Jump to ratings and reviews
Rate this book

Ήρθα εδώ και μας θυμήθηκα: Μια ιστορία για τον τουρισμό, την εργασία και την τάξη

Rate this book
Με ποιον τρόπο τα ταξίδια και ο τουρισμός διαμορφώνουν την προσωπικότητά μας και καθορίζουν την ταξική μας συνείδηση; Για ποιον λόγο ο τουρισμός είναι μια κεντρομόλος δύναμη ικανή να τροποποιεί τη φυσιογνωμία των πόλεων κατά το κέφι της και να χειραγωγεί κοινωνικές και εργασιακές σχέσεις;

Η Άννα Πατσέκο διεισδύει σε ξενοδοχεία πολυτελείας, αποκαλύπτει τις σκοτεινές συνέπειες της αδηφάγας τουριστικής βιομηχανίας (εργασιακές συγκρούσεις, κοινωνικές εντάσεις, ενοίκια στα ύψη) και μας στέλνει ένα σουβενίρ που κυμαίνεται μεταξύ ανθρωπολογικής έρευνας πεδίου, χρονικού και δοκιμίου: τη δική της απάντηση στο μοντέλο της τουριστικής πόλης, αυτής της ουτοπίας της κοινωνίας των πολυεθνικών.

Το Ήρθα Εδώ και μας Θυμήθηκα: Μια Ιστορία για τον Τουρισμό, την Εργασία και την Τάξη αποτελεί μια διορατική ακτινογραφία των εργασιακών δυναμικών στον τομέα του τουρισμού.

120 pages, Paperback

First published March 13, 2024

186 people are currently reading
8340 people want to read

About the author

Anna Pacheco

6 books364 followers
Es periodista y escritora especializada en temas sociales, trabajo, feminismos y cultura popular con perspectiva de clase y género. Máster en Antropología Social, es autora de la novela Listas, guapas, limpias y coautora del podcast Ciberlocutorio. Ha colaborado en medios como El País, El Salto, El Diario y Planta baixa (TV3), entre otros.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
1,367 (27%)
4 stars
2,268 (46%)
3 stars
1,059 (21%)
2 stars
166 (3%)
1 star
26 (<1%)
Displaying 1 - 30 of 899 reviews
Profile Image for curri mel.
170 reviews88 followers
Read
March 20, 2024
si es que al final lo que tenemos que hacer es irnos con las amigas a la piscina municipal y despues a comer bravas

“tenemos que empezar a pensar cómo trabajamos menos para estar menos cansados y qué otras cosas podemos hacer cuando no estamos trabajando. construir, en definitiva, alternativas a un consumo desesperado, de evasión.”
Profile Image for p33€3.
548 reviews151 followers
June 19, 2024
Los últimos años llega verano y leo algún ensayo sobre turismo y consumismo, sobre las masas y el capital, para sentirme un poco mejor, para entender que el no poder irme de vacaciones no es algo tan raro, que el tener que trabajar muchas más horas en verano para aprovechar los meses de no estudio no es algo tan peculiar. Que compaginar y vivir al límite es algo común, que la compra en el mercadona ya no la puedo hacer entera, ni yo ni muchos, que el verano es para los ricos y que a los otros nos va bien trabajar porque "ahí al menos tenemos aire acondicionado".
Profile Image for Lucía Carbajo.
42 reviews92 followers
July 11, 2024
Preguntas que me hago desde que terminé Estuve aquí y me acordé de nosotros:

¿Viajamos porque nos gusta? ¿O para evadirnos de nuestra vida? ¿Porque podemos permitírnoslo? ¿Porque queremos demostrarle nuestro “estatus” a alguien? ¿O lo hacemos porque queremos subir “la foto” para mostrar/demostrar que también estuvimos ahí? ¿Nos creemos más que el resto por viajar a la otra punta del mundo y despreciamos a los que eligen Benidorm como destino vacacional?
Y lo que es más relevante, ¿somos conscientes y respetuosas con las personas, el entorno y las personas que nos acogen en nuestro destino vacacional?
Esta es una historia sobre turismo, trabajo y clase, sobre cómo cada uno de los puntos, influyen en el resto. No suelo disfrutar mucho los ensayos pero este me ha gustado mucho .

