Mulleres que viven xuntas

by Abril Camino

XLII Premio Xerais de Novela 2025.

Unha obra conmovedora tecida cos fíos de cores do amor e da paixón, mais tamén con moitas puntadas escuras de frustración.

En 1955, despois da morte de seu pai, Isabel, que aínda non fixo os dez anos, vese na obriga de marchar para Londres, onde será acollida polos tíos. Cando en 1968 regresa á súa aldea, preto de Compostela, coñece a Chus, unha mestra que coidou da súa nai mentres ela non estaba e con quen vai iniciar unha relación de amor que durará toda a vida.

O medo ao que dirán e a manifestar a súa situación sentimental durante a represión franquista provoca que manteñan un segredo que lles afectará profundamente.

Cun estilo sobrio e cunha magnífica construción das personaxes, que van medrando a través da intercalación de distintos tempos e voces narrativas, «Mulleres que viven xuntas» interpela as lectoras e lectores para reflexionar sobre as dificultades e repercusións que a orientación sexual pode supoñer para algunhas persoas.

Unha obra conmovedora tecida cos fíos de cores do amor e da paixón, mais tamén con moitas puntadas escuras de frustración.

152 pages, Paperback

First published October 2, 2025

About the author

Abril Camino (seudónimo de Rocío Otero) nació en Lugo en 1980, aunque siempre ha vivido entre A Coruña y Foz. Licenciada en Filología Hispánica e Inglesa, siempre ha trabajado rodeada de libros, a uno y otro lado de las páginas.

En la primavera de 2015, autopublicó su primera novela en castellano, Pecado, penitencia y expiación. En los siguientes años, escribió varias novelas románticas de temática new adult :
- Las historias de los hermanos Sullivan, que en la actualidad solo están disponibles de forma conjunta en el libro Hermanos Sullivan: Pasado, presente y futuro.
- Sangre y tinta.
- Como te veo yo.
- Te quise como si fuera posible.

Gracias al éxito de estas novelas new adult autopublicadas, en abril de 2018, el sello Titania Fresh, de Ediciones Urano, decide publicarle Mi mundo en tus ojos, una historia dura y original que cierra la trayectoria de Abril Camino en el new adult .

En febrero de 2017, publica la Saga Destino, formada por dos novelas románticas adultas: Viajando hacia mi destino y Decidiendo mi destino, que actualmente puede encontrarse también publicada de forma conjunta como La historia de Lucía y Diego.

En septiembre de 2018, se aventura por primera vez en la novela epistolar con En una casa blanca a la orilla del mar. Este libro se puede encontrar traducido al portugués como Numa casa branca junto ao mar.

En marzo de 2019, ve la luz Imposible canción de amor, su proyecto más ambicioso hasta esa fecha, publicado en la colección Grandes Novelas de Ediciones B, perteneciente al grupo Penguin Random House.

En septiembre de ese mismo año, regresa a la autopublicación con La petición de Olivia, reeditada en junio de 2024 por la editorial Booket, del grupo Planeta. Esta novela se convirtió en su mayor éxito de ventas, con más de 100.000 ejemplares vendidos.

En febrero de 2020, publica su primera novela fuera del género romántico, una historia de corte sentimental y familiar titulada La vida después de ella. En mayo de ese mismo año, publica la novela El ayer, nosotros y un mañana imposible. Regresa a la romántica adulta más tradicional con Londres contigo, en noviembre de 2020. En abril de 2021, publica La magia estaba en su mirada, una recopilación de novelas cortas de género romántico.

En febrero de 2022, vuelve a la ficción narrativa no romántica con su novela Cuatro copos de nieve, cuatro gotas de agua.

En agosto de 2022, comienza su andadura con la Editorial Planeta, con la publicación de su primera comedia romántica, Las 27 citas de Charlotte May. En enero de 2024, publica Nuestro último verano en la isla, su novela más adulta y narrativa.

También en 2024, se publicaron dos nuevas traducciones de sus obras, en los dos casos al italiano: La vita dopo di lei y Ti ho amato oltre l'impossibile.

Tras un largo periodo de reflexión, decide rescatar del cajón alguno de sus manuscritos en gallego y, en mayo de 2025, es galardonada con el Premio Xerais de Novela para Mulleres que viven xuntas.

