalışmaz; kaygı ve suçluluğu yara yara ilerleyerek yoluna devam eder.” (72)
“Aaron Beck şöyle diyor: “Kaygı ve fiziksel bozuklukların ortaya çıkmasında yaşamdaki stresli durumların kendisi, bu durumların birey tarafından algılanış biçiminden daha önemli değildir.”” (83)
“Her organizmanın en temel ihtiyacı ve eğilimi, hem bulunduğu çevreyi kendine yeterli kılmak hem de o çevre için kendisini yeterli kılmaktır.” (87)
“Dolayısıyla kaygı herhangi bir tehlikeye verilen tepki değil, organizmanın varlığını tehdit eden bir tehlikeye verilen tepkidir; burada “varoluş” derken sadece fiziksel yaşam değil, psikolojik yaşam da kastedilmektedir. Bu tehdit, organizmanın, varlığını özdeşleştirdiği değerlere yönelik olabilir.” (88)
“… kaygıyı korkudan ayıran özelliğin, korkunun özel bir nesnesi varken, kaygının muğlak ve şekilsiz bir endişe olması…” (89)
“… şiddetli kaygı halindeki kişiye onu korkutan “nesne”nin ne olduğu sorulduğunda, bir şey söyleyemez, cevabı da bilmez.” (89)
“… kaygı sadece farkındalığı bozmakla kalmaz, nesnel durumu algılayışımızı da bozar.” (91)
“… korku, daha yıkıcı bir koşul yani kaygı üretebilecek olan belli deneyimlerin endişesidir. Goldstein’a göre bu korku, kaygı atağının başlamasından korkmaktır.” (92)
“Kaygıdan uzaklaşmayıp onun içinden geçerek ilerleyen birey kendini geliştirmekle kalmayıp, dünyasının kapsamını da büyütür.” (95)
“Kaygıya dayanma kapasitesinin en yüksek olduğu grup ise yaratıcı yetişkinlerdir.” (95)
“… modern insanın kaygısı daha ziyade sosyal yeterlilik, yabancılaşma, rekabetçi başarı vb. psikolojik durumlarla ilgilidir. Fakat bu tehditlerle başa çıkma mekanizmaları ilkel atalarımızla aynıdır.” (99)
“Serebral korteks, karşılaşılan durumlara yönelik “farkındalık” ve “bilinçli yorum” işlevlerini yürüten yüksek seviyeli beyindir.” (99)
“Süreklilik arz eden hipertansiyon (başka bir hastalığa işaret etmeyen yüksek kan basıncı), psikosomatik külliyatta genellikle baskılanmış öfke ve husumet ile ilişkilendirilir ve bu saldırganlık duygularının altında genelde kaygı olduğu görülür.” (111)
“Astım konusunda ise Saul, yapılan birçok araştırmayı temel alarak şöyle der, “Astımlıların en çok öne çıkan kişilik özellikleri arasında aşırı kaygı, özgüven eksikliği ve ebeveynlere karşı kökleri derinlere inen, sıkı bir bağımlılık olduğu görülmektedir ve bu bağımlılığın ebeveynlerin aşırı kuruntulu olmalarına verilen bir tepki olduğu anlaşılmaktadır.” (111)
“Psikosomatik açıdan bakıldığında en çok dikkati çeken, mide-bağırsak işlevlerinin ilgi ve destek göre arzusu ve bağımlı sevgi ile yakından ilgili olmasıdır; bunların hepsinin çıkış noktası da kişinin annesi tarafından beslenmesiyle bağlantılıdır.” (112)
“Mide işlevlerinin azalmasıyla bağlantılı diğer duygular ise üzüntü, cesaret kırılması ve vicdan azabıydı.” (114)
“Hasta olmak çatışma durumunu çözmenin bir tür yoludur.” (117)
“Bir organın çökmesine neden olan tüberküloz gibi hastalıklar, kronikleşmiş çatışma durumlarının ardından baskılanmış engellenme halleriyle ilişkilidir; bu çatışmalar bilinçli farkındalık seviyesinde ya da psikosomatik düzeyde kişi tarafından çözülememiş çatışmalardır.” (118)
“Kısacası, kişinin kaygısını çözüme ulaştırma yollarını ve özellikle de hangi semptomlar aracılığıyla bunu yapacağını kültür belirler.” (120)
“… korku kaygıyı maskeliyor olabilir.” (137)
“Selye, her insanın belli bir miktarda uyum enerjisiyle doğduğuna inanır.” (140)
“Stres sözcüğü, mühendislik ve fizikten ödünç alınmıştır.” (141)
“Kaygı, bireyin stres ile bağ kurma, onu kabul etme ve yorumlama şeklidir.” (144)
“Adler’in bakış açısında vurgulanan son derece önemli bir nokta vardır: İnsanın sorumlu bir sosyal canlı olma ihtiyacı, bireysel, egoist itkilerini dışavurma ihtiyacı kadar temel bir ihtiyaçtır.” (161)
“Bir geçiş yaşayan, kargaşa dolu dünyada…” (181)