Mi imperio romano ahora mismo:

“Tenemos que empezar a pensar cómo trabajamos menos para estar menos cansados y qué otras cosas podemos hacer cuando no estamos trabajando. Construir, en definitiva, alternativas a un consumo desesperado, de evasión”
Profile Image for Can Lejarraga.
96 reviews75 followers
August 11, 2024
está bien. no entiendo este afán por buscar una perfección ensayística en libros de este tipo. son cuadernos de anagrama, no una tesis doctoral.

creo que no me ha encandilado del todo porque habla de un turismo al que no estoy acostumbrada a convivir. es un turismo muy industrial, muy clase alta, muy hotelero. un turismo muy mediterraneo. en el norte nos estamos acostumbrando más y más al turismo que te infecta la tierra y el mar sin apenas darte cuenta. creo que no podría decir ningún hotel de santander que no sean los señoriales. pero bueno, que parkings a reventar de autocaravanas, la terraza del pueblo petada de familias de clase media guiris, la playa convertida cada vez más en un sitio de camping y no una parada temporal en el día. ayer fui a la playa y casi me pisaron tres miembros de una familia de franceses, cargados con sillas de playa, tiendas de campaña, sombrillas, neveritas… se iban porque subia la marea. indicador de que se piensan que el cantábrico es como el mediterráneo.

volviendo al hotel. la empatía que tengo hacia los trabajadores de estos hoteles se extiende a que padezco por ellos por trabajadores de hostelería, no trabajadores de hotel. de la misma manera que ellos no pueden permitirse hospedarse en el hotel que trabajan, yo tampoco. me hubiera gustado que hablase un poco en este cambio del hotel al apartamento y la vuelta de péndulo al hotel que está habiendo con la burbuja del airbnb a punto de reventar. pero bueno, que lo dicho es un cuaderno de anagrama. no me va a solucionar todas mis dudas.

hace tres meses me pagaron una noche en un hotel de madrid de cinco estrellas por cosas de la vida. lo único que hacía de manera obsesiva era fijarme en el aspecto de sus trabajadores, con la pregunta incesante de: ¿te pagarán bien?

es la única vez en la vida que me han tratado de usted.
Profile Image for Marta Cava.
578 reviews1,136 followers
Read
March 16, 2024
M'ha agradat molt, moltíssim. Una breu introducció a la precarietat laboral del sector hoteler, al viatjar com a suposat segell d'estatus i sobretot, la idea que el model actual no és sostenible i cal fer un canvi urgent. L'única pega que li poso és que és massa curt i ara necessito un assaig de 500 pàgines sobre el tema i escrit per l'Anna, amb moltes notes al peu i una bibliografia
Profile Image for Ona Capel.
58 reviews47 followers
March 25, 2024
Una brillant introducció (introducció perquè es queda curt) sobre el turisme, la feina i les diferències de classe. És senzill, però pot ser un bon far de referències, des de Marc Augé fins a Fisher, passant per pel.lícules com “El triángulo de la tristeza” o el documental “Los años de Super 8” d’Annie Ernaux (on m’ha caigut una mica el mite d’aquesta senyora), entre d’altres. També m’ha agradat que donés pas a la veu de treballadors en el sector de l’hosteleria.

“Lo radical es, pues, pensar que las limitaciones ecológicas nos llevarán a otro tipo de descanso que pasa inevitablemente por movernos menos. Si no queremos que nos hagan la utopía de la multinacional (ni la utopía turística, que exactamente la misma), tenemos que empezar a pensar cómo trabajamos menos para estar menos cansados y qué otras cosas podemos hacer cuando no estamos trabajando. Construir, en definitiva, alternativas a un consumo desesperado, de evasión.”
Profile Image for Ada.
518 reviews329 followers
Read
September 3, 2024
Molt dispers i una mica anecdòtic? Tinc la sensació d'haver-lo acabat abans d'haver-lo començat. Es dibuixen idees interessants i de les que m'encantaria llegir més, però aquest format tan breu crec que només funciona si et centres en un aspecte molt concret, i aquí hi ha pinzellades de moltes coses però no he acabat de copsar bé cap de les idees.
Profile Image for javisitu.
165 reviews36 followers
July 20, 2024
solo deseo que este libro se compre, se plagie, se robe, se preste, lo que sea, a todas las personas que conocemos para que el verano q viene (o el siguiente, o el siguiente) podamos dejar de ser un país basado en servir mojitos, podamos dejar de ser un país que desea que una semana al año también le sirvan mojitos. ojalá el verano que viene (o el siguiente, o el siguiente) nuestras vacaciones sean paseos en bici en la rivera del río.
Profile Image for Teresa.
34 reviews5 followers
Read
July 11, 2024
Me ha gustado mucho, sobre todo el último capítulo, que invita a pensar colectivamente otras formas de turismo alejadas de la explotacion y el servilismo. Me quedo con la oda al domingueo, la necesidad de trabajar menos para estar descansadas y no desear el turismo de la evasión, además de pensar en las carencias de nuestras ciudades que nos empujan a querer huir cuando tenemos unos días libres.
Profile Image for Judith Vives.
427 reviews434 followers
May 5, 2024
perfecto. me hubiese leído 300 páginas más
Profile Image for Neuronacho Roura.
6 reviews406 followers
August 6, 2024
Imprescindible.


