Wanneer Frank en Robert het huis van hun opa leeghalen, ontdekken ze hun duistere familiegeschiedenis. Hun voorvaderen hebben meegevochten op Lombok in 1896; ze ondergingen de gruwelen van de oorlog en vestigden zich met de verworven buit als echte kolonialen in Nederlands-Indië, de een als planter, de ander als journalist. Dagboeken en andere documenten uit de vorige eeuw brengen Frank ertoe de geschiedenis van zijn opa en diens vader te reconstrueren. Erfelijke belasting en onverwachte familiebanden vormen een rode draad, en de Indische wortels zitten dieper dan Robert en Frank, in Nederland opgegroeid, ooit voor mogelijk hadden gehouden. Ontworteling lijkt een familietrekje waar ook zij niet aan ontkomen.
De Nederlandse koloniale geschiedenis door de ogen van een ontwortelde familie
Jeroen Thijssen (1959) is historicus, schrijver en journalist en woont in 's-Hertogenbosch. Hij schreef onder andere voor het magazine Kassa en meer dan vijftien jaar voor dagblad Trouw. Bij Nieuw Amsterdam publiceerde hij eerder Johannes van Dam. De biografie (2018) en Het verscholen dorp (2019), en de romans Solitude (2014) en Hazer (2017). Boeken van Thijssen stonden op de longlist van de Libris Literatuur Prijs en de Brusseprijs.
Prachtig geschreven Indisch-Nederlandse familiegeschiedenis. Zo mooi wordt tegenwoordig haast niet meer geschreven! Toegegeven, ik moest eerst even in het verhaal komen maar toen was ik dan ook snel verkocht. Thijssen gaat niet mee in de romantische en weemoedige sfeer die vaak gepaard gaat met het thema oud-Indië. Zijn verhaal is in sommige opzichten eerder journalistiek (Thijssen is dan ook journalist)en behoorlijk rauw. Tegelijkertijd vertelt hij heel veel tussen de regels door, hij suggereert door zijn personages te laten zwijgen. Een aanrader voor liefhebbers van Indische romans.
Het boek begint eind jaren 70 van de vorige eeuw, met Robert en Frank, twee broers die in een kraakpand wonen. Via gevonden brieven en dagboeken gaat het verhaal terug in de tijd toen hun grootvader jong was en in het toenmalige Nederlands-Indië woonde. De plantage waar hun grootvader opgroeide heet Solitude.
Het Indiëverhaal is hier en daar wat fragmentarisch maar heeft sfeer en laat goed zien hoe de verhoudingen destijds waren tussen inlanders en de Nederlandse bezetters.
Het verhaal van Robert en Frank en hun dementerende grootvader komt naar mijn mening wat minder uit de verf. In plaats van uit te weiden over hun relatie met anderen in het kraakpand, had Thijssen misschien beter de jeugd van Robert en Frank en het spanningsveld tussen hen en de grootvader bij wie ze zijn opgegroeid kunnen belichten. Maar goed, het is al met al een interessant boek geworden, voornamelijk over een koloniaal verleden waar we niet trots op kunnen zijn maar waar we veel meer over zouden moeten kunnen lezen omdat er in het verleden teveel verzwegen is.
Tijdens mijn studie heb ik ontzettend veel boeken (romans) over Indië gelezen. Grote favorieten waren de boeken van Daum en Couperus. De laatste jaren was ik het genre een beetje vergeten, tot mijn schoonmoeder met Solitude kwam. Wat een geweldig boek! De schrijfstijl van Thijssen vind ik erg goed, de wisseling in de verschillende verhaallijnen goed gevonden. En wat op de achterflap staat, dat Thijssen een meester is in suggestie, klopt echt helemaal. Van mij had het boek nog wel dubbel zo dik mogen zijn, prachtig.
Een lijvige roman welke probeert heen en weer te springen tuisen nu en begin 1900 maar daarin enigszins vastloopt. De beschreven koloniale gebeurtenissen zijn spannend maar te langdradig en uitgesponnen. Te veel hangt het verband tussen vroeger en nu op het laatste hoofdstuk. Beoordeling eigenlijk 3,5 ster.
Geweldig boek. 2 broers vinden in de papieren van hun grootvader brieven over het bestaan in Indië. Wat volgt is een prachtig verhaal over het leven daar zo rond 1900. Je ruikt, proeft, voelt, hoort het voormalige Indië. Intrigerend tot het eind.
Goede bijdrage aan de "koloniale Nederlandse literatuur" Schitterende impressies van alle facetten van "Indië". Geen spoor van het romantische tempo doeloe: er wordt weinig vriendelijks in de blanda's gelegd, ook niet erg in de autochtonen trouwens. Zo ontstaat er een wat sombere dreigende ondertoon. Het tempo van het boek is hoog wat de leesbaarheid goed doet. De auteur bereikt dat door de lezer regelmatig te confronteren met de gevolgen van gebeurtenissen die niet zijn beschreven maar meestal al wel konden worden vermoed. Soms werkt dat heel goed en wordt een moordexpeditie van het KNIL juist op tijd verlaten, soms niet en dan verdwijnt na een uitvoerig beschreven puber affaire, de hele daaruit volgende generatie uit beeld. Niettemin zeer leesbaar en aanbevolen. (less)
Een taai boek om doorheen te komen, al is het knap samengesteld, interessant opgebouwd en in fraaie proza geschreven. Ondanks dat blijven er dingen hangen die het geen vijfsterren-status geven en ik vind het moeilijk de vinger op de plek te leggen die dat veroorzaakt. Misschien maakt dat het toch juist zo boeiend en daarom wel de vijf sterren waard? Lees het zelf en vorm een eigen oordeel. Dat is wat ik in ieder geval kan aanraden. Dit boek heeft mij veel tijd gekost en enkele malen heb ik op het punt gestaan te stoppen met verder lezen, maar ik ben blij dat ik het toch heb weten uit te lezen.
Familiedrama tegen de achtergrond van het Nederlandse koloniale bewind in Indonesie. "Een meester in de suggestie" kopt Vrij Nederland op de achterkant. Maar Thijssen laat zeer weinig aan de verbeelding over. Het verhaal raakt me omdat het me een beeld oplevert van de onderlinge verhoudingen van toen en het helpt me betekenis te geven aan wat het kolonialisme voor Nederland en nederlanders betekend heeft. Maar het is een beeld met een wrange bijsmaak.
Veelbelovende cover en covertext. Echter het boek is ronduit teleurstellend. Zwaarmoedige psychologische verhaallijn. Nogal pervers boek. Niet uitgelezen. Jammer.