Thuis: Memoires

by Ahmed Aboutaleb

De openhartige autobiografie van Ahmed Aboutaleb, waarin hij voor het eerst terugblikt op zijn buitengewone leven en politieke carriè van zijn jeugd in Marokko tot het burgemeesterschap van Rotterdam
Als Ahmed Aboutaleb op zijn vijftiende van Marokko naar Den Haag verhuist, weet hij één ding als je hier mee wilt doen, moet je de taal spreken en onderaan de ladder beginnen. Hij leert Nederlands, schrijft zich in bij de lts en werkt in de horeca. Per toeval komt hij in de journalistiek terecht. Als zijn contract niet wordt verlengd, besluit hij met zijn vrouw Khaddouj dat het tijd wordt voor meer vastigheid met hun jonge gezin. Hij gaat aan de slag als ambtenaar en maakt daarna een overstap naar adviesraden voor de regering.
In 2004 volgt hij Rob Oudkerk op als wethouder in Amsterdam. Kort daarna schokt de moord op Theo van Gogh het land en komt Aboutaleb met zijn strenge uitspraken in het oog van de storm terecht. Hij moet tijdelijk onderduiken. In 2007 wordt hij staatssecretaris in het kabinet-Balkenende IV, twee jaar later burgemeester van Rotterdam. Hij wordt gezien als rolmodel, maar hij ondervindt ook argwaan. In alle hectiek houdt hij vast aan zijn koers op weg naar de wij-samenleving. Na de aanslag op Charlie Hebdo in 2015 maakte hij indruk met zijn scherpe, emotionele 'Als je de vrijheid van anderen niet waardeert, pak dan je koffers en vertrek.'
Thuis biedt een onbevangen kijk op het leven en de carrière van Ahmed Aboutaleb, waarin hij zelf vertelt hoe hij alles heeft beleefd.
Over Ahmed
'Aboutaleb leidt Rotterdam met moed, geduld en bescheidenheid.' Juryrapport City Mayors Foundation, 2021
'Ik ken hem als een betrokken en geëngageerde bestuurder, en een fijne collega. Zijn burgemeesterschap was én is indrukwekkend.' Femke Halsema
'Na vijftien jaar als burgervader van Rotterdam zwaait Ahmed Aboutaleb dit najaar af. Als geen ander wist hij de stad samen te brengen met zijn grote betrokkenheid, rechtvaardigheid en een hart voor de mensen in zijn stad.' Mark Rutte
'Beste burgemeester ooit.' Ronald Sørensen

341 pages, Kindle Edition

Published October 1, 2025

Reviews

[Kirsten Gorter · Rating 2 out of 5]

Leuk om wat meer over z’n kinderjaren in Marokko te lezen. Verder was het een uiteenzetting van gebeurtenissen. (Als
Rotterdammer natuurlijk altijd leuk om te lezen) maar ik miste wel diepgang en emotie.

[Joris vleer · Rating 2 out of 5]

Redelijk saai

[Niels de Vries · Rating 3 out of 5]

Ahmed Aboutaleb verdient een beter boek. Het bevat zijn verhaal en zijn bijzondere ervaringen en prestaties, maar het zijn vele losse elementen die elkaar in onlogische volgorde opvolgen. Het voelt alsof een lijst met noodzakelijke punten afgevinkt worden. Enkele van deze punten zijn persoonlijke afrekeningen van de voormalig burgemeester met oud-collega’s of andere mensen met wie hij te maken heeft gehad. Hoewel dit an sich op zijn plaats dan wel terecht kan zijn en het zo nu en dan ook zeker is, geeft het toch een wat bittere nasmaak. Het is het rechtzetten van zaken waar de staat van dienst van Aboutaleb bij voorbaat aan ontstijgt, dus is het geenszins noodzakelijk om het weer op te halen.

Zoals genoemd heeft het boek onvoldoende samenhang terwijl deze er zonder twijfel wel is. Hier en daar zijn er beschouwende passages, maar het maakt dit boek zeker nog niet tot de inspirerende biografie die het had kunnen zijn.