“Esto, que es tan razonable
-nadie quiere trabajar hasta que le duele todo el cuerpo, sin apenas descanso, en turnos largos y demasiado seguidos-, es también, creo, el resultado de una urgencia: en mayor o menor medida todo invita a «ser un poco vivo» y puede que esa viveza solo responda a algo tan material como necesitar más dinero. El estancamiento de los salarios precede y causa, en parte, la cultura del ajetreo, pero en vez de observarla como una consecuencia lamentable y a erradicar, se ha constituido como signo inevitable y hasta deseable de nuestro tiempo.”
Profile Image for Alfredo Suárez Palacios.
121 reviews21 followers
March 15, 2024
Qué pena que sea tan corto porque pone el acento en varias cosas súper importantes en lo tocante al curro, el turismo y nuestra percepción de la vida en este gran parque de atracciones llamado España. Y mola mucho la parte en la que se habla de experiencias de ocio alternativas. Por aquí es.
Profile Image for Charcastrology.
38 reviews80 followers
August 2, 2024
Este librito me acaba de desbloquear el recuerdo de cuando curré de camarera de piso en Ibiza (la peor experiencia laboral de mi vida) y en los descansos para comer (las que se quedaban a comer aunque la gran mayoría prefería quitarse de esa media hora para avanzar con las habitaciones) escuchaba a las gobernantas hablar de cómo les tocó una habitación y cómo se sentían super culpables y se dedicaron toda la estancia a echar la bronca a sus hijos porque dejaban las marcas de las manos en los cristales y me decían nena estudia no acabes como nosotras y ah ¿estudias periodismo? Pues cuenta todo esto que nos hacen. Y bueno, pues eso ya lo ha hecho Anna.

Profile Image for aliciaspren.
70 reviews26 followers
September 2, 2024
una lectura corta pero reflexiva, a caballo entre un ensayo y una investigación de campo, que nos invita a ver más allá de la postal de viaje o el souvenir de recuerdo y meditar sobre cuestiones cada vez más relevantes en los tiempos que corren: Por qué y para qué viaja en realidad el turista, quién está trabajando cuando otros disfrutan de las vacaciones y si es acaso concebible un futuro poscapitalista caracterizado por un turismo sostenible y alejado de la explotación y servilismo que hoy parecen inherentes al trabajo hostelero.
Profile Image for Natalia RGz.
109 reviews12 followers
June 19, 2024
“Estuve aquí y me acordé de nosotros” se convierte en un añadido más a mi colección de sentimientos encontrados.

La temática me apasiona, especialmente desde hace unos años por razones más que obvias. La gentrificación, la elitización del ocio, la supervivencia de la clase trabajadora… Sin embargo, este texto me ha sabido a poco. Creo que el resultado es algo superficial.

Asimismo, me ha recordado a Yegüas Exhaustas de Bibiana Collado, donde narraba anecdóticamente la culpa que sentía esta al citar a figuras tan alejadas de sus padres, pues le hacía sentir que sus mundos eran de diferentes clases: la clase intelectual y la clase trabajadora.

Con “Estuve aquí y me acordé de nosotros” me he sentido así a ratos, algo incómoda y desconectada. Me chocaba leer constantemente referencia a otras obras cuando a su vez se estaba realizando una crítica a el clasismo intelectual (por decirlo de alguna manera)

No sé. Creo que por temática existía mucho potencial y lo que he leído me ha dejado un poco fría. (perdón?)

Profile Image for Miss Lo Flipo.
102 reviews401 followers
March 19, 2024
Ojalá llegase un ejemplar a cada buzón de cada piso.
Profile Image for Aleix.
12 reviews1 follower
June 19, 2024
Ha sido un libro que he leído mayoritariamente por la noche, esperando un avión a las 4 de la mañana, en un aeropuerto lleno de grupos de amigos esperando a embarcar. De manera que, el ambiente que me rodeaba escenificaba a la perfección todos los diferentes capítulos que iba terminando. Esos turistas, que me acompañaban a altas horas de la madrugada, viajan para olvidarse de lo que son por unos días, porque el lujo es ante todo una actitud, y esto, Pacheco lo escribe a la perfección. En Menorca hay una lista de sitios que uno no se puede perder, y los puedo recitar de memoria: Macarella, Macarelleta, Fornells, la Cova de’n Xoroi, el Poblat de Pescadors, Pont de’n Gil y Ciudadela. ¿Hay sitios mejores? Sin ninguna duda -aunque ese atardecer de verano en Pont de’n Gil es difícil de olvidar-, pero esa foto, la foto que todos los turistas se hacen en el mismo sitio, no hace nada que no sea certificar el viaje frente al resto. He estado aquí. Check.