Además de su carrera literaria, dirige una empresa de servicios editoriales, imparte clases de Escritura Creativa en la Universidade da Coruña y codirige el podcast Desquiciadas de Libro.

Reviews

[Yoli-Mividapor1libro · Rating 5 out of 5]

Sendo sincera: só vin que era a novela gañadora do Premio Xerais e que era unha novela de Abril Camino. Con iso bastou para querer saber dela. Nin sequera lin a sinopse, e que ben fixen! Ir ás cegas foi todo un acerto.

Atopeime coa historia destas dúas “amigas” ao longo dos anos, dende 1955.
Isabel chega a Londres, á casa dos seus tíos, e alí medrará e converterase na gran muller que é. Á volta a Galicia, moitos anos despois, atópase con Chus, a mestra do pobo. Este encontro dáse en circunstancias nada agradables para a primeira. Ao principio chocan un pouco, pero co paso dos anos... todo entre elas convértese nunha bonita aventura. Son tan diferentes, tanto física como persoalmente, e ao mesmo tempo complétanse tan ben!

Vivimos con elas o paso duns cincuenta anos e, con iso, imos vendo parte da nosa historia.
É unha novela curtiña, de apenas unhas 150 páxinas, cunha narración marabillosa. Tanto me enganchou que lin a novela en menos de 24 horas (os meus tempos lectores son reducidos). Combina o presente (nunha situación dura) e o pasado (para coñecer mellor a súa historia).

Elas resultáronme adorables, a súa historia encantoume e, tanto xuntas como por separado, gustáronme un montón.
Déixaronme o corazón brandiño.
Novela en galego, ambientada na miña terra e con esta temática... foi un combo estupendo.

A modo de resumo: Encantoume. ❤️

[Noa González · Rating 4 out of 5]

Esta novela narra a historia de amor de dúas mulleres no réxime franquista e afonda no sentimento de dor pola perda dun ser querido, mentres reflexiona sobre temas como o segredismo, a liberdade e o medo.

A autora narra con moita tenrura e apela constantemente ás emocións ao tempo que constrúe un amor a lume lento.

Moi recomendable!!🩷

[el_rincon_de_la_lectura_de_ele · Rating 5 out of 5]

5⭐+ (mil estrelas en realidade ❤️)

Aínda estou asimilando todo o que este libro me fixo sentir. É unha novela intensísima, cargada de emoción, que dá visibilidade a unha realidade na que moitas persoas nin sequera pensamos; e cando o fas, simplemente te rompe por dentro. Pero tamén ensina, abre os ollos e deixa unha marca fermosa que non se esquece.

A pluma de Abril Camino é marabillosa: lees sen decatarte de que estás lendo, devoras páxinas sen parar. Non lembro chorar tanto cun libro desde "En una casa blanca a la orilla del mar", tamén da mesma autora (en serio, Abril algún día acabará por completo coa miña estabilidade emocional que xa nunca estivo ben de todo 🤪). A súa forma de escribir é tan poderosa que practicamente vives o que viven as persoaxes, sentes o que senten, respiras dentro da súa dor e da súa esperanza.

As persoaxes están perfectamente construídas, cheas de matices, reais e memorables. Son totalmente cercanas, parece que estás falando cun familiar ou amigo moi achegado. Para min, este libro ten todos os meus “deces”: non lle falta nin lle sobra absolutamente nada. É perfecto. Recomendareino SEMPRE e ata a saciedade.

E si: todas e cada unha das palabras que Abril escribiu aquí merecen o Premio Xerais 2025 sen dúbida ningunha.

Grazas, Abril Camino , por escribir con tanta paixón e sentimento e permitir que os teus lectores poidamos desfrutar destas marabillas que nos regalas ❤️

[Thisisnotmarta · Rating 5 out of 5]

Sumida nun mar de lágrimas remato este libro.

A emoción non ma produce unha historia bonita, triste ou emocionante (que tamén o é); senon a representación. Unha vez máis uso esta palabra para definir un libro ao que lle acabo de dar 5 estrelas, pero e que non podo evitalo. Isabel e Chus poderían ser tantas mulleres, que me apenaba seguir lendo, a mesma vez que non podía parar de pasar as páxinas. Porfavor, lede todas este libro.

