Zwaluwstaarten

by Ellen Van Pelt

Librarian note: An alternative cover edition for these ISBNs can be found here.

1946. Leopold Van Pelt zit in een cel in de Antwerpse Begijnenstraat. Zijn celgenoten noemen hem een 'economieker' en hebben geen hoge dunk van een collaborateur die niet uit Vlaamse idealen handelde.

Zwaluwstaarten vertelt het verhaal van een man die een succesvolle meubelfabriek uit de grond stampte. Om het familiebedrijf te redden tijdens woelige oorlogsjaren, maakte hij keuzes waarvoor hij achteraf een hoge prijs betaalt.

312 pages, Paperback

First published September 1, 2024

About the author

Ellen Van Pelt publiceerde in literaire tijdschriften, is bestuurslid bij PEN Vlaanderen en werkt voor het literaire tijdschrift DW B. Haar debuutroman Drift werd genomineerd voor de Hebban Debuutprijs 2016. Ze schreef Deze wereld is geen ergernis waard, een biografie van Roger Van de Velde.

Reviews

[Tine Franken · Rating 5 out of 5]

Van Pelt nam me mee naar de oorlogsjaren: onzekere jaren waarin mensen keuzes moesten maken. Dat waren niet altijd de juiste keuzes.
In dit persoonlijke verhaal zoekt de auteur naar de redenen van haar overgrootvader om te collabereren. Heerlijk vlot geschreven, levendig, open en eerlijk. En hoe vreemd het ook mag klinken, met de nodige humor.

[Hermine Couvreur · Rating 3 out of 5]

Het verhaal van een man zoals er velen waren. Men noemde hem een economische collaborateur.
Keuzes maken en dan blijkt achteraf dat het verkeerde waren die je niet in dank worden afgenomen al heb je niemand kwaad gedaan, integendeel.

[Mark · Rating 3 out of 5]

Auteur Ellen Van Pelt is een achternicht - niet de meest elegante beschrijving - van mijn man. Het verhaal dat aan de basis ligt van 'Zwaluwstaarten' (2025) had ik al vaker gehoord op familiefeesten van de koude kant. Overgrootvader Leopold Van Pelt zat na de Tweede Wereldoorlog een aantal maanden in de 'Begijnenstraat', als 'economisch collaborateur'. Meubelen Van Pelt had geproduceerd voor en geleverd aan de bezetter. In familiekring werd er wat lacherig en vergoelijkend gedaan over hun voorganger. Duidelijke taal was het niet, maar misschien hoorde ik er te zeer de schampere toon in die ten onzent gehanteerd werd over eenieder die zich had misdragen tijdens de oorlogsjaren en daarvoor nadien werd gestraft.
Ik hoopte op duidelijkheid over de familie van mijn man, maar dat viel eerlijk gezegd tegen. Leopold Van Pelt en zijn nazaten hadden weinig bronnen nagelaten en huldden zich na de oorlog in stilzwijgen (zoals de rest van het land). Ellen Van Pelt had weinig andere opties dan duiken in archieven en egodocumenten van anderen met vergelijkbare juridische dossiers, om zich een beeld te kunnen vormen van de keuzes van haar overgrootvader. Ze koos niet voor non-fictie maar voor verbeelding, voor een roman die de realiteit benadert. In haar roman blijft de stichter van Meubelen Van Pelt in het grijs, de zone waarin het zakenleven zich het vaakst thuisvoelt. Het ene moment is hij de 'schone mens' die zijn fabriek redde van overname door de Duitsers en zijn werknemers en zonen behoedde voor transportatie naar Duitse fabrieken; het andere is hij een opportunist die zijn eigen belangen veilig stelt door kuiperijen en lepe truken.
'Zwaluwstarten' is geen apologie, verre van, maar ook geen aanklacht. Het is wat het is. Dat is ruim voldoende.
3,5 sterren

[Troy · Rating 4 out of 5]

Een ontzettend boeiend relaas over een man die tracht zijn zaak en familie te beschermen tijdens de Tweede Wereldoorlog door meubels te maken voor de vijand, maar in de naoorlogse jaren voor die keuzes wordt gestraft. Een verhaalt dat aantoont dat niks zwart-wit is maar steeds ergens daartussen zweeft en toont hoe iedereen op zijn manier trachtte te overleven.

[Gust P · Rating 3 out of 5]

3,5*