Bu başlangıç bugünkü Hindistan'a çok yaraşıyor, çünkü içinde Einstein'ın izafiyet nazariyesini hatırlatan bir şey var. Bir vaka en eski bir devre yahut yüzlerce sene sonra gelebilecek bir güne ait olabilir, zaman nispi hakikatlerden biridir. Hindistan'da tarihten evvelki günlere ait öyle garip fikirler var ki, onlar ancak binlerce sene sonra insaniyete mal olabilir; Hindistan'da bugün görülen öyle hayat ve fikir örnekleri var ki, onlar ancak insaniyetin ilk günlerine ait olabilir."
Hindistan'a Dair, Halide Edib'in 1935'teki Hindistan gezisine dair notlarını topladığı kitabı. Yazar bu gezide Mahatma Gandi, Muhammed İkbal, Sarojini Naidu gibi önemli isimlerle görüşmüş ve verdiği konferanslarda Türkiye'nin kurtuluş ve modernleşme mücadelesini Hint halkına anlatmıştı. Türkçede ilk defa basılan bu kitap, büyük bir yazarın kadim bir coğrafya karşısındaki tarafsız gözlemlerini yansıttığı önemli bir eser.
Halide Edib Adıvar was a Turkish novelist and feminist political leader. She was best known for her novels criticizing the low social status of Turkish women and what she saw as the disinterest of most women in changing their situation. She also served as a soldier in the Turkish military during the Turkish War of Independence.
Her father was a secretary of the Ottoman Sultan Abdülhamid II. She and her family were affiliated with the Dönmeh, a group that publicly practiced Islam but secretly practiced a form of Judaism called Sabbateanism. Edip was educated at home by private tutors from whom she learned European and Ottoman literature, religion, philosophy, sociology, piano, English, French, and Arabic. She learned Greek from her neighbors and from briefly attending a Greek school in Istanbul. She attended the American College for Girls briefly in 1893. In 1897, she translated Mother by Jacob Abbott, for which the sultan awarded her the Order of Charity (Nishan-i-Shafakat; Şefkat Nişanı). She attended the American College again from 1899 to 1901, when she graduated. Her father's house was a center of intellectual activity in Istanbul and even as a child Halide Edip participated in the intellectual life of the city.
Kitap için Halide Edip'in Inside India kitabının Türkiye'ye özel hali diyebiliriz. Kitap çeviri olmadığı için o dönem yaşanılan iç savaş ve siyasi meseleler üzerine olan bölüm çıkarılmış bu yüzden bölünmeden önceki Hindistan'a dair az da olsa fikir sahibi olabileceğiniz bir kitap. Hatta kitabın sonlarına doğru Hindu dinleriyle ilgili bilgi de veriyor ama dediğim gibi tam anlamıyla çeviri olmadığı için bazı şeyler eksik kalmış hatta sonra bahsedileceği söylenilen bazı konulara değinilmemiş. Yine de Hindistan'a dair ön bilgi edinmek isteyenlere tavsiye ederim.
Her satırıyla dolu ve Hindistan hakkında yeni şeyler öğreten bir kitap. Hem Halide Edib'in diğer kitaplarını merak ettiğimden, hem de Hindistan hakkında Halide Edib'in gözlemlerini okumak istediğimden dolayı aldığım ve iyi ki okumuşum dediğim bir kitap oldu. Yine de Inside India versiyonunun daha detaylı olduğunu öğrendikten sonra çok şaşırdım. Kim bilir, belki daha sonra onu da okuma imkanı bulurum.
5 yıldız bir okuma ile girdim 2022'ye, bende hissettirdiği beğeniyi değerlendiriyorum bu puanlama ile. (değerlendirmenin bir de kavramsal tartışması var içimde - o yüzden açıklama ile başladım)
Halide Edip'i hem tarihsel olarak, hem de feminist yaklaşımda döneminin önde gelenlerinden olarak - hem eğitim dönemimde, hem de kişisek ilgim sebebi ile okudum, takip ettim kendimce. Ama bu kitapda, kend, ağzından, "politically correct" olma kaygısı olmadan - 1930'larda Hindistan'a yaptığı gezi, gördükleri, gördüklerini yordumlama şeklinden çok çok etkilendim, ve çok keyif alarak okudum. Gandhi ile biraraya bile gelmiş olması bile çok büyük bir yaşanmışlıkken, onun misafiri olması, onunla sohbetleri, o'na dair aktardıkları vs hepsi çok çok naif ve çok canlı anılar.
Hinduizm ile ilgili çok gerçek bir gözlem, Müslümanlığa dair farklı mezhepler (inanışlar), eğitim uygulamalarına dair yorumlar ve karşılaştırmalar, hepsi ama hepsi naif, gerçek ve düşündürücü. Son olarak da sözcükler - o kadar güzel sözcükler var ki, "şamil'in cümle içindeki hali...
Ulke acisindan tarihi nitelikteki bir degerli yazarin, Ingiltere'den somurge ulke Himdistan'a gidip ulkenjn ileri gelenleriyle gecen yillar ah gozlemlerin degerliligi ve dilinin sadeceligiyle akiciligi...
Halide Edip'in 1930 sonlarına dogru Hindistan hinterland'ında bölgenin müslüman ilerigelenleri ile yaptığı görüşmeleri, bölge ile ilgili sosyolojik , sosyo-kültürel izlenimlerini anlatan anı kitabı.1947'deki bagımsızlık öncesi hint müslüman liderlerin harıl harıl çalıştığı , destek aradığı ve özellikle Türk Bağımsızlık savaşından oldukca ilham aldıklerı ve etkilendikleri aşıkar.1936-1945 yılları British Raj atmosferini tamim etmek icin harika bir eser.Ek olarak Gandhi ile görüşmesine de tanık oldugumuzu hatırlatalım.