“Adler’e göre uygarlık (aletlerin, sanatın, sembollerin geliştirilmesi) insanın doğasındaki aşağılık duygusunu telafi etme çabalarının sonucudur.” (186)
“Jung kaygının, bireyin kolektif bilinçaltından gelen imgeler ve irrasyonel güçler tarafından bilinçli zihninin işgal edilmesine verdiği tepki olduğuna inanır.” (191)
“Kaygı, bireyin güvenliğinin bağlı olduğuna inandığı herhangi bir örüntüye gelen tehdide karşı geliştirdiği tepkidir.” (197)
“Duygusal sağlık ile kişisel farkındalık doğru orantılıdır.” (202)
“Mide ülseri (Batı uygarlığının hırslı, gayretkeş insanının hastalığı)…” (204)
“…bireysel rekabetçi başarının kültürümüzde hem baskın hedef hem de en yaygın kaygı vesilesi olduğunu varsaymamız için güçlü nedenlerimiz var.” (205)
“”Düşünen insanlarımızın gitgide daha çoğu, kültürümüzün hasta olduğunu fark etmektedir” diyen Lawrence K. Frank, “Rönesans’la birlikte ortaya çıkan gayretkeş birey fikri bugün bizleri hataya sürüklüyor” diye yazar.” (206-207)
“… bilgiye aynı zamanda güç kazanma aracı olarak da değer veriliyordu.” (211)
“Rönesans’ta bireye evrilen bu yüksek değer, kişinin değerli görülmesi anlamında değildi. Daha ziyade, yukarıda da söylediğimiz gibi, güçlü birey olmakla ilgiliydi. Zayıf olanların, hiçbir pişmanlık veya vicdan azabı duyulmadan sömürülüp istismar edilebileceği kabul ediliyordu. Şunu unutmamalıyız: Rönesans pek çok açıdan daha sonraki yüzyıllarda modern toplumlarının çoğunluğu tarafından bilinçaltı olarak özümsenecek prensipler koyduysa da, bu akım halk kitlelerinin değil bir avuç güçlü ve yaratıcı bireyin akımıydı.” (212)
“Kültürel yapıların tamamı, diğer insanlar üzerinde üstünlük ve zafer kazanarak kendini gerçekleştirmeyi teşvik ediyordu.” (213)
“Rönesans’ın güçlü bireylerinin bu iki özelliği Fromm tarafından şöyle anlatılır: “Bu yeni özgürlüğün, onlara iki şey getirdiği anlaşılmaktadır: Artan bir güç duygusu ve aynı zamanda artan bir soyutlanma, kararsızlık, kuşkuculuk ve tüm bunların sonucu olarak kaygı.” Burckhardt’ın sözleriyle, bu psikolojik dip akıntısının en göze çarpan semptomu “Marazi bir şöhret açlığı” idi. … Bu aslında bireyin başkalarıyla olan bağında büyük bir engellenme ve yalıtılma olduğuna ve diğer insanlara saldırma yoluyla bile olsa onlar tarafından fark edilebilmeye duyulan büyük bir ihtiyaca işaret ediyor.” (215-216)
“Başkalarından soyutlanma, eninde sonunda, kendinden soyutlanmayı getirir.” (216)
“…son safhalarında, sanayileşmenin psikolojik sonuçlarından biri, insanların gözünde çalışmanın gerçek manasının kaybolmuş olmasıydı.” (221)
“… kaygının psikolojik kaynağı olarak burada benim en kritik bulduğum nokta, Kardiner’in anlattığı gibi, Batı kültürünün çocuk eğitimdeki istikrarsızlıklarıdır.” (236)
“İnsanın kaygı deneyiminin bu denli karmaşık olmasının başlıca sebebi, belirleyicilerinin bilinçaltı [bilinçdışı] olmasıdır.” (283)
“… içgörülü özgözlemler ve içgüdüsel kavrayışlar…” (284)
“Bu insanın kaygı durumunda yaşadığı duyguları anlatırken neden “Bilmediğin bir şeyle karanlıkta savaşıyorsun” dediğini anlamak mümkün.” (293)
“… annesinin daha iyi bir anne olabileceğini tekrarlaması, ilişkideki asıl gerçekliğin üzerini kapatmak için anneyi idealleştirdiği sonucunu haklı çıkarıyor.” (327)
“… korktuğu felaket (Nancy için reddedilmek felaket demekti) başına gelmesin diye sürekli her şeyi öngörmeye çalışması, insanlarla ilişkilerindeki o hassas dengeyi korumak için sürekli gayret göstermesiydi.” (330)
“… ebeveyn çocuğu reddediyorsa, reddettiğini saklamak için çocuğunu başka bir açıdan “şımartabilir.” (340)
Rorschach - ebeveynleriyle ilişkileri kötü olan kişiler kartlarda genelde insanlar görürler (344)
“Baş ağrıları genelde psikosomatik bir çatışma semptomu olduğundan, …” (355)
“… aşırı şiddetli bir duygusal çatışma … donup kalacak kadar psikolojik felç …” (355)