Trabajamos cada año para irnos de vacaciones, para demostrar un estatus que solo es válido si viajas, si compras productos caros, si… Si te vas a Soria de vacaciones, el nivel cultural que demuestras no es el mismo que quien se va a Cadaqués, Menorca o Islas Cíes. Hay sitios, y SITIOS. En el libro, se nos muestra un claro ejemplo con La piel quemada (1967), dirigida por Josep Maria Forn, que plantea la idea de que “el turismo no se hace solo, sino que lo hacen los trabajadores a cambio de miseria”. Estamos normalizando una forma de vivir y, sobre todo, de consumir, que va a conseguir que, por intentar disfrutar de la vida, la estemos perdiendo. Y es esa la sensación que se tiene muchas veces trabajando, cuando empezar a las 9 de la mañana puede significar salir de casa a las 7:30, y llegar a las 20, una vez has terminado a las 18.30. ¿Trabajo para poder vivir, o vivo para trabajar? Cuando termino mi horario, no tengo tiempo ni ganas de más, y cuando dispongo de tiempo, debo gastar para demostrar que vivo. Benedetti tiene unas palabras muy bonitas que ilustran este momento: “nadie pedirá informes ni balances ni cifras / y sólo tendré horario para morirme / pero el cielo de veras que no es éste de ahora / ese cielo de cuando me jubile / habrá llegado demasiado tarde”.

"Hay veces que nos llega justito para lo que hay que pagar. Alquiler -por las nubes-, electricidad, gasolina. Hay que comer. Hay que vivir también. La familia, la pareja. La vida es eso". Y nada más que eso. Sin embargo, cada vez se hace más difícil. Los sueldos no suben, y si antes, este tema se convertía en una de las prioridades de todos los trabajadores, ahora lo urgente es trabajar mejor. La necesidad de tener más dinero, algo utópico, en vez de verse como una consecuencia de una situación a erradicar, se ha constituido como algo inevitable de nuestro tiempo. Es lo que nos ha tocado vivir. Es lo que hay, se repite. Nos toca conformarnos.

¿Es posible otro tipo de turismo? Habrá que reformular las prácticas a las que estamos acostumbrados. El problema vendrá cuando ese turismo de proximidad al que últimamente damos tanta importancia se convierta en exótico. En ese momento, el paraíso estará perdido, y los destinos morirán. Y tocará volver a buscar otra manera de demostrar ese afán de descubrimiento, construyendo alternativas a un consumo desesperado, de evasión, para que en un futuro no tengamos que afirmar: me acordé de todo lo que no hicimos cuando pudimos.
Profile Image for anna cabrespina.
177 reviews15 followers
June 12, 2025
molt distret, format interessant aquesta visió des de dins. m’ha semblat més aviat un recull de tuits, però ha fet el fet i ha evidenciat la perversió del turisme. per sort no estic tan endinsada al lore barceloní com x saber de quins hotels parla!
he oblidat de dir que llàstima de la inexistent consciència lingüística, sent un llibre situat a barcelona, i és que més enllà d'estar escrit en castellà l'única referència al tema és que "Nadie en ningún momento habla catalán, ni tampoco el powerpoint está en la lengua cooficial de la ciudad". pregunteu-vos perquè diu que el català és cooficial però el castellà en cap moment porta aquest prefix... no en treureu res de bo!
Profile Image for Carmen Vilanova.
47 reviews49 followers
July 7, 2024
como persona que está ha estado trabajando en políticas de turismo me ha parecido interesantísimo