[Maria · Rating 5 out of 5]

Es un libro maravilloso, en el que Abril Camino demuestra como domina las palabras.

Isabel y Chus, la historia de tantas.

[Sara · Rating 5 out of 5]

Lino en dúas horiñas.
Encantoume.
É lixeiro, breve e cunha trama simple pero o contexto no que está ambientado e a temática da que fala abondaron para que me chegase fondo.
Que mágoa e que preciosidade.

[Idoia blanco · Rating 5 out of 5]

A novela, recoñecida co Premio Xerais de Novela 2025, mergúllanos nunha historia que fala de amor, pero tamén de medo e de frustracións. A través das súas páxinas descubrimos a vida de dúas mulleres que se queren nun tempo no que non lles era permitido facelo libremente, nun contexto marcado pola represión da homosexualidade durante o franquismo.

Ao longo do relato acompañamos ás protagonistas durante case cincuenta anos, convivindo cos seus segredos, coa súa loita e cos seus afectos, mentres presenciamos en paralelo episodios decisivos da historia recente de España. A autora constrúe unha narración en dous tempos que nos permite entender como se foron desencadeando os feitos que marcaron as súas vidas ata chegar á actualidade.

A súa prosa destaca pola capacidade de emocionar, cunha escrita sensible e uns personaxes fondamente traballados. As dúas protagonistas, especialmente, resultan memorables pola súa humanidade e pola intensidade coa que están retratadas. Trátase dunha novela curta, de lectura doada, que consegue deixar o corazón un chisco apertado unha vez rematada.

Valoración: 9,5/10

[Rocío · Rating 5 out of 5]

Unha tarde me durou este libro. Que bonito escribe esta muller. Facía moito que non lía en galego, e inda que o uso de forma cotiá coa miña familia, non teño presente o fermosa e especial que é esta lingua. Un pracer seguir lendo a esta muller

[María Nieto · Rating 5 out of 5]

Que Abril escribía bien ya lo sabíamos. Pero lo que algunos seguro que no sabían era la delicadeza con la que sabe asomarse a las vidas ajenas. Una novela preciosista, con destellos de oscuridad y de luz a partes iguales. Maravillosa.

[Juan · Rating 5 out of 5]

Maravillosa historia entre dos mujeres. Me ha encantado. Abril Camino nunca decepciona.

[Ignacio · Rating 4 out of 5]

Hai unha semana comentaba o último premio Galaxia de novela, O lanzador de cóitelos. Sinalaba a importancia dos certames literarios, de como serven para dar espazo e relevancia a obras que buscan ir un pouco máis aló da tendencia literaria. Textos que abren camiños, que experimentan coa lingua, que propoñen algo distinto.

Nesta ocasión veño a falar de Mulleres que viven xuntas, a novela que recibiu este ano o Premio Xerais de novela na súa cuadraxésima segunda edición. Escrita por Abril Camino, esta é unha novela breve, tan só cento corenta e catro páxinas, pero intensa. Unha historia condensada, que busca contar con poucos trazos a vida de dúas personaxes (Chus e Isabel, Isabel e Chus) ao longo de décadas. Dúas mulleres que, como indica o título, viven xuntas.

Son dúas mulleres moi diferentes de orixe e crianza. Unha, Chus, é máis tradicional, dunha familia “boa”. A outra, Isabel, foi criada en Londres (esa cidade tan moderna) por tíos ante a incapacidade da súa nai de darlle unha vida digna. E aí reside gran parte do encanto da novela, este conflito soterrado entre dúas mulleres que representan realidades tan distintas e como conectan a través dun segredo: o amor. O amor prohibido. E a construción dunha intimidade, dunha rutina, que as fai felices.

Non é unha novela que busque impresionar ao lector con metáforas elaboradas nin unha linguaxe complexa. É unha novela que axexa nas vidas das protagonistas para elixir fragmentos que debuxan un retrato completo. Hai secundarios que circulan polas páxinas, pero non son máis que meros instrumentos usados para engadir unha capa máis á relación de Isabel e Chus. Son satélites ao redor do planeta que construíron tras chocaren.