Daarom wil ik deze beoordeling graag los zien van de persoon Aboutaleb, omdat hij een mateloos inspirerend en bewonderenswaardig mens is. Een krachtig bestuurder met het hart op de juiste plaats die veel goede dingen heeft gedaan voor de maatschappij.

[Saad Abdulmahmoud · Rating 5 out of 5]

In Thuis vertelt Ahmed Aboutaleb openhartig over zijn levensweg: van een jeugd in armoede in het Rifgebergte in Marokko tot zijn rol als burgemeester van Rotterdam. Het boek is opgebouwd rond herinneringen aan familie, migratie, onderwijs, werk en bestuur, steeds met de vraag wat “thuis” eigenlijk betekent.

Aboutaleb groeit op in een afgelegen dorp zonder basisvoorzieningen als stromend water of onderwijs. Zijn vader vertrekt noodgedwongen naar Europa om geld te verdienen, terwijl het gezin achterblijft. De jonge Ahmed leert al vroeg verantwoordelijkheid dragen, werkt op het land en ontdekt dankzij een bevlogen onderwijzer de kracht van onderwijs. Die kans blijkt levensbepalend.

Op vijftienjarige leeftijd verhuist hij naar Nederland. De overgang is groot: taalproblemen, heimwee en sociale onzekerheid maken de integratie zwaar. Met doorzettingsvermogen leert hij Nederlands, volgt een technische opleiding en werkt naast zijn studie. Via de journalistiek en later het ambtenaarschap rolt hij de politiek in.

Als wethouder, staatssecretaris en uiteindelijk burgemeester van Rotterdam wordt Aboutaleb een zichtbaar symbool van integratie én van gezag. Hij beschrijft hoe hij omgaat met wantrouwen, bedreigingen en maatschappelijke spanningen, onder andere na de moord op Theo van Gogh en terroristische aanslagen. Centraal staat zijn overtuiging dat vrijheid, verantwoordelijkheid en verbondenheid onlosmakelijk bij elkaar horen.

Het boek eindigt reflectief: Aboutaleb kijkt terug op zijn afkomst, zijn ouders en zijn publieke rol, en benadrukt dat vooruitkijken alleen mogelijk is als je weet waar je vandaan komt.

Thuis is een ingetogen en krachtige autobiografie, met veel aandacht voor detail en morele vragen. De kracht van het boek zit niet in politieke sensatie, maar in de menselijke maat: armoede, schaamte, ambitie en dankbaarheid lopen voortdurend door elkaar.

De jeugdhoofdstukken maken invoelbaar hoe schrijnend het leven in het Rifgebergte was en hoe uitzonderlijk onderwijs daar kon zijn. Een veelzeggende gedachte is: “Kinderen niet onderwijzen is hetzelfde als soldaten zonder wapens naar het front sturen.”

Ook over Nederland is Aboutaleb eerlijk. Hij beschrijft zowel de kansen als de kilte die nieuwkomers kunnen ervaren. Zijn integratieverhaal is geen sprookje, maar een resultaat van discipline en hulp van anderen. Dat komt scherp naar voren in zijn besef: “Dit had ook mijn lot kunnen zijn.”

Als bestuurder toont hij zich principieel en soms streng, maar altijd geworteld in een moreel kompas. Vrijheid is voor hem geen vrijblijvend begrip: “Wie de vrijheid van anderen niet respecteert, heeft hier niets te zoeken.”

Thuis is helder, toegankelijk en beschouwend. Het boek zal vooral lezers aanspreken die geïnteresseerd zijn in identiteit, migratie en leiderschap. Het is minder een politieke afrekening dan een persoonlijk document over verantwoordelijkheid nemen — voor jezelf én voor de samenleving.

Kortom Thuis is een waardige, menselijke en inspirerende memoir die laat zien hoe persoonlijke geschiedenis en openbaar bestuur met elkaar verweven kunnen zijn.