creo que voy a pensar mucho en él
Profile Image for Ant.
203 reviews160 followers
August 21, 2025
Η Pacheco, μία από τις νέες φωνές που ασχολήθηκαν με το θέμα της αποικιοκρατικής συνθήκης του σύγχρονου τουρισμού, εκκινεί το ντοκουμενταριστικής υφής δοκίμιο της με μια προυστική αναδρομή: ένα τουριστικό αναμνηστικό που κοσμεί το σπίτι των γονιών της, την οδηγεί να ανακαλέσει και ύστερα να στοχαστεί όχι μόνο το δικό τους ταξίδι και τα ταξίδια των άλλων, αλλά, κυρίως να εστιάσει στο αθέατο φόντο των φωτογραφιών από τις διακοπές μας: τους εργαζόμενους. Το "ήρθα εδώ και μας θυμήθηκα" σχετίζεται, κατά συνέπεια, πρωτίστως με την αξία της διασκέδασης του παρελθόντος, με το τι μπορεί να διασώσει η μνήμη από τις ρωγμές των καπιταλιστικών υποσχέσεων και της εργασιακής εκμετάλλευσης: "Υπάρχει κάτι στη διασκέδαση του παρελθόντος, που μας αναγκάζει να κοιτάζουμε, σαν να επρόκειτο ν'ανακαλύψουμε κάτω απ'το τεχνητό γκαζόν μια αποκαλυπτική ρωγμή" (σελ. 114)
Τι θυμόμαστε λοιπόν από τις διασκεδάσεις και τα ταξίδια μας;Τι μας μένει; Και, το πιο σημαντικό, τι ακριβώς αξιώνουμε από αυτά;
Αυτό το ενθύμημα, το αναμνηστικό, η φωτογραφία, η καρτ ποστάλ που θα κουβαλήσουμε από τις διακοπές αποτελεί επί της ουσίας ένα τρόπαιο: ο μέσος άνθρωπος ταξιδεύει για να έχει αργότερα αποδείξεις ότι το έκανε. Οι διακοπές αποτελούν δηλαδή μια κάποιου είδους μακρινή ανταμοιβή του καπιταλισμού για τις υπηρεσίες του εργαζόμενου, μια ανταμοιβή που καλό θα ήταν να απαθανατίσει με κάθε τρόπο γιατί η απόλαυση και η διασκέδαση που θα αποκομίσει από αυτό θα είναι, ντε φάκτο, κάτι το φευγαλέο και, φευ, κάτι το πλασματικό. Ανάλογο χαρακτήρα έχει και η διασκέδαση του σαββατοκύριακου. Η εργασιακή καπιταλιστική κουλτούρα προστάζει πως ο εργαζόμενος οφείλει να ζει, κυρίως, τα σαββατοκύριακα, στις μικρές ανάπαυλες της εργασίας του και σε αυτό το διάστημα ωφέλιμο θα ήταν -ωφέλιμο για τον καπιταλισμό- να διασκεδάσει καταναλώνοντας. Αυτού του είδους η αποσπασματική ζωή των αργιών και των σαββατοκύριακων, η πολυπόθητη "'άδεια" του εργαζομένου, καταλήγει, ξανά, να επιβραβεύει τον καπιταλισμό, ο οποίος έχει πείσει το σύγχρονο υποκείμενο πως η διασκέδαση και η καλοπέρασή του, βρίσκεται ένα ταξίδι μακριά. "Ο τουρίστας της μεσαίας τάξης" σημειώνει η Pachado, "ταξιδεύει για να μετατραπεί σε κάτι άλλο, για να ξεχάσει αυτό που είναι" (σελ 14) Εδώ γυρίζουμε και πάλι στην προαναφερθείσα μνήμη, το υπόρρητο μοτίβο όλου του δοκιμίου, που δεικνύει πως ο καπιταλισμός, πλάθει τεχνηέντως μια ανάγκη αλλοτρίωσης στο υποκείμενο, έναν υποσυνείδητο εθισμό στις ψευδαισθητικές παραχωρήσεις που αφορούν την ταυτότητά του. Η μεσαία τάξη ταξιδεύει για να πιστέψει για λίγο πως δεν ανήκει στην μεσαία τάξη, ο εργαζόμενος για να νιώσει λίγη "πολυτέλεια". Το ταξιδιωτικό κλισέ στο οποίο, αναγκαστικώς, βουλιάζει το σύγχρονο υποκείμενο, υπονομεύει την δήλωση της προσωπικής "αναγέννησης" μέσα από ένα ταξίδι. Το ταξίδι υπό τις συνθήκες της αποικιοκρατικής ή μεταποικιοκρατικής και καπιταλιστικής αλλοτρίωσης δεν δύναται να είναι πνευματικά επικερδές και σε αυτό συνηγορούν και, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, τα κλισέ της ταξιδιωτικής λογοτεχνίας. Η συγγραφέας αναφέρει το παράδειγμα της Ερνό, αλλά οφείλουμε να θυμηθούμε κι άλλους συγγραφείς που, αναπόφευκτα, βυθίστηκαν ασμενώς στο πανομοιότυπο ύφος του ταξιδιωτικού είδους: από τις φαινομενικά στοχαστικές αλλά γενικευτικές θυμοσοφίες του Καζαντζάκη στις ταξιδιωτικές του σημειώσεις (που κυκλοφορούν στους τόμους "Ταξιδεύοντας"), μέχρι τον θρασύ ρατσισμό και τις αποικιοκρατικές τάσεις του D.H Lawrence στο Kαγκουρό (1923), μυθιστόρημα του οποίου ο ήρωας θεωρεί πως μπορεί να κυριαρχήσει στην οργάνωση της Αυστραλίας, η λογοτεχνία του 20ού αιώνα αποτυγχάνει στο να συνειδητοποιήσει και να αποδώσει ορθώς την παραβίαση που κουβαλά το ταξιδιωτικό βλέμμα και κυρίως το ταξιδιωτικό πέρασμα. Η ταξιδιωτική γραφή, είτε σαρκώνεται σε επιστολιμαία μορφή είτε σε αμιγώς μυθιστορηματικότερη, κουβαλά αναπότρεπτα έναν αφόρητο περσοναλισμό που καταλήγει εγωιστικός αν όχι παραβιαστικός και λογοτεχνικά ανίσχυρος να αποστασιοποιήσει τις προσωπικές του βλέψεις από την χρειάζουσα αποστασιοποίηση της αφήγησης Ο ταξιδιώτης νοσφίζεται πεινασμένα την νέα γη, χωρίς να αντιλαμβάνεται πως η συμπεριφορά του ενέχει κάτι το ανυπόφορα κατακτητικό. Από την άλλη -και επ' αυτού θα παραθέσω ως ενδεικτικό παράδειγμα το βιβλίο του Χένρυ Μίλλερ ο Κολοσσός του Μαρουσιού- ο ταξιδιώτης υποπέφτει αναγκαστικά σε μια διαρκή αντικειμενοποίηση και ετεροποίηση των κατοίκων αλλά και του τόπου. Ο Μίλλερ στον Κολοσσό του Μαρουσιού ρομαντικοποιεί τα χαρακτηριστικά της Ελλάδας και του Έλληνα, γραφικοποιεί το κλισέ του άφθονου ηλίου και αλκοόλ στην Ελλάδα και διατείνεται πως δεν χρειαζόταν παρά ελάχιστα χρήματα για να επιζήσει κανείς στην Ελλάδα του μεσοπολέμου. Αντικρίζει λοιπόν την Ελλάδα μέσα από τα γυαλιά ενός αφελούς και παρωχημένου φιλελληνισμού που δεν έχει ξεκάθαρη πολιτιστική πηγή και εντέλει καταλήγει ανώφελη φλυαρία. Ειδικά βεβαίως για τέτοιους είδους χρονικά, παραμένει ενδιαφέρουσα η αποτύπωση της ελληνικής ιντελιγκέντσιας του μεσοπολέμου, όταν ποιητές όπως ο Σεφέρης βρίσκονταν ακόμα στα παραγωγ��κά τους χρόνια. Ακόμα όμως και στη μορφή του πνευματώδους και διασκεδαστικού memoir, όπως αυτό της Βραζιλιάνικης περιπέτειας (Brazilian Adventure, 1933) του Πήτερ Φλέμινγκ (μεγαλύτερου αδερφού του δημιουργού του Τζέιμς Μπόντ, Ίαν Φλέμινγκ) που αφορά τη διάσωση ενός χαμένου μέλους προηγούμενης αποστολής, ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με σοκαριστικές περιγραφές αλλεπάλληλης εξολόθρευσης της τοπικής πανίδας και καταστροφής του οικοσυστήματος από τον δυτικό ταξιδιώτη.