A narrativa alterna este pasado cunha narración en presente e primeira persoa que nos leva a unha idade na que todo dá máis medo, pero ao mesmo tempo un ten menos que perder, e a historia vai encamiñando todo ata un momento de catarse, de revelación.

Antes comentaba que os premios son necesarios. Igual que necesarias son estas historias para contar o que se agocha en silencios, en muros de pedra, en suposicións, en dor. Porque haberá moitas Chuses e Isabeles, igual que Antonios e Manolos. E se ninguén fala deles, non existen.

Podes seguirme en Instagram: https://www.instagram.com/nanoprados/

[Ana Arias Castro · Rating 4 out of 5]

Nesta novela gañadora do XLII Premio Xerais correspondente a 2025 Abril Camino relátanos a historia da relación entre Isabel e Chus, dúas mulleres que decidiron levar a súa relación de parella amparada na pantalla de amizade ante a sociedade e que comeza co falecemento de Isabel.

Dúas mulleres de diferente estrato social, Chus, de boa familia pero cuxa familia non apoio o feito de que non decidira facer os votos como monxa e Isabel, orfa de pai e cunha nai que viu como única saída enviala a Londres de nena, coinciden cando Isabel chega para visitar a súa nai na aldea despois de anos sen vela. Atópaa gravemente enferma e sendo atendida pola súa amiga a mestra local, Chus. As circunstancias fan que acaben vivindo xuntas, nunha amizade que moi lentamente irá derivando nunha relación de parella de portas a dentro. Os anos pasan e a relación, coma todas, irá evolucionando tamén, madurando e sufrindo polo feito de que decidan manter as aparencias para aforrar o custo social que podería ter poñer as cartas sobre a mesa.

Na miña opinión o acerto desta novela está na sólida construción destes dous personaxes, elaborados, complexos, interesantes e tan reais que non temos problema en imaxinalas en calquera das nosas aldeas.

A narración comeza coa morte de Isabel e ao longo de toda a obra viaxamos tanto ao día dese falecemento como a momentos anteriores ao longo da súa vida e relación.

Calquera relación de parella é complexa e ten conflitos non resoltos que se prolongan no tempo, pero en Mulleres que viven xuntas vemos como o feito de que se trate dunha parella de lesbianas engade un plus de frustración pola tensión permanente de vivir de costas á sociedade aínda que sempre queda tempo para poder saldar débedas.

Non cabe dúbida de que é unha obra moi merecedora deste galardón, porque a súa brevidade non impide que atopemos grandes personaxes, un tratamento exquisito dun tema moi delicado e unha narración tan ben fiada que nos ten en suspenso ata a última páxina.

[María (Auguibooks) · Rating 5 out of 5]

Adoro a Abril Camino. Lin todos os seus libros e é desas autoras que son imprescindibles na miña vida. Cando se soubo que a súa nova novela era a gañadora do Premio Xerais de novela de 2025 levei unha alegría. Por ela e pola oportunidade de ler un libro seu en galego. Pena que me durase tan pouquiño...

En 1955 Isabel viaxa a Londres a vivir cuns familiares dada a imposibilidade da súa nai de mantela en plena posguerra. Alí vivirá ata 1968 , cando por fin poderá voltar a casa , nunha aldea próxima a a Compostela , onde coñecerá a Chus, a mestra da aldea e veciña da súa nai.

Qué bonito escribe esta autora e qué historia tan especial nos regala nesta ocasión. A forma de narrar , a aparente sinxeleza da trama, o construcción das personaxes e a ambientación conforman un todo que consegue que non poidas parar de ler e, o mesmo tempo, queiras dosificar o libro.

É unha novela de amor pero tamén un retrato xeneracional, no que seguimos o progreso das nosas protagonistas ao longo do século XX , marcado por distintos fitos ben recoñecibles para o lector.

Dúas mulleres tan diferentes pero que encaixan dunha forma perfecta. Unha historia que merece ser contada e unha autora que merecer ser leída ❤️

"Non o tiveron fácil. Quizáis ninguén o tiña e a vida era iso: coller folgos nos momentos de tranquilidade coa esperanza de que o osíxeno fose abondo para sobrevivir aos tormentos que sen dúbida chegarían."