[Klara · Rating 4 out of 5]

‘Thuis’ (Ahmed Aboutaleb) beschrijft de memoires van een man die, geboren in het Rifgebergte van Marokko, op 14-jarige leeftijd naar Nederland komt en zijn weg vindt in de Nederlandse samenleving. En dat niet alleen..! Na zijn opleiding telecommunicatie aan de LTS, begint hij als nieuwslezer en verslaggever, waarna hij opklimt naar de functie van persvoorlichter op het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur en de Economische Raad, zich vervolgens met politiek bezig gaat houden als wethouder van Amsterdam en staatssecretaris van Sociale zaken en Werkgelegenheid, om uiteindelijk de burgemeester van onze wereldstad Rotterdam te worden.
In elk van deze rollen strijdt hij met kracht en zachtmoedigheid, met wijsheid en idealen, voor een betere samenleving. Ik vond het heel inspirerend om te lezen hoe Aboutaleb niet alleen Nederland tot zijn thuis heeft gemaakt, maar ook aan de hand van zijn sociaaldemocratische principes ertoe heeft bijgedragen dat veel meer mensen zich in onze samenleving thuis kunnen voelen. Aanrader!

[Marcel Duyvestijn · Rating 3 out of 5]

Het viel me tegen. Ik heb heel veel bewondering voor Aboutaleb. En ik vind de hele persoon interssant. Maar daar komt in dit boek niet veel uit naar voren. Het is wat plat geschreven. Voor iemand die gek is op poëzie, doet het af en toe wat mechanisch aan. Met zinnen als ‘daar hebben we met heel veel plezier gewoond’ klinkt het als een simpel verhaal. En ik mis de echt persoonlijke gedachten. Heeft hij wel eens dingen niet goed gedaan. Het zijn nu allemaal hoogtepunten aan elkaar geregen. En toch. Het is fijn dat oud bestuurders hun memoires schrijven. Al zou wat meer diepgang wel mogen

[Sven · Rating 4 out of 5]

Luisterboek geluisterd. Ik ben opgegroeid in Rotterdam ten tijde van het burgemeesterschap van Aboutaleb en heb enkele belangrijke momenten die beschreven worden in dit boek van (soms té) dichtbij meegemaakt. Dat maakte het voor mij interessant en verhelderend. Als je niets met Rotterdam hebt of weinig interesse in politiek, dan vooral een ander boek kiezen.

[Annemieke · Rating 3 out of 5]

Ik keek erg uit naar dit boek, maar uiteindelijk was het redelijk saai. Wel erg interessant om te lezen over Aboutalebs jeugd en zijn weg naar het burgemeesterschap, maar verder helaas een weinig prikkelend verhaal.

[Carin Slotboom-Meijers]

Ik had zin om dit boek te lezen, maar het viel een beetje tegen: het bevat vooral heel veel anekdotes (die weliswaar interessant zijn, maar ook nogal staccato worden beschreven) en werkt niet echt toe naar een punt. Niettemin aardig om te lezen.

[Mara · Rating 3 out of 5]

Soms 3.5

[Carla Boekema · Rating 3 out of 5]

Met veel respect voor Aboutaleb aan begonnen.Na het lezen is mijn respect alleen maar toegenomen . Een heel indrukwekkend boek.

[Boaz Struik · Rating 3 out of 5]

Heel bijzondere man, niet zon bijzonder boek.

[Lieve Anna van Beek · Rating 5 out of 5]

Het was misschien een beetje een opsomming van gebeurtenissen, maar was een bijzonder verhaal van een hele bijzondere man!!!

[Judith V · Rating 4 out of 5]

Tot me genomen als luisterboek, door meneer Aboutaleb zelf ingesproken. Mooi en interesssnt om te horen over zijn tijd in Marokko, Amsterdam en Rotterdam, sympathiek verhaal.

[Enlil · Rating 2 out of 5]

Tot halverwege kunnen lezen, daarna was ik wel echt klaar met de emotieloze ‘en toen, en toen’ opsomming van gebeurtenissen.