Ακόμα, η ψευδαίσθηση της "φιλοξενίας" στον νέο τοπο, ο τρόπος που ο υπάλληλος του τουρισμού ενδύεται, συχνά παρά τη θέλησή του, με μια ηθική χροιά, μια υποχρεωτική και καλοκάγαθη συμπεριφορά, υποχρεωμένος να φέρει ένα διαρκές και σχεδόν παθολογικό χαμόγελο, εξαλείφοντας τις προσωπικές του απόψεις (��πως είδαμε και πρόσφατα στη χώρα μας, στην περίπτωση της Ρόδου, όταν εργαζόμενοι στον τουρισμό υποχρεώθηκαν να "υποδεχτούν" ένα Ισραηλινό κρουαζιερόπλοιο) θυμίζει συμπεριφορές αποικιοκρατικών εποχών. Ο εργαζόμενος καλείται να υποδυθεί τον ρόλο του ευγενικού υπηρέτη, αφού, ειδικά στις σύγχρονες τουριστικές μονάδες κάποιων αστέρων, πουλιέται η αόριστη έννοια της "πολυτέλειας". Επιστρέφουμε λοιπόν αταβιστικά στο φεουδαρχικό πρότυπο οργανωσης, σε μια "φυσική" τάξη στην οποία ο εργαζόμενος καλείται να υπηρετήσει και όχι να εργαστεί, καλείται να υποδυθεί ικανοποιητικά τον φιλόξενο και τον πρόθυμο απέναντι στον δυτικό αφέντη, όχι από πραγματική διάθεση, αλλά ως επιβεβλημένο καθήκον επιβίωσης. Ο σημερινός εργαζόμενος στον τουρισμό, ιδίως σε χώρες που εξαρτώνται οικονομικά από την περίφημη "βαριά βιομηχανία", καταλήγει αναπόσπαστο γρανάζι της ταξιδιωτικής ψευδαίσθησης: πρέπει να ψυχαγωγήσει, να υπομείνει, να χαμογελάσει με αντάλλαγμα έναν μισθό που συχνά δεν αντανακλά τον κόπο, τις δεξιότητες ή την προσωπική του αξιοπρέπεια. Τα ξενοδοχεία πολυτελείας ειδικότερα ενσαρκώνουν με κάθε τρόπο ένα περιβάλλον ελιτιστικής ακρότητας, χωρίς η πολυτέλεια να μένει μόνο στα ψευδεπίχρυσα πόμολα ή τα πανομοιότυπα ανακαινισμένα "μοντέρνα" ντεκόρ, αλλά αναμένεται και απαιτείται να εκφραστεί και μέσα από την συμπεριφορά του εργαζομένου, έτσι ώστε αυτός να δείχνει ανά πάσα στιγμή πρόθυμος, δουλικός και κατευναστικός.Η πολυτέλεια σε τελική ανάλυση αφορά την πνευματική και σωματική καπήλευση του εργαζομένου ως υποκείμενο, το οποίο εξαγοράζεται πενιχρώς για να παίξει τον ρόλο του ευπροσύγορου, προσηνή και χωρίς προσωπικότητα ατόμου, αφού οποιαδήποτε άλλη συμπεριφορά εκτός της εξυπηρετικότητας, μπορεί να θεωρεί επιζήμια από τον πελάτη και την επιχείρηση. Μιλάμε δηλαδή για πλήρη απανθρωποποίηση. Ο υπάλληλος γίνεται μέρος του καπιταλιτιστικού προϊόντος, καταναλώνεται κι αυτός από τον ταξιδιώτη, βαθμολογείται μάλιστα, σε διαδικτυακές πλατφόρμες αξιολογήσεων, για το πόσο χαμογελαστός ή όχι ήταν.