[Carla Campo · Rating 5 out of 5]

Cando se soupo que o premio Xerais de este ano era para Abril Camino, tiven claro que era un libro que tiña que ler. Aínda que non a coñecía escribindo en galego, todo o que lin da autora ata o de agora gustoume moito porque o seu xeito de escribir é sempre marabilloso.

Neste caso, conta a historia de dúas mulleres, Isabel e Chus. Ó principio do libro, nos contan que unha delas morreu, e á dor do loito da que queda, se suma a de que a xente non saiba que perdeu á sua parella, que pense que só perdeu unha amiga. Vanse alternando capítulos de “hoxe”, onde vamos afondando no dó pola perda da parella, e capítulos de “onte”, onde descubrimos o pasado, os cincuenta anos nos que Chus e Isabel ou Isabel e Chus, como as chamaban todos, estiveron xuntas, sempre en segredo, porque ser unha parella de mulleres na época de Franco, ou mesmo depois nun pobo pequeno, non era sinxelo.

Xusto neste momento da miña vida, o tema do dó tócame moi de preto e a autora o describe tan ben, que me chegou moito… Tamén un momento do final o sentín moi próximo por vivencias personais, de xeito que, como non podía ser doutra maneira, terminei o libro chorando a moco tendido… Xa lle vale a autora, que me fai sufrir… pero me encanta. É moi bo sinal que unha historia te remova así.

Polo tanto, non podo estar máis de acordo co premio deste ano. Máis que ben dado! Se ledes en galego, recoméndovos moitísimo que o leades.

[Nerea · Rating 5 out of 5]

Isabel e Chus son as protagonistas desta historia, tan fermosa e tan dura á vez, que rematei de ler hoxe. Dúas mulleres en cuxa historia vaise forxando o amor, o cariño, a paixón pero tamén a frustación, a rabia e a desesperación.
Isabel e Chus son personaxes ficticias desta obra pioneira en galego sobre narrativa LGTBIQ+, sobre contar a vida de dúas mulleres que son parella, que son amantes, que o son todo a unha para a outra.
Elas viviron a súa relación nunha Galiza de posguerra onde a xente tiña a neveira baleira e a mente pechada. Vivían o seu amor plenamente pero sempre de portas cara adentro, pois a sociedade xa lles dicía que nunca iban poder darse un bico na rúa, collerse da man no paseo ou simplemente dicir abertamente que non eran amigas, que eran moito máis.
Mágoa que a súa historia non se desenvolvese hoxe en día, de seguro serían moi felices, mais do que xa o foron.

[Iria · Rating 5 out of 5]

Deborei ao libro e á vez freneine en leer porque non quería rematar esta historia de amor que me chegou tanto.

Duramente real e fermosamente contada, a historia de amor de dúas mulleres durante o franquismo e os primeiros anos de democracia. Intercalando capítulos ambientados no pasado con outros no presente, a autora fainos conectar cas protagonistas, presentando ese amor de interior, ese cariño para dentro da casa que inda non tiña cabida fóra dela. Xenialmente escrita, conectei cos sentimentos das protagonistas, cun amor precioso e a dor de perder a quen se ama.

Remato o libro chorando, pensando en cantas "amigas que viven xuntas" máis haberá.

[Celia Dragona · Rating 5 out of 5]

Oxalá puidera expresar no que sinto nestes momentos que pechei o libro. Estoy abraiada do cambio de rexistro de Abril Camino. Chapó. Unha novela curta pero tan chea de sentimientos. Unha montaña rusa de dous mulleres onde o momento social-político marcou o ritmo da suas vidas. Como van camiñando xuntas mentres a vida avanza, os pensamentos cambian, a forma de vivir non espera por ninguén, e os seus sentementos son mais grandes cada día. Que viaxe tan enriquecedor xuto a Isabel e Chus. Encantaoume esta historia.

Parabéns a autora por este merecido premio.

[Lucia Villarino Lestegás · Rating 5 out of 5]

Abril Camino nunca decepciona!
Esta vez propón unha novela tan curta coma intensa. 140 páxinas dun cóctel de emocións. Sería inxusto enmarcar “Mulleres que viven xuntas” nun só xénero porque si, hai de todo: amor, drama, denuncia social, novela histórica, retranca… E, sobre todo,hai moita esencia de Abril Camino.
A medio camiño entre Londres e Galiza queda o Cantábrico, o mar que escoita o galego máis bonito do mundo.
Graciñas por este regalo.