“… kişiliği cılızlaştırma yoluyla kaygı yaratan durumlardan kaçınmanın … bedeli bireysel özerkliğin, kişisel sorumluluğun ve diğer insanlarla anlamlı duygusal bağlar kurma yetisinin kaybedilmesidir.” (365)
“Kaygının yükü en çok orta sınır üyelerine düşer; orta sınıf üyeleri güç davranış standartlarıyla karşı karşıya gelirler ama bu standartları destekleyecek değerlerin geçersiz olduğunu fark ederek, iki arada bir derede kalırlar.” (408)
“Kaygıdan kaçamayız ama onu azaltabiliriz. … kaygının normal seviyelere indirilmesi, sonra da bu normal kaygının kişinin farkındalığını, dikkatini ve yaşama sevincini artıracak bir uyaran olarak kullanılmasıdır.” (412)
“… kaygıyla baş etmenin yapıcı yolu, onunla yaşamayı öğrenmek ve insan olarak kaderimizle karşılaştığımızda onu bizi eğiten bir “öğretmen” … olarak görmektir.” (413)
“”Kara mizah” en çok kaygı dönemlerinde öne çıkar ve mizahın diğer türleri gibi insanlara tehditten uzak olmanın verdiği keyfi yaşatır.” (414)
“”Normal” ve “nevrotik” arasındaki sınır, bir eylemin zorlanımlı hale gelmesiyle başlar; …” (417)
“… kaygı yaratan durumla doğrudan yüzleşmek, endişelerini kabullenmek ama bu kaygıya rağmen yoluna devam etmek olduğunu görürüz.” (427)
“Nevroz, olasılıkların olumsuzlanması diye adlandırılabilir; ama aslında kişinin dünyasının küçültülmesidir. Böylece benliğin gelişmesinin önü kesilir.” (433)
March 4, 2021
If half-stars were possible, I would give this one a 3.5. Despite being one of the first books published in the US about anxiety, this one still gave me new insights. It reframed the way I look at anxiety, as something special that makes us human, and something that must be directly reckoned with. The links he draws between anxiety, intelligence, creativity, and self-realization, although painful to come to terms with, will alter the way I interpret and deal with my own anxiety from here on out.
However, I was bogged down with the rigorous, repetitive, dry writing that I have come to expect from Ol' Rollo. It's not a trivial complaint - I think his ideas are encased in unnecessary jargon and repetitiveness. It's not that he's all over the place, it's that he has a very particular style. I lost count of the number of times I read "apotheosis"...I have come to accept this simply is Rollo May. His soaring insights are trapped inside his language. I'm finally through it, and I'm very glad I went there. I love his insight, I just wish someone would edit it down and translate it. I read the '77 edition - I wonder if later editions have solved some of these problems!
However, I was bogged down with the rigorous, repetitive, dry writing that I have come to expect from Ol' Rollo. It's not a trivial complaint - I think his ideas are encased in unnecessary jargon and repetitiveness. It's not that he's all over the place, it's that he has a very particular style. I lost count of the number of times I read "apotheosis"...I have come to accept this simply is Rollo May. His soaring insights are trapped inside his language. I'm finally through it, and I'm very glad I went there. I love his insight, I just wish someone would edit it down and translate it. I read the '77 edition - I wonder if later editions have solved some of these problems!
February 19, 2022
"A moderate amount of anxiety has a constructive effect on the organism. Simple contentment... is not the aim of life. Such things as vitality, commitment to values, breadth of sensitivity, I propose, are more adequate goals."
This is nothing but comprehensive. I really enjoyed the discussion on Goldstein, Freud, and Fromm's varying views on anxiety.
This is nothing but comprehensive. I really enjoyed the discussion on Goldstein, Freud, and Fromm's varying views on anxiety.
July 4, 2018
Outdated research that would only interest those who have a liking to the history of psychology. It’s a (c)old textbook, essentially.