Η εργασιακή εξάντληση στην οποία βασίζεται ο τουρισμός, το τίμημα του ταξιδιού εξαλείφει τα όποια θετικά μπορεί να αφήσει στον ταξιδιώτη.


Το πλήρες κείμενο στο σάιτ της Θράκας: https://thraca.gr/2025/08/%cf%85%cf%8...
Profile Image for Alba Lafarga.
90 reviews87 followers
March 17, 2024
només puc en pensar en les infiltracions a les reunions entre treballadors i empresa dels hotels, el sopar de nadal i la quantitat d’informació i experiències que haurà hagut de destil•lar per fer aquest assaig finíssim.

posa en crisi el model turístic en general i el de luxe en concret per animar-nos a especular altres formes d’esvargir-nos i de gaudir del nostre temps d’oci (i que comença per aconseguir millors condicions laborals; tant de disposar de temps com millor retribució)
Profile Image for Camèlia Rodríguez Balagué.
114 reviews20 followers
April 2, 2024
Hi ha coses molt interessants però tot es queda molt a la superfície, per estar dins d'una col·lecció d'assaigs no crec que passi d'una crònica. Tampoc crec que sigui la Pacheco la que ens hagi de venir a explicar els turistes que hem de ser, prou està fent amb això.
Fa ganes de fer-ho bé, que és lo important. A redescobrir el que hi ha a la vora i deixem-nos de sud-est asiàtic una estoneta.
Profile Image for Arturo.
75 reviews16 followers
June 3, 2024
radicalizado (pero seguiré yendo de vacaciones)
Profile Image for Irene Alva.
265 reviews904 followers
September 2, 2025
“Las personas, conforme nos vamos haciendo mayores, lo que vamos buscando es más tranquilidad, más rutina, una manera de hacer las cosas que nos cueste menos. Y aquí está la primera contradicción. El cruce de destinos entre las personas, que nos hacemos mayores y queremos más tranquilidad, y la empresa, que se hace mayor y que no puede tener más tranquilidad. Porque la empresa que se tranquiliza, la empresa que se para, se muere. No es que lo diga yo, es ley de empresas.”