[Eu leo galego · Rating 5 out of 5]

Dúas mulleres que son amigas, que viven xuntas, que se aman na clandestinidade. Unha historia amor que comeza durante a época franquista e que trascendende aos nosos días co estigma do pasado. Encantoume e entristeceume, un libro imprescindible

[Sheila Vidal · Rating 5 out of 5]

Un libro de 10. Reflicte moi ben os cambios que se deron en Galicia dende o franquismo ata hoxe en día, abordando unha cuestión tan relevante como é a sexualidade, e principalmente entre dúas mulleres (xa que parecen ser historias esquecidas). Está moi ben escrito.

[Miriam · Rating 4 out of 5]

Una bonita historia, que deja un poso triste.

[Marina · Rating 5 out of 5]

Que historia tan bonita e triste á vez. Fixoseme corto, ojalá coñecer máis do amor de Isabel e Chus

[Sara · Rating 4 out of 5]

Marabilloso. Un relato lixeiro e bastante certeiro do que é a experiencia. E deixa bo sabor de boca

[Ana Gómez · Rating 5 out of 5]

Chorei tantísimo… Lédeo por favor!!!!!!

[Virginia · Rating 5 out of 5]

Cando perdes todo, tamén perdes o medo

[Claudia Lamas · Rating 5 out of 5]

Hai tempo que non lía un libro que me emocionase e me fixera chorar coma este. E non sabía canto o necesitaba. Unha destas historias que che encollen o corazón, pero no bo sentido.

[Cartafol · Rating 2 out of 5]

Podería afondar máis na historia , pareceme que está contado moi superficial, como se fose un borrador da historia. Unha pena

[Gonza M Fontán · Rating 3 out of 5]

no te cambia la vida pero es cuco, hai algún cliché pero también hay alguna cosa que me sorprende

[Leyendo Bajo El Arcoiris · Rating 4 out of 5]

🌱 A semente desta novela naceu nunha inocente conversa familiar da autora: e se algunhas desas mulleres do pobo “solteiras” que vivían xuntas non foran soamente amigas? Así xorde Mulleres que viven xuntas, unha obra que fala do amor, pero tamén do medo, da represión e da valentía de quen tivo que vivir ocultando o que realmente era. @abrilcamino constrúe unha historia na que as dúas mulleres protagonistas, Chus e Isabel, aprenden a quererse nun tempo e nun lugar que non lles deixaba espazo para facelo libremente.

👩‍❤️‍👩 O relato alterna dous tempos para reconstruír medio século de vida compartida, mentres o mundo cambia ao seu redor. A autora fai un percorrido pola historia máis recente: da morte de Franco á aprobación do matrimonio homosexual, pasando pola morte de Lady Di ou de Freddie Mercury. A historia de amor entre Chus e Isabel avanza en paralelo a esa transformación social, mais tamén amosa que os dereitos legais non sempre chegan acompañados da aceptación real.

🌈 Abril Camino, que vén da narrativa contemporánea e romántica, mergúllase aquí nun rexistro máis íntimo e social, pero sen perder a súa sensibilidade nin a súa capacidade para emocionar. A autora logra poñerse na pel de dúas mulleres que pertencen a mundos opostos e faino con empatía e respecto. Mulleres que viven xuntas é unha historia que fala do amor, pero tamén da dignidade e da memoria histórica. Un libro para ler con calma, con gratitude e coa conciencia de que cada pequeno xesto de liberdade é herdeiro da loita doutras.

A miña puntuación: 4/5 🌈

https://www.instagram.com/p/DQ7OolHCCHF/

[Roy Cid · Rating 5 out of 5]

“Tendo en conta como empeza, sabemos que o final vainos deixar cun regusto de tristeza. Pero paga a pena soltar algunha bágoa para desfrutar desta historia tan bonita como realista, cos seus altos e baixos, sobre a relación entre dúas mulleres que se aman ao longo da súa vida na Galiza da ditadura franquista, e reflexionar sobre as cousas que deixamos de facer ou ás que renunciamos só polo ‘que dirán’.”