June 1, 2025
great book, but perhaps the most intriguing aspect is that, while the part on modern interpretations of anxiety feels perfectly modern, the case studies send the reader back in time, the culture of the cases being that of mid-twentieth century
———
so the book is truly great, and I think I would have to reread it to feel my thoughts on the topic are well-organized, but one thing that stuck out to me was how anxiety is a fuzzy beforehand in that it addresses undesirable situations before they can occur, even if they might not occur or could be easily navigated
and so there’s a connection between anxiety and aggression, because the anxious person—to avoid situations they’d like to prevent—might learn aggression as avoidance; but there are other ways to avoid as well, and they can be layered into the personality, obscuring contradictions
and anxiety also seems closely related to category; to illustrate, when the women in the case study were able to categorize their rejection as rejection (rather than wavering between rejection and hopefulness or revision), they were less anxious (although perhaps somewhat circularly by the definition of anxiety); and so it seems that rigid categories could help avoid anxiety
but personally, as I always say, I am not a fan of rigid categories, which I think does cause me some anxiety at times, but it is also a decision to forgive and a striving for freedom; I don’t think it’s inherently better to write people off along categorical lines to avoid anxiety; actually, I am not sure I am convinced rigid categories are any different than the anxiety avoidance that obscures contradiction and so rather indicate anxiety themselves, even if there are few troubling symptoms
one of my favorite conclusions though is that it is better to openly reject your children than to reject them internally yet tell them you love them, because the hidden rejection is what causes anxiety in children, whereas open rejection gives children the chance to reject back
oh, and I think by extension of the category point, to avoid anxiety, avoid choice; in that way, faith (even in the truth of your own categories) is useful, and oppression (as a lack of choice) can be endured, neither of which is necessarily good except in how anxiety, perhaps, would be dulled
———
so the book is truly great, and I think I would have to reread it to feel my thoughts on the topic are well-organized, but one thing that stuck out to me was how anxiety is a fuzzy beforehand in that it addresses undesirable situations before they can occur, even if they might not occur or could be easily navigated
and so there’s a connection between anxiety and aggression, because the anxious person—to avoid situations they’d like to prevent—might learn aggression as avoidance; but there are other ways to avoid as well, and they can be layered into the personality, obscuring contradictions
and anxiety also seems closely related to category; to illustrate, when the women in the case study were able to categorize their rejection as rejection (rather than wavering between rejection and hopefulness or revision), they were less anxious (although perhaps somewhat circularly by the definition of anxiety); and so it seems that rigid categories could help avoid anxiety
but personally, as I always say, I am not a fan of rigid categories, which I think does cause me some anxiety at times, but it is also a decision to forgive and a striving for freedom; I don’t think it’s inherently better to write people off along categorical lines to avoid anxiety; actually, I am not sure I am convinced rigid categories are any different than the anxiety avoidance that obscures contradiction and so rather indicate anxiety themselves, even if there are few troubling symptoms
one of my favorite conclusions though is that it is better to openly reject your children than to reject them internally yet tell them you love them, because the hidden rejection is what causes anxiety in children, whereas open rejection gives children the chance to reject back
oh, and I think by extension of the category point, to avoid anxiety, avoid choice; in that way, faith (even in the truth of your own categories) is useful, and oppression (as a lack of choice) can be endured, neither of which is necessarily good except in how anxiety, perhaps, would be dulled
January 16, 2023
Rollo May is an excellent writer and practitioner of psychotherapy with an Existential bent. I first came across his work referenced in Irvin D. Yalom's book Staring at the Sun: Overcoming the Terror of Death on bereavement, and further referenced in Ernest Angel's book on Existence. All of these have been excellent reads and of great help when going through a difficult period and seeking self help through knowledge.
There is little point in going through the 35-plus pages of notes that I made for myself whilst reading this book. All it needs to be said is that May has pulled together most of the strings of thought on Anxiety, it's causes and meanings. This is a superb book and I learnt an aweful lot, not the least of which was about my own obsessions and the way out - or at least signposts for the exit.
After discussing and collating world and historic views on Anxiety, there is an exposition of May's work delineating Anxiety in a hostel for single mothers-to-be in New York. I thought that was the end of the book but there are a couple of further chapters which are worth reading if somewhat less substantial than the philosophical and psychological insights into Anxiety which preceded the clinical study.
There is little point in going through the 35-plus pages of notes that I made for myself whilst reading this book. All it needs to be said is that May has pulled together most of the strings of thought on Anxiety, it's causes and meanings. This is a superb book and I learnt an aweful lot, not the least of which was about my own obsessions and the way out - or at least signposts for the exit.
After discussing and collating world and historic views on Anxiety, there is an exposition of May's work delineating Anxiety in a hostel for single mothers-to-be in New York. I thought that was the end of the book but there are a couple of further chapters which are worth reading if somewhat less substantial than the philosophical and psychological insights into Anxiety which preceded the clinical study.
Displaying 1 - 29 of 61 reviews