“Estuve aquí y me acordé de nosotros” se presenta como un pequeño ensayo sobre turismo trabajo y clase. Y la premisa es interesante, un tema candente, un tema que, tristemente nos afecta a casi todos: la masificación turista de ciertos lugares (os saluda una de Vigo ahora que se acercan las navidades), los disparatados precios, las condiciones infrahumanas de los trabajadores del sector. Todo bien, salvo porque el desarrollo del ensayo tiene a tirar para otro lado.

Casi desde el relato personal, la autora se centra, sobre todo, en cómo es trabajar en un hotel en temporada alta y las consecuencias que ello tiene. Y es por eso que el libro se me ha quedado corto. Porque creo que habla demasiado del hotel, de los jefazos, de los trabajadores, hay algunas reflexiones personales desde la propia experiencia interesantes, pero se queda muy en la superficie.

Vivimos en un país masificado. Un país que lucra con el turismo. Un país que vive del turismo. Un país en el que las viviendas que antaño alquilaban o habitaban ciudadanos, ahora se han convertidos en viviendas vacacionales con precios disparatados. Ciudades que todo lo que hacen es por y para el turista. Ciudades convertidas en parques temáticos. Calles masificadas, precios desorbitados, contratos basura y estacionales para los trabajadores del sector turismo y hostelería.

Un turismo que, cada vez más, convierte las ciudades, los pueblos, las montañas, los negocios locales, la vida de quienes viven allí, en una auténtica pesadilla.
Profile Image for AitorMR.
39 reviews22 followers
May 22, 2024
Este libro lo leí como recomendación de una política que, al igual que ella, me ha decepcionado. Además, como el ensayo de Clara Serra de esta editorial me pareció exquisito, probé con este (y con el de la moda justa que me leí anteriormente) y ambos me han resultado bastante mediocres. Lo que supuestamente es un ensayo se convierte en entrevistas a trabajadores de un hotel. Esperaba una crítica al turismo desde una perspectiva ecosocialista y de clase, pero nada. Apenas habla del turismo aunque su título lo recoja. La crítica de clase aparece a lo largo del libro, pero muy sútil y porque recoge las entrevistas de les trabajadores. Además no para de referenciar películas y series, en vez de divagar y teorizar sobre los temas que supuestamente recogían el libro: turismo, trabajo y clase. Además, por si no fuera poco, se centra única y exclusivamente en un hotel de Barcelona, por eso quizás no haya una crítica real al turismo.
No sé, muy decepcionado. Ya os lo ahorro: no lo leáis.
Profile Image for Álvaro Campoy.
67 reviews1 follower
August 5, 2024
«estuve aquí y no me acordé de mí ni de ti. Me acordé de todo lo que no hicimos cuando pudimos»


repensar el turismo como forma de afrontarlo no implica solo un odio lícito al guiri —que también es comprensible cuando no respeta el suelo que te vio nacer— sino también aprenderse y concienciarse expresando "¿qué puedo hacer yo por no caer en esto mismo?".

el libro de Pacheco te pregunta directamente de qué forma creerías sano tu descanso sin tener que perturbar el descanso de otros y es como una puntillita de metal incandescente cayendo en una herida abierta, cuando ves a otros disfrutar mientras tú vas en uniforme y piensas "en algún momento ese seré yo"; y lo serás y habrá otro vestido de uniforme pensando eso mismo sobre ti.
Profile Image for Ana S. A. .
84 reviews7 followers
September 1, 2024
Un ensayo cortito, ameno y ágil, y sobre un tema muy interesante. Lo he disfrutado mucho 💜
Profile Image for Mat.
109 reviews39 followers
January 6, 2025
No aspira a ser un estudio exhaustivo sobre el turismo, el capitalismo y la forma del descansar. Lo que es es un aperitivo de todo eso, narrado de forma original y amena, que abre muchas puertas para seguir adentrándose.
Profile Image for Onírica.
468 reviews61 followers
March 2, 2025
Este ensayo es una reflexión, no una propuesta de soluciones concretas. Resulta interesante, aunque me habría gustado que profundizase más, que se expandiese también mucho más. La bibliografía que apoya y salpica el texto es muy jugosa, saco nuevas lecturas a partir de ella.

Estos Nuevos Cuadernos de Anagrama son un vicio...
Displaying 1 - 30 of 